حدیث و علوم حدیث

اخلاق اجتماعی کارگزاران موضوعی است که در نهج البلاغه وآثار متأثِّر از آن، بسیار به آن پرداخته شده؛ از میان آثار متأثِّر متأخِّر،کتاب صحیفه امام سفارش هایی را از امام خمینی در موضوع اخلاق اجتماعی دولتمردان در بردارد. بینامتنیت، روش مطالعاتی جدیدی در علوم انسانی است که متن ها را در یک شبکه ارتباط معنایی نسبت به هم قرار می دهد به طوری که هر متن از یک سو برگرفته از متون قبل از خود است و از سوی دیگر در متون پسین نیز خود را باز می تاباند. بررسی سیر تکاملی این روش به نظریة بینامتنیت عربی-فارسی می انجامد که در آن روابط بین متن حاضر و متن غایب در سه دستة کلی روابط تعمدی-آشکار، تعمدی-پنهان و ضمنی قرار می گیرند که در گونه های فرعی تر بلاغی مانند اقتباس، حل، ترجمه، تلمیح ، الهام و...نیز قابل تقسیم اند. این پژوهش بر آن است که بینامتنیت عربی-فارسی نهج البلاغه را در مجموعة صحیفه امام در موضوع اخلاق اجتماعی کارگزاران بررسی نماید. با تأمّل در خوانش دو متن، بیشترین فراوانی به روابط بینامتنی تعمدی-آشکار از گونه حل و سپس به روابط ضمنی از گونة تلمیح تعلق پیدا می کند.

۲۱۴۸.

نگاهی گذرا به بحث مهدویت از دیدگاه اهل سنت

نویسنده: سید محمدحسین حسینی

منبع: مبلغان ۱۳۸۴ شماره ۷۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۴ تعداد دانلود : ۷۳۵

۲۱۴۹.

نقد حدیث از دیدگاه امام خمینی (ره)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: نادعلی عاشوری تلوکی

منبع: صحیفه مبین ۱۳۸۶ - شماره ۳۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث

تعداد بازدید : ۱۴۰۴ تعداد دانلود : ۶۶۱

۲۱۵۰.

بررسی تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام با تأکید بر نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی سبحانی نژاد اکبر رهنما احمدعلی بهرام

منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و یکم دوره جدید بهار ۱۳۹۲ شماره ۱۸

کلید واژه ها: تربیت دینی در نهج البلاغه تعلیم و تربیت اسلامی و نهج البلاغه ادارة جامعه اسلامی بر اساس نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۷۳۹

در این پژوهش محورهای تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام، به همراه عوامل و زمینه های مصداقی آنها با تأکید بر نهج البلاغه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. روش پژوهش تحلیل محتوا و طی آن تمام خطبه ها، نامه ها و حکمتهای منتسب به امام علی علیه-السلام در نهج البلاغه بود که همه آنها مورد بررسی قرار گرفته است. ابزار پژوهش، فهرست وارسی بود که روایی آن به وسیله صاحبنظران و پایایی آن نیز با محاسبه ضریب همبستگی تأیید شد. داده های حاصل از تحلیل اولیه با تحلیل مجرای دیگر برابر با 84/0 بوده و داده ها مورد تجزیه و تحلیل کیفی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که در تربیت مدنی از دیدگاه امام علی علیه السلام عوامل مطرح در قالب چهار محور تحکیم ایمان و عقیده، ترویج اخلاقیات در جامعه، عدالت و حقوق شهروندی است.

۲۱۵۱.

نقل به معنا

نویسنده: مسعود خوشناموند

منبع: پژوهش های اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۵

کلید واژه ها: حدیث نقل به معنا گفتمان مقطعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث حدیث شناسی

تعداد بازدید : ۱۴۰۴ تعداد دانلود : ۶۳۳

وقوع نقل به معنا1 در احادیث معصومین (ع) یکی از مباحثی است که در کتاب های حدیثی، فراوان در مورد آن سخن گفته شده است. بحث از نقل به معنا را باید از دوره قبل از تدوین و کتابت رسمی احادیث، در مجموعه هایی که تا امروز بر جای مانده است، بررسی کرد. آنچه در این نوشتار مورد مطالعه قرار می گیرد.آن است که اولاً: نقل به معنا یک گفتمان مقطعی بوده است؛ به عبارت دیگر راهکاری تجویزی بوده که در سده های نخست و در زمان خاصی اعمال می شده است. ثانیاً: در صورت کشف احادیث نقل به معنا شده و دستیابی به مضمون مشترک بین آنها، از تعداد بی رویه آنها در ساختار،کاسته خواهد شد. نتیجه این امر محسناتی از قبیل: درک و فهم احادیث مضطرب، کاهش سلسله اسناد و متن روایات، شناسایی احادیث موضوعه و 000 را در پی خواهد داشت. این گفتار به طور اجمال به بررسی این مسئله پرداخته است.

۲۱۵۲.

حدیث غدیر در کلام اهل بیت (ع)

نویسنده: عبدالکریم پاک نیا

منبع: مبلغان ۱۳۸۵ شماره ۸۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۶۵۲

۲۱۵۳.

تهجد و شب زنده داری در سیره پیامبر اکرم (ص)

نویسنده: جواد خرمی

منبع: مبلغان ۱۳۸۵ شماره ۷۷

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۵۳۶

۲۱۵۴.

پیامبر اعظم (ص) و تعهدات اجتماعی

نویسنده: محمود مهدی پور

منبع: مبلغان ۱۳۸۵ شماره ۸۸

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۲ تعداد دانلود : ۵۳۱

۲۱۵۵.

نظارت همگانى در سیره و سخن امیرمؤمنان علیه‏السلام(1)

نویسنده: محمد عابدی میانجی

منبع: فرهنگ کوثر ۱۳۷۹ شماره ۴۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۲

۲۱۵۶.

نگاهی دوباره به قرب الهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی مصباح

منبع: معرفت سال بیست و یکم آبان ۱۳۹۱ شماره ۱۷۹ «ویژه تعلیم و تربیت ارزش ها»

کلید واژه ها: قرب الهی قرب شهود خداوند قرب تکوینی چیستی قرب

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث

تعداد بازدید : ۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۶۰۴

این مقال شرحی است بر کلام سیدالساجدین در مناجات... . این بحث بازتفسیری بر مفهوم قرب الهی است. قرب گاهی بر مصادیق جسمانی و گاهی بر ادراکات غیرطبیعی و مجرد حمل می شود. این مفهوم از شایع ترین اصطلاحات در معارف اسلامی و ادیان توحیدی است. در یک برداشت، قرب به قرب خداوند، قرب جسمانی و مکانی و یا زمانی نیست، بلکه مراد قرب و نزدیکی معنوی به خداست. در برداشت دوم، قرب الهی امری معنوی، واقعی، به معنای در نزد خدا بودن است؛ نه به معنای اعتباری. در برداشت سوم، قرب، به معنای تکوینی است که هم بندگان خدا از آن برخوردارند. اینکه خداوند لحظه به لحظه افاضه وجود می کند به متوقف بر قرب الهی است. مراد از تقرب به خدا در پرتو عبارات دینی است که انسان به مرتبه ای می رسد که خداوند را بهتر شهود و درک می کند. هرچند مشاهده خداوند با چشم دل، دارای مراتبی است.

۲۱۵۷.

بررسی سندی و دلالی روایت «جرجیر» و نقد برداشت های نادرست(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده: سید محمدمهدی میری محمد رنجبرحسینی

منبع: حدیث و اندیشه پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۸ 129 - 142

کلید واژه ها: عرفاء جرجیر جهنم انقطاع عذاب انقطاع دوزخ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث

تعداد بازدید : ۱۴۰۱ تعداد دانلود : ۴۵۸

روایت «سینبت فى قعر جهنم الجرجیر» از روایاتی است که بسیار در متون عرفانی مشاهده می-شود و عرفاء از این روایت دو نوع برداشت ارائه دادند. برداشت نخست منسوب به ابن عربی و پیروانش همچون قیصری هست؛ آنها بر این باورند که بعد از گذشت مدتی طولانی از عذاب، رویش گیاه جرجیر در قعر جهنم، دلالت بر سرد شدن آتش و انقطاع عذاب دارد و همه دوزخیان حتی کفار معاند و لجوج بعد از سالیان متمادی از رنج و عذاب با آنکه در جهنم بسر می برند عذاب از آنها برداشته می شود. برداشت دوم نیز منسوب به گروهی دیگر از عرفاء است که آنها بر این عقیده اند که رویش گیاه جرجیر در قعر دوزخ دلالت بر انقطاع دوزخ و پایان جهنم دارد و بعد از گذشت أحقاب همه جهنمیان حتی کفار از آنجا خارج و وارد بهشت می گردند. نگارنده با جستجو در مجامع روایی، دو نوع روایت در باب جرجیر را مشاهده کرده که با بررسی سندی و دلالی هر یک از آنها، به این نتیجه رسیده که هیچ یک از آن روایات دلالت بر آن دو برداشت فوق ندارند

۲۱۵۸.

سخنان امام هفتم(ع) در زندان

نویسنده: احمد عابدی

منبع: فرهنگ کوثر ۱۳۷۷ شماره ۱۵

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۰۱

۲۱۵۹.

منع تدوین؛ توجیه ها و نقدها

نویسنده: محمدعلی مهدوی راد

منبع: علوم حدیث ۱۳۷۶ شماره ۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث

تعداد بازدید : ۱۴۰۳

۲۱۶۰.

پرواز در فضای قرآن

نویسنده: زهرا خیراللهی

منبع: بشارت ۱۳۸۵ شماره ۵۵

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر روایات و عترت

تعداد بازدید : ۱۴۰۱

درخت حوزه‌های تخصصی