درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: تاب آوری می تواند بستر لازم را برای ایجاد یک محیط امن و مناسب در برابر مخاطرات محیطی برای تمام شهروندان فراهم کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی مؤلفه های حکمروایی خوب شهری برای تحقق شهر تاب آور در برابر زلزله در سطح سکونتگاه های شهری جدید منطقه شهری اصفهان می باشد. داده و روش: با توجه به مؤلفه های مورد بررسی و ماهیت موضوع، رویکرد حاکم بر این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی بوده و در بخش ادبیات تحقیق برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی و کتابخانه ای و جهت گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی، نسبت به توزیع پرسشنامه در بین شهروندان سکونتگاه های مورد مطالعه اقدام شده است. یافته ها: نتایج حاصل از رتبه بندی جزئی نشان داده است که از نظر تحقق پذیری شهر تاب آور براساس مؤلفه های حکمروایی خوب شهری در منطقه شهری اصفهان، سکونتگاه مجلسی با جمع گزینه 3 در رتبه اول و سکونتگاه های جدید بهارستان، شاهین شهر، سپاهان شهر، شهیدکشوری و فولادشهر به ترتیب با امتیاز، 6، 9، 12، 14 و 17 در رتبه های دوم تا ششم قرار دارند. نتیجه گیری: توجه به حکمروایی خوب شهری به عنوان بستر مناسب برای تحقق شهر تاب آور به عنوان یکی از مهم ترین مسائلی می باشد که در حوزه برنامه ریزی شهری باید به آن توجه شود.

کشاورزی به عنوان یکی از فعالیت های تولیدی عمده در بیش تر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای در حال توسعه، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. یکی از موانع عمده ی رشد و توسعه ی اقتصادی فعالیت های این بخش، کمبود سرمایه است. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضامندی کشاورزان از اعتبارات بانک کشاورزی است. نمونه این تحقیق شامل 200 نفر از کشاورزان شهرستان باغملک است به تصادفی ساده انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفت. پس از تهیه پرسش نامه و تایید روایی صوری آن توسط متخصصان امر، پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای مختلف تحقیق تایید شد. بافنه های تحقیق نشان داد که آزمون همبستگی بین متغیر های پژوهش رابطه مثبت و معنی دار شده است. در پایان، به منظور افزایش رضا مندی کشاورزان از اعتبارات بانک کشاورزی آن ها پیشنهاد هایی ارائه شد. در پایان، به منظور افزایش رضا مندی کشاورزان از اعتبارات بانک کشاورزی آن ها پیشنهاد هایی ارائه شد.

صنعت برق یکی از صنایعی است که به طور سنتی انحصار آن در دست دولت ها بوده است و در بخش برق بسیاری از نقاط جهان همچنان این انحصار وجود دارد. از طرفی، ماهیت صنعت برق به گونه ای است که برخی بخش های آن انحصار طبیعی دارد و معرفی رقابت در این بخش ها امکان پذیر نیست و یا به بیان بهتر موجب رونق کسب و کار فعالیت های این بخش ها نمی شود. با اینحال، تبیین کیفیت و کمیت خدمات ارائه شده از سوی این صنعت و میزان رضایت مشترکین از خدمات اهمیت بسزایی در ارتقاء کیفیت خدمات دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی-پیمایشی بدنبال تحلیل رضایت مندی از مشترکان شرکت توزیع نیروی برق بمنظور تبیین الگوی مصرف براساس نوع انشعاب و محل زندگی در شهر زنجان است. گردآوری داده ها با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. جامعه آماری شامل مشترکین شرکت توزیع نیروی برق در شهر زنجان و حومه شهر است. با استفاده از توزیع جغرافیایی از هر منطقه شهر زنجان 1درصد از مشترکین بصورت تصادفی به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است. در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از آزمون تک نمونه ای t و آزمون تحلیل واریانس و آزمون همبستگی پیرسون با کمک نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که شاخص افکارسنجی مشترکین با آزمون تک نمونه ای T با میانگین 31/3 (2/66 درصد) و ضریب t (72/44 =t) بوده، که این آمار در وضعیت مطلوب قرار دارد . از نظر منطقه شهری، بیشترین سطح رضایت از خدمات شرکت توزیع برق در منطقه اشراق با میانگین 11/3 و کمترین سطح رضایت نیز متعلق به منطقه گلشهر با میانگین 53/2 است. از نظر نوع انشعاب، بیشترین سطح رضایت از خدمات شرکت توزیع برق در مشترکین با انشعاب تجاری و خانگی با میانگین 35/3 و انشعاب کشاورزی با میانگین 38/3 ؛ و کمترین سطح رضایت نیز متعلق به مشترکین با انشعاب صنعتی با میانگین 03/3 و انشعاب عمومی با میانگین 32/3 است. در نهایت، بمنظور تقویت عملکرد شرکت توزیع برق تقویت اطلاع رسانی؛ پاسخ گویی مناسب؛ تقویت کارایی ارائه خدمات سامانه برق من؛ و ساده نویسی و مختصر و مفید نمودن فرمت الکترونیکی ضروری است

توسعه صنعت گردشگری و درآمد حاصل از آن زمینه رقابت بین کشورها را فراهم کرده است. مسئولان گردشگری تلاش مضاعفی برای جذب بیشتر گردشگران بین المللی با معرفی مکان های گردشگری و ژئوتوریستی انجام می دهند و زمینه توزیع ثروت داخلی را از طریق آنها فراهم می کنند. هدف این تحقیق بررسی معیارها و قابلیت های مکان های گردشگری شهرستان ماهشهر می باشد. در این مقاله سعی شده است برخی از مکان های ژئوتوریسمی شناسایی و اهمیت آنها در جذب گردشگری در ماهشهر بررسی شود.این پژوهش توصیفی- تحلیلی است و برای جمع آوری داده ها از روش 1. کتابخانه ای، اسنادی و میدانی استفاده شده است. 2. به منظور تعیین و تفسیر محل دقیق ایستگاه های مورد مطالعه از نرم افزار (Google Earth) استفاده شد. 3. اطلاعات به دست آمده در جداول Prolong (روش Prolong) تنظیم شد. 4. از کارشناسان و اساتید و دانشجویان گردشگری خواسته شد تا پرسشنامه را تکمیل کنند.پس از شناسایی برخی از قابلیت های ژئوتوریسمی منطقه مورد مطالعه، عوامل مؤثر در توسعه این لندفرم ها با استفاده از مدل پرالونگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت: ابتدا معیار گردشگری شهرستان ماهشهر با چهار معیار زیبایی بیرونی، علمی، فرهنگی، تاریخی و اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفت. -اقتصادی به هر یک از معیارها امتیاز داده شد و در نهایت ارزش کلی منطقه تعیین شد.نتایج نشان داد که دریاچه نمک و خور اسمایلی بیشترین میانگین گردشگری 0/525 و 0/531 و کویر ماهشهر 0/475 کمترین میانگین گردشگری را دارند. همچنین بیشترین میانگین ارزش بهره وری مربوط به دریاچه نمک با میانگین0/62 و کمترین ارزش بهره وری با 0/24 مربوط به خور اسمایلی است. دریاچه نمک بالاترین کیفیت بهره وری را دارد.البته توجه به زیرساخت های مناسب و وجود امکانات اولیه در هر مکان گردشگری منطقه مورد مطالعه زمینه جذب بیشتر گردشگران را فراهم می کند.

آنچه در توسعه کشاورزی ایران و به پیروی از آن در استان آذربایجان غربی خلأ ریشه ای درک می شود؛ عدم شناسایی و آگاهی از پتانسیل های مناطق مرزی در کشاورزی می باشد که ضرورت توجه خاص به مقوله توسعه را طلب می کند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش بخش کشاورزی در توسعه شهرستان های مرزی در استان آذربایجان غربی می باشد. معیارهایی که در این پژوهش مورد ارزیابی قرارگرفته است شامل معیارهای: سطح زیر کشت محصولات زراعی، تولید محصولات زراعی، سطح زیر کشت محصولات باغی، تولید محصولات باغی، سطح زیر کشت محصولات گلخانه ای می باشد. داده ها پژوهش از سالنامه ی آماری مرکز آمار و در سال 1399 گردآوری شده است. تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده به صورت کمی و از طریق مدل تصمیم گیری VIKOR صورت پذیرفته است و در نهایت با استفاده از نرم افزار GIS سطح بندی شهرستان های استان آذربایجان غربی برای تحلیل فضایی توسعه کشاورزی در پهنه استان نمایش داده شد. نتایج این پژوهش نشانگر این است که بر اساس رتبه بندی صورت گرفته از شهرستان های مرزی استان آذربایجان غربی، شهرستان ارومیه در رتبه اول، شهرستان سلماس در رتبه دوم، شهرستان پیرانشهر در رتبه سوم، شهرستان خوی در رتبه چهارم، شهرستان اشنویه در رتبه پنجم، شهرستان سردشت در رتبه ششم، شهرستان چالدران در رتبه هفتم و شهرستان ماکو در رتبه هشتم قرارگرفته است. وضعیت سطح بندی و خوشه بندی توسعه یافتگی بخش کشاورزی شهرستان های مرزی استان آذربایجان غربی نشانگر این است که شهرستان ارومیه در خوشه بندی توسعه یافته، شهرستان سلماس در خوشه بندی نیمه توسعه یافته، شهرستان های پیرانشهر و خوی در خوشه بندی نسبتاً محروم و در نهایت شهرستان های اشنویه، سردشت، چالدران و ماکو در خوشه بندی محروم قرارگرفته اند.

گردشگری یکی از پویاترین بخش های اقتصادی جهان به شمار می آید و بر اساس پیش بینی سازمان جهانی توریسم، در چند سال آینده صنعت گردشگری از لحاظ درآمد، بزرگترین بخش تجارت بین الملل را به خود اختصاص خواهد داد. در این میان، اکوتوریسم، رویکرد جدید گردشگری در طبیعت بوده که ضمن هماهنگی بیشتر با اصول توسعه پایدار و شرایط محیط زیستی منطقه، منبع مهم درآمد نیز می باشد. از طرف دیگر قرار گرفتن در مسیر حرکت به سمت توسعه پایدار محوری ترین اصل، جهت تحقق آینده مناسب و مطلوب شهرها و کلانشهرهای کشور است. در این راستا پژوهش حاضر با ذکر این پرسش که مهمترین معیارها و شاخص های توسعه اکوتوریسم پایدار کدامند، با استفاده از فراتحلیل 77 پژوهش مرتبط و نیز استفاده از جداول سندلوسکی و بارسو و برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی (CASP) در جستجوی تبیین معیارهای مرتبط با توسعه پایدار اکوتوریسم در ایران می باشد و تلاش دارد تا با شناسایی ابعاد، معیارها و شاخص های توسعه اکوتوریسم پایدار، بانک اطلاعاتی مناسبی را در اختیار برنامه ریزان و مدیران این حوزه قرار دهد تا در آینده، منافع رونق اکوتوریسم و مزایای آن، ضمن استفاده پایدار از منابع طبیعی کشور و حفاظت از آن، در اختیار مردم ایران قرار گیرد. نتایج پژوهش نشان دهنده دو بعد اصلی توسعه اکوتوریسم پایدار شامل انسانی و محیطی می باشد که در ارتباط مستقیم با یکدیگر قرار دارند؛ بعد انسانی شامل معیار اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، حاکمیتی- مدیرتی و فناوری و بعد محیطی شامل معیار زیست محیطی می باشد. معیارهای مذکور به ترتیب با 14، 11، 26، 3 و 18 شاخص شناسایی و معرفی می شوند.

با توجه به روند بی سابقه و رو به رشد جمعیت و گسترش شهری در دهه های اخیر، با افزایش نگران کننده ساخت وسازها و به ویژه موارد غیرمجاز در محدوده شهری مواجه بوده ایم و این مسئله نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری را تحت الشعاع قرار داده است؛ ازاین رو جلوگیری از ساخت وسازهای غیرمجاز شهری یکی از مهم ترین مشکلات مدیران شهری شمرده می شود. روش کنونی کنترل تخلفات ساختمانی شامل بازرسی های میدانی برمبنای دانش انسانی است که صرف هزینه گزاف مالی، زمانی و انسانی را می طلبد و ممکن است حتی به شناسایی نشدنِ به موقع تخلفات ساختمانی بینجامد. درهمین زمینه طرح روشی هوشمند و دقیق برای شناسایی تخلفات ساختمانی و هدفمندکردن جست وجوی گشت های نظارت بر ساخت وسازها بیش ازپیش مورد نیاز است. پژوهش حاضر، با این هدف، به دنبال بیان مدل راهبردی هوشمندی در پایش تخلفات است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی و علّی است و داده های آن به روش کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. در این تحقیق، از تصاویر ماهواره ای، تصاویر پهپاد، دوربین های نصب شده روی خودرو و AVL به منزله ورودی های سیستم مانیتورینگ هوشمند استفاده شده است. نتایج این تحقیق بیان می کند، با استفاده از سیستم مانیتورینگ هوشمند، امکان پایش هوشمند ساخت وسازهای غیرقانونی ازطریق فنون پردازش تصاویر و داده های مورد نیاز، با کمترین حضور عامل انسانی و در زمانی کوتاه تر، وجود دارد. دقت کلی 94% و ضریب کاپای 71% برای طبقه بندی تصویر در این سیستم، صحت نتایج یادشده را تأیید می کند و نشان می دهد، در این روش، سرعت و دقت طبقه بندی تصاویر، شناسایی ساختمان های درحال تغییر و شناسایی ساخت وسازهای غیرقانونی به مراتب بیشتر از روش های فیزیکی و موجود است.

مقدمه شهر ارومیه از شهرهای تاریخی فرهنگی ایران است. در این شهر نیز مانند بسیاری از شهرهای دیگر، بافت های تاریخی فرهنگی دچار فرسودگی شده و با مشکلات عدیده ای روبه رو است. در بافت تاریخی فرهنگی شهر ارومیه درآمد سرانه ساکنان کمتر از میانگین شهری بوده و نرخ بیکاری بالاتر از سایر نقاط شهری است. واحدهای مسکونی کم دوام و تراکم نفر در واحد مسکونی بالاتر از میانگین شهر است. این قسمت از بافت شهر ارومیه دچار مشکلات زیست محیطی متعددی بوده و میزان برخورداری و دسترسی ساکنان به خدمات شهری و وضعیت زیرساخت های شهری نامناسب است. بالا بودن سطح ناهنجاری های اجتماعی و زمینه بروز آن نسبت به میانگین شهری مشهود است. در نهایت هویت تاریخی و فرهنگی در این بخش از شهر مورد بی توجهی قرار گرفته و شأن و منزلت اجتماعی در این نواحی به شدت کاهش یافته که این مسئله منجر به جایگزینی اقشار اجتماعی شده است. این تحقیق به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که بازآفرینی بافت تاریخی فرهنگی شهر ارومیه تا چه اندازه به تحقق پایداری در بافت مورد مطالعه کمک می کند؟ از این رو، در تحقیق حاضر مهم ترین دغدغه و مسئله محقق، پرداختن به بازآفرینی بافت فرسوده تاریخی فرهنگی شهر ارومیه است تا با تحلیلی بر نقش بازآفرینی شهری موجب شناسایی نقاط محروم و ناکارآمد این قسمت شهر شده و تحقق پذیری اصول توسعه پایدار شهری در این نقاط بررسی شود.مواد و روش هاتحقیق حاضر به لحاظ ماهیت و محتوای کاری، توصیفی و از نوع پیمایشی است. از طرفی این پژوهش از نظر هدف، کاربردی است، زیرا اصول و فنون تدوین شده در تحقیق می تواند برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار گرفته شود و کاربرد عملی دارد. از نظر زمان نیز از نوع مقطعی است. برای جمع آوری داده ها از دو روش مصاحبه عمیق و پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل جمعیت ساکن محدوده بافت تاریخی فرهنگی شهر ارومیه که ۳۱۸۱۱ نفر است و حجم نمونه براساس فرمول کوکران برابر 380 نفر به دست آمد. برای اندازه گیری بازآفرینی بافت تاریخی فرهنگی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پرسشنامه در مقیاس لیکرت 5 گزینه ای تنظیم شده است. اعتبار محتوای پرسشنامه با استفاده از نظرات اساتید این حوزه بررسی شد. علاوه بر آن، از روایی سازه ای استفاده شد. برای بررسی پایایی سؤال ها، از پایایی ترکیبی استفاده شد. ابتدا نرمال بودن داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شد. آزمون سؤال های پژوهش، مورد بررسی قرار گرفت و پس از تأیید نرمال بودن داده ها، از همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم استفاده شد. محاسبات در محیط نرم افزار SPSS و Amos و Smart Pls انجام گرفت.یافته هاتحلیل عاملی مرتبه دوم نشان می دهد بارهای عاملی تمام شاخص های بازآفرینی شهری پایدار بزرگ تر از 0/4 بوده و در سطح احتمال 95 درصد معنا دار هستند. ابعاد اجتماعی با بار عاملی 0/91 بیشترین تأثیر را در بازآفرینی شهری پایدار در بافت مرکزی شهر ارومیه دارد. پس از آن به ترتیب ابعاد فرهنگی با بار عاملی 0/88، ابعاد اقتصادی با بار عاملی 0/83 و ابعاد کالبدی با بار عاملی 0/79، ابعاد مدیریتی با بارعاملی 75 و زیست محیطی با بار عاملی 0/68 در ردیف بعدی قرار دارند. براساس یافته های حاصل از تحقیق حاضر همه شاخص هاى کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و مدیرتی داراى رابطه معنادارى با متغیر وابسته بازآفرینی بافت تاریخی فرهنگی شهر ارومیه هستند و به ترتیب شاخص های اجتماعی (0/609)، فرهنگی (0/553) اقتصادی با (0/525)، کالبدی با (0/411) مدیریتی با (0/382)، زیست محیطی با (0/335)، بیشترین تا کمترین تأثیر را بر متغیر وابسته دار ند. بنابراین، همه شاخص هاى پایداری با توجه به ضریب تعیین (۲R) بر متغیر وابسته تأثیر دارند. می توان نتیجه گرفت که بیشترین اثرگذاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم مربوط به شاخص اجتماعی با اثر مستقیم 0/609 و غیرمستقیم 0/402 و بعد آن مربوط به شاخص فرهنگی با ثر مستقیم 0/553 و غیرمستقیم 0/375 است.نتیجه گیریدلیل اصلی انجام حجم قابل توجهی از مطالعات در زمینه بازآفرینی شهری توسط محققان و برنامه ریزان شهری در جهان، این است که این پدیده قادر خواهد بود تمامی جنبه های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی را در یکپارچه سازی ساختار شهر در نظر گرفته و یکپارچه کند. تنوع فرهنگی در شهرهای ایران بسیار است و این امر باعث راه اندازی یک روند جدید بازآفرینی شهری شده و آن ایجاد انگیزه و بهبود پایداری شهری است. شاخص هایی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. باید به طور قابل توجهی در پروژه های بازسازی شهری آینده در شهر ارومیه به خصوص در بخش تاریخی فرهنگی در اولویت قرار گیرند. شهر ارومیه در حوزه بازآفرینی پایدار شهری از طریق گروه های فرهنگی حرکت یا گرایش فرهنگی مشخص خود را دارد، اما شهرهای ایران به طور عام و ارومیه ضمن بهره مندی از اقوام مختلف، همچنان فاصله بسیار زیادی تا بازآفرینی پایدار دارند، زیرا زیرساخت های لازم برای آن فرایند از جمله کارکردهای فرهنگی اجتماعی را ندارند. این نقش ها از تنوع مردمی با ایده ها، خواسته ها، مشاغل و تأثیرات نوآورانه گوناگون ناشی می شوند. در شهر ارومیه، ساکنان، عوامل جدی یا نیروی انسانی در برنامه ریزی، اجرا و تغییرات نیستند. از این رو سرمایه های فرهنگی که پیامد فرایند بازآفرینی شهری پایدار است در این شهر (بافت تاریخی فرهنگی) شکل نگرفته است. همچنین، اقوام مختلف در محله های همگن فرهنگی شهر ارومیه هنوز تأثیرات مرتبطی در تغییرات فضایی در آن ها ندارند. بنابراین، فرهنگ های عمومی کثرت گرا، مانند فرهنگ های ایجاد شده در سایر کشورها شکل نگرفته و فضاهای عمومی پایدار در شهرها و به خصوص شهر ارومیه ایجاد نشده است. یافته های این پژوهش می تواند واقعیت های مهم اجتماعی را برای توسعه برنامه ریزی بازآفرینی در اختیار سیاست گذاران شهری ایران و شهر ارومیه قرار دهد، که به بهبود سرمایه های اجتماعی گروه های فرهنگی قومی کمک می کند.

امروزه گسترش شهرنشینی مسائل بسیاری را برای کشورهای جهان و به خصوص کشورهای در حال توسعه به وجود آورده است. ایران یکی از کشورهای در حال توسعه است که در سال های اخیر، به دلیل افزایش جمعیت، به خصوص در مناطق شهری، گرفتار آسیب های فراوان شده است. در سال های اخیر کشورهای جهان تلاش کرده اند با استفاده از توسعه پایدار شهری بر مشکلات ناشی از شهرنشینی ناپایدار چیره شوند. در این زمینه، محققان مطالعه پیش رو را با هدف تعیین تفاوت ها و شباهت های سیستم های ارزیابی پایداری موجود در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته و تبیین نیازهای کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، برای بهبود مدیریت مناطق شهری انجام داده اند. بنابراین، در تحقیق حاضر شاخص های پایداری شهری جهانی نظیر BREEAM Community، CASBEE-UD، GBI Township، LEED-ND، IGBC Green Townships، GRIHA-LD، Green Star، و IUSAF بررسی و با سامانه مورد نظر در کشور ایران (IUSI) مقایسه شد. در این فرایند، تفاوت ها و شباهت های سامانه های ارزیابی منتخب از نظر نوع و میزان اهمیت شاخص با یک دیگر مقایسه شد. بر پایه نتایج تحقیق، چالش های شهرنشینی در کشورهای مختلف جهان بر اساس سطح توسعه یافتگی و وضعیت محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، و ژئوپلیتیک با یک دیگر متفاوت است. به علاوه، مهم ترین شاخص های سنجش پایداری شهرها در کشورهای توسعه یافته شامل انرژی، منابع و رفاه اجتماعی، محیط مصنوعی، هوشمندسازی، و محیط زیست شناسایی شد؛ درحالی که شاخص های با ارجحیت بالا در کشورهای در حال توسعه شامل برنامه ریزی و توسعه جامعه، مدیریت منابع زیرساخت، حمل ونقل، امنیت و اقتصاد محلی، اشتغال، و مهم تر از همه دسترسی به آب سالم تعیین شد. همچنین، یافته های تحقیق حاضر حاکی از آن است که با بومی سازی سامانه ها و شاخص های مربوط به ارزیابی پایداری برای هر کشور یا منطقه یا استان می توان به ارزیابی دقیق تری دست یافت که کمک شایانی در جهت برنامه ریزی های آتی با هدف پیشبرد اهداف توسعه پایدار به شمار می رود.

توسعه گردشگری در روستاها، گسترش فرصت های شغلی، ایجاد درآمد اضافی و فقرزدایی را در مناطق روستایی به ارمغان می آورد، و مزایای فرهنگی و زیست - محیطی نیز به دنبال دارد، اما همواره خلأ برنامه ریزی کارآمد، در سیاست-های توسعه روستایی برای فراهم آوری، یا یک َپارچه کردن گردشگری، احساس می شود. بر این اساس، هدف اصلی این تحقیق، امکان سنجی و اولویت بندی جاذبه های گردشگری جهت جذب گردشگری در شهرستان باغملک است. جهت امکان سنجی جاذبه های گردشگری، از تکنیک SWOT و جهت اولویت بندی جاذبه های گردشگری و مشخص نمودن اوزان شاخص ها از ابزار پرسشنامه در مدل Visual Promethee,SPSS,FAHP استفاده شد. جامعه آماری مورد نیاز پژوهش شامل، 130 نفر گردشگر، 40 نفر کارشناس و 150 نفر از اهالی شهرستان باغملک بوده اند. نتایج نشان داد که امکانسنجی گردشگری شهرستان باغملک در ماتریس راهبردها و اولویت های اجرایی، تعیین کننده راهبرد تهاجمی (SO) (نقاط قوت و فرصت) است. این بدان معنی است که شهرستان باغملک از لحاظ گردشگری در موقعیت مناسبی قرار دارد که می تواند از یک طرف با استفاده از توانمندی ها و از طرف دیگر با بهره گیری از فرصت های پیشرو، نقاط ضعف و تهدیدها را کاهش داده و جهت توسعه گردشگری اقدام کرد. همچنین براساس نتایج یه دست آمده از تکنیک پرومته، در محدوده مورد مطالعه، منطقه گردشگری مال آقا، از لحاظ جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی در اولویت اول گردشگران و امامزاده عبدالله در اولویت دوم قرار گرفت.براساس نتایج یه دست آمده از تکنیک پرومته، در محدوده مورد مطالعه، منطقه گردشگری مال آقا، از لحاظ جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی در اولویت اول گردشگران و امامزاده عبدالله در اولویت دوم قرار گرفت

خیابان های بزرگ و اصلی شهر در دوران کنونی قلب شهرها محسوب می شوند. امروزه این شریان های حیاتی با چالش های جدید اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی روبرو هستند و باید با عدم قطعیت شهر نیز مقابله کنند. حال سوال مهم این است که چگونه میتوان خیابان های اصلی شهر را طوری طراحی و برنامه ریزی کرد که انتظارات مختلف جامعه را برآورده کند و در عین حال بتواند با تحولات آتی سازگار باشد. بسیاری از برنامه ریزان و طراحان شهری در جهان در فکر ایجاد استراتژی هایی برای بازگرداندن نقش خیابان های بزرگ به موقعیت اصلی خود به عنوان مکانی در خدمت بازدیدکنندگان، کسب کارها و سهام داران می باشند که همه مردم توانایی استفاده از آن را داشته باشند. رویکرد خیابان مجهز در ادبیات جهانی مطالعات شهری در چند سال اخیر بسیار مطرح شده است اما تاکنون در حوزه تحقیقاتی متون و منابع فارسی حوزه تخصصی شهرسازی صحبتی از آن صورت نگرفته است.هدف این پژوهش نگاهی به کارکرد خیابان از طریق ارائه مدل مفهومی از خیابان مجهز می باشد و در جهت اعتبار بخشی و معرفی بهتر این رویکرد نوین دو خیابان مهم در شهر تبریز (خیابان امام خمینی، خیابان فروغی) از منظر مدل مفهومی "خیابان مجهز برای همگان" مورد مقایسه قرار گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات و داده های میدانی از پرسشنامه استفاده شده است. حجم کل نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه مستقل در نرم افزار Spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، مولفه های مهم رویکرد "خیابان مجهز برای همگان" نمود قوی تری در خیابان امام خمینی نسبت به خیابان فروغی دارد و تنها خیابان فروغی در دو شاخص "برندسازی شخصی، وجود برندهای معروف تجاری" دارای اولویت بیشتری می باشد. به منظور ایجاد خیابان های مجهز باید سطح همه شمولی مکان را در تمامی ابعاد از جمله ارتباط انسان با محیط قوی نمود. همچنین توجه به شاخص های ایجاد کسب کارهای پایدار (محیط کار اشتراکی)، استفاده از ابزارهای تکنولوژی نوین، تقویت زیرساخت های اجتماعی، امکان پیاده روی موثر از ارکان اصلی در این رویکرد است.

استراتژی سیاست خارجی ج.ا.ایران در جنوب آسیا با استفاده از مدل swot و sdm مناطق ژئوپلیتیکی پیرامونی، نقش ویژه ای در سیاست خارجی کشورها ایفا می کنند. در این میان، یکی از مناطق ژئوپلیتیکی مهم پیرامونی ایران منطقه جنوب آسیا است. آنچه که در جنوب آسیا رخ می دهد بر منافع ایران تاثیر گذار می باشد. بنابراین داشتن استراتژی مناسب در سیاست خارجی، توانایی لازم را برای حفظ و تقویت منافع ملی ایران در منطقه جنوب آسیا فراهم می نماید. هدف این پژوهش تبیین استراتژی سیاست خارجی ایران در منطقه جنوب آسیا می باشد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مدل های برنامه ریزی استراتژیک(SWOT و SDM) انجام گرفته است. یافته های پژوهش ضمن شناسایی متغیرهای تاثیرگذار شامل 5 قوت، 5 ضعف، 16 تهدید و 12 فرصت، در نهایت استراتژی تدافعی را به عنوان استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد و در پایان هرکدام از محورهای استراتژی تدافعی را اولویت بندی می کند. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مدل های برنامه ریزی استراتژیک(SWOT و SDM) انجام گرفته است. یافته های پژوهش ضمن شناسایی متغیرهای تاثیرگذار شامل 5 قوت، 5 ضعف، 16 تهدید و 12 فرصت، در نهایت استراتژی تدافعی را به عنوان استراتژی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد و در پایان هرکدام از محورهای استراتژی تدافعی را اولویت بندی می کند. کلمات کلیدی: سیاست خارجی، ج.ا.ایران، جنوب آسیا، استراتژی، برنامه ریزی استراتژیک کلمات کلیدی: سیاست خارجی، ج.ا.ایران، جنوب آسیا، استراتژی، برنامه ریزی استراتژیک

این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت حوزه 2 بافت تاریخی کرمان با رویکرد بازآفرینی سعی بر آن دارد که با روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا( کمی و کیفی) و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. از اینرو روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و دارای ماهیت پیمایشی است و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه(از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و ساکنین محدوده ) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار excel وارد و تحلیل شده و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی Qspm مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار GIS درقالب شاخص های موثر بازآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیک راهبردی Qspm راهبرد و راهکارهای موثر بازآفرینی محدوده استخراج گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که حوزه 2 بافت تاریخی شهر کرمان قابلیت برخورداری از مزایای بازآفرینی را داشته و بازتوجه به جایگاهی که در شهر کرمان دارد می تون شاخص ها و مولفه های بازافرینی شهری را در آن پیاده سازی کرد. از اینرو راهبرد مستخرج در این زمینه راهبرد رسوخ در بازار و از نوع Wo در جهت کم کردن ضعف ها و استفاده از نقاط قوت می باشد.

مقدمه: روابط متقابل شهر و روستا به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در بروز تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در عرصه های شهری و روستایی شناخته شده است بااین حال در بیشتر برنامه ریزی و نظریه های توسعه به طور عمده بر دوگانگی شهر و روستا تأکید می شود. روابط و مناسبات متعدد شهر روستا می تواند به توسعه یا توسعه نیافتگی هر یک از این دو جامعه منجر شود.هدف پژوهش: هدف مقاله حاضر بررسی این روابط و اثرات آن، در شهر نوسود بر توسعه روستاهای بخش سیروان است شهر نوسود در استان کرمانشاه است.روش شناسی تحقیق: روش توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات تلفیقی از روش های اسنادی و پیمایشی است برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران به تعداد حجم نمونه 118 خانوار تعیین شد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، از نرم افزار spss استفاده شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق نیز شامل چهار روستای مرزی کیمنه، بیدرواز، هانی گرمله و دزاور بخش نوسود شهرستان پاوه است.یافته ها و بحث: نتیجه آزمون T که رقم 3.39 به دست آمد که ارتباط شهر و روستا در سطح مناسبی ارزیابی شده است. همچنین در آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون جریان ارتباطی به واسطه تأمین مالی تأثیر بیشتری بر روی ارتباطات داشته است.نتایج: جریانات عمده اقتصادی بین روستاهای موردبررسی و شهر نوسود، مربوط به فعالیت های باغی و دامی است و از سوی دیگر  رونق گردشگری در محدوده موردمطالعه برخی از روابط اقتصادی محدوده موردمطالعه مربوط به صنایع دستی ازجمله ساخت و فروش (گیوه های دستباف، لباس های پشمی، سبدهای چوبی و...) در شهر نوسود و نیز در شهر پاوه به عنوان مرکز شهرستان، است.

به منظور ارزیابی مورفولوژی و تغییرات جانبی مجرای رودخانه از چهار شاخص ضریب خمیدگی، زاویه مرکزی، نرخ مهاجرت و ترانسکت بهره گرفته شد. برای استخراج مجرا در دوره های زمانی مختلف و هم چنین محاسبه شاخص های ژئومورفیکی از تکنیک های سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده به عمل آمد. نتایج نشان می دهد که شاخص های مورد استفاده از تغییرپذیری فضایی و زمانی زیادی در امتداد رودخانه زرینه رود برخوردار می باشند. در شاخص زاویه مرکزی کل مجرا در دوره های زمانی 1988، 2003 و 2019 به ترتیب برابر 9/89، 91 و 2/109 درجه بوده که یک افزایش ملایم در مقدار زاویه مرکزی در طی 30 سال گذشته بودیم، شاخص ضریب خمیدگی در سال های 1988، 2003 و 2019 به ترتیب 7/1 در بازه سوم ، 65/1 در بازه دوم و 81/1 در بازه دوم هستیم و در شاخص مهاجرت مجرا بیشترین نرخ مهاجرت در 30 سال گذشته 716/5 –029/9متر است و اما در روش ترانسکت در 472 هکتار در 30 سال گذشته از اراضی تخریب و فرسایش یافته اند. که به 2/15 هکتار در سال حاصل می شود. این امر دلالت بر گوناگونی و تنوع شرایط محیطی حاکم بر مجرا وکناره های رودخانه و همچنین دینامیک عرضی بالای رودخانه زرینه رود دارد. مورفولوژی بازه اول به طور عمده در کنترل دو متغیر زمین شناسی و سیلاب ها می باشد. شاخص ها و بازدیدهای میدانی نشان دهنده تحرک جانبی بالا و بسیار فعال مجرای رودخانه در بازه دوم است. دشت سیلابی توسعه یافته، کناره های فرسایش پذیر، فراوانی سیلاب ها، دبی بالا و شیب نسبتا زیاد جزو مهم ترین فاکتورهای موثر بر تغییرات مورفولوژیکی این بازه می باشند. مورفولوژی بازه سوم به شدت به واسطه برداشت شن و ماسه و عملیات کانالیزه کردن تحت تاثیر قرار گرفته است. نتایج نشان می دهند که در طی سال های اخیر آهنگ تغییرات جانبی مجرای رودخانه درتمامی بازه ها کاهش یافته است. این امر در ارتباط با کاهش قابل توجه دبی رودخانه می باشد.

طی دهه های اخیر تلفات منابع آب و خاک در حوزه های آبخیز در اثر بهره برداری غیراصولی از آن ها، باعث کاهش تولید و عمر مفید مخازن و افزایش میزان تولید رسوب شده است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی، ارزیابی پروژه های آبخیزداری نیز با توجه به هدف، حجم کار و هزینه بالای آن ضرورت دارد. در این مطالعه نقش عملیات آبخیزداری در کنترل فرسایش و رسوب حوزه آبخیز سقزچی چای استان اردبیل به روش MPSIAC قبل و بعد از اجرای عملیات مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. در این مدل 9 عامل موثر در فرسایش براساس شدت و ضعف خود دارای امتیاز هستند و در نهایت میزان رسوب منطقه برآورد می شود. میانگین فرسایش و رسوب بر اساس آزمون کولموگروف اسمیرنوف و با استفاده از نرم افزار SPSS، در سطح 95 درصد دارای توزیع نرمال بوده و از تجزیه و تحلیل پارامتریک استفاده شد. قبل از اجرای عملیات آبخیزداری براساس نتایج آزمون t مستقل، میانگین فرسایش و رسوب در زیرحوزه های آبخیز، در سطح 95 درصد برابر است؛ در حالی که بعد از اجرای عملیات آبخیزداری، میانگین فرسایش و رسوب در زیرحوزه های آبخیز دارای عملیات آبخیزداری اجراء شده و اجراء نشده، برابر نیست. نتایج تحقیق نشان می دهد در زیر حوزه های آبخیز فاقد عملیات آبخیزداری، میانگین فرسایش و رسوب به ترتیب 48/1 و 67/0 تن در هکتار در سال افزایش دارد. در حالیکه در زیرحوزه های آبخیز دارای عملیات آبخیزداری اجراء شده این مقدار میانگین فرسایش و رسوب تقریباً ثابت مانده است که نشان دهنده تأثیر مثبت عملیات آبخیزداری در حفاظت خاک بوده و نقش مهمی در جلوگیری از کاهش حجم مخزن سد سقزچی دارد.

مطالعه حاضر با هدف ساماندهی رودخانه ی کشکان شهرستان پلدختر سعی دارد با استفاده از این عنصر با ارزش طبیعی، شهر را احیا و ساماندهی نموده و از پتانسیل های آن در جهت سرزندگی و توسعه گردشگری و رونق اقتصادی استفاده نماید. مسیر رودخانه های درون شهر به دلیل خطی بودد می توانند به عنواد یک محور پایدار گردشگری شهری مورد استفاده قرار گیرند. در صورت ساماندهی فضایی و مکانی رودخانه ها برای چنین مقصودی، می توان از الگوهای متنوع و در عین حال استاندارد برای شکل دهی و مدیریت طول رودخانه ها بهره گرفت. در نهایت یافته های مطالعات کتابخانه ای و نتایج یک بررسی میدانی از طریق توزیع پرسشنامه و با استفاده از نرم افزار SPSS از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است، که ضریب به دست آمده در این پژوهش معادل837/0 محاسبه شده است که مبین اعتبار مناسب برای گردآوری داده ها می باشد. در مرحله آخر با استفاده از نرم افزار AMOS و روش معادلای ساختاری رابطه بین مولفه های اصلی پژوهش و متغیر های تشکیل دهنده هر کدام مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده اند. محدوده نتایج نشان داد مهم ترین راهبرد برای ایجاد گردشگری رودخانه شهری در پلدختر عبارت است از: تلاش برای ایجاد محیطی اجتماعی و امن با امکانات و سهولت دسترسی و تاکید خاص نسبت به مسائل زیست محیطی و بوم شناختی. به همین منظور معیارهای اصلی طراحی مبتنی بر قابلیت های محلی تعریف می گردد. لازم به ذکر است در زمینه های اجتماعی، تفریحی، تاریخی و زیست محیطی نیز روال بر همین منوال است و این بدان معناست که کلیه راهبردها و معیارهای ساماندهی فضایی و مکانی رودخانه در راستای بومی گرایی و توجه به خواسته های مردم ساکن در محدوده و در یک کلام استفاده کنندگان از طرح به کار گرفته شده است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات برنامه های محرومیت زدایی در ارتقاء پایداری اقتصادی و اجتماعی در شهرستان قلعه گنج پایلوت اقتصاد مقاومتی کشور انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی می باشد جامعه آماری این پژوهش کل افراد شهرستان قلعه گنج بود که تعداد این جامعه آماری80000 هزار نفر می باشد و نمونه گیری تصادفی ساده برای تعیین تعداد افراد انتخاب شد. اطلاعات لازم جهت دستیابی به نتایج، از طریق پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت. به منظور تعیین پایایی پرسشنامه ی محقق ساخته از آلفای کرونباخ استفاده شد و روایی نیز از طریق روایی محتوایی و اکتشافی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری spss از طریق آزمون های همبستگی و رگرسیون صورت گرفت. لازم به ذکر است که برای تحلیل اطلاعات، مورفولوژی شهر مدنظر و تحلیل ساختاری شهرستان قلعه گنج مورد بررسی قرار گرفت. استنتاج ها نشان می دهد که پیش فرض های مربوط به آزمون ها از میزان مناسب برخودارند. ارتباط محرومیت زدایی با ابعاد اقتصادی (پس انداز، اعتبارات، درآمد و اشتغال و بیمه) به ترتیب 73/0، 71/0، 61/0، 39/0 برآورد شد. ابعاد اجتماعی که شامل شبکه ها، مشارکت اجتماعی و همبستگی و انسجام اجتماعی به ترتیب با 67/0، 79/0 و 61/0 با محرومیت زدایی ارتباط دارند. ظرفیت و پتانسیل های شهرستان با ضریب 67/0 بر میزان موفق بودن برنامه های محرومیت زدایی اثر گذار نشان داده شد. بنابراین محرومیت زدایی در شهرستان قلعه گنج با اثرپذیری از ظرفیت بالقوه و بالفعل موجود در سطح شهرستان و حوزه نفوذ آن مدنظر نظام مدیریتی است و برای کاهش محرومیت و فقر باید بر روی این ظرفیت ها و پتانسل ها سرمایه گذاری صورت پذیرد.

نحوه تولید فضا و کنکاش و کشف آنچه در این فرایند در طول زمان رخ داده است نوع تولیدفضا را شفاف نموده و امکان برنامه ریزی و مدیریت بهینه تر و پرکردن گپ ها را از طریق پتانسیل های موجود فراهم می نماید. هدف این پژوهش ارائه مدل تولید فضای شهری اراضی عباس آباد کلان شهر تهران با ذره بین کنشگران و روابط قدرت جاری بین آن ها بوده است. رویکرد روش شناسی این پژوهش، کیفی بوده، داده ها از مصاحبه ها، مشاهده و اسناد گردآوری شده است. شیوه نمونه گیری، مبتنی بر روش زنجیره ای است. به منظور افزایش اعتمادپذیری نسبت به داده های کیفی، محدوده زمانی دوازده ماهه و افراد در سه حوزه مختلف اجرایی، علمی و علمی- اجرایی مرتبط با تولیدفضای عباس آباد جمع آوری گردید. برای افزایش اطمینان پذیری داده های کیفی نیز از فن اعتبار پاسخگو استفاده شده است. تجزیه وتحلیل داده های کیفی نیز از طریق نظریه زمینه ای(گراندد تئوری) و با بهره گیری از نرم افزار تحلیل کیفی Atlasti8 انجام شده است. فضای شهری منحصربه فرد و باارزش اراضی عباس آباد به وسعت حدود 550 هکتار در مرکز کلان شهر تهران به عنوان محدوده پژوهش انتخاب شده است. یافته ها نشان داد که محدوده بکر عباس آباد در دوره قاجار، تحت تأثیر 7عامل اصلی (شرایط زمینه ای) و سپس 6عامل مداخله گر، به اراضی ارزشمند دهه 50 دوره پهلوی تبدیل شده است که در یک فرایند دگرگونی شهری تحت تاثیر 8عامل علّی به وضعیت فعلی تغییر یافته است. یافته های حاصل از مصاحبه ها و مشاهده های میدانی نشان می دهد که مدل حضور، جایگاه و روابط کنشگران تولید فضای شهری در اراضی عباس آباد، به حالت خطی- سلسله مراتبی تحت تسلط نهاد حکومتی (شامل نهادهای دولتی و حکومتی و مدیریت شهری) و بخش خصوصی (خصولتی- تحت لوای بخش دولتی) است. مواردی برای اقدام توسط کنشگران عباس آباد، در جهت حرکت به سمت بازتولید فضای شهری معطوف به شهروندان پیشنهاد گردید. نوآوری این پژوهش، تدوین مدل نظری تولید یک فضای شهری منحصربه فرد با روش گرانددتئوری و تحلیل کیفی با نرم افزار Atlasti می باشد.در تولید این فضا، هیچ مکانیسمی برای مشارکت شهروندان وجود نداشته و تحت تأثیراساسی نظام حاکمیت بودنِ مدیریت شهری، تعدد نهادهای متولی و تصمیم گیر و تاخت زنی منافع توسط گروه های مختلف در دولت و حاکمیت منجر به جلوگیری از تحقق حق برشهر شهروندان شده است که تنها با ایجاد مدیریت یکپارچه و مالکیت واحد قابل حل است.

در پژوهش حاضر برای بررسی روند تغییرات کاربری فضای سبز شهری گرگان از تصاویر سنجنده های ماهواره لندست 5، 7 و 8 به ترتیب متعلق به سال های 1366، 1380 و 1393 استفاده شده است. پس از پیش پردازش لازم در تصاویر، نقشه های کاربری و پوشش اراضی هر سال با روش طبقه بندی نظارت شده، در سه کلاس اراضی ساخته شده، بایر و فضای سبز تهیه گردید. در ادامه فرآیند طبقه بندی مورد صحت سنجی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین سال های 1366 تا 1380 فضای سبز 55/4 کیلومترمربع کاهش داشته است. همچنین بین سال های 1380 تا 1393 مناطق ساخته شده به میزان 39/15 درصد معادل 48/5 کیلومترمربع افزایش و در مقابل فضای سبز 98/1 کیلومترمربع تغییرات کاهشی داشته است. نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات طی 27 سال نشان داد که فضای سبز به میزان قابل توجهی علیرغم گسترش کالبدی شهر کاهش یافته، به طوری که از 40/16 کیلومترمربع در سال 1366 به میزان 87/9 کیلومترمربع در سال 1393 رسیده است. نتایج این تحقیق می تواند گام مؤثری در راستای مدیریت بهتر فضای سبز شهری گرگان ایفاء نماید.