فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۳۴۱ تا ۲٬۳۶۰ مورد از کل ۷٬۱۴۶ مورد.
سوره فجر و هدف خلقت
حوزه های تخصصی:
قرآن کریم این عظیم ترین سند الهی که باطل در آن راه ندارد در آیات متعددی از بالاترین مرتبه ای که امام حسین(ع)در نزد خداوند متعال به آن دست یافت با شیوایی بسیار سخن می گوید.این مقاله به معرفی سوره ای(سوره فجر)می پردازد که شان نزولش به سومین سپهر ولایت و امامت بر می گرد د.ابتدا به هدف خلقت اشاره و سپس سیمای امام حسین(ع)به تصویر کشیده می شود و در ادامه به تحقق رسیدن هدف نهایی خلقت و اتم مطلوب خداوند نیز اشاره می گردد.
تحقیق کتاب الوجوه و النظائر ابو هلال عسگری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این رساله که به زبان عربی نگاشته شده است ضمن طرح لزوم پژوهش در قرآن کتاب « الوجوه و النظائر » معروف به « وجوه القرآن و نظائره » تألیف دانشمند لغوی و ادیب محقق علامه شیخ ابوهلال حسن بن عبدالله ابن سهل بن سعید بن مهران « العسگری » متوفای 395 هجری را معرفی می کند. آثار دیگری نیز از این نویسنده باقی مانده است از جمله « التلخیص فی اللغة » « المعجم فی اللغه » « جمهرة الامثال » « کتاب الصناعتین » « النظم و النشر » « کتاب الاوائل » « الفرق بین المعانی » « کتاب العمدة » « المحاسن فی تفسیر القرآن » ... که برخی به زینت طبع آراسته و بقیه خطّی است. کتاب « الوجوه و النظائر » درباره علم وجوه و نظائر بحث می کند که فرعی از علم تفسیر قرآن است و در آن مفرداتی از قرآن که به یک لفظ و با حرکات مشابه در مواضع متعدد قرآن و با معانی مختلف به کار رفته است بررسی می شود. در این فن منظور از نظائر همان لفظ مشترک و مقصود از وجوه معانی دیگر آن لفظ مشترک است . که البته افرادی کمی از جمع دانشمندان به این امر مهم اهتمام ورزیده اند.
آزادى بیان از دیدگاه امام على(ع)
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن جامعه در قرآن
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره اهل بیت(ع)
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی مفاهیم فقه سیاسی آزادی ها و مشارکت سیاسی
تدوین تورات و انجیل از دیدگاه آیات قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تاریخ کتاب مقدس بر این دلالت دارد که تورات و انجیل کتاب هایی بوده اند که به مرور زمان شکل گرفته اند و در آنها دخل و تصرف شده است. البته حضرت عیسی(ع) کتاب مدوّنی از خود باقی نگذاشت؛ ولی بازتاب سفارش های وی در مجموعه ای گرد آمد که عنوان انجیل بر آن ثبت شد. قرآن نیز بر همین مطلب صحّه می گذارد و تورات و انجیل را کتاب هایی معرفی می کند که در طول تاریخ در آنها دخل و تصرف شده است؛ ولی با این حال، دربردارندة معارف الهی اند و فی الجمله قابل تصدیق اند. این نوشتار درصدد اثبات این دیدگاه است که میان تاریخ کتاب مقدس و دیدگاه قرآن کریم در این زمینه تناظر وجود دارد.
مفهوم شناسی محرومیت در قرآن کریم و نقش آن در رشد و تربیت انسان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از آنجا که قرآن کریم بهترین پناه است در این پژوهش، فلسفه وجودی محرومیت و تأثیر آن در رشد و تربیت انسان از دیدگاه این کتاب آسمانی بررسی می شود؛ بدین منظور ابتدا با استفاده از روش تحلیل محتوا آیات مرتبط با محرومیت به عنوان واحدهای تحلیل مشخص می شود؛ سپس واحدهای تحلیل در سه مقوله اصلی و نه مقوله فرعی مورد بحث قرار می گیرد و در نهایت تأثیر محرومیت در رشد و تربیت انسان بیان می شود. نتیجه پژوهش نشان می دهد از دیدگاه قرآن کریم، یگانه مسیر بالفعل کردن استعدادهای بالقوه آدمی تلاشی آمیخته با رنج و سختی است که لزوما بر بستری از محرومیت شکل می گیرد. چنین تلاشی هویت انسان را شکل می دهد و چگونگی شخصیت او را مشخص می کند. همان گونه که ورزیدگی تن تنها در نتیجه ورزش و سختی دادن به جسم به دست می آید، رشد معنوی و تربیت انسان هم لزوما در رویارویی با سختی ها پدید می آید.
نقد و بررسی کتاب تفسیر تطبیقی آیه مودت
حوزه های تخصصی:
این مقاله به بررسی و نقد کتاب«تفسیر تطبیقی آیه مودت» اثر حجت الاسلام فدا حسین عابدی می پردازد.که بررسی کتاب براساس تربیت مطالب مؤلف و با ارائه متن کتاب آغاز می گردد سپس در ادامه توضیحات و نقد برخی موارد آورده می شود.
تفسیر سوره بقره (آیات 1-39)
حوزه های تخصصی:
تحلیل شناختی مفهوم «آیه» در تفسیر تسنیم (با بررسی موردی پدیده های طبیعی)
حوزه های تخصصی:
زبان شناسی شناختیْ رویکردی در مطالعه زبان است که به بررسی رابطه زبان انسان و ذهن او می پردازد و بر این اصل استوار است که زبان، نوع اندیشه و ویژگی های ذهن گوینده را بازتاب می دهد. این دانش مطالعه زبان را به معنای مطالعه الگوهای مفهوم سازی درنظر می گیرد تا ساختار افکار ذهن گوینده مشخص شود. بررسی آیات قرآن با نظریات شناختی و درک مفهوم سازی های آن در موقعیت های مختلف، ابزار تحلیلی مناسبی را در اختیار مفسر برای فهم بهتر مقصود خداوند قرار می دهد. این پژوهش، اشاره ها و تحلیل های آیت الله جوادی آملی را در تفسیر تسنیم درباره مفهوم آیه در بخش های مرتبط با پدیده های طبیعی، ازنظر شناختی بررسی و برای یافتن مفهوم سازی های این پدیده ها، از زاویه ای نو در تفسیر تسنیم کنکاش می کند. مفسر تسنیم در لابه لای مباحث تفسیری، به نظریات شناختی همانند استعاره مفهومی و پنجره های علّی اشاره می کند و نتایج تفسیر خویش را با مفهوم سازی های آیه عرضه می کند.
پژوهشی پیرامون آیه تبلیغ
تولید اقتصادی در قرآن
حوزه های تخصصی:
واکاوی چارچوب و شاخصه های اعتماد به نفس در پرتو آموزه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اعتماد به نفس در پرتو آموزه های قرآنی به معنی تکیه بر اراده، عمل، استعدادها و توانمندی-های خود با توکل بر خدا و استمداد از او و توجه به قابلیت های خدادادی و عزت و کرامت انسانی، و استقلال در برابر دیگران با قطع طمع و امید از آنان است. این مفهوم با رذایلی اخلاقی همچون خودستایی، عجب، کبر و غرور حد و مرز مشخصی دارد. چنان که فضیلت های اخلاقی همچون تواضع و خشوع، از خاستگاه اعتماد به نفسی قوی نشئت می گیرد. در آموزه های قرآنی، معارف گوناگونی وجود دارد که نتیجه آن ها، تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس در افراد است. آن چه در این نوشتار به بحث نهاده شده است، تعریف و تحدید اعتماد به نفس از نگاه دینی، تبیین مرزهای دقیق آن با پاره ای از فضایل و رذایل اخلاقی، آموزه های تأییدکننده و عوامل تقویت کننده عزت نفس و اعتماد به نفس در قرآن، تبیین مقصود از نفس در بین مراتب و موارد کاربرد این واژه و نیز پاسخ به پاره ای از شبهات در این عرصه است.
مبانی و روش تفسیری ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله ضمن احصای آثار تفسیری ابن سینا و اقسام آنها از سبک، روش و گرایش تفسیری او سخن گفته ایم. سبک تفسیری او متفاوت و در نهایت ایجاز است. تفاسیر او فاقد مقدمه و طرح بحث و مباحث لغوی اند ، اما در همه آنها از موضوع وهدف سوره سخن رفته است. روش تفسیری وی عقلی و در راستای اثبات هماهنگی عقل و دین و یا قرآن و حکمت است. گرایش تفسیری او فلسفی و از بارزترین مصادیق آن است. تفسیر قرآن او تأویل فلسفی و از نوع تطبیق قرآن با فلسفه است. قرآن سراسر اسرار است و از طریق ممارست و تبحر در دانش های فلسفی و حکمی می توان به این اسرار دست یافت. این فیلسوف در پی اثبات هم سویی عقل و فلسفه با دین و قرآن است و گرایش تفسیری او تأویل فلسفی صرف است.
بررسی و تحلیل شیوه قرآن کریم در بیان آموزه های فقهی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
بخش عمده ای از آیات قرآن به مباحث فقهی اختصاص دارد که در این آیات احکام و قوانین متعددی در موضوعات مختلف عبادی، سیاسی، اقتصادی، قضایی و. . . به صورت خاص یا تحت عناوینی عام بیان شده است؛ لیکن مبنای این پژوهش، آن است که آیا قرآن کریم در بیان احکام و مباحث فقهی از همان زبان عرف عام و زبان رایج میان متخصصان این فن استفاده کرده است و یا این که قرآن در این موضوع دارای زبان خاص خود می باشد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش، در این پژوهش آیات الاحکام قرآن کریم از دو جهت ویژگی های ظاهری و لفظی این آیات و ویژگی های غیرلفظی و شیوه بیان آن ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پس از بررسی آیات مذکور این نتیجه به دست آمد که قرآن کریم در بخشی از بیان خود در هر یک از این دو موضوع، از همان زبان رایج در میان عرف و اهل این فن استفاده کرده است؛ با این توضیح که خداوند متعال هم از جهت انتخاب الفاظ خاص برای احکام شرعی و هم از جهت چگونگی طرح و شیوه بیان این احکام، از همان زبان رایج میان عرف عام و اهل این فن استفاده کرده است؛ ولی در موارد متعدد دیگر در هر یک از این دو موضوع، زبان ویژه و خاص خود را دارد که با زبان عرف عام و زبان متخصصان این موضوع بسیار متفاوت است.
معناشناسی واژة «علم» در معلقات سبع و قرآن کریم از منظر روابط معنایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
واژه علم در دوره های گوناگون تاریخی متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی حاکم بر هر دوره تطور معنایی پیدا کرده و در معانی مختلفی به کار رفته است. بررسی معناشناختی این واژه، در تاریخ قبل و بعد از اسلام، نشان دهنده کاربرد آن در معانی متفاوت و حتی متضاد است. بدین معنا که در دوره جاهلیت، متناسب با فضای فکری و فرهنگی حاکم بر جامعه، معنایی که از علم دریافت می شد با معنای آن در دوره اسلامی متفاوت بوده است. از بین متون جاهلی، «معلقات سبع» بنابر درجه اهمیت و قدمت تاریخی آن می تواند به معناشناسی این واژه متناسب با فضای فکری جاهلیت کمک کند. در دوره اسلامی نیز تطور معنایی علم را می توان در «آیات قرآن»، به عنوان منبع مهمی که اصول و اندیشه های اسلامی از آن نشئت گرفته، پی گرفت.
در این پژوهش، با استفاده از روابط معنایی در دو بُعد «تقابل معنایی» و «هم معنایی» سعی شده واژه علم در دوره جاهلیت و اسلام معناشناسی شود. در روش تقابل با استفاده از کلمات و واژه هایی که در تقابل با علم در بافت متن به کار رفته معنای علم استخراج شده است و در روش هم معنایی نیز با استفاده از واژه هایی که در بافت متن به عنوان واژه جایگزین علم به کار رفته معنای علم به دست آمده است.
در دوره جاهلیت، بیشترین معنای علم را می توان در تجربیات فردی و سطحی از آگاهی نسبت به محیط پیرامون مشاهده کرد، در حالی که در آیات قرآن معنای علم ابعاد معرفتی و شناختی پیدا کرده است.
غم و شادى در قرآن
حوزه های تخصصی:
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر فرهنگ اصلاحات و واژه ها در قرآن
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
- حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه دیگر موارد بازی ها و تفریحات، غنا و موسیقی