درخت حوزه‌های تخصصی

برنامه ریزی درسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آموزش کودکان استثنایی برنامه ریزی آموزشی برنامه ریزی درسی تکنولوژی آموزشی روشها و فنون تدریس طراحی فضاهای آموزشی فعالیتهای هنری و بازی ها مدیریت آموزشی
اصول و روشها پیش دبستانی دبستان متوسطه نظریه ها و کاربرد آن
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۲۱ تا ۶۴۰ مورد از کل ۱٬۲۲۲ مورد.
۶۲۱.

تحلیلی بر کارکرد نظام آموزشی در آموزش و رشد اخلاقی دانش آموزان با محوریت محتوای کتاب های درسی و شیوه تدریس معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۶ 97 - 120

کلید واژه ها: دیدگاه شناختی - رشدی رشد اخلاقی روش تدریس کتاب های درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۶۸
رشد اخلاقی هدفی است که همواره در تمامی نظام های آموزشی مورد تأکید است. این مقاله به تحلیل کارکرد نظام آموزشی با محوریت محتوای کتاب های درسی و شیوه تدریس معلمان در رشد اخلاقی اختصاص دارد. روش پژوهش کیفی و برای جمع آوری داده ها از روش تحلیل محتوا و مصاحبه استفاده شد. از بین کلیه کتاب های درسی دوره راهنمایی، کتاب های تعلیمات دینی، فارسی، تعلیمات اجتماعی، تاریخ و علوم (15 مورد) انتخاب و محتوای آن ها تحلیل شد. همچنین با 24 معلم در قائم شهر مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج نشان داد کتاب های فارسی، تعلیمات دینی و تعلیمات اجتماعی بیشترین توجه را و کتاب های تاریخ و علوم توجه کمتری را به مقوله اخلاق مبذول داشته اند. همچنین، معلمان از روش های معلم محور در کلاس درس استفاده می نمایند و در رشد اخلاقی صرفاً بر الگوبرداری از عامل های مهم جامعه پذیری تأکید می نمایند. به نظر می رسد در آموزش اخلاق نظام آموزش و پرورش باید متناسب با سطح رشد شناختی دانش آموزان نوجوان دوره راهنمایی عمل کند.
۶۲۲.

پیشگیری از اعتیاد در محیط های آموزشی با تاکید بر برنامه درسی پنهان

نویسنده:
منبع: سلامت اجتماعی و اعتیاد سال دوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۸

کلید واژه ها: برنامه درسی پنهان پیشگیری از اعتیاد محیط های آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۰ تعداد دانلود : ۷۴۱
تحقیق حاضر با هدف پیشگیری از اعتیاد در محیط های آموزشی با تاکید بر نقش برنامه درسی پنهان از دیدگاه دانشجویان در دو مرحله کمی و کیفی انجام پذیرفته است. در مرحله اول تعداد 283 نفر از دانشجویان سه رشته روانشناسی و مشاوره و راهنمایی و ادبیات فارسی در سه مقطع ترم اول و چهارم و ترم آخر انتخاب شدند. گردآوری داده های به وسیله پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. در این تحقیق از نظرات اساتید راهنما و مشاور جهت تعیین روایی پرسشنامه و ضریب آلفای کرونباخ (مقدار آلفا 85%) برای تعیین پایایی پرسشنامه استفاده شده است. در مرحله دوم با استفاده از رویکرد کیفی نگر، یکایک مولفه های برنامه درسی اعم از هدف، استاد، دانشجو، محیط فیزیکی، زمان بندی، محتوی، روش تدریس، ارزشیابی و قوانین و مقررات با اتکا بر مدل خبرگی و نقادی آیزنر مورد مداقه قرار گرفت و عوامل موثر بر پیشگیری از اعتیاد پذیری دانشجویان با تاکید بر برنامه درسی پنهان کالبد شکافی شد.
۶۲۳.

تفکر تخیلی در آموزش علوم: تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس مؤلفه های تخیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: علوم تحلیل محتوا تخیل دوره ابتدیی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی روشها و فنون تدریس دبستان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم تربیتی برنامه ریزی درسی دبستان
تعداد بازدید : ۲۴۲۳ تعداد دانلود : ۱۴۶۴
پژوهش حاضر به تحلیل محتوای کتاب های درسی علوم دوره ابتدایی بر اساس چگونگی و میزان به کارگیری تخیل پرداخته است. پژوهش کمی و به شیوه ی تحلیل محتوا انجام شد. نمونه شامل کتاب های درسی علوم 6 پایه تحصیلی دوره ابتدایی بود. داده ها با استفاده از تحلیل محتوای قیاسی بر اساس شاخص های تخیل نظریه اشتاینر شامل مفاهیم منعطف، تخیل مشارکتی/عینی و تفکر شهودی جمع آوری و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که میزان توجه کتاب های علوم به شاخص های تخیل متفاوت بوده است. در خصوص مقایسه ی شاخص های تخیل در کتاب های علوم، بیشترین توجه به شاخص مفاهیم منعطف و کمترین به ترتیب به تخیل مشارکتی/ عینی و تفکر شهودی بوده است، به طوری که در این میان سهم کتاب های علوم پایه سوم و چهارم از همه کمتر و در حد صفر بوده است. متمایز دانستن شناخت از تخیل، یکی دانستن تخیل و فانتزی و اولویت ها و برتری های آموزشی و پرورشی خانواده و نظام آموزشی می تواند دلایلی برای نادیده گرفتن تخیل در کتاب های درسی علوم باشد.
۶۲۴.

مبانی فلسفی زیرساز فرهنگ برنامه درسی تربیت برای کار و بقا و ارزیابی سازواری فلسفی آن: چالش ها و افق ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۹ 109 - 132

کلید واژه ها: سازواری فلسفی فرهنگ برنامه درسی تربیت حرفه ای پراگماتیسم ساختارگرایی نظریه انتقادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۹۷
با اهمیت یافتن مسائل اقتصادی در حیات ملت ها، تربیت حرفه ای نیز به عنوان یکی از مسائل تعلیم و تربیت تلقی گردید. از سوی دیگر، دیدگاه های برنامه درسی چنانچه بر مجموعه ای مغشوش از نظرات فلسفی روییده باشند، دیر یا زود، دچار اضمحلال خواهند شد و این عدم انسجام به صورت رخنه ای در دیدگاه، به تدریج وسعت خواهد یافت و از عدم انسجام نظری به نوعی ناکارآمدی و اغتشاش عملی نیز منجر خواهد شد. این مقاله نخست با روش تحلیل مضمون، به استخراج مضامین اصلی فرهنگ برنامه درسی حرفه ای می پردازد و سپس با تحلیل فرا رونده ی این مضامین، ردپای سه مکتب پراگماتیسم، ساختارگرایی و نظریه انتقادی به عنوان پشتوانه های فلسفی این فرهنگ آشکار می سازد. در نهایت سازواری و انسجام فلسفی مکاتب پشتیبان فرهنگ برنامه درسی با روش پژوهش ترکیبی مورد بررسی قرار گرفت. در این فرهنگ، ترکیب پراگماتیسم و ساختارگرایی خواستار ثبات است درحالی که ترکیب پراگماتیسم و نظریه انتقادی، تحول و تغییر را می طلبد. همچنین دو ویراست از پراگماتیسم در این ترکیب به ظهور می رسد که یکی برای فرد و دیگری برای جمع، اصالت قائل است. در نهایت با ترکیب سازوار این نظریه ها، سه ویراست معتبر فلسفی افقی جدید پیش روی این فرهنگ فرا می نهد. ویراست حرفه گرایی تحول خواه، حرفه گرایی محافظه کار و حرفه گرایی فرد گرا، گونه هایی از این فرهنگ اند که هر یک در درون مبانی فلسفی خویش، دارای سا زواری اند و می توانند بدیل های فرهنگ ناسازوار کنونی به شمار روند.
۶۲۵.

بررسی دستاوردها و پیامدهای برنامه درسی ضمنی دانشجویان دردانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۵

کلید واژه ها: تحقیق کیفی مطالعه موردی شبکه مضمون برنامه درسی ضمنی پیامدهای برنامه درسی ضمنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۳ تعداد دانلود : ۵۵۲
هدف پژوهش حاضر تبیین پیامدهای برنامه درسی ضمنی دانشگاهی است. روش پژوهش کیفی، از نوع مطالعه موردی است. شرکت کنندگان در پژوهش 15 نفر از اساتید و 20 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. اطلاعات با استفاده از منابع و متون علمی، تحقیقات پیشین، پرسشنامه باز پاسخ و مصاحبه با متخصصان کلیدی (افراد کانونی) و به شیوه همسوسازی گردآوری و با به کارگیری روش شبکه مضامین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع یافته های این پژوهش بعد از حذف کدهای مشترک، 154 کد مفهومی استخراج گردید. این مفاهیم تحت عناوین کلی: 1. مضامین پایه (کدها و نکات کلیدی متن)، 2. مضامین سازمان دهنده (مضامین به دست آمده از ترکیب و تلخیص مضامین پایه) و 3. مضامین فراگیر (مضامین عالی دربرگیرنده اصول حاکم بر متن به مثابه کل) مورد توجه قرار گرفتند. یافته ها نشان می دهند که عمده ترین پیامدهای برنامه درسی ضمنی دانشگاهی که به وسیله دانشجویان از طریق برنامه های درسی ضمنی آموخته می شوند شامل: 1- قدرت طلبی 2- رفتار انضباطی 3-احساس آرامش و آسایش 4-احساس ارزشمندی 5-خودکنترلی 6-انسجام اجتماعی 7-ارزش محوری 8- مسئولیت پذیری 9-گذراندن امتحان با کمترین تلاش 10- تقلب 11-برخورد کلیشه ای 12-روحیه علمی 13-مطالعه ی عمقی نگر و14- مطالعه ی سطحی نگر می باشد.
۶۲۶.

تجارب معلمان از تدریس در پایه ششم ابتدایی، در اولین سال تغییر نظام آموزشی (جستاری پدیدار شناسانه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۷ 5 - 22

کلید واژه ها: تجربه معلمان پایه ششم ابتدایی پدیدار شناسی تغییر در نظام آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۵ تعداد دانلود : ۳۰۸
پایه ششم ابتدایی بر اساس تغییر در ساختار نظام آموزش مدرسه ای ایجاد شده است. موفقیت تغییر در برنامه درسی و تحولات آموزشی به عوامل متعددی وابسته است. در این میان معلمان به عنوان یکی از عوامل، نقش اساسی بر عهده دارند. این مطالعه به دنبال فهم تجارب معلمان پایه ششم در اولین سال تدریس بوده است، رویکرد تحقیق کیفی و روش آن پدیدارشناسی بوده است. در این راستا داده های مورد نیاز با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته از 11 معلم پایه ششم جمع آوری گردید. نمونه گیری بر اساس هدف انجام و تا اشباع داده ها ادامه یافت. برای اطمینان از صحت یافته ها، آنها را با مدارک و شواهد دیگر (سه سوسازی) و ارجاع مجدد داده های تحلیل شده به مصاحبه شونده، مورد آزمون مجدد قرار گرفت. در تحلیل داده ها براساس روش اسمیت، چهار مقوله شامل: 1) دانش نظری و عملی معلم 2) نگرانی های معلم 3) نارسایی های برنامه و 4) جذابیت های تغییر، به دست آمد. معانی استخراج شده از تجربه معلمان نشان داد که آنها خواستار حضور در فرایند تدوین برنامه بودند، هرچند، اهداف و روش های برنامه درسی را با عملکرد قبلی خود در تعارض می دیدند. معلمان نگران عدم تناسب محتوا با زمان و از هم گسیختگی میان تجربیات قبلی و جدید دانش آموزان به دلیل فقدان عنصر پیوستگی در تغییر بودند. آموزش های نا کافی، حجم محتوای زیاد، عدم توازن زمان با اهداف، کیفیت و کمیت منابع و وسایل آموزشی ناکافی نارسایی هایی ملموس برای اجرای برنامه درسی به همراه داشته اند. علیرغم همه این معضلات تغییر جذابیت هایی داشته که معلمان آنها را در روش تدریس و موضوعات می دیدند.
۶۲۷.

پدیدارنگاری تعاملات آموزشی معلمان و دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۸ 5 - 36

کلید واژه ها: تعامل آموزشی تجارب معلمان پدیدارنگاری دانش آموز تعامل معلم - یادگیرنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۴۱۲
انتظارات ذینفعان آموزش (یادگیرندگان، خانواده ها و بخش های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه) هرساله بسی متنوع تر و گسترده تر می گردد و این امر باعث شده که معلمان با دسته های بسیار گوناگون تر از فرهنگ ها، علایق و خواسته ها مواجه شوند و در محیطی از شک و تردید و ابهام کار کنند. تغییرات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی این رویه را ایجاد کرده است و معلمان به دنبال یافتن راه های جدید برای مواجهه با این تنوع ها و ایجاد تعامل سازنده و انطباق درست در امورات آموزشی هستند. در این پژوهش سعی شده تا با روش کیفی پدیدارنگاری به جستجوی گونه های روابط متقابل بین معلم و دانش آموز در امور آموزشی پرداخته شود. مشارکت کنندگان در پژوهش شامل 20 نفر از معلمان دارای تجربه آموزشی حداقل 15 سال و بالاتر هستند که در مدارس متوسطه شهر سنندج به فعالیت آموزش و تدریس مشغول هستند. این تعداد با روش نمونه گیری ملاکی انتخاب و تا حد اشباع نظری جمع آوری اطلاعات ادامه داشت. روش گردآوری داده ها و اطلاعات مصاحبه نیمه ساختارمند و تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش استقرایی انجام شد. با ترسیم افق های درونی و بیرونی، در نهایت، فضای نتیجه پژوهش طراحی گردید. نتایج پژوهش، شش روش متفاوت را نشان می دهد که در آن معلمان امور آموزشی را در ارتباط با دانش آموز تجربه می کنند؛ که آن ها را در طبقات توصیفی آموزش دهنده مهارت ها، فراهم کننده و ارائه دهنده اطلاعات؛ تسهیل گر یادگیری؛ حضور مشارکتی و هدایت کننده؛ مربیگری (ناظر و راهنما) و روشنگری اندیشه ورزانه دسته بندی کردیم. نقش معلمان در یک پیوستار از «انتقال دهنده دانش» شروع و با «روشنگری اندیشه ورزانه» که در آن معلمان به عنوان اشخاص خاصی در زندگی دانش آموزان ظاهر می شوند که نفوذشان فراتر از دیوارهای کلاس و سال های تحصیل در مدرسه، در کل زندگی اجتماعی آنان ادامه می یابد. همچنین هر کدام از این سبک های تعامل دارای ویژگی های خاص در ارتباط با نقش معلم، یادگیرنده، جو کلاس، برنامه درسی و ... هستند.
۶۲۸.

برنامه درسی پست مدرن در بوته نقد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱

کلید واژه ها: پست مدرنیسم مدرنیسم نقد برنامه درسی تدوین برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۷ تعداد دانلود : ۶۹۴
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی اثرات و نقد کارکردهای پارادایم پست مدرنیسم در حوزه برنامه درسی و قلمروهای معرفتی آن می باشد. برای دست یابی به این هدف از روش پژوهش تحلیلی- استنتاجی بهره گرفته شد. یافته های به دست آمده از بررسی دیدگاه های متفکران مدافع و منتقد این جریان فکری حاکی از آن است که هر چند پست مدرنیسم، روح جدیدی را در کالبد مطالعات برنامه درسی دمیده و اندیشمندان این حوزه را به لزوم بازنگری در مبانی و حتی عمل برنامه درسی و توجه به مسائل مغفول و پنهان آن - از جمله پرورش روحیه نقادی در فراگیران، برجسته سازی نقش معلم و شاگرد در تهیه برنامه های درسی، احترام به کثرت آرا و عوارض ناشی از محدود شدن به الگوهای مکانیستی- فراخوانده است، اما نفی و شک در بسیاری از اصول و ارزش های نهادینه شده فکری و تلاش برای زدایش و ساختارشکنی از آنها منجر به بی نظمی و سرانجام پوچی و هویت زدایی جوامع بشری می شود. لذا، ضروری است متفکران و صاحب نظران مطالعات برنامه درسی در برخورد با این جنبش و موضع گیری موافق یا مخالف در قبال آن، ابتدا ماهیت و بنیادهای فکری و فلسفی حاکم بر آن را شناخته و سپس، با آگاهی و بینشی کامل به ترویج یا نفی تفکرات مطرح شده اقدام نمایند.
۶۲۹.

تأثیر برنامه آموزش فلسفه به کودکان بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۰

کلید واژه ها: فلسفه برای کودکان مهارت های اجتماعی مدارس ابتدایی خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰
هدف از انجام دادن این پژوهش، بررسی نقش برنامه آموزش فلسفه برای کودکان بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان پایه پنجم مدارس ابتدایی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 94-1393 است. این تحقیق، از نوع کاربردی است و شیوه انجام گرفتن آن نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش آموزان پایه پنجم مقطع ابتدایی شهر خرم آباد تشکیل داده است. در این پژوهش، بر اساس سه تحقیق مشابه، تعداد 60 نفر به عنوان حجم نمونه اتنخاب شد، 30 نفر در گروه گواه و 30 نفر درگروه آزمایشی. این تعداد، به صورت تصادفی در هر یک از گروه ها قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها، از مقیاس مهارت های اجتماعی متسون بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده های گرد آوری شده، از آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل کواریانس) استفاده شد. نتایج حاصل از بررسی های آماری نشان داد که برنامه آموزش فلسفه، بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان کلاس پنجم تأثیر داشته است.
۶۳۰.

بررسی میزان رعایت اصول علمی قصد شده مربوط به عنصر اهداف در درس تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۷ 59 - 80

کلید واژه ها: عناصر برنامه درسی درس تفکر و پژوهش اهداف برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف پژوهش، بررسی میزان رعایت اصول علمی قصد شده مربوط به عنصر اهداف در درس تفکر و پژوهش پایه ششم بوده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن از نوع پیمایشی است. اطلاعات به صورت کمّی و کیفی (ترکیبی) جمع آوری شد. جامعه آماری بخش کمّی، مدرسان، مؤلفان، کارشناسان و معلمان در دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری بوده است. برای انتخاب نمونه، چون جامعه آماری مدرسان و مؤلفان محدود بود، بنابراین از طریق سرشماری اقدام و از همه آن ها نظرسنجی به عمل آمد (44 نفر). برای بقیه گروه ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده و به ترتیب، 18 و 264 نفر انتخاب شد. در بخش کیفی، از 95 کلاس درس مشاهده و با 180 نفر از کارشناسان، مدرسان و معلّمان مصاحبه هدفمند، انجام گرفت. داده ها از طریق پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده گردآوری شد. برای تعیین روایی، از روایی محتوا و روایی سازه استفاده گردید. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفای کرونباخ، پایایی مشاهده ها از روش پایایی مشاهده گر مربوط به ملاک و برای پایایی مصاحبه ها به روش پیاده سازی عینی و دقیق گفتار مصاحبه شوندگان عمل شد. طبق نظر معلّمان و کارشناسان تا حدودی (55/3=، طبق نتایج مشاهده گران در حد کم (80/2=)، اصول علمی قصد شده مربوط به عنصر اهداف، در درس تفکر و پژوهش بکارگیری شده است.
۶۳۱.

تأثیر استفاده از نرم افزارهای آموزشی در تقویت مهارت های نوشتاری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۶ 31 - 44

کلید واژه ها: نرم افزار آموزشی املا انشا فناوری آموزشی مهارت نوشتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۳۴۱
این پژوهش با هدف بررسی میزان تأثیر استفاده از نرم افزارهای آموزشی در تقویت مهارت نوشتاری دانش آموزان پایه سوم شهر کرمانشاه انجام گرفت. روش این تحقیق با توجه به گروه های مورد مطالعه، تجربی است. از میان جامعه آماری، چهار دبستان به  صورت تصادفی نمونه آماری را تشکیل داده اند. پس از تجزیه و تحلیل و مقایسه بین میانگین نمرات گروه ها تأثیر آموزش های نرم افزاری در تقویت مهارت نوشتاری تأیید شد. نمرات در دو درس املا و بنویسیم فارسی به طور معنی داری افزایش پیدا کرده بود اما در درس انشای فارسی تأثیر معناداری نداشته است. از سوی دیگر آموزش های الکترونیکی علاقه مندی دانش آموزان را به مهارت های نوشتاری افزایش داده است.
۶۳۲.

طراحی الگوی برنامه درسی هنر آموزش های عمومی (ابتدایی و متوسطه اول)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۳۹ 133 - 154

کلید واژه ها: آموزش هنر چارچوب مفهومی دوره ابتدایی دوره متوسطه رویکردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۶ تعداد دانلود : ۴۱۶
امروزه آموزش هنر یکی از دغدغه های ملی و جهانی نظام های آموزشی است. در این راستا، هدف اصلی مقاله، طراحی الگوی برنامه درسی هنر آموزش های عمومی (دوره ابتدایی و متوسطه اول) به منظور ایجاد یک چارچوب مفهومی در جهت اندیشیدن بیشتر پیرامون مؤلفه های مرتبط با آموزش هنر بود تا مورد استفاده تولیدکنندگان برنامه درسی قرار گیرد. در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیلی به سؤالات مرتبط پاسخ داده شد. به منظور طراحی الگو، بر اساس یک قیاس عملی، هدف غایی، درک معنا به عنوان مقدمه اول در نظر گرفته شد. در مقدمه دوم نیز اهداف عام و رویکردهای آموزش هنر قرار گرفتند. اهداف عام شامل: ابراز خود، درگیر شدن در جامعه، فهم جهان، مهارت های ارتباطی، اخلاق حسته و پرورش عواطف و رویکردهای تأثیرگذار در این الگو شامل: رویکرد اسلامی، دیسیپلین محور، دریافت احساس و معنا، رویکرد تلفیقی و چشم بصیرمی باشند. نتیجه این قیاس، شامل: اصول مغایر نبودن برنامه ها با هنر اسلامی، دیسیپلین مداری، تلفیق انگاری، توجه به ویژگی های تحولی، واکاوی معنا، جهت گیری به سوی ادراک فرم، پرورش خلاقیت و تخیل و اصل ارتباط و کاربرد هنر به عنوان گزاره های تجویزی مشخص شدند. در ذیل هر اصل ارتباط آن ها با مبانی، رویکرد یا رویکردها تعیین گردید و همچنین ویژگی ها و روش های دستیابی به هر اصل بیان گردید. طراحی الگوی جامع آموزش هنر جهت بهبود و ارتقاء تربیت هنری در نظام آموزشی نیز پیشنهاد گردید.
۶۳۳.

طراحی اهداف مبتنی بر توسعه سرمایه اجتماعی در برنامه درسی آموزش عالی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۱

کلید واژه ها: آموزش عالی سرمایه اجتماعی اهداف برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۷۰۶
مدیریت توسعه در عصر حاضربیشتر از سرمایه اقتصادی، فیزیکی و انسانی نیازمند سرمایه اجتماعی است و بدون این سرمایه استفاده از دیگر سرمایه ها به طور بهینه انجام نمی گردد و پیمودن راههای توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ناهموار و دشوار می شود. به اعتقاد صاحبنظران، سازمانهای آموزشی یکی از نهادهای تاثیرگذار بر شکل گیری سرمایه اجتماعی از طریق برنامه های درسی هستند. با ایجاد تغییر در اجزای برنامه درسی می توان سرمایه اجتماعی را ارتقا بخشید. این تحقیق بدنبال طراحی اهداف توسعه دهنده سرمایه اجتماعی در آموزش عالی می باشد که به شیوه کیفی و با استفاده از روش زمینه ای انجام شد. در این تحقیق با 10 نفر از صاحبنظران حوزه برنامه درسی و سرمایه اجتماعی مصاحبه به عمل آمد. متن کامل گفته های پاسخگویان از متن ضبط شده اجرا گردید و در فرایند کدگذاری نظرات ارائه شده به مفاهیم مجزا تفکیک شدند و سپس مفاهیم مشترک در دسته های جداگانه قرار گرفت و مولفه اهدافبه عنوان مقوله اصلی تحقیق شناسایی شد. در مدل نهایی موانع، راهبردها و پیامدها برای تدوین اهداف برنامه درسی توسعه دهنده سرمایه اجتماعی به صورت مجزا و در قالب مدل های تحلیلی ارائه گردید.
۶۳۴.

تبیین پدیدارشناسانه اصول برنامه درسی «تجربه تدریس»(کارورزی) در دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۶

کلید واژه ها: معلمان تجربه تدریس کارورزی اصول برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۲ تعداد دانلود : ۸۵۴
این پژوهش با هدف تبیین اصول برنامه درسی تجربه تدریس بر اساس تجارب زیسته معلمان انجام پذیرفته است. در این پژوهش از روش کیفی، از نوع پدیدارشناسی استفاده شده است. شرکت کنندگان در پژوهش، نه نفر از معلمان و اساتید موفق در دانشگاه ها بودند که به صورت هدفمند انتخاب گردیدند. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق انجام و با روش کدگذاری موضوعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع یافته های این پژوهش 358 کد مفهومی در زمینه اصول برنامه استخراج و در هشت مؤلفه اصلی: تعامل غم خوارانه و مهرورزانه، پویایی، تدبیر تدریس، خویشتن نگری، کنش متقابلی، ایجاد موقعیت های فکورانه، درک فرهنگی _ هنری، بینش عملی و 35 زیر مؤلفه دسته بندی شدند. یافته ها نشان داد که پایبندی به اصول فوق باعث بهبود رفتار اخلاقی و پایداری رفتار در فراگیران شده و می تواند اثربخشی فرایند یاددهی یادگیری را تضمین نماید.
۶۳۵.

سبک یادگیری به عنوان رویکردی برای هدایت تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تربیتی بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۰

کلید واژه ها: دانش آموزان دبیرستان هدایت تحصیلی سبک های یادگیری کلب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۲۵۸۵
هدف از انجام این پژوهش، بررسی سبک های یادگیری دانش آموزان دبیرستانی به منظور دستیابی به ابزاری برای هدایت تحصیلی بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل دان شآموزان پسر دبیرستانی در رشته های تجربی، ریاضی و انسانی دبیرستان های شهر همدان بود. نمونه مورد بررسی، شامل 170 دانش آموز پسر پایه دوم و سوم دبیرستان در رشته های تجربی، ریاضی و انسانی بود. دانش آموزان به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش سبک یادگیری دانش آموزان، از پرسشنامه سبک های یادگیری کلب استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که اغلب دانش آموزان ر شته ریاضی و تجربی، دارای سبک یادگیری همگرا و جذب کننده و اغلب دان ش آموزان رشته علوم انسانی دارای سبک یادگیری واگرا و انطباق دهنده هستند. بنابراین، با آگاهی از سبک یادگیری دانش آموزان، می توان آنان را به سمت رشته ای متناسب با سبک یادگیریشان در دبیرستان یا دانشگاه، هدایت نمود.
۶۳۶.

بررسی عملکرد برنامه درسی مبتنی بر تربیت هنری در درس علوم تجربی پایه ششم ابتدایی با توجه به مؤلفه های نظام آموزشی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۳۷ 103 - 120

کلید واژه ها: برنامه درسی تربیت هنری علوم تجربی پایه ششم ابتدایی مؤلفه های نظام آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۵۶
در این مقاله به بررسی عملکرد برنامه درسی مبتنی بر تربیت هنری در درس علوم تجربی پایه ششم با توجه به مؤلفه های نظام آموزشی در ایران، پرداخته شده است. مؤلفه های تربیت هنری در نظام آموزشی که از سند برنامه درسی ملی استخراج شده شامل؛ پرورش حواس، ایجاد حس زیبایی شناسی، قدرت تخیل و خلاقیت، ایجاد مهارت های زبانی، خلق آثار هنری است. با در نظر گرفتن عناصر برنامه درسی (هدف، محتوا، روش های تدریس، ارزشیابی) چک لیستی با توجه به مؤلفه های تربیت هنری تهیه و تدوین شد که دارای روایی و پایایی مناسبی بود. نمونه مورد نظر 60 نفر از دانش آموزان پایه ششم بود. آموزش با توجه به مؤلفه های تربیت هنری در درس علوم پایه ششم توسط معلم آموزش دیده در درس علوم در گروه آزمایش طی جلسات معینی انجام پذیرفت و معلم در پایان هر جلسه در چک لیست مربوطه، با توجه به عملکرد هر یک از دانش آموزان علامت گذاری می نمود. نتایج نشان می دهد؛ تدریس معلم در مؤلفه های تربیت هنری؛ پرورش حواس و ایجاد حس زیباشناسی و خلق آثار هنری نتایج مثبت و معناداری در درس علوم در پی داشته است و باعث رشد این خصوصیات در دانش آموزان گروه آزمایش شده است، و این در حالیست که در مؤلفه های قدرت تخیّل و خلاقیت و ایجاد مهارت های زبانی، برنامه درسی تربیت هنری نتوانسته است تغییرات مثبت و معناداری در عملکرد دانش آموزان به وجود آورد.
۶۳۷.

بررسی ماهیت علمی تحقیقات انجام شده اقدام پژوهی توسط معلمان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال دهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۸ 105 - 134

کلید واژه ها: اقدام پژوهی معلم پژوهنده معلم تدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۳۱۰
مطالعه حاضر به منظور بررسی ماهیت علمی تحقیقات اقدام پژوهی انجام گرفته توسط معلمان پژوهنده، انجام شد. رویکرد این پژوهش آمیخته (کمی-کیفی) و در آن از دو روش توصیفی و تحلیل اسناد استفاده شده است و دارای دو جامعه آماری بود؛ 1. جامعه اول: کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر سنندج که حداقل یک بار تحقیق اقدام پژوهی انجام داده بودند. 2. جامعه دوم: کلیه گزارشات اقدام پژوهی برتر استانی که در دوره های دوازدهم و سیزدهم برنامه معلم پژوهنده به دبیرخانه مرکزی معلم پژوهنده ارسال شده اند که طبق آمار اعلام شده توسط پژوهشکده تعلیم و تربیت استان کردستان، شامل 36 گزارش بود. برای تعیین حجم نمونه در بخش کمی از نمونه گیری در دسترس و در بخش کیفی از نمونه گیری هدفمند استفاده شد. پرسشنامه، چک لیست و مصاحبه نیمه ساختارمند نیز برای گردآوری داده ها به کار برده شد. جهت بررسی روایی صوری پرسشنامه به نظر ده نفر از معلمان پژوهنده برتر استناد گردید، همچنین جهت سنجش پایایی از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شد که مقدار آن برای پرسشنامه برابر با (89/0) و برای چک لیست (77/0) بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که معلمان دیدگاه مثبتی نسبت به روش تحقیق اقدام پژوهی برای بررسی و حل مسائل آموزشی دارند و تمایل زیادی دارند از رویکرد تفسیری برای انجام اقدام پژوهی استفاده کنند، اما بررسی گزارشات اقدام پژوهی بیانگر کیفیت پایین این گزارشات از لحاظ علمی بود. در واقع معلمان در مرحله جمع آوری و تحلیل اطلاعات از روش های مناسبی استفاده نکرده اند و ابزار مورد استفاده، دقت و روایی لازم را ندارند. نتایج همچنین نشان داد که معلمان در رعایت اصول اخلاقی تا حدودی موفق عمل کرده اند.
۶۳۸.

مفهوم پردازی «کورر» و تحلیل نسبت برداشت های جدید با تلقی نومفهوم گرایانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۳ 31 - 56

کلید واژه ها: کورر نومفهوم گرایی کورر پسامدرن کورر انفعالی کورر فعال تدریس کورر محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۸
در این مقاله از منظر های مختلف به کورر یا خاستگاه اصطلاح برنامه درسی پرداخته شده است. پس از مقدمه، از نگاه نهضت نومفهوم گرایی که با تلقی سنت گرایانه افرادی مانند بابیت و تایلر تفاوت دارد، ماهیت، مبانی و مراحل کورر شرح داده شده است. در کنار دو برداشت سنتی و نومفهوم گرایانه، طی سال های اخیر دو گروه از صاحب نظران به عرصه مباحث کورر وارد شده اند. یک گروه، صاحب نظرانی هستند که به رشته برنامه درسی تعلق دارند. گروه دوم، شامل افرادی است که متخصص برنامه درسی نیستند اما دلالت های دیدگاه آنان توسط افراد متعلق به برنامه درسی کاویده شده است. مشارکت هر دو گروه به مطرح شدن برداشت ها و کاربردهای جدید در زمینه کورر منجر گردیده است. این برداشت ها یا در مسیری قرار گرفته که ادامه تلقی نومفهوم گرایانه پاینار و گرامت است یا با تلقی آنان تفاوت دارد. نوئل گاف، ژیل دلوز، جیسن والین و جو کینچلو صاحب نظران برجسته ای هستند که فضاها یا برداشت های جدیدی را در عرصه کورر آفریده اند.
۶۳۹.

تبیین دلالت های دیدگاه جان دیویی در خصوص هنر و زیبایی شناسی برای فرایند تدریس و یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال دوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: هنر تجربه زیبایی شناسی فرایند جان دیویی تدریس و یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۷ تعداد دانلود : ۶۳۴
هدف اصلی این پژوهش، تعیین دیدگاه زیبایی شناختی جان دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری است. در پژوهش حاضر، ما دو سوال داشته ایم: 1) زیبایی شناسی از دید جان دیویی چیست و دارای چه مؤلفه هایی است؟ 2) رابطه این مؤلفه ها با فرایند تدریس و یادگیری چگونه است؟ برای پاسخ گویی به این سوالات تحقیق از منابع کتابخانه ای متعدد به صورت فیش برداری و از پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی (نمایه ، پایگاه مقالات خارجی دانشگاه تربیت مدرس، پایگاه پایان نامه های دانشگاه های تربیت مدرس تهران- دانشگاه تهران- علامه طباطبایی- الزهرا، بانک اطلاعات نشریات کشور و مجلات ایران، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، نورمگز، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی) اطلاعات جمع آوری شده است و سپس با استفاده از روش مروری – اسنادی، به صورت مختصر دیدگاه دیویی در خصوص هنر، زیبایی، زیبایی شناسی و تدریس و یادگیری شرح داده شده است. بعد از انجام این کار، دلالت های دیدگاه هنری دیویی برای فرایند تدریس و یادگیری را استنباط و استخراج نمودیم. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که فرایند تدریس و یادگیری، تجربه ای زیبایی شناختی است و باید به صورت زیبایی شناختی ارائه گردد: از دید دیویی برای این که فرایند تدریس و یادگیری، زیبایی شناسی باشد، باید این موارد را به کار برد: استفاده از مبانی علمی در فرایند تدریس و یادگیری؛ تدریس واحد داشتن؛ پرهیز از تقابل ها در تدریس؛ اتصال یادگیری با امور روزمره و اجتماعی؛ استفاده از عوامل روان شناسی مثل تخیل و عاطفه در فرایند تدریس و یادگیری؛ نگاهی زیبایی شناختی داشتن به شغل معلمی؛ استفاده از بازی در این فرایند؛ ضرورت صداقت و نظم برقرار کردن به صورت هنرمندانه.
۶۴۰.

بررسی سیر تحولات برنامه درسی تربیت اخلاقی در ایران با تأکید بر دوره عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳۳ 57 - 92

کلید واژه ها: تربیت اخلاقی برنامه درسی تربیت اخلاقی نظام تربیت رسمی و عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۸۶
هدف این پژوهش شناخت روندهای حاکم بر تغییرات برنامه درسی تربیت اخلاقی است. برای رسیدن به این هدف اسناد و مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش از بدو تأسیس تا کنون  و نتایج برخی تحقیقات مرتبط تحولات مؤلفه های برنامه درسی تربیت اخلاقی یعنی هدف، محتوا،  روش تحلیل شده است. نتیجه این بررسی نشان می دهد که رویکرد برنامه درسی تربیت اخلاقی در نظام تربیت رسمی و عمومی از رویکرد برنامه درسی مستقل به رویکرد بین برنامه ای گرایش پیدا کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان