فهرست نویسی و رده بندی

۴۶.

استفاده از ضریب وزنی در سرعنوان های موضوعی در راستای بهبود بازیابی اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی کوکبی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره یازدهم بهار ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: نرم افزارهای کتابخانه ای مارک ایران فهرستنویسی موضوعی ضریب وزنی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۳ تعداد دانلود : ۶۲۳

در فهرستنویسی موضوعی، فهرستنویس برای بیان محتوای موضوعی کتاب در دست فهرستنویسی، اغلب از سرعنوان(های) موضوعی استفاده میکند. نحوة قرار گرفتن یک سرعنوان یکسان، در فهرستبرگه های متفاوت، ممکن است متفاوت باشد. یک سرعنوان ممکن است تنها سرعنوان تخصیص یافته به یک فهرستبرگه، یا با یک یا چند سرعنوان دیگر همراه باشد. در حالت دوم، بسته به رتبه سرعنوان در میان سرعنوانهای دیگر، آن سرعنوان به طور نظری، دارای وزن متفاوتی خواهد بود. امّا در تمامی این موارد، این سرعنوانها به گونهای مساوی در نظر گرفته میشوند؛ نکتهای که میتواند بر بازیابی اطّلاعات تأثیری منفی بگذارد. نوشتة حاضر تلاش میکند برای حلّ این مشکل در فهرستنویسی سنّتی، نرم افزارهای کتابخانهای، و مارک ایران، راه حلهایی پیشنهاد نماید.

۶۰.

از آرمان ها تا واقعیت: تحلیلی از مهم ترین چالش ها و رویکردهای سازماندهی اطلاعات در عصر حاضر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رحمت الله فتاحی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره دهم زمستان ۱۳۸۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلید واژه ها: فهرست نویسی سازماندهی اطلاعات محیط رایانه ای چالشهای سازماندهی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۸ تعداد دانلود : ۶۶۲

سازماندهی اطلاعات همواره از دغدغه ها و کارکردهای اصلی حرفه کتابداری و اطلاع رسانی بوده و نقش زیربنایی در فرایند مدیریت اطلاعات (تولید، توزیع و اشاعه) داشته است. اصول و قواعد تدوین شده در این زمینه در طول زمان تحول و توسعه یافته و هدف آنها ایجاد چارچوبی برای سازماندهی آرمانی اطلاعات بوده است. با وجود این آرمانگرایی، سازماندهی اطلاعات در عمل و بویژه در محیط الکترونیکی و شبکه ای کنونی، با چالشها و دشواریهای اساسی روبه روست. هدف مقاله حاضر، شناسایی و تحلیل این چالشهاست. این نوشته تلاش دارد برخی پرسشهای اساسی ناشی از شرایط جدید را مطرح کند. مهمترین چالشهای مورد بررسی در سازماندهی اطلاعات عبارتند از: افزونگی منابع اطلاعاتی در شکلهای گوناگون، دشواری در تعیین مبنای توصیف منابع، محدودیت سازماندهی در مبدأ تولید منابع، دشواری کنترل مستند نامها و موضوعها در سطح ملی و جهانی، تضاد میان شیوه های پیش همارایی و پس همارایی، کاستیهای فهرستهای رایانه ای در بازیابی و نمایش اطلاعات و تضاد میان فهرستنویسی و نمایه سازی در موتورهای کاوش. در پایان، ضمن دسته بندی این چالشها، راهکارهایی برای فایق آمدن بر آنها ارائه شده است

درخت حوزه‌های تخصصی