درخت حوزه‌های تخصصی

"توسعه شهرنشینی و پیدایش مناطق کلان شهری در کشورهای جهان سوم با توسعه شهرنشینی در کشورهای جهان صنعتی غرب که از فردای انقلاب صنعتی در کشورهای مذکور آغاز گردید بسیار متفاوت است. هجوم سیل آسای روستاییان به شهرها به ویژه شهرهای بزرگ در کشورهای در حال توسعه را باید در از هم پاشیده شدن نظام های سنتی تولید روستایی از یک سو و وجود فرصت های شغلی مناسب از سوی دیگر جستجو کرد. مهاجران به محله های مهاجرنشینی هجوم می برند که در حاشیه شهرها مانند قارچ رشد می کنند و آنان در جایی که «حاشیه گندابی» یا «آپاندیس نواحی شهری» نامیده می شود سکنی می گزینند. بسیاری از آنها در شرایطی زندگی می کنند که از کمترین امکانات اولیه نیز بی بهره اند. همزمان با افزایش مکانهای آلونک نشین، شاهد گسترش بی رویه نابرابری های اجتماعی، فقر، بیکاری، بزهکاری، تفاوتهای فرهنگی و بیسوادی هستیم. حلبی آبادها نتیجه کاربری ارضی نابرابر بین بخش های مختلف شهری است که به صورت های مختلف زمین ها را در خارج از محدوده ها در اشغال خود دارند. حلبی ابادها بدون امکانات بازافرینی، از لحاظ اشتغال و دیگر منابع می توانند حتی ریشه در مناطق روستایی داشته باشند. بیشترین امید آنها به کار در شهر می باشد. در راستای این بررسی، میتوان متغیرها و عوامل زیادی را برشمرد که هر یک بنوعی بر چگونگی زیست شهری تاثیرگذار هستند. مناطق حاشیه نشین ارزنان و دارک اصفهان از جمله پدیده هایی است که تاثیرات منفی بسیاری را بر شهر اصفهان، محیط زیست و امور سیاسی و اقتصادی بر جای می گذارد. شرایط فیزیکی - کالبدی این زاغه ها عبارت است از تراکم بالای جمعیت، فقدان تسهیلات مناسب زندگی، کمبود خدمات اولیه زیربنایی، محیط زیست الوده و غیربهداشتی. همچنین در این محل ها درصد بالایی از بیسوادی، بیکاری، جنایت و ناهنجاری های روانی مشاهده می گردد. مقاله حاضر با تاکید بر زمینه های شکل گیری مسایل اجتماعی در شهر، بر انست تا حاشیه نشینی و آثار اجتماعی و فرهنگی بر ان را مورد مطالعه قرار دهد."

" یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های جهان امروز، افزایش دایم سطح وابستگی و هویتی است، که باید آن را حاصل یک فرایند دو سویه دانست: از یک سو جهانی شدن، که به خصوص در بعد فرهنگی برای از میان بردن فرهنگ‌های کوچک و پیرامونی تلاش زیادی می‌کند و از سوی دیگر، مقاومت‌های محلی که به صورت‌های مختلف در برابر حرکت نخستین مشاهده می‌شود. در این حال، گونه‌های زیستی شهرنشینی، روستانشینی و کوچ‌نشینی با قرار گرفتن در این فرایند دو سویه، رابطه‌ انسان را با محیط زندگی‌اش به سرعت دگرگون می‌کنند و این رابطه را بیش ازپیش در چارچوب‌های سیاسی(به مفهوم روابطی از قدرت) در می‌آورند. در مقاله‌ی حاضر، با تکیه بر یک نمونه‌ ایرانی، رابطه‌ دو الگوی معیشتی شهری و عشایری مورد بررسی قرار گرفته، و ضمن روشن کردن بحث در چارچوبی نظری، به پی‌آمدهای حاصل از این رابطه در سطح محلی پرداخته است. در این خصوص به مشکلاتی توجه شده است که در تبیین هویت ملی و کاربردی شدن برنامه‌های مرکزی در سطح محلی مربوط می‌شود. استان لرستان و شهر خرم‌آباد از این لحاظ موقعیتی آرمانی دارند که با تکیه بر داده‌های به دست آمده در آن‌ها، موضوع به بحث گذاشته شده است."

" بلوچ‌ها به استناد منابع معتبر، پیش از ظهور اسلام در بلوچستان حضور نداشته‌اند. بلوچ‌ها تبار آریایی داشته‌ و آریایی‌ ساکن شمال ایران ـ احتمالا کوه‌های البرز ـ بوده‌اند؛ سال‌ها در ارتش ایران باستان نقش داشته‌اند و سرانجام احتمالا در زمان خسرو انوشیروان، از شمال به کوه‌های کرمان کوچانده شده‌اند؛ منابع جغرافی‌نویسان عرب نیز، اثبات می‌کند که بلوچ‌ها، در زمان استقرار در کوه‌های کرمان، پیرو آیین شیعه بوده‌اند. علاوه بر این زبان، شعر و موسیقی اعتقادات و باورهای آنان، نشان از ویژگی‌های مشترک فرهنگی این قوم با دیگر اقوام ایرانی دارد. با این حال، قوم بلوچ، در 50-60 سال اخیر، تحت تاثیر مبارزه‌ نخبگان تحصیل کرده در خارج از کشور در حال بیگانه شدن با سنت‌ها و ارزش‌ها و آداب و رسوم باقیمانده از گذشته‌ خود است. "

" هویت ملی به‌ویژه از عصر مشروطه و دست‌کم برای جامعه و گفتمان روشنفکری معاصر ایران به یک مساله تبدیل شد. مساله‌ای که برای صادق هدایت با آن شخصیت چندگانه و متفاوت فردی و هنری که خود فرزند عصر مشروطه و در گیرودار فرهنگی چند گانه و برزخ سنت و تجدد بود می‌توانست دو وجه داشته باشد؛ یکی فردی و دیگری جمعی. خویشتن‌یابی و جست‌وجوی هویت ملی از طریق هنر و خلق اسطوره‌های هنری، از دغدغه‌های اصلیِ این نویسنده و روشنفکر معاصر ایرانی بود. این مقاله، ابعاد تلاش «هدایت» را در این زمینه مورد بررسی قرار می‌دهد و به دلایل ناکامی آن می‌پردازد، و این پرسش را که «معنی و غایت زندگی چیست؟» به‌عنوان مساله‌ای فلسفی و معناشناختی برای هدایت معرفی می‌کند که برای او حل نشده باقی مانده و همین امر کوشش هویت‌جویانه‌ هدایت را ناکام گذاشته است. "

"انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 در شرایطی به پیروزی رسید که در کشور حاکمیت چندگانه ایجاد شده بود و گروه های مختلفی می توانستند حاکمیت جامعه را به دست گیرند. ارتش شاهنشاهی یکی از گروه هایی بود که فرصت تسلط بر اوضاع متشنج آن زمان را داشت. در مقاله حاضر بر آن هستیم تا علل اعلان بی طرفی ارتش را در آن موقعیت حساس بررسی کنیم. این امر مستلزم بررسی ساختار دستگاه سرکوب رژیم پهلوی است. در این مقاله،اعلام بی طرفی ارتش به عنوان یکی از شاخص های ضعف دستگاه و رابطه آن با مواردی از قبیل تمرد نظامیان، فرار نظامیان از پادگان ها، اعلام همبستگی نظامیان با امام و … مورد بررسی قرار می گیرد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، علل و عوامل عمده ضعف دستگاه سرکوب رژیم عبارتست از: 1.ساختار فرماندهی متمرکز و متکی به فرد حاکم بر دستگاه که عملا موجب انفعال سیاسی دستگاه در حضور شاه و از هم گسیختگی دستگاه در شرایط عدم حضور شاه می شود.این گسیختگی به وسیله انقلابیون تشدید و موجب ضعف دستگاه سرکوب شد. 2. تغییر نقش ارتش شاهنشاهی از نقش حافظ امنیت ملی و داخلی به عامل سیاست بین المللی و ژاندارم منطقه ای-که خود تابعی از رابطه ایران و آمریکا بود-که نتیجه آن عدم توانایی تسلط بر اوضاع متشنج داخلی و کنترل انقلاب شد."

مقاله حاضر بر اساس بخشی از اطلاعات مأخوذ از پیمایش جوانان و زنان روستایی در روستاهای استان آذربایجان شرقی تنظیم یافته است جامعه آماری را 11798 خانوار روستایی ساکن در 60 روستای استان آذربایجان شرقی تشکیل می دهد. بر اساس قواعد تعیین حجم نمونه 240 نفر از جوانان و زنان روستایی به طریق نمونه گیری طبقه ای با دقت احتمالی مطلوب 5% (d = 0.05) و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب شده اند. نتایج حاصل از آزمون فرضیات تحقیق و نیکویی برازش مدل تحلیلی نشان می دهد: - میزان انگیزش به کار بر حسب گروه های سنی آزمودنی ها تغییر می کند. - با افزایش میزان آنومی (بی هنجاری اجتماعی)، انگیزش به کار در آزمودنی ها کاهش می یابد. - انگیزش به کار با افزایش نیاز به موفقیت (N-Ach) در آزمودنی ها افزایش می یابد. - میان انگیزش به کار و جنسیت رابطه معنی داری به دست نیامد. بدین ترتیب انگیزش به کار بر حسب جنسیت تغییر نمی کند. - میزان انگیزش به کار بر حسب وضعیت اجتماعی- اقتصادی (SES) پاسخگویان تغییر می کند. - میزان انگیزش به کار با افزایش انگیزه اقتصادی در آنان افزایش می یابد. - احساس خوداثربخشی همخوانی معناداری با انگیزش به کار نشان می دهد. با توجه به نیکویی برازش مدل تحلیلی از طریق کاربرد رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر نتایج حاصل نشان می دهد که بر حسب ارزش بتا (Beta) متغیرهای نیاز به موفقیت، انگیزه اقتصادی، فردگرایی، آرزوها و ترجیحات شغلی، وضعیت اجتماعی- اقتصادی، رضایت از زندگی، آنومی اجتماعی و التزام به کار به عنوان تعیین کننده ترین عوامل تاثیر گذار بر انگیزش به کار مطرح اند.