درخت حوزه‌های تخصصی

مهارت هاى زبانی که در ادبیات آموزش زبان از آن ها با عناوین مهارت هاى اصلى، پایه و کلاسیک نام برده مى شود، غالبا در قالب چهار مهارت شنیدن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن دسته بندى شده اند به تازگی مهارت هاى دیگرى از قبیل درک بصرى، شایستگى (بین) فرهنگى، تفکر انتقادى، مهارت ترجمه و دوزبانه بودن با عنوان مهارت پنجم در آموزش زبان مطرح شده اند. طرح این مهارت ها با توجه به خاستگاه نظرى و کاربردى آن ها، خود حاکى از عدم جامعیت مهارت هاى کلاسیک در زبان آموزى است. افزودن مهارت پنجم الزاما به معناى جایگزینى مهارت هاى زبانى نیست، بلکه توجه دادن به بعدى ضرورى و مهم در راستاى تسلط کامل به یک زبان است. در نوشتهء حاضر ضمن بررسى ترمینولوژى مهارت پنجم از دیدگاه هاى مختلف، بعد فرهنگى این مهارت و همچنین اهمیت و ضرورت آن در آموزش زبان مورد مداقه قرار مى گیرد.

تحقیق حاضر به بررسی نقش عدم تجانس سنی زبان آموزان انگلیسی در استفاده از راهکارهای ارتباطی می پردازد. هدف دیگر این پژوهش بررسی تاثیر عامل عدم تجانس سنی زبان آموزان بر پیشرفت واژگان می باشد. بدین منظور 60 زبان آموز پسر سطح مقدماتی در یکی از آموزشگاههای زبان ایران به دو کلاس با وضعیت های سنی متفاوت تقسیم شدند. دانش آموزان یک کلاس از لحاظ سنی همگن بوده و 15و 16 ساله بودند درحالی که دامنه سنی درکلاس دیگر 35-15 بود. مواد آموزشی‘ مراحل آموزش و مدرس هر دو کلاس یکنواخت بوده و هر دو گروه‘ به مدت دو ماه ونیم مورد آموزش قرار گرفتند. نتایج حاصله حاکی از تاثیر معنادار عامل بافت سنی زبان آموزان بر نوع وبسامد استفاده از راهکارهای ارتباطی می باشد. اگر چه تاثیر عامل فوق بر پیشرفت کلی واژگان زبان آموزان قابل ملاحظه نبود.

این تحقیق به بررسی مهارت های فردی زبان آموزان در مرحله سنجش تحت عنوان «راهبردهای کنشی» هنگام انجام آزمون کلوز(cloze) می پردازد. هدف این بررسی تحلیل و تبیین این موضوع می باشد که آزمودنی ها از چه راهبردهای کنشی‘ در انجام آزمون کلوز استفاده می کنند و این که در واقع چگونه به انتخاب این راهبردها می رسند. داده های این تحقیق از تعدادی از دانشجویان دختر و پسر دوره کارشناسی زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه شیراز از طریق انجام یک آزمون کلوز و سپس از روش مصاحبه و پروتکل کلامی جمع آوری شده است. تحلیل داده های این تحقیق بر اساس چارچوب نظری روبین(Rubin) و دسته بندی راهبردی کنشی ارائه شده توسط او انجا م گرفت و نتایج فوق بدست آمد: الف) تاثیر راهبردهای اصلاحی (Monitoting) در انجام آزمون و انتخاب راهبرد ب) نقش و تاثیر ترجمه به زبان اول در انجام آزمون ج) استفاده از روش چند راهبردی در قسمت های مشکل آزمون.

در تحقیق حاضر تاثیر خطر پذیری بر روی تمایل یادگیرندگان زبان به پیچیدگی نحوی یا صحت گرامری در دو نوع نگارش توصیفی و توضیحی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور‘ تعداد185 دانشجوی رشته زبان انگلیسی در آزمون تافل شرکت کردند‘ هر کدام دو نوع نگارش نوشتند و یک پرسشنامه خطرپذیری را تکمیل نمودند. از این تعداد 118 نفر از لحاظ مهارت زبانی تقریبا همسطح بودند. آزمودنی ها به سه گروه با میزان خطرپذیری پایین‘ متوسط و بالا تقسیم شدند. روش آماری تجزیه و تحلیل واریانس به منظور تحقیق درباره رابطه بین خطر پذیری ‘ پیچیدگی نحوی و صحت گرامری در دو نوع گرایش مورد استفاده قرارگرفت. نتایج تحقیق رابطه عمده ومعنی داری را بین خطر پذیری‘پیچیدگی نحوی و صحت گرامری در دو نوع نگارش نشان ندادند. با این وجود‘ در هر دو نوع نگارش افراد با میزان خطر پذیری کم بیشتر از گروه های دیگر تمایل به صحیح نوشتن داشتند. همچنین‘ افراد با میزان خطرپذیری متوسط و زیاد بیشتر از افراد با میزان خطرپذیری کم تمایل به نوشتن ساختارهای پیچیده داشتند. یافته های این تحقیق میتواند در آموزش زبان و آزمون سازی کاربرد داشته باشد.

فلاسفه جزء اولین کسانی بودند که به حافظه توجه نمودند و سعی در کشف ویژگی ها و ارائه مفهومی روشن از آن داشتند. نگاه فلسفی صرف‘ پاسخگوی سایر سؤالات بشر در خصوص توانایی های حافظه در امور مختلف نبود. از این رو‘ روانشناسی با هدف بررسی دنیای ذهنی انسان ازدرون فلسفه زاده شد و تلاش کرد تا جایگاه حافظه را در فرایند یادگیری‘ بررسی و تبیین کند. بسیاری از شناخت علمی انسان از حافظه خود‘ مبتنی بر یافته های یک قرن و نیم پیش است. در دهه های اخیر ‘ بعداز گذر از مکتب رفتارگرایی و پیدایش مکتب شناخت گرایی‘ تحول عظیمی در شناخت انسان از عملکرد حافظه به هنگام یادگیری ایجاد شد. در پی تحقیقات فراوان‘ بخش های مختلف مغز و حافظه ‘ مانند حافظه کوتا مدت‘ حافظه کاری‘ حافظه بلند مدت‘ حافظه معنایی که ارتباط تنگاتنگی با فرایند یادگیری زبان خارجی دارند‘ شناسایی شدند. در این مقاله‘ نقش حافظه درفرایند یادگیری زبان خارجی بررسی می شود.

"توجه بیش از حد شیوهء ""دستور- ترجمه "" به متون ادبى و تاکید آن بر انتقال و تعمیق مهارت هاى کتبى خواندن و نوشتن، به عنوان مهارت هاى اصلى در آموزش زبان، به تدریج موجبات انتقاد نسبت به این شیوه را فراهم آورد. تحولات قرن بیستم و تاثیر آن بر اهداف آموزش زبان، ضرورت شیوهء جدیدى که قابلیت انطباق با نیازهاى به روز زبان آموزان و تامین اهداف آموزشى آنان را داشته باشد، الزامى ساخته بود. با استفاده از مطالعات آواشناسى، به عنران یکى از شاخه هاى زبان شناسى و اولویت مهارت هاى شفاهى شنیدن و صحبت کردن در آموزش زبان، شیوهء جدیدى تحت عنوان شیوهء ""یادگیرى مستقیم "" ابداع شد. از آنجا که این شیره تاکنون بیشتر در بستر آموزش سنتى و در کلاس هاى حضورى مورد استفاده قرار گرفته است، در تحقیق حاضر، قابلیت هاى شیوهء یادگیرى مستقیم و چگونگى استفاده از آن، در دو بستر سنتى و الکترونیکى، مورد بررسى قرار مى گیرند. "

"اشتباه به معنی دور شدن از قواعد کلی پذیرفته شده در سطوح واژگان ‘ ترکیب کلمات و جملات می باشد. از آنجا که بررسی و مطالعه و مشاهده اشتباهات گفتاری زبان آموزان‘ امکان تعیین میزان سطح سختی مبحث مورد نظر در آموزش و ارائه راه کارهای مناسب جهت تکمیل روند آموزش را فراهم می سازد‘ در روش تدریس زبان های خارجی‘ دارای اهمیت خاصی می باشد. اشتباهات گفتاری(زبانی) ممکن است بر اثر تداخل زبانی (زبان مادری و زبان بیگانه) به وجود آیند. اشتباهات دستوری به معنی دور شدن از قوانین و قواعد دستوری در گفتار که عدم تناسب و هماهنگی در بیان مفهوم جمله را دربر دارد‘ می باشند. این گونه اشتباهات به اشتباهات صرفی و نحوی تقسیم می شوند. در اشتباهات نحوی می توان به نقض ترکیب کلمات‘ قواعد ساخت جملات و نقض نظم کلمات و در اشتباهات صرفی می توان به انتخاب اشتباه شکل(کلمه) اشاره کرد. بررسی اشتباهات دستوری زبان آموزان ایرانی برای اولین بار در ایران انجام می شود ونتایج حاصله از آن می تواند به زبان آموزان و اساتید زبان روسی در درک درست مطلب و ارائه روش تدریس مناسب تر و کارایی بیش تر کمک نماید. "

یادگیری حرف تعریف خاص انگلیسی بوسیله زبان آموزان غیر انگلیسی زبان بخصوص فارسی زبانها بعلت عدم وجود معادل آن در زبان فارسی یکی از مشکل‎ترین موارد یادگیری زبان ‎انگلیسی می‎باشد. در این تحقیق کاربرد حرف تعریف انگلیسی به چهار دسته کلی تقسیم‎بندی شده است که عبارتند از: کاربرد متنی (Textual)، ساختاری (Structural)، موقعیتی (Situational) و فرهنگی (Cultural). زبان‎آموزان شرکت کننده در این تحقیق به چهار گروه مختلف با توانش زبانی متفاوت دسته‎بندی شدند سپس یادگیری کاربردهای مختلف حرف تعریف انگلیسی توسط این گروهها مورد بررسی قرارگرفت. در این تحقیق، دو حالت متفاوت یعنی"عدم استفاده از حرف تعریف در صورتی که نیاز به حرف تعریف وجود دارد" و " استفاده بیش از حد معمول و غیر لازم" مورد بررسی و تأکید قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می‎دهد که تفاوت معنی‎داری در عدم بکارگیری حرف تعریف با کاربری متنی و فرهنگی بین گروههای مختلف وجود ندارد، ولی در کاربری ساختاری و موقعیتی تفاوت معنی‎داری وجود دارد. همچنیــن در استفاده بیش از حـد معمول و غیر لازم از حرف تعریف خاص، تفاوت معنی داری بین گروههای مختلف در کاربری متنی، ساختاری و موقعیتی وجود دارد‎‏، ولی در کاربری فرهنگی تفاوت معنی‎دار نیست. نتایج تحقیق بر این نکته تأکید دارد که ترتیب یادگیری کاربردهای مختلف حرف تعریف از روند خاص پیروی می‎کند و تصور می‎شود که استفاده بیش از حد و غیر لازم حرف تعریف بواسطه احساس نیاز توسط زبان‎آموزان ناشی از عامل متنی, مشکل‎ترین کاربرد و عدم استفاده از حرف تعریف بواسطه احساس عدم نیاز ناشی از عامل فرهنگی, راحت‎ترین کاربرد استفاده از حرف تعریف در فرآیند یادگیری حالتهای مختلف آن می‎باشد. یافته‎ها همچنین بر این نکته دلالت دارد که روند پیشرفت یادگیری حرف تعریف خاص با کاربرد فرهنگی در هر دو حالت"عدم استفاده" و"استفاده بیش از حد و غیر لازم" بعلت ناکافی بودن آموزشهای کلاسی در مقایسه با دیگر کاربردها از رشد کند‎تری برخوردار است.

"شیوهء دستور- ترجمه که در اصل برگرفته از دو مقولهء ""آموزش دستور"" و ""ترجمه "" است، تاکنون بیشتر در بستر فیزیکى مورد بررسى قرار گرفته است. آگاهى از تاریخچهء این شیوهء آموزشى، خود به معنى شناخت مشخصات و قابلیت هاى متفاوت آن در سرعت بخشى به روند انتقال محتوا است. آشنایى با چگونگى ایجاد، گسترش و تعمیق مهارت هاى کتبى زبان در محیط واقعى آموزش، خود گامى مؤثر در استفادهء بجا و هدفمند از شیوهء دستور- ترجمه در بستر الکترونیکى محسوب مى شود. در یادگیرى به طور اعم و یادگیرى زبان به طور اخص، اصل بر اصرار به استفاده از محیط فیزیکى آموزشى و یا شیوهء آموزشى خاص نیست، بلکه مسالهء اساسى، میزان حصول به اهداف دوره هاى آموزش زبان مى باشد. در مقالهء حاضر، به کارگیرى شیوهء آموزش دستور- ترجمه در دو بستر فیزیکى و الکترونیکى مورد مقایسه قرار گرفته است. "

پژوهش حاضر به بررسی میزان آگاهی فراگیران انگلیسی از تاثیر «نقش پذیرنده ها» به عنوان یک عامل مهم در ساختار جملات انگلیسی می پردازد. در زبان انگلیسی آرایش جملات به گونه ای است که نقش پذیرنده های «عامل»و «تجربه گر» بر دیگر نقش پذیرنده ها تقدم دارند و این مساله به نوبه خود بر توالی واژه ها در جمله اثر می گذارد. بدین معنا که یک انگلیسی زبان ترجیح می دهد این دو نقش پذیرنده را در جایگاه فاعل جمله بکار ببرد. این الویت تا حدی است که حتی یک انگلیسی زبان ترجیح می دهد جمله معلوم را مجهول کرده و به این وسیله نقش پذیرنده های «عامل» و «تجربه گر» را به عنوان فاعل جمله بکار ببرد. جهت بررسی این امر در زبان دوم‘ اطلاعات مربوطه از طریق چهارآزمون از فراگیران انگلیسی که زبان مادری ایشان فارسی و دارای بسندگی زبان پیشرفته ای می باشند جمع آوری شد. نتایج حاصله حاکی از آن است که این فراگیران از تاثیرنقش پذیرنده ها بر آرایش جملات آگاه می باشند. در پایان ‘ این مقاله به بررسی ارتباط این یافته ها با دیدگاه های مختلفی که در مورد دست آورد نهایی در فراگیری زبان دوم وجود دارد بپردازد.