فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۷٬۳۲۱ تا ۱۷٬۳۴۰ مورد از کل ۷۳٬۵۱۴ مورد.
۱۷۳۲۱.

مهندسی مالی عقود در تأمین مالی خرد اسلامی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تأمین مالی مهندسی مالی تأمین مالی خرد اسلامی شیوه تأمین مالی خرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد اسلامی اقتصاد کلان و اقتصاد پولی،مالی ،اقتصاد توسعه بازارهای مالی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه اقتصادی مسائل پولی و بانکی(ربا، تورم)
تعداد بازدید : ۱۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۸
تأمین مالی خرد در طول دهه گذشته رشد فزاینده ای از حیث گستره مفهومی، اهداف، نهادها، شیوه ها و دامنه عرضه کنندگان و متقاضیان داشته است. اکنون برنامه های تأمین مالی خرد به گونه ای طراحی می شوند که توان پاسخگویی به نیازهای مختلف را داشته باشند. ضرورت پرداختن به انقلاب تأمین مالی خرد و لزوم طراحی نظام تأمین مالی خرد اسلامی در کشور حقیقتی انکارناپذیر است. یکی از عناصر طراحی این نظام، شیوه های تأمین مالی خرد اسلامی است. مقالة پیش رو در صدد است با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و تحلیل آماری و با توجه به تجارب بانکداری اسلامی و نیز عقود اسلامی اقدام به مهندسی مالی شیوه های تأمین مالی خرد اسلامی در کشور بنماید. منظور از مهندسی مالی شیوه های تأمین مالی خرد اسلامی، بررسی عقود ویژه تأمین مالی خرد و «اِس.اِم.ای»ها، رتبه بندی آنها و تبیین کاربردهای این عقود در تأمین مالی خرد می باشد. بر پایه دستاوردهای تحقیق، قرض الحسنه، عقود مبادله ای (مرابحه، اجاره و استصناع) و مشارکت اولویت های تأمین مالی خرد برای خانوارها و مشارکت، مرابحه و اجاره اولویت های نخست برای تأمین مالی خرد «اِس.اِم.ای»ها محسوب می شوند.
۱۷۳۲۲.

صحت احادیث «الکافی»؛ مقایسه و نقد دیدگاه سه حدیث پژوه معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهبودی الکافی کلینی سید ابوالقاسم خویی حدیث صحیح مسلم داوری مبانی رجالی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی
تعداد بازدید : ۲۵۳۴ تعداد دانلود : ۱۰۶۶
کتاب «الکافی» کهن ترین جامع حدیثی در میان کتب اربعه است. تألیف این کتاب در ایام غیبت صغری بوده و محدث عالیقدری چون کلینی، بیش از بیست سال برای تألیف آن زمان صرف کرده است. از این رو، از آغاز تألیف، تا کنون چگونگی روایات آن از حیث صحت، مورد کاوش حدیث پژوهان امامیه قرار گرفته است. برخی با توجه به مقدمه ی کلینی بر کتاب، حکم به صحت تمامی روایات آن داده اند. برخی دیگر با عنایت به تعریف متأخران از حدیث صحیح، این نسبت را نپذیرفته اند و در صحت احادیث آن مناقشه کرده اند. در میان حدیث پژوهان معاصر، محمد باقر بهبودی ضمن رد صحت تمامی احادیث کافی، تنها کمی بیش از ربع احادیث آن را صحیح دانسته و کتابی از مجموعه ی این احادیث با نام «صحیح الکافی» تألیف کرده است. هر چند در روش شناسایی احادیث صحیح و شناخت روایات معاریض، علیل و ضعیف، روشهای بدیعی از سوی وی ارائه شده است، لیکن روشها و معیارهای او از سوی حدیث پژوهان دیگر مورد نقد قرار گرفته است. افزون بر این، اصل تألیف چنین کتابی نیز مورد انتقاد برخی از پژوهشگران معاصر واقع شده است. در میان معاصران آیت الله سید ابوالقاسم خویی و شاگرد وی مسلم داوری معیارهایی در جهت صحیح دانستن روایات بیشتری از الکافی مطرح کرده اند. این مقاله سعی دارد ضمن بررسی مهمترین دیدگاههای این سه حدیث پژوه معاصر در خصوص صحت احادیث کافی، به  مقایسه و نقد آنها بپردازد.
۱۷۳۲۳.

شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر شکل گیری احتکار با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احتکار عوامل موثر بر شکل گیری احتکار روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) فرهنگ بازار محور

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد اسلامی اقتصاد خرد رفتار تولیدکننده مسلمان احتکار
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه اقتصادی کسب های حرام
تعداد بازدید : ۱۲۱۶ تعداد دانلود : ۱۴۶۴
احتکار یک از معضلات اقتصادی است که زندگی اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. وجود نارسایی در تامین کالاهای اساسی و اقلام مصرفی مورد نیاز مردم از سویی سبب افزایش قیمت ها شده و به نوبه خود موجبات تنگ شدن معیشت آنان را فراهم می آورد و از سویی هم امنیت روانی مردم جامعه را تحت الشعاع قرار می دهد. متاسفانه در طی سال های متمادی نوع برخورد با این پدیده، یک برخورد انفعالی و پسینی بوده است بدین گونه که برای شکسته شدن احتکار، فرد محتکر ملزم به عرضه کالای خود به بازار می شده است. اگر سیاستگذاران اجتماعی شناخت دقیقی از علل شکل گیری احتکار نداشته باشند امکان مبارزه همه جانبه با آن را نخواهند داشت. این مقاله در پاسخ به این نیاز، ضمن شناسایی عوامل گوناگون فرهنگی-اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و سیاسی موثر بر شکل گیری احتکار، با روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به اولویت بندی و وزن دهی این عوامل می پردازد؛ نتایج مطالعه حاکی از آن است که «رواج فرهنگ بازار محور غربی»، «عدم مدیریت صحیح شوک های اقتصادی» و «ازبین رفتن قبح احتکار در جامعه» سه عامل اصلی اثرگذار بر شکل گیری احتکار هستند.
۱۷۳۲۴.

کاربردشناسی معنایی ترکیب "الله الله"در متون عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الله الله تحذیر اغراء تعجب قسم هشدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۴۴۱
در ادبیات عربی و فارسی ترکیب "الله الله"کاربردهای فراوانی دارد. هرچند شکل ظاهری آن در همه موارد یکسان است اما معنای آن در وضعیت های مختلف گوناگون است. شناخت معانی آن کمک شایانی به درک متونی دارد که این ترکیب در آن ها به کاررفته است. آیا این ترکیب تنها یک معنا دارد یا برای آن معانی گوناگونی وجود دارد؟ چگونه می توان به معانی مختلف دست یافت؟ با بررسی استنادی و تحلیلی و با استقراء موارد کاربرد آن می توان به معانی گوناگون آن دست یافت. کاربرد معروف آن تحذیر و اغراء است، اما علاوه بر موارد ذکر شده در خصوص قسم، شگفتی و تعجب، هشدار و آگاه کردن، گواه گرفتن خداوند بر اعمال و گفتار و تأکید کردن نیز به کاررفته است.
۱۷۳۲۵.

