تبیین جایگاه کالبد د ر اد راک حس مکان با تأکید بر نظریات پد ید ارشناسان نمونه مورد ی: پیاد ه راه لاله مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
باغ نظر سال هفدهم شهریور ۱۳۹۹ شماره ۸۷
73 - 88
حوزه های تخصصی:
بیان مسئله: مسیر اد راک انسان د ر محیط همواره از طریق ارتباط حواس پنج گانه با عوامل کالبد ی فضای معماری بود ه است. فرایند اد راک که به وسیله د ریافت اطلاعات محیط از طریق حواس آد می و سپس تحلیل آن د ر ذهن اتفاق می افتد ، پس از شناخت منجر به ایجاد حس د ر انسان می شود . مهم ترین احساس بین انسان و مکان به اصطلاح حس مکان نامید ه می شود . به د لیل اهمیت افراطی به مسایل عینی و عملکرد ی د ر د وره مد رن، د ر د هه 60 میلاد ی توجه نظریه پرد ازان موضوع حس مکان، بیشتر به عوامل انسانی و معنایی معطوف شد و موضوعات کالبد ی سازند ه حس مکان که سهل و ممتنع به نظر می رسید ، کمتر به صورت مستقیم مورد بحث قرار گرفت. لذا جایگاه عوامل کالبد ی به واسطه گریزناپذیربود ن امر کالبد د ر معماری، اگرچه د ر نگاه اول واضح می نماید ، اما با د رنظرگرفتن روند اد راک به عنوان حلقه اتصال انسان به محیط، نیازمند نگاه تازه ای به موضوع است. هد ف پژوهش: تبیین جایگاه عوامل کالبد ی د ر روند اد راک انسان از حس مکان است. به د لیل رویکرد کالبد ی د ر این پژوهش، از نظریات پد ید ارشناسان استفاد ه شد ه و پس از د سته بند ی مفاهیم، عوامل کالبد ی د ر سه حوزه عملکرد ی، معنایی و زیبا شناسانه جای گرفته اند . روش تحقیق: د ر مرحله اول د ر قالب مطالعات اسناد ی و کتابخانه ای، سپس مطالعات مید انی د ر محیط به صورت مشاهد ه اکتشافی و د ر نهایت با روش مصاحبه با نمونه گیری هد فمند انجام گرفت. نتیجه گیری: نمونه مورد ی یکی از پیاد ه راه های شهر مشهد است. پس از تحلیل و جمع بند ی با تحلیل فرایند اد راک، این نتیجه به د ست آمد که عوامل کالبد ی از طریق اد راکات اولیه بیشترین تأثیر را بر حس رضایت مند ی از مکان د اشته و اد راکات ثانویه که به مرور زمان حاصل می شوند ، بیشترین اثر را بر حس تعلق به مکان می گذارند . روش تحلیل مصاحبه ها به صورت تحلیل محتوای کیفی و تماتیک و کد گذاری باز و محوری، با استفاد ه از نرم افزار تحلیل کیفی مکس کیود ا (maxqda) نسخه د وازد ه صورت گرفته است.