فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۶۲۱ تا ۱٬۶۴۰ مورد از کل ۱۳٬۲۰۵ مورد.
۱۶۲۱.

نقد قرائت آرامی- سریانی لوگزنبرگ از آیه 24 مریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیه 24 مریم واژه تحت واژه سریّ لوگزنبرگ سریانی آرامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۲۸۵
آیات 17 تا 36 سوره مریم بیانگر آن است که حضرت مریم÷ بعد از اینکه از شرم مواجهه با قومش به مکان دوری پناه برد و درد زایمان او را فراگرفت، خدا ایشان را با بشارت به قرارگرفتن جوی آب در زیر پا و باردادن درخت خرما تسلّی داد. امّا ظاهرًا شرم از مواجهه با قوم، چیزی نیست که به وسیله طعام و شراب تسکین یابد. لوگزنبرگ کوشیده تا بین این دو مقوله ارتباطی برقرار سازد. او معتقد به نگارش قرآن به زبان عربی آرامی است و چون با رسم الخط ابتدایی و بی نقطه و اِعراب بوده، برخی از کلمات آن تصحیف شده است، مانند «تحت» و «سریّ» در آیه 24 که تصحیف «نحیت» به معنای «زایمان» و «شریّ» به معنای «مشروع» در زبان سریانی آرامی است. امّا شواهد تاریخی نشانگر آن است که مسلمانان در قرائت قرآن تحت تأثیر زبان سریانی نبوده اند و هیچ مفسری این دو واژه را مصحّف نمی داند. همچنین کتب لغت سریانی نیز معانی موردنظر لوگزنبرگ را تأیید نمی کنند. افزون بر اینکه ارتباط این آیات توجیه های دیگری نیز دارد که پذیرفتنی تر است.
۱۶۲۲.

بررسی تفسیری درخواست حضرت نوح(علیه السلام) در آیه 45 هود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیات 47 45 هود تفسیرکلامی عصمت انبیا عصمت و شفاعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۳۳۶
درخواست حضرت نوح × از خدای متعال در آیات 47 45 سوره هود از دیرباز تاکنون معرکه آراء متکلمان و مفسران با گرایش های گوناگون کلامی بوده که رهآورد تفسیری آن، گاه در تعارض با مقام عصمت بوده است. نوشتار پیش رو در پی آن است تا پس از تتبع در دیدگاه های تفسیری در خصوص این درخواست و بررسی و نقد آنها، دیدگاه برگزیده را به صورت استدلالی تبیین کند. تعیین دقیق چیستی، چرایی و زمان درخواست حضرت نوح × با بهره گیری از شواهد و قرائن قرآنی و مهم ترین رهیافت های کلامی و تفسیری در خصوص عدم اجابت آن درخواست از دیگر مباحثی است که در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است. دیدگاه برگزیده در مجموع بیانگر آن است که کافر و ظالم بودن فرزند نوح، برای آن حضرت ثابت نشده بود.
۱۶۲۳.

نگاهی مفهومی و آماری به روابط همسران از منظر قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: روابط زوجیتی خانواده زوجین قرآن کریم تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۳۱۸
«خانواده» نهادی مهم و بیبدیل و متشکل از اعضا و روابطی است و کارکردهای متعددی را در سطوح فردی و اجتماعی ارائه میدهد. یکی از زیرمنظومههای ارتباطی در خانواده، زیرمنظومه روابط زوجیتی یا روابط همسران بهعنوان رکن اصلی تشکیل و نگهداشت آن میباشد و در آیات متعددی از قرآن توصیف شده است. این پژوهش با نگاهی مفهومی و آماری، با هدف بررسی نظام روابط زوجیتی در قرآن، با رویکرد کیفی و مبتنی بر تکنیک «تحلیل مضمون»، به بررسی تمامی آیات مربوط و استخراج مفاهیم و مقولات نهفته در آنها اقدام نموده است. نتیجه آنکه روابط زوجیتی در قرآن با دو مقوله کلان «اصول اخلاقی حاکم بر روابط» و «گستره حقوق و تکالیف» قابل توصیف است. مقوله اول، 12 مفهوم و 68 شاهد و مقوله دوم، 6 مفهوم و 48 شاهد از آیات را دربر دارند. نظام روابط زوجیتی در قرآن نسبت به شاخص «جنسیت» حساس بوده، الگوهای متفاوتی را برای هر یک از زوجین ارائه نموده است.
۱۶۲۴.

بازتاب قرآن و حدیث در اشعار شیخ نجم الدّین رازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نجم دایه مرصاد العباد اقتباس اشعار عرفانی معارف اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰ تعداد دانلود : ۷۲
دوره ای که نجم الدین رازی در آن می زیسته، دوره ای است که ادب فارسی از حیث تأثیرپذیری از قرآن و حدیث و ادب عربی در اوج و شکوفایی است. بی گمان «مرصاد العباد» و دیگر آثار جاودانه شیخ نجم الدین رازی ، عارف برجسته قرن هفتم هجری، باید از مظاهر تجلّی معارف اسلامی و ادب عربی در شعر فارسی محسوب گردد. نجم الدین رازی به مخازن غنی و سرشار قرآن و حدیث شوقی وافر داشت و از احادیث منقول از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) در جهت بیان مقاصد خود بهره جسته است. او در ضمن طرح و شرح آموزه های عرفانی خود، گهگاه اشعاری نیز سروده و جهت تلطیف بحث، در لابه لای مطالب جای داده است. مطالعه در این اشعار نشان می دهد که اگرچه این اشعار، به لحاظ زیبایی های شعری، در حدّ متوسط است، امّا تجلی قرآن و حدیث در آن هویداست. وی به شدّت تحت تأثیر قرآن کریم بوده و از گنجینه احادیث نبوی نیز بهره کافی داشته است.
۱۶۲۵.

موضوعیت یا طریقیت امارات در اعتبار اجتهاد با نگاهی اجمالی به قرآن کریم و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طریقیت موضوعیت اجتهاد امارات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۹۵
در میان فقها بحثی وجود دارد که آیا علم قاضی به واقعه از بیرون تأثیری در حکم او می تواند داشته باشد یا خیر به این معنا که حتی اگر از رخداد فیمابین دو طرف دعوا به هر نحوی مطلع است باز آنچه برای او حجت است تا بتواند بر اساس آن حکم کند صرفاً امارات تعیین شده از ناحیه شارع است که همانا بینه و اقرار می باشد، یا علم قاضی بدون امارات معینه نیز برای صدور حکم حجیت دارد. ثمره این بحث در اعتبار اجتهاد و یا کفایت علم مقلد ممکن است از جهت مناط و ملاک واحد آن، خود را نشان دهد و مفید واقع شود. بررسی امارات(بینه و اقرار) از آن جهت که امری کاملاً تخصصی در حوزه تخصص مجتهد است پس بر فرض اثبات این مطلب که بینه و اقرار در اثبات دعوی و حکم موضوعیت دارد در نتیجه اجتهاد برای قضاوت لازم می شود، و در صورتی که بتوانیم اثبات کنیم بینه و اقرار صرفاً طریقیت به واقع دارند پس از هر راهی که واقع برای قاضی منکشف شود قاضی می تواند حکم صادر کند، بنابراین اجتهاد لازم نیست.
۱۶۲۶.

تحلیلی بر «تعالی حکمت»؛ با تکیه بر نفس شناسی و روش شناسی صدرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمت تعالی نفس شناسی روش شناسی ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۱۹۴
مکتب فلسفی صدرالمتألهین بنام حکمت متعالیه شناخته میشود. ملاصدرا واژه «حکمت» را بر واژه «فلسفه» ارجح دانسته و «تعالی» را که در نظر او موقعیتی پویاست جهتگیری کلی ساختار فکری خود قرار داده است. این امر ما را با منظومه یی از عواملی که از کیفیت، جهت و چگونگی تعالی در این مکتب بحث میکند، مرتبط میسازد. نوشتار پیش رو درصدد است، از میان عناصر متعدد برتری حکمت صدرایی، چگونگی ایجاد این تعالی را از طریق بررسی دو مؤلفه نفس شناسی و روش شناسی در دو حوزه مبدأ و معاد تبیین نماید. در رویکرد صدرایی اگر کسی خواستار حکمت باشد، باید برای خویش و در خویشتن دست به آفرینش زده و از تماشاگری به بازیگری در عرصه وجود قدم بگذارد. نوع نگاه متفاوت ملاصدرا به حقیقت نفس و توسع در مراتب ادراکی آن، با روش شناسی درهم تنیده و مرتبط است، زیرا در حکمت صدرایی شناخت نفس بمثابه یک روش برای خداشناسی و آخرت شناسی قلمداد میشود. ملاصدرا در روش شناسی از بازآفرینی مفاهیم آغاز میکند و با رهیافتی میان رشته یی و جامع نگر، روش درست را جمع میان عقل و نقل و شهود میبیند. تأویل و زبان برتر نیز از مؤلفه هایی است که با روش شناسی خاص ملاصدرا مرتبط است.
۱۶۲۷.

نمودهایی از هنر اسلامی قرآنی در مساجد تاریخی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مساجد معماری هنر کتیبه های قرآنی اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۴
مساجد در طول تاریخ اسلام به عنوان مهم ترین و مؤثرترین نهادهای عبادی و معنوی مسلمانان به حساب آمده اند. اهمیت این نهادهای معرفتی که مزین به نمادهای روحانی از جمله آیات و روایات و کتیبه های مشحون از آموزه های وحیانی می باشد فضایی را ایجاد می کند که مؤمنین و حتی کسانی که در آن وارد و حاضر می شوند احساسی خاص و سرشار از لطف و بهره گیری مثبت دارند. مسجد به جهت اشتیاق مسلمین در شکوه هر چه بیشتر آن، پایگاهی برای کمال مطلوب و نیل به معانی است و بدین روی عرصه هنرهای منبعث از قرآن و عترت به ویژه کتیبه ها و جلوه-هایی از آیات و سور می باشد. در این نوشتار سعی بر آن است که با ترسیم وضعیت این اماکن مقدس که ملهم از تفکر و اندیشه اسلامی به ویژه نشأت گرفته از مضامین و معانی قرآنی می باشد فضای ظاهری و کالبدی آن مورد توجه قرار گیرد. و در واقع به این مسأله پاسخ گوید که هنر و معماری در خدمات ارزش های معنوی و قرآنی تا چه اندازه کارساز و اثرگذار است. بدین روی در مقاله حاضر به توصیف مساجدی از استان اصفهان به ویژه شهر تاریخی اصفهان پرداخته است. البته این مساجد به دلیل برخی ویژگی های معنوی و معماری نه تنها در ایران بلکه در عالم اسلام شهره و مورد توجه است.
۱۶۲۸.

بررسی انتقادی ساختارهای اصول فقه شیعه و ارائه طرحی نو

نویسنده:

کلید واژه ها: ساختار اصول فقه مباحث اصول فقه باب بندی اصول فقه تبویب اصول فقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۲۸۲
دانش اصول فقه از زمان پیدایش آن تاکنون تحول های زیاد و متنوعی به خود دیده و در پس آن، ساختارهای گوناگونی برای تنظیم مباحث آن ارائه شده است. این ساختارها در مراحل آغازین ابتدایی و ساده بوده و به مرور زمان و براساس گسترش مسائل آن، پیچیده و سخت شدند. نداشتن مقسم واحد، عدم رعایت در توازن بخش ها و فصول، ذکر نشدن برخی مباحث مهم، موازی کاری، عدم مناسبت زیرفصل با فصل، ابهام و اجمال از مهم ترین ایرادهای ساختارهای مطرح به شمار می روند. قبول توسط اکثر اهل فن؛ هماهنگی با چینش های گذشته تا حد امکان؛ پوشش همه مباحث؛ مناسبت بحث با جای آن؛ عدم ذکر مباحث استطرادی؛ ترتیب منطقی و منظم؛ عدم پیچیدگی زیاد؛ عدم تکرار؛ پرهیز از اطناب ممل و اجمال مخل؛ بهترین بودن از مهم ترین مختصات ساختار مطلوب است. این مقاله با روش تحقیق توصیفی تحلیلی انتقادی و اسناد کتابخانه ای، مهم ترین ساختارهای پیشنهادی از سوی اصولیان شیعه برای دانش اصول فقه را بررسی کرده و سپس براساس مختصات ساختار مطلوب، چینش پیشنهادی را طرح می کند. این چینش هفت بخش دارد: آشنایی با اصول فقه؛ شناخت احکام؛ تعیین ادله استنباط احکام؛ دلالت ادله احکام؛ عوارض ادله احکام؛ تعادل و ترجیح ادله احکام؛ امتثال احکام.
۱۶۲۹.

ارزیابی غرض سوره اسراء براساس سوره مجاور، زوج و سور مسبحات

کلید واژه ها: سوره شناسی سوره اسراء سوره زوج سوره مجاور غرض سوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۷۰
سوره شناسی یکی از شیوه های دستیابی به محتوا و مفاهیم والای یک سوره است که در نهایت هویت خاصّ یک سوره را شناسایی و مطالب پایه ایی و محورهای موضوعی موجود در سوره را براساس محوریت سوره های مجاور و زوج بازخوانی می کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار گردآوری کتابخانه ای و استنادی به دنبال پاسخ به سؤالات زیر است که محورهای موضوعی سوره اسراء براساس سوره مجاور، زوج و سور مسبحات کدام است؟ غرض اصلی سوره در محور چیست؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که سوره اسراء در سه محور موضوعیِ دعوت به توحید و نفی الوهیت متعدد، تبیین شبهات باطل مشرکان علیه خداوند و پیامبر (صلی الله علیه وآله) و عدم قدرت و مالکیت معبودان با سوره مجاور و زوج خود مشترک است علاوه بر آن پنج محور موضوعی سوره اسراء عبارت اند از: توجه و اهمیت به شخصیت پیامبر (صلی الله علیه وآله)، توجه به داستان یهود، معاد، بیان عقاید باطل مشرکان و دعوت به توحید و نفی الوهیت با سور مسبحات در ارتباط است. لازم به ذکر است غرض اصلی سوره اسراء، دعوت به توحید و مبارزه با عقاید باطل مشرکان علیه خداوند و پیامبر (صلی الله علیه وآله) می باشد.
۱۶۳۰.

بررسی دیدگاه ابن برّجان درباره «حق مخلوق به»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ابن برجان حق مخلوق به تجلّی خداوند منشأ خلقت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۷
یکی از اصطلاحات عرفانی که در بحث تجلیات خداوند مطرح میشود، «حق مخلوق به» است. ابن عربی منشأ این اصطلاح را آثار ابن برّجان میداند ولی توضیحی درباره دیدگاه او نمیدهد. ابن برّجان یکی از عارفان و مفسران اندلسی است که دیدگاههای خود در مورد «الحق المخلوق به السماوات و الارض» را در شرح اسماء الله الحسنی، تنبیه الافهام و ایضاح الحکمه بیان کرده است. هدف نوشتار حاضر بررسی اصطلاح حق مخلوق به از دیدگاه ابن برّجان است و روش آن، اسنادی و توصیفی تحلیلی است. یافته ها نشان میدهد که منشأ الهام ابن برّجان برای وضع این اصطلاح، قرآن است. از دیدگاه وی هدف اصلیِ دعوت قرآن به تفکر در مورد آیات الهی، رسیدن به حق مخلوق به است. او ایمان به حق مخلوق به را بر هر مؤمنی واجب میداند. از نظر ابن برّجان، حق مخلوق به تجلی و ظهور خداوند است. حق مخلوق به، واحد، جامع همه تجلیات خداوند در دنیا، آخرت، برزخ، وجود انسان و آیات قرآن و همچنین منشأ مخلوقات و عامل بقای آنهاست. همه مخلوقات آیات و نشانه های حق مخلوق به هستند و حق مخلوق به نیز آیه خداوند است. بعقیده ابن برّجان حق مخلوق به طریق رسیدن به خداوند است که با علم و عمل طی میشود و همان صراط مستقیم و دین قیّم است. او روش شناخت حق مخلوق به را تفکر و تأمل در آیات الهی بهمراه ایمان و تقوا قلمداد میکند. مهمترین نتایج معرفت حق مخلوق به عبارتند از: شهود خداوند، شناخت موجودات بهشتی، حکمت و عمل به دستورات الهی.
۱۶۳۱.

بازشناسی مفهوم و ماهیت بدعت از دیدگاه مفسرین

کلید واژه ها: بدعت ماهیت تفسیر مفسران قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۱۷۱
بدعت از عناوین پرچالش و پرکاربرد بین مسلمانان است که هرگروه و مذهبی سعی در استفاده ابزاری از آن به نفع خود است. در این میان مفسرین متقدم و متأخر، نگاه های متنوع و چالش انگیزی به این موضوع داشته اند تا جایی که هر کدام از آنان، گروه مقابل خود را متهم به بدعت گذاری کرده است. سوال اصلی این تحقیق آن است که مفسرین متقدم و متأخر چه دیدگاه هایی نسبت به ماهیت و مولفه های بدعت داشته و علل تنوع نگاههای آنان چیست؟ بر این اساس نویسندگان در این مقاله در سدد آنند که با توجه نظرات مفسرین شیعه و اهل تسنن در باب معنای لغوی و اصطلاحی بدعت، به مولفه های این موضوع دست یافته و علل تنوع این مفاهیم را از مسئله بدعت مورد تحلیل و بررسی قرار دهند. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که مفسرین، بدعت را به مثابه مفاهیمی همچون: «امرنوظهور»، «گزاره ی غیردینی»، «تشریع»، «حدوث» و «مخالفت» انگاشته ، که این تنوع دیدگاه های آنان، ریشه در «تقسیم بندیهای متناقض»؛ «فرق ننهادن مفهوم بدعت با مفاهیمی چون: اختراع، نوآوری، سنت و تشریع» و «اختلافات اعتقادی و مذهبی مفسرین» داشته و باعث شکل گیری و رشد اندیشه های سلفی در جامعه و فضای اتهام به بدعت گذاری در بین فرق و مذاهب مختلف گردیده است.
۱۶۳۲.

ظرفیت های مغفول احادیث اهل بیت علیهم السلام در تفسیر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن کریم احادیث تفسیری معانی عرضی معانی طولی جری و تطبیق ادعیه سیره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۲۵۳
بهره گیری از روایات اهل بیت علیهم السلام در تفسیر قرآن کریم را می توان گامی به سوی کشف معارف قرآنی و وصول به مراد جدی خداوند متعال قلمداد نمود. با توجه به جایگاه والای حدیث در علم تفسیر چنان می نماید که در تفاسیر مأثور از این منبع به طور شایسته بهره گرفته نشده است. این مقاله درصدد است پس از بیان ظرفیت های مغفول در احادیث به چگونگی بهره برداری حداکثری از این ظرفیت ها بپردازد. در این راستا تعمیم عنوان احادیث تفسیری به کلیه احادیثی که به نوعی با منطوق یا مفهوم آیات در ارتباط اند نخستین مرحله است. سپس به حوزه های حدیثی که کمتر در تفسیر مورد استفاده قرار گرفته، مانند ادعیه و سیره پرداخته شده است و درنهایت چگونگی تأثیر احادیث در کشف معانی عرضی، طولی و جری و تطبیق مورد بررسی قرار گرفته است.
۱۶۳۴.

تبیین رابطه ی تدبر با رضایت مندی نیروی انسانی بر اساس آموزه های وحیانی

کلید واژه ها: تدبر رضایت مندی نیروی انسانی قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۴
تدبر شاه کلید درهای بسته ی معرفت و مهم ترین عامل برای شناسایی ضعف ها و تقویت قوت ها و تدوین برنامه های مناسب جهت رشد و همسوسازی خواسته های منابع انسانی با اهداف سازمانی است. مدیران و سازمان ها با توجه به رسالت و اهدافی که دارند نیازمند منابع مالی، مادی، فناوری و انسانی بوده و باید از همه ی سرمایه ها به شکل بهینه استفاده کنند؛ اما پیشرفت علوم در دهه های اخیر روشن ساخته که جهت تداوم حیات سازمان ها، رفع نیازها و رسیدن به بهره وری ارزشمندترین سرمایه منابع انسانی است. پژوهش حاضر، باهدف تبیین و درک رابطه ی تدبر با رضایت مندی سرمایه ی انسانی از روزنه ی آموزه های وحیانی با روش توصیفی از نوع همبستگی و باهدف کاربردی و ماهیت نظریه پردازی داده بنیاد سامان یافته است. بر اساس راهبرد GT نخست 138 مضمون مرتبط با موضوع از گزاره های دینی استخراج، سپس در فرایند کدگذاری منجر به ادغام مفاهیم مشترک و شکل گیری مقوله های فرعی و دسته بندی محوری شده است. یافته های تحقیق نشان دهنده ی جایگاه بی مانند تدبر در کسب رضایت مندی کارکنان است. همچنین روشن شد که تدبر با مدیریت عقلایی رابطه ی مستقیم دارد و مدیران با اندیشه ورزی می توانند عوامل مؤثر، متغیرهای زمینه ساز و متغیرهای بازدارنده را شناسایی و نتایج آن ها را پیش بینی کنند.
۱۶۳۵.

نقش ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻏﯿﺒﯽ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﯾﺰﯼ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﯼ فرهنگی از منظر قرآن (با تأکید بر سیره حضرت یوسف (ع))

کلید واژه ها: قرآن اخبار غیبی برنامه ریزی راهبرد حضرت یوسف (ع) و فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۸۹
امروزه حضور فعال در آینده و دست یابی به اهداف بلندمدت در فضای رقابتی از طریق برنامه ریزی استراتژیک انجام می گردد که آینده نگری و پیش بینی آینده در تمام مراحل برنامه ریزی راهبردی به ویژه در مرحله تعین رسالت و اهداف امری ضروری و اجتناب ناپذیر است، با توجه به اینکه از نظر دانشی ساختن آینده بر روش ها و تکنیک هایی استوار است که نهایتاً نشان دهنده آینده (ممکن) و (احتمالی) بوده، لذا برنامه ریزی راهبردی را بر بستر فاقد قطعیت بناکرده است، این در حالی است که پیش بینی قطعی آینده از طریق اخبار غیبی در قرآن کریم به ویژه در سیره حضرت یوسف (ع) به عنوان یک راهکار اساسی بستر مناسبی را برای برنامه ریزی راهبردی فراهم کرده است، ازاین رو توجه به نقش اخبار غیبی که از طریق وحی، رؤیا، تعبیر خواب و برهان برای آن حضرت بیان شده، ضرورت دارد که در این نوشتار با روش تحلیلی- توصیفی و استنطاقی باهدف مقایسه میان برخی گزاره های دانشی و قرآنی مسئله یاد شده مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش عبارت اند از: 1 توجه به فرهنگ به عنوان بستر سایر مسائل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی 2. برجستگی علم غیب، اخبار غیبی، رؤیای صادقه و الهام برای پیش بینی آینده در تمام مراحل برنامه ریزی راهبردی فرهنگی حضرت یوسف (ع) 3. ابتنای برنامه های راهبردی بر بستر قطعی به دوراز هرگونه آزمون و خطا.
۱۶۳۶.

تحلیل شاخص های عدالت سیاسی در رویکرد تفسیری آیت الله جوادی آملی

نویسنده:

کلید واژه ها: شاخص ولایت فقاهت عدالت سیاسی گزینش سیاسی مشارکت سیاسی و جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۳۷
نوشتاری حاضر در صدد تبیین و تحلیل سنجه و شاخص عدالت سیاسی از منظر قرآن کریم با تأکید بر آراء تفسیری آیت الله جوادی آملی است. عدالت سیاسی یعنی امور سیاسی اسلامی به نحو شایسته و بایسته قرآنی انجام شود؛ تا شهروندان در یک فضای دینی عادلانه در عرصه فردی و اجتماعی خویش در شرایط مملو از عدالت و به دور از ظلم و ستم سیاسی زیست نمایند. همچنین عدالت سیاسی در نظام سیاسی قرآن کریم دارای شاخص های نظیر ولایت فقاهت، تبعیت از ولی فقیه، مشارکت سیاسی، نقد و نظارت پذیری، آزادی اجتماعات، گزینش سیاسی، عدالت امنیتی، عدالت قانونی، عدالت قضایی است. قلمرو پژوهش دارای محدودیت زمانی و مکانی بوده و متمرکز بر آراء تفسیری آیت جوادی آملی با توجه به منابع و تک نگاره های تفسیری ایشان است. روش در این پژوهش، روش استنطاقی و کشف پاسخ های تفسیری وی به پرسش تحلیل شاخص عدالت سیاسی است، هدف پژوهش، تحلیل و کشف شاخص عدالت سیاسی از نظرات تفسیری ایشان است تا یک اثر و پژوهش ارزنده و مفید برای پژوهشگران رشته قرآن و سیاست از نتایج و دستاوردهای تفسیری و علمی وی تولید شده باشد؛ لذا این پژوهش در صدد پاسخگویی به این پرسش خواهد بود که: «شاخص عدالت سیاسی با تأکید بر آراء تفسیری آیت الله جوادی آملی چیست؟»
۱۶۳۷.

معناشناسی مرگ جاهلیت در حدیث معرفت امام با تأکید بر آیات قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حدیث معرفت مرگ جاهلی امام تکفیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۶۴
در هندسه معرفتی شیعیان، شناخت امام، از اهمیتی ویژه برخوردار است. چون معنا و مفهوم امام نزد شیعه، همان انسان کاملی است که واسطه فیض الهی است، و با برقراری ارتباط با امام راستین است که می توان شناخت صحیحی از خدا و دیگر مبانی اعتقادی کسب نمود. از این جهت است که در حدیث معرفت امام، پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «اگر کسی بمیرد و امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است». حدیث معرفت امام، از جمله احادیث متواتر و معتبر بین شیعه و اهل سنت است. این حدیث از جهات مختلف مورد توجه نویسندگان قرار گرفته است. اما یک سؤال قابل توجه است که منظور از مرگ جاهلی چیست؟ به نظر نگارنده بی تردید، حدیث معرفت و روایات مشابه، اهمیت و ضرورت امامت و ولایت را بیان می کند و نمی توان کسانی را که صرفاً غیر عارف به امام زمانشان هستند، تکفیر نمود.
۱۶۳۸.

مدیریت زمان و اوقات فراغت در دانشجویان خوابگاهی با توجه به تعالیم قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: وقت فرصت بهره وری فرهنگ زندگی خوابگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۷۷
با در نظر گرفتن اینکه اهمیت خوابگاه در محدوده وظایف اجتماعی تعلیم و تربیت است، و دانشجویان بسیاری از وقت خود را خارج از کلاس درس و در محل اقامت خود، یعنی خوابگاه های دانشجویی می گذرانند، این موقعیت می تواند به یکی از بهترین پتانسیل ها برای بهره وری تبدیل شود. با تکیه بر آیات و روایات اسلامی، می توان به منابع متعدد و صحیحی برای گذراندن اوقات فراغت دست یافت، که برای هم فرد و هم جامعه نیز مؤثر و مفید باشد. از جمله راه های گذراندن اوقات فراغت با توجه به منابع اسلامی و آیات و روایات قرآنی و همسو با مدیریت وقت در دانشجویان، عبادت خداوند، خواندن کتاب، ورزش، گردشگری، فعالیت سیاسی و مباحثه و گفت وگو است. بدین ترتیب، دانشجویان به ویژه دانشجویان خوابگاهی، از نظر نحوه زندگی، گذراندن وقت و شرایط گذراندن زمان، نسبت به بقیه متفاوت هستند. بنابراین، با تکیه بر این اصول و توجه به نوع و نحوه زندگی دانشجویان خوابگاهی، به عنوان نیروهای بالقوه برای رشد و تعالی جامعه، می توان با مدیریت صحیح وقت و اوقات فراغت در آن ها، به پیشرفت و تعالی جامعه کمک کرد.
۱۶۳۹.

نقش پرستش و بندگی خدا در فرهنگ زندگی و کمال انسانی از دیدگاه آیات قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عبد نقش عبودیت کمال گرایی انسانیت اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۵۷
پرستش و بندگی از محوری ترین آموزه های قرآنی و اسلامی است. پرستش از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد، زیرا ناظر به هدف آفرینش انسان است. زندگی بشر بر مدار این حقیقت می گردد با توجه به فرمایش خدا در قرآن: ﴿ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنْسَ إِلاَّ لِیَعْبُدُونِ﴾(ذاریات/56). به نظر می رسد واژه «عبودیت»- به دلیل کاربردهای آن- به مفهوم «بندگی»، «بردگی»، «مملوکیت» و مانند آن است. پرستش روحی است که به اعمال حیات می بخشد، و معبر اصلی هدایت فرهنگی است بدین صورت که هر فرد ناخودآگاه بر جامعه اش تأثیرگذار است رفتار هر فرد جامعه را نیز به جامعه آرمانی می رساند. در این نوشتار سعی شده تا ابتدا معنای عبودیت و فرهنگ و سپس تأثیر آن بر کمال مورد بررسی قرار گیرد. در برخی موارد برای کامل تر شدن بحث، روایاتی آورده شده است. از جمله نقش هایی که بر فرد و اجتماع دارد عبارت اند از تسلط معنوی- کمال فردی و اجتماعی- عاقبت به خیری و شهادت و... است. یکی از مواردی که عبودیت در آن نقش دارد، از خودگذشتگی است که در ارتباط با دیگران مفهوم پیدا می کند، بنابراین عبودیت در بخش اجتماعی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
۱۶۴۰.

انواع روایات تأویلی سوره آل عمران درباره حضرت علی (ع)

کلید واژه ها: تأویل قرآن انواع تأویل قرآن روایت تأویلی امیرمؤمنان (ع) سوره آل عمران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۸۳
یکی از آموزه های اهل بیت (ع) در بیان معارف قرآن کریم، گشودن دریچه ای نو و هماهنگ با زمان به نام تأویل است. آیات قرآن افزون بر آن چه از ظاهر آن ها استفاده می شود، دارای تأویل اند و بهترین راه دست یافتن به تأویل قرآن از طریق اهل بیت (ع) است؛ زیرا طبق حدیث ثقلین، اهل بیت (ع) به عنوان عِدل قرآن به شمار می روند. در بسیاری از روایات اهل بیت (ع) به تأویل آیات قرآن پرداخته شده است. این مطالعه در پی یافتن پاسخ به این سؤال است که «در روایات تأویلی سوره آل عمران چه نوع تأویلاتی نسبت به امام علی (ع) صورت پذیرفته است؟». در این راستا، بر اساس معنای اصطلاحی تأویل قرآن در آیات و روایات، روایات تأویلی مرتبط با امام علی (ع) از بین روایات تفسیری سوره آل عمران استخراج، و با کاربست روش توصیفی تحلیلی مشخص شد که پنج نوع تأویل در این روایات درباره آن حضرت (ع) وجود دارد که عبارت اند از: معنای باطنی آیه، مصداق باطنی آیه، مصداق اتمّ اطلاق یا عموم آیه، تحقق مفاد آیه و معنای آیه متشابه.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان