درخت حوزه‌های تخصصی

"فقدان اطلاعات عینى و مبتنى بر گزارش شخصى، پیرامون احساسات و عواطف دانش‏آموزان سنین پایین‏تر، به ویژه از لحاظ روابط اجتماعى، ضرورت پرداختن به مسأله سنجش و اندازه‏گیرى، جنبه‏هاى مختلف این روابط را آشکار مى‏سازد.پژوهش حاضر، به منظور بررسى کارآمدى مقیاس احساس تنهایى آشر و همکاران(1984)، در دانش‏آموزان ایرانى انجام شد.ترجمه فارسى مقیاسى یاد شده به 369 نفر(186 دختر و 183 پسر)از دانش‏آموزان پایه‏هاى اول یا سوم راهنمایى ارایه شد. نتایج نشان داد که این مقیاس از پایایى و روایى قابل قبولى براى سنجش احساس تنهایى برخودار است.رابطه بین عزت نفس و احساس تنهایى، نیز منفى و معنى‏دار است.بین پیشرفت تحصیلى و احساس تنهایى رابطه همبستگى معنى‏دارى وجود ندارد.یافته‏هاى این پژوهش، در پرتو روند یافته‏هاى دیگران و با توجه به جوانب مختلف موضوع، به بحث گذاشته شده و پیشنهادهایى براى انجام پژوهش‏هاى بیشتر ارایه گردیده است. "

"به منظور بررسى روایى مقیاس نومیدى بک، نسخه انگلیسى آن، با رعایت اصول مربوط به ترجمه آزمون‏هاى روانى، از انگلیسى به فارسى برگردانده شد.سپس، آزمون به دست آمده، همراه با آزمون افسردگى بک، روى گروهى از دانشجویان رشته‏هاى مختلف که به صورت تصادفى خوشه‏اى انتخاب شده بودند، اجرا گردید.نتایج حاکى از آن بود که بین مقیاس نومیدى و آزمون افسردگى بک، همبستگى معنى‏دارى در جهت مثبت وجود داشت.علاوه بر این، افراد داراى افسردگى بالا و شدید نسبت به افراد داراى افسردگى پایین و خفیف، در مقیاس نومیدى بک، نمرات بالاترى کسب نمودند و تفاوت آنها از لحاظ آمارى معنى‏دار بود.این یافته‏ها حاکى از روایى همزمان مقیاس نومیدى بک در بین دانشجویان مى‏باشد.همچنین، با استفاده از روش بازآزمایى، پایایى بالایى براى مقیاس فوق پیدا شد. ضریب همسانى درونى(آلفاى کرونباخ)مقیاس نیز نسبتا بالا بود و پرسشهاى مقیاس با نمره کل آزمون همبستگى مثبت و معنى‏دار داشتند.با انجام تحلیل عاملى روى داده‏هاى به دست آمده بر اساس مقیاس نومیدى بک، پنج عامل زیر استخراج گردید:1-یأس در دستیابى به خواسته‏ها؛2- عدم اطمینان به آینده؛3-بدبینى؛4-نومیدى در مورد آینده؛5-انتظار منفى نسبت به آینده. "

هدف پژوهش حاضر انطباق و هنجاریابی آزمون توانایی های روانی - زبانی ایلینوی (آی تی پی ای) برای استفاده در ایران است در این آزمون از ده زیر آزمون اصلی و دو زیر آزمون مکمل برای تشخیص اختلالات یادگیری در میان کودکان استفاده گردید برای انطباق و هنجاریابی آزمون در مرحله نخست زیر آزمون ها ترجمه شدند سپس تغییرات فرهنگی لازم در آنها داده شد و برای استفاده آماده گردید . هنجاریابی آزمون با استفاده از 570 پسر و دختر سنین پیش دبستانی و دبستانی انجام گرفت. قابلیت اعتماد آزمون با روش دوباره سنجی مورد بررسی قرار گرفت و ضرایب رضایتبخش 0/70 تا 0/94 برای گروه های سنی متفاوت به دست آمد برای تعیین اعتبار از روش های زیر استفاده شد تعیین رابطه آزمون با آزمون هوشی گودایناف هریس تعیین رابطه آزمون با سن آزمودنی ها و همبستگی زیر آزمون ها با یکدیگر برای سطوح متفاوت سنی و نیز نمره کل که در هر سه مورد نتایج حاکی از اعتبار رضایت بخش آزمون برای استفاده درایران بود.

دو نوع تولید علمی رشته کتابداری و اطلاع رسانی با هدف تعیین میزان نزدیکی یا دوری موضوعی آنها در سیزده مقوله جایدهی گردید و با استفاده از دو روش کتابسنجی و تحلیل محتوا ابتدا گرایش های درونی هر یک از دو نوع تولید جداگانه بررسی شد سپس روند گرایش آنها در طول زمان (از سال 1347 تا سال 1378) مورد مطالعه قرار گرفت . در این بررسی کل مدت مورد نظر به هفت دوره تقسیم شده و روند دگرگونی و اوج و فوردگرایش پایان نامه ها و مقالات با یکدیگر مقایسه گردیده است سرانجام همبستگی کلی این دو نوع تولید با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شده است یافته9 ها نشان می دهد که گرایش ها در هر یک از دو نوع تولید الزاما با یکدیگر یکسان نیستند در برخی حوزه ها مانند مبانی کتابداری مجموعه سازی استفاده و خدمات و اموزش و تحقیق نوعی همسویی نسبی میان پایان نامه ها و مقالات وجود دارد و حال آنکه مقوله هایی چون سازماندهی و کتابشناسی چندان همسو نیستنددرجه همبستگی موضوعی مقالات و پایان نامه ها به طور کلی نیز بسیار ضعیف ارزیابی شده است.

باز شناسی کلمه یکی از انواع مهارت های تحلیل کلمه است. آزمون ها و ابزارهایی که برای سنجش این مهارت تهیه می شوند، یکی از اجزای اصلی آزمون های خواندن را تشکیل می دهند. به دلیل اهمیت نقش ارزیابی و تشخیص در روند آموزش و درمان، تهیه این آزمون ها مورد توجه بسیاری از متخصصان خواندن می باشد. لذا این مطالعه با هدف تهیه ابزار ارزیابی بازشناسی کلمه و بررسی روایی (validity) و پایایی (reliability) آن برای دانش آموزانی طراحی شده که پایه اول ابتدایی را گذرانده اند. منبع گزینش کلمه های ابزار فوق، کتاب فارسی پایه اول ابتدایی است. معیار انتخاب کلمه ها مولفه هایی مانند بسامد، تعداد هجا، مقوله دستوری، ساختار، قاعده مندی، الگوی هجایی و مقوله معنایی کلمه هاست. بدین منظور توزیع فراوانی متغیرهای مذکور در کتاب فارسی مشخص گردید. با استناد به نتایج این بررسی، نظر آموزگاران و نتیجه مطالعه مقدماتی، محقق کلمه هایی را پیشنهاد کرد. بعد از اعمال نظر 20 نفر از صاحب نظران، از میان کلمه های پیشنهادی، 45 کلمه به عنوان کلمه های هدف انتخاب شدند. بدین ترتیب با بررسی هدف و محتوای این ابزار و استفاده از نظر داوران با صلاحیت، روایی محتوایی (content validity) ابزار مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این، به منظور بررسی پایایی ابزار، پژوهش چهار مرتبه با فواصل 10-7 روز به وسیله دو آسیب شناس گفتار و زبان روی 60 دانش آموز (30 دختر و 30 پسر) پایه دوم ابتدایی اجرا، و پاسخ های آنها روی نوار کاست ضبط و زمان اجرا نیز ثبت شد. یافته های حاصل از بررسی پایایی درونی (internal reliability) نشان داد که ضریب تشخیص 12 کلمه از 45 کلمه فوق برای ارزیابی مهارت بازشناسی کلمه پایین است. بررسی نمره دانش آموزان و درجه دشواری هر کلمه بیانگر آن بود که کلمه های مذکور بسیار ساده بودند، لذا این کلمه ها از مجموع کلمه های ابزار حذف شدند و تعداد نهایی 33 کلمه گردید. هماهنگی کلمه های ابزار ارزیابی با حذف کلمه های ضعیف افزایش یافت. مطالعه پایایی بیرونی (external reliability) نشان داد که همبستگی (correlation) بین نمره های دانش آموزان در اجراهای متوالی معنادار می باشد (P<0.01). با وجود این، نتایج تحلیل واریانس دو طرفه حاکی از آن است که با تکرار آزمون، آزمودنی های دختر و پسر آموزش گرفته اند و لذا نمره آنها در اجراهای متوالی افزایش یافت. نمره های دانش آموزان دختر تا اجرای سوم و دانش آموزان پسر تا اجرای آخر افزایش یافت، به طوری که باعث ایجاد تفاوت معنادار در زمان بازشناسی کلمه ها در اجراهای مختلف بین گروه دختر و پسر گردید.

در این پژوهش با استفاده از روش آماری تحلیل عوامل، یک مقیاس 10 ماده ای موسوم به مقیاس تحریف واقعیت اهواز (ARDI)برای سنجش سازه تحریف واقعیت ساخته شد که از ضرایب همسانی درونی و بازآزمایی رضایت بخشی برخوردار می باشد. اعتبار مقیاس ARDI به وسیله اجرای همزمان آن با مقیاسهای مقبولیت اجتماعی مارلو – کران، تعریف سازه ای مقیاس تحریف واقعیت، خرده مقیاس دروغ سنج مقیاس شخصیتی آیزنک، خرده مقیاس دروغ سنج پرسشنامه شخصیتی چند وجهی مینه سوتا، و خرده مقیاس دروغ سنج آزمون عزت نفس کوپر اسمیت در بین دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز سنجیده شد. نتایج این مطالعه نشان می دهند که ARDI از خصوصیات روانسنجی بسیار رضایت بخشی برخوردار است و در نتیجه می تواند ابزار مناسبی برای ارزیابی تحریف واقعیت باشد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه سلامت عمومی (فرم 28 سوالی) بود. برای این منظور در یک مطالعه 75 نفر از دانشجویان برای بررسی اعتبار پرسشنامه در مطالعه ای دیگر 92 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز جهت بررسی روائی آن شرکت نمودند. اعتبار پرسشنامه مزبور از سه روش دوباره سنجی، تنصیفی و آلفای کرونباخ بررسی گردید که به ترتیب ضرائب اعتبار 0.70، 0.93 و 0.90 حاصل گردید. برای مطالعه روایی پرسشنامه سلامت عمومی از سه روش همزمان، همبستگی خرده آزمونهای این پرسشنامه با نمره کل و تحلیل عوامل استفاده شد. روایی همزمان پرسشنامه سلامت عمومی از طریق اجرای همزمان با پرسشنامه بیمارستان میدلسکس (M.H.Q) انجام گردید که ضریب همبستگی 0.55 حاصل آن بود. ضرایب همبستگی بین خرده آزمونهای این پرسشنامه با نمره کل در حد رضایت بخش و بین 0.72 تا 0.87 متغیر بود. نتیجه تحلیل عوامل با استفاده از روش چرخشی واریماکس و بر اساس آزمون اسکری، بیانگر وجود عوامل افسردگی، اضطراب، اختلال در کارکرد اجتماعی و علایم جسمانی در این پرسشنامه بود که در مجموع بیش از 50 درصد واریانس کل آزمون را تبیین می نمودند. بنابراین، بر اساس نتایج این تحقیق، فرم 28 سوالی پرسشنامه سلامت عمومی واجد شرایط لازم برای کاربرد در پژوهشهای روانشناختی و فعالیت های بالینی شناخته شد.

در تحقیق حاضر ‘ گونه های مختلف C-Test بعنوان آزمونهایی برای سنجش توانایی عمومی زبانی مورد بررسی قرار گرفتند . در آغاز C-Test بعنوان گونه اصلاح شده آزمون بسته ( cloze) به رشته آزمون سازی زبان وارد شد و جایگاه خود را پید اکرد . اولین C-Test از طریق حذف نیمه دوم کلمات (بصورت یک کلمه در میان ) در یک متن چند پاراگرافی ساخته شد ‘ عمل حذف از جمله دوم متن آغاز می شد . بررسی های متعدد نشان دادند که این آزمون می تواند توانایی عمومی زبانی را همانند تافل و آزمون بسته اندازه بگیرد . هدف تحقیق حاضر این که یکبار دیگر روی نتایج تحقیقات قبلی صحه بگذارد . بدین منظور ‘ ده گونه مختلف C-Test با استفاده ا زروشهای حذف گوناگون ساخته شدند که یکی از این ده نوع براساس همان قاعده اول ساخته شد . این ده نوع C-Test به همراه یک تافل و آزمون بسته استاندارد در میان حدود 500 نفر دانشجوی سال آخر رشته زبان انگلیسی اجرا شد. نتایج تجزیه و تحلیلهای آماری نشان داد که C-Test می تواند تواناییهای متعددی را اندازه بگیرد که یکی ازآنها احتمالأ توانایی عمومی زبانی است ودر این راستا ‘ نمی توانند این توانایی را به طوریکسان اندازه بگیرند .

SCL-90-R از مقیاسهای رایج در سنجش آسیب های روانی است. بنا به گزارشهای مختلف این مقیاس تک عاملی است و آسیب شناسی روانی عمومی را می سنجد. در مقاله حاضر مراحل ساخت و بررسی خصوصیات روانسنجی یک فرم کوتاه از SCL-90-R به نام SCL-25 توصیف می گردد. نتایج بررسیهای مقدماتی نشان داد SCL-25 با 25 ماده همبستگی بالایی با 90 ماده SCL-90-R دارد و یک مقیاس روا و معتبر برای سنجش آسیب روانی عمومی است.

دانشکده روانشناسی وعلوم تربیتی دانشگاه تهران در 6 رشته کارشناسی ارشدفعال است .دانشجویان کارشناسی ارشد طی سه سال تحصیل با گذراندن تعدادی واحد‘موظف به نوشتن یک پایان نامه هستند. درپژوهش حاضر پایان نامه کارشناسی ارشد چهار رشته:آموزش کودکان استثنایی‘برنامه ریزی آموزشی‘روانشناسی تربیتی ومدیریت آموزشی بین سالهای 1364-1376 مورد بررسی قرار گرفت .یافته ها نشان داد که موضوع پایان نامه ها بیشتر در زمینه های : آموزش‘فعالیت شناختی وعوامل شناختی-اجتماعی است .اکثر پژوهشها توصیفی واز نوع پیمایشی هستند.جوامع آماری مورد مطالعه را بیشتر دانش آموزان و کادر آموزشی مناطق آموزشی تهران وشهرستانها تشکیل داده اند.حجم 64 درصد از نمونه های مورد مطالعه بین50تا200نفر است. از پرسشنامه بیشتراز سایر ابزار اندازه گیری استفاده شده است . روش های آمار توصیفی واستنباطی برای تحلیل داده ها به کار گرفته شده است.

ویرایش ایتالیایی مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (DAS, 1970) بر روی 138 دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز به اجرا در آمد هدف از اجرای این پرسشنامه بررسی تحلیل عاملی پرسشنامه بوده است. نتایج حاصل از روش مولفه های اصلی پنج عامل را بدست می دهد. در این میان، عامل یکم بیشترین سهم واریانس سوالات پرسشنامه را تبیین می نماید. علاوه براین، ضریب اعتبار تنصیف مقیاس اضطراب مرگ، 0.62 و ضریب آلفای کرونباخ (همسان درونی) برای کل پرسشنامه معادل 0.73 بدست آمد. همچنین، ضریب همبستگی بین مقیاس اضطراب مرگ و مقیاس نگرانی مرگ 0.40 و با مقیاس اضطراب آشکار 0.43 محاسبه گردید

در این پژوهش به منظور آماده سازی، اجرای مقدماتی و اعتباریابی پرسشنامه مصاحبه ای دانش فراشناختی حل مساله، ابتدا سوال های مقیاس از متن انگلیسی ترجمه و پس از انجام اصلاحات لازم، برای بررسی قابل اجرا بودن، در مورد دو گروه از دانش آموزان دبیرستانی اجرا و با توجه به پاسخ های آنها، نسخه اولیه نمره گذاری آماده شد. آن گاه به منظور توجه به تغییرات رشدی در تدوین معیار نمره گذاری، در مطالعه ای مقطعی، 90 نفر از دانش آموزان پسر پایه های چهارم ابتدایی، دوم راهنمایی و سوم دبیرستان منطقه 16 آموزش و پرورش شهر تهران، به روش تصادفی خوشه ای، انتخاب شدند و با آنها مصاحبه شد. پس از ضبط پاسخ ها روی نوار کاست و رونویسی مجموعه پاسخ ها در دو فرم، معیار نمره گذاری 6 مقوله ای تدوین گردید. سپس پاسخ های آزمودنی های سه گروه مجددا نمره گذاری و تحلیل شد. نتایج نشان داد که مقیاس دانش فراشناختی حل مساله از روایی صوری، روایی محتوا و روایی سازه (همگرا، تفکیکی) برخوردار است. پایایی مقیاس با توجه به پایایی بین درجه بندی کنندگان بالا (r=0.99) و همسانی درونی مقیاس نیز رضایتبخش است (α = 0.87).

پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی آزمون هوش ویلیامز برای کودکان با نارسایی بینایی صورت گرفته است. این آزمون صد پرسش کلامی و غیرکلامی است و در مقایسه با آزمون های هوشی دیگر که به منظور سنجش هوش افراد نابینا و نیمه بینا به کار گرفته می شوند، سازه هوش را به گونه ای دقیق تر می سنجد. این پژوهش در زمره تحقیقات توصیفی – تحولی است که برای نخستین بار در ایران انجام می پذیرد. در این پژوهش 134 دانش آموز نابینا و نیمه بینا 11.5-14.5 ساله که در سال تحصیلی 79-1378 در مدارس راهنمایی عادی و استثنایی شهر تهران شاغل به تحصیل بودند، به طور انفرادی مورد آزمون قرار گرفتند. ضریب اعتبار آزمون با روش دونیمه کردن و با استفاده از فرمول اسپیرمن براون در دو گروه سنی بین 0.64 تا 0.87 به دست آمد. هم چنین رابطه بهره هوشی، با آخرین معدل پیشرفت تحصیلی به عنوان معیاری برای روایی آزمون مورد بررسی قرارگرفت. ضریب همبستگی بین بهره هوشی و آخرین معدل پیشرفت تحصیلی آزمودنی ها 0.73 به دست آمد که در سطح P<0.01 معنادار است