درخت حوزه‌های تخصصی

موفقیت و کارایی وب سایت ها تا حد زیادی وابسته به کیفیت وب سایت می باشد. بزرگ ترین سهم از مفهوم جدید کیفیت این است که جنبه های فنی محصولات و سرویس ها، با استفاده و برداشت مشتریان ترکیب می شود. بنابراین ارزیابی وب سایت ها بر اساس بیشترین استفاده و درک از سمت مشتریان امر مهمی به شمار می آید تا موفقیت یک وب سایت را به سازمان های مربوطه اعلام کند. این رتبه بندی و ارزیابی بایستی در یک دامنه خاص فعالیتی صورت بگیرد، تا رتبه یک وب سایت بسته به دیگر رقبای آن تعیین گردد. در این پژوهش بر این بوده ایم تا بتوان با به دست آوردن اطلاعات وب سایت ها به صورت خودکار و بدون دخالت نیروی انسانی، ارزیابی وب سایت ها را به صورت لحظه ای و بلادرنگ ممکن ساخت. بنابراین از دو روش یادگیری ماشین، شبکه عصبی و ماشین بردار پشتیبان برای این منظور استفاده شده است. از آنجایی که از الگوریتم یادگیری با نظارت در این روش ها استفاده کرده ایم، نیاز به داده های برچسب دار وجود داشت که به جای برچسب دار کردن خروجی ها توسط خبرگان و به صورت دستی از یکی از روش های تصمیم گیری چندمعیاره(MCDM) به نام تاپسیس کمک گرفته شده است. در این روش محاسبه وزن های معیارهای ارزیابی از روش آنتروپی به صورت خودکار محاسبه گردیده است. درنهایت رتبه بندی 791 وب سایت خبری که بر اساس گزارش الکسا بیشترین بازدیدکننده از طرف کاربران ایرانی را داشته اند، با روش تاپسیس حاصل شد، ولی از سمتی دیگر ارائه یک رتبه عددی به عنوان خروجی نهایی ارزیابی وب سایت ها چندان با هدف رقابت وب سایت ها همخوانی ندارد، به همین خاطر از این رتبه های عددی به عنوان خروجی روش های یادگیری ماشین به جای رتبه بندی خبرگان و افراد استفاده گردید تا بتوان وب سایت ها را در شش طبقه جداگانه از بسیار عالی تا بسیار ضعیف برچسب دار نمود. در ادامه از روش های یادگیری ماشین ذکر شده جهت طبقه بندی و همچنین پیش بینی طبقه یک وب سایت جدید استفاده شده است. نهایتا، این پژوهش به این نتیجه رسید که امکان طراحی سیستمی با دقت بالا برای ارزیابی وب سایت های خبری با روش شبکه عصبی و ماشین بردار پشتیبان وجود دارد به گونه ایی که این سیستم از عوامل مهم تاثیرگذار بر کیفیت وب سایت های خبری که به صورت خودکار قابلیت جمع آوری اطلاعات آن ها و جود داشته باشد، تشکیل شده باشد.

تحقیقات علم سنجی با توانایی ارزیابی پژوهش های علمی و با بهره گیری از شاخص های چندگانه در تبیین ظرفیت ها، عملکرد علمی و فناوری در ابعاد مختلف، بر جذابیت آن در میان پژوهشگران افزوده است. پژوهش حاضر باهدف فرا تحلیل پژوهش های علم سنجی پژوهشگران ایرانی از منظر کاربرد پایگاه های اطلاعات علمی برای گردآوری داده های موردنیاز پژوهش های این حوزه انجام شده است. روش پژوهش حاضر فرا تحلیل است. جامعه آماری پژوهش برابر با 170 مقاله است که مبتنی بر ملاک اعتبار درون سنجی تمامی آن برگزیده شدند. برای استخراج داده های موردنیاز پژوهش، مقالات فارسی و انگلیسی چاپ شده در مجلات داخلی در حوزه علم سنجی در بازه زمانی پاییز 1392 تا تابستان 1395 باهدف شناسایی میزان استفاده از پایگاه های اطلاعات علمی موردمطالعه و تحلیل قرارگرفته اند. بر این اساس در گام نخست ارزیابی پژوهش ها، مفروضات همگنی و خطای انتشار بررسی شدند؛ اندازه اثر ثابت با استفاده از مدل کوهن تفسیر شد. بر اساس تحلیل محتوای مقالات درمجموع 233 مورداستفاده از 51 پایگاه اطلاعات علمی گزارش شده است. بیشترین استفاده متعلق به پایگاه وب آو ساینس بوده و پایگاه اسکاپوس در جایگاه بعدی قرار دارد. 30 عنوان پایگاه تنها یک مرتبه مورداستفاده قرارگرفته اند. یافته ها حکایت از همگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعات موردبررسی بوده و اندازه اثر ثابت شیوع استفاده از پایگاه های اطلاعات علمی در پژوهش های علم سنجی در سطح معنی داری 000/0 برابر با 869/0 است. ارزیابی نمره استاندارد یافته ها بر اساس مدل کوهن نشان می دهد که اندازه اثر شیوع کاربری پایگاه های اطلاعات علمی (869/0) در بازه سوم یعنی زیاد ارزیابی می شود. نتایج فرا تحلیل گویای آن است که پایگاه های اطلاعات علمی خارجی منبع اصلی پژوهش ها بوده اند. این در حالی است که پایگاه های اطلاعات علمی داخلی نیز در تعدادی از پژوهش ها مورداستفاده قرارگرفته اند، ولی به علت عدم توانایی دریافت خروجی کلی از نتایج بازیابی شده، متناسب با نرم افزارهای سنجش علم و حتی نرم افزارهای آماری عمومی این پایگاه ها قابلیت بسیار پایینی برای استفاده در پژوهش های این حوزه دارند. میزان استفاده از پایگاه های داخلی از پایگاه های اطلاعاتی غیر استنادی خارجی نیز کمتر است. برنامه ریزی پایگاه های اطلاعات علمی بومی برای تبدیل شدن به پایگاه های استنادی به عنوان مهم ترین ابزار و بستر برای ارزیابی نظام علمی و فناوری کشور و مطالعات علم سنجی ضروری است.

یکی از مفاهیم اصلی در شناسایی یک شئ در محیط دیجیتال شناسه گر دیجیتالی است. نظام های شناسه گر دیجیتالی به دنبال بروز مشکلات زیادی از جمله عدم ثبات و یکتایی نظام های شناسه گر فیزیکی و مکانیاب یکدست منابع (یو.آر.ال) در محیط دیجیتالی، شکل گرفتند. این شناسه گرها با استفاده از نام های غیر مستقیم برای «دی.ان.اس.»، ثبات و یکتایی نام های میزبانی را تضمین می نمایند. با توجه به اهمیت این شناسه گرها در مدیریت محتوا در محیط دیجیتالی، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش مهم است که چگونه می توان یک نظام شناسه گر دیجیتالی را از دیگر نظام های شناسه گر تشخیص داد؟ در این پژوهش ابتدا بر اساس مرور ادبیات و برگزاری مصاحبه گروه متمرکز، 7 معیار اصلی متمایزکننده شناسه گرهای دیجیتیال در سه حوزه خصوصیات شناسه گر شامل یکتایی و ثبات شناسه گر، پوشش محیط دیجیتالی شامل شناسایی دیجیتالی، یکتایی دیجیتالی، ثبات دیجیتالی و دسترسی دیجیتالی و جامعیت و گستره شامل جامعیت شناسایی مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های انجام ارزیابی تطبیقی بر اساس معیارهای تطبیقی در مورد 22 نظام شناسه گر مطرح در سطح جهان نشان داد که شش نظام شناسه گر «دی.اُ.آی.»، «هندل»، «یو.سی.آی.»، «یو.آر.ان.»، «آ.ر.ک.» و «پی.یو.آر.ال.» می توانند به عنوان بهترین گزینه های نظام شناسه گر دیجیتالی در کلیه حوزه ها و سه نظام «ماریام»، «آی.اس.ان.آی.» و «ان.بی.ان.» در حوزه های تخصصی خاص مورد استفاده قرار گیرند. نتایج این پژوهش می تواند به متخصصان محیط دیجیتالی در تشخیص نظام های شناسه گر دیجیتالی و استفاده مؤثر از آنها در حوزه های کاربرد یاری رساند.

هدف: شناسایی و رتبه بندی موانع یکپارچه سازی نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی. روش/ رویکرد پژوهش:در این پیمایش، داده های لازم برای شناسایی موانع و ارائه راهکارها با نظرسنجی از 14 نفر از کارشناسان و افراد خبره در زمینه نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی جمع آوری شده و اولویت بندی موانع به کمک فن تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی فازی صورت گرفته است. یافته ها: در اولویت بندی گزینه ها به ترتیب، موانع سازمانی با وزن 383/0 در جایگاه اول قرار دارد؛ موانع انسانی (256/0)، موانع طراحی (152/0)، موانع فنی (105/0)، و موانع راهبرد (105/0)در سایر رتبه ها قرار دارند. نتیجه گیری: عدم بسط و گسترش مبحث یکپارچه سازی نظام های مدیریت اسناد الکترونیکی توسط کارشناسان علم اطلاعات و دانش شناسی، عدم پرورش و تربیت تحلیلگران نظام های اطلاعاتی، آموزش نامناسب مدیران سازمان ها، و عدم فعالیت فرهنگی درخصوص نظام های اطلاعاتی یکپارچه در کشور از جمله مهم ترین موانع عدم یکپارچگی به شمار می روند.