اسماعیل صفرعلیزاده

اسماعیل صفرعلیزاده

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۵ مورد.
۱.

تحلیل شاخص های رقابت پذیری اقتصادی شهرستان های استان آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۸ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 69 - 80

کلید واژه ها: رقابت رقابت پذیری رقابت پذیری اقتصادی استان آذربایجان شرقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۵
مقدمه:  شاخص رقابت پذیری یکی از مهم ترین شاخص های اقتصادی در طبقه بندی مناطق ازلحاظ سطح توسعه یافتگی است و میزان رقابت و قدرت اقتصادی یک منطقه بر اساس این شاخص مورد ارزیابی قرار می گیرد.هدف:  در این راستا این پژوهش با روش توصیفی و تحلیل و هدف گذاری کاربردی، 20 شهرستان استان را ازلحاظ شاخص های رقابت پذیری اقتصادی در استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار می دهد.روش شناسی:  شاخص های موردمطالعه در قالب 25 شاخص در قالب 2 معیار اصلی است. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل های آنتروپی شانون تعمیم یافته، تحلیل رابطه خاکستری (GRA) و روش خودهمبستگی فضایی موران جهانی (Moran's I) و از نرم افزار Arc GIS 10.3 استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، شهرستان های استان آذربایجان شرقی است.یافته ها و بحث:  ازنظر رقابت پذیری اقتصادی شهرستان تبریز با توجه به مرکزیت استان و برخورداری از امکانات و زیرساخت های کلان با میزان امتیاز رابطه خاکستری (432/0) در جایگاه اول و شهرستان های مراغه و مرند با میزان رابطه خاکستری (512/0) و (516/0) در جایگاه های دوم و سوم قرار گرفتند در سوی مقابل شهرستان خدا آفرین با میزان امتیاز رابطه خاکستری (661/0) در جایگاه آخر قرارگرفته است. با نگاه آماری ازنظر برخورداری از شاخص های موردمطالعه در سطح استان، 5 درصد شهرستان ها در سطح بالا (1)، 45 درصد (9) در سطح متوسط و 50 درصد (10) در سطح پایین قرار گرفتند.نتیجه گیری: نابرابری در سطح شهرستان ها وجود دارد و همچنین شاخص موران در اکثر مؤلفه های رقابت پذیری اقتصادی کمتر از یک است که نشان از الگوی غالب توزیع شاخص ها به صورت تصادفی (Random) و بدون برنامه ریزی است.
۲.

بررسی نقش روابط شهر و روستا بر تحولات اقتصادی در قلمرو کوچ نشینان (مورد: دهستان سیروان شهر نوسود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی قلمرو کوچ نشینان دوره ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵) 95 - 106

کلید واژه ها: روابط اقتصادی شهر و روستا سکونتگاه روستایی قلمرو کوچ نشینان نوسود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۶
مقدمه: روابط متقابل شهر و روستا به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در بروز تغییرات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در عرصه های شهری و روستایی شناخته شده است بااین حال در بیشتر برنامه ریزی و نظریه های توسعه به طور عمده بر دوگانگی شهر و روستا تأکید می شود. روابط و مناسبات متعدد شهر روستا می تواند به توسعه یا توسعه نیافتگی هر یک از این دو جامعه منجر شود.هدف پژوهش: هدف مقاله حاضر بررسی این روابط و اثرات آن، در شهر نوسود بر توسعه روستاهای بخش سیروان است شهر نوسود در استان کرمانشاه است.روش شناسی تحقیق: روش توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات تلفیقی از روش های اسنادی و پیمایشی است برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران به تعداد حجم نمونه 118 خانوار تعیین شد. جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات، از نرم افزار spss استفاده شد.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق نیز شامل چهار روستای مرزی کیمنه، بیدرواز، هانی گرمله و دزاور بخش نوسود شهرستان پاوه است.یافته ها و بحث: نتیجه آزمون T که رقم 3.39 به دست آمد که ارتباط شهر و روستا در سطح مناسبی ارزیابی شده است. همچنین در آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون جریان ارتباطی به واسطه تأمین مالی تأثیر بیشتری بر روی ارتباطات داشته است.نتایج: جریانات عمده اقتصادی بین روستاهای موردبررسی و شهر نوسود، مربوط به فعالیت های باغی و دامی است و از سوی دیگر  رونق گردشگری در محدوده موردمطالعه برخی از روابط اقتصادی محدوده موردمطالعه مربوط به صنایع دستی ازجمله ساخت و فروش (گیوه های دستباف، لباس های پشمی، سبدهای چوبی و...) در شهر نوسود و نیز در شهر پاوه به عنوان مرکز شهرستان، است.
۳.

آینده پژوهی پیشران های کلیدی مؤثر بر توسعه شهری مناطق مرزی بر اساس رویکرد حکمروایی شهری و منطقه ای (مطالعه موردی: جوانرود)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آینده پژوهی منطقه ای دوره ۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲ 51 - 60

کلید واژه ها: آینده پژوهی توسعه پایدار حکمروایی مناطق مرزی جوانرود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۰۵
حکمروایی شهری به عنوان یکی از راهبُردهای مهم دستیابی به توسعه پایدار از اهمیت خاصی برخوردار است که در کانون بحث این تحقیق برای شهر مرزی جوانرود قرارگرفته است. رویکرد تحلیل در این مقاله، بر اساس جایگاه حکمروایی در تحقق پذیری توسعه پایدار شهرهای مرزی است. رویکرد گردآوری داده ها، رویکرد تعاملی خبره محور و روش تحلیل، کمی و کیفی بوده و روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده است. نتایج نشان داد که مجموعاً 7 متغیر شایسته سالاری در انتخاب مدیران شهری، هماهنگ بودن برنامه های سازمان های مرتبط با مدیریت شهری، ارتباط متقابل و تعامل سازنده میان نهادهای دولتی و خصوصی، به کارگیری تمهیدات و راه حل مناسب برای قانونمند بودن مدیران شهری، تأثیر شبکه های اجتماعی در مشارکت نهادهای مدنی تعاونی ها و بخش خصوصی، تبادل نظر مدیران شهر در تصمیم گیری های مربوط به مسائل شهر با شهروندان، به کارگیری توانایی مناسب ظرفیت های شهر در توسعه شهری به عنوان مهم ترین عوامل تأثیرگذار در تحقق پذیری توسعه پایدار در حوزه حکمروایی شهری انتخاب شدند.
۴.

تحلیل فضایی شاخص های مسکن پایدار در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۳) 257 - 286

کلید واژه ها: مسکن مسکن پایدار تحلیل رابطه خاکستری (GRA) تحلیل خودهمبستگی فضایی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۴۵
توجه به پایداری بخش مسکن به عنوان مهم ترین عنصر شهری در توسعه پایدار شهری، از اساسی ترین وجه آن شناخته می شود؛ ازاین رو شناخت شاخص های مسکن مناسب و تلاش در جهت تحقّق سکونتگاه مطلوب، امر مهمی در بحث توسعه پایدار شهری است. با توجه به اهمیت مسکن در ساختار شهرهای امروزی و زندگی شهروندان توجه به اصول توسعه پایدار در جهت عدالت فضایی و اجتماعی و ساختار کالبدی شهرها، مطلوبیت کمّی و کیفی کاربری ها به ویژه کاربری مسکونی و مقوله مسکن امری مهم است؛ ازاین رو هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل فضایی شاخص های مسکن پایدار در کلان شهر تهران بود. روش این تحقیق، از نوع توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف گذاری کاربردی بود. در این پژوهش، برای بررسی و تحلیل فضایی شاخص های مسکن پایدار در مناطق 22 گانه کلان شهر تهران از مدل های کمی آنتروپی، تحلیل رابطه خاکستری (GRA)، آمار خودهمبستگی فضایی موران و از نرم افزار ArcGis استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که الگوی توزیع فضایی شاخص های مسکن پایدار در سطح مناطق 22 گانه شهر تهران به صورت خوشه ای است و مناطق 1، 22 و 21 به ترتیب با کسب میزان رتبه خاکستری 638/0، 554/0 و 550/0 از لحاظ برخورداری از شاخص های موردمطالعه در رتبه های اول تا سوم و در وضعیت مطلوب قرار دارند. از نظر آماری حدود 4/0 درصد از مناطق در وضعیت مطلوب، 41/0 درصد در وضعیت نیمه مطلوب و 45/0 درصد در وضعیت نامطلوب قرار دارند. از نظر جغرافیایی مناطق جنوب شرقی تهران در وضعیت نامطلوب قرار دارد و از شمال به جنوب و از غرب به شرق تهران از نظر شاخص های مسکن پایدار کاسته شده است.
۵.

تحلیل ظرفیت ها و سناریوهای فراروی زیست پذیری شهری در سقز و فضاهای پیرامونی آن با رویکرد عدالت فضایی

نویسنده:
منبع: تکنولوژی در کارآفرینی و مدیریت استراتژیک دوره ۲ سال ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳) 81-96

کلید واژه ها: زیست¬پذیری شهری تعلق مکانی عدالت فضایی عدالت اجتماعی مشارکت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۵
در چند دهه اخیر، زیست پذیری شهری به مثابه گفتمانی نوین در حوزه شهرسازی و برنامه ریزی شهری، مورد توجه ویژه برنامه ریزان و سیاستگزاران در سطوح مختلف جهانی، منطقه ای، ملی و محلی، بوده است. این مقوله، ضمن انعکاس وضعیت شاخص های مرتبط با توسعه پایدار و عدالت فضایی و اجتماعی در بستر کالبد شهر، روح شهر را در ارتباط با شاخص های کیفی و ارتقاء تاب آوری پیرامون بحران ها، جذابیت های کالبدی- محتوایی، بسط سرمایه ای- فرهنگی و گرایش به نوآوری و خلاقیت شهری در ابعاد مختلف، منعکس می سازد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر تبیین و تحلیل ظرفیت ها و چالش های فراروی زیست پذیری شهری در سقز و فضاهای پیرامونی آن و شناسایی وضعیت های مختلف آن (خوشبینانه تا بحران)، می باشد. روش تحقیق بکار گرفته شده توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای- اسنادی، پیمایش های میدانی، جلسات نخبگانی و نیز تحلیل های مدلی و نرم افزاری در چارچوب تحلیل ضریب همبستگی پیرسون، آنالیزهای ویکور و الگوی سناریو ویزارد، بوده است. در این بین، تعداد 40 نفر از نخبگان علمی و اجرایی با استفاده از الگوی غیر تصادفی هدفمند، به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. یافته های حاصل از تحلیل مدل ویکور نشان داد که به ترتیب نواحی 3 (0.097)، 1 (0.247) و 9 (0.264) دارای مطلوب ترین وضعیت زیست پذیری، و نواحی 16 و 7 با (1.00) و (0.719)، وضعیت نامناسب به لحاظ شاخص های مورد تحقیق داشته اند. همچنین، نتایج تحلیل ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که در سطح اطمینان (0.99) و احتمال خطای کمتر از (0.01)، بین عدالت فضایی، پیوستگی و تعلق مکانی (0.32) و عدالت فضایی، مشارکت و همبستگی اجتماعی (0.22)، ارتباط مثبت بالا در سطح اول و متوسط در سطح دوم برقرار است. در نهایت، با توجه به امتیازهای اکتسابی، احتمال تداوم وضعیت فعلی (320) نسبت به وضعیت های مطلوب (250) و قابل قبول (180)، بیشتر بوده است.
۶.

شناسایی و اولویت بندی محلات نیازمند بازآفرینی شهری (مطالعه موردی: منطقه10 کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه فضای شهری سال نهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۹) 111 - 126

کلید واژه ها: بازآفرینی توانمندسازی محلات شهری منطقه 10 تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۴
در دهه های اخیر، نبود روابط شهر و روستا در یک بستر متوازن و منطقی باعث سیل عظیمی از مهاجرت های روستایی به شهرها از یک طرف و ناکارآمدی نظام مدیریت و برنامه ریزی از سوی دیگر شده است. به طوری که اکثر شهرهای ایران با معضلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی حادی گریبان گیر بوده و بافت های ناتوانی را در بدنه خود به همراه داشته اند. شناسایی چنین محدوده هایی اولین اقدام اساسی در راستای ساماندهی و توانمندسازی آن ها می باشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی محلات نیازمند بازآفرینی شهری منطقه10 کلانشهر تبریز است. این تحقیق از لحاظ هدف، از نوع کاربردی و از حیث ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. که با استفاده از شاخص هایی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی- مخاطراتی مبادرت به شناسایی محدوده ها و محلات نیازمند بازآفرینی نموده است. داده های بکار رفته ز طریق سرشماری مرکز آمار در سال 1395 برای بلوک های شهری و همچنین از داده های مکانی مربوط به طرح توسعه و عمران منطقه شهری تبریز اخذ شده است. بدین منظور از GIS و ترکیب آن با مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) برای شناسایی و اولویت بندی محلات نیازمند بازآفرینی استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین برخی از محلات شهر تبریز از حیث شرایط اجتماعی-اقتصادی و دسترسی به فضاهای خدماتی شکاف عمیقی ایجاد گشته است. که به ترتیب محلات محمدیه، رضوانشهر و شربت زاده محلاتی با بیشترین فراوانی فضاهای ناکارآمد و نیازمند به بازآفرینی شناسایی شدند و شاخص های اجتماعی نسبت به سایر شاخص ها، بیشترین اثرگذاری را در شناسایی محلات داشته اند.
۷.

بررسی شاخص های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: کلان شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۶ ۱۲۳-۱۰۵

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی توسعه پایدار شهری کیفیت زندگی معادلات ساختاری کلانشهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۲۱۰
توسعه پایدار شهری در گرو تأمین رفاه نسبی، مشارکت شهروندان و افزایش آگاهی اجتماعی برای همه اعضای جامعه است. هدف مقاله حاضر سنجش شاخص های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار شهری در مناطق شهری اهواز می باشد. پژوهش حاضر از دید روش، توصیفی- همبستگی و از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است. از منظر زمانی تک مقطعی و به طور مشخص مبتنی بر معادلات ساختاری می باشد که در سال 1397 در شهر اهواز انجام شده است. در این راستا در تبیین ادبیات و مبانی نظری از مطالعات کتابخانه ای و به منظور مطالعه ی نمونه موردی از روش میدانی استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده ها به صورت پرسشنامه محقق ساخته می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های آمار توصیفی- استنباطی، از مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تائیدی و از نرم افزارهای SPSS و Amos استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 384 نفر از شهروندان شهر اهواز و روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده است. نتایج این مقاله نشان داد میزان سرمایه اجتماعی و وضعیت توسعه پایدار شهری در بین مناطق شهر اهواز متفاوت می باشد به طوری که بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار شهری در کلانشهر اهواز رابطه مثبت و معناداری برقرار است. به عبارت دیگر سرمایه اجتماعی بالا در بین شهروندان شهر اهواز وسیله ای برای افزایش توسعه پایدار شهری و ابعاد ساختاری شهر اعم از اقتصاد، اجتماع، نهادها، فضا و محیط زیست می باشد. دلالت های این تحقیق مبنی بر ارتباط وثیق بین سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری، لزوم توجه به مؤلفه های سرمایه اجتماعی و اتخاذ سیاست هایی برای حفظ، تقویت و ارتقای سرمایه اجتماعی در راستای تضمین توسعه پایدار شهری در فضای جغرافیایی شهر اهواز را دو چندان می نماید.
۸.

بررسی شاخص های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: کلان شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و یکم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۲ 123-105

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی توسعه پایدار شهری کیفیت زندگی معادلات ساختاری کلانشهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۳۳
توسعه پایدار شهری در گرو تأمین رفاه نسبی، مشارکت شهروندان و افزایش آگاهی اجتماعی برای همه اعضای جامعه است . هدف مقاله حاضر سنجش شاخص های سرمایه اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار شهری در مناطق شهری اهواز می باشد. پژوهش حاضر از دید روش، توصیفی- همبستگی و از نوع پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی است. از منظر زمانی تک مقطعی و به طور مشخص مبتنی بر معادلات ساختاری می باشد که در سال 1397 در شهر اهواز انجام شده است. در این راستا در تبیین ادبیات و مبانی نظری از مطالعات کتابخانه ای و به منظور مطالعه ی نمونه موردی از روش میدانی استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده ها به صورت پرسشنامه محقق ساخته می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های آمار توصیفی- استنباطی، از مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تائیدی و از نرم افزارهای SPSS و Amos استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 384 نفر از شهروندان شهر اهواز و روش نمونه گیری به صورت تصادفی بوده است. نتایج این مقاله نشان داد میزان سرمایه اجتماعی و وضعیت توسعه پایدار شهری در بین مناطق شهر اهواز متفاوت می باشد به طوری که بین سرمایه اجتماعی و توسعه پایدار شهری در کلانشهر اهواز رابطه مثبت و معناداری برقرار است. به عبارت دیگر سرمایه اجتماعی بالا در بین شهروندان شهر اهواز وسیله ای برای افزایش توسعه پایدار شهری و ابعاد ساختاری شهر اعم از اقتصاد، اجتماع، نهادها، فضا و محیط زیست می باشد. دلالت های این تحقیق مبنی بر ارتباط وثیق بین سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری، لزوم توجه به مؤلفه های سرمایه اجتماعی و اتخاذ سیاست هایی برای حفظ، تقویت و ارتقای سرمایه اجتماعی در راستای تضمین توسعه پایدار شهری در فضای جغرافیایی شهر اهواز را دو چندان می نماید .
۹.

سنجش زیست پذیری محلات شهری در راستای توسعه پایدار از دیدگاه شهروندان، موردمطالعه: محله شهر کهنه و شهرک سیدمرتضی-کاشمر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۰ 123 - 140

کلید واژه ها: زیست پذیری توسعه پایدار شهر کهنه شهرک سیدمرتضی کاشمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۱۲۵
زیست پذیری محلات شهری و سنجش رضایت ساکنین آن در ابعاد اجتماعی، فیزیکی و اقتصادی، از مباحث مهم در ادامه حیات و توسعه بافت های شهری است. به طوری که افزایش زیست پذیری تأثیر بسزایی در پایداری محلات ایفا می کند. بنابراین هدف این پژوهش بررسی تطبیقی و مقایسه شاخص های زیست پذیری در محلات قدیمی و جدید شهر کاشمر بوده و جامعه آماری موردبررسی شامل ساکنین محلات سید مرتضی و شهر کهنه هست. این پژوهش از نوع کاربردی و برمبنای راهبرد پژوهش، از نوع پیمایشی است و از ابزار پرسش نامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. حجم نمونه درمجموع 200 نفر بوده و از هر محله 100 نفر با روش صورت نمونه گیری تصادفی پرسشگری شده اند. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (996/0) به دست آمد. برای تحلیل داده ها از رگرسیون چند متغیره، آماره تی تک نمونه ای استفاده شد. نوآوری تحقیق مقایسه تطبیقی محلات قدیم و جدید شهر در ابعاد مختلف زیست پذیری شهری و با تاکید بر شاخص های توسعه پایدار شهری است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان و زیست پذیری ارتباط مستقیمی وجود دارد. میزان رضایت از شاخص های کلی زیست پذیری در شهر کهنه پایین است و رضایت نسبی از شاخص اقتصادی در شهر کهنه با میانگین 43/2 وجود دارد که شاخص کلی زیست پذیری در شهرک سیدمرتضی (35/0) بالاتر از میانگین کمتر از میانگین متوسط است. در شهرک سیدمرتضی شاخص اقتصادی با میانگین 47/3  بیشترین رضایت و شاخص فیزیکی کمترین رضایت مندی را دارند.
۱۰.

ارزیابی پایداری روستاهای حوزه نفوذ شهرهای میانه اندام بااستفاده از روش AHP (مطالعه موردی : شهر سقز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 502-518

کلید واژه ها: ارزیابی توسعه پایدار روستا حوزه نفوذ شهر سقز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۰۹
ارزیابی و توسعه پایدارعمدتا دو رکن جدایی ناپذیر قلمداد می شوند که با همکاری هم درحل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و منابع مهم که بخش زیادی از سکونت گاه های شهری و روستایی جهان را درگیر کرده اند ، از اثربخشی بسیار زیادی برخوردار هستند توسعه پایداربه مفهوم حرکت بر محور انسان-محیط است و توسعه امکانات اقتصادی با توجه به ملاحظات محیطی و عدالت اجتماعی را مورد توجه قرار می دهد شهرهای میانی با توجه به شرایط منطقه ای و محلی که در آن قرار می گیرند و با پذیرش کارکردهایی که از جنبه های مختلف سازمانی- نهادی ، خدماتی ، جمعیتی ، زیست محیطی، مدیریت سرزمین ، اجتماعی، اقتصادی و فضایی برعهده می گیرند اهمیت و جایگاه ویژه ای را در سلسله مراتب سکونت گاهی داشته و به عنوان پل ارتباطی بین شهرهای بزرگ و سکونت گاه های رده پایین و تسهیل کننده جریان های مختلف عمل می کنند پژوهش حاضر به بررسی وضعیت پایداری روستاهای حوزه نفوذ شهر میانی سقز از سه بعد اقتصادی ، اجتماعی، و محیطی با توجه به شاخص های مطرح شده می پردازد.شهر میانی سقز به دو حوزه نفوذ مستقیم و حوزه نفوذ غیر مستقیم تقسیم شده است که با توجه به هر حوزه ، با استفاده از روش تصادفی اعداد روستاهای نمونه انتخاب شده با توجه به ابعاد ذکر شده مورد ارزیابی قرار می گیرندروش تحقیق در این پژوهش دو روش، آزمون t-testو مدل ahpاستفاده شده است که درادامه با طرح سولات و فرضیات تحقیق و در نهایت آزمون و تحلیل نتایج مشخص شد روستاهای واقع در حوزه نفوذ در سطح متوسطی قرار دارد.
۱۱.

سنجش و ارزیابی وضعیت مؤلفه های سرزندگی شهری از منظر شهروندان (مطالعه موردی: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 153 - 164

کلید واژه ها: فضای شهری سرزندگی و نشاط سرزندگی شهری کیفیت زندگی شهر ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۶۸
       در حال حاضر شهرها به مثابه موجودات زنده، نیازمند سرزندگی و نشاط هستند. خلق و ارتقای سرزندگی در یک فضای شهری، مستلزم همسو بودن ویژگی های فضا در پاسخگویی به نیازهای شهروندان بوده که به نوبه خود می تواند افزایش حضور مستمر و کیفیت زندگی آن ها را به دنبال داشته باشد. این پژوهش باهدف سنجش و ارزیابی شاخص های سرزندگی شهری در شهر ارومیه صورت گرفته است. جامعه آماری موردبررسی، شامل شهروندان مناطق 5 گانه شهر ارومیه بوده که حجم نمونه در این پژوهش 383 نفر و روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری تصادفی است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و برمبنای راهبرد پژوهش، از نوع پیمایشی است که از پرسش نامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوایی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (785/0) به دست آمد. برای تحلیل داده ها رگرسیون چند متغیره، آماره تی تک نمونه ای و آزمون کروسکال با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی شهروندان و میزان سرزندگی شهری در شهر ارومیه با استفاده از مؤلفه های تحصیلات و مدت سکونت در منطقه رابطه معناداری وجود دارد. یافته های دیگر نشان داد در بین مؤلفه های موردمطالعه، بعد اجتماعی با میانگین (01/3) دارای بیشترین رتبه بوده و پس ازآن به ترتیب بعد فضایی (53/2) در رتبه دوم، بعد اقتصادی (14/2) در رتبه سوم و بعد تجربی (10/2) در رتبه چهارم قرار دارد. درنهایت می توان نتیجه گیری کرد که وضعیت مؤلفه های سرزندگی شهری ازنظر شهروندان به صورت یکسان نبوده است.
۱۲.

تحلیل شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۱) 529 - 544
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۶۹
امروزه مسکن نه تنها به عنوان سرپناه نیازهای سکونتی انسان را تأمین می کند بلکه به عنوان محلی است که بخش عمده ای از نیازهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جمعیت در واحدهای مسکونی شکل گرفته و تأمین می شود. اما دستیابی به مسکن مناسب با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش هزینه های خانوار یکی از مهمترین مسائل جوامع امروزی است به طوری که با رشد روزافزون شهرهای بزرگ، اسکان غیررسمی و مساکن نامناسب در اغلب مناطق شهری چشم انداز غیرقابل انکاری را به وجود آورده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مطالعه شاخص های کمی و کیفی مسکن در سطح بلوک های آماری است. پژوهش از نوع کاربردی است و اطلاعات مورد نیاز از سرشماری عمومی نفوس و مسکن در محدوده بلوک های آماری(7096 بلوک) برای سال های 1390 تهیه شده و تعداد 17 شاخص انتخاب و با تکنیک تحلیل عاملی ارزیابی که نتیجه آن 4 عامل تأثیرگذار بود. نتایج تحلیل داده ها، به نرم افزار Arc GIS10.3 انتقال یافته و برای بررسی وضعیت بلوک های آماری به لحاظ برخورداری از شاخص های مسکن از تحلیل لکه های داغ و برای شناسایی الگوی توزیع شاخص ها، از تکنیک خود همبستگی فضایی استفاده شده است. نتایج عامل ترکیبی نشان می دهد که 31درصد بلوک ها خیلی ضعیف، 30 درصد متوسط، 28 درصد در وضعیت خیلی خوب قرار گرفته اند. بر اساس تحلیل خودهمبستگی آماره موران، الگوی توزیع شاخص های مسکن شهری ارومیه به صورت خوشه ای تصادفی می باشد.
۱۳.

شناسایی و اولویت بندی مهم ترین عوامل مؤثر در پیشبرد برنامه های مدیریت شهری در حوزه بافت فرسوده (مطالعه موردی: شهر ماکو)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 137 - 154

کلید واژه ها: توسعه شهری برنامه ریزی بافت فرسوده عوامل کلیدی اولویت بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۰۲
شهرها که یکی از سکونتگاه ها و مکان تجمع زیستی انسان از ابتدا تاکنون بوده اند، مجموعه ای از عوامل زنده و پویا هستند و ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ یک ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻄﺮﺡ می باشند. ﻧﻘﺶ و ﺟﺎیﮕﺎﻩ ﻣﺪیﺮیﺖ ﺷﻬﺮی ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺳکﻮنتگاه ﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﺑﺴیﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺗﻌییﻦ کننده بوده و امروزه در پی روند شتابان توسعه و تحولات شهری در کشور، فراهم سازی محیط زندگی متناسب با این تغییرات جزء جدانشدنی برنامه ریزی و مدیریت شهری شده است. در سال های اخیر به منظور پاسخگویی به این نیازها، بافت های فرسوده شهری که اصالت و هویت هر شهری بیشتر در آن متجلی می باشد، اهمیت عمده ای یافته و مورد توجه ویژه قرار گرفته اند. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی، ارزیابی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر فرآیند برنامه ریزی بافت فرسوده ماکو می باشد. این تحقیق بر اساس هدف، کاربردی بوده و ماهیت داده های آن کیفی است. بر اساس گردآوری داده ها نیز، اسنادی و پیمایشی بوده و روش تحقیق آن، تحلیل ساختاری است. داده های اولیه به منظور تحقق هدف پژوهش، 22 عامل و متغیر در قالب 5 دسته معیار می باشد که با استفاده از نرم افزار میک مک جهت شناسایی عوامل کلیدی و به کمک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی جهت اولویت بندی تحلیل گردیده اند. نهایتاً 11 عامل و متغیر شیوه مدیریت؛ طرح های ساماندهی، بهسازی و نوسازی بافت فرسوده؛ مدیران و نیروی انسانی متخصص؛ فراهم بودن زیرساخت ها و امکانات زیربنایی اولیه؛ هماهنگی دستگاه های اجرایی؛ مسکن و زمین؛ ظرفیت های اقتصادی-محیطی؛ محیط زیست و منابع اکولوژیکی؛ سرمایه گذاری (دولتی و خصوصی)؛ تحقیق و توسعه و مشارکت به عنوان عوامل کلیدی و پیشران فرآیند برنامه ریزی شناسایی گردیده و مبنای ارائه پیشنهادها و راهکارهایی جهت پیشبرد برنامه ها و دستیابی به اهداف آتی مدیریت شهری در حوزه بافت مذکور قرار گرفته اند.
۱۴.

سنجش مطلوبیت طراحی فضاهای شهری برای معلولان جسمی با رویکرد پایداری شهری، مطالعه موردی: پیاده راه های ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 105 - 125

کلید واژه ها: مطلوبیت طراحی فضاهای شهری معلولان جسمی پایداری شهری پیاده راه ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۱ تعداد دانلود : ۷۰۴
ایجاد بسترهای فضایی کالبدی مناسب جهت استفاده همه اقشار جامعه از خدمات و امکانات عمومی به منظور تحرک و جابه جایی بهتر انسان و دسترسی آسان تر در سطح شهر،به منظور رشد و توسعه جوامع، امری ضروری است. ناتوانان جسمی، معلولان و جانبازان بخشی از افراد جامعه هستند که همانند سایر افراد، نیازمند دسترسی و استفاده از امکانات و خدمات عمومی هستند؛ اما وجود برخی موانع به خصوص در نحوه طراحی، معماری و شهرسازی بسیاری از فضاهای شهری، به ویژه معابر عمومی، پارک ها و فضاهای سبز را فاقد شرایط لازم برای برآورده ساختن نیازهای دسترسی افراد معلول کرده است. براساس مطالعات انجام شده طرح کالبدی مناسب فضاهای شهری سبب پایداری این فضاها می گردد. بنابراین، تحقیق حاضر کیفیت طرح کالبدی مسیرهای پیاده را از دیدگاه معلولاندر خیابان های امام، کاشانی، سرداران، عطایی و خیام شهر ارومیه مورد بررسی قرار داده است. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. در این تحقیق چهار شاخص (مبلمان، خدمات، دسترسی و حمل ونقل) در بین پنج گروه از معلولان (نابینایان، کم بینایان، معلولان حرکتی، ناشنوایان و جانبازان) در پیاده راه های شهر ارومیه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی و پرسشنامه گردآوری شده و برای پردازشاطلاعاتاز نرم افزارهای آماری و برای سنجش ورتبه بندی شاخص ها و گروه های موردمطالعه ازمدلتصمیم گیری چندمعیاره استفادهشده است. یافته های پژوهش، بیشترین مطلوبیت را مربوط به شاخص دسترسی و کمترین مطلوبیت را در شاخص حمل ونقل برای سنجش مطلوبیت پیاده راه معلولان نشان می دهد. نتایج این پژوهش بیانگر این است که پیاده راه های شهر ارومیه متناسب ترین طراحی را برای گروه کم بینایان و نا مطلوب ترین طراحی را برای گروه ناشنوایان دارد.
۱۵.

تحلیل کارایی نسبی کشورهای خاورمیانه از لحاظ شاخص های توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۹

کلید واژه ها: کارایی توسعه توسعه پایدار تحلیل پوششی داده ها خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۲ تعداد دانلود : ۱۵۱۴
امروزه توسعه به عنوان یک فرایند، مهم ترین بحث کشورهای در حال توسعه است. همچنین از توسعه پایدار به منزله ی نیروی محرکه پیشرفت متعادل، متناسب و هماهنگ اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی تمامی کشورها به ویژه کشورهای در حال رشد نیز یاد شده است. هدف این مقاله تحلیل کارایی سیزده کشور خاورمیانه طی سال های 2009 تا 2012 م از لحاظ شاخص های توسعه پایدار از طریق 32 شاخص (اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی است. جهت تجزیه و تحلیل داده های از مدل های برنامه ریزی کمی خطی ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها، مدل آنتروپی شانون و نرم افزار dea slover استفاده شده است. محدوده جغرافیایی این پژوهش منطقه خاورمیانه و جامعه آماری آن 13 کشور می باشد. نتایج حاصله از این پژوهش نشان می دهد در بین شاخص های توسعه پایدار در خاورمیانه شاخص های تولید ناخالص ملی، میزان پس انداز و اشتغال بیشترین ضریب همبستگی به ترتیب با مقادیر 0.74،0.64 و 0.58 درصد را با متغیر خروجی یعنی توسعه پایدار دارند. از لحاظ کارایی نسبی در بین کشورهای خاورمیانه به ترتیب کشورهای امارات متحده عربی و قطر با میزان کارایی یک درصد و با سطح عملکرد عالی به عنوان کشورهای کارا و کشورهای عراق، یمن و سوریه به ترتیب با میزان کارایی 974/0، 961/0 و 957/0 درصد با سطح عملکرد ضعیف به عنوان کشورهای ناکارا از لحاظ شاخص های توسعه پایدار در خاورمیانه هستند. در نهایت نتایج این پژوهش نشان می دهد بیش از 60 درصد کشورهای خاورمیانه از لحاظ شاخص های توسعه پایدار دارای سطح عملکرد متوسط طی سال های 2009 تا 2012 هستند.
۱۶.

اولویت بندی مولفه های حکمروایی شایسته شهری ازدیدگاه فعالان بخش مدیریت شهری (مورد مطالعه؛ شهر بوکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۸) 77 - 88

کلید واژه ها: حکمروایی شایسته شهری فعالان بخش مدیریت شهری روش تحلیل سلسله مراتبی شهر بوکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۰
حکمروایی شایسته شهری که مبتنی بر برنامه ریزی مشارکتی است، امروزه وجه غالب الگوهای نوین مدیریت شهری در جهان می باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی، ارزیابی و اولویت بندی مؤلفه های حکمروایی شایسته شهری، از دیدگاه فعالان بخش مدیریت شهری بوکان در استان آذربایجان غربی می باشد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر بررسی های اسنادی و پیمایشی بوده است. داده های مورد نیاز پژوهش، از طریق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و برای انجام تحلیل های مورد نیاز و اولویت بندی شاخص های مورد مطالعه از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. در این پژوهش با اقتباس از اصول حکمروایی شایسته ارائه شده توسط سازمان های جهانی نظیر برنامه توسعه سازمان ملل متحد، بانک جهانی و نظریه پردازان بین المللی، شاخص های مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، قانونمداری، اثر بخشی - کارایی و مسئولیت پذیری انتخاب و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. در نهایت یک نوع اولویت بندی در شاخص ها و معیارهای موجود با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل، ارزیابی و اولویت بندی داده های به دست آمده نشان می دهد که شاخص پاسخگویی در رتبه 1، مشارکت در رتبه 2، اثر بخشی - کارایی در رتبه 3، مسئولیت پذیری در رتبه 4، قانونمداری در رتبه 5 و شفافیت در رتبه 6 قرار می گیرد.
۱۷.

بررسی وضعیت عوامل مؤثر بر توانمندسازی توسعه گردشگری (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی بهار ۱۳۹۶ شماره ۵۹

کلید واژه ها: توسعه توانمندسازی گردشگری آذربایجان غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۸ تعداد دانلود : ۵۵۴
گردشگری به عنوان بزرگ ترین تحرک اجتماعی با پیامدهای فرهنگی، اقتصادی و فضایی متعددی همراه است. بدین جهت، اثربخش کردن هرچه بیش تر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند شناخت و توجه ویژه به توانمندسازی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی توسعه گردشگری استان آذربایجان غربی است. این مطالعه از نظر ماهیت «توصیفی- تحلیلی» و از نظر هدف «کاربردی» است و در راستای پاسخ به این سوال است که: آیا توانمندسازی مؤلفه های «جوامع محلی (از بعد مشارکت)، نیروی انسانی (تصمیم گیران و برنامه ریزان) و رقابت پذیری مقاصد گردشگری» در توانمندسازی توسعة گردشگری استان آذربایجان غربی مؤثر است؟ جامعه آماری مورد بررسی در این پژوهش، کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی است که به علت گستردگی محدوده پژوهش و عدم اطلاع دقیق از تعداد افراد جامعه مورد مطالعه، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی مجموعاً 100 نفر به عنوان نمونه تعیین و انتخاب گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شیوه های آمار توصیفی و هم چنین در بخش آمار استنباطی جهت آزمون فرضیات پژوهش، از آزمون کای اسکوار (کی دو) استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که مؤلفه های توانمندسازی جوامع محلی (از بعد مشارکت)، نیروی انسانی (تصمیم گیران و برنامه ریزان) و رقابت پذیری مقاصد گردشگری با توانمندسازی توسعة گردشگری استان رابطة معناداری دارند و از بین آن ها، مؤلفه «توانمندسازی نیروی انسانی(تصمیم گیران و برنامه ریزان)»، بیش ترین تأثیر را بر توسعه گردشگری استان آذربایجان غربی دارد.
۱۸.

سطح بندی زیرساخت ها و تأسیسات گردشگری در شهرستان های استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی بهار ۱۳۹۵ شماره ۵۵

کلید واژه ها: تحلیل عاملی گردشگری آذربایجان غربی زیرساخت های گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴۹ تعداد دانلود : ۵۰۷
امروزه توسعه گردشگری به عنوان فعالیتی سودآور، در اولویت برنامه ریزی کشورها قرار گرفته است. اما توسعه گردشگری نیاز به توسعه زیرساخت ها دارد که معمولاً در کشورهای جهان سوم تمرکز زیر ساخت های گردشگری در شهرهای بزرگ و مراکز استان ها، باعث رونق گردشگری در شهرهای بزرگ شده و شهرهای کوچک و حتی روستاهای با پتانسیل بالای توریستی از مزایای آن کم بهره بوده اند. شناسایی سطوح توسعه یافتگی شهرستان ها به لحاظ زیرساخت های گردشگری می تواند در برنامه ریزی برای مناطق کم تر توسعه یافته کمک شایانی نماید. تحقیق حاضر با روش توصیفی- تحلیلی سعی در تحلیل زیرساخت های گردشگری شهرستان