درخت حوزه‌های تخصصی

تعامل روانشناسی و دین

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
ارزیابی، سنجش وآمار تاریخچه و مکاتب حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی انگیزش روانشناسی رشد و تحول روانشناسی شخصیت روانشناسی مرضی تحولی روانشناسی یادگیری عصب شناختی رفتاری مشاوره مناسبات انسانی در محیط نقد و بررسی کتاب هوش هیجان
تعامل روانشناسی و دین روانشناسی اقتصادی روانشناسی رسانه روانشناسی سازمانی و صنعتی روانشناسی سلامت روانشناسی مثبت گرا روانشناسی منطقه ای روانشناسی نظامی روانشناسی هنر روانشناسی ورزشی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۱٬۸۱۳ مورد.
۳۰۱.

رابطه خوش بینی اسلامی و آخرت نگری با رضایت زناشویی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 63 - 84

کلید واژه ها: خوش بینی اسلامی آخرت نگری رضایت زناشویی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۸
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رابطه خوش بینی اسلامی و آخرت نگری با رضایت زناشویی اسلامی و پیش بینی آن انجام گرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه  طلاب متأهل سطوح عالی شهرک مهدیه قم بودند که از بین ایشان، 184 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان حجم نمونه، انتخاب شدند و شرکت کنندگان به سه پرسشنامه خوش بینی اسلامی (نوری، 1388) و آخرت نگری (ابراهیمی، 1390) و رضامندی زناشویی اسلامی (جدیری، 1395) پاسخ دادند. داده ها با آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون تجزیه و تحلیل گردید.  یافته ها نشان داد که متغیر رضایت زناشویی با متغیرهای آخرت نگری و خوش بینی همبستگی معناداری دارد. همچنین نتایج آزمون تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر های آخرت نگری و خوش بینی می توانند رضایت زناشویی را در نمونه مورد بررسی پیش بینی کنند. البته میزان پیش بینی کنندگی آخرت نگری نسبت به خوش بینی بیشتر می باشد، که نشان می دهد آخرت نگری به طور معناداری می تواند رضایت زناشویی را در نمونه مورد بررسی پیش بینی کند؛ اما خوش بینی به طور معناداری نمی تواند رضایت زناشویی را پیش بینی کند.
۳۰۲.

مقایسه سلامت معنوی و نشانه های افسردگی در بیماران مبتلا به درد مزمن در مقایسه با افراد سالم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 100-114

کلید واژه ها: درد مزمن معنویت نشانه های افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۳۵
سابقه و هدف: نتایج برخی مطالعات اخیر حاکی از این است که سلامت معنوی با سلامت جسمی افراد در ارتباط است. بااین حال، نتایج موجود درباره این ارتباط ضد و نقیض می باشد. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه سلامت معنوی و نشانه های افسردگی در افراد مبتلا به درد مزمن در مقایسه با افراد سالم بود. روش کار: این پژوهش مطالعه ای مقطعی از نوع توصیفی-تحلیلی است. جامعه هدف بیماران مبتلا به درد مزمن و افراد سالم شهر شیراز در سال 96 و ۹۷ بودند. تعداد کل نمونه ۶۰۰ نفر بود که ۳۰۰ نفر از آنان افراد دارای درد مزمن مراجعه کننده به درمانگاه های درد و ۳۰۰ نفر افراد سالم بودند که به ترتیب به روش نمونه گیری دردسترس و خوشه ای انتخاب شدند و به پرسش نامه های سلامت معنوی پالوتزین و الیسون؛ و سلامت بیمار پاسخ دادند. برای توصیف متغیّرهای جمعیت شناختی از آمار توصیفی، برای مقایسه ویژگی های جمعیت شناختی از آزمون t و کای اسکوئر؛ و برای مقایسه نشانه های افسردگی و سلامت معنوی در دو گروه از آزمون t استفاده شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : نتایج نشان داد تفاوت معنی داری بین گروه افراد سالم و گروه مبتلا به درد مزمن در زمینه متغیّرهای جمعیت شناختی وجود نداشت. همچنین، میزان نشانه های افسردگی در افراد دارای درد مزمن (۳۰/۶±۹۷/۹) به طور معناداری بیشتر از افراد ساالم (09/5±67/8) بود (006/0>P) و سلامت معنوی در افراد دارای درد مزمن (10/12±78/73) در مقایسه با افراد سالم (03/15±14/87) به طور معنی داری پایین تر بود (00/0>P). نتیجه گیری : به نظر می رسد انجام مداخلات روانی-معنوی در جهت کاهش نشانه های افسردگی و ارتقای سطح سلامت معنوی افراد جامعه گامی مهم در جهت پیشگیری یا کاهش شدت درد در بیماران مبتلا به درد مزمن باشد.
۳۰۳.

تبیین نقش روش های تربیت قرآنی در سلامت روان و گرایش به مصرف مواد مخدر در حیطه های بازدارندگی، حمایتی و نظارتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 148-164

کلید واژه ها: اعتیاد تربیت قرآنی سلامت مواد مخدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۴۳
سابقه و هدف: با توجه به اینکه تحقیقات داخلی و خارجی اندکی درباره نقش معنویت در سلامت روان و گرایش به مصرف مواد مخدر انجام گرفته است، هدف این پژوهش تبیین نقش روش های تربیت قرآنی در سلامت روان و کاهش گرایش به مصرف مواد در سه حیطه بازدارندگی، حمایتی و نظارتی بود. روش کار: این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا است که با استناد به آیات قرآن و تفسیرهایی که مفسران با توجه به آیات مطرح شده درباره موضوع داشته اند، صورت گرفته است. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی درباره این پژوهش گزارش نکرده اند. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که رابطه معناداری بین سلامت روان، گرایش به مصرف مواد مخدر و معنویت وجود داشت و نتیجه مطالعه مؤید همسوبودن علم پزشکی با فرمان های قرآنی است. نتیجه گیری : بر اساس یافته های به دست آمده می توان گفت که معنویت می تواند سلامت روان و گرایش به مصرف مواد مخدر را تبیین نماید. با استناد به دستورهای دینی می توان نظامی هدفمند و معنادار به زندگی داد که در کاهش گرایش به مواد یاری رسان است. این روش ها متوجه فرد مصرف کننده مواد، خانواده و جامعه و ضامن تحکیم تعهدات اخلاقی است.
۳۰۴.

طراحی الگوی تربیت جنسی در عصر جهانی شدن با تأکید بر دیدگاه اسلام: با رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 122-138

کلید واژه ها: اسلام تربیت جنس مدل داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۲۰۰
سابقه و هدف: همگام با عصر جهانی شدن، تربیت به معنای عام و به طور خاص تربیت جنسی دچار تغییراتی خواهد شد که در صورت استفاده نابجا از مسائل مرتبط با تربیت جنسی، آسیب هایی در این زمینه بروز خواهد کرد. ازاین رو، هدف این پژوهش مطالعه اکتشافی برای کشف عناصر اصلی تربیت جنسی در عصر جهانی شدن با تأکید بر دیدگاه اسلام به منظور طراحی مدل بر اساس مدل داده بنیاد بود. روش کار: در این پژوهش کیفی از روش داده بنیاد استفاده شده است. روش جمع آوری اطلاعات مطالعه اسناد بالادستی و مصاحبه نیمه ساختارمند بود. جامعه آماری و همچنین نمونه پژوهش 25 نفر از پژوهشگران تعلیم و تربیت بودند که به روش نمونه گیری هدفمند (نه احتمالی) و به صورت نظری و گلوله برفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با روش تحلیل مقایسه مداوم کوربین و اشتراوس صورت گرفت. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها در قالب مدل الگوواره ای بیانگر آن است که شرایط علّی (ضرورت تربیت جنسی)، مؤلفه محوری (فرصت ها و تهدیدهای تربیت جنسی در عصر جهانی شدن)، شرایط زمینه ای (آموزش)، شرایط مداخله گر (ساختارهای فرهنگی-اجتماعی)، راهبردها (اصول، روش و محتوای تربیت جنسی از دیدگاه اسلام؛ و شاخص های آسیب و سلامت تربیت جنسی) و پیامدها (تقویت همه ابعاد به هم پیوسته تربیت در سطح فردی و جامعه) الگوی تربیت جنسی را در عصر جهانی شدن منعکس می نماید. نتیجه گیری: بر مبنای مدل ارائه شده، ضرورت و نیاز، آموزش و ساختارهای فرهنگی-اجتماعی حاکم بر جامعه ایرانی بر مؤلفه محوری (فرصت ها و تهدیدهای جهانی شدن) تأثیرگذار است. بنابراین برنامه های ارائه شده در راهبردها باید بر مبنای اصول، روش و محتوای تربیت جنسی از دیدگاه اسلام و شاخص های آسیب و سلامت تربیت جنسی باشد که به تقویت همه ابعاد به هم پیوسته تربیت در سطح فردی و جامعه منجر می شود.
۳۰۵.

بررسی تطبیقی نقش هیجان در آموزه های اسلامی و دیدگاه تحولی تفاوت های فردی مبتنی بر ارتباط(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 7-22

کلید واژه ها: هیجان آموزه های اسلامی دیدگاه تحولی یکپارچه نگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۲۱۲
هدف این پژوهش، بررسی تحلیلی و مقایسه ای آموزه های اسلامی و دیدگاه تحولی یکپارچه نگر (تحولی تفاوت های فردی مبتنی بر ارتباط) درباره نقش و اهمیت هیجان و تعیین میزان انطباق آنها با یکدیگر است. پرسش اصلی پژوهش این است که تفاوت آموزه های اسلامی و الگوی تحولی یکپارچه نگر، در زمینه اهمیت هیجان در تحول چیست؟ به این منظور، با مراجعه به منابع معتبر، با استفاده از تحلیل محتوایی متون مربوط تلاش شده است تا دیدگاه های این دو رویکرد در حوزه هیجان و نقش آن در تحول فردی مشخص شود. پژوهش نشان می دهد که بین دو دیدگاه، در مواردی مشابهت و در برخی موارد تفاوت وجود دارد. مشابهت ها در این است که هر دو بر اهمیت هیجان، مدیریت و تنظیم هیجان در روند زندگی، نقش و جایگاه خانواده در تحول هیجانی و قائل شدن کارکردی دووجهی برای هیجان (هم تسریع در رشد و تحول و هم آسیب و کاستی در آن) تأکید می نمایند؛ اما، اولاً در نوع نگاه به جایگاه هیجان در تحول، تفاوت دارند؛ یعنی درحالی که رویکرد یکپارچه نگر بر نگاه تحولی تأکید دارد، دریچه نگاه اسلام به این موضوع، اخلاقی است؛ ثانیاً در میزان برتری دادن به هیجان بر دیگر ابعاد آدمی (از جمله بعد شناختی)، از یکدیگر فاصله می گیرند.
۳۰۶.

نگرش به فرزندآوری: نقش سبک زندگی اسلامی و ویژگی های جمعیت شناختی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 107-123

کلید واژه ها: فرزندآوری نگرش به فرزند آوری سبک زندگی اسلامی جمعیت شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۶۴۷
این پژوهش، با هدف بررسی نقش سبک زندگی اسلامی و ویژگی های جمعیت شناختی در پیش بینی نگرش به فرزندآوری به روش توصیفی و از نوع همبستگی انجام شد. بدین منظور 360 نفر از جامعه دانشجویان و طلاب متأهل شهر قم در سال تحصیلی 1397 1396، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و به پرسش نامه های سبک زندگی اسلامی (ILST) و نگرش به فرزندآوری پاسخ دادند. در تحلیل داده ها از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین تحصیلات و طبقه اجتماعی، با نگرش منفی به فرزندآوری ارتباط مثبت و بین شغل و میزان درآمد با نگرش منفی به فرزندآوری ارتباط منفی وجود دارد. از بین همه متغیرهای جمعیت شناختی، تنها بین طبقه اجتماعی اقتصادی با نگرش مثبت به فرزندآوری ارتباط منفی به دست آمد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که مؤلفه های روشنفکری منفی، دنیاخواهی، نوع دوستی، گنهکاری و طبقه اجتماعی اقتصادی، به خوبی می توانند نگرش مثبت و منفی به فرزندآوری را پیش بینی نمایند. این یافته ها، نقش مهم و زمینه ای سبک زندگی اسلامی را در پیش بینی نگرش به فرزندآوری نشان می دهد.
۳۰۷.

بررسی ارتباط گرایش مسئولان به اشرافیگری با ادراک عدالت اجتماعی و دین گریزی دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 71-87

کلید واژه ها: دانشجویان دین عدالت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
سابقه و هدف: تحقق عدالت یکی از ارکان اصلی شکل گیری نهضت اسلامی، قیام مردمی و پیروزی انقلاب اسلامی بر نظام شاهنشاهی است. انقلاب اسلامی ایران که انقلاب مستضعفان است، مسئولانی را در رأس امور می طلبد که از جنس مستضعفان باشند و صرفاً دغدغه خدمت (و نه شوق کسب قدرت) آنان را به قبول مسئولیت وادار نماید. بااین حال، گرایش مسئولان به اشرافی گری پدیده ای منفی است که تبعات منفی بسیاری را در جامعه به همراه خواهد داشت. ازاین رو؛ به دلیل اهمیت موضوع، پژوهش حاضر بر آن بود تا گرایش مسئولان به اشرافی گری و نقش آن را در ادراک عدالت اجتماعی و دین گریزی دانشجویان دانشگاه های علوم پزشکی از طریق مطالعه ای میدانی بسنجد. روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی-همبستگی است. برای اجرای آن با استفاده از پرسش نامه های سنجش اشرافی گری، دین گریزی و عدالت اجتماعی و تأیید روایی و پایایی آن، به نظرسنجی از 400 دانشجوی دانشگاه های علوم پزشکی در سه استان مازندران، تهران و قم پرداخته شد که در نیمه دوم سال 1397 به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با کمک آزمون های میانگین و مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که نمونه آماری گرایش مسئولان به اشرافی گری را تأیید کرده است (با مقدار میانگین 34/4 از 5). علاوه براین، گرایش مسئولان به اشرافی گری ارتباطی معنادار با کاهش ادراک عدالت اجتماعی (47/0- t=و 87/2-P=) و نیز دین گریزی نمونه آماری داشت (63/0t= و 17/3P=)؛ ولی ارتباط معناداری بین ادراک عدالت اجتماعی و دین گریزی افراد یافت نشد (05/0- t= و 71/0-P=). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، در جامعه ای که مباحث اقتصاد مقاومتی در آن مطرح می شود ولی مدیران آن با اشرافی گری عجین شده اند، نیاز به اصلاحات اساسی در ساختارهای اداری و مدیریتی به خوبی احساس می شود. اشرافی گری مسئولان در جامعه اسلامی، افول ارزش ها را در بین شهروندان به ویژه جوانان و دانشجویان، به همراه خواهد داشت. بنابراین، شایسته است توجه ویژه ای به آن معطوف داشت.
۳۰۸.

تدوین بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری و امکان سنجی آن در افزایش رضایت از زندگی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۷ 75 - 93

کلید واژه ها: امید شکر رضایت از زندگی روان شناسی اسلامی روان شناسی مثبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۳۳۳
هدف از پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری و امکان سنجی آن در افزایش رضایت از زندگی است. رویکرد پژوهش کیفی و کمی بود و از دو روش تحلیل محتوا و آزمایشی استفاده شد. در بخش کیفی داده های مربوط به شکر و امید از منابع اسلامی گردآوری شد. برای اجرای پژوهش، جامعه آماری شامل کلیه دختران جوان مجرد سنین 18−35 ساله شهر قم با شرایط اجتماعی−اقتصادی پایین بود که با نمونه گیری هدفمند، سه نفر انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها، افزون بر پرسش نامه رضایت از زندگی داینر (1985)، بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری با مبنا قرار دادن مداخله امیددرمانگری اسلامی صالحی و همکاران (1395) و افزودن برخی از فنون برخاسته از شکرگزاری براساس منابع اسلامی به کار گرفته شد. سپس جهت بررسی روایی محتوایی و شاخص روایی محتوایی از کارشناسان نظرخواهی شد. در بخش عملی بسته آموزشی، به شیوه طرح تک آزمودنی با خط پایه چندگانه بر روی شرکت کنندگان اجرا شد. داده ها با استفاده از نمودار و تحلیل دیداری تحلیل شدند. بسته آموزشی از سوی کارشناسان تأیید و امکان سنجی اجرای آن مشخص شد و نیز مداخله سبب افزایش رضایت از زندگی شد که روندی باثبات داشت و تغییرات در مرحله پیگیری یک ماهه نیز حفظ شد. بنابراین بسته آموزشی امید مبتنی بر شکرگزاری اسلامی امکان استفاده برای افزایش رضایت از زندگی دختران جوان محله های محروم شهر قم را دارد.
۳۰۹.

رابطه عملکرد خانواده و خودپنداره کودکان با توجه به نگرش مذهبی والدین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 25 - 40

کلید واژه ها: عملکرد خانواده نگرش مذهبی خودپنداره نقش تعدیل کننده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان رابطه عملکرد خانواده و خودپنداره کودکان با توجه به نگرش مذهبی والدین صورت گرفته است. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده که برای بررسی مدل تعدیلی از معادلات رگرسیونی استفاده گردید. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر و دختر پایه های چهارم، پنجم و ششم مقطع ابتدایی شهر یزد و والدین آنها می باشند که در مدارس دولتی و غیر دولتی مشغول به تحصیل بودند. 380 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. به منظور سنجش متغیر ها از مقیاس سنجش عملکرد خانواده (FAD)، مقیاس خودپنداره کودکان پیرز و هریس (CSCS)  و پرسشنامه نگرش مذهبی (RS) برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. تحلیل همبستگی و رگرسیون برای تحلیل نتایج مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین سه متغیر خودپنداره کودکان، نگرش مذهبی والدین و عملکرد خانواده همبستگی مثبت و معنا دار وجود دارد. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که مجموع متغیرهای عملکرد خانواده، نگرش مذهبی والدین و اثر تعاملی آنها 30 درصد تغییرات خودپنداره کودکان را پیش بینی می کنند. نگرش مذهبی والدین در رابطه بین عملکرد خانواده و خودپنداره کودکان نقش تعدیل کنندگی دارد و اثر تعاملی عملکرد خانواده با نگرش مذهبی والدین در خودپنداره کودکان معنادار می باشد. به طور کلی نتایج پژوهش حاضر دلالت بر نقش عملکرد خانواده و نگرش مذهبی والدین در کیفیت خودپنداره کودکان داشته و نگرش مذهبی، عملکرد خانواده را در جهت افزایش خودپنداره کودکان تقویت (تعدیل مثبت) می کند.
۳۱۰.

بررسی تأثیر نوای اذان در میزان اضطراب و درد بیماران بعد از عمل سزارین با روش بیهوشی اسپاینال: مطالعه کارآزمایی بالینی شاهددار(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 7-19

کلید واژه ها: اضطراب بیهوشی اسپاینال درد سزارین نوای اذان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۸۱
د.
۳۱۱.

نقش پیش بینی کنندگی متغیّرهای جمعیت شناختی و هوش شناختی، هیجانی و معنوی در انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 31-43

کلید واژه ها: انگیزه پیشرفت تحصیلی هوش شناختی هوش معنوی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۱۴۵
سابقه و هدف : اهمیت معنویت و رشد معنوی در انسان، در چند دهه گذشته به صورتی روزافزون توجه روان شناسان و متخصصان بهداشت روانی را به خود جلب کرده است. همچنین مطالعات نشان داده که عوامل انگیزشی در درگیری شناختی بر فرایند یادگیری تأثیرگذار است. ازاین رو هدف پژوهش حاضر بررسی نقش پیش بینی کنندگی متغیّرهای جمعیت شناختی و هوش شناختی، هیجانی و معنوی بر انگیزه پیشرفت تحصیلی بود. روش کار : این مطالعه توصیفی از نوع علّی-مقایسه ای است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر 12 تا 13 سال شهر تهران در سال 1397 بودند که از میان آنان نمونه ای به حجم 280 نفر به روش نمونه گیری چندمرحله ای از مدارس دولتی انتخاب شد. داده ها با استفاده از آزمون هوشی وکسلر (ویرایش چهارم)، پرسش نامه های انگیزه پیشرفت هرمنس، هوش معنوی ناصری، هوش هیجانی شوت و پرسش نامه وضعیت اجتماعی و اقتصادی جمع آوری؛ و با استفاده از تحلیل رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها : نتایج نشان داد که انگیزش پیشرفت با هوش شناختی، هیجانی و معنوی رابطه مستقیم و معنی داری داشت (با سطح اطمینان 99 درصد (مقدار p کمتر از یک درصد). به عبارتی با افزایش میزان متغیّرهای مستقل (هوش شناختی، هیجانی و معنوی)، سطح انگیزش پیشرفت نیز افزایش یافت. نتیجه گیری : بر اساس نتایج به دست آمده، هوش شناختی، هیجانی و معنوی تأثیر معناداری بر میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد و با افزایش هریک از این متغیّرها، سطح انگیزه پیشرفت در دانش آموزان بالا می رود.
۳۱۲.

نقش واسطه ای هوش معنوی در ارتباط بین ویژگی های شخصیت و موفقیت تحصیلی دانشجویان رشته دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 61-73

کلید واژه ها: دانشجویان دندان پزشکی شخصیت موفقیت تحصیلی هوش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۹۷
سابقه و هدف: شواهد حاکی از آن است که موفقیت تحصیلی نقش مهمی در به روز نگه داشتن نوآوری های فرهنگی و علمی ایفا کرده است و متغیّرهای مختلفی در موفقیت تحصیلی تأثیر دارد و آن را پیش بینی می کند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیت با موفقیت تحصیلی دانشجویان رشته دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با نقش میانجی هوش معنوی انجام گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقطع دکتری عمومی رشته دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 474 نفر بودند که از میان آنان به طور تصادفی نمونه ای به تعداد 214 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه استاندارد بود که برای تعیین روایی آن از روایی محتوایی با استفاده از دیدگاه متخصصان علوم تربیتی بهره گرفته شد. میزان پایایی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ برای پرسش نامه هوش معنوی 0/85 و برای پرسش نامه ویژگی های شخصیت 0/82 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد اثر مستقیم متغیّرهای روان رنجوری (0/29-)، گشودگی (0/35) و وظیفه شناسی (0/38) بر موفقیت تحصیلی معنادار بود (P<0/01). علاوه براین، نتایج آزمون اثرات غیرمستقیم با استفاده از آزمون میانجی سوبل نیز نشان داد که اندازه اثر غیرمستقیم متغیّرهای روان رنجوری (2/22-)، سازگاری (2/90)، گشودگی (2/28) و وظیفه شناسی (3/13) بر موفقیت تحصیلی از طریق متغیّر میانجی هوش معنوی در سطح 95 درصد اطمینان، معنادار بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده، برای اینکه موفقیت تحصیلی دانشجویان افزایش یابد، باید به ویژگی های شخصیت و هوش معنوی آنان توجه شود.
۳۱۳.

مفهوم محیط در زمینه عرفان و حکمت ایرانی، گامی به سوی توسعه یک نظریه پرستاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 89-106

کلید واژه ها: عرفان محیط نظریه پرستاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۷
سابقه و هدف: پرستاران به دنبال توسعه دانش حرفه ای خود از طریق نظریه پردازی هستند. فلسفه حاکم بر این نظریه ها غربی است و عرفان و حکمت ایرانی برای متون پرستاری ناشناخته است. برای توسعه نظریه های پرستاری، تعریف چهار مفهوم اصلی پرستاری یعنی «انسان»، «محیط»، «سلامتی» و «پرستاری» ضروری است. هدف این مطالعه هم گذاری (ترکیب) مفهوم محیط با مرور تحلیلی متون عرفان و حکمت ایرانی بود. روش کار: این مطالعه از نوع کتابخانه ای است که به روش هم گذاری مفهوم ریان ونگر انجام یافته است. به این صورت که ابتدا به روش استقرایی اجزای مفهوم واکر و اوانت به عنوان طبقات ازپیش تعیین شده انتخاب؛ و پس از مطالعه یک سوم متون، به روش قیاسی ماهیت مواردی که باید در هر طبقه گنجانده شود تعیین شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده و مؤلف مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده است. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، «تجلی» و «مراتب هستی» پیشامد؛ «مراتب موجودات»، «حرکت جوهری»، «مزاج مندی»، «پیش نهادین قدسی/روح» و «نظم کیهانی» ویژگی ها؛ و «تعادل/بی تعادلی» و «هماهنگی/ناهماهنگی» پیامدهای مفهوم محیط معرفی شده است. نتیجه گیری: مفهوم محیط در زمینه عرفان و حکمت ایرانی ماهیتی پویا و زنده شامل مخلوقات مادی/غیرمادی ازجمله انسان ها است که هر جزء درون آن از کل تأثیرپذیر است. این دیدگاه در مقایسه با تعاریف رایج در نظریه های پرستاری از محیط که بیشتر فردمحور و انسان گرا است، جامعیت بیشتری دارد و ماهیت انسان را در کنار مخلوقات دیگر و خالق و نیز با ذکر اثرپذیری و اثرگذاری مخلوقات بر سلامتی یکدیگر، می بیند.
۳۱۴.

بررسی تطبیقی رویه های شاخص برون گرایی شخصیت از منظر روان شناسی و متون اسلامی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۶ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 139-156

کلید واژه ها: اسلام برون گرایی روان شناسی رویه شاخص

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۹
سابقه و هدف: صفات شخصیتی از جمله متغیّرهای مهم در تبیین رفتار است. این موضوع بسیاری از پژوهشگران روان شناس را به ایجاد نظریه های مختلف شخصیت جذب کرده است. اما این دیدگا ه ها همواره در حال تحول و رفع نواقص است. از طرفی در دین مبین اسلام، مجموعه گسترده ای از صفات و نقش هرکدام از آنها در عملکرد افراد طبقه بندی و معرفی شده است. تطبیق این دو دیدگاه می تواند چشم انداز دقیق و اثربخشی را به وجود آورد. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی رویه های شاخص برون گرایی شخصیت از منظر روان شناسی و متون اسلامی بود. روش کار: این پژوهش از نوع مروری است. برای استخراج و تحلیل رویه های مرتبط با شاخص برون گرایی از متون تخصصی روان شناسی و متون اسلامی یعنی قرآن و حدیث با بررسی محتوایی آیه ها و روایات استفاده و سپس رویه های برون گرایی شخصیت از دیدگاه روان شناسی و متون اسلامی بررسی تطبیقی شده است. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی درباره این پژوهش گزارش نکرده اند. یافته ها: هر شش رویه شاخص برون گرایی در روان شناسی در متون اسلامی نیز وجود دارد اما در متون اسلامی رویه ها از نظر وسعت مفهوم و ضوابط و معیارها گستردگی بیشتری دارد. رویه های شاخص برون گرایی در روان شناسی صرفاً با در نظر گرفتن عوامل روانی و رفتاری تنظیم شده، درحالی که در اسلام مثلثی ارتباطی بین فرد، دیگران و خداوند با توجه به عوامل روانی، رفتاری و نگرشی شکل گرفته است. هدف روان شناسی از تبیین رویه ها بهزیستی فردی و اجتماعی است؛ اما در اسلام علاوه بر این هدف، پرداختن به هرکدام از رویه ها زمینه ای برای سعادت اخروی محسوب می شود. نتیجه گیری: بدون توجه به بُعد نگرشی و معنوی نمی توان به مفهوم روشنی از رویه های شاخص برون گرایی دست یافت. خداگرایی زمینه ساز ارتباط انسانی مطلوب با دیگران است و اسلام با تدابیر عملی و احکام تشویقی و تکلیفی، زمینه برون گراتر شدن افراد را فراهم می کند.
۳۱۵.

کمّی سازی مفهوم ثبات قدم بر اساس منابع اسلامی و بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 7-22

کلید واژه ها: ثبات قدم پرسش نامه منابع اسلامی روان شناسی اعتبار روایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۲۷۴
هدف این پژوهش، ارائه پرسش نامه ای برای کمی سازی مفهوم ثبات قدم بر اساس منابع اسلامی و تعیین ویژگی های روان سنجی آن است. برای استخراج مؤلفه های مفهومی ثبات قدم از روش تحلیل محتوا و برای بررسی ویژگی های پرسش نامه از روش پیمایشی استفاده شده است. در روش تحلیل محتوا، آموزه های دین جمع آوری، طبقه بندی و مورد تحلیل قرار گرفته و هفت مؤلفه از منابع اسلامی استخراج گردید. در روش پیمایشی، ارزیابی روایی و اعتبار پرسش نامه در نمونه 200 نفری که به روش نمونه گیری خوشه ای از جامعه آماری طلاب حوزه های علمیه شهر نجف آباد انتخاب شده بودند، بررسی شده است. یافته ها نشان داد که پرسش نامه ثبات قدم از نظر روایی سنجی محتوایی، ملاکی و سازه ای از روایی لازم و بالایی برخوردار است. در تحلیل عوامل اکتشافی، پنج عامل به دست آمد که عبارتند از: مصمم بودن، پایبندی به ارزش ها، هدفمداری متعالی، شکیبایی و تلاش پایدار. اعتبار این پرسش نامه با محاسبه آلفای کرونباخ، 845/0 می باشد. در نتیجه، پرسش نامه ثبات قدم اسلامی می تواند به عنوان یک ابزار دارای ویژگی های روان سنجی روایی و معتبر در پژوهش های اسلامی و روان شناختی مورد استفاده قرار گیرد.
۳۱۶.

همبستگی بین نگرش های مذهبی و سلامت عمومی در دختران مقطع دبیرستان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۵ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 50-59

کلید واژه ها: اضطراب افسردگی سلامت عمومی کارکرد اجتماعی نگرش مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۹۶
سابقه و هدف: مذهب یکی از عوامل تأثیرگذار در سلامت افراد به ویژه در دوره های مهم رشد است؛ با وجود این، تاکنون کمتر به بررسی آن در نوجوانان پرداخته شده است. مطالعه ی حاضر با هدف بررسی رابطه ی بین نگرش های مذهبی و سلامت عمومی دانش آموزان مقطع دبیرستان صورت گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. نمونه ی مورد بررسی 120 نفر از دختران دبیرستانی شهر کرج با میانگین سنی 52/0±6/16 بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی ساده از چهار مدرسه ی واقع در منطقه ی سه این شهر انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش عبارت است از: پرسش نامه ی نگرش های مذهبی گلریز-براهنی و پرسش نامه ی سلامت عمومی (GHQ-28). برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده شد. در این پژوهش همه ی مسائل اخلاقی رعایت شده است و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان دهنده ی رابطه ی معنادار بین نگرش های مذهبی و سه خرده مقیاس علائم اضطرابی و اختلال خواب، کارکرد اجتماعی و علائم افسردگی بود (01/0p<)؛ با وجود این، ارتباط معناداری بین نگرش مذهبی و خرده مقیاس عملکرد جسمانی وجود نداشت (05/0p>). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر به روشنی گویای تأثیرگذاری نگرش های مذهبی بر سلامت عمومی دانش آموزان است.
۳۱۷.

پیش بینی افکار خودکشی بر اساس کاستی خداآگاهی و حرمت خود دانشجویان(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های روانشناختی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۱) 29 - 54

کلید واژه ها: خداآگاهی حرمت خود افکار خودکشی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۳۷
هدف این پژوهش پیش بینی افکار خودکشی بر اساس خداآگاهی و حرمت خود بود. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل رگرسیونی است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان زن و مرد یکی از دانشگاه های بیرجند در سال 1398 1399 بوده است. نمونه این پژوهش تعداد 375 نفر بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، مقیاس های خداآگاهی (نورعلیزاده، 1390)، افکارخودکشی (بک، 1961) و حرمت خود (کوپر اسمیت، 1957) بودند. یافته های پژوهش نشان داد بین خداآگاهی و حرمت خود و افکارخودکشی رابطه معنی دار منفی وجود دارد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که میزان افکار خودکشی، حرمت خود و خداآگاهی در میان زنان بیشتر از مردان است و این آمار در میان افراد مجرد به مراتب بیشتر از افراد متأهل بوده است. بر اساس یافته ها پیش بینی می شود که با ارتقای خداآگاهی و حرمت خود می توان بهداشت روانی افراد را افزایش داده و از شکل گیری افکار خودکشی پیشگیری و با آن مقابله کرد. پیشنهاد می شود در پژوهش های آینده بسته خداآگاهی بر گروهی از افراد آسیب پذیر به افکار خودکشی اجرا شود و اثربخشی آن بر کاهش افکار خودکشی ارزیابی شود.
۳۱۸.

مدل علّی رابطه ی بین «مذهب»، «سرسختی روانشناختی»، «دنیاگرایی» و «حل مسئله» در سربازان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۴ 145 - 156

کلید واژه ها: مذهب سرسختی روانشناختی دنیاگرایی حل مسئله سربازان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۴۴
هدف پژوهش حاضر، بررسی مدل علّی رابطه ی بین «مذهب»، «سرسختی روانشناختی»، «دنیاگرایی» و «حل مسئله» در سربازان بود. از بین جامعه آماری (سربازان پایگاه چهارم هوانیروز اصفهان) با روش نمونه گیری تصادفی، تعداد 110 سرباز با سنوات خدمتی متفاوت، انتخاب شده و به پرسشنامه های «دنیاگرایی» (مسد)، «سرسختی» اهواز (AHI، «دینداری»خدایاریفرد و «تجدید نظر شده حل مسئله اجتماعی» (SPSI-R) پاسخ دادند.یافته ها نشان داد که: 1. «مذهب» به طور مستقیم بر «حل مسئله» اثر می گذارد؛ 2. «مذهب» از طریق «افزایش سرسختی» و «کاهش دنیا گرایی» نیز بر «حل مسئله» اثر می گذارد. بنابر این می توان نتیجه کلی گرفت که مذهب نقش مهمی در رویارویی با استرس های زندگی دارد و می تواند اثر بحران های شدید زندگی را تعدیل کند
۳۱۹.

اثربخشی معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا بر شدت علائم افسردگی زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۵ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 88-98

کلید واژه ها: اختلال افسردگی اساسی زنان معنادرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۶
سابقه و هدف: افسردگی اساسی از شایع ترین و مزمن ترین اختلالاتی است که به درمان نیاز دارد. هدف پژوهش حاضر اثربخشی معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا بر شدت علائم افسردگی زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی زنان مبتلا به اختلال افسردگی اساسی شهر قم در سال 1396 بود که از بین آنان نمونه یی به حجم 30 بیمار (هر گروه 15 نفر) با توجه به معیارهای شمول به صورت داوطلبانه انتخاب شد. اعضای نمونه به صورت جایگزینی تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات مقیاس افسردگی بک بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: میانگین گروه آزمایش در مرحله ی پیش آزمون در مؤلفه ی شدت علائم افسردگی 80/35 و گروه گواه 60/33؛ و در مرحله ی پس آزمون برای گروه آزمایش 86/19 و برای گروه گواه 46/32 بود. پس از اعمال مداخله ی میزان افسردگی در گروه گواه تغییری ایجاد نشد ولی نمرات افسردگی گروه آزمایش کاهش یافت که از نظر آماری معنادار بود (01/0 > p). نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد معنادرمانی توأم با تلاوت قرآن و دعا در کاهش شدت علائم افسردگی زنان مبتلا به افسردگی اساسی مؤثر است.
۳۲۰.

اقتضائات آموزشی و پرورشی دوره کودکی از چشم انداز «آموزه های اسلامی» و «دانش روان شناسی»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۵ 135 - 155

کلید واژه ها: آموزش و پرورش یادگیری مشاهده ای ساده سازی پیام همترازی تحول شناختی کُنش وری عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۴۲۸
متون اسلامی و دانش روان شناسی انجام گرفته است. پرسش اساسی این است که مهم ترین راهبردها و راهکارهای آموزشی و پرورشیِ متناسب با تحولات و ویژگی های دوره کودکی کدام است؟ در این پژوهش از روش توصیفی−تحلیلی و اجتهادی استفاده شده است. از تتبع و ژرف اندیشی در آموزه های اسلامی و آموزه های روان شناختی−تربیتی، می توان استنباط کرد که اقتضائات مهم آموزشی و پرورشی دوره کودکی عبارتند از: 1. ارتباط صمیمی و عاطفی با کودک؛ 2. ارتباط مبتنی بر بازی و قصه گویی؛ 3. پاسخ گویی شناختی همتراز با فهم کودکان؛ 4. همتراز سازی مطالب با تحول روان شناختی کودک؛ 5. رعایت اصل تدریج؛ 6. سبک ارتباطی مبتنی بر تحول شناختی و هیجانی−عاطفی؛ 7. بهره گیری از یادگیری الگویی؛ 8. ساده سازی پیام و بهره گیری از آموزش گام به گام و تدریجی در آموزش و پرورش کودک.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان