اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

نمایش ۱٬۶۴۱ تا ۱٬۶۶۰ مورد از کل ۸٬۶۶۷ مورد.

۱۶۴۱.

عوامل رشد اخلاقی کودکان در بافت خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن بوسلیکی

منبع: اخلاق وحیانی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 57-82

کلید واژه ها: رشد اخلاقی عوامل رشد اخلاقی خانواده فرزندپروی همسالان خواهروبرادر رشد کودک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۱۴۷۳ تعداد دانلود : ۷۷۷

تربیت کودکان به نحوی که علاوه بر جامعه پذیری، به رشد و تعالی برسند، از دل مشغولی های والدین است. دراین بین، رشد اخلاقی اهمیت ویژه ای دارد. مطالعات روان شناختی رشد اخلاقی، بخش مهمی از مبانی تربیت اخلاقی است. این نوشتار با مروری بر یافته های روان شناسی اخلاق و با روش اسنادی، عوامل رشد اخلاقی کودکان را در خانواده شناسایی و معرفی می کند. حوزه تأثیر این عوامل، اخلاق اجتماعی است. این نوشتار به خانواده های هسته ای، شامل والدین و فرزندان می پردازد، نه خانواده گسترده و خانواده های خاص، مانند تک والدی و تک فرزندی؛ ازاین رو قلمروی این نوشتار، شناسایی عواملِ مناسبات دوسویه والد فرزند و خواهر برادر است. این نوشتار جزء مطالعات مروری است و فرضیه ندارد.

۱۶۴۲.

تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: فرشته حاج محمدی سمیرا حاج محمدی

منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۸ (پیاپی ۵۰) 11 - 37

کلید واژه ها: فضای مجازی اخلاق ارزش های خانوادگی روابط زناشویی حریم زندگی خصوصی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۱۳۹۱ تعداد دانلود : ۶۰۳

این مقاله بر آن است تا برخی از تأثیرات اخلاقی استفاده از فضای مجازی را بر پیوند زناشویی و روابط فرزندان در خانواده برشمارد. بدین منظور، ابتدا تأثیرات اخلاقی فضای مجازی با روش کتابخانه ای و به طور توصیفی- تحلیلی تبیین و سپس پیامدهای آن بر روابط زناشویی و فرزندان در خانواده بررسی شد. یافته ها نشان داد در کنار مزایای فضای مجازی، معایبی نیز وجود دارد. نداشتن آگاهی کافی درباره فضای مجازی می تواند آسیب های اخلاقی زیادی را برای خانواده و روابط اعضای آن در پی داشته باشد. مطالعات بیانگر آن است که میان استفاده از فضای مجازی و آسیب ارزش های خانوادگی رابطه وجود دارد؛ به گونه ای که فضای مجازی موجب تغییراتی در گفتار، رفتار و اخلاق نسل جدید شده است. هرچه میزان استفاده از شبکه های مجازی در خانواده بیشتر باشد، تعاملات خانوادگی کمتر می شود و سرمایه اجتماعی پیوند خانوادگی رو به زوال می رود. امروزه با ظهور فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی نوین در فضای مجازی و حقیقی، حریم زندگی خصوصی ازنظر اخلاقی به مخاطره افتاده است. نتایج پژوهش نشان داد این تهدید می تواند آسیب هایی جبران ناپذیر به جنبه های مختلف نظام خانواده وارد کند. شماری از این آسیب ها عبارتند از: تضعیف نقش خانواده به منزله مرجع، کاهش ارتباط والدین با فرزندان، بی اعتمادی زوجین به یکدیگر، دروغگویی، افزایش فاصله عاطفی و روحی زوجین و اعضای خانواده از یکدیگر، افزایش طلاق و هنجارشکنی های اخلاقی، ترویج عشق های مجازی، بی توجهی به مسئولیت ها، تضعیف ارزش های اخلاقی، افزایش ارتباطات نامشروع و ... .

۱۶۴۳.

پیشگیری از جرایم غیر عمدی: رویکردی اخلاق مدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کیومرث کلانتری فاطمه نوری سید ابراهیم قدسی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۶

کلید واژه ها: جرایم غیرعمدی اندیشه و آگاهی پیشگیری اخلاق مدار کدهای اخلاقی هنجارسازی رفتار

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۹۲

فعل و انفعال ذهنی مرتکب که از آن به رکن روانی جرم تعبیر می شود، به دو صورت محقق می شود یا مرتکب، خواهان ارتکاب عمل مغایر با قانون کیفری است یا اینکه چنین خواستی وجود ندارد اما مرتکب به اندازه کافی نمی اندیشد و از این عدم اندیشیدن، جرمی محقق می شود؛ در صورت اول جرم عمدی است و در صورت دوم جرم غیرعمدی است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی از یک سو به تعریف و مختصات اساسی جرایم غیرعمدی با رویکرد نوین مقنن می پردازد، و از سوی دیگر چگونگی پیشگیری از آنها را بیان می کند. بررسی نشان می دهد در مطالعات پیشگیرانه چه با نگاه کنشی و چه واکنشی باید آن دسته از عوامل جرم زایی نشانه گیری شوند که نقش حیاتی در تحقق جرم دارند و با برچیده شدن آنها، از شکل گیری دیگر عناصر فرایند جنایی جلوگیری می شود .

۱۶۴۴.

مقایسه الگوی روان شناختی بخشایش گری غربی با بخشایش گری در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شهروز نعمتی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: بخشایش گری الگوی اسلامی الگوی غربی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۴۶۱

هدف پژوهش حاضر مقایسه سطوح الگوی اسلامی بخشایش گری با الگوی روان شناختی غربی بود. در الگوی روان شناختی غربی و در مدل ان رایت (1991)، بخشایش گری شامل چهار سطح افشاسازی، تصمیم-گیری، اقدام و عمیق سازی است. در این راستا، به منظور مقایسه سطوح بخشایش گری الگوی غربی با دین اسلام از تحلیل محتوا و استخراج متون مربوط به بخشایش گری از روش سبک-شناسی کامپیوتری به همراه تورق کتاب های مهم دینی استفاده شد. پس از تفحص در قرآن کریم مشخص شد که چهار کلمه عفو، صفح، غفران و رحمت بیشتر مواقع در کنار هم آورده شده اند و ترتیب توالی آنها معنای عمیق تر شدن فرایند بخشیدن را نشان میدهد. در اسلام ما شاهد تاکید زیادی بر رحمت و بخشش هستیم که بازتابی از رحیم و بخشنده بودن خداست و نشان دهنده غنی بودن بافت فرهنگ اسلامی است.

۱۶۴۵.

بررسی وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای فضایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم یوسفی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: مسجد سیستم اطلاعات جغرافیایی آنالیز فضایی نقشه تراکم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۳۴

از جمله شاخصهای مهم و مورد تاکید در بین مردم در سرزمینهای اسلامی ، بنای مساجد در مراکز مسلمان نشین ، پراکنش فضایی متناسب با محیط مساجد ، مکان یابی مناسب برای دسترسی مناسب و تناسب تراکم جمعیت به تعداد مساجد است . در این تحقیق وضعیت پراکنش مساجد در سطح شهرداری منطقه هشت تهران با استفاده از تکنیک های فضایی موجود در نرم افزارهای سیستم اطلاعات جغرافیایی مور د بررسی واقع شده است. بعد از تهیه پایگاه اطلاعات مکانی در محیط GIS برای پراکنش مساجد در سطح منطقه هشت تهران با استفاده از آنالیزهای تراکم سنجی و آنالیزهای فاصله ای وضعیت پراکنش فضایی مساجد در سطح منطقه مورد بررسی به همراه با وضعیت تراکم جمعیتی در سطح نواحی مورد آنالیز فضایی قرارگرفت . بر اساس نتایج حاصل از تحقیق ، 43.3 درصد از مساحت کل منطقه در شرایط حدودا نرمالی از حیث تراکم جمعیت و تراکم پراکنشی مساجد واقع است ولی 32.2 درصد از منطقه که غالبا منطبق بر بخشهای شرقی منطقه است ارتباط معنی داری را بین پراکنش جمعیت و پراکنش مساجد دارا نمی باشد. با توجه به کم بودن مساحت محدوه مناسب از حیث تناسب تعداد مساجد در سطح منطقه ، لزوم مطالعات در خصوص احداث مسجد متناسب با وضعیت تراکم و پراکنش جمعتی در بخش عمده منطقه پیشنهاد می گردد .

۱۶۴۶.

اخلاق حرفه ای معلمی: راهبردهای افزایش اشتیاق به برقراری ارتباط در کلاس های زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طیبه فانی مریم فرزام

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: اخلاق حرفه ای معلمی آموزش راهبردها راهبردهای شناختی راهبردهای فراشناختی اشتیاق برای برقراری ارتباط

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۵۹۳۲ تعداد دانلود : ۱۰۸۱

از مهم ترین مولفه های اخلاق حرفه ای معلمی می توان به پرورش تعقل، تشویق به تفکر و تقویت مهارت های دانش آموزان جهت رسیدن به استقلال در یادگیری اشاره کرد. پژوهش نیمه تجربی حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر روی اشتیاق برای برقراری ارتباط زبان آموزان سطح متوسط انجام شد. شرکت کنندگان این پژوهش، شامل90 نفر زبان آموز آکادمی زبان دیاکو در تهران که بر اساس نمرات آزمون تعیین سطح آکسفورد انتخاب شدند، به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و یک گروه گواه تقسیم شدند. گروه های آزمایش به مدت 10 هفته یکی آموزش های مربوط به راهبردهای شناختی ودیگری آموزش های مربوط به راهبردهای فراشناختی را علاوه بر آموزش های معمول موسسه دریافت کردند. میزان اشتیاق برای برقراری ارتباط شرکت کنندگان قبل و بعد از دوره آموزشی از طریق پرسشنامه جمع آوری و به وسیله شاخص های آمار توصیفی و آزمون های تحلیل واریانس و لوین تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به طور معناداری اشتیاق زبان آموزان را به برقراری ارتباط افزایش داد. نتایج پژوهش همچنین حاکی از این بود که روش های آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی هردو به یک میزان تاثیر گذار بوده و نسبت به یکدیگر برتری ندارند. نتایج این پژوهش می تواند زمینه پرورش اخلاق حرفه ای معلمان را از یک سو و توسعه توانش ارتباطی زبان آموزان را از سوی دیگر فراهم آورد

۱۶۴۷.

بررسی نهی از سرگرمی در سبک زندگی اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سید عبدالله میرخندان

منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷ (پیاپی ۴۹) 11 - 29

کلید واژه ها: سرگرمی نهی از سرگرمی سبک زندگی سبک زندگی اسلامی اخلاق اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۱۵

بررسی دیدگاه دینی درباره جایگاه سرگرمی در سبک زندگی اسلامی، منوط به بررسی آموزه های اسلامی در این زمینه است. بخش مهمی از این آموزه ها، نواهی درباره این موضوع است. پژوهش پیش رو با روش توصیفی تحلیلی در پی بررسی حکمت و میزان دلالت این نواهی است. در این مقاله به این نتایج رسیدیم که سرگرمی های نهی شده در منابع دینی یا به خودی خود و به طور خاص مذموم هستند یا مقرون و ملازم با آن ها امر مذمومی است یا این که مقدمه یا نتیجه آن ها امر مذمومی است. همچنین، با توجه به این نواهی، سرگرمی ای مطلوب است که مشتمل بر گناهان نباشد و با توجه به عالم غیبْ صورت پذیرد، مطابق با معیارهای عقلی باشد، هدف داشته باشد و بیهوده نباشد و مانع یاد خدا و کمال انسان نباشد.

۱۶۴۸.

تحلیل وجودشناختی فرآیند صدور فعل از منظر ابن سینا و صدرالمتألهین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدحسین وفاییان احد فرامرز قراملکی

منبع: پژوهش های هستی شناختی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱

کلید واژه ها: صدرالمتألهین ابن سینا تشکیک وجود صدور فعل فلسفه عمل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۳۱

«شناخت فرآیند صدور فعل» از منظر هر یک از فیلسوفان مسلمان، یکی از ارکان کشف دیدگاه وی در حیطه مباحث فلسفه عمل است. فرآیند صدور فعل نزد متکلّمان و فیلسوفان سینوی، در چند مرحله خاصّ تبیین می گردد. فرآیندی که صدرالمتألهین در مقامی از آن تبعیّت کرده و در مواضعی دیگر، دیدگاه متفاوتی را اتّخاذ و ارائه می نماید. مسأله اساسی این جستار، کشف مواضع حقیقی اختلاف و اتّفاق ابن سینا و صدرالمتألهین در تحلیل وجودشناختی فرآیند صدور فعل است. ره آورد به دست آمده نشان گر آن است که اگرچه صدرالمتألهین در تحلیل مفهوم شناختی مبادی صدور فعل با ابن سینا همراهی کرده و چند مرحله متباین امّا مترتّب برهم را ترسیم می نماید، اما در تحلیل وجودشناختی، اتّحاد وجودی مبادی صدور فعل را مطرح نموده و با نگاه تشکیکی به قوای نفس که برخواسته از مبانی هستی شناختی حکمت متعالیه است، مراتب صدور فعل را نیز درضمن مراحلی تشکیکی تبیین می نماید. بر اساس دیدگاه وی، تمام معانی نفسانیِ متقدّم بر فعل (مبادی صدور فعل)، معانی ای در هم تنیده بوده و هر معنا از حیث وجودی، عین معنا و مبدأ دیگر است.

۱۶۴۹.

رابطه مکانیسم های دفاعی سازگارانه و ناسازگارانه با دینداری در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید ابوالقاسم مهری نژاد مهشید شریفی

منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸ 117-138

کلید واژه ها: دینداری سبک دفاعی سازگارانه سبک های دفاعی ناسازگارانه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۴۱۳

این پژوهش با هدف تعیین رابطه مکانیسم های دفاعی و دینداری در دانشجویان، و مقایسه مکانیسم های دفاعی و سطح دینداری پسران و دختران دانشجو با روش پژوهشی همبستگی انجام گرفت. در این مطالعه 798 نفر (423 دختر و 375 پسر) از دانشجویان کارشناسی رشته های غیرپزشکی دانشگاه های شهر تهران با روش نمونه گیری در دسترس شرکت داشتند. شرکت کنندگان پرسش نامه مکانیسم های دفاعی (40 DSQ) و باورهای مذهبی (برای سنجش دینداری) را تکمیل کردند. داده های به دست آمده با آزمون آماری همبستگی پیرسون و t در گروه های مستقل تحلیل شد. تحلیل داده های پژوهش نشان داد که همبستگی مثبت و معنادار میان سبک دفاعی پخته و سطح دینداری وجود دارد، به این معنا که افزایش میزان باورهای مذهبی موجب رشد فزون تر سبک دفاعی پخته می شود. رابطه بین سبک های دفاعی روان آزرده (ناسازگار) و دینداری منفی و معنادار است، ولی همبستگی معنادار بین دینداری و بعد دیگری از مکانیزم های دفاعی ناسازگارانه (سبک های دفاعی ناپخته) وجود ندارد. همچنین نتایج نشان داد که میانگین نمره های دختران در مکانیسم های دفاعی سازگارانه (پخته) و میانگین نمره های پسران در مکانیسم های دفاعی ناسازگارانه (روان آزرده) بیشتر است. تفاوت معناداری بین میانگین نمره های پسران و دختران در بعد دیگری از مکانیزم های دفاعی ناسازگارانه یعنی مکانیسم های دفاعی ناپخته وجود ندارد. همچنین تفاوت معناداری میان میانگین نمره های باورهای مذهبی در دختران و پسران وجود دارد، و میزان دینداری دختران بیش از پسران است.

۱۶۵۰.

جستاری در تربیت دینی با تأکید بر روش الگویی در سیره رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه زرسازان

منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۹ 143-162

کلید واژه ها: تربیت دینی روش الگویی سیره رضوی پردازش الگو الگوزدایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۴۰۴

هدف پژوهش حاضر، نشان دادن مؤلفه های روش الگویی و بررسی ویژگی ها و آفات این روش در سیره رضوی است. روش پژوهش، توصیفی تحلیلی با رویکرد استنباطی است. در سیره رضوی شاهد این شیوه از تربیت به اشکال مختلف هستیم؛ به این ترتیب زمانی امام رضا ع با ارائه الگو از خویش یا افرادی که در گذشته تحقق خارجی داشته و سنت و روش زندگی آن ها در جامعه از رونق و درخشش خاصی برخوردار بوده، سعی داشته رفتار و صفات مطلوب را به شکلی عملی به متربی معرفی کند. زمانی دیگر الگوهای مطلوبی را در نظر گرفته و با بیان خصوصیات، علامات و نشانه ها و تصویرسازی، آن ها را که برای مخاطب قابل رؤیت نیست، عینیت بخشیده تا متربی به این مهم دست یابند. همچنین زمانی در قالب بیان صفات، خصوصیات و نشانه های الگوهای منفی، سعی در دور کردن جامعه از آن الگوها دارد. از این رو نوشتار حاضر پس از تقسیم مؤلفه ها به سه دسته «ارائه الگو»، «پردازش الگو» و «الگو زدایی»، شاخصه هایی چون بصیرت، امکان دستیابی به الگوهای دینی، ارائه الگو متناسب با مخاطب و به تبع آن آفاتی مانند الگوپذیری کورکورانه، اسوه پذیری از باطل، الگوگیری کامل از الگوهای ناقص و نبود تطابق بین گفتار و رفتار را تبیین می نماید.

۱۶۵۱.

بررسی هم سویی آموزه های اخلاقی قرآن و ادبیات عامیانه شهربابک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه ریاحی عطامحمد رادمنش محبوبه خراسانی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلید واژه ها: فرهنگ عامیانه شهربابک آموزه های اخلاقی قرآن

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۶۰۰

اخلاق و ارزشهای اخلاقی از مواردی است که قرآن بسیار به آن پرداخته است. آموزه های اخلاقی،آموزه هایی هستند که سجایای نیکو و پسندیده مانند عدل، صداقت، مهربانی و درستکاری را آموزش می دهند و انسان را از عادت های زشت مثل دروغ، خیانت و ظلم و... بر حذر می دارند. اخلاق یکی از اولویت های جهان امروز است و در هر جامعه ای نقش تعیین کننده ای در سعادت آن جامعه دارد به همین دلیل بررسی آن بسیار مهم و حیاتی است. در این مقاله بر آنیم،که با بررسی آموزه های اخلاقی در ادبیات عامیانه شهربابک نشان دهیم که آموزه های اخلاقی در فرهنگ و ادبیات عامیانه این مردم نه تنها بی ارتباط با قرآن نیست، بلکه برگرفته از آموزه های اخلاقی قرآن و هم سو با آن است

۱۶۵۲.

ارائه الگوی مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقیات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیده عباسی کرم الله دانش فرد مهربان هادی پیکانی

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلید واژه ها: مشارکت شهروندان احساس مشکل مسائل عمومی اخلاق

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۷۶

پژوهش حاضر به طراحی و ارائه مدل مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی مبتنی بر اخلاقات پرداخته است. این تحقیق ازنظر هدف، اکتشافی و از نظر روش، تلفیقی از روش های کیفی و کمی بود. در مرحله اول از روش کیفی و از نوع تحلیل محتوا استفاده شد و در مرحله دوم تحقیق از تکنیک دلفی، جهت تعیین ابعاد و مولفه ها مشارکت شهروندان استفاده گردید. پس از طی سه مرحله دلفی، برای مشارکت شهروندان در احساس مسائل عمومی، بعداطلاع رسانی با مولفه های (حضوری و غیر حضوری). بعدحمایت با مولفه های (قانونی، سازمانی ،اقتصادی). بعد همکاری با مولفه های (فردی،سازمانی ،اجتماعی) و بعداختیار شهروندی با مولفه های (فردی، اجتماعی، سیاسی) مورد تایید خبرگان قرار گرفت. جهت پیمایش و آزمون مدل جامعه آماری شهروندانی بود که به عنوان ارباب رجوع به مجلس شورای اسلامی مراجعه نمودندکه با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی تعداد 388 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. تجزیه وتحلیل داده های پژوهش با کمک نرم افزارهای اس پی اس اس و اسمارت پی ال اس تحلیل عاملی تاییدی ،مدل یابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت و سازه الگو طبق تجزیه و تحلیل های بعمل آمده تایید شد. یافته ها حاکی از آن است که میزان واریانس تبیین شده احساس (89/0) اس ت. مثبت بودن مقادیر Q برای تمامی متغیرها نشان می دهد که این متغیرها موجبات ارتقاء مشارکت شهروندان را فراهم می کند.

۱۶۵۳.

روش مفهوم شناسی موضوعات اخلاقی و کاربست آن در مفهوم حیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباس پسندیده

منبع: اخلاق وحیانی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۲)

کلید واژه ها: روش شناسی اخلاق دین پژوهی مفهوم شناسی حیاشناسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۹۸ تعداد دانلود : ۹۷۳

مفهوم شناسی موضوعات اخلاقی از مهم ترین مراحل دین پژوهیِ متن محور است. هدف این پژوهش، بررسی روش مفهوم شناسیِ موضوعات اخلاقی و تطبیق آن بر موضوع حیا است. یافته های پژوهش آن است که مراحل مفهوم شناسی عبارت است از: 1. واژه پژوهی به معنی جمع آوری، بررسی و تحلیل دیدگاه لغت شناسان و متخصصان؛ 2. مفهوم پژوهیِ دینی به معنی بررسی متون دینی و استخراج ویژگی های مؤثر در تعریف؛ 3. استخراج تعریف به معنی مشخص کردن مؤلفه های اساسی تعریف و مناسبات آن ها؛ 4. تحلیل و تبیین تعریف با بررسی ابعاد موضوع شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی. براین اساس، حیا ترکیبی است از حرمت تمدیدشده، نظارت ادراک شده و خودمهارگری. نتیجه اینکه 1 مفهوم شناسی به لغت شناسی منحصر نمی شود و 2 حرکت روشمند در مفهوم شناسیِ موضوعات دینی، نیازمند ترویج روش و آموزش آن به پژوهشگران و دانش پژوهان حوزه دین است.

۱۶۵۴.

رابطه سیرت نیکو به منزله یک اصل اخلاقی با رفتار شهروندی سازمانی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: منیژه کوشکی حسن قلاوندی علیرضا قلعه ای

منبع: اخلاق دوره جدید سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۷ (پیاپی ۴۹) 73 - 91

کلید واژه ها: سیرت نیکو رفتار شهروندی سازمانی بر پا داشتن حق و عدل دلسوزی کارکنان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۴۱۱

هدف این پژوهش بررسی رابطه سیرت نیکو و رفتار شهروندی سازمانی در میان کارکنان دانشگاه حکیم سبزواری است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان دانشگاه حکیم سبزواری (230 نفر) در سال 1395 بودند که از این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای ساده، 129 نفر برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از دو پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی و سیرت نیکو جمع آوری و با رگرسیون چندگانه و تحلیل مانوا بررسی شدند. نتایج به دست آمده از آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد میان مؤلّفه های سیرت نیکو و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان، رابطه وجود دارد. نتایج آزمون تحلیل واریانس چندمتغیّره (مانوا) نیز نشان داد از میان مؤلّفه های سیرت نیکو، برپاداشتن حق و عدل و دلسوزی، با رفتار شهروندی سازمانی رابطه دارد؛ به عبارت دیگر، سیرت نیکو می تواند با ایجاد احترام، مسئولیت پذیری و اعتماد متقابل میان مدیران و کارکنان، موجب بروز رفتارهای شهروندی در میان کارکنان گردد.

۱۶۵۵.

ارزیابی سطح فرهنگ دانشجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی (مورد مطالعه: دانشجویان منطقه 5 دانشگاه آزاد اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اعظم نیکوکار امیرحسین محمدداوودی نادرقلی قورچیان

منبع: پژوهش های اخلاقی سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: فرهنگ دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۵۰

هدف این پژوهش، ارزیابی سطح فرهنگ دانشجویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. هدف پژوهش، کاربردی و شیوه جمع آوری اطلاعات، توصیفی (پیمایشی) است. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 5 است. حجم نمونه مطابق با فرمول «کوکران» 364 نفر برآورد شد و برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تلفیقی شامل نمونه گیری تصادفی خوشه ای و طبقه ای استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه 91 عبارتی برگرفته از نظریه های فرهنگی بیرمنگام، شاین، آرنولد، اینگلهارت و استراوس در مقیاس 5 درجه ای لیکرت بود. روایی ابزار از نظر صوری، محتوایی و تشخیصی (همگرا و واگرا) به تایید رسید و پایایی کلی آن برابر با 99/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آلفای کرونباخ، AVE، جذر AVE، K-S، و t تک نمونه ای استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که سطح فرهنگ دانشجویی در ابعاد فردی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، دینی و فناوری بالاتر از متوسط جامعه و در دو بُعد سیاسی و بین المللی کمتر از متوسط جامعه است.

۱۶۵۶.

تأثیر آموزش برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه(PATHS) بر احترام، همدلی و خویشتن داری کودکان پیش دبستانی با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسماعیل سعدی پور صغری ابراهیمی قوام هاجر خباز فریبرز درتاج احمد خامسان

منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵) ۶۷-۹۸

کلید واژه ها: برنامه PATHS ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه رفتار اخلاقی همدلی خویشتن داری احترام رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۰

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه بر متغیرهای احترام، همدلی و خویشتن داری کودکان پیش دبستانی با رویکرد اسلامی و بررسی تاثیر آن در طول زمان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری کودکان پیش دبستانی منطقه 5 شهر تهران در سال تحصیلی 1396- 1395 بودند که از این جامعه نمونه ای شامل 31 کودک پیش دبستانی به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایشی و کنترل مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس محقق ساخته ارزیابی رفتار اخلاقی کودکان(با سه مؤلفه احترام، خویشتن داری و همدلی) که روایی و پایایی آن توسط مقیاس های روان سنجی احراز گردید، استفاده شد. داده های حاصل با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که پس از حذف اثر پیش آزمون با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری، تاثیر«متغیر مستقل» بر متغیر وابسته معنادار بود. میزان تأثیر گروه برای مؤلفه های رفتار اخلاقی(همدلی، خویشتن داری و احترام) به ترتیب 79/0، 73/0 و 69/0 بوده است و با 95 درصد اطمینان مؤلفه های همدلی، خویشتن داری و احترام گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش بیشتری داشته است. نتایج در قسمت پیگیری نیز نشان داد، بین مرحله پس آزمون و پیگیری در گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود ندارد و بنابراین اثر آموزش ماندگار بوده است. بنابر یافته های پژوهش می توان این گونه نتیجه گرفت که برنامه ارتقاء راهبردهای تفکر چندجانبه برنامه ای کارآمد جهت رشد کفایت اجتماعی- هیجانی کودکان پیش دبستانی است و در ارتقاء رفتار اخلاقی کودکان اثربخش می باشد.

۱۶۵۷.

بررسی دیدگاه دبیران علوم اجتماعی پیرامون نقش مطالعات اجتماعی در گسترش فرهنگ ایثار و شهادت در بین دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لطف الله عباسی سروک ایرج هاشمی

منبع: مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵) ۱۲۳-۱۴۲

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار و شهادت کتاب درسی حوزه مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۷۷

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دبیران علوم اجتماعی پیرامون نقش مطالعات اجتماعی در گسترش فرهنگ ایثار و شهادت در بین دانش آموزان است. روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دبیران علوم اجتماعی شهر تهران در مدارس دولتی و غیردولتی دوره اول متوسطه بودند که از این جامعه تعداد 155 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و با استفاده از معادله نمونه گیری کوکران انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از روایی محتوایی با استفاده از قضاوت متخصصان و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ مورد بررسی و تایید قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از آمار توصیفی(میانگین ، انحراف معیار) و آمار استنباطی(آزمون مجذور خی) تجزیه و تحلیل شد. یافته های حاصل حاکی از این است که حوزه مطالعات اجتماعی می تواند در درونی نمودن ارزش های ایثار و شهادت، باور به ارزش های دفاع مقدس ، تبلیغ و ترویج ارزش های دفاع مقدس و آشنایی با خصوصیات و ویژگی شهدا در دانش آموزان ایفای نقش کند. از این رو لازم است برنامه ریزان درسی در تدوین کتاب های درسی مطالعات اجتماعی به گسترش و ترویج این فرهنگ(ایثار و شهادت) اهتمام ویژه داشته باشند.

۱۶۵۸.

نقد تسری انگاره فقهی «تسامح در ادله سنن» به ارزیابی سند روایات اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مصطفی همدانی

منبع: پژوهشنامه اخلاق سال دهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۵

کلید واژه ها: تسامح در ادله سنن ثواب آخرت فقه الاخلاق روایت اخلاقی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۸۶۷ تعداد دانلود : ۳۶۶

بسیاری از فقیهان شیعه و سنی با استناد به روایات معروف به احادیث «من بلغ» از مناقشات جدی در سند روایات دال بر مستحبات و مکروهات پرهیز کرده و به آسانی طبق مقتضای این روایات فتوا به استحباب و کراهت داده اند، گرچه سندی صحیح نداشته باشند. این انگاره دیرین فقهی به اخلاق نیز تسری یافته و بدین سان بسیاری، تسامح را در اسناد روایات حامل آموزه های اخلاقی نیز روا انگاشته اند. پژوهه فرارو با هدف ارزیابی این رهیافت از روش اسنادی مدد جسته و با تحقیق در سند و دلالت روایات «من بلغ»، احتمالات فقه الحدیثی در فراز محوری «من بلغه ثواب من الله علی عمل» در این روایات را تحلیل نموده و این نظریه را برگزیده است که فراخ داری و تساهل و آسان نگاری مرسوم به هیج وجه در اخلاق روا نیست؛ زیرا اولاً اخلاق بسیار فربه تر از مجموعه ای از مستحبات است؛ ثانیاً، «ثواب» و «عمل» در این فراز مخصوص مستحبات نیست و واجبات را هم شامل است؛ و ثالثاً، مدلول این روایات، نوعی امتنان نسبت به روایاتی است که صدورشان از طرق عقلائی احراز شده، اما در واقع صادر نشده اند و لذا تسامح در اعتبارسنجی سند روایات اخلاقی روا نیست.

۱۶۵۹.

میزان تأثیر برنامه های درسی معنوی بر بهزیستی روان شناختی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید امیری ستاره موسوی

منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸ 99-116

کلید واژه ها: برنامه درسی معنوی بهزیستی روان شناختی دانشجویان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی

تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۲۸۰

هدف از این پژوهش بررسی میزان تاثیر برنامه درسی معنوی در بهزیستی روان شناختی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان است. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و برای اجرای آن از روش پیمایشی- توصیفی استفاده شد. جامعه ی آماری شامل دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان (1136نفر) بود. 324 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان به روش تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته برنامه درسی معنوی استفاده شد. همچنین روایی پرسشنامه محقق ساخته از طریق نظرات متخصصان بررسی شد و پایایی آن نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ 96/0 برآورد شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد: 1- میزان تاثیر برنامه درسی معنوی بر بهزیستی روان شناختی در بعد اهداف، بیشتر از سطح متوسط است 2- میزان تاثیر برنامه درسی معنوی بر بهزیستی روان شناختی در بعد محتوا، بیشتر از سطح متوسط است.3- میزان تاثیر برنامه درسی معنوی بر بهزیستی روان شناختیدر بعد روش تدریس، کمتر از سطح متوسط است.4- میزان تاثیر برنامه درسی معنوی بر بهزیستی روان شناختی در بعد ارزشیابی، در سطح متوسط است.

۱۶۶۰.

انسجام اخلاقی و موازنه متأملانه گسترده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز محمدی منفرد

منبع: پژوهش های معرفت شناختی بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۳

کلید واژه ها: راولز انسجام اخلاقی توجیه باور اخلاقی انسجام سطح گسترده موازنه متأملانه گسترده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۰۹ تعداد دانلود : ۲۴۱۱

در دهه های اخیر، شاهد سطحی از انسجام اخلاقی با عنوان «موازنه متأملانه گسترده» هستیم که از درجه اعتماد بالاتری نسبت به سطح محدود انسجام اخلاقی برخوردار است؛ زیرا برای توجیه یک باور اخلاقی، علاوه بر انسجام آن با باورهای اخلاقی دیگر، ضروری است آن باور اخلاقی با باورهای غیراخلاقی مناسب و مرتبط از قبیل باورهای روان شناختی، زیست شناختی، جامعه شناختی و انسان شناختی نیز منسجم باشد. آنچه اهمیت دارد این است که چنین سطحی از انسجام نیز با چالش هایی مواجه بوده و نسبت به نظریه رقیب، یعنی مبناگرایی اخلاقی موفق نیست. این نوشتار می کوشد پس از تبیین سطح گسترده انسجام اخلاقی، یعنی موازنه متأملانه گسترده، این رویکرد کلی را نقد کند. درنهایت روشن خواهد شد که اگر تصور شود یک باور اخلاقی در موازنه متأملانه گسترده، موجه است، اما این باور تنها به طور مسامحه ای موجه است؛ یعنی تا این اندازه موجه است که فاعل دلیلی معرفتی برای پذیرش یا ردّ آن گزاره ندارد و لذا نمی توان آن را به طور معرفتی موجه دانست.

درخت حوزه‌های تخصصی