وحدت گرایی و کثرت گرایی در فلسفة سیاسی متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: وحدت گرایی کثرت گرایی وحدت گرایی و کثرت گرایی معتدل فلسفه سیاسی متعالیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۵۰۳
وحدت و کثرت، یکی از مسائل مهم در تاریخ فلسفه سیاسی است که گرایش فیلسوف سیاسی به هریک از آنها، می تواند در همه ابعاد فلسفه سیاسی ایشان تأثیرگذار باشد. در طول تاریخ، فیلسوفان سیاسی دیدگاه های مختلفی را در مواجهه با این دو مسئله بیان نموده اند. جایگاه صدرالمتألهین در تاریخ فلسفه اسلامی، ما را بر آن داشت تا این مسئله را در فلسفه سیاسی متعالیه بررسی نماییم. فیلسوفان سیاسی، در مواجهه با وحدت و کثرت گاهی رویکرد افراطی در پیش گرفته اند. گاهی نیز در مسیر اعتدال حرکت کرده اند که از آن، به وحدت گرایی و کثرت گرایی معتدل تعبیر می شود. در رویکردهای افراطی، طرفداران وحدت به نفی کثرت و طرفداران کثرت به نفی وحدت می پردازند. در صورتی که رویکرد اعتدالی بر آن است تا تعادلی میان وحدت و کثرت، در ساحت سیاست برقرار نماید. صدرالمتألهین، با رویکرد اعتدالی با وحدت و کثرت مواجه شده و بر ضرورت هر دوی آنها در زندگی سیاسی تأکید کرده است. رویکرد وی مبتنی بر مبانی ایشان در حوزه هستی، انسان و غایت است که توجه هم زمان به وحدت و کثرت را ضروری می کند. وقتی مؤلفه های مرتبط با وحدت گرایی و کثرت گرایی در فلسفه سیاسی متعالیه مورد بررسی قرار می گیرد، رویکرد اعتدالی در مواجهه با آنها کاملاً مشهود است؛ به گونه ای که وی تلاش می کند میان مؤلفه های مربوط به وحدت گرایی و کثرت گرایی افراطی اعتدال برقرار نماید.
۱۷۳۲۶.

بررسی تطبیقی قابلیت تبیین سیاسی رهیافت نهادگرایی و رهیافت فطرت گرا (سیاست متعالیه)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: نهادگرایی اندیشة سیاسی فطرت گرا امر سیاسی اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۵۹۱
رهیافت نهادگرایی، یکی از از رهیافت های مهم در عرصة اندیشه ی سیاسی، به شمار می رود که علاوه بر قابلیت تبیینی، می توان آن را یکی از دیرپاترین روش های تبیینی اندیشة سیاسی دانست. این رهیافت را می توان به دو شعبة نهادگرایی قدیمی و نهادگرایی جدید، تفکیک کرد. بررسی تاریخ تحولات رهیافت نهادگرایی، به طور همزمان، مشتمل بر پژوهشی در رابطه با تاریخ اندیشة سیاسی نیز می باشد. رهیافت سیاسی فطرت گرا را نیز می توان صورتبندی سیاست بنا بر استلزامات مبانی اسلام، تعریف کرد. دستاورد مقایسة تطبیقی میان رهیافت نهادگرایی و رهیافت سیاسی فطرت گرا، بیان قدرت تبیینی رهیافت سیاسی فطرت گرا و یادآور شدن خطاهای نظری نهادگرایی است. این پژوهش با روشی تحلیلی، تفسیری و مقایسه ای صورت گرفته است.
۱۷۳۲۷.

برنامه روزانه شیعیان واقعى (2)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ندوه ترس حرمان از انس با معبود خودبرتربینى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۹۱
این مقال شرحى است بر اوصاف و ویژگى هاى رفتارى روزانه شیعیان از منظر امیرمؤمنان على علیه السلام. شیعیانبر اثر ترس از خداى سبحان، بدن هایشان نحیف و تکیده است. ازیک سو، ناراحتى، ترس، غم و غصه در حدمعقول و عادى، موجب انگیزه براى حرکت به سوى کمال مطلوب و رفع نگرانى ها خواهد شد. و از سوىدیگر، بى خیالى و بى توجهى موجب بى مسئولیتى و عدم برنامه براى نیل به اهداف مطلوب خواهد بود؛ زیراانسان بى فکر و بى خیال که فاقد ناراحتى است، هیچ گاه از تغذیه و رسیدگى به جسم خود غافل نمى ماند و درنتیجه، چاق و فربه شده، به تن پرورى و پرخورى روى مى آورد. البته، نگرانى و ترس ناشى از علاقه به زندگى ناپسند نیست، بلکه موجب پیشگیرى از خطر است.ازاین رو، ترس از عذاب خداوند آرامش و راحتى را از او مى ستاند و چنین فرد ترسان از عذاب الهى، گرچهچهره اى گشاده دارد و با مردم خوشرو است و حتى گره از کار دیگران مى گشاید، ولى نگران آینده خویشاست. ازآنجاکه پرهیزگاران و شیعیان واقعى در پى انجام اعمال نیکو و شایسته اند و انجام عبادت و اعمالصالح اندک، آنان را قانع نمى کند، به دنیا و زرق و برق آن کمتر توجه دارند و از قلت زاد و توشه و دورى ازسفر و ترس راه نگرانند. این خود یکى از آموزه هاى قرآنى است که انسان نعمت ها و زیبایى هاى اخلاقى ورفتارى را که نشان کمال است، به خداوند نسبت دهد و بدى ها، کوتاهى ها و گناهان را ناشى از ضعف و نقصخود مى داند. بنابراین، انسان باید همواره نگران فرجام خویش باشد و اگر بخواهد در جنبه هاى معنوى رشدکند، پیوسته باید محاسبه گر باشد.
۱۷۳۲۸.

جستاری در ایمان و یقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایمان یقین ماهیت ایمان و یقین مقام تسلیم و رضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۵۱۰
در جلسة قبل، نخستین نشانه های شیعیان واقعی را بررسی کردیم، که عبارت اند از: توانمندی و نیرومندی در دین، و دوراندیشی و نرم خویی در روابط با مردم. اکنون نشانه ای دیگر را بررسی می کنیم. به فرمودة امیرمؤمنان علی علیه السلام، نشانة دیگر شیعیان «إیَماناً فِی یَقِینٍ»؛ «ایمان و اعتقادشان در مرحلة یقین و منزه از شک و تردید است» می باشد. ایمان، درجاتی دارد که نخستین درجة آن، در همة شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم السلام وجود دارد؛ اما هرچه درجات ایمان بالا می رود، شمار شیعیانی که در آن درجات قرار دارند، کاهش می یابد. یکی از درجات عالی ایمان، یقین است که به مؤمنان ممتاز و شیعیان واقعی اختصاص دارد. آنچه در پی می آید بحث پیرامون حقیقت ایمان، حقیقت یقین، نشانه های یقین، عوامل پیدایش یقین، عوامل کاهندة یقین و ارتباط ایمان با یقین می باشد که به اجمال مطالبی در این عرصه بیان شده است.
۱۷۳۲۹.

شلایرماخر و قرائت اومانیستی از الهیات مسیحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اومانیسم شلایرماخر تأثیر اندیشه های الهیاتی الهیات مسیحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۶۲۹
تحلیل و تبیین نقش اومانیسم (انسان محوری) در افکار و اندیشه های فردریک شلایرماخر، موضوعی است که این مقاله عهده دار آن است. هدف پژوهش نشان دادن محوریت اومانیسم در اندیشة شخصیتی است که آغازگر الهیات مدرن محسوب می گردد و نقش مهمی در اندیشه های الهیاتی آن دارد. مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با واکاوای شرایط خانوادگی، محیط علمی و فرهنگی جامعة شلایرماخر و افکار و اندیشه های او، به این نتیجه رسیده است که وی به شدت تحت تأثیر اومانیسم بوده است و اندیشه های الهیاتی اش، که در جهت برون رفت از مشکلات و مسائلی بود که دستاوردهای جدید علمی برای الهیات مسیحی ایجاد کرده بود، کاملاً بر اساس اصول اومانیسم پی ریزی شده است.
۱۷۳۳۰.

تأثیر نقش نماهای گفتمانی «واو» و «فاء» در تحلیل معنی آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن نقش نمای گفتمان انسجام نشانه نفس قلب روح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۲ تعداد دانلود : ۲۷۷
زمینه: تحقیق در نقش نماهای گفتمانی یکی از حوزه های مطالعاتی بکر در زمینه دانش زبان شناسی است. این واحدها عمدتاً ارزشی کاربردشناختی و فرادستوری دارند؛ یعنی در ساحت متنی و بینافردی نقش هایی را به عهده می گیرند. <strong>هدف</strong> از نوشتار حاضر بررسی نقش های به کار رفته در آیاتی از قرآن کریم است که به نحوی به سه حوزه نفس، قلب و روح اختصاص دارد تا از خلال آن روشن شود که نخست، میان موضوع آیات و روابط گفتمانی به کار رفته در آنها چه پیوندی برقرار است و دوم، هریک از این نقش نماها چگونه به بروز نقش و کارکردی آیاتیاری می کنند.<strong> روش:</strong> این مقاله با رویکرد کاربرد شناختی و با اتکا به روش تحلیل گفتمان صورت گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد رابطه مستقیمی میان معنی آیه و برداشت مخاطب از آن بر پایه ادات گفتمانی به کار رفته در آیه وجود دارد. «فاء» در آیات نفس، هم جنبه استنباطی و هم جهت وجدانی دارد. بدین ترتیب که برای استنباط معنی آیه مخاطب را ناگزیر به استدلال و استنباط می کند. «واو» نیز در ساختاردهی و حفظ انسجام معنایی و صوری متن بیشترین تأثیر را دارد. <strong>حاصل</strong> تحقیق نشان می دهد معناشناسی قرآن از گونه معناشناسی پویا است که با استفاده نقش نماها به ایجاد حرکت در رویدادهای داستان و نوسازی اطلاعات مخاطب یاری می رساند.
۱۷۳۳۱.

نیاز اولیه انسان به احترام از نگاه قرآن با تأکید بر روش معناشناسی ساخت گرا و شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احترام شایستگی قدرت معناشناسی شناختی معناشناسی ساخت گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۵۳۲
تأمین نیاز انسان به احترام، شایستگی و قدرت موجب اعتماد به نَفْس، خودشکوفایی و موفقیت می شود و ضربه به این نیاز نیز موجب احساس ضعف و حقارت می گردد. هدف از این تحقیق، بررسی این نیاز و بنیادین بودن آن از نگاه قرآن است. به این منظور، با شیوه داده بنیاد، کلیدواژه های مرتبط با احترام در نرم افزار مکس کیودا وارد شدند و کار کدگذاری همراه با تحلیل محتوا به شکل مقوله بندی های مختلف انجام گرفت. برای معنایابی واژگان در این تحقیق، از روش میدان معنایی ساختگرا و معناشناسی شناختی و برای موارد بینامتنی از روش تفسیر موضوعی استفاده شد. تحلیل کلیدواژگان و موارد بینامتنی، فراوانی پانصد کد مرتبط با موضوع احترام را در قرآن نشان داده است و سطوح متعددی از راهکارهای رشد یا ضربه به احترام و نیز علل شکل گیری یا مقابله با احترام را استخراج کرده است. در نتیجه، این میزان از بسامد نشانگر بنیادین بودن نیاز به احترام از نگاه قرآن است. بررسی کلیدواژه های احترام و همنشین های آن ها دو زیرمجموعه قدرت در برابر ضعف و شایستگی در برابر تحقیر را برای نیاز احترام نشان می دهند.
۱۷۳۳۲.

جایگاه وقف در اموال اشخاص حقوقی با تأکید بر آرای امام خمینی(س)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وقف شخص حقیقی شخص حقوقی موقوف علیه قبض و اقباض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۲ تعداد دانلود : ۵۴۱
یکی از مهم ترین سرمایه های انسانی برای کسب کمال در طول دوره اسلامی و در همه ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، سنّت وقف است. وقف اموال اشخاص حقوقی، اعم از حقوق عمومی یا خصوصی، به معنای خارج کردن اموال از مالکیت شخص حقوقی و اختصاص این اموال به وقف، از اختیارات اشخاص حقوقی خارج است. در این راستا، منظور از شخص حقوقی، آن موضوع و آن موجود غیر از شخص حقیقی است که از صلاحیت دارا شدن حقوق و تکالیف برخوردار گردیده است. وقف اشخاص حقیقی را فقهای عظام نهایت موشکافی کرده و مسائل آن را در کتب فقهی جواب داده اند، بالأخص امام خمینی در کتاب گران قدر تحریرالوسیله در حدود یک صد مسئله از متفرعات وقف را مطرح و به آن جواب داده اند. ولی هیچ یک از فقهای عظام مسئله وقف اشخاص حقوقی را در کتاب های فقهی خویش مطرح نکرده اند. بر این اساس، تحقیق حاضر درصدد پاسخ به این سؤال است که آیا وقف اشخاص حقوقی همان ارکان و شرایط اشخاص حقیقی را دارد یا خیر؟
۱۷۳۳۳.

بازخوانی ماهیت نزول دفعی در تفسیر قرآن به قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نزول قرآن دفعی تدریجی شبهات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۶۴
کیفیت نزول و تجلی قرآن کریم از مسائل مهم در علوم قرآنی است که از همان ابتدای نزول قرآن مورد پرسش مسلمانان و یهودیان قرار گرفته است و آیاتی از قرآن کریم نیز برای تبیین این مسئله نازل شده است. اما در این بین، ظاهر برخی از آیات قرآن اثبات کننده نوعی نزول دفعی برای آن در شب قدر است که این مسئله با برخی آیات دیگر و نیز مسلمات تاریخی سازگاری ندارد. مفسران در طول تاریخ برای جمع بین این دو مجموعه آیات، آرای متعدد و مختلفی ارائه کرده اند که برخی با نفی نزول دفعی و تأویل آیات آن و برخی با اثبات و تبیین ماهیتی از نزول دفعی در پرتو روایات تلاش داشته اند محملی برای این آیات بیابند که با مجموعه آیات هماهنگ باشد. نگارنده در این مقاله تلاش دارد تا با بیان تفصیلی نظرات گذشتگان و نقد آن ها، با بهره گیری از آیات قرآن ، تبیینی از ماهیت نزول دفعی قرآن ارائه دهد و شبهات مطرح در این زمینه را نیز پاسخگو باشد.
۱۷۳۳۴.

خودفریبی از منظر روان شناسی و اخلاق با تأکید بر اندیشة آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق معرفت فریب خودفریبی خطای شناختی قصد فریب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق دینی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
تعداد بازدید : ۲۷۰۷ تعداد دانلود : ۹۱۲
خودفریبی پدیده ای شایع است که هرکس آن را در حیات خود تجربه می کند؛ بااین حال تبیین چیستی و عوامل شکل گیری آن چندان ساده نیست. در خودفریبی شخص به عملی اقدام می کند که باعث ایجاد باور و شناخت خطا برای او می شود. این تعریف اجمالی بسیاری را قانع نکرده و آنان را برآن داشته است تا با نظر به مفهوم فریب، خودفریبی را تعریف کنند. مشابه سازی این دو پدیده به تناقض و چاره اندیشی برای برون رفت از آن منجر شده است. در تراث اسلامی اگرچه واژه خودفریبی به کار نرفته، اما به نیکی به زمینه های رخ دادن این پدیده ذیل بحث غرور اشاره شده است. از منظر اسلامی می توان ده عامل را برای خودفریبی برشمرد که با التفات به آن ها از خودفریبی پرهیز کرد. این مقاله که از شیوه توصیفی تحلیلی بهره می برد، نخست نگاه گذرایی به تعریف و ماهیت خودفریبی می کند، سپس عوامل روان شناختی معرفتی شکل گیری آن را از منظر اسلامی، به ویژه با تکیه بر اندیشه آیت الله جوادی آملی بررسی می کند. درنهایت به بررسی اخلاقی این پدیده خواهد پرداخت.
۱۷۳۳۵.

تطابق ظهور ملکی با حقیقت ملکوتی قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: قرآن رسول خدا (ص) وحیانی بودن الفاظ قرآن عوالم ثلاث تطابق عوالم ظاهر و باطن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۴۲۱
قاطبه دانشمندان مسلمان بر اساس دلالت آیات قرآن و بر پایه مبانی علمی، القای معانی و الفاظ قرآن را الهی دانسته اند.در مقابل، دیدگاه شاذی تنها القای حقیقت وحی و معانی آن را از سوی خدا، و گزینش الفاظ و واژگان وحیرا از سوی پیامبر می داند. به اقتضای این نظر، شخصیت پیامبر، تاریخ زندگی و احوال روحی او اعم از غم و شادی، در چگونگی انتخاب گزاره ها و واژگان وحی و اوج و حضیض آیات تأثیر گذار است. در این میان، معدودی قائل شده اند که برای قابل فهم کردن حقیقت متعالی وحی به اذهان مردم، پیامبر به ناچار در مورادی از دانش رایج در جامعه خود استفاده کرده است؛ دانسته هایی که چه بسا در ادوار بعدی و بر اساس پیشرفت علم بطلان آنها به اثبات رسیده است؛ در حالی که وی تنها مأمور ابلاغ وحی الهی بوده است. در این مقاله تبیین می شود که قرآن همانند همه موجودات عالم، مراتبی دارد که این مراتب کاملاً با یکدیگر تطابق دارند و در نتیجه، مرحله لفظی و ملکی قرآن بازتاب دهنده مرتبه ملکوتی آن است و بر مبنای اصل انطباق در همه مراحل، چیزی جز حق و صدق وجود ندارد. البته با این لحاظ که قرآن کلام وحی است و حقیقتی مستقل از وجود طبیعی پیامبر (ص) دارد.
۱۷۳۳۶.

جُستاری در کفایت اسلام یکی از والدینِ مرتد فطری(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ارتداد فطری مرتد فطری اسلام والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۶۱
ارتداد و مجازات آن از احکام بحث برانگیز اسلامی است. در فقه شیعه، ارتداد به دو نوع فطری و ملّی تقسیم می شود. شدیدترین مجازات ارتداد مربوط به مرتد فطری مَرد است که افزون بر مجازات قتل، احکام خاص دیگری را نیز درپی دارد. مشهور فقیهان شیعه در تعریف مرتد فطری دو شرط ذکر نموده اند: نخست، مسلمان بودن دست کم یکی از والدین در هنگام انعقاد نطفه؛ دوم، اختیار اسلام خود فرد در هنگام بلوغ. چند دلیل نقلی و غیرنقلی درباره شرط نخست بیان شده است. در این پژوهش با بررسی دقیق این دلایل روشن شده که هیچ کدام تام نیستند؛ بلکه ظاهر روایات و سخن فقیهان بیانگر لزوم اسلامِ والدین است. این نظر مقتضای اصل و قاعده درء و احتیاط نیز هست.
۱۷۳۳۷.

تحولات سیاسی اجتماعی جهان اسلام در سده های سیزدهم و چهاردهم هجری و تاثیرآن بر شکل گیری رویکردهای نوین به تفسیرقرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفسیر متن گرایانه تفسیر قرآن به قرآن تفسیردرسده چهاردهم علامه طباطبائی الشیخ الشنقیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۳۰۹
در این مقاله با بررسی تاریخی، به روش مطالعه تطبیقی خُردِ متوازن [1] ،روش بهره گیری مفسِّران مسلمان از تفسیر قرآن به قرآن، که منبعث از جریان منطقی وحی، روشنگری درونی قرآن، قطعیت و صحت متن و تقدم متن بر دانش یا موضع مفسِّر بوده و تفسیرگری در آن فرآیند فهمی جامع از متن دانسته شده، به بررسی تحّول این رویکرد تفسیری در سده چهاردهم هجری پرداخته و روشن خواهد کرد که چگونه این رویکرد تفسیری و مفسِّران طرفدار آن، چون علّامه سید محمّد حسین طباطبایی در "المیزان فی تفسیرالقرآن" و الشیخ محمد الأمین الشنقیطی در "أضواء البیان فی إیضاح القرآن بالقرآن"، متن گرا بوده و ضرورت های فکری اجتماعی عصر، آنان را به این رویکرد متوجه ساخته است. [1] . Symmetrical Micro - comparison
۱۷۳۳۸.

آموزه های تربیتی نظام خانواده در گفتمان قرآنی با رویکرد سبک شناسی لایه ای

کلید واژه ها: سبک شناسی لایه ای آموزه های تربیتی نظام خانواده گفتمان قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۲۹
قرآن کریم به عنوان معجزه علمی جاودان برای هدایت بشر، برای خانواده اهمیت فراوانی قائل است و آن را سنگ بنای مهم حیات اجتماعی و کانون اخلاقی جامعه می شناسد. از این رو، برای ضابطه مند شدن این نظام و نهایتا نظم یافتن جوامع بشری، توصیه ها، دستورالعمل ها و قوانین ویژه ای را در مجرای زبان مفهوم سازی می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربرد رویکرد سبک شناسی لایه ای در کشف آموزه های تربیتی نظام خانواده در آیات نورانی قرآن مجید انجام شده است. سوال اساسی پژوهش این است که قرآن کریم در تبیین اندیشه های تربیتی خانواده از کدامیک از تمهیدات و اختیارات زبانی سود جسته است؟ بررسی ها نشان داد که متن بی بدیل قرآن، ترکیب و ساختار زبانی و آرایه های ادبی محض نیست بلکه در این کلام آسمانی، علاوه بر عالی ترین مفاهیم حقیقی اخلاقی، ژرفترین آموزه های تربیتی نظام خانواده در لایه های مختلف زبانی به کمک اختیارات زبانی مانند واج آرایی، جایگزینی واژگانی، ذکر و حذف، تقدیم و تاخیر، استعاره و غیره مفهوم سازی شده است. گفتنی است این پژوهش، به لحاظ راهبردی توصیفی- تحلیلی به شمار میرود و به لحاظ راهکاری و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای محسوب می شود.
۱۷۳۳۹.

واژه شناسی طمع از منظر قرآن و روایات

کلید واژه ها: امید حرص طمع قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۸ تعداد دانلود : ۱۱۵۹
طمع صفت و حالتی در نفس آدمی است که با توجه به آیات قرآن معانی مختلفی دارد. در این مقاله معانی واژه ی طمع در قرآن مورد بررسی قرار گرفته است و بیان می دارد واژه ی طمع 12 بار در قرآن کریم آمده است و به معنای 1- امیدواری، 2- حرص 3- آرزوی محال 4- میل نفسانی است که بیشترین کاربرد آن امید و آرزوست. واژگان رجاء و حرص واژگان مترادف طمع و واژگان یأس، هلع، قناعت و استغنا واژگان متضاد با طمع در قرآن کریم می باشند. در نتیجه معنای غالب طمع در قرآن، معنای امید است که کاملاًً متفاوت با معانی دیگر طمع در قرآن.
۱۷۳۴۰.

تحلیل ویژگی ها ی حضرت عباس(ع) در گفتار معصومین(علیهم السلام)

نویسنده:

کلید واژه ها: امام حسین (ع) ابوالفضل (ع) نهضت کربلا ائمه هدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۳ تعداد دانلود : ۴۳۶
بی تردید نهضت امام حسین(ع) فصل نوینی را در تاریخ اسلام رقم زد و مرز اسلام علوی را از اسلام اموی مشخص نمود . کسی که در کنار امام در ترسیم این مرز و تقابل با امویان نقش محوری و حیاتی داشت حضرت ابوالفضل(ع) بوده است. او در طول زندگی 34 ساله خود با تربیت در مکتب علوی کوشید در عصر حکومت پدر و امامت دو برادر به شایستگی از نظام امامت دفاع نماید و در نبرد های سخت و نرم حضور مقتدرانه و معرفت زایی داشته باشد . هم گامی او با حسین (ع)و همدلی و همراهی او با حسن (ع)از ویژگی های ممتاز وی به عنوان یک پیرو مخلص امام است . بررسی ویژگی و مقام و منزلت عباس (ع)در روایات ائمه اطهار مهم ترین مسئله این مقاله است . برای تحلیل مسئله و کسب اطلاعات مورد نیاز به منابع تاریخی و حدیثی و تحقیقات صورت گرفته مراجعه و روشن گردید که ائمه هدی در باب حضرت عباس(ع) سخنان ارزنده و تاثیر گذاری بیان داشتند که این مقاله به استناد آن سخنان به رشته تحریر در آمده است . روایات متخذه، مبین ویژگی هایی است که نشانگر مقام رفیع عباس(ع) نزد آنان است که در این مقاله به آن ویژگی ها اشاره شده است .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان