درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۷۲۱ تا ۶٬۷۴۰ مورد از کل ۳۰٬۱۶۹ مورد.
۶۷۲۱.

واکاوی ژئومورفولوژی دامنه های شرقی ارتفاعات تالش (فرسایش قهقرایی) و پیامدهای آن بر دامنه غربی مشرف به دشت اردبیل(اسارت و انحراف) (مطالعه موردی: حوضه آستاراچای تا آق چای در شمال غرب استان گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره پنجم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 381 - 396

کلید واژه ها: ژئومورفولوژی فرسایش قهقرایی اسارت و انحراف تالش آق چای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۹۶
مقدمه: روند شمالی – جنوبی ارتفاعات تالش در کنار دیگر ویژگی های طبیعی آن تاثیر عمده ای بر سیستم ژئومورفولوژی محدوده داشته است. و در راستای آن تحولات بزرگ و غیر قابل تصوری را در حوضه های همجوار به دنبال داشته است. هدف : این تحقیق با هدف شناسایی، معرفی و جانمایی نقاط آسیب پذیر از فرسایش قهقرایی در دامنه های شرقی و نیز  اسارت رورخانه ای و همچنین انحراف بخشی از منابع آبی دامنه غربی ارتفاعات تالش که مشرف به دشت اردبیل می باشد. روش شناسی: روش تحقیق با استفاده از نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی و ژئومورفولوژی (1:25000)و چند مرحله بازدید صحرایی و تحلیل داده ها بر پایه مدل فرم و فرآیند انجام پذیرفته است. قلمرو جغرافیایی:   ارتفاعات تالش در شمال غرب استان گیلان با مختصات جغرافیایی "21 '17 ◦38   تا  "43  '26 ◦38   درجه عرض شمالی و "40 '39 ◦48   تا "29 '17 ◦48   درجه طول شرقی بین دو استان گیلان و اردبیل واقع شده است. یافته ها: دامنه های غربی مشرف به دشت اردبیل به ویژه در اطراف روستای آبی بیگلو، نه نه کران، نیارق آثار اسارت و انحراف رودخانه ای وجود دارد.دراین میان آسیب پذیرترین محل در شمال شرقی روستای نیارق در مختصات جغرافیای "52 '17 ◦38   عرض شمالی و "27 '37 ◦48 طول شرقی  در ارتفاع حدود1348متری ثبت شده است. در صورت کاهش ارتفاعی در حدود33متر در این محدوده امکان اسارت و انحراف منابع آبی این بخش از دشت اردبیل به سمت جلگه گیلان وجود دارد. بروز این امر پیامدهای مخرب زیست محیطی به ویژه تامین منابع آب را برای ساکنین روستاهای محدوده به همراه خواهد آورد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که اختلاف ارتفاع (1480متر)، شیب بالا (50درصد)و بارندگی زیاد (1350میلیمتر) بیشترین تاثیر را در بی ثباتی و ناپایداری دامنه های شرقی ارتفاعات تالش داشته، بطوریکه می توان آثار فرسایش قهقرایی و انحراف  را در سرشاخه های"آق چای، دگرمان کش" به خوبی نمایان است.
۶۷۲۲.

پهنه بندی اقلیمی شهرستان شاهرود براساس شاخص های جانمایی بادگیر و پارامترهای موثر بر آسایش حرارتی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۲ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 7 - 26

کلید واژه ها: جانمایی بادگیر پهنه بندی سیستم اطلاعات جغرافیایی روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف این پژوهش جانمایی استقرار بادگیر در شهرستان شاهرود با توجه به پهنه بندی اقلیمی و آسایش حرارتی است. این تحقیق به لحاظ هدف، از نوع کاربردی است. در ابتدا با بررسی مبانی نظری، فهرست اولیه شاخص های موثر بر مکان یابی بادگیر تهیه و توسط فن دلفی بازنگری و تایید شد. در ادامه نیز به منظور یافتن مناطق مستعد جهت استقرار بادگیر، از مدل ترکیبی استفاده شد. همچنین از مدل اولگی به منظور تعیین آسایش حرارتی در شاهرود و تشخیص زمان های مناسب برای استفاده از بادگیر استفاده شد. این مدل در برگیرنده تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. ابزار مورد استفاده شامل نرم افزار ArcGIS, version 9.3 و نرم افزار Expert Choice, version 2004 بودند. از روش مقایسه زوجی برای وزن بندی شاخص ها و پهنه ها استفاده شد. شش شاخص ساعات آفتابی، باد، ارتفاع، درجه حرارت، رطوبت نسبی و بارندگی برای مکان یابی بادگیر شناسایی شد. شاخص رطوبت نسبی با وزن 38/0 بالاترین و شاخص ارتفاع با وزن 154/0 کمترین امتیاز شاخص ها را کسب کردند. ماههای اردیبهشت و خرداد در زون آسایش حرارتی قرار دارند و زمان هایی هستند که بادگیر در شهرستان شاهرود چندان کاربردی نخواهد داشت. از سوی دیگر، تیرماه، مرداد ماه و شهریور به دلیل گرمای بالا و آذر، دی، بهمن و اسفند به دلیل سرمای زیاد زمان های مناسبی برای استفاده از بادگیر می باشند. در نهایت، لایه مربوط به هر شاخص برای شهرستان شاهرود تهیه و ترسیم شد. استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی توام با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و روش رویهم گذاری لایه ها این امکان را فراهم می آورد تا بتوان در یک پهنه جغرافیایی وسیع مکان بهینه برای انواع کاربری ها را شناسایی و تعیین نمود.
۶۷۲۳.

بررسی چگونگی تحولات سیستم سکونتگاهی در منطقه مرکزی ایران بین سال های 1335 تا 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 140 - 152

کلید واژه ها: سیستم سکونتگاهی منطقه مرکزی ایران تعادل تمرکز نخست شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۵۷
دسترسی آسان به کالاها و خدمات از مسائل بسیار مهم در امر برنامه ریزی است. این موضوع در بحث برنامه ریزی ملی، منطقه ای و ناحیه ای به ایجاد سلسله مراتبی از سکونتگاه ها با اندازه های متفاوت منجر خواهد شد. از آنجایی که منطقه مرکزی ایران دارای وسعت زیادی است، موضوع تعادل در سلسله مراتب بین سکونتگاه های این منطقه از اهمیت خاصی برخوردار است؛ لذا در این تحقیق هدف بررسی چگونگی تحولات سیستم سکونتگاهی در منطقه مرکزی ایران بین سال های 1335 تا 1395 می باشد. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی با به کارگیری تعدادی از مدل های برنامه ریزی شهری و منطقه ای است. در این پژوهش با به کارگیری شاخص های نخست شهری، شاخص دو شهر، شاخص 4 شهر یا کینزبرگ، شاخص 4 شهر مهتا، شاخص موماو و الوصابی، شاخص آنتروپی، شاخص عدم تمرکز هندرسون، شاخص تمرکز هرفیندال، شاخص الشخص و ضریب زیپف سیستم سکونتگاهی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که سیستم سکونتگاهی منطقه مرکزی ایران تا سال 55 به سمت عدم تعادل و پس از آن تا سال 75 به طور مختصر به سمت تعادل و از 75 تا سال 95 به سمت عدم تعادل حرکت نموده است. هم چنین در دوره مورد بررسی، منطقه مرکزی ایران، با پدیده نخست شهری مواجه بوده و کلان شهر اصفهان بر کل سیستم تسلط دارد اما از سال 75 به بعد با وجود عدم تعادل در سیستم، شاخص ها حکایت از شکل گیری کلان شهر جدید یزد در منطقه دارد. به منظور بهبود وضعیت تعادل سیستم سکونتگاهی منطقه مرکزی ایران، تمرکز زدایی از کلان شهر اصفهان با توجه به اصول آمایش سرزمین و تنظیم متعادل رابطه فضا و جمعیت و فعالیت و توزیع متعادل امکانات در شهرهای کوچک و میانی ضرورت دارد.
۶۷۲۴.

سنجش وتحلیل میزان احساس امنیت وآسایش گردشگران مذهبی در سفر به عتبات عالیات (مطالعه موردی مرز بین المللی مهران اربعین 1396و1397)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 143 - 158

کلید واژه ها: احساس امنیت وآسایش سنجش اربعین گردشگران داخلی. مرز مهران.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۰۷
گردشگری یکی از مهم ترین عوامل مولد ثروت و اشتغال در دنیا است. هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان احساس امنیت وآسایش گردشگران داخلی از شهر مرزی مهران است. روش تحقیق پژوهش توصیفی _ همبستگی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری رگرسیون گام به گام، مدل معادلات ساختاری(تحلیل مسیر) و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شده است . نتایج نشان می دهد، بین احساس امنیت و انتخاب مرز برای زیارت رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج آزمون T نشان می دهد که رضایت گردشگران از امکانات منطقه مورد مطالعه در وضعیتی مطلوبی بوده است. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام نشان داد، شاخص امکانات پذیرایی با بتای 218/0کمترین تأثیر، شاخص امکانات اقامتگاهی با ضریب بتای 297/0 بیشترین تأثیر را بر امنیت و آسایش گردشگران شهر مهران گذاشته است. همچنین، مدل ساختاری برازش شده برای کلیه عوامل تحقیق، توسط داده های پژوهش در سطح مناسبی از نظریه ها انجام شده حمایت کرده و برای تبیین متغیرها مدلی مناسب محسوب می شود و عامل امکانات اقامتگاهی با بار عامل 84/0 دارای بیشترین تاثیر و عامل امکانات پذیرایی با بار عاملی 54/0 دارای کمترین تاثیر روی امنیت گردشگری در مرز مهران می باشد. نتایج آزمون رتبه بندی فریدمن نشان داد که بالاترین میانگین رتبه (01/4) به عامل امکانات اقامتگاهی در نمره دهی اختصاص دارد.
۶۷۲۵.

بررسی تغییرات سوزبادهای دشت زرینه اوباتوو طی سه دهه اخیر با استفاده از روش من - کندال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی دوره ۵۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 557 - 572

کلید واژه ها: تغییر اقلیم رگرسیون چندجمله ای زرینه اوباتوو سوزباد من -کندال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۰۱
هدف از این مطالعه بررسی رفتار سوزبادهای دشت زرینه اوباتوو است. پس از بررسی کمی و کیفی داده های روزانه دما و سرعت باد طی دوره ۱۳۶۸-1399 با استفاده از آزمون های K-S و Run Test، فرض نرمال و تصادفی بودن داده ها بررسی شد. شاخص سوزباد با برقراری شروط دمای پایین تر از منفی 2 درجه سلسیوس و سرعت باد بالاتر از 8 / 4 متر بر ثانیه تعریف شد. برای شناخت رفتار خطی و غیرخطی و برازش خط روند و محاسبه شیب آن، رگرسیون چندجمله ای غیرخطی به کارگیری شد. از آزمون  من - کندال و آماره T من- کندال نیز برای بررسی انحراف احتمالی و نوع و زمان تغییرپذیری و جهش در سری های زمانی یادشده و داده های سوزبادها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در کل میزان دمای فصل زمستان منطقه افزایش یافته و متعاقب آن هم میزان سردی سوزبادها و فراوانی وقوع آن ها تغییر کرده است؛ به طوری که دمای سرمایش سوزبادها روند کاهشی داشته و در سال 1386 جهش معنی داری را تجربه کرده است. از اواسط سال 1380 نیز فراوانی سالانه طبقه اول سوزبادها دارای روند کاهشی بوده و چند جهش معنی دار را نشان داده و حالت نرمال بلندمدت خود را از دست داده است.  
۶۷۲۶.

ارزیابی تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی شهرهایِ پیرامون مادرشهر تهران (موردپژوهی: شهر قدس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال نوزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۸ 205 - 218

کلید واژه ها: تغییرات مدیریتی تغییرات کالبدی - فضایی شهرهای پیرامونی شهر قدس کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
شهرگرایی شتابان، رشد روزافزون شهرها، افزایش تراکم جمعیت در نواحی شهری ناشی از مهاجرت و تبدیل کانون های روستایی به مکان های گسسته ی شهری و ادغام شهری به شهری دیگر سبب برهم خوردن تعادل فضایی جمعیت و برنامه ریزی، آسیب های اجتماعی و دگرگونی های کالبد شهری فراگیر شده است که این تغییرها، نیاز به تغییرات مدیریتی و کالبدی- فضایی دارد. مدیریت حریم کلان شهرها به دلایل مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و زیست محیطی، موضوعی چالش برانگیز و تنش آفرین در روابط بین سطوح حکومتی بوده است. کلان شهر تهران نیز در رابطه با مسائل توسعه در نواحی حریم با چالش هایی پرشمار روبه رو است. این مدیریت به لحاظ عمل کردی و و جغرافیایی، یک مدیریت پراکنده است؛ از این رو، ضرورت به کارگیری نظام مدیریت یک پارچه ی شهری در این نواحی بایسته است. جامعه آماری شامل شهروندان و کارشناسان(مدیران و مسئولان) شهرقدس است که بر اساس برآورد فرمول کوکران، این تعداد برای شهروندان برابر با 384 نفر و برای کارشناسان برابر با 226 نفر تعیین شده و برای تجزیه وتحلیل داده های پژوهش از نرم افزار SPSS و برای آزمون فرضیه ها از آزمون t تک متغیره بهره گیری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مدیریت یک پارچه در شهر قدس، به عنوان یکی از شهرهای پیرامون مادرشهر تهران، در سطحی نامناسب قرار دارد و تنها برقراری این مدیریت باعث پیش رفت عمرانی، خدماتی و رضایت عمومی می شود. در همین راستا، فرضیه ی پژوهش مورد تأیید قرار گرفته است و پیوستنِ شهر قدس به شهر تهران از جنبه ی بهبود مدیریتی و کالبدی- فضایی در شهر قدس، اثرگذار است. کارشناسان و مردم شهر قدس در الحاق شهر قدس به شهر تهران دیدگاه موافق دارند و باورمندند که این عمل به دگرگونی های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی و افزایش اعتبارات برای طرح های عمرانی شهر قدس می انجامد.
۶۷۲۷.

بررسی تأثیر عملکرد بازاریابی در جذب مشتری های آژانس های گردشگردی با نقش میانجی اخلاق حرفه ای کارکنان (آژانس های مسافرتی شهر رشت)

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۲ 201 - 217

کلید واژه ها: عملکرد بازاریابی جذب مشتری آژانس های گردشگردی اخلاق حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۵۱
سازمان ها امروزه دریافتند که مشتریان کلیدی ترین دارایی آن ها هستند و این موضوع باعث شده که در حفظ و وفادار کردن مشتریان تلاش کنند؛ زیرا مشتریان وفادار، به منزله مزیتی رقابتی، اهمیت زیادی برای سازمان ها دارند. از طرف دیگر، نحوه برخورد و عملکرد کارمندان سازمان ها تأثیر مستقیم و بسزایی در جذب و وفاداری مشتریان دارد. عدم توجه به رفتار اخلاقی و فرار از مسئولیت ها و تعهدات سازمان ها باعث می شود نه تنها مشتریان خود را از دست بدهند، بلکه موجب از بین رفتن خودشان می شود. اخلاق حرفه ای در بازاریابی ایجاب می کند که سازمان ها در تمام مراحل چرخه عمر مشتریان، اعم از جلب، جذب، حفظ و نگهداری، با رفتاری مبتنی بر اصول اخلاقی حرفه ای سازمان برای جلب اعتماد، رضایت و وفاداری آن ها گام های مؤثر بردارند. این تحقیق به شناسایی تأثیر عملکرد بازاریابی در جذب مشتری های آژانس های گردشگردی با نقش میانجی اخلاق حرفه ای کارکنان (آژانس های مسافرتی شهر رشت) پرداخته است. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش پرسش نامه است که از طریق طیف لیکرت نمره دهی شده و پایایی آن از طریق آلفا کرونباخ سنجیده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های پارامتریک و ناپارامتریک (به وسیله نرم افزار SPSS25 و PLS3) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که عملکرد بازاریابی در اخلاق حرفه ای بیشترین ضریب اثر را دارد و آموزش بازاریابی می تواند در نحوه برخورد کارکنان تأثیر مثبت بگذارد. همچنین، اخلاق حرفه ای نقش بسزایی در جذب مشتریان آژانس های گردشگری ایفا می کند.
۶۷۲۸.

بررسی صداقت رهبر بر آوای کارکنان با میانجیگری رفتارهای توانمندسازانه رهبر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 241 - 256

کلید واژه ها: صداقت رهبر رفتارهای توانمندسازانه رهبر آوای کارکنان آژانس های مسافرتی شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۳۴۶
سازمان ها به منظور دستیابی به مزیت رقابتی و توسعه مستمر خود می بایستی این فرصت را برای کارکنان فراهم کنن د تا ایده ها، نظرها و اطلاعات خود را در فرآیندهای م رتبط با کار خ ود بی ان نماین د. همچنین پیشنهاد های سازنده و انتقادهای کارکنان برای سازمان هایی که تلاش می کنند موقعیتشان را در محیط بشدت رقابتی حفظ کنند، اهمیت اساسی دارد. به همین جهت هدف از این پژوهش بررسی صداقت رهبر بر آوای کارکنان با میانجیگری رفتارهای توانمندسازانه رهبر است. همچنین ، این پژوهش بر مبنای هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 460 نفر کارکنان خط مقدم آژانس های مسافرتی منتخب شهر یزد برآورد گردید و از طرق فرمول کوکران تعداد 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه های استاندارد صورت پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و سازه و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ و شاخص پایایی ترکیبی بررسی و مورد تایید قرار گرفته است. برای تحلیل داده ها از تکنیک مدل سازی ساختاری با نرم افزار اسمارت پی ال اس3 استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که صداقت رفتاری رهبر بر رفتارهای توانمندسازانه رهبر تاثیر مثبت و معنادار دارد؛ همچنین صداقت رفتاری رهبر بر آوای کارکنان با میانجیگری رفتارهای توانمندسازانه رهبر تاثیر مثبت و معنادار دارد.در نهایت نتایج نشان داد صداقت رفتاری رهبر به کارکنان اجازه می دهد تا در تصمیم گیری ها مشارکت کنند، مهارت های جدید را یاد بگیرند و کارایی خود را تقویت کنند و در نتیجه به آن ها شجاعت بیشتری می بخشد تا نظرات و افکار خود را با همکاران خود ابراز نمایند.
۶۷۲۹.

تعیین اولویت های توسعهی درون زا در شهر گرگان با استفاده از اصول رشد هوشمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴ 83-94

کلید واژه ها: پراکنش شهری توسعه پایدار رشد هوشمند گرگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۹۶
الگوی گسترش شهرها در رابطه با رشد شهرنشینی موجب رشد افقی بیش از اندازه شهرها شده است. در برابر این پدیده، نظریهها و جنبشهایی برای دستیابی به توسعه پایدار شهری شکل گرفت که از آن جمله میتوان به جنش رشد هوشمند اشاره کرد. در این نظریه رشد و گسترش فیزیکی شهر در خدمت جامعه، اقتصاد و محیط زیست برای ارتقای کیفیت زندگی قرار میگیرد. گرگان از شهرهای حاصلخیز شمال کشور میباشد که علاوه بر مرکزیت سیاسی، مرکزیت اقتصادی منطقه را نیز بر عهده دارد. امروزه پدیده پراکنش شهری در این شهر به وضوح قابل مشاهده میباشد که از آن جمله میتوان به نابودی زمین های حاصلخیز و اراضی جنگلی پیرامون شهر اشاره کرد. در این تحقیق سعی شده است با استفاده از این جنبش، اولویت های توسعه درون زا در شهر گرگان به منظور کنترل پدیده پراکنش شهری این شهر تعیین گردد. بدین منظور، عوامل مختلف شهری با اصول ده گانه رشد هوشمند مورد مطابقت به نقشه و لایههای اطلاعاتی تبدیل شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی GIS قرار گرفتهاند، این عوامل در محیط بر اساس درجه اهمیتشان نسبت به یکدیگر مقایسه و وزن دهی شدهاند و درنهایت مناطق مستعد توسعه با توجه به اصول (AHP) رشد هوشمند در محدوده شهر مشخص شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی میباشد و از من ابع و دادههای موجود در سال 1386 استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد مناسب ترین مکان برای توسعه در شهر گرگان بر اساس اصول رشد هوشمند شمال و شرق به سمت شمال شرقی شهر میباشد و مکانهای دیگر از اولویت کمتری برخوردارند.
۶۷۳۰.

تحلیل عوامل تاثیر گذار در کنترل بازار زمین شهری (مورد مطالعه: کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ ۱۰۰-۷۷

کلید واژه ها: اراضی شهری بازار زمین شهری دیمتل فازی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۹۴
تغییر تحولات فضایی منطقه کلانشهر تهران تحت تاثیر بازار اراضی و مسکن بوده است. طی سالهای گذشته، رشد بی رویه جمعیت به دلیل مهاجرت و غیره، بازار زمین و مسکن و ساختار فضایی شهر را به شدت تغییر داده است. دستیابی به عدالت فضایی زمین و مسکن همواره ذهن سیاست گذاران شهری و مدیران را به خود مشغول کرده است تا مقدمه توسعه پایدار در ساختار فضایی شهرها فراهم گردد. بنابراین بکارگیری سیاست های مناسب جهت برون رفت از وضعیت نامناسب رانت در فضاهای شهری امری ضروری بوده و از جایگاه بالایی برخوردار می باشد. نوع پژوهش از لحاظ هدف کاربری و ماهیت آن، توصیفی تحلیلی است. هدف این مقاله بررسی و تحلیل عوامل علی و معلولی تاثیر گذار درکنترل بازار زمین شهری تهران می باشد. جامعه آماری مشتمل بر 25نفر از متخصصان و مدیران شهری در کلانشهر تهران می باشد. برای تجزیه و تحلیل نتایج از دیمتل فازی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد بعد مدیریتی اثرگذارترین و بعد مالی-اقتصادی اثرپذیرترین معیار ابزار کنترل در بازار اراضی کلانشهر تهران بودند. همچنین در ابعاد مالی شاخص مالیات بر نقل و انتقالات مکرر زمین و مالیات بر سود حاصل از فروش، در برنامه ریزی شهری شاخص ضوابط منطقه بندی و ضوبط کاربری اراضی، در بعد مدیریتی شاخص آماده سازی زمین و توسعه اراضی تحت نظارت و در نهایت بعد حقوقی شاخص تعیین حقوق مالکیت و قوانین ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به ترتیب اثرگذارترین و اثرپذیرترین شاخص شناخته شدند.
۶۷۳۱.

جامعه محلی و توسعه گردشگری دریایی (نگرش جامعه میزبان نسبت به توسعه گردشگری دریایی در استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶) 103 - 127

کلید واژه ها: گردشگری جامعه محور نگرش جامعه محلی پذیرش اجتماعی گردشگری دریایی شهرهای ساحلی استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۲۹
گردشگری دریایی در سال های اخیر یکی از شاخه های پرطرفدار گردشگری در سطوح بین المللی محسوب می شود که بخش زیادی از اقتصاد گردشگری را به خود اختصاص داده است. موضوع اصلی این تحقیق نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری دریایی در استان مازندران است. در این تحقیق، با توجه به فضای مفهومی گردشگری دریایی، نگرش جامعه میزبان از سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی نسبت به توسعه گردشگری دریایی مورد توجه قرار گرفت. به لحاظ روش شناسی، تحقیق در زمره تحقیقات پیمایشی است که با استفاده از ابزار پرسشنامه، اقدام به جمع آوری داده ها شده است. جامعه آماری کلیه ساکنان شهرهای ساحلی استان مازندران که 397 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده مورد مطالعه قرار گرفتند. اعتبار ابزار، اعتبار صوری و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (ظرفیت تحمل 0/752) مورد تأیید واقع شده است. یافته ها نشان داد میانگین نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری دریایی(از نمره 5)، در بعد اقتصادی 2/67، در بعد اجتماعی  2/34 و نهایتا، در بعد محیط زیستی به میزان 2/11 بوده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات نیز نشان داد که به طور کلی، نگرش جامعه محلی نسبت به توسعه گردشگری در حد پایین می باشد. با توجه به این که حمایت اجتماعی جامعه محلی از توسعه گردشگری دریایی، لازمه توسعه و موفقیت طرح های توسعه ای می باشد، پیشنهاد می شود که سیاست گذران و برنامه ریزان محلی، قبل از اقدام توسعه ای و اجرای برنامه های توسعه گردشگری، نسبت به جلب توجه مردم محلی و ایجاد نگرش نسبت به توسعه گردشگری دریایی اقدام نمایند .
۶۷۳۲.

ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا در بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 1393 - 1412

کلید واژه ها: ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی بحران ژئوپلیتیکی قدرت های فرامنطقه ای مدل سازی ساختاری نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۲۰
در پژوهش حاضر به شناخت مهم ترین ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا در بحران سوریه با درنظرگرفتن اهمیت و ارتباط این ابعاد و مؤلفه ها با یکدیگر و در قالب یک مدل ساختاری پرداخته شده است. این پژوهش با روش ترکیبی انجام شده است؛ در بخش کیفی آن با استفاده از نظریه داده بنیاد الگوی عوامل ژئوپلیتیکی مؤثر در روابط روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا در بحران سوریه طراحی شده و در بخش کمی با روش مدل سازی ساختاری و نرم افزار Smart PLS الگوی حاصل در معرض آزمون کمی قرار گرفته است. بر اساس یافته های پژوهش، ابعاد و مؤلفه های ژئوپلیتیکی روابط روسیه با امریکا و اتحادیه اروپا در بحران سوریه عبارت است از: شرایط نظام ژئوپلیتیک جهانی با مؤلفه های اهمیت سوریه در راهبرد ژئوپلیتیکی این قدرت ها و رقابت این قدرت ها در نظام ژئوپلیتیک جهانی، عوامل ژئواستراتژیکی با مؤلفه های اهمیت نظامی سوریه و اهمیت مسیر ارتباطی این کشور، کدهای ژئوپلیتیکی با مؤلفه های شرایط داخلی و سیاست خارجی این قدرت ها نسبت به بحران سوریه، نظام ژئوپلیتیک منطقه ای با مؤلفه های روابط قدرت های فرامنطقه ای با قدرت های منطقه ای و رقابت قدرت های منطقه ای، عوامل جغرافیایی با مؤلفه های موقعیت جغرافیایی و موقعیت نسبی سوریه، مهاجرتی، سرزمینی و قومیتی، عوامل ایدئولوژیکی با مؤلفه های مذهبی و گفتمانی و عوامل ژئواکونومیکی با مؤلفه های منابع انرژی و منافع اقتصادی . با توجه به اهمیت ابعاد و مؤلفه های یادشده برای این قدرت ها، آن ها به جای حل بحران به دنبال مدیریت آن اند تا حداکثر بهره را از بحران سوریه در راستای منافع ژئوپلیتیکی خود ببرند؛ به همین سبب، این بحران به یکی از طولانی ترین بحران های ژئوپلیتیکی دوران معاصر در نظام جهانی تبدیل شده و تلاش های دیپلماتیک برای حل آن بی نتیجه مانده است .
۶۷۳۳.

مدلسازی خطی تغییرات مساحت موثر دریاچه کوه گل سی سخت (کهگیلویه و بویراحمد)

نویسنده:
منبع: علوم زیست محیطی و دانش جغرافیا دوره ۱ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱

کلید واژه ها: خشک شدن کوه گل مدل خطی مساحت دریاچه کوه گل گوگل ارث

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۵۵
در بسیاری از روشهای تحلیل تصویرنگاری عملکردی تشدید مغناطیسی(fMRI) برای لحاظ کردن تأثیر سیستم همودینادمیک، پاسخ سیستم همودینامیک(HRF)، را با توابعی مانند تابع گاما یا تابع گوسی مدل می کنند. این توابع معمولاً یک یا دو پارامتر دارند که توسط تحلیل گر و با توجه به دانش قبلی وی انتخاب می شوند. ه دف از ای ن مقال ه برس ی تص اویر م اهواره ای در ط ی چن دین س ال از دریاچه کوه گل سی سخت و تغیی رات خ ط ساحلی آن ،که ب ه م دل س ازی تغیی رات مس احت دریاچه کوه گل منج ر ش د پرداخت ه م ی ش ود در ای ن مدل خطی پ یش بین ی م ی گ ردد اگ ر ب ه ش رایط بحران ی دریاچه کوه گل رس یدگی نش ود ای ن دریاچ ه در سال 2030 به ط ور کا م ل خش ک خواه د ش د . ب ا برس ی تص اوی م اهواره ای از دریاچه کوه گل م ی ت وان دریاف ت ک ه مهمت رین عوام ل خش ک ش دن دریاچه کوه گل عوام ل طبیعی و عوامل انسانی م ی باش د و ش رایط ج وی مانن د ک اهش ن زولات و اف زایش تبخی ر نم ی توان د عام ل اص لی خش ک ش دن دریاچه کوه گل باشد ب ه ای ن نکت ه بای د توج ه داش ت ک ه ک اهش حج م آب دریاچه کوه گل س بب کم شدن گونه جانوری و گیاهی اطراف دریاچه م ی ش ود در نتیج ه ، کم شدن گونه جانوری باعث خشکی و نابودی زیست بوم کوه گل خواهد شد که به روند خشک شدن دریاچه تسریع خواهد شد.
۶۷۳۴.

تبیین نقش اعتبارات مالی در تولید کشاورزی نواحی روستایی شهرستان ماسال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 198-175

کلید واژه ها: اعتبارات مالی وام روستایی تولید کشاورزی نواحی روستایی ماسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۹۰
ضعف مالی بسیاری از روستاییان برای تأمین هزینه های اولیه تولید در بخش کشاورزی، آنها را از ادامه فعالیت دلسرد می کند و احتمالاً یکی از مهم ترین پیامد های ادامه این وضع، پرداختن روستاییان به مشاغل خدماتی، فروش و تغییر کاربری اراضی و در مواردی مهاجرت به شهرهاست. آنچه که می تواند موجبات بازدارندگی این روند نامطلوب را فراهم آورد افزایش سرمایه خانوارهای روستایی از طریق اختصاص اعتبارات مالی است. این اعتبارات با هدف ارائه خدمات مالی به گروه های کم درآمد در کشورهای در حال توسعه در سه دهه اخیر مطرح شده است و با اعطای وام به روستاییان به ویژه آنهایی که در امور تولیدی فعالیت دارند این امکان را می دهد که به سبب فراهم بودن نقدینگی بتوانند نیازهای مالی شان را برای انجام عملیات تولیدی و تهیه نهاده های کشاورزی تأمین نمایند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، تبیین نقش اعتبارات مالی در تحولات بخش کشاورزی نواحی روستایی شهرستان ماسال است. بدین منظور با استفاده از روش تحقیق توصیفی تحلیلی، وضعیت وام های دریافتی 331 خانوار نمونه روستایی در 15 روستای منتخب طی سال های 1385 تا 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد مجموع سطح زیر کشت و میزان کل تولیدات زراعی آبی به ترتیب با افزایش 1/10 درصدی و 6/37 درصدی مواجه شد و مجموع سطح زیر کشت و میزان کل تولیدات زراعی دیم به ترتیب یک افزایش 8/34 درصدی و 3/23 درصدی را نشان داد. در بخش کشت محصولات باغی آبی نیز سطح زیر کشت و میزان تولید به ترتیب 50 درصد و 6/34 درصد افزایش یافت. محصولات باغی دیم نیز با افزایش 4/23 درصدی در سطح زیر کشت و افزایش 5/33 درصدی در تولیدات مواجه شد. لازم به ذکر است که افزایش سطح زیرکشت اراضی زراعی ، عمدتاً به دلیل تغییر کاربری اراضی جنگلی (جنگل تراشی) و تبدیل اراضی بایر بوده است. جمع بندی یافته ها بر این نکته تأکید دارد که اعطای اعتبارات مالی به روستاییان موجب افزایش بازدهی اراضی کشاورزی شده و اثرات مطلوبی برجای گذاشته است.
۶۷۳۵.

تبیین روان شناسی محیطی معیارهای کیفیت فضایی مجتمع های مسکونی در ارزیابی عملکرد مبنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 628 - 644

کلید واژه ها: مجتمع های مسکونی کیفیت کالبدی روان شناسی محیطی ارزیابی عملکرد مبنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۵
به طور عمده POE در مطالعات غربی بیشتر به جنبه های عملکردی ساختمان می پردازند و هر ساخته و فرآورده انسانی از مباحث زمینه ای و رفتاری تأثیر می پذیرد. با توجه به نظر خبرگان معاصر(ادبیات تحقیق) اولویت مولفه-های ارزیابی در ایران به ترتیب، شامل ارزیابی: ۱- فنی و تکنیکی؛ ۲- رفتاری؛ ۳- حقوقی و اقتصادی؛ و ۴- عملکردی است. ارزیابی های پس از سکونت را به دو دسته تقسیم می کند: ارزیابی های پس از سکونت قیاسی و ارزیابی های پس از سکونت مولد. در ارزیابی های پس از سکونت قیاسی، پژوهشگر به منظور ایجاد هنجارها یا درک تغییرات در قبل و بعد از اجرای یک طراحی جدید، به مقایسه بین فضاها می-پردازد. ارزیابی های پس از سکونت قیاسی به احتمال بیشتری مستلزم روش های عینی ازجمله روش های مورد استفاده در مقیاس های پرسشنامه استانداردشده هستند که بر این اساس در این پژوهش ارزیابی مبتنی بر پرسشنامه مدنظر بوده است. در این پژوهش ارزیابی رفتاری، در زمینه های ادراک روان شناختی محیطی با تاکید بر مولفه ها و شاخص های روان شناختی محیطی در حوزه کیفیت سنجی فضایی مدنظر است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بنا به ماهیت بنیادین بوده و از روش فراتحلیل نیز در جمعبندی مطالعات و تنسیق سوابق مطالعاتی در این رابطه بهره برده است. یافته های تحقیق نیز به اولویت سنجی فاکتورها و معیارهای کیفیت روان شناختی مجتمع های مسکونی با ارزیابی عملکردمبنا اشاره دارد که بیشترین میزان اولویت های کاربران از مولفه ها عبارتند از: قلمرو همسایگی، فضای شخصی، محرمیت، تعامل پذیری، فضاهای مشاع، سیالیت فضایی، انعطاف پذیری فضایی، سرزندگی فضایی، درونگرایی، هویت مندی، کاهش استرس، ازدحام و تراکم و پویایی فضایی.
۶۷۳۶.

بازآفرینی شهری در چارچوب پروژه های محرک توسعه شهری (مطالعه موردی: محله های سنگ سیاه، قلعه محمود و هارونیه در شیراز، کرمان و اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 339 - 362

کلید واژه ها: بازآفرینی محرک توسعه بافت فرسوده امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۴ تعداد دانلود : ۱۴۰
مقدمه: پیش از انقلاب صنعتی و رشد شهرها، محلات شهری رشدی بطئی و پیوسته داشتند و ضمن حفظ ارزش های طبیعی، اجتماعی و کالبدی خود، به نیازهای نسبتا ثابت ساکنان خود پاسخ می دادند. با رشد شتابان در کلان شهرهای ایران، بافت های قدیمی و سکونت گاههای کهن و محله ها مورد تهدید واقع شدند و نیاز به مرمت شهری و بازآفرینی بافت های قدیمی بیش تر از گذشته احساس شد. توسعه شهری با توجه به دو رویکرد توسعه درونی و مرمت شهری بافت های فرسوده، سعی در احیا و بازگرداندن حیات شهری به عرصه های ناکارآمد داشته است. در راستای تسهیل این روند و توجه به پیوند بافت های قدیمی با توسعه شهری، برنامه ریزی و اجرای پروژه های محرک توسعه به عنوان یکی از راهبردهای به کار گرفته شده جهت فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور ساکنان و مالکان مورد توجه واقع شد. روش: بافت کهن شهرهای کرمان، شیراز و اصفهان به ویژه محدوده های محله های قلعه محمود، سنگ سیاه و هارونیه افزون بر این که بازتاب کننده تاریخ توسعه و تحولات فرهنگی در گذر زمان هستند آثاری شاخص از فرهنگ و تمدن کشور را در مقیاس ملی و جهانی در خود جای داده اند، این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی بوده و رویکرد روش شناسی آن نیز کیفی، کمی، ترکیبی است. منابع پژوهش، منابع اسنادی، کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و پرسش نامه مردمی (تحلیل در قالب نرم افزار SPSS) است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش در سه محله سنگ سیاه، قلعه محمود و هارونیه؛ نشان داد که 1) پروژه های محرک توسعه در بافت تاریخی شهری موجب تقویت احساس امنیت می شوند، 2) مهم ترین عامل عدم احساس امنیت در بافت فرسوده، شکل و ساختار کالبدی نامطلوب بافت است و 3) می توان با رویکرد محرک توسعه به عنوان بینشی کامل و یکپارچه به احیا و بازآفرینی محله و نیز حفظ ارزش های تاریخی و کالبدی آن در جهت تبدیل محله به یک مکان زیستی هماهنگ با زندگی امروزی و مطابق با شخصیت و هویت تاریخی دست پیدا کرد.
۶۷۳۷.

ارزیابی توسعه معماری و شهرسازی مدرن در معماری خانه های قاجار(مورد شناسی: شهرکرمانشاه در منطقه غرب ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 65 - 86

کلید واژه ها: فرآیند توسعه معماری و شهرسازی مدرن خانه های قاجار کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۵۸
تحولات معماری و فضاهای شهری کرمانشاه در دوران قاجار همزمان با ظهور فرآیند توسعه و رشد کالبدی شهرهای ایران، به واسطه ی ورود شاهزادگان قاجار به کرمانشاه و تاثیرات موقعیت ارتباطی این شهر محقق شد. بدین ترتیب زمینه لازم برای شکل گیری و توسعه ی فضاهای شهری و معماری، تغییر روابط اجتماعی، تفکیک اقشار جامعه و پیدایش نیازهای جدید پدید آمد. در این پژوهش، چگونگی شکل گیری معماری خانه های قاجار در منطقه غرب ایران و به طور اخص شهر کرمانشاه و بررسی رابطه ی الگوهای توسعه معماری و شهرسازی مدرن با معماری خانه های قاجار به عنوان پرسش های اساسی تحقیق مطرح شده است. این پژوهش با روش تاریخی، تفسیری مبتنی بر سه مرحله ی «ارزیابی فرآیند توسعه معماری و مولفه های تاثیرپذیری از شهرسازی غرب در خانه های قاجار»؛ «بررسی خانه های شاخص بر اساس مبانی نظری و چگونگی تاثیر معماری غرب و فضای شهری مدرن بر معماری دوره قاجار» و «چگونگی شکل گیری و دگرگونی متاثر از معماری غرب و فضای شهری مدرن و انعکاس آن بر کالبد معماری و شهرسازی در خانه های کرمانشاه درمنطقه غرب ایران» صورت گرفت. تحلیل موضوع در این نوشتار بر اساس جمع آوری اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و مطالعات میدانی برای بررسی محدوده ی مطالعاتی مورد نظر میسر شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که دولت قاجار زمینه های تغییرات و الگوبرداری از تمدن غرب را در فضای سنتی جامعه ایران فراهم نموده و در این دوره ساختمان هایی به سبک تلفیقی با عناصر و تزئینات متاثر از معماری و الگوهای توسعه شهری غرب در معماری ایران ظهور کرده است. فرآیند ارزیابی در این پژوهش مطابق شاخصه های تعیین شده، مبین آن است که میزان تاثیرگذاری و الگو برداری شامل دوران تداوم سنت های معماری ایران، دوران تلفیق معماری سنتی ایران با معماری غرب و دوران جایگزین شدن معماری غرب با معماری سنتی ایران است. سیر تکاملی و تغییرات کالبدی معماری خانه های قاجاری کرمانشاه بر اساس وابستگی به تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ساختار شکل گیری و توسعه شهر قاجاری کرمانشاه میسر شده است.
۶۷۳۸.

بررسی جزیره حرارتی شهر مبتنی بر اطلاعات ایستگاه های هواشناسی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۱ 81 - 94

کلید واژه ها: اصفهان ریزاقلیم شناختی جزیره حرارتی شهر و پیرامون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۲۹
بررسی شرایط ریزاقلیم شناسی شهری مبتنی بر داده های ایستگاه های هواشناختی حرفه ای، واقعیت های ملموس تری را از جزیره حرارتی شهری بیان می کند. از این رو هدف این پژوهش بررسی شرایط ریزاقلیمی و جزیره حرارتی شهری بر اساس داده های دمای ساعتی و روزانه ایستگاه های خودکار هواشناسی و آلوده سنجی تحت نظارت مرکز پایش و کنترل هوای شهرداری اصفهان می باشد. برای این منظور از روش آزمون همبستگی جهت بررسی اعتبار و صحت داده های ایستگاه های هواشناسی شهری استفاده شد که صحت داده های مذکور در سطح اطمینان 99% تأیید شد. سپس جزیره حرارتی شهر بر اساس اختلاف دمای سطوح شهری و حومه بدست آمد. نتایج نشان داد متوسط سالانه جزیره حرارتی برابر با 27/1-=UHI AN که نشان از عدم شکل گیری جزیره حرارتی در مقیاس سالانه دارد. حداقل جزیره حرارتی در تابستان 55/1-=UHI SU و حداکثر آن در زمستان 96/0+=UHI WIمی باشد. به این ترتیب فقط در فصل زمستان متوسط دمای سطح شهر بیشتر از حومه است و جزیره حرارتی شهر بخوبی نمایان است. بررسی رژیم  شبانه روزی دما در سطوح شهری و غیرشهری نشان داد دمای شهر در شب هنگام به دلیل ترکم بیشتر آلاینده های شهری ناشی از دمای کمتر شب و وارونگی های دمایی بخصوص در فصل سرد، بالاتر از محیط پیرامونی است. در حالی که در روزهنگام به دلیل انعکاس بیشتر سطوح شهری، دمای سطح شهر از محیط پیرامون کمتر است. به این ترتیب جزیره حراتی از نظر فصلی در فصل سرد و از نظر تغییرات شبانه روزی در شب هنگام بروز می کند. از نظر مکانی خطوط هم گرمای جزیره حرارتی شهری عمدتا در شرق و شمال شرق اصفهان متراکم تر و رخنمون بیشتری دارد و کانون جزیره حرارتی بر شمال شرق اصفهان تمرکز دارد.
۶۷۳۹.

ارزیابی مخاطرات ژئومورفولوژیکی حوضه آبریز زنوزچای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۷ 131 - 148

کلید واژه ها: مخاطرات ژئومورفولوژیکی سیلاب زمین لغزش نئوتکتونیک GIS حوضه زنوزچای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۵۳
در پژوهش حاضر مخاطرات ژئومورفولوژیکی حوضه آبریز زنوزچای- واقع در شمال شهرستان مرند استان آذربایجان شرقی- مورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا طریق تهیه نقشه های پهنه بندی نئوتکتونیک، سیلاب و زمین لغزش صورت گرفت. پهنه بندی فعالیت های تکتونیکی نسبی (Iat) از طریق میانگین گیری و ترکیب شاخص های ژئومورفیک گرادیان طولی آبراهه، انتگرال هیپسومتریک، شکل حوضه زهکشی، سینوزیته جبهه کوهستان، نسبت پهنای کف دره به عمق دره و فاکتور عدم تقارن حاصل می شود. نقشه های پهنه بندی مخاطرات سیلاب و زمین لغزش از طریق ترکیب لایه-های موضوعی با بهره گیری از مدل فرایند تحلیل شبکه (ANP) در بستر سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شدند. داده های بارش، تصاویر مدل رقومی ارتفاع (DEM)، نقشه های زمین شناسی و تصاویر ماهواره ای Sentinel مهم ترین داده های مورد استفاده در تحقیق حاضر می باشند. نتایج حاصل از شاخص های ژئومورفیک بیانگر این است که بخش قابل توجهی از آنومالی های این شاخص ها از اختلافات سنگ شناسی حوضه نشات می گیرند. پهنه بندی تکتونیک فعال منطقه نیز حاکی از ضعف نسبی فرایندهای نئوتکتونیکی و جنبش گسل های منطقه و غلبه فرایندهای فرسایشی می باشد. در رابطه با خطر وقوع سیلاب نتایج مدل ANP نشان داد که متغیرهای شیب، فاصله از رودخانه و تحدب سطح زمین اهمیت بالاتری در پخش سیلاب برعهده دارند. از نظر خطر وقوع سیلاب، درحدود 4 درصد از سطح حوضه زنوزچای در کلاس خطر بسیار زیاد و 4/7 درصد در کلاس خطر زیاد واقع شده است. پهنه های خطرناک منطبق بر بستر دره های دو آبراهه اصلی حوضه می باشند و درنتیجه، بخش هایی از سکونتگاه های موجود در این دره ها در معرض سیلاب های مخرب قرار دارند. درنهایت، براساس نتایج مدل ANP سه متغیر شیب، لیتولوژی و بارش اهمیت بالاتری در احتمال وقوع زمین لغزش های منطقه دارند. درحدود 16 درصد حوضه زنوزچای در کلاس خطر زیاد و 7 درصد آن در کلاس خطر بسیار زیاد زمین لغزش واقع شده اند. وقوع زمین لغزش در قسمت های میانی حوضه به دلیل مجموعه ای از شرایط، مانند حضور شیب و سازندهای زمین شناسی مستعد، از احتمال بالاتری برخوردار است.
۶۷۴۰.

بررسی عوامل مؤثر برمهاجرت معکوس از شهر به روستا( نمونه موردی : شهرستان سرپل ذهاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 183 - 195

کلید واژه ها: مهاجرت معکوس عوامل اجتماعی فرهنگی اقتصادی دسترسی به منابع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
مهاجرت معکوس فرایندی است که سه مرحله تولد وزندگی در روستا، مهاجرت به شهر و سکونت در آنجا و سپس، بازگشت مجدد به روستا را شامل می شود. هدف این پژوهش عوامل موثر بر مهاجرت معکوس از شهر به روستا است. پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی، و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل خانوارهای دارای مهاجرت معکوس از شهر به روستا در شهرستان سرپل ذهاب که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 326 نفر از آن ها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری سهمیه ای استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از دو بخش توصیفی (شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی) و شاخص های استنباطی (همبستگی و رگرسیون) با استفاده از دو نرم افزار spss و amos استفاده شد. نتایج یافته ها نشان می دهد که تسهیلات آموزشی r= 0/34) )، فن آوری های نوین ارتباطی (r= 0/69)، دسترسی به منابع (r= 0/75)، ایجاد درآمد r= 0/72) ) و مهاجرت معکوس از شهر به روستا رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان