درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی شهری و روستایی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
جامعه شناسی آموزش و پرورش جامعه شناسی اقتصادی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت جامعه شناسی تاریخی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی جنسیت جامعه شناسی خانواده جامعه شناسی دین جامعه شناسی سازمان جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی کار و شغل جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی جامعه شناسی کودک جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات جامعه شناسی نظری جامعه شناسی ورزش جهانی شدن روش شناسی در علوم اجتماعی مددکاری اجتماعی
جامعه شناسی روستایی و عشایر جامعه شناسی شهری
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۲۴۱ تا ۱٬۲۶۰ مورد از کل ۱٬۳۶۴ مورد.
۱۲۴۱.

بررسی جامعه شناختی ابعاد اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن و تأثیر آن بر فرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی (مطالعه موردی شهروندان مناطق 22گانه شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۳ 113 - 137

کلید واژه ها: جهانی شدن اجتماعی و فرهنگی فرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۹۳
دنیای جدید را عصر جهانی شدن نامیده اند؛ پدیده ای فراگیر با ابعاد متعدد که مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و همه کشورها را درگیر نموده است. بنابراین، بررسی آثار و پیامدهای این پدیده از ضروریات علوم اجتماعی است. بر این اساس، هدف مقاله حاضر بررسی جامعه شناختی ابعاد اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن و تاثیر آن برفرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی به عنوان ساکنین پایتخت است. بدین منظور 400 نفر از شهروندان 18 تا 65 ساله ی ساکن در مناطق 22 گانه شهرتهران با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و داده های تحقیق با استفاده از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. جهانی شدن از منظر اجتماعی-فرهنگی بررسی شده و فرهنگ شهروندی نیز با مولفه هایی نظیر قانون گرایی، مسئولیت پذیری اجتماعی و مشارکت اجتماعی سنجیده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهند که رابطه ی معنی داری میان ابعاد اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن و فرهنگ شهروندی شهروندان ساکن شهر تهران وجود دارد. طبق نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره، رسانه های ارتباط جمعی در بین ابعاد اجتماعی و فرهنگی جهانی شدن بیشترین تاثیر را بر فرهنگ شهروندی این شهروندان دارد.
۱۲۴۲.

سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله گردی در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 1-32

کلید واژه ها: زباله گردی زیست غیررسمی سیاست های شهری کردارهای فضایی مقاومت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۹ تعداد دانلود : ۴۳۵
پژوهش حاضر با هدف واکاوی مناسبات میان سیاست های شهری و زیست غیررسمی زباله گردی در شهر تهران انجام شده است. روش این پژوهش مطالعه موردی است و از مشاهده و مصاحبه نیمه ساختاریافته در کنار تحلیل اسناد استفاده شده است. نتایج نشان می دهد سیاست های شهری در بخش بازنمایی فضای شهری بر محوریت گفتمان های توسعه، مدرنیستی، زیباسازی و بهبود انتظام بصری قرار دارد. همچنین بازنمایی زیست زباله گردی براساس دو الگوی جرم انگارانه و آسیب شناختی صورت می گیرد. در زمینه کردارهای فضایی، سیاست های سازماندهی در قالب سیاست های انضباط بخشی و حذفی عمل می کند. سیاست های انضباط بخشی شامل سیاست زمان مندی، مکان مندی، گزینش- نظارت و بهنجارسازی است. این سیاست ها از خلال حاکمیت مرزی و حرکت مداوم حکمروایی شهری میان عرصه رسمی و غیررسمی عمل می کند و در صورت تخطی زباله گردها به سیاست های تنبیهی تغییر جهت می دهد. سیاست های حذفی نیز در هنگام ائتلاف میان سازمان های درگیر در حکمروایی شهری و نیز در مواقع شکست ائتلاف میان بخش عمومی و خصوصی رخ می دهد. کردارهای فضایی با هدف کسب سود، تامین اقتدار و بازسازی مشروعیت سازمانیِ از دست رفته برای حکمروایی شهری عمل می کند. در مقابل این سیاست ها، کارگران زباله گرد الگوهایی از مقاومت های نهان و آشکار را در فضاهای زیست خود با هدف مشروعیت زدایی از منابع اعمال قدرت و به رسمیت شناسی خود به کار می گیرند.
۱۲۴۳.

دیالکتیک اجتماعی فضا و فرهنگ؛ بازشناسی و تبیین جامعه شناختی توزیعِ فضایی فرهنگ در شهر اراک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 27 - 71

کلید واژه ها: برنامه ریزی فرهنگی شهر عدالت فضایی فرهنگ منفعت عمومی نیاز استحقاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۱۷
مقاله قصد دارد با استفاده از مفهوم عدالت فضایی، به فهمِ الگوی عینیت یافته فرهنگ در شهر اراک دست یابد تا ضمن فهم جایگاه فرهنگ در نظام برنامه ریزی شهری به تشخیص وضعیت تخصیص و نحوه توزیع انواع کاربری های فرهنگی؛ به عنوان بستر شکل گیری فعالیت های فرهنگی و میزان انطباق آن با نیازها و استحقاق فرهنگی شهروندان بپردازد. روش ترکیبی با رویکرد تبدیلی هم زماناست، داده ها در مراحل کمی و کیفی به طور هم زمان جمع آوری و تحلیل شده اند. در بخش کمی، جمع آوری داده ها شامل ِمیزان و نوع تقاضاهای فرهنگی و متغیرهای ملاک استحقاق با ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری متناسب با حجم انجام شد. جمع آوری اطلاعات مربوط به مطالعات کالبدی (میزان و نحوه توزیع کاربری های فرهنگی در مناطق شهر) با تحلیل ثانویه انجام و تمامی اطلاعات در نرم افزارGIS مکانی گردید. طبق نتایج الگوی توزیع فضایی فرهنگ در مناطق شهر اراک مسئله مند، ناکارا و ناعادلانه است. این توزیع در مناطق شهری محدود، ناکارا و نابرابر بوده و ارتباط معناداری بین ملاک منفعت عمومی با ملاک نیاز و استحقاق فرهنگی شهروندان در شهر اراک وجود ندارد.
۱۲۴۴.

تحلیل داده بنیاد رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی(مطالعه شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 1 - 26

کلید واژه ها: کرونا رفتار زیست محیطی نگرش زیست محیطی پسماندزایی گرانددتئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۴۷۴
شیوع بیماری کرونا اگرچه در ابتدا پیامدهای زیست محیطی مثبتی به همراه داشت، اما پس از مدتی، افزایش چشمگیر پسماندهای کرونایی، به تهدیدی جدی برای محیط زیست تبدیل گشت. بر همین اساس تحقیق حاضر به روش کیفی گرانددتئوری به تحلیل رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی در میان شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد پرداخته است. تعداد نمونه، 26 نفر بودند که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها، نظریه مبنایی بوده است که در طی سه مرحله کدگذاری متن مصاحبه ها، در نهایت مدل پارادایم گرانددتئوری استخراج شده است. همچنین به منظور اعتباریابی تحقیق از روش «اعتبار اعضا» و برای سنجش پایایی از روش «توافق درون موضوعی» استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که دو عامل «مکانیزم های پیشگیری» و «مکانیزم های درمان» سبب بروز پدیده «پسماندزایی کرونایی» شده و کنشگران در اثر وقوع آن، «رفتار زیست محیطی» را در یکی از انواع: 1)محیط دوستانه (مسئولانه)، 2)محیط نبینانه (لاقیدانه) و 3)محیط ستیزانه (وندالیستی) به عنوان راهبرد اتخاذ نموده اند که تحت تأثیر بستر حاکم و شرایط مداخله گر صورت گرفته است. بستر حاکم عبارت بودند از: 1)ویژگی های جمعیت شناختی فرد، 2)زیرساخت های بهداشتی-مراقبتی-درمانی، 3)زیرساخت های آموزشی، 4)نرخ شیوع بیماری کرونا. شرایط مداخله گر نیز عبارت بودند از: 1)ویژگی های شخصیتی فرد(تعهد و حساسیت زیست محیطی)، 2)ویژگی های اجتماعی فرد(بینش و نگرش زیست محیطی)، 3)جامعه پذیری(دانش و آگاهی زیست محیطی)، 4)فرهنگ سازی (هنجار و ارزش زیست محیطی)، 5)سیاست های دولت(اعتماد و تعلق زیست محیطی). در نهایت رفتار زیست محیطی کنشگران دو گونه پیامد را به دنبال داشته است: 1)مثبت: پالایش محیط زیست و 2)منفی: آلایش محیط زیست.
۱۲۴۵.

بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری ( مطالعه موردی: شهر اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 62-90

کلید واژه ها: آموزش شهروندی توسعه فرهنگی توسعه اجتماعی توسعه اقتصادی توسعه زیست محیطی توسعه پایدار شهری شهراردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۲۵۳
یکی از مهمترین و پیچیده ترین تحولات اجتماعی در نیم قرن اخیر، توسعه شهرنشینی و یکی از ضروری ترین عوامل همراه با توسعه شهرنشینی توجه به بحث توسعه پایدار شهری است. که این شکل از توسعه در عین برآورده کردن نیازهای فعلی، توان مداوم جوامع شهری نسل های آینده را نیز در ابعاد مختلف زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تضمین می کند. از مولفه هایی که به توسعه پایدار شهری در تضمین این توانایی کمک می کند آموزش شهروندی است.بنابر این هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه آموزش شهروندی و توسعه پایدار شهری (اردبیل) است.چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه ی نظریه پردازانی از حوزه شهروندی همچون برایان. اس.ترنر، روسو، ماکیاولی، اسلر و استارکی و... ارائه شد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ چگونگی جمع آوری اطلاعات، در زمره پژوهش های توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شهروندان شهر اردبیل و حجم نمونه براساس روش کوکران 384 نفر است. روش نمونه گیری، خوشه ای چندمرحله ای و روش تحلیل شامل آزمون همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری است. نتایج نشان می دهد که مدل پیشنهادی روابط بین متغیرهای از برازش قابل قبولی برخوردار بود همچنین بین آموزش شهروندی و شاخص های توسعه پایدار شهری رابطه مثبت و معنا داری وجود دارد.سطح معنی داری (p ) شاخص های فرهنگی و اجتماعی 01/0، اقتصادی و زیست محیطی 05/0 بود. جهت تاثیر بیشتر آموزش شهروندی بر توسعه پایدار شهری لازم است ابتدا بستر آموزش ( جامعیت و پویایی قانون، رفاه و تامین اجتماعی ) در جامعه فراهم شده سپس شرایط مداخله گر ( بی اعتمادی نهادی، عدم توسعه فرهنگی و ناکارآمدی آموزش رسمی) مرتفع گردد.
۱۲۴۶.

شناخت رابطه بین سلامت و نشاط اجتماعی با بی تفاوتی اجتماعی جوانان: مورد مطالعه شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۱ 175 - 208

کلید واژه ها: بی تفاوتی اجتماعی نشاط اجتماعی جوانان سلامت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۵۷۷
امروزه در محیط های کلانشهری، پدیده ای مانند بی تفاوتی اجتماعی، بیانگر بی احساسی، بدبینی، بی میلی و به عبارت بهتر نوعی افسردگی اجتماعی است. از منظر آسیب شناختی، بی تفاوتی در بین شهروندان نوعی بیماری اجتماعی شناخته می شود که از عناصر نامطلوب فرهنگ مدرن کلانشهرها بوده و با تأکید بیش از حد بر ترجیحات شخصی و منافع فردگرایانه در زندگی شهری معاصر نمود یافته و همچون مانعی در ایجاد و برقراری ارتباطات مثبت اجتماعی و نیز افزایش مشارکت شهروندان در امور اجتماعی قرارگرفته، به تضعیف یا حتی توقف فرایند توسعه ی ملی منجر می شود. هدف اصلی این مطالعه شناخت رابطه بین سلامت و نشاط اجتماعی با بی تفاوتی اجتماعی جوانان شهر کرمانشاه است. این مطالعه با روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. جامعه ی آماری مورد مطالعه جوانان 20 تا 30 سال شهر کرمانشاه هستند. که در زمان پژوهش (1396)، تعداد آن ها برابر 42017 نفر بود. با توجه به حجم زیاد جامعه ی آماری و جهت تسریع در گردآوری و تحلیل یافته ها، همچنین صحت و دق ت لازم، تعداد 400 نفر به عنوان نمونه ی مورد مطالعه قرار گرفتند. از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، آزمون t و آزمون تحلیل واریانس برای بررسی فرضیه ها و برای سنجش مدل پژوهش از رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر استفاده شد. یافته های حاصل نشان می دهد که بین متغیرهای سلامت اجتماعی (136/0-) و نشاط اجتماعی (114/0-) با متغیر وابسته (بی تفاوتی اجتماعی) رابطه ی معنادار ی وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان می دهد که دو متغیر سلامت اجتماعی (12/0Beta= ) و نشاط اجتماعی (12/0Beta= ) با مقادیر T برای سلامت اجتماعی (09/4- T=) با ضری ب مع نا داری (000/0 =Sig.T) و نش اط اجتماعی با مقدار T ب رابر (301/3 T=) و معنا داری (001/0 =Sig.T) بر روی متغیر وابسته تأثیر معناداری داشته اند.
۱۲۴۷.

برساخت های اجتماعی زنان از شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری- تفریحی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 184-220

کلید واژه ها: زنان برساخت های اجتماعی اوقات فراغت مراکز تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۲۵
مفهوم شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به مثابه سازه ای اجتماعی که در زمان های مختلف مدلول های متعددی داشته و شکل های مختلفی به خود گرفته و در جوامع مختلف استدلال های مختلفی را داشته است. در همین راستا این پژوهش با هدف برساخت های اجتماعی زنان از شیوه گذران اوقات فراغت در بستر مراکز تجاری به روش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شده است. محققان برای رسیدن به این هدف به سراغ زنان و دختران حاضر در مراکز بزرگ تجاری و تفریحی رفتند که بنابر اظهار خودشان این مراکز پاتوق آنهاست و با در نظرگرفتن معیار اشباع نظری با 15 نفر از زنان و دختران مصاحبه نیم ساخت یافته به عمل آمد. اطلاعات حاصل شده با سه مرحله کدگذاری و نیز با استفاده از نظریه داده بنیاد (رویکرد کدگذاری استراوس) مورد تحلیل قرار گرفت و در قالب مدل پارادایمی ارائه شد. یافته های این پژوهش نشان داد که در مرحله کدگذاری باز، بیش از 216 مفهوم و گزاره معنادار استخراج و در مرحله بعد 187 مفاهیم متناظر از تعداد 216 گزاره های معنادار کلی موجود در متن مصاحبه ها استخراج شد. بخاطر ارتباط مفهومی گزاره ها با همدیگر در مرحله کدگذاری باز 17 خرده مقوله از مفاهیم متناظر بیرون کشیده شده است. در نهایت پس از بررسی دقیق تر و پیوند بین مفاهیم خرده مقولات، 6 مقوله محوری به دست آمد که این مقولات عبارت از: هژمونی فرهنگ مصرف، رخ نمایی طبقه بالای اقتصادی، پذیرش فرهنگ غرب، همسانی با سلبریتی ها، تاثیرات فضای مجازی و تغییر سبک زندگی هستند که با انتزاع بیشتر این مقولات در مرحله کدگذاری گزینشی، یک مقوله هسته ای به شرح «شیوه گذران اوقات فراغت زنان در مراکز تجاری به علت گسترش فرهنگ مصرف و فرهنگ غرب در بستر رخ نمایی طبقه بالای اقتصادی، با استراتژی همسانی با سلبریتی ها و تاثیرات فضای مجازی به تغییر سبک زندگی زنان شهر شیراز منجر شده است» ظاهر شد که می تواند تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار بدهد.
۱۲۴۸.

بررسی تأثیر وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مدل متابولیسم شهری با تکیه بر رهیافت عدالت محیط زیست شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 57 - 84

کلید واژه ها: متابولیسم شهری عدالت محیط زیست شهری عدالت انرژی وضعیت اجتماعی و اقتصادی توسعه پایدار شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۹۴
هدف این پژوهش بررسی ارتباط میان وضعیت اجتماعی و اقتصادی شهروندان و برخی از متغیرهای متابولیسم شهری با تکیه بر عدالت محیط زیستی شهری در تهران است. لذا ارتباط رتبه اقتصادی اجتماعی که خود شاخص ترکیبی متشکل از متغیرهای میانگین قیمت فروش زمین، سرانه زیربنای مسکونی، مالکیت ملکی، ارزش مسکن، درصد کارفرمایان، درصد مدیران، درصد تحصیلات دانشگاهی و درصد بی سوادی است با برخی از شاخص های جریان متابولیسم شهری نظیر مصرف انرژی، تولید پسماند و فاضلاب موردبررسی قرار گرفت. روش مورداستفاده در این پژوهش ارزیابی - تحلیلی است و از مدل رگرسیون خطی ساده با استفاده از ابزارهای SPSS16  وGIS10.1  استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که از میان شاخص های مختلف متابولیسم شهری تنها میزان مصرف گاز با رتبه اجتماعی و اقتصادی مردم ارتباط معناداری دارد، درصورتی که سایر شاخص ها نظیر مصرف آب، برق، تولید پسماند و فاضلاب، فاقد ارتباط معناداری میان میزان مصرف انرژی و وضعیت اجتماعی - اقتصادی شهروندان است. درنهایت این مطالعه چارچوب مفهومی عدالت محیط زیستی و مدل متابولیسم شهری را با تلفیق سه جنبه از رهیافت عدالت محیط زیستی را به منظور مؤثرتر شدن مدل متابولیسم شهری ارائه می دهد.
۱۲۴۹.

ارائه مدلی عمومی برای محله جرم خیز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 1 - 32

کلید واژه ها: محله محله جرم خیز ساختارهای بیرونی محله ویژگی های ساختاری محله عوامل و سازوکارهای علی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۶ تعداد دانلود : ۴۴۵
وجود نظریه ها و مطالعات متعدد درباره جرم در سطح محله به رغم داشتن نقاط مثبت دچار نوعی تقلیل گرایی و ابهام هستند. بسیاری از این مطالعات در بررسی جرم به عوامل یکی از حوزه ها مانند اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی توجه کرده اند و قادر به مطالعه نظام مند جرم در سطح محله نبوده اند. همچنین نظریه ها و مطالعاتی که سعی کرده اند مدلی ترکیبی تر برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهند بازهم به خوبی قادر به ترکیب سطوح و ابعاد مختلف نبوده اند. هدف این مقاله ارائه مدلی چندبعدی و چندسطحی با تأکید بر عوامل و سازوکارهای علی برای توضیح جرم در سطح محله است. این مقاله بدون اینکه ادعای ارائه نظریه داشته باشد تلاش می کند با مرور فشرده نظریه های موجود در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی و ترکیب آن ها مدلی عمومی برای مطالعه جرم در سطح محله ارائه دهد. مقاله می کوشد توان تبیینی و توضیحی مطالعات حوزه محله و جرم را بالا ببرد. میزان موفقیت این هدف مشروط به آزمون این مدل با استفاده از داده های درون و بین محله ای و همچنین نقد آن توسط محققان این حوزه است. مدل ارائه شده در این مقاله مدلی چندبعدی و چندسطحی است به گونه ای که تلاش شده ویژگی های بیرونی و درونی محله همراه با قدرت عاملین جمعی و فردی را برای تبیین و توضیح جرم ترکیب کند.
۱۲۵۰.

اثربخشی انزوای اجتماعی، تنهایی و هویت دینی سالمندی بر از خود بیگانگی اجتماعی آنها (مورد مطالعه: آسایشگاه های سالمندی شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 106 - 134

کلید واژه ها: تنهایی هویت دینی انزوای اجتماعی و ازخود بیگانگی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۹۰۵
این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است.روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل شش آسایشگاه بود که عبارتند از: معلولین، کوثر، شالیزار، مریم، رنگین کمان زندگی و ماندگارکه بصورت شبانه روزی اداره می شد.بطور کلی تعداد 603 سالمند در آن آسایشگاه ها ساکن بودند که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان و کریسی تعداد 235 انتخاب شدند. در نتیجه متغیر انزوای اجتماعی دارای بیشترین تأثیر در گرایش سالمندان به طرف از خود بیگانگی اجتماعی بود و شاخص هویت دینی دارای کمترین تأثیر بود. درنتیجه سالمندان به دلیل تمایل اندک به دو شاخص تنهایی و انزوای اجتماعی بیشتر به طرف متغیر تابع از خود بیگانگی اجتماعی میل داشتند بر عکس تأثیر هویت دینی سالمندان که عمیق و اساسی بود.
۱۲۵۱.

شناسایی مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی و بررسی نقش آنان بر توانمندسازی کودکان کار و خیابان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 155 - 194

کلید واژه ها: کارآفرینی اجتماعی کودکان کار و خیابان توانمندسازی سازمان های مردم نهاد مدلسازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۳۴۵
بروز آسیب های اجتماعی گوناگون و فقدان برنامه ریزی های کلان در کشورها، امکان ادامه روند رشد طبیعی و زندگی برای برخی از کودکان را مختل و جوامع را با پدیده نوظهور کودکان کار و خیابان روبرو ساخته است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های کارآفرینی اجتماعی، در پی تبیین نقش آن بر توانمندسازی کودکان کار و خیابان بر مبنای مطالعه ای توصیفی-همبستگی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان ستادهای توانمندساز شهر تهران است که  تعداد 600 نفر می باشد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه 27 سوالی است که روایی آن به دو روش محتوایی و سازه و پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ (935/0) تأیید گردیده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Amos 21 و به روش مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشان داد که کارآفرینی اجتماعی به شکل مستقیم بر ارتقاء توانمندی های کودکان کار و خیابان تأثیرگذار است. همچنین در بین مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی مؤثر در توانمندسازی کودکان کار-خیابان، مؤلفه «اصول اساسی کارآفرینی اجتماعی» با ضریب رگرسیونی 831/0 و مؤلفه «برنامه های کارآفرینانه اجتماعی» با ضریب رگرسیونی 691/0 به ترتیب بیشتر و کمتر از سایر مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی بر توانمندسازی کودکان کار-خیابان در ستادهای توانمندساز تأثیرگذار بوده است.
۱۲۵۲.

نقش سرمایه ی اجتماعی در توسعه ی محله ای مطالعه ی تطبیقی: محله های نیار و سبلان، شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 166-198

کلید واژه ها: سرمایه ی اجتماعی توسعه ی محله ای محله ی سبلان محله ی نیار شهر اردبیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۳۳۲
طی دهه های اخیر رشد شتابان شهرنشینی، موجب بروز ناپایداری توسعه ی محلات شهری شده است. رویارویی با ریشه های این ناپایداری در مدیریت شهری، بدون مشارکت شهروندان و بهره گیری از سرمایه ی اجتماعی، امری دشوار است. هدف پژوهش، شناخت میزان تأثیرگذاری سرمایه ی اجتماعی بر توسعه ی محله ای است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری داده ها از روش پیمایشی (پرسشنامه ) استفاده شده است. از 21 نماگر در بُعد سرمایه ی اجتماعی و 15 معیار در بُعد توسعه ی محله ای برای سنجش روابط، استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های آماری پیرسون، رگرسیون، تحلیل مسیر و T مستقل، در نرم افزار SPSS، استفاده شده است. جامعه ی آماری شامل ساکنان محل های نیار و سبلان در شهر اردبیل هستند. برای تعیین حجم نمونه از روش کوکردان و برای نمونه گیری از روش تصادفی سیستماتیک منظم، استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که در هر دو محله، بین سرمایه ی اجتماعی و توسعه ی محله ای رابطه ی قوی وجود دارد. از نظر شاخص های مشارکت، پیوند همسایگی، شبکه ی اجتماعی و کیفیت کالبدی بین دو محله، تفاوت معنادار است و از نظر میزان رضایتمندی عمومی، تفاوت معنا دار نیست. در پایان بر مبنای یافته های پژوهش، پیشنهادهایی ارایه شده است.
۱۲۵۳.

هنجاریابی مقیاس جرم و خشونت در بین جمعیت بزهکاری شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش انتظامی سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۷۷)

کلید واژه ها: پرسش نامه جرم و خشونت تحلیل عاملی تأییدی پایایی هنجاریابی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
زمینه و هدف: جرم یک موضوع حساس و مسئله برانگیز بوده و افراد مجرم نسبت به گزارش برخی از رفتارهای خود و اقرار به گناه بی میل هستند، بنابراین برای سنجش آنها ابزارهای استانداردی لازم است. در این راستا به منظور بررسی گرایش به جرم و خشونت در افراد، پژوهش حاضر با هدف هنجاریابی مقیاس جرم و خشونت (سی.وی.اس) انجام شد. روش : بدین منظور با استفاده از یک طرح توصیفی- مقطعی، از بین مددجویان ندامتگاه اوین و کانون اصلاح و تربیت تهران تعداد 464 آزمودنی با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. یافته ها و نتایج: روایی محتوایی با استفاده از دو شاخص ضریب نسبی روایی محتوا (سی.وی.آر) و شاخص روایی محتوا (سی.وی.آی) محاسبه شد که بر این اساس آیتم شماره 1 از روایی برخوردار نبوده و بنابراین از پرسش نامه حذف شد. برای ارزیابی برازش مدل از شاخص های کای اسکوئر نسبی، شاخص نیکویی برازش، شاخص نیکویی برازش انطباقی، جذر میانگین مربعات خطای برآورد، شاخص برازش هنجارشده مقتصد، شاخص برازش افزایش، شاخص برازندگی توکر- لویس و شاخص برازش تطبیقی استفاده شد که نشانگر برازش مدل بودند. نتایج تحلیل عاملی نشان داد که الگوی چهار عاملی، برازش قابل قبولی با داده ها دارد و بار عاملی تمام عوامل به جز عامل های 9 و 25 در حد متوسط و قوی بود. ضرایب آلفای کرونباخ نیز نشان داد که مقیاس «سی.وی.اس» از پایایی بالایی برخوردار است. درمجموع نتایج پژوهش حاضر نشان داد که این پرسش نامه یک ابزار روا و پایا برای بررسی جرم و خشونت در متخلفان است.
۱۲۵۵.

تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و هویت قومی شهروندان شهرستان نورآباد دلفان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 65 - 90

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی هویت ملی هویت قومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۷۴
گسترش فناوری های نوین ارتباطی و در رأس آن اینترنت و شبکه های ارتباطی، فضایی برای ساخت مجدد هویت فراهم نموده است، در این میان پیوند عناصر اساسی هویت ساز، یعنی زمان، مکان، فضا و مرزهای زندگی اجتماعی را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. تحقیق حاضر در همین راستا و با هدف بررسی و شناخت تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و هویت قومی افراد 18 تا 40 سال شهرستان نورآباد دلفان انجام شده است. این پژوهش به روش پیمایشی و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انجام گرفته است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. روایی و اعتبار به کمک آلفای کرونباخ و اعتبار صوری حاصل گردید. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر معناداری بر هویت قومی دارد. همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که شبکه های اجتماعی مجازی 72 درصد از تغییرات هویت قومی پاسخگویان تحقیق حاضر را پیش بینی می کنند. همچنین یافته های تحقیق حاضر نشان داد که شبکه های اجتماعی تأثیر معناداری بر هویت ملی دارند. نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که متغیرهای مستقل تحقیق حاضر حدود 24 درصد از تغییرات هویت ملی پاسخگویان تحقیق حاضر را پیش بینی می کنند.
۱۲۵۶.

بررسی عوامل جامعه شناختی مؤثر در امید به آینده ی حاشیه نشینان تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 80 - 106

کلید واژه ها: امید به آینده حاشیه نشینان دین داری حمایت اجتماعی سرمایه ی اجتماعی سرمایه ی فرهنگی محرومیت نسبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۴۳۱
هدف مقاله مذکور «بررسی عوامل جامعه شناختی مؤثر در امید به آینده ی حاشیه نشینان تبریز بر اساس معادلات ساختاری» است. عوامل جامعه شناختی مانند دین داری، حمایت اجتماعی، سرمایه اجتماعی، سرمایه ی فرهنگی و محرومیت نسبی، از متغیرهای تأثیرگذار در امید به آینده است. امید و امیدواری به سلامت اجتماعی منجر می شود. روش مورداستفاده در این تحقیق، به لحاظ ماهیت علّی معلولی و تحلیل مسیر بر اساس معادلات ساختاری و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است و جامعه آماری موردمطالعه، حاشیه نشینان تبریز در سال ۱۳۹۶ بودند که ۶۲۲ نفر از بین حاشیه نشینان بر اساس فرمول کوکران با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و موردمطالعه قرار گرفتند. آزمون امید به آینده اشنایدر و آزمونهای محقق ساخته دین داری بر اساس الگوی گلاک و استارک، سرمایه فرهنگی و اجتماعی بوردیو، حمایت اجتماعی کوب و محرومیت نسبی تد رابرت گر به عنوان ابزار تحقیق مورداستفاده قرار گرفتند. تحلیل های آماری بر اساس معادله ی ساختاری و با استفاده از برنامه ی Spss و Amos انجام یافته است. نتایج نشان داد میانگین امید به آینده در بین حاشیه نشینان 7/39 و در سطح زیاد<br /> ارزیابی شده است. همچنین میانگین میزان دین داری 8/43 و در سطح متوسط، میانگین میزان محرومیت نسبی 7/25 و در سطح زیاد، میانگین سرمایه اجتماعی 2/11 و در سطح متوسط، میانگین سرمایه فرهنگی 8/10 و در سطح متوسط و میانگین میزان حمایت اجتماعی 2/10 و در سطح متوسط ارزیابی شده است؛ و مقادیر رگرسیونی مدل حاکی است که عوامل جامعه شناختی سرمایه ی اجتماعی به میزان (38/0)، سرمایه ی فرهنگی به میزان (24/0)، حمایت اجتماعی به میزان (23/0)، دین داری به میزان (20/0)، محرومیت نسبی به میزان (17/0-) در امید به آینده ی حاشیه نشینان تأثیر دارد.
۱۲۵۷.

ترس از جرم در فضای عمومی شهری از منظر زنان (مطالعه موردی: زنان شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹ 60-84

کلید واژه ها: ترس از جرم زنان فضای عمومی بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۸ تعداد دانلود : ۲۲۱
ترس یکی از نام آشناترین واژه هایی است که هر فردی به طور غریزی از بدو تولد تا زمان مرگ، آن را به هر شکلی تجربه می کند. هدف این پژوهش ترس از جرم در فضای عمومی از منظر زنان در شهرها(مطالعه موردی: زنان شهر بابل) در سال 1398بود. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه پژوهش را زنان 18 تا 60 ساله ساکن شهر بابل تشکیل داده اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 350 نفر تعیین شد و با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای تحلیل داده های پژوهش، از آزمون های ضریب همبستگی با نرم افزار spss24 و تحلیل معادلات ساختاری با نرم افزار Amos25 استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ، محاسبه و مناسب ارزیابی شد که بر اساس آن ضریب متغیرهای پژوهش و ابعاد آن بیش از 0.7 بود. در این پژوهش با به کارگیری آمار استنباطی رابطه متغیرهای فاصله اجتماعی و استفاده از وسایل ارتباط جمعی و کنترل غیررسمی، بی نظمی با ترس از جرم سنجیده شد که رابطه همه متغیرها مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان داد که این متغیرهای فاصله اجتماعی و استفاده از وسایل ارتباط جمعی و کنترل غیررسمی، بی نظمی با ترس از جرم رابطه معنی داری دارند. با استفاده از نرم افزار Amos25 و رسم مدل مقدار تغییرات متغیر وابسته به وسیله متغیرهای مستقل تبیین شد.
۱۲۵۸.

وضعیت توسعه اجتماعی در برنامه های توسعه ایران با تاکید برشاخص های اجتماعی توسعه پایدار شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۶ 83 - 105

کلید واژه ها: توسعه اجتماعی برنامه ریزی توسعه توسعه پایدار شهری برنامه های 5 ساله توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۲۳۴
توسعه پایدار شهری متأثر از عوامل متعددی است که یکی از آن ها سیاست های کلان بالادستی ازجمله برنامه های توسعه 5 ساله کشور است. با توجه به انتقاداتی که به این برنامه ها وارد است در این مقاله این هدف دنبال می شود که اساساً چه مبانی نظری در پشت برنامه های توسعه در ایران وجود دارد که مانع از تحقق اهداف آن می گردد. برای دست یافتن به پاسخ این پرسش، در مقاله حاضر نظریه دولت در باب توسعه اجتماعی و پیامدهای آن برای توسعه شهری پایدار بررسی شده است. روش انجام پژوهش تحلیل محتواست و داده های موردنیاز به شیوه اسنادی جمع آوری شده است. جامعه آماری پژوهش را برنامه های چهارم تا ششم توسعه تشکیل می دهند و موادی از برنامه های مذکور به صورت تمام شماری به عنوان نمونه انتخاب شده اند که حاوی اشاراتی به توسعه اجتماعی بوده اند. نتایج بررسی نشان می دهند که توسعه اجتماعی در اندیشه دولتمردان کشور محدود به تأمین برخی از نیازهای اولیه است. همچنین مواد مندرج در این برنامه ها بسیاری از مؤلفه های اصلی توسعه پایدار شهری مانند مشارکت اجتماعی، تنوع فرهنگی و اقلیت ها و گروه های خاص را در بر نمی گیرند. مزید بر این موارد، کیفی بودن اکثر شاخص های توسعه اجتماعی امکان عملیاتی شدن اهداف و سپس ارزیابی عملکرد دولت را در خصوص میزان تحقق اهداف بیان شده سلب نموده است.
۱۲۵۹.

تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان با تأکید بر باغ بانوان های شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 103-129

کلید واژه ها: زنان هویت بازاندیشی فضاهای نوین شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۳۴
این پژوهش به منظور مطالعه تأثیر فضاهای شهری مدرن بر بازاندیشی هویت زنان طراحی شده است. ایده اصلی تحقیق از نظریه گیدنز استخراج شده که استفاده از مکان های جدید را بر گروه های مختلف جامعه مؤثر می داند. با توجه به این که باغ های زنان به تازگی در برخی از شهرهای ایران ازجمله اصفهان تأسیس شده اند به نظر می رسد که این فضاها می توانند بر بازاندیشی و هویت نوین زنان مؤثر باشند. در این پژوهش 330 نفر از زنان شهر اصفهان که طی یک دوره زمانی 120 روزه به باغ های این شهر مراجعه کرده اند به عنوان نمونه آماری از جامعه آماری شهر اصفهان انتخاب شده اند. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی چندمرحله ای بوده و از میان باغ های واقع در محله های مختلف، 6 باغ انتخاب شده و پاسخگویان سپس از میان این باغ ها برگزیده شده اند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ای بوده که توسط محقق طراحی شده و به وسیله شیوه های علمی، ارزیابی شدند که داده های نهایی حاکی از معناداری گویه ها و صحیح بودن نهایی پرسشنامه بوده است. داده های به دست آمده سپس با استفاده از آزمون های آماری مختلف از جمله معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها نشان داده اند که فضاهای نوین شهری تأثیرات مؤثری بر تغییر دیدگاه و بازاندیشی هویتی زنان داشته اند اگرچه این تغییرات به دلیل تازگی تأسیس باغ ها غالباً در حوزه نظری صورت گرفته و هنوز تا بروز تغییرات عملی ناشی از فضاهای نوین، راه زیادی در پیش است.
۱۲۶۰.

سنخ شناسی فضاهای ناامن شهری از نگاه زنان (مطالعه موردی: زنان 45-15 سال شهر جاسک)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ 1-32

کلید واژه ها: فضای ناامن شهری زنان تحلیل تماتیک بندرجاسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۳۷۸
زنان نیمی از شهروندان هر جامعه و مشارکت اجتماعی آنان نقش بسزایی در توسعه جامعه دارد. در عین حال گاهی احساس ناامنی زنان در برخی فضاهای شهری، مانع از حضور اجتماعی آنان می گردد. بر همین اساس پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی فضاهای ناامن شهری از دیدگاه زنان صورت گرفته است که جامعه مورد مطالعه آن زنان 45-15 سال شهر جاسک بوده و تعداد 22 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شده اند. ابزارهای گردآوری داده عبارت بودند از: مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی و نقشه شهر که به منظور علامت گذاری فضاهای امن و ناامن شهری توسط افراد مورد مطالعه استفاده شده است. در نهایت داده ها به صورت متن پیاده سازی شده و به روش تحلیل تماتیک، تحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که فضاهای ناامن شهری از نظر زنان شامل دو مقوله اصلی می باشد: 1)فضای ناامن اجتماعی(فضای خلوت، فضای جُرم خیز، فضای بزهکارانه، فضای بیگانه اجتماعی، فضای مردانه، فضای غالباً موتورسوار و فضای ناامن برساخته اجتماعی) و 2)فضای ناامن کالبدی(فضای تودرتو، فضای تاریک، فضای کاربری مردانه، فضای تک کاربری، فضای حاشیه شهر، فضای غالباً مسکونی، فضای فاقد دسترسی به حمل ونقل عمومی، فضای بیگانه کالبدی، فضای فرسوده وفضای آلوده). بنابراین به منظور تشویق زنان برای حضور در فضاهای عمومی شهری نه تنها برقراری «امنیت» در این فضاها اهمیت دارد بلکه آنچه مهم تر است، ایجاد «احساس امنیت» در زنان می باشد چرا که صرفاً برقراری امنیت، موجب ایجاد احساس امنیت در زنان نمی گردد بلکه مستلزم توجه موازی به امنیت اجتماعی و امنیت کالبدی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان