درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: این پژوهش با هدف تدوین مدلی از خانواده سالم مطابق با فرهنگ ایرانی انجام شده است. روش: این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده از رویکرد زمینه ای انجام شده است. 16 متخصص خانواده و ازدواج با روش نمونه گیری هدفمند بررسی شدند و داده ها با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و تعاملی تا رسیدن به اشباع اطلاعات گردآوری شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از از نرم افزار MAXQDA10 استفاده گردید. یافته ها: در کدگذاری باز 106 کد اولیه به دست آمد که در کدگذاری محوری بر اساس شباهت موضوعی در 21 دسته موضوعی قرار داده شدند. در مرحله سوم یا کدگذاری انتخابی، خانواده سالم به عنوان متغیر مرکزی یا اصلی شناخته شد. نتیجه گیری: اطلاع از معیارها و ویژگی های خانواده سالم می تواند به زوجین، خانواده ها و درمانگران خانواده کمک کند که از آنچه رفتار طبیعی و سالم است آگاه تر شوند و در نتیجه از این معیارها برای سلامت هر چه بیشتر خانواده ها استفاده نمایند.هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین اخلاق، ارزشهای شخصی زوجین و رضایت زناشویی آنها در شهرمغان بود. روش: در این پژوهش 125 زوج (که یکی از همسران به عنوان معلم در مدارس شهر مغان اشتغال داشتند) به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه بنیان های اخلاقی هایت و گراهام (MFQ30) و زمینه یاب ارزشی شوارتز (SVS) پاسخ دادند. اطلاعات بوسیله روش های آماری (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و رگرسیون گام به گام) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین اخلاق و ارزش های شخصی (به جز خوشی/ لذت گرایی) وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که در ابعاد اخلاقی(انصاف و مراقبت/ آسیب)، بین زنان و مردان تفاوت معناداری وجود داشت. همچنین تفاوت معناداری بین مردان و زنان در رضایت زناشویی مشاهده شد. تمام ابعاد اخلاقی رابطه مثبتی با تمام ارزش های شخصی به جز ارزش های خوشی/لذت گرایی داشتند. زنان و مردان در ریختهای ارزشی همنوایی، جهان شمول نگری و امنیت تفاوت معناداری نشان دادند. نتیجه گیری: در بافت سنتی مذهبی در منطقه مغان ایران برای طبقه متوسط زوجین معلم، به نظرمی رسد که زنان و مردان دراولویت اخلاقی وارزشهای خود متفاوت هستند.این مقاله در مورد روابط بین این متغیرهای درمردان و زنان و نقش این متغیرها دررضایت زناشویی آنها با توجه به این زمینه فرهنگی خاص بحث می کند.

به منظور بررسی رابطه جو عاطفی خانواده با هویت یابی، خودپنداره و عزت نفس، 156 آزمودنی با روش نمونه گیری تصادفی قشربندی در سه سطح وضعیت اقتصادی- اجتماعی بالا، متوسط و پایین از بین نوجوانان و جوانان 17-28 سال شهر اسلامشهر انتخاب و آزمونهای جو عاطفی محقق ساخته، هویت پلاگ و اچز، خودپنداره بک و عزت نفس کوپر اسمیت در مورد آنها اجرا شد. پایایی آزمون جو عاطفی از روش زوج و فرد کردن 94/0 بدست آمد. روش پژوهش از نوع همبستگی و علی- مقایسه ای بود. پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد که بین جو عاطفی خانواده با متغیرهای هویت، خودپنداره و عزت نفس رابطه وجود دارد و مقادیر ضریب همبستگی به ترتیب در سطح آلفای 01/0، 05/0 و 01/0 معنی دار است. همچنین معلوم شد افراد هویت یافته تر دارای جو عاطفی مساعدتری بودند و آزمودنی هایی که دارای جو عاطفی مساعدی بودند از خودپنداره مثبت تر و عزت نفس بالاتری بهره می بردند.

خانواده مهم ترین رکن جامعه است که ثبات آن مستلزم تعهد زوجین به یکدیگر است. همچنین تعهد به دلیل آنکه با ارتباط بهتر، شادتر بودن و رفتار سازنده تر در طی مشکلات در ارتباط است، یک مفهوم بسیار مهم در روابط زناشویی محسوب می شود، به همین دلیل بررسی عواملی که در تعهد زناشویی نقش دارند نیز اهمیت اساسی پیدا می کند. هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تعهد زناشویی بر اساس صمیمیت زناشویی و بخشودگی است. بدین منظور از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه زنان متأهل شاغل در آموزش و پرورش شهر شاهرود در سال تحصیلی 94-93 بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز، پرسشنامه صمیمیت زناشویی اولیاء و پرسشنامه بخشودگی پولارد و اندرسون استفاده گردید. تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار همبستگی بین صمیمیت زناشویی و تعهد زناشویی 46/0 می باشد و صمیمیت زناشویی 31/0 از تغییرات تعهد زناشویی را پیش بینی می کند. مقدار همبستگی بین بخشودگی کلی با تعهد زناشویی 46/0 می باشد و این متغیر 29/0 از تغییرات تعهد زناشویی را پیش بینی می کند. همچنین مقدار همبستگی چندگانه آنها با متغیر تعهد زناشویی 52/0 می باشد و این دو متغیر با همدیگر 27 درصد از تغییرات تعهد زناشویی را تبیین می کنند.

هدف پژوهش حاضر آزمودن مدل طرحواره ناسازگار اولیه حوزه بریدگی و طرد و تعارضات زناشویی با میانجی گری سبک های عشق ورزی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. از میان کلیه زنان متأهل دارای تعارضات زناشوئی که در زمستان سال 1395 به مراکز مشاوره شهر اصفهان مراجعه کرده بودند، 300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده، پرسشنامه های طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ، الگوهای عشق استرنبرگ و تعارضات زناشویی براتی و ثنائی بودند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS/16 انجام گرفت. یافته ها نشان داد که اثر مستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه حوزه بریدگی و طرد و سبک های عشق ورزی (میل، صمیمیت، تعهد) بر تعارضات زناشوئی معنادار بود. همچنین، در رابطه بین طرحواره های ناسازگار حوزه بریدگی و طرد و تعارضات زناشوئی، سبک های عشق ورزی (میل، تعهد، صمیمیت) نقش میانجی داشتند؛ بنابراین، با توجه به نقش معنادار طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های عشق در تعارضات زناشوئی، درمانگران می توانند در بحث بررسی و درمان مشکلات زناشویی به بررسی طرحواره طرد و بریدگی و سبک های عشق ورزی بپردازند.

زمینه و هدف: تولد کودک با تأخیرتحولی می تواند به همراه خود، مشکلات جدید و مضاعفی را برای والدین این کودکان به دنبال داشته باشد، اغلب برای چنین والدینی مخصوصاً مادران تنش، تجربیات و پاسخ های هیجانی از قبیل افسردگی، اضطراب و آشفتگی های روانی دیگر رخ می دهد، که اینها ارتباط مستقیمی با مسائل کود ک دارند. پژوهش حاضر به منظور پیش بینی تنش والدینی و آشفتگی روان شناختی مادران بر اساس مشکلات رفتاری و کارکردهای انطباقی کودکان دبستانی با تأخیرهای تحولی انجام شد. روش : طرح پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی است. داده های پژوهش با روش مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل تحلیل شده است..جامعه آماری این پژوهش تمامی کودکان 11-6 ساله با تأخیرهای تحولی شامل کودکان مبتلا به اوتیسم مراجعه کننده به مراکزآموزشی و توان بخشی و دانش آموزان مدارس با نیازهای ویژه شهر تبریز در سال تحصیلی 94-1393 را شامل می شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد. پس از توضیح اهداف پژوهش برای مادران و جلب رضایت آگاهانه از آنها، مقیاس های رفتار غیرعادی کودکان (1986)، فرم کوتاه شده آزمون علایم روانی (1973) ، مقیاس کارکرد انطباقی واینلند(1984)، شاخص تنیدگی والدینی(1967) توسط مادران تکمیل شد. یافته ها: داده های پژوهش به وسیله روش آماری مدل یابی ساختاری از طریق نرم افزار لیزرل مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. تحلیل داده ها نشان داد که بین مؤلفه های مشکلات رفتاری کودکان با تأخیرهای تحولی (با اوتیسم و بدون اوتیسم) با آشفتگی روان شناختی و تنش والدینی مادران آنها رابطه مثبت وجود دارد ولی بین مؤلفه های کارکردهای انطباقی این کودکان با آشفتگی روان شناختی و تنش والدینی مادران رابطه منفی وجود دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج مدل یابی ساختاری می توان استنباط کرد که کارکردهای انطباقی و مشکلات رفتاری کودکان با تأخیرهای تحولی در قالب روابط ساختاری تغییرات آشفتگی روان شناختی و تنش والدینی مادران را به طور معنی دار تبیین کنند. به عنوان مثال متغیر خودتحریکی با ضریب بتای (24/0) و t محاسبه شده(72/3) قادر است 24% از تغییرات آشفتگی روان شناختی مادران را به طور معنی دار تبیین کنند و این متغیر با ضریب بتای(42/ 0و t محاسبه شده (46/5) قادر است 42% از تغییرات استرس والدینی مادران را به طور معنی دار تبیین کند.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد، با کارامدی خانواده فعلی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه زنان معلم مدارس شهر نورآباد لرستان است. نمونه پژوهش 205 نفر است که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه 79سؤالی کارامدی خانواده، ساخته شده براساس آموزه های اسلامی است و پرسشنامه 36سؤالی ساختار قدرت در خانواده است. پژوهش کمّی از نوع همبستگی است. داده ها براساس ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که بین ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد با کارامدی خانواده فعلی، رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و همچنین، بین ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد با همه مؤلفه های ده گانه کارامدی خانواده فعلی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. یافته دیگر اینکه، ساختار قدرت پدرمحور در خانواده اصلی فرد می تواند حدود 10 درصد از واریانس عملکرد خانواده فعلی را تبیین می کند. یافته های پژوهش، براساس الگوی پدرمحوری دموکراتیک تبیین می شود و همسو با الگوی ساختار قدرت براساس آموزه های اسلامی و بسیاری از پژوهش های داخلی و خارجی است.

تحقیق حاضر جهت بررسی نقش عملکرد جنسی و تجربه شکست عاطفی در گرایش زوجین به روابط فرا زناشویی انجام گرفت. این پژوهش از نوع پژوهش های توصیفی- همبستگی است. نمونه شامل 380 نفر از زوجین ساکن شهر لردگان بود. پرسش نامه های ""وضعیت جنسی گلومبک- راست، ضربه عشق و گرایش به روابط خارج از ازدواج"" برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده ها بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره (به روش گام به گام) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گرایش زوجین به روابط خارج از حیطه زناشویی با تجربه شکست عاطفی و عملکرد جنسی آن ها رابطه معناداری دارد. هم چنین، نتایج حاصل از آزمون رگرسیون حاکی از این بود که تجربه شکست عاطفی و عملکرد جنسی پیش بینی کننده گرایش به روابط خارج از حیطه زناشویی می باشند. از دیگر یافته های قابل تأمل در این پژوهش این است که بیشترین گرفتاریهای مربوط به روابط جنسی حول محور تعداد برقراری روابط جنسی، زمان ارضاء و کیفیت آن دور می زند.

) و پرسشنامه وضعیت زناشویی گلومبوک- راست (GRIMS) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که سبک های فرزند پرروی مقتدرانه و سهل گیرانه پدر و مادر با رضایت زناشویی فرزندان رابطه مثبت معنادار و سبک فرزند پروری آمرانه پدر و مادر با رضایت زناشویی فرزندان رابطه منفی معنادار دارد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که سطوح رضایت زناشویی فرزندان احتمالاً تحت تاثیر سبک های فرزند پرروی والدین آنها قرار می گیرد.

این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی مداخله آموزش روان شناختی خانواده بر کاهش ابراز هیجان در خانواده های بیماران مبتلا به اختلالات شدید روان پزشکی انجام شد. گروه نمونه، شامل خانواده های 30 نفر از بیماران مبتلا به اختلالات شدید روان پزشکی بودند که به صورت نمونه گیری در دسترس از دو بیمارستان در شهر تهران انتخاب، و با روش غیرتصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند.آزمودنی ها پرسشنامه سؤالات خانواده (FQ) را تکمیل نمودند و سپس مداخله آموزش روان شناختی خانواده در مورد گروه آزمایش به اجرا درآمد، در حالی که گروه کنترل درمان خاصی را دریافت نکرد. نتایج بدست آمده نشان داد در حالی که آموزش روان شناختی خانواده کاهش معناداری را در مؤلفه نظرات انتقادی ایجاد کرده است، اما مؤلفه درگیری عاطفی شدید تغییر معناداری را نشان نداده است. در تبیین نتایج فوق این نکته مورد توجه قرار گرفته است که با توجه به نتایج پژوهش ها و محتوای مؤلفه ها، نظرات انتقادی حساسیت کمتری برای پیش بینی عود دارد. از سوی دیگر با توجه به این که برنامه های آموزشی مداخلات خانواده عموماً با هدف کاهش عود بیماری تدوین شده اند، به طور طبیعی در این گونه مداخلات صرفا مؤلفه های موثر در این زمینه مورد توجه قرار می گیرند. بنابراین مؤلفه درگیری عاطفی شدید شاید نقش پررنگی در این مداخله های آموزشی به خود اختصاص ندهد. علاوه بر این با توجه به ماهیت فرهنگی این مؤلفه، به نظر می رسد تغییر آن مستلزم صرف زمان بیشتر و مداخله های عمیق تری باشد.

جرأت ورزی یکی از مؤلفه های مهم روابط و مهارت های اجتماعی است که می تواند تحت تأثیر عوامل مختلف از جمله سبک های فرزندپروری و انضباطی قرار بگیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة بین سبک های فرزندپروری و سبک های انضباطی مدیران و معلمان با جرأت ورزی دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی- همبستگی (از نوع رگرسیون) بود که از بین دانش آموزان دورة متوسطة دوم شهر زابل در سال تحصیلی 1395-1394 به شیوة نمونه گیری تصادفی- طبقه ای متناسب با حجم تعداد390 دانش آموز از طریق سه پرسش نامة سبک های فرزندپروریدیانابامریند (1972)، جرأت ورزی گمبریل و ریچی (1975) و سبک های انضباطی درک شدة مدیران و معلمان رمضانی (1389) مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان داد بین سبک فرزندپروری سهل گیرانه با جرأت ورزی، رابطه ای وجود ندارد (05/0p>)؛ اما بین سبک فرزندپروری مقتدرانه با جرأت ورزی رابطة مثبت و معنادار و بین سبک فرزندپروری مستبدانه با جرأت ورزی رابطة منفی معناداری وجود دارد (01/0p<). نتایج رگرسیون نیز نشان داد که سبک های فرزندپروری 9/50 درصد از واریانس جرأت ورزیرا تببین می کنند. یافتة دیگر این مطالعه نشان داد که بین سبک انضباطی غیرمداخله ای با جرأت ورزی، رابطه ای وجود ندارد (05/0p>)؛ اما بین سبک انضباطی مشارکتی با جرأت ورزی رابطة مثبت و معنادار و بین سبک انضباطی مستبدانه با جرأت ورزی، رابطة منفی و معنادار وجود دارد (01/0p<). نتایج رگرسیون نیز نشان داد، سبک های انضباطی 3/54 درصد از واریانس جرأت ورزیرا تببین می کنند. بر اساس یافته ها، برگزاری دورة فرزندپروری برای والدین و دورة سبک های انضباطی برای مدیران و معلمان مدارس، به منظور افزایش جرأت ورزی دانش آموزان پیشنهاد می شود.\nجرأت ورزی یکی از مؤلفه های مهم روابط و مهارت های اجتماعی است که می تواند تحت تاثیر عوامل مختلف از جمله سبک های فرزندپروری و انضباطی قرار بگیرد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین سبک های فرزندپروری و سبک های انضباطی مدیران و معلمان با جرأت ورزی دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی-همبستگی (از نوع رگرسیون) بود که از بین دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر زابل در سال تحصیلی 95-1394 به شیوه نمونه گیری تصادفی-طبقه ای متناسب با حجم تعداد390 دانش آموز از طریق سه پرسشنامه سبک های فرزندپروری دیانا بامریند (1972)، جرات ورزی گمبریل و ریچی (1975) و سبک های انضباطی درک شده مدیران و معلمان رمضانی (1389) مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها نشان دادبین سبک فرزندپروری سهل گیرانه با جرات ورزی رابطه ای وجود ندارد (05/0p>). اما بین سبک فرزندپروری مقتدرانه با جرات ورزی رابطه مثبت و معنادار و بین سبک فرزندپروری مستبدانه با جرات ورزی رابطه منفی معناداری وجود دارد (01/0p<). نتایج رگرسیون نیز نشان داد که سبک های فرزندپروری 9/50 درصد از واریانس جرات ورزی را تببین می کنند. یافته دیگر این مطالعه نشان داد که بین سبک انضباطی غیرمداخله ای با جرات ورزی رابطه ای وجود ندارد (05/0p>). اما بین سبک انضباطی مشارکتی با جرات ورزی رابطه مثبت و معنادار و بین سبک انضباطی مستبدانه با جرات ورزی رابطه منفی و معنادار وجود دارد (01/0p<). نتایج رگرسیون نیز نشان داد سبک های انضباطی 3/54 درصد از واریانس جرات ورزی را تببین می کنند. بر اساس یافته ها، برگزاری دوره فرزندپروری برای والدین و دوره سبک های انضباطی برای مدیران و معلمان مدارس، به منظور افزایش جرأت ورزی دانش آموزان پیشنهاد می گردد.