درخت حوزه‌های تخصصی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
صنعت و تجارت کتاب علوم اطلاع رسانی علوم کتابداری کتاب کتابخانه ها کتابخانه ها(به طور عام) کتابخانه های الکترونیکی مراکز اطلاع رسانی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۷۶۱ تا ۲٬۷۸۰ مورد از کل ۷٬۲۷۴ مورد.
۲۷۶۱.

ارزیابی کارگاه های آموزشی سرای اهل قلم در بیست و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۸۹)۹

کلید واژه ها: ارزیابی انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران کارگاه های آموزشی نمایشگاه بین المللی کتاب تهران سرای اهل قلم کارنامه نشر خانه کتاب ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۴ تعداد دانلود : ۴۸۳
هدف: کارگاه های آموزشی سرای اهل قلم کارنامه نشر در بیست و دومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، ارزیابی شده است. روش/رویکرد پژوهش : روش پژوهش، پیمایشی - توصیفی و ابزار پژوهش پرسشنامه است که بین 284 نفر از شرکت کنندگان در کارگاه های مختلف به­صورت تصادفی توزیع شده است. یافته­ها : یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که اکثریت افراد شرکت کننده در کارگاه ها از اطلاع رسانی و نحوه برگزاری کارگاه، انتخاب موضوعات و نحوه تدریس مدرسین رضایت داشته اند. اگرچه مخاطبین خواستار فضای فیزیکی مناسب تر (چیدمان صندلی، نور مناسب و خوانایی اسلایدها) و درنظر گرفتن وقت بیشتر برای کارگاه ها و اطلاع رسانی در سطحی وسیع­تر در سال های آتی هستند، اما به­طور­کلی ارزیابی کارگاه ها نشان دهنده این است که شرکت کنندگان از تمامی کارگاه های برگزار شده، رضایت نسبی داشته اند. نتیجه­گیری : نتایج پژوهش نشان داد که برگزاری کارگاه ها رضایت مراجعان را به همراه داشته است. اگرچه مخاطبین خواستار فضای فیزیکی مناسب تر (چیدمان صندلی، نور مناسب و خوانایی اسلایدها) و درنظر گرفتن وقت بیشتر برای کارگاه ها و اطلاع رسانی در سطحی وسیع­تر در سال های آتی هستند، اما به طورکلی ارزیابی کارگاه ها نشان دهنده این است که شرکت کنندگان از تمامی کارگاه های برگزار شده رضایت نسبی داشته اند.
۲۷۶۲.

تحلیلی بر تبیین نقد منابع اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۰)

کلید واژه ها: تفکر انتقادی نقد منابع اطلاعاتی تحلیل متون تاریخچه نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۳ تعداد دانلود : ۶۷۸
هدف: هدف از نگارش این مقاله، تبیین وضعیت درک، شناخت و تفسیر برداشت های ناقد از متن و نقش آن در نگارش نقد منابع است. روش/رویکرد پژوهش: مطالعه منابع اطلاعاتی مرتبط، تحلیل و تطبیق کیفی نقش شناخت ناقد در نگارش نقد یافته ها: نقد متون و منابع اطلاعاتی فرآیند پالایش اطلاعات است. در انجام این فعالیت تخصصی ناقدان بر اساس دانش خود و مبانی پذیرفته شده علمی تحلیل متون به نقد می پردازند. برای انجام نقد مطلوب منابع اطلاعاتی، مطالعه در باره مبانی شناختی و معرفت شناختی نقد می تواند به پیشرفت بهتر این فعالیت علمی منجر شود. با تکیه بر شناخت عقلانی از محتوا و نیز درک بهینه متن و یا اندیشه می توان به سطح بالاتری در تفسیر و تأویل متن دست یافت. یکی از مقوّمات مهم معرفت شناسی نقد منابع اطلاعاتی، پذیرفتن محدود بودن درک آدمی از منابع اطلاعاتی است. برای انجام نقدی مؤثر، ضروری است تا ناقد بکوشد به کُنه مفهوم دست یابد. در هر متنی امکان تفسیرهای مختلف وجود دارد و تلاش ناقد همواره بر آن است تا بتواند تفسیر مناسب تری که امکان تطبیق پذیری بالاتری با متن دارد را ارائه دهد. نتیجه گیری: در بسیاری از موارد، دستیابی به معنای نهایی امکان پذیر نیست و فرآیند تحلیل متن و ارائه برداشت های مختلف می تواند به معنای نزدیک تری نسبت به متن منجر شود. با این فرض امکان نقد متون در هر سطحی قابل پذیرش است و فرآیند نقد می تواند شامل مراحل و سطوح مختلفی شده که نسبت به میزان درک ناقد تغییر می کند.
۲۷۶۳.

نگاهی نو به طراحی کتابخانه های دیجیتال: کاربرد هستی شناسی در طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 119 - 139

کلید واژه ها: کتابخانه دیجیتال کتابخانه دیجیتال معنایی هستی شناسی توصیف معنایی محتوای کتابخانه دیجیتال جستجو و بازیابی مبتنی بر هستی شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف / زمینه: کتابخانه دیجیتال، مجموعه ای یکپارچه از منابع و خدمات الکترونیکی برای گردآوری، سازماندهی، حفاظت و بازیابی اطلاعات به شکل دیجیتال است. ظهور وب معنایی و هستی شناسی در عصر حاضر، سبب ایجاد تحول در کتابخانه های دیجیتال و طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی شده است. در این راستا، مقاله حاضر در نظر دارد به بررسی کاربردهای هستی شناسی در طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی بپردازد. روش: هستی شناسی، بازنمونی صریح، دقیق و گویا از نمونه ها، مفاهیم و روابط در یک حوزه موضوعی است که با توجه به ویژگیهایی همچون قابلیت استنتاج، ایجاد ارتباط و میانکنش پذیری بین سامانه های اطلاعاتی، حمایت از پردازش زبان طبیعی، فهم پرسش جستجو و...، می تواند برای تبدیل کتابخانه های دیجیتال به سامانه های اطلاعاتی هوشمند و در نتیجه طراحی کتابخانه های دیجیتال معنایی، مورد استفاده قرار گیرد. یافته ها: ایجاد قابلیتهای گوناگون در معماری کتابخانه های دیجیتال بویژه قابلیت استدلال، امکان تبادل اطلاعات میان کتابخانه های دیجیتال و سایر سامانه های اطلاعاتی، توصیف معنایی منابع موجود در کتابخانه های دیجیتال از طریق ادغام فراداده های کتابشناختی قالب مارک در هستی شناسی (مانند هستی شناسی MarcOnt)، ارتقای سیستم پرسش و پاسخ در کتابخانه های دیجیتال (مانند BT Digital Library)، ایجاد محیط رابط کاربرپسند و امکان مرور و جستجوی آسان و سریع مدارک، برخی از کاربردهای هستی شناسی در کتابخانه های دیجیتال هستند که در این مقاله بررسی می شوند.
۲۷۶۴.

سخن سردبیر:سرقت جزیی و سرقت کلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۶ بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ 7 - 11
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶ تعداد دانلود : ۳۲
پدیده شوم سرقت به ویژه سرقت ادبی همواره وجود داشته است. این امر ناشی از انگیزه های گوناگون انسانی است که به این امرمنتهی می شود: زیاده طلبی، خود برتر بینی، و حسادت ها نسبت به دیگران از جمله عواملی هستند که به سرقت دامن می زنند. پدیده سرقت علمی به مانند سرقت اشیائ فیزیکی در گذشته هم به شدت رواج داشته است. این پدیده را در گذشته «انتحال» و یا «دستبرد فکری» می نامیدند.
۲۷۶۵.

مدیریت اطلاعات شخصی (PIM): مروری بر مفاهیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۰)

کلید واژه ها: اطلاعات شخصی مدیریت اطلاعات شخصی فضای اطلاعات شخصی PIM فضای اطلاعات عمومی تعامل انسان-رایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۰۶
هدف از این مقاله، ارائه مباحثی تفصیلی در زمینه ضرورت ها و چگونگی استفاده از رویکردی به نام مدیریت اطلاعات شخصی بوده است. برای انجام این مهم، از روش مطالعه کتابخانه ای استفاده شده است. بررسی تاریخی این حوزه پژوهشی نوپدید نشان می دهد که مدیریت اطلاعات شخصی کاغذی، نوع اولیه مدیریت اطلاعات شخصی است و در ادارات و مراکز بروکراسی کاربرد دارد. با ظهور فنّاوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی و به تبع آن گسترش دامنه فضای شخصی اطلاعات2 به سبب افزایش قابل ملاحظه اشکال، قالب ها، محمل ها، و مکان های ذخیره اطلاعات، و بروز سرریز و آلودگی اطلاعات، حوزه پژوهشی جدیدی تحت عنوان ""مدیریت اطلاعات شخصی""3 تولد یافت که ترکیبی از حوزه های بازیابی اطلاعات، مدیریت پایگاه های داده، اطلاع رسانی، تعامل انسان-رایانه، روان شناسی شناختی، و هوش مصنوعی است. این حوزه پژوهشی سعی دارد پاسخی برای مشکل دیرین جامعه بشری در دنیایی با مختصات امروز بیابد. در این مقاله سعی شده است با معرفی این حوزه پژوهشی نوپدید، زمینه های ظهور، تعاریف، تاریخچه، مزایا، چگونگی عملکرد، انواع، و پژوهش های انجام شده در این حوزه به تفصیل مورد بحث قرار گیرد.
۲۷۶۶.

استفاده کنندگان از کتابخانه ملی ایران و شیو ه های بهره گیری آنان از منابع وخدمات کتابخانه ملی: همخوان یا ناهمخوان با اساسنامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲)

کلید واژه ها: منابع خدمات اساسنامه کتابخانه ملی استفاده کنند گان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۳ تعداد دانلود : ۸۱۷
هدف: شناسایی ویژگی های استفاده کنندگان از کتابخانه ملی، بهره گیری آنان از منابع و خدمات کتابخانه، و مطابقت و بهره گیری آنان با اساسنامه این سازمان. روش/ رویکرد پژوهش: جامعه پژوهش حاضر، استفاده کنندگان از منابع و خدمات قسمت های مختلف بخش اطلاع رسانی (تالارها، مخازن و کتابخانه ها) معاونت کتابخانه ملی هستند. تعداد کل جامعه در این مدت ۵۰۰۰۰ نفر عضو حقیقی و حقوقی بودند. حجم جامعه نمونه براساس جدول کرجسی- مورگان ۲۵۴ نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. همچنین پرسشنامه در طول تحقیق حاضر به صورت تصادفی در ساعات مختلف روز دربین بخش ها، تالارها و کتابخانه ها با همکاری مسئولین کتابدار شاغل در این قسمت ها توزیع وگرد آوری شد. داده های این پژوهش در دو بخش آمارهای توصیفی و آمارهای تحلیلی گردآوری وآزمون های لازم توسط متخصص آمار انجام شد. یافته ها: بیشترین انگیزه و هدف از مراجعه به کتابخانه انجام تکالیف درسی و دانشگاهی است. بیش از 50 درصد از مراجعان به کتابخانه از تالارهای مطالعه استفاده می کنند. میزان استفاده مراجعان از تالار علوم انسانی در حد 50 درصد و میزان استفاده از منابع و خدمات بخش های دیگر کتابخانه کمتر از 50 درصد است. فراهم نبودن امکان استفاده از پایگاه های معتبر علمی دنیا توسط کتابخانه ملی، بیش از 50 درصد در دسترسی مراجعان به منابع محدودیت ایجاد کرده است. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، بین استفاده مراجعان از منابع و خدمات این کتابخانه تفاوت معنادار وجود دارد. به عبارت دیگر مراجعان کتابخانه ملی، از منابع کتابخانه بیشتر از خدمات آن استفاده می کنند.
۲۷۶۷.

رابطه فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۰)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی ساختار مکانیکی ساختار ارگانیکی ساختار سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱۳ تعداد دانلود : ۱۴۳۳
هدف: تعیین رابطه فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران روش/ رویکرد پژوهش: با استفاده از سه پرسشنامه (ویژگی های جمعیت شناختی با 8 سؤال، فرهنگ سازمانی رابینز با 30 سؤال و ساختار سازمانی ساشکین و موریس با 12 سؤال) نظرات 416 نفر از کل 609 نفر کارکنان سازمان با حداقل مدرک کاردانی پیمایش و تحلیل شده است. یافته ها: رابطه همبستگی مثبت و معنی داری بین مؤلفه های فرهنگ سازمانی و ابعاد ساختار سازمانی به ویژه ساختار مکانیکی وجود دارد. ساختار سازمانی، گرایش بیشتری به بُعد مکانیکی (با میانگین 61/3) و گرایش کمتری به بُعد ارگانیکی (با میانگین 76/2) دارد و فرهنگ سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی از دیدگاه کارکنان آن در سطح متوسط قرار دارد. نتیجه گیری: برقرار بودن رابطه مثبت و معنی دار بین فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی، و تمایل به مکانیکی بودن ساختار سازمانی سازمان اسناد و کتابخانه ملی، تلاش جدی برای انعطاف پذیر کردن ساختار این سازمان را ایجاب می کند.
۲۷۶۸.

عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی موثر بر اقتصاد نشر ایران: مطالعه موردی دیدگاه ناشران فعال بین سال های 1358-1387(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۶ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ 51 - 76

کلید واژه ها: نشر ایران عوامل فرهنگی اجتماعی و سیاسی اقتصاد نشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۲۹
هدف: عوامل فرهنگی، اجتماعی و سیاسی تاثیرگذار بر اقتصاد نشر کتاب ایران از دیدگاه ناشران با هدف شناسایی خلاء ها، مشکلات و راه کارهای توسعه اقتصاد نشر مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی: برای مطالعه دیدگاه ها و نظرات ناشران از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل 264 ناشر خصوصی است که 98 ناشر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه بندی شد? منظم انتخاب شده اند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگرساخته و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون آماری فریدمن استفاده شده است. یافته ها: افزایش میزان جمعیت با سواد بیشترین تاثیر مثبت و فقر اقتصادی بیشترین تاثیر منفی را در عرضه کتاب از دیدگاه ناشران داشته اند. اطلاع رسانی کتاب از طریق مطبوعات، توزیع مطلوب کتاب بیشترین تاثیر مثبت و افزایش نرخ بیکاری بیشترین تاثیر منفی را بر تقاضای کتاب داشته اند. نتایج: مطالعه متغیرهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مرتبط با عرضه و تقاضای کتاب نشان می دهد در مجموع ناشران تاثیر این متغیرها را مثبت ارزیابی کرده اند؛ همچنین ناشران تاثیر اقدامات نظارتی و حمایت های ترویجی و مالی دولت بر عرضه و تقاضای کتاب را مثبت ارزیابی کرده اند و ممیزی را بزرگترین مشکل در این حوزه مطرح کرده اند. فرضیه اول و دوم مبنی بر «تاثیر مثبت تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در عرضه و تقاضای کتاب» و فرضیه سوم «تاثیر مثبت سیاست های دولت در بهبود اقتصاد نشر» از دیدگاه ناشران با اطمینان 99 درصد تایید شده است.
۲۷۶۹.

میزان به کارگیری مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال هجدهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۶۹

کلید واژه ها: مدیریت کیفیت فراگیر کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۵ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان به کارگیری مدیریت کیفیت فراگیر در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی انجام گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه است. جامعه پژوهش کلیه مدیران و کارمندان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است (180 نفر) که از میان آن ها با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 63 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین چهار شاخص رهبری برابر با 11.91، بهبود مستمر برابر با 10.98، رویکرد فرآیندی برابر با 9.9، و مشارکت کارکنان برابر با 9.2 در مقایسه با میانگین 12.5 که در این استاندارد برای شاخص های 5 مؤلفه ای تعیین شده کم تر از حد معمول است. همچنین میانگین سه شاخص رویکرد سیستمی به مدیریت برابر با 8.4، رویکرد واقعی به تصمیم گیری ها برابر با 9.10، و ارتباط سودمند و دوطرفه با تأمین کنندگان برابر با 7.64 است که در مقایسه با میانگین 10 که در این استاندارد برای شاخص های 4 مؤلفه ای تعیین شده، کم تر از حد معمول است. تنها میانگین شاخص توجه به کاربران برابر 12.4 است که در مقایسه با میانگین 12.5 تقریباً برابر است. از آزمون فرضیه های پژوهش می توان نتیجه گرفت که به کارگیری مدیریت کیفیت در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به طور معنی داری در حد کم رعایت شده است. اصالت/ارزش: باتوجه به وضعیت نامطلوب کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی از نظر استقرار مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر؛ این پژوهش پیشنهادهایی به منظور بهبود وضع موجود و رسیدن به سطح مطلوب و فعلیت یافتن یک نظام جامع ارائه می دهد.
۲۷۷۱.

مطالعه میزان اضطراب اطلاع یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی: مطالعه موردی دانشجویان ایرانی در کشور مالزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: دانشجویان تحصیلات تکمیلی اضطراب اطلاع یابی فرآیند اطلاع یابی مقیاس سنجش اضطراب اطلاع یابی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی اضطراب فراگیر
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاع یابی
تعداد بازدید : ۱۳۷۸ تعداد دانلود : ۵۸۷
هدف: پژوهش حاضر به مطالعه میزان اضطراب اطلاع یابی گروهی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایرانی شاغل به تحصیل در یکی از دانشگاه های کشور مالزی می پردازد. روش پژوهش: این پژوهش به روش پیمایشی انجام گرفته است. نمونه پژوهش را تعداد 375 دانشجو تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای از جامعه ای شامل 850 نفر انتخاب شده اند. پرسشنامه سنجش اضطراب اطلاع یابی جهت گردآوری داده های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش نشان می دهد که اگرچه اضطراب اطلاع یابی عارضه ای شایع در میان دانشجویان مورد بررسی بوده است و 5/96 درصد از دانشجویان سطوحی از اضطراب را تجربه کرده اند، اما میزان کلی اضطراب در حدی متوسط قرار دارد. همچنین از میان ابعاد شش گانه مقیاس اضطراب اطلاع یابی، دانشجویان مورد بررسی، بیش ترین میزان اضطراب را در عامل ""موانع مربوط به منابع اطلاعاتی"" و کمترین میزان اضطراب را در عامل ""موانع مربوط به رایانه و اینترنت"" گزارش کرده اند.
۲۷۷۲.

درآمدی به کنترل راهبردی؛ مورد مطالعه چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال هجدهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۶۹

کلید واژه ها: ارزیابی متوازن چشم انداز کنترل راهبردی نهاد کتابخانه های عمومی کشور سازمان عمومی غیردولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸۶ تعداد دانلود : ۸۱۹
هدف: هدف این پژوهش، ارائه مدل کنترل راهبردی برای اجرا و ارزیابی راهبردها و چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، اکتشافی و با راهبرد مطالعه موردی و جهتگیری بنیادی است و اطلاعات با روش مطالعه کتابخانهای و مصاحبه عمیق گردآوری شده است. یافتهها: کنترل راهبردی به دنبال کنترل اجرای راهبردها و چشماندازهای سازمان مطرح شده است. مشکل بنیادی برنامه راهبردی سازمانها شکاف میان ایدهها و آرمانها با عمل و اقدامات سازمانی است. مدلهای کنترل راهبردی برای ارائه راهحلهای پرکردن شکاف ایده تا اقدامات راهبردی مطرح شدهاند. در حال حاضر مدل ارزیابی متوازن عملکرد بهعنوان یکی از مدلهای کنترل راهبردی در سازمانها عمومیت پیدا کرده است. چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور بهعنوان سند بالادستی یک نهاد عمومی غیردولتی با مسأله شکاف ایده تا عمل مواجه است. مقاله حاضر با توصیف قابلیتهای این مدل به همراه روش مطالعه موردی به دنبال تسهیل و حل این مسأله بوده و نتایج به کارگیری این مدل را در سازمانهای عمومی غیردولتی مورد تحلیل و بررسی قرار خواهد داد. اصالت/ارزش: پژوهش حاضر میتواند دستمایه مناسبی در خصوص عملیاتیسازی چشمانداز راهبردی نهاد کتابخانههای عمومی کشور به دست دهد.
۲۷۷۳.

وب سایت های هسته دانشگاه های جهان اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ بهار ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۹)

کلید واژه ها: دانشگاه جهان اسلام وب سنجی هم پیوندی پیوند دریافتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷۷ تعداد دانلود : ۷۴۲
دانشگاه های جهان اسلام در گذر از دنیای فیزیکی به دنیای مجازی و برای ارائه خدمات به پژوهشگران جهان اسلام ناگزیر از طراحی وب سایت هستند. اکنون تقریباً تمامی دانشگاه های پایتخت های جهان اسلام دارای وب سایت هستند، اما مشخص نیست که وب سایت هر یک از این دانشگاه ها تا چه حد توانسته در راستای رسالت اطلاع رسانی خود گام های مؤثری بردارد. تعیین وب سایت های هسته و بررسی میزان تأثیرگذاری، رتبه ، همکاری میان آنها و پیوندهای ارائه شده به آنها اهداف این مقاله است. در انجام این پژوهش، از فرمول های مربوط به تعیین وب سایت های هسته، هم پیوندی، پیوندهای دریافتی، عامل تأثیرگذار وبی تجدیدنظرشده و از روش های تحلیل خوشه ای و تحلیل چندمتغیره استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که وب سایت دانشگاه King Saud University کشور عربستان دارای بیشترین میزان رؤیت و به عبارتی معتبرترین وب سایت در میان وب سایت های مورد مطالعه محسوب می شود. همچنین، یافته های تحلیل هم پیوندی ها نشان داد که وب سایت های دانشگاه های پایتخت های جهان اسلام با روش تحلیل خوشه ای در 12 خوشه و با روش تحلیل چندمتغیره در 11 خوشه با هم همکاری دارند که دو مورد از خوشه های مورد بررسی در روش تحلیل خوشه ای، خوشه های ملی (کشورهای ایران و ترکیه) بودند. تحلیل نتایج این مقاله بیانگر این امر است که مدیران و طراحان وب سایت های دانشگاه های مورد مطالعه باید با شناخت عواملی که بر جذب پیوند توسط وب سایت تأثیر دارند، برای ارتقاء کیفی و محتوایی وب-سایت خود برنامه ریزی نمایند. به هر حال، موفقیت نهایی یک وب سایت به عواملی چون کیفیت، اندازه، زبان، قدمت، شمول و برخی عوامل دیگر بستگی دارد و نمی توان یک یا دو عامل محدود را به عنوان تنها دلایل موفقیت یک وب سایت قلمداد کرد.
۲۷۷۴.

بررسی شکاف دیجیتالی بین نسل ها از نظر آشنایی، علاقه، و استفاده از فنّاوری های اطلاعات و ارتباطات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۸ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۷۱)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات شکاف دیجیتالی شکاف بین نسل ها والدین و فرزندان پسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۶ تعداد دانلود : ۱۰۴۳
پژوهش حاضر با هدف آگاهی از میزان شکاف دیجیتالی بین نسل ها (پسران و والدین) از نظر آشنایی، علاقه، و استفاده از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات انجام شده است. روش پژوهش، پیمایشی تحلیلی و ابزار گرداوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. با توجه به گستردگی جامعه پژوهش، نمونه ای هدفمند و غیرتصادفی از پسران و والدین شامل 102 دانش آموز پسر سال سوم راهنمایی تحصیلی و اول دبیرستان منطقه 10 آموزش و پرورش تهران و 102 نفر والدین آنها (پدر یا مادر) انتخاب شد و از نظر آشنایی، علاقه، و استفاده از فنّاوری هایی مانند اینترنت، پست الکترونیکی، گفتگوی الکترونیکی، تلفن همراه، بازی های رایانه ای و غیره مورد مطالعه قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین کل میزان آشنایی، علاقه، و استفاده والدین از فنّاوری ها 04/2 و فرزندان 16/3 است. شکاف میان والدین و فرزندان از نظر آشنایی با فنّاوری اطلاعات 22/1-، از نظر علاقه به فنّاوری اطلاعات 24/1-، و از نظر استفاده از فنّاوری اطلاعات 88/0- است و بین میانگین آشنایی، علاقه، و استفاده از فنّاوری اطلاعات در بین فرزندان و والدین تفاوت معنی داری وجود دارد.
۲۷۷۵.

عارضهیابی عملکرد تحقیق و توسعه کشور در دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از تحلیل پوششی داده های شبکه ای (Network DEA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (علوم و فناوری اطلاعات سابق) دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۰)

کلید واژه ها: تحقیق و توسعه تحلیل پوششی داده ها کارایی نسبی تحلیل پوششی داده های شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵۱ تعداد دانلود : ۸۰۹
در عصر جهانی سازی و رقابت شدید، سازمان های تحقیق و توسعه ملی در تنگنای شدیدی جهت فعالیت مؤثر و کارا قرار گرفته اند. زمانی که بخشی از سرمایه های ملی بر روی مراکز تحقیق و توسعه سرمایه گذاری می شود، این مراکز مسئول پاسخگویی در قبال عملکرد خود به جامعه هستند. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی عملکرد تحقیق و توسعه بخش علوم و مهندسی ایران در دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از سازوکار ""تحلیل پوششی داده ها"" است. در این بین، فعالیت های تحقیق و توسعه 14 کشور منطقه استخراج شد. در این راستا، برای ارزیابی کارایی نسبی آنها در بخش تولید علم، از ورودی هایی همچون نرخ ثبت نام در رشته های علوم و مهندسی، تعداد پژوهشگران تحقیق و توسعه، هزینه تحقیق و توسعه و خروجی هایی همچون تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و در بخش انتشار علم، از ورودی های تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و خروجی هایی همچون صادرات فنّاوری پیشرفته و میانگین ارجاع به مقالات استفاده شد. نتایج نشان داد که در بخش تولید علم، از 14 کشور تحت بررسی تعداد چهار کشور و در بخش انتشار علم، تعداد نه کشور در میان کشورهای منتخب ناکارا هستند. از نتایج قابل تأمل این بود که ایران در بخش تولید علم از جایگاه مناسبی در بین کشورهای منتخب برخوردار نیست، ولی در بخش انتشار علم توانسته است بیشترین کارایی را از مدل تحلیل پوششی داده ها به دست آورد.
۲۷۷۶.

نقدی بر کتاب سرگذشت کتابخانه ها در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت اطلاعات سلامت دوره نهم مهر و آبان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۶)
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۵ تعداد دانلود : ۹۳۰
محمدنیا سماکوش مرتضی، اشرفی ریزی حسن، محمدی حسین. سرگذشت کتابخانه ها در ایران. تهران: کتابدار، 1390. 258ص. شابک: 2-97-5489-600-978. قیمت: 5000 تومان.
۲۷۷۷.

بررسی وضعیت مطالعه عمومی و تخصصی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال هجدهم بهار ۱۳۹۱ شماره ۶۸

کلید واژه ها: مشهد کتابدار کتابخانه های عمومی مطالعه عمومی مطالعه تخصصی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۷ تعداد دانلود : ۷۳۸
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین وضعیت انجام مطالعه عمومی و تخصصی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر مشهد و شناسایی عوامل موثر بر آن است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است. یافته ها: بنا بر اظهار کتابداران، میانگین زمانی که آنها در یک روز صرف انجام مطالعه عمومی و تخصصی می کنند به ترتیب 77/47 و 08/29 دقیقه در روز بوده است. میزان علاقه کتابداران به انجام مطالعه عمومی و تخصصی از سطح متوسط بیشتر و میزان انجام مطالعه عمومی و تخصصی توسط ایشان از سطح متوسط کمتر است. کتابداران عمده ترین دلایل انجام مطالعه عمومی را افزایش اطلاعات عمومی، کسب لذت از مطالعه و افزایش توان پاسخ گویی به مراجعان؛ و مهم ترین دلایل انجام مطالعه تخصصی خود را افزایش توان پاسخگویی به مراجعان کتابخانه، به روز بودن و حضور مؤثر در جامعه علمی رشته خود برشمردند. عمده ترین موانع بازدارنده کتابداران کتابخانه های عمومی شهر مشهد از انجام مطالعه عمومی شامل خستگی ناشی از فعالیت شغلی، کمبود وقت و فرصت مطالعه و قوانین اداری بوده است. خستگی ناشی از فعالیت شغلی، تأثیر نداشتن مطالعه در ارزشیابی شغلی، و قوانین اداری از مهم ترین موانع بازدارنده کتابداران مورد بررسی در انجام مطالعه تخصصی آنها بوده است. همچنین تنها میان سن کتابداران مورد بررسی و میزان مطالعه عمومی و تخصصی آنها رابطه معنادار آن هم به صورت معکوس وجود دارد. اصالت/ارزش: این پژوهش ضمن مستند کردن وضعیت مطالعه کتابداران کتابخانه های عمومی شهر مشهد، چالش ها و مشکلات اصلی موجود را نیز شناسایی کرده که با رفع آن ها و انجام برنامه ریزی مدون توسط مدیران، می توان زمینه پرورش و ظهور مشاوران و متخصصان اطلاعاتی بامعلومات را در کتابخانه های عمومی جهت ارائه خدمات اطلاعاتی مناسب فراهم کرد.
۲۷۷۹.

کتابخانه های حوزوی، در تنگنای فقر پژوهش و استاندارد سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات بهار ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵)

کلید واژه ها: استانداردهای کتابخانه های دانشگاهی کتابخانه های حوزوی مدارس دینی استانداردهای کتابخانه های تخصصی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها استانداردهای کتابخانه ای
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
تعداد بازدید : ۱۷۰۵ تعداد دانلود : ۹۶۵
مقاله حاضر، ضمن بیان پیشینه ای از سیر تکوین کتابخانه های حوزوی، با الهام از نتایج به دست آمده از پژوهشی در این زمینه1، به دو سؤال اساسی در ارتباط با وضعیت فعلی حاکم بر این گونه کتابخانه ها (به ویژه در جامعه ایران) پاسخ داده است که نتایج نشان داد: 1) آیا تاکنون صرف نظر از پژوهش یاد شده، پژوهش دیگری در زمینه کتابخانه های وابسته به حوزه های علمیه در داخل و خارج از کشور، به شکل پیمایش انجام نگرفته است. دلیل این امر، عدم برخورداری این کتابخانه ها از ماهیت مستقل و نداشتن یک استاندارد کتابخانه ای ویژه است. 2) در شرایطی که هیچ گونه استاندارد کتابخانه ای ویژه ای برای سنجش وضعیت کتابخانه های حوزوی در ایران در اختیار نیست، هیچ کدام از استانداردهای کتابخانه ای موجود (دانشگاهی و تخصصی) نیز جوابگوی نیاز این گونه کتابخانه ها نیست.
۲۷۸۰.

دسترس پذیری وب سایت کتابخانه های ملی در کشورهای خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتاب سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۵)

کلید واژه ها: ایران ارزیابی کشورهای اسلامی وب سایت خاورمیانه دسترس پذیری کتابخانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۹ تعداد دانلود : ۷۰۴
هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، بررسی تطبیقی وب­سایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی در منطقه خاورمیانه، از بُعد دسترس­پذیری است. روش پژوهش : روش­شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است که با استفاده از سیاهه وارسی­ای، مشتمل بر13 مولفه، وب­سایت های کتابخانه های ملی جامعه (11 مورد) مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته­ها : با توجه به امتیاز وب­سایت شاخص فرضی، 77 امتیاز (که در آن کلیه مولفه­ها 100 درصد رعایت گردیده است)، وب­سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با دارا بودن تمامی مولفه­ها، و کسب77 امتیاز (100 درصد) در رده اول، کویت و عربستان با 76 امتیاز (7/98 درصد) در رده دوم، قطر با 74 امتیاز (1/96 درصد) در رده سوم، سوریه با 72 امتیاز (5/93 درصد) در رده چهارم، یمن و اردن با 70 امتیاز (9/90 درصد) در رده پنجم، لبنان با 65 امتیاز (4/84 درصد) در رده ششم، امارات متحده عربی با 59 امتیاز (7/76 درصد) در رده هفتم، و عراق با 58 امتیاز (3/75 درصد) در رده هشتم قرار گرفته­اند. نتیجه­گیری : بررسی وضعیت وب سایت های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاور­میانه گواه آن است که کم­ترین میزان رعایت مولفه­های دسترس­پذیری، مربوط به وب­سایت کتابخانه ملی عراق، با 3/75 درصد، و بیشترین آن، معادل با 100/0 درصد مربوط به وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشور ایران و ترکیه است. این امر گرچه نشان از رعایت بالای مولفه­های دسترس پذیری در وب­سایت­های جامعه مورد مطالعه دارد، اما به معنای رعایت 100 درصدی مولفه­های دسترس­پذیرس در تمامی آنها نیست. از این رو، نتایج حاصل از این تحقیق می­تواند ارمغان­هایی را برای دست­اندرکاران و طراحان وب­سایت­های کتابخانه­های ملی کشورهای اسلامی منطقه خاورمیانه ( به تفکیک مولفه­های مطرح شده در سیاهه)، به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه­ای دربرداشته باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان