درخت حوزه‌های تخصصی

تحولات صورت گرفته در وضعیت زنان با سوژگی و خودآگاهی زنانه نسبت دارد. زنان در جامعه امروز، فرصت آن را دارند در طیف وسیعی از امکان های پیشِ رو انتخابگری کنند و خواست خودشان را به طور موثری در فضای خانودگی- اجتماعی پیگیری نمایند و انتخاب های بیشتری را برای خویش مهیا سازند و تمایز و تشخص خویش را برجسته نمایند. این پژوهش صورت گرفته است تا بتواند جهان ذهنی کنشگران در خصوص مقوله جنسیت را واکاوی کند و تفسیر ایشان از درک شان در حوزه جنسیت و سنخ آرمانی جنسیت را نشان دهد. همچنین یافته ها مشخص می کند که کثرت خودآگاهی زنان چه تنوعی از درک و تصویرشان از جنسیت را نشان می دهد. رویکرد این تحقیق پدیدارشناسانه است و به روش کیفی صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها گفتگوی نیمه ساخت یافته هدفمند با 22 نفر از دختران ساکن تهران است که حداقل یک ترم تحصیل دانشگاهی دارند. تحلیل داده ها با روش کولاریزی انجام شد. سه رویکرد طبیعت محوری، تلفیقی و برابری خواهانه به جنسیت، مضامین اصلی به دست آمده از این پژوهش است.

درپی بردن به ویژگیها و ماهیت یک جامعه،همانند یک فرد، هیچ سند، مدرک، آمار و ارقام و یا اندازه‌گیریهای عینی ای هرگز قابل قیاس با ملاحظه و دید اجمالی و شهود نیست(آدن 1962). تماشای تلویزیون و مطالعه آزاد، ریشه در زندگی خانوادگی دارد. این فعالیتها با رشته محکمی به محیط خانوادگی کودکان پیوند می‌خورد و با آن تثبیت و ارزیابی می‌شود. از این رو، راههای نزدیک شدن کودک به رسانه، ارتباط ناگسستنی با پیچیدگی رابطه خانواده و رسانه دارد. بنابراین، تحقیقات درباره چگونگی استفاده از تلویزیون و فعالیتهای مطالعاتی باید در محیط طبیعی آن انجام پذیرد.

اوائل هر سال و هنگام انتشار فصلنامة بهارِ نشریه پژوهش و سنجش انتظار می‎رود رویش دوباره‎ای آغاز و گام‎های استوارتری بر مبنای تجربیات گذشته برداشته شود. بحمدا… انتشار به موقع چهار شماره در مورد مباحث فرهنگی ـ رسانه‎ای مطرح و مورد نیاز که بنا به اظهار نظرهای کارشناسان، در سال گذشته کمال یافته‎تر از سال‎های پیش عرضه شد، همین نوید را می‎دهد. در این شماره نیز که اولین فصلنامه سال جاری است، با پرداختن به موضوع مهم و در خور توجه «تبلیغات بازرگانی در رسانه» و با یاری گرفتن از همکاری صمیمانة اعضاء محترم شورای علمی نشریه، استادان و نویسندگان گرامی و تلاش بی‎وقفة همکاران اداره کل همکاری با مراکز علمی و هماهنگی پژوهش‎های صدا و سیما، ویژه نامه‎ای پر بار و ارزشمند، حاصل شده است. تبلیغات بازرگانی با هر مفهومی که از آن اراده شود و با هر رویکردی که با آن برخورد شود به علت ناشناختگی و پیچیدگی‎های انسان که هدف این فرایند است و نیز به دلیل گستردگی ابعاد گوناگون اقتصادی، فرهنگی و رسانه‎ای آن، موضوعی مهم و پیچیده به شمار می‎رود که آراء و اندیشة صاحبنظران دربارة آن یکسان نیست. تبلیغات بازرگانی امروزه بر مناسبات و رفتارهای اجتماعی و فرهنگی مردم از قبیل انتخاب مسکن، خوراک، پوشاک، وسایل زندگی و در ابعاد کلان‎تر، ساختار تولید و توزیع اثر می‎گذارد. مجموع تحقیقات و بررسی‎های به عمل آمده در این حوزه، حول سه محور قابل تفکیک و تمایز است. اول مجموع نظریه‎ها و دیدگاه‎هایی که در چهارچوب مکاتب اصلی علوم اقتصادی، اجتماعی و ارتباطات در تایید، رد، نقد و یا پذیرش مشروط تبلیغات بازرگانی ارائه شده است. مباحث مربوط به سازوکارها و ابزارهای نظارتی در سطح ملی، منطقه‎ای و بین‎المللی و مسائلی از این دست نیز از آنجا که نقد و پذیرش مشروط تبلیغات بازرگانی به شمار می‎آیند، در این بخش قرار می‎گیرند. محور دوم مطالعات مربوط به تأثیرات تبلیغات بازرگانی بر مخاطبان به ویژه گروه‎های خردسال، کودکان، نوجوانان و طبقات مختلف اجتماعی است که شامل انواعی از پژوهش‎های پیمایشی و میدانی می‎شود که علاوه بر آن که بازخوردهای پخش تبلیغات بازرگانی از رسانه را ارائه می‎کند خود نیز مبنای مطالعات بیشتر در سایر حوزه‎ها قرار می‎گیرد. محور سوم که تداوم طبیعی و منطقی محور دوم است، به فنون تبلیغ و چگونگی استفاده از فناوری‎های نوین در جهت اثربخشی بیشتر تبلیغات و تنظیم رفتار مصرف‎کننده اختصاص می‎یابد. انواعی از مباحث مربوط به ساز و کارهای تبلیغ، روش‎های جلب توجه و اقناع مخاطبان، جهت‎دهی و تنظیم رفتار خریداران، زمان و شرایط مناسب تبلیغ، تکرار و استفاده از ابزارهای هنری از قبیل نمایش، موسیقی، گرافیک و مانند آنها در این بخش جای می‎گیرد. علی‎رغم وجود این ادبیات نظری و کاربردی در حوزة تبلیغات بازرگانی و با وجود سابقه طولانی مفهوم تبلیغ در حوزه معارف اسلامی، متأسفانه نظریه‎پردازی و پژوهش در زمینه تبلیغات بازرگانی با لحاظ کردن ویژگی‎های فرهنگی، بومی، ایرانی و اسلامی نادر و فقر مفرط در این زمینه مشهود است. منابع حوزوی موجود در این زمینه بیشتر متوجه تبلیغ مذهبی و مسلکی و منابع دانشگاهی موجود بیشتر شامل ترجمه آثار، تحقیقات و مطالعات خارجی است و این در حالی است که ویژگی‎های فرهنگی جامعه ما، ماهیت و ساختار نظام ما، ورود رسانة ملی صدا و سیما به این عرصه و حجم عظیم تبلیغات بازرگانی که هر روزه از این رسانه عرضه می‎شود همگی، لزوم دستیابی به مبانی نظری و سبک و سیاقی مستقل و مبتنی بر ویژگی‎های فرهنگ اسلامی ـ ایرانی را ایجاب می‎کند. با درک این نیاز جدّی و به امید دستیابی به نظریات و دیدگاه‎های اساتید و کارشناسان و نیز ارائه آخرین دستاوردهای فکری در حوزه تبلیغات بازرگانی در آثار خارجی بود که این شماره به مبحث «تبلیغات بازرگانی و رسانه» اختصاص یافت. خوشبختانه فراخوان فصلنامه با استقبال گسترده اندیشمندان و صاحبنظران این حوزه مواجه و مقالات فراوانی دریافت شد که تعدادی از آنها پس از ارزیابی و گزینش توسط شورای علمی فصلنامه در سه محور «نقد و نظارت»، «مخاطب‎شناسی و تأثیرسنجی» و «فن و فناوری» تنظیم و ارائه شده است. هم چنین در این شماره، برای اولین بار، بخش ضمائم شامل «گزارش همایش»، «نمایه کتاب‎ها و مقالات موجود در حوزه تبلیغات بازرگانی» و «نمایه مقالات منتشره در شماره‎های سال گذشته» نیز به تنظیم رسید که امید است مورد استفاده پژوهشگران، دست‎اندرکاران و همة علاقه‎مندان قرار گیرد.

خانواده یکی از مهم ترین واحدهای اجتماعی است و حفظ سلامت آن در سلامت جامعه و اعضای آن تأثیر بسزایی دارد. رسانه ای شدن زندگی روزمره فرآیندی است که به پیوند مداوم زندگی روزمره فرد با رسانه ها اشاره دارد، فرآیندی که می تواند سلامت خانواده را متأثر سازد. بر این اساس، در این تحقیق با تمرکز بر 530 خانواده تهرانی دارای فرزند، و با استفاده از روش پیمایش، رابطه رسانه ای شدن زندگی روزمره و سلامت خانواده (شامل پنج بعد)، و تأثیر میزان مصرف هر یک از سه رسانه تلویزیون داخلی، شبکه های ماهواره ای و اینترنت بر این رابطه مورد پرسش قرار گرفت. نتایج تحقیق حاکی از آنند که رسانه ای شدن زندگی روزمره رابطه معنادار معکوسی با سلامت خانواده دارد و این رابطه معکوس در ابعاد ارتباطی و فرآیندی سلامت خانواده نمود دارد. در تحلیلی جزئی تر، دو بعد رسانه ای شدن هویت و رسانه ای شدن تعاملات همبستگی منفی با شاخص کل سلامت و با سلامت ارتباطی خانواده داشته اند. همچنین میزان مصرف اینترنت و استفاده از ماهواره با افزایش رسانه ای شدن از سلامت خانواده کاسته اند و استفاده از تلویزیون داخلی نقشی در فرآیند رسانه ای شدن نداشته است.

استقلال رسانه مفهومی مورد مناقشه است که در زمینههای مختلف معانی متفاوتی دارد که به عنوان یک هنجار ایده آل، استقلال را می توان در سطوح مختلف مورد بحث قرار داد لذا استقلال رسانه ای در بحث های فعلی به سیاست رسانه ای مرتبط است که تا زمانی که استقلال رسانه به عنوان یک چشم انداز مثبت یا "آرمان شهر" برای روزنامه نگاران، فعالان، سیاست گذاران یا سازمانهای رسانه ای عمل کند، به وضوح اهمیت وافری دارد، چرا که هر چقدر رسانه ها مستقل تر باشند به همان میزان ما شاهد دولتی پاسخگو با پشتوانه قوی رسانه ها خواهیم بود که می توانند به راحتی و بدون دغدغه خاطر هر حکمران و سیاستمداری را وادار به پذیرش خطای خود کنند.حال در این مقاله سعی شده در مورد کاربردهای متغیر مفهوم استقلال در گفتمان سیاست رسانه ای فعلی، از جمله مناقشات بین خدمات عمومی و رسانه های تجاری و همچنین سایر تنظیماتی که این مفهوم در آنها استناد می شود، مورد بررسی قرار داده و در نهایت، ما استدلال می کنیم که چگونه ماهیت رابطه ای استقلال، استفاده از آن را به عنوان یک اصل هنجاری در سیاست رسانه ای مشکل ساز می کند؟ بدین ترتیب هدف این مقاله بررسی کاربردها و زمینه های متغیر استقلال رسانه و بررسی دقیق ارزش آن در سیاست رسانه ای است. نتایج این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اسناد کتابخانه ای حکایت از این موضوع دارد که ابعاد مختلف استقلال رسانه در یک محیط رسانه ای معاصر جهت رسیدن به دولت باز امری ضروری بوده ونقش مهمی در پاسخگو کردن مسئولین و شفافیت اقدامات آنان ایفا میکند.

ورزش زنان از بارزترین نمودهای فرهنگ ی ه ر جامعه است که غفلت از آن می تواند نظام فرهنگی جامعه را ب ا مشکل مواجه کند. البته این مسئله همواره در تاریخ با چالش های جنسیتی برای زنان روبه رو بوده است. با پدیدآوردن این برداشت که تا اندازه زیادی بانوان از صحنه ورزش غایب اند و این امر باعث کوچک شمردن آن ها می شود و تلاش رسانه ها درگیری زن ان را در ورزش به حاشیه می کشاند، برای خ روج از ای ن وض عیت و استفاده مطلوب جایگاه رسانه ای، ناگزیر از بازنگری در برنامه ها و اتخاذ راهکارها و راهبردهایی در جهت ایج اد تعام ل هرچ ه بیشتر با رسانه ها هستیم. با توجه به این مسائل در این پژوهش درصدد پاسخ به این سؤال برآمدیم که آیا در سیاست گذاری رسانه ای ورزشی در جمهوری اسلامی ایران جایگاهی برای ورزش بانوان لحاظ شده است یا خیر؟ همچنین در کنار پاسخ به این سؤال، به بررسی سازمانی و سیاستی دو مسئله ورود زنان به ورزشگاه ها و پخش رقابت های ورزشی بانوان در رسانه ها به عنوان مصادیقی از این رویکرد کلی نظام ج.ا. ایران به مقوله ورزش بانوان پرداخته ایم. این پژوهش از روش کتابخانه ای و اسنادی بهره برده است؛ همچنین از برخی مصاحبه های خبری مسئولان حوزه ورزش و رسانه نیز در جهت بررسی دقیق تر موضوعات اشاره شده، استفاده شده است. در پایان، پس از بررسی قوانین و سیاست های موجود، این نتیجه به دست آمد که وضعیت سیاستی ورزش بانوان در کشور در انزوا قرار گرفته و آنچنان که باید و شاید، به این موضوع پرداخته نشده است. در بررسی موضوعات فرعی فوق، مشخص شد به طور مکتوب و در آیین نامه های اجرایی سیاستی یا امنیتی تنها منع قانونی برای ورود زنان به ورزشگاه ها وجود نداشته و فقط ممانعت مصلحتی ولی فقیه در یک برهه زمانی خاص بوده است. همچنین هیچ نوع سیاست جامع و کاملی مرتبط با پخش رقابت های ورزشی بانوان از رسانه ملی وجود نداشته و نیاز به ورود جدی سیاست گذاران فرهنگی و رسانه ای به این حوزه احساس می شود.

اوقات فراغت را می توان به طور نسبی پدیده ای مدرن و شهری تلقی کرد. در فضای اجتماعی شهرها و روستاهای ماقبل مدرن به دلایل گوناگون نیاز به فراغت در معنای امروزین خود نبود یا حداقل فراغت به صورت نهادی اجتماعی یا تشکیل نشده بود و به شکلی ابتدایی در اختیار خانواده های طبقات مرفه بود. در این مقاله با اتکا به سه مبحث در ادبیات اوقات فراغت یعنی رابطه بین کنشگر و ساختار، رابطه بین جنسیت و فضاهای شهری و رابطه بین مدرنیته، سبک زندگی و اوقات فراغت، سعی شده است پایه ای نظری برای تحلیل نظری و تجربی وضعیت فراغت زنان واقع در دوره های مختلف زندگی فراهم شود. تحقیق گرداگرد دو مفهوم ساخته شده براساس دیدگاه گیدنز یعنی «فراغت شهروندی» و «ساختمندی فراغتی» پایه گذاری شده است و برخی شواهد را در این زمینه جمع آوری کرده است. داده ها  از 1200 زن و دختر ساکن در شهر تهران به شیوه پیمایشی و با ابزار پرسشنامه به دست آمده و پس از انجام مراحل مختلف تحلیل عاملی مشخص شده است که اولاً 11 سبک فراغتی مختلف بین زنان وجود داشته است و دوم اینکه وضعیت موجود فراغتی زنان را می توان بسیار وابسته به خانواده و محتاج فاصله گیری از فضای خانه و خانواده توصیف کرد. زنان عمدتاً از وضعیت فراغت خود ناراضی اند و عمده فراغت خود را با خانواده می گذرانند. تحقیق تفاوت های مهمی را بین نسل های مختلف از نظر ذایقه فراغتی نشان داده است.

"عصر حاضر را عصر «انفجار اطلاعات و ارتباطات» نامیده‌‌اند. پیدایش ابزارها و فناوری‌های پیشرفته، بویژه رایانه‌های هوشمند، تغییرات جدی و بنیادی در شاخه‌های گوناگون دانش و کیفیت مطالعه و تحقیق در هر یک از آنها پدید آورده و به این ترتیب، امروزه دانش و دانشگاه به درون هر خانه‌ای راه یافته و روش‌های تحقیق را دچار تحولات اساسی کرده است. از مطالعه سیر تکامل کشورهای پیشرفته در می‌یابیم آن دسته از جوامعی که ابتدا زمینه و بستر لازم را برای تحقیق و پژوهش مهیا ساخته و آن را خمیرمایة طرح‌های خود قرار داده‌اند، مدارج ترقی و بالندگی را هر چه مطلو‌ب‌تر و در زمانی کوتاه‌تر پیموده‌اند. فصلنامه پژوهش و سنجش نیز طی سال‌ها فعالیت خود، همواره کوشیده است با طرح موضوعات موردنیاز رسانه ملی و درج مقالات علمی و پژوهشی، به بومی‌سازی در این حوزه کمک کند. طبق سیاست فصلنامه، سه شماره بهار، تابستان و پاییز هر سال، به موضوع ویژه‌ای اختصاص دارد و شمارة زمستان در قالب «جُنگ» ارائه می‌شود که مجموعه‌ای از مقالات مربوط به موضوعات مختلف در حوزة رسانه‌هاست. بر همین اساس در سال 85، شماره بهار و تابستان با موضوع «رسانه و موسیقی»، شماره پاییز، با موضوع «رسانه و زبان فارسی» و شماره حاضر، در قالب «جُنگ» ارائه شده است. همچنین به اطلاع همکاران، استادان، مدیران، دانشجویان و کلیه خوانندگان می‌رساند فصلنامه پژوهش و سنجش از شماره حاضر افتخار دارد از دیدگاه‌ها و اندیشه‌های استادان بزرگوار آقایان جناب آقای دکتر کاظم معتمدنژاد (عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی)، جناب آقای دکتر علی‌اکبر فرهنگی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)، جناب آقای دکتر علی رضائیان (عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی)، جناب آقای دکتر مهدی محسنیان‌راد (عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی) به عنوان هیئت تحریریه فصلنامه بهره‌مند گردد. ضمن تشکر از پذیرش این همکاری امید است فصلنامه بیش از پیش برغنای علمی و پژوهشی خود بیفزاید و پاسخگوی نیازهای گوناگون مخاطبان و خوانندگان فهیم و علاقه‌مند خود باشد. "

ساچی اندساچی، آژانس ارتباطی و تبلیغاتی مشهوری است که در سال 1970 از سوی دو برابر به نامهای موریس و چارلز در لندن تأسیس شد و امروزه مرکز اصلی آن در شهر نیویورک قرار دارد. این آژانس 140 شعبه در 76 کشور جهان دارد و افزون بر 6500 نفر در آن مشغول به کارند. در این اثر که در قالب گفت وگو آمده، مسیر موفقیت آژانس تبلیغاتی ساچی اندساچی را از زبان کوین رابرتس (Kevin Roberts)، مدیرعامل، رابرت سنیور (Robert Senior)، مدیر ارشد اجرایی، و پابلو دل کامبو (Pablo-del-Campo) مدیر خلاقیت ساچی اندساچی می خوانید.

هدف از این مقاله، ارائه مدل تبیین نقش مدیریت منابع انسانی در اجرای موفق نوآوری باز صنعت رسانه در حوزه IPTV سازمان صداوسیما بوده است. با توجه به نوین بودن پژوهش های مرتبط با نوآوری باز در رسانه و به خصوص در ایران، مطالعه حاضر از نوع پژوهش های بنیادی است. روش مورد استفاده در این پژوهش ترکیبی از نوع طرح شیوه های ترکیبی اکتشافی بوده است. در بخش کیفی 18 نفر از خبرگان حوزه IPTV صداوسیما برای اجرای فرایند مصاحبه با تکیه بر تکنیک گلوله برفی انتخاب شدند و نتایج مصاحبه بر اساس تکنیک تحلیل تم مورد بررسی قرار گرفت. در گام دوم پژوهش نیز، با رویکرد کمی برازش مدل استخراج شده در گام اول، با تکیه بر راهبرد پژوهشی پیمایشی از سوی خبرگان رسانه ای حوزه IPTV بررسی شد. به منظور بررسی و ارائه مدل نهایی، در این مرحله، رویکرد معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت PLS.2 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بررسی نشان داد که مدیریت منابع انسانی با 4 مؤلفه به کارگیری منابع انسانی، فرهنگ نوآورانه منابع انسانی، مدیریت دانش منابع انسانی و بهسازی منابع انسانی، نقش مثبت و معناداری (0/797) در اجرای موفق نوآوری باز در حوزه IPTV سازمان صداوسیما بر عهده دارد.

تون ادبی باف ت های اجتماعی را با قدرت و پیچیدگی ارائ ه می کنند. این متون تجارب اجتماعی را کامل تر به هم پیوند می دهند. همچنین، شیوه ی بازنمایی متون ادبی می تواند به فهم شای س ته تر و تاریخی تر منجر شود . علاوه بر ای ن ، متون ادبی می توانند دیدگا ه های متفاوت پایدار ایجاد نماین د . از این رو ی ، ادبیات داستانی انتخاب زیباشناخت ی اکثر محققان و منتقدان پسا استعماری است. از دیگرسوی ، تبلور شرق شناسی در زمینه های مختلف پژوهشی این گرایش عمومی رش ت ه ی زبان شناسی را به ی ک رشت ه ی دانشگاهی تمام عیا ر در علوم اجتماعی تبدیل کرده است . یکی از عرص ه های فرهنگی شرق شناسی همین ادبیات داستان ی ، روایت یا رمان اس ت . روایت نمودی از ماشین فرهنگی است که برای از بین بردن خاطرات به جا مانده از خشونت امپریالیس م ، انحراف ذهن بومیان و ایجاد ابهام به کار می رود. در نتیجه ، حس بدبینی نسبت به حکومت امپراتوری و هژمونی ناشی از آن کم رنگ یا خنثی م ی شود . فواید چنین دستاوردی برای امپریالیسم فراوان اس ت . این نوشته درصدد بررسی رابطه ی میان روایت و استعمار با تأکید بر آراء و آثار ادوارد سعید است.

افراط گرایی و خشونت گروه های افراطی به نام دین و به ظاهر اسلامی در سال های اخیر فجایع زیادی را به بار آورده است و مردم مناطق مختلفی از جهان به ویژه خاورمیانه از ناحیه افراطی گری مصائب زیادی را متحمل شده اند. فارغ از اینکه این منازعات که در منطقه و جهان بر پایه باورهای دینی شکل گرفته اند یا نه، برخی تلاش می کنند با ترویج اسلام هراسی، و همانندسازی خشونت و افراط گرایی با جهاد اسلامی، دین الهی و رحمانی اسلام به عنوان مکتبی خشن معرفی شود. بر همین اساس، مقاله پیش رو در چارچوب تحلیلی «سازه انگارانه» با هدف اصلی بازخوانی مفهوم جهاد اسلامی و ماهیت آن و تبیین افتراق انگاره های جریان افراط گرایی و خشونت در قالب دین درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که؛ ناسازگاری افراطی گری و خشونت با مفهوم اصیل جهاد اسلامی چگونه است؟ داده های به دست آمده از مطالعه موضوع تحقیق و منابع و نظرات اندیشمندان دینی تأئید می کنند که؛ فقدان درک صحیح از مفهوم نظری جهاد اسلامی موجبات تصور نادرست و عملی در مشروع بودن اعمال افراط گرایان و کاربرد خشونت علیه دیگران شده است و این در حالی است که «نسبتی بین افراط گرایی و جهاد اسلامی وجود ندارد». لذا اقدامات و اعمال خشونت آمیز گروه های افراطی گرا همچون القائده که برای احیای خلافت اسلامی و اجرای شریعت به عنوان نئوجهادیسم انجام شده است به لحاظ دینی مردود بوده و با آن ناسازگار است. نوع تحقیق کاربردی توسعه ایی بوده و روش آن اسنادی و کتابخانه ایی است.