عربستان پیش از اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱٬۱۰۴ مورد.
فرقه‌گرایی مسلمانان نخستین
حوزه های تخصصی:
بررسی پیشینه تاریخی و نخستین زمینههای سیاسی ـ اجتماعیِ شکلگیری فرقه‌های اسلامی درقرن نخست هجری، موضوع این پژوهش است. نویسنده در بررسی و گزارش مستند خود از زمینههای قبلیِ فرقه‌گرایی و دستهبندیهای کلامی قرن نخست، ابتدا به بررسی برخی ویژگیهای فکری اصحاب پیامبر(صلی‌الله علیه و آله و سلّم) و میزان اهتمام آنان به مباحث عقیدتی و چگونگی فهم آنان از معارف و تعالیم قرآنی پرداخته و به دنبال آن، اختلافهای فکری صحابه در دوران بعد از پیامبر(صلی‌الله علیه و آله و سلّم) و مهم‌ترین حوادث سیاسی ـ مذهبی عصر صحابه و تابعان را گزارش می‌کند. ظهور اندیشههای کلامی و آغاز شکلگیری فرقه‌های اسلامی، از جمله مباحث بعدی است که نویسنده به گونه‌ای گذرا به آن اشارهکرده است .
غدیر در قرآن
منبع:
فرهنگ کوثر ۱۳۷۸ شماره ۲۵
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر فرهنگ اصلاحات و واژه ها در قرآن
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن وعترت
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ اسلام
تحقیقی پیرامون شعب ابی طالب(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج ۱۳۷۲ شماره ۳
حوزه های تخصصی:
مرز دین و خرافه
منبع:
شهروند ۱۳۸۷ مهر شماره ۶۵
حوزه های تخصصی:
پوشش و پرچم در جنگهاى عصر اسلامى(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
تاریخ باستانی عرَبان
حوزه های تخصصی:
سرزمین شبه جزیره، پیرامون مهم‌ترین کانون‌های تمدنی تاریخ بشر جای دارد، اما تاریخ باستانی آن بسیار مبهم است و هیچ آگاهی سامان‌مند و و دقیقی درباره روی‌دادهای گوناگون دوره‌های تاریخی این منطقه در دست نیست و از این‌رو، بررسی این گذشته پوشیده، تنها با مطالعه کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها و گزارش‌های مکتوب سرزمین‌های هم‌سایه آن و شعرها و گزارش‌های موجود درباره «ایام‌العرب» امکان می‌پذیرد. همچنین، آشنایی با دگرگونی‌های این پیشینه و پیوندهای قبیله‌ها با یکدیگر و شناخت گروه‌هایی که در درازنای تاریخ این سرزمین به رقابت میپرداختند، برای مطالعه تاریخ آغاز اسلام به‌ویژه دگرگونی‌های دوران زندگی پیامبر اعظم و حوادث سراسر سده نخست هجری ناگزیر می‌نماید؛ زیرا گمان می‌رود که تاریخ آغاز اسلام و نخستین سده هجری، بازتولید بسیاری از رقابت‌ها، هم‌گرایی‌ها یا کشمکش‌های روزگار جاهلیت بوده باشد.
شهداى جنگ احد(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج ۱۳۷۹ شماره ۳۲
حوزه های تخصصی:
منابع تاریخ اسلام در عصر پیامبر(ص)
منبع:
معرفت ۱۳۷۵ شماره ۱۸
حوزه های تخصصی:
اصول شناخت و روش تحقیق(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انسان دانش خود را از هستی به دو طریق کسب می‌کند: استنتاج منطقی و تجربه عملی، و تحقیق تلاشی آگاهانه و سیستماتیک برای دستیابی به حقیقت هستی است. حقیقت هیچگاه نمی‌تواند به طور کامل بیان شود و ما همواره به تقریبی از آن دسترسی داریم. پارادایم ها واسطه بین انسان و حقایق هستی هستند. انسان به واسطه پارادایم هاست که جهان را می بیند و آن را برای خود تعریف می‌کند. پاردایم ها مبنای برداشت ها و اقدام های انسان هستند.در یک فعالیت تحقیقاتی باید قبل از هر چیز، پارادایم مناسب موضوع تحقیق مشخص و بدینوسیله بین مبانی فلسفی و متدولوژی تحقیق، سازگاری ایجاد شود. در غیر این صورت (چنانچه موضوع تحقیق در بستر یک رویکرد فلسفی تعریف و کار تحقیق با ابزار رویکردهای دیگر انجام شود)، تحقیق دچار ناسازگاری خواهد شد. در این مقاله اصول فلسفی و روش های تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است و طی آن پارادایم های مختلف تحقیق از دید معرفت شناسی، هستی شناسی و همچنین روش شناسی ارائه و با یکدیگر مقایسه می شوند. منظور اصلی مقاله این است که محقق را متوجه مبانی و اصول فلسفی تحقیق ساخته و شناخت عمیق تری از رویکردهای تحقیق و چگونگی گزینش آنها را فراهم سازد. بدون این شناخت، کار تحقیق ممکن است به یک فرآیند سطحی و شکلی از به کارگیری ابزار تحقیق تنزل یابد.
قبیله کنده قبل از اسلام(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
تاریخ وقف در ایران و اسلام
حوزه های تخصصی:
فرهنگ وقف در ایران و اسلام از اهمیت و جایگاه والایی برخوردار است. امام حسین (ع) واقفان را شایسته مقام امامت و رهبری می‌داند. پژوهش و ژرف‌نگری در متون اسلامی حکایت از توجه عمیق نسبت به وظیفه اغنیا در مقابل فقرا در جامعه دارد. این وظیفه خطیر به طور اجمال در مشروعیت و محبوبیت و در برخی حالت‌ها وجوب و ضرورت وقف ریشه دارد. ضرورتی که در آن نمی‌توان تردید نمود. لیکن سوءاستفاده از وقف و درآمدهای آن و خطر «موقوفه‌خواری» مساله‌ای است که توجه جدی را در طی زمان می‌طلبد و نباید از آن غفلت کرد زیرا این موضوع گاهی به کاهش و عدم رغبت مردم نسبت به وقف منجر شده است. در گفتار زیر، به تاریخ وقف در ایران و دیدگاه مردم نسبت به آن و جایگاه این موضوع را در جامعه ایرانی توجه شده است.
مهدویت از دیدگاه اسماعیلیان و قرمطیان(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
علم امام از منظر امام
حوزه های تخصصی:
آسیب‌شناسی فرهنگ و آیین‌های تمدن اسلامی از دیدگاه سید حسین نصر
حوزه های تخصصی:
هر تمدنی از دیدگاه نصر برای رسیدن به بالندگی، از کاستی‌ها و فزونی‌هایش باید آگاه باشد. اسلام نیز هم در قالب دین و هم در قالب تمدن، از دید فرهنگ و آیین آسیب‌پذیر است. روی‌کردی که به ماهیت فراگیر این دین و تمدن و پای‌بندی مسلمانان به اصول ماندگارش آسیب می‌رساند، افزون بر «تقدس‌زدایی از فضای فرهنگی» که آسیبی فراگیر به شمار می‌آید، گونه‌ای از گسست تاریخی و جغرافیایی از این پدیده در دو قرن گذشته است. از سوی دیگر، دین نهادی بنیادین و واقعیتی فرازمانی شمرده می‌شود که با مشکلاتی درباره ایمان دینی، ضرورت وجود شریعت و کارکرد آن روبروست و نهاد «اُمت اسلامی»؛ یعنی هویت مشترک مسلمانان با درافتادن اندیشه‌هایی درباره هویتِ سرزمینی، نژادی و زبانی در کشورهای اسلامی، دچار دوگانگی و آسیب می‌شود و غرب به انگیزه «جهانی‌سازی فرهنگی»، دو طرح بنیادی را همزمان پی می‌گیرد: فراگیر ساختن «مدرنیته» و تهاجم به فرهنگ اسلامی.
مبانی و سازوکارهای دگرگونی فرهنگی در عصر نبوی(ص)(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
خیزش شیعه
منبع:
شهروند ۱۳۸۶ شماره ۱
حوزه های تخصصی: