درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: این پژوهش به بررسی الزامات و ویژگی های لازم برای قصه گویی دیجیتالی در وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران می پردازد. روش: در این پژوهش از روش پیمایشی و ابزار سیاهه وارسی شامل 5 مؤلفه و 67 مورد از الزامات برگرفته از مطالعه ادبیات پژوهش و مشاهده استفاده شد. همچنین در این پژوهش، 21 وب سایت ایرانی کودکان و نوجوانان که دربرگیرنده بخش قصه گویی بودند انتخاب شدند. یافته ها: وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران، از نظر رعایت الزامات قصه گویی دیجیتالی، پایین تر از سطح متوسط قرار دارند. الزاماتی چون استفاده از یک بازی برای ساخت قصه، امکان هدایت شخصیت قصه ها، امکان انتخاب و افزودن افکت های صوتی، امکان انتخاب و افزودن افکت های تصویری، امکان رنگ آمیزی، و امکان انتخاب شخصیت ها، که حدود 26.86 درصد الزامات را به خود اختصاص می دهند، در هیچکدام از وب سایت ها وجود نداشتند. استفاده از عکس و تصاویر گرافیکی، امکان جستجوی قصه ها بر اساس اطلاعات کتابشناختی، و امکان جستجو از طریق انتخاب تصاویر ، جزء سه رتبه ی اول الزامات موجود در وب سایت های کودکان و نوجوانان ایران بودند. اصالت / ارزش: به دلیل عدم پرداختن به مفهوم قصه گویی دیجیتالی در ایران تاکنون، آگاهی دست اندرکاران کتابخانه های کودکان و نوجوانان از شرایط پیاده سازی قصه گویی دیجیتالی در محیط اینترنت، موضوعی قابل پرداخت است. این پژوهش ضمن فراهم ساختن آشنایی با این مفهوم، قصه گویی دیجیتالی را به عنوان ابزاری در جهت افزایش مطالعه و کتابخوانی مطرح می سازد.

در این پژوهش عملکرد پنج موتور جستجوی معنایی که به صورت رایگان در وب قابل دسترس هستند، با استفاده از 45 معیار مشخص، در قالب یک سیاهه محقق ساخته مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. معیارهای ارائه شده در سیاهه وارسی در دو بخش ویژگی های عادی و معنایی تدوین گردیدند. بخش اول حاوی معیارهایی است که جهت ارزیابی اکثر موتورهای معمولی و متعارف مورد استفاده قرار می گیرد و معیارهای ارائه شده در بخش دوم سیاهه وارسی، به منظور ارزیابی دقیق امکانات و قابلیت های معنایی موتورهای جستجوی مورد بررسی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که موتورهای جستجوی مورد بررسی در شاخص ویژگی های عادی و معنایی، عملکرد مطلوب و کارآیی مورد انتظار را نداشتند. موتور جستجوی DuckDuckGo، با کسب 21 امتیاز بیشترین امتیاز را پیرامون ویژگی های عادی بدست آورد. Cluuz با 20 امتیاز در جایگاه دوم قرار گرفت و Hakia با 18 امتیاز رتبه سوم را از آن خود کرد.Lexxe و Factbites، به ترتیب با امتیاز 15 و 10 در رده های بعدی قرار گرفتند. در شاخص ویژگی های معنایی، موتور جستجوی DuckDuckGo، با کسب 75/10 امتیاز، در رتبه اول قرار گرفت. Hakia با 99/9 امتیاز، رتبه دوم را به خود اختصاص داد و پس از آن به ترتیب موتورهای جستجوی Cluuz با 66/8 امتیاز، Lexxe با 65/8 امتیاز و Factbites با 32/7 امتیاز، رده های بعدی را به خود اختصاص دادند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که در مجموع ویژگی های عادی و معنایی، موتورهای جستجوی DuckDuckGo با 65/31 امتیاز، Cluuz با 66/28، Hakia با 99/27 امتیاز، Lexxe با 65/23 امتیاز و Factbites با 32/17 امتیاز، به ترتیب بیشترین امتیازها را از آن خود کردند.

ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات یکی از چالشهای بزرگ متخصصان علم اطلاعات است چون تعیین کارآیی یک نظام به قضاوت در مورد ربط مدارک ارائه شده با نیاز اطلاعاتی کاربر بستگی دارد و این موضوع دارای پیچیدگی های خاصی است. از طرفی نظامهای بازیابی وبی، بسیار متفاوت تر از نظامهای بازیابی سنتی هستند. در محیط وب نیز با نظامها با مجموعه های رتبه بندی شده و نظامها با مجمو عه های رتبه بندی نشده مواجه هستیم که هر کدام معیار و مقیاس ارزیابی خود را دارند. به همین دلیل، سنجش ربط بر اساس نوع رتبه بندی نتایج در این نظامها، متفاوت است. در این مقاله، معیارهای سنجش ربط در نظام های بازیابی اطلاعات به تفکیک نظامهای رتبه بندی نشده(شامل دقت، بازیافت، معیار اف ) و نظامهای رتبه بندی شده (شامل منحنی های دقت و بازیافت، دقت افزوده، میانگین دقت افزوده در نقطه 11، میانگین دقت متوسط، دقت در K ، دقتR و منحنی راک و افزایش تجمعی) تشریح شده و ضمن اشاره به مقیاسهای ارزیابی ربط، یک مقیاس ارزیابی دقت 4 درجه ای معرفی گردیده است که با استفاده از آن می توان به ارزیابی غیردودیی دقت در نظام بازیابی اطلاعات وب شامل دقت کامل، برتر، مفید، واقعی و در نهایت دقت متغیر پرداخت.

هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل موفقیت تسهیم دانش 2 (تسهیم دانش اجتماعی) در سازمان ها می باشد.در این پژوهش از یک استراتژی سه مرحله ای، بدین شرح استفاده شده است: در مرحله اول شناسایی نرم افزارهای اجتماعی و استخراج عوامل موثر بر موفقیت هر یک جهت تسهیم دانش، از مرور ادبیات پژوهش صورت گرفت؛ درمرحله دوم اجرای روش دلفی و شناسایی عوامل کلیدی موفقیت انجام پذیرفت، و در مرحله سوم، مدل موفقیت بر اساس نتایج حاصله ایجاد و ارائه گردید. طبق نتایج بدست آمده از این پژوهش، مهمترین نرم افزار های اجتماعی به ترتیب اهمیتشان جهت تسهیم دانش به همراه مهم ترین عامل کلیدی موفقیت هر یک در تسهیم دانش، بدین شرح می باشند: نرم افزار شبکه اجتماعی (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: حضور فعّال خبرگان و افراد تأثیرگذار در حوزه دانشی مورد نظر در شبکه اجتماعی)، نرم افزار وبلاگ (مهمترین عامل کلیدی موفقیت :کیفیت اطلاعات موجود در وبلاگ)، نرم افزار ویکی (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: پیکربندی ویکی بر اساس حوزه های کلیدی دانش در سازمان)، نرم افزار پادکست (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: میزان کاربردی و اجرایی بودن مطالب پادکست)، نرم افزار ماشاپ (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: کیفیت اطلاعات منابع مادر ماشاپ ها)، نرم افزار تگ (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: به روز رسانی منظم و هوشمند) و نرم افزار آر.اس.اس (مهمترین عامل کلیدی موفقیت: به روز رسانی دائم - 24×7). بر اساس اطلاعات در دسترس محققین، این پژوهش از دو منظر اصالت و نوآوری دارد؛ اولاً ارائه عوامل کلیدی موفقیت نرم افزار های اجتماعی جهت تسهیم دانش در کنار هم، ثانیاً ارائه مدل موفقیت تسهیم دانش2. مدل ارائه شده می تواند به عنوان ابزاری مناسب جهت ارزیابی موفقیت، سنجش وضعیت، پیش بینی و آسیب شناسی های مرتبط با استقرار تسهیم دانش 2 در سازمان ها، مورد بهره برداری قرار گیرد.

این پژوهش با هدف تحلیل رفتار کاربران و درک میزان و نحوه استفاده آنها از پایگاه اطلاعاتی ایرانداک به مطالعه یک دوره 26 روزه (در ماه های بهمن و اسفند 91 ) لاگ جستجوی کاربرانی می پردازد که از بیرون ایرانداک به جستجوی اطلاعات در این پایگاه اطلاعاتی پرداخته اند. تحلیل های انجام شده روی لاگ شامل تحلیل کدگذاری جغرافیایی، تحلیل های آماری و تحلیل خرد رفتار اطلاع جویی است. یافته ها حاکی از آن است که کاربران شهرهایی چون تهران، مشهد و تبریز بیش از سایر نقاط از پایگاه استفاده کرده اند. ساعات بین 9 الی 13 روزهای دوشنبه و یکشنبه اوج استفاده است. پربسامدترین طول عبارت جستجوها بین 10 الی 15 حرف و پربسامدترین موضوع جستجو شده علوم اجتماعی است . همچنین مشخص شد که برخی از کاربران با مفاهیمی نظیر اصلاح عبارت جستجو یا نحوه صحیح استفاده از عملگرهای بول آشنا نیستند و این نکات منجر به بازیابی ناکارآمد از پایگاه می شود . ضعف هایی از جمله ناکارآمدی الگوریتم بازیابی در مورد کلمات کوتاه نیز در خود پایگاه آشکار شد. انجام این تحقیق نشان داد که استفاده از لاگ می تواند در ارزیابی سامانه بازیابی و شناخت رفتار کاربران آن بسیار مفید باشد.

هدف: ارزیابی و رتبه بندی وب سایت کتابخانه های ملی کشورهای آسیایی. روش/ رویکرد پژوهش: به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار WQET، 34 وب سایت کتابخانه ملی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفت. یافته ها: توجه به مخاطبان، اهداف وب سایت، سهولت جستجو، سرعت بارگذاری، روزآمدی، گرافیک، وجود پیشینه و سوابق علمی پدیدآورندگان حقیقی و حقوقی، دامنه و ساختار وب سایت، در وب سایت های مورد بررسی به میزان بسیار زیاد رعایت شده است. وب سایت کتابخانه ملی سنگاپور با امتیاز 80، رتبه نخست و لائوس با امتیاز 36 آخرین رتبه را کسب کرده است. کتابخانه ملی ایران نیز با امتیاز 76، در رتبه ششم قرار گرفت و از نظر درجه بندی دارای وب سایتی قابل اعتماد است.

مزایا خاص معماری خدمت گرا موجب گسترش روزافزون این نوع معماری در سراسر جهان گردیده است. اما بعضی از ویژگی های خاص این نوع معماری موجب گردیده است تا امنیت این نوع نظام اطلاعاتی نسبت به سایر نظام های اطلاعاتی بیشتر در معرض مخاطره قرار گیرد. هدف این مقاله، شناسایی و بررسی رابطه عوامل و ابعاد تاثیر گذاربر امنیت نظام های اطلاعاتی است که با روش معماری خدمت گرا توسعه یافته اند. در این پژوهش ابتدا از روش تحلیل عاملی به منظور شناختن متغیرهای مکنون و آشکار استفاده گردید، سپس مدل معادلات ساختاریافته با استفاده از نرم افزار Amos به دست آمد و در نهایت مقدار تاثیر گذاری هر یک از ابعاد امنیتی بر امنیت کل معماری خدمت گرا با استفاده از مدل معادلات ساختار یافته مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که امنیت در سطح شبکه و خدمات وب و امنیت در سطح پیام بر روی امنیت معماری خدمت گرا تاثیر معناداری دارد و خروجی نرم افزار نشان دهنده مناسب بودن مدل ساختار برازش یافته است.

هدف: تعیین کیفیت خدمات کتابخانه های دیجیتالی مؤسسه های پژوهشی ایران براساس مدل دیجی کوال. روش/ رویکرد پژوهش: ابزار پژوهش مصاحبه و مشاهده نظام مند با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگرساخته براساس پروتکل دیجی کوال است. جامعه آماری را 8 کتابخانه دیجیتال فعال در مؤسسه های پژوهشی ایران تشکیل می دهد. یافته ها: هر 8 کتابخانه کمتر از 60 درصد امتیاز کل ابزار ارزیابی پروتکل دیجی کوال را به دست آورده اند. ارتباط کاربران با کتابداران با پست الکترونیکی و دیگر راه های غیرمستقیم ممکن است. هیچ یک از کتابخانه ها از تراکنش هم زمان برای ارتباط و پشتیبانی استفاده نمی کند. به خاطر آنکه کاربران و کتابخانه های دیجیتال حق مالکیت معنوی را رعایت نمی کنند، ناشران تمایل کمی برای تولید نسخه های الکترونیکی دارند. در نتیجه کتابخانه های دیجیتال برای مجموعه سازی و تأمین منابع، بیشتر مشترک پایگاه های اطلاعاتی برخط می شوند و کمتر قادر به منابع اطلاعاتی به ویژه به زبان فارسی هستند. نتیجه گیری: کتابخانه های دیجیتال مؤسسه های پژوهشی ایران از لحاظ غنای منابع از استانداردهای جهانی دیجی کوال فاصله بسیار دارند.

هدف: هدف این پژوهش، آگاهی یافتن از دیدگاه کاربران نسبت به تأثیر عمق منو (لایه های منو) بر قابلیت پیش بینی پذیری و گم شدگی آن ها در دسترسی به اطلاعات در وب سایت های کتابخانه ای است. روش: روش مورد نظر ترکیبی (مکاشفه ای و مصاحبه نیمه ساختار یافته) است و جامعه پژوهشی را دو گروه، وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران و دانشجویان غیر کتابداری ارشد و دکتری دانشگاه فردوسی مشهد تشکیل می دهد. برای انتخاب نمونه از گروه اول، وب سایت کتابخانه های مرکزی 10 دانشگاه برتر ایران بر اساس معیارهای رتبه بندی دانشگاه ها و برای انتخاب نمونه از گروه دوم، 30 دانشجوی ارشد و دکتری رشته غیر کتابداری دانشگاه فردوسی مشهد بر اساس اصل دسترس-پذیری انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز نیز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد، عمق سازمان دهی زمانی بر کاهش پیش بینی پذیری و افزایش گم شدگی یا صرف زمان بیشتر برای پیدا کردن اقلام از منو تأثیرگذار است که افزون بر استفاده از لایه های زیاد، اقلام نیز به درستی دسته بندی نشده باشند و از برچسب های خود توصیف و قابل درک نیز برخوردار نباشند.

مقدمه: از جمله حوزه های سلامت که افراد بسیاری به دنبال کسب اطلاعات در مورد آنها در اینترنت هستند حوزه اختلالات اضطرابی است. این اختلالات با کاهش کیفیت زندگی، احتمال افزایش ابتلا به بیماری های مختلف را به دنبال دارد. لذا ارزیابی اطلاعات مبتنی بر وب در مورد این اختلالات با توجه به گستردگی ابتلا در سراسر دنیا و همچنین در ایران، به منظور تعیین وب سایت های معتبر از نظر اطلاعات ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وب سایت های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی بر اساس ابزار WebMedQual بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی و از نوع مطالعات کاربردی است. به منظور گردآوری داده ها از سیاهه وارسی مبتنی بر مقیاس استانداردWebMedQual که با نظر متخصصان حوزهای روانشناسی، کتابداری و طراحی وب سایت بومی سازی شد استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش شامل 15 وب سایت فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در اسفند ماه 1391 خورشیدی بود که مطالب تخصصی در خصوص اضطراب و وسواس ارائه می دادند. حداکثر امتیاز برای هر وب سایت 83 ، حداقل آن صفر و امتیاز متوسط 5/41 بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون T تک نمونه ای در نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شد و یافته ها به صورت میانگین امتیاز و نمره مطلوب ارائه گردید. یافته ها: بر اساس مقیاس WebMedQual میانگین امتیاز وب سایت های فارسی حوزه اختلالات اضطرابی در 6 شاخص محتوای اطلاعات(18/2±40/7)، اعتبار منابع(11/2±10/5)، دسترس پذیری و قابلیت استفاده(37/0±23/2)، پیوندها(09/1±37/1)، پشتیبانی از کاربر(33/1±57/4) و محرمانگی اطلاعات(95/2±07/3) ضعیف و کمتر از متوسط و تنها در شاخص طراحی(29/1±27/9) بالاتر از امتیاز متوسط بود. برترین وب سایت در حوزه اختلالات اضطرابی وب سایت های «انجمن روان شناسی بالینی ایران» و «روان یار» با 5/38 امتیاز و ضعیف ترین وب سایت «یک فراکاو» با 5/25 امتیاز بودند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده ضروری است کاربران هنگام استفاده از اینترنت، به مطالب موجود در این محیط به دیده انتقادی نگریسته و بدون در نظر گرفتن معیارهای اعتبار یک منبع، به آن اعتماد نکنند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی معیارهای رابط کاربر موتور جستجوی یکپارچه از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) است. در این پژوهش از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا (س) بوده است. به دلیل گسترده بودن جامعه، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و نسبی مورد استفاده قرار گرفت که مجموعا 310 نفر به عنوان نمونه پذیرفته شدند و تنها 303 نفر در این پژوهش شرکت کردند. برای جمع آوری مؤلفه ها و معیارها جهت طراحی پرسشنامه از بررسی متون، پرسشنامه محقق ساخته و سیاهه وارسی به عنوان ابزار پژوهش استفاده شده است. داده های پرسشنامه توسط نرم افزار اس.پی.اس.اس (نسخه20) و برنامه کاربردی Excel 2007 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد، که مهمترین مؤلفه مورد بررسی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد، مؤلفه هدایت و راهبری و فیلتر جستجو می باشند. یافته ها حاکی از آن است که بیش از 50 درصد از دانشجویان اهمیت 74 معیار از 96 معیار را زیاد و بسیار زیاد می دانند، یعنی اکثر معیارهای مذکور در پژوهش از دید گاه آن ها قابل تأیید است.از طرفی یافته ها نیز نشان دادند که بین 4 مؤلفه فیلتر جستجو، صفحه نمایش و مرور مدارک، انسجام و راهنمایی رابطه معنادار مثبت وجود دارد اما دیدگاه دانشجویان دانشکده های مختلف درباره میزان اهمیت معیارها و مؤلفه ها اختلاف معناداری وجود ندارد.

مقدمه: وب سایت های کتابخانه های ملی پزشکی، دارای توانمندی هایی هستند که علاوه بر تغییر برنامه ها و روش های کاری، زمینه ی ارایه ی خدمات اطلاعاتی را به قشر وسیعی از دست اندر کاران نظام سلامت جامعه فراهم می کنند. از این رو، پرداختن به ضریب کاربرد پذیری آن ها، حایز اهمیت و ارزش افزوده است. هدف اصلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه ی مؤلفه های مطرح در کاربرد پذیری وب سایت کتابخانه های ملی پزشکی آمریکا و ایران بوده است تا از این طریق، نیازهای اطلاعاتی کاربران و خدمات درخواستی آنان به بهترین نحو تأمین شود. روش بررسی: پژوهش حاضر، کاربردی و از نوع توصیفی بود. در این مطالعه، با استفاده از شیوه ی ارزیابانه، وب سایت های کتابخانه های ملی پزشکی آمریکا و ایران، از نقطه نظر کاربرد پذیری در سه ماهه ی اول سال 1390 مورد ارزیابی و مقایسه ی تطبیقی قرار گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، سیاهه ی وارسی مشتمل بر 11 معیار (159 مؤلفه) بود که در نتیجه ی مطالعه ی متون و منابع و پژوهش های مشابه تدوین گردید. روایی صوری و محتوایی این ابزار، با نظر متخصصان تأیید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش از آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) استفاده شد. یافته ها: وب سایت کتابخانه ی ملی پزشکی آمریکا در معیار اعتبار اطلاعات 95 درصد، معیار صحت اطلاعات 100 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات 87 درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 100 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 74 درصد، معیار عینیت اطلاعات 100 درصد، معیار ناوبری 99 درصد، معیار نماهای غیر متنی 90 درصد، معیار دسترس پذیری 100 درصد، معیار کارآمدی 98 درصد و معیار ویژگی های ظاهری 100 درصد با سیاهه ی ارزیابی همخوانی داشت. وب سایت کتابخانه ی ملی پزشکی ایران در معیار اعتبار اطلاعات 36 درصد، معیار صحت اطلاعات 81 درصد، معیار روزآمد بودن اطلاعات صفر درصد، معیار سطح پوشش مخاطبان خاص 81 درصد، معیار نماهای تعاملی و تبادلی 19 درصد، معیار عینیت اطلاعات 21 درصد، معیار ناوبری 65 درصد، معیار نماهای غیر متنی 27 درصد، معیار دسترس پذیری 85 درصد، معیار کارآمدی 38 درصد و معیار ویژگی های ظاهری 67 درصد با سیاهه ی ارزیابی همخوانی داشت. در کل، کتابخانه ی ملی پزشکی آمریکا در سطحی معادل 96 درصد و کتابخانه ی ملی پزشکی ایران در سطحی معادل 48 درصد، موفق به رعایت مؤلفه های کاربرد پذیری وب سایت شده بودند. نتیجه گیری: ضعف در کارایی و تعامل بهتر با کاربران در وب سایت کتابخانه ی ملی پزشکی ایران به خصوص در معیارهای اعتبار اطلاعات، روزآمدی اطلاعات، نماهای تعاملی و تبادلی، نماهای غیر متنی، عینیت اطلاعات و کارآمدی مشهود است. بنابراین لازم است، نسبت به طراحی وب سایت کتابخانه ی ملی پزشکی ایران توجه بیشتری شود و گام های استوارتری از سوی طراحان آن جهت مرتفع نمودن مشکلات، برداشته شود.

هدف: میزان استفاده و رضایت اعضای هیئت علمی از پایگاه های اطلاعاتی آبونمان شده دانشگاه علوم پزشکی ارومیه و نیز اهداف و مشکلات استفاده از آنها بررسی شده است. روش/ رویکرد پژوهش: ابزار گرد آوری دادهها در این پیمایش پرسشنامه پژوهشگرساخته بوده است. جامعه آماری220 نفر اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال تحصیلی 87-1388 هستند که با استفاده از جدول مورگان، 140 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته ها: در بین پایگاههای آبونه شده، پایگاه اطلاعاتی ایران مدکس بیشترین (6/13 درصد) و پایگاه تیمه کمترین میزان استفاده (4/1 درصد) را دارد. رضایت از پایگاههای اطلاعاتی براساس ویژگیهایی چون روزآمد بودن اطلاعات پایگاه ها، تعداد پایگاه ها، همخوانی اطلاعات پایگاه ها با نیازهای تخصصی، کیفیت اطلاعات پایگاه ها و... در سطح متوسط قرار دارد. مهم ترین هدف استفاده از پایگاههای اطلاعاتی، انجام فعالیتهای پژوهشی (با 4/21 درصد) است. سرعت پایین خطوط ارتباطی (با 6/23 درصد) جدی ترین مشکل، و ناآشنایی با زبان های خارجی (با 2/2 درصد) کم اهمیت است. نتیجه گیری: برای افزایش استفاده از پایگاه های اطلاعاتی و اثربخشی آنها، این پایگاه ها باید مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند و پایگاه های مفیدتر جایگزین پایگاه هایی که کمتر مورد استفاده هستند، شوند.

در این پژوهش، به بررسی میزان ربط مدارکی پرداخته شده است کهدر حوزه موضوعی کشاورزی با استفاده ازابزار بازیابیبین زبانیِgoogle، بازیابی می شوند. بدین منظور، ابتدا با استفاده از مقالات موجود در مجلات فارسیِ دارای چکیده انگلیسی، به استخراج عبارت ها و اصطلاحات تخصصی فارسی حوزه موضوعی کشاورزی و معادل انگلیسی آنها اقدام شد. تعداد 30 عبارت و اصطلاح تخصصی در قالب سه دسته استخراج گردید:دسته اول، عبارت های موضوعی که فقط در رشته کشاورزی کاربرد دارند. دسته دوم، اصطلاحات تخصصی کشاورزی که در سایر رشته ها نیز کاربرد دارندو دسته سوم، اصطلاحات تخصصی کشاورزی که در خارج از این حوزه تخصصی، اصطلاح عمومی محسوب می شوند.سپس به جستجوی مدارک با استفاده از این عبارات و اصطلاحات پرداخته شد و نتایج جستجواز نظر میزان ربط موضوعی با حوزه کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ابزار بازیابی بین زبانیِ google در بازیابی بین زبانی مدارک مرتبط برای دو دسته عبارت و اصطلاح تخصصی کشاورزی با موفقیت عمل نمی کند، یک دسته عبارات و اصطلاحاتی که علاوه بر رشته کشاورزی در رشته های دیگر نیز کاربرد دارند و دسته دیگر، عبارات و اصطلاحاتی که در خارج از حوزه موضوعی کشاورزی جزء واژگان عمومی محسوب می شوند. اما در مورد عبارات و اصطلاحاتی که فقط در رشته کشاورزی کاربرد دارند، عملکرد به نسبت مطلوب تری دارد.

مقدمه: وب سایت های نشریات دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط و ارایه ی خدمات به پژوهشگران دارد. هدف از این پژوهش، به دست آوردن پیوندهای دریافتی وب سایت مجلات علوم پزشکی ایران و بر اساس آن تعیین میزان رؤیت و شناسایی وب سایت های هسته بوده است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی، با روش وب سنجی و دارای رویکرد توصیفی است که در آذرماه 1390 انجام شده است. در این بررسی ابتدا اسامی 199 مجله ی پزشکی موجود بر روی سایت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت انتخاب شد. با کاوش این نشریات در موتور جستجوی گوگل آدرس 188 وب سایت نشریه به دست آمد و با استفاده از موتور کاوش یاهو تعداد پیوندهای دریافتی این وب سایت ها محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در این پژوهش از نرم افزار Excel نسخه ی 2010 استفاده شد. یافته ها: بررسی داده ها حاکی از آن است که از مجموع 188 وب سایت نشریه ی مورد بررسی، تعداد 29 نشریه دارای نمایه ی سطح یک، تعداد 68 نشریه دارای نمایه ی سطح 2، تعداد 73 نشریه دارای نمایه ی سطح 3 و تعداد 18 نشریه در سایر نمایه های داخلی نمایه می شدند. همچنین بر اساس نوع آدرس وب سایت ها تعداد 75 نشریه دارای وب سایت مستقل، تعداد 78 نشریه دارای وب سایت به صورت زیر دامنه و تعداد 35 نشریه دارای صفحاتی از وب سایت اصلی بودند. نتیجه گیری: با تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده مشخص شد که نشریات دارای نمایه ی سطح 1 بیشترین سهم را در وب سایت های هسته دارند و وب سایت نشریات دارای نمایه ی سطح 2 و سطح 3 در رده های بعدی این رتبه بندی قرار گرفتند. همچنین وب سایت های دارای آدرس مستقل بیشترین سهم را در میان وب سایت های هسته داشتند و وب سایت های دارای آدرس به صورت زیر دامنه در رده ی بعدی قرار داشت. وب سایت هایی که جزیی از صفحات یک سایت بودند، در بین وب سایت های هسته قرار نگرفتند.

هدف : این پژوهش با هدف بررسی میزان رؤیت ابرنشانه­های زبان نشانه­گذاری فرامتن و عناصر فراداده­ای هسته دوبلین در وبسایت آرشیوهای ملی عضو شورای جهانی آرشیو انجام شده است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها : پژوهش حاضر از نوع پیمایشی می­باشد که برای تعیین میزان حضور عناصر ابرداده­ای از روش تحلیل صفحات وب استفاده شده است. در مجموع تعداد 49 صفحه خانگی آرشیوهای ملی عضو شورای جهانی آرشیو مورد بررسی قرار گرفته است و با مشاهده source آنها از طریق مرورگر اینترنت اکسپلورر عناصر ابرداده­ای اچ.تی.ام.ال و عناصر فراداده­ای هسته دوبلین آنها استخراج شده و در سیاهه وارسی منظور گردیده است سپس با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین)داده­ها تجزیه و تحلیل شده­اند. یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان داد از میان عناصر هسته دوبلین تنها شش عنصر از عناصر استاندارد مذکور در صفحات بازیابی شده مشاهده شد که عنصر پدیدآورنده بیشترین فراوانی(4) را داشته است. بررسی صفحات از نظر میزان رؤیت پذیری عناصر اچ.تی.ام.ال نیز حاکی از آن بود که وبسایت آرشیوهای ملی ایران و امارات به ترتیب دربردارنده بیشترین عناصر بوده­اند. از میان عناصر بکارگرفته در وبسایتها نیز به ترتیب عناصر نوع -محتوی ، توصیف و کلیدواژه با فراوانی43،28، و 26 در مقایسه با سایر عناصر بیشترین کاربرد را داشته­اند. رویکرد طراحان صفحات وب نیز با استفاده از جدول انطباق عناصر هسته دوبلین و عناصر اچ.تی.ام.ال انجام شد که جنبه توصیف محتوی در رتبه اول، مالکیت حقوقی و ساختار ظاهری در رتبه­های دوم و سوم قرار گرفته­اند. نتیجه گیری: میزان حضور عناصر هسته دوبلین در وبسایتهای بررسی شده در مقابسه با عناصر ابرداده­ای اچ.تی.ام.ال بسیار کم می­باشد که از جمله علل آن می­توان به پیچیده بودن این عناصر اشاره کرد. نتایج بررسی رویکرد طراحان نیز نشان می­دهد که آنها به جنیه غنی­سازی محتوی بیش از دو جنیه دیگر توجه می­کنند.

هدف از این پژوهش، آگاهی از دیدگاه کاربران نسبت به قابلیت درک و پیش بینی-پذیری برچسب های بکار رفته برای بازنمون مقوله های اطلاعاتی (منوها) در وب سایت کتابخانه های دانشگاهی ایران است. در این راستا، 10 وب سایت کتابخانه های مرکزی دانشگاه های برتر ایران توسط 30 نفر دانشجویان ارشد و دکتری رشته های غیر کتابداری مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از روش مکاشفه ای و مصاحبه نیمه ساختار یافته برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. نتایج نشان داد برچسب های بکار رفته در بیشتر موارد برای کاربران پیش بینی پذیر نیستند و کاربران برداشت های متفاوتی از این برچسب ها دارند. این امر کاربران را در مکان یابی اقلام مورد نظر و دسترسی به اطلاعات با تردید مواجه می کند. مصاحبه با کاربران نیز این یافته ها را تأیید کرد. در پایان با توجه به درک و نظر کاربران، برچسب های مناسب برای توصیف مقوله های اطلاعاتی شناسایی و پیشنهاد شد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف محیط رابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام در بخش نمایه استنادی علوم ایران انجام پذیرفت. روش: روش پژوهش کیفی است و به شیوه مکاشفه ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها سیاهه وارسی بود که بر اساس 3 سیاهه نیلسن (پیروتی، 2009)، چری و همکاران (لنکستر، 1997) و گالیور (2002) تدوین شد. جامعه پژوهش متخصصان کتابداری و رایانه بودند که تجربه کار و یا پژوهش در زمینه محیط رابط را داشتند. نمونه گیری به روش هدفمند (از جمله روش های غیراحتمالاتی)انجام شد. ارزیابی به کمک 6 نفر از ارزیابان متخصص در رشته های کتابداری و رایانه انجام گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد پایگاه استنادی از میان 83 گویه طراحی شده، در 8 مؤلفه سیاهه وارسی تنها 21 مورد(3/25%) را رعایت کرده است و در 62 گویه (69/74%) دیگر با مشکلاتی همراه بود. «طراحی کلی و جنبه های زیبا شناختی» و «اعمال محدودیت» با رعایت 50 درصد معیارها، از جمله مؤلفه هایی بودند که بیشترین میزان هم خوانی را با معیارهای سیاهه وارسی داشتند. بیشترین درجه شدت مشکلات، مربوط به مؤلفه های «بازیابی مدارک»، «جست وجو» و «اعمال محدودیت» با میانگین 6/2بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاکی از ضعف محیط رابط پایگاه استنادی در رعایت معیارهای مورد ارزیابی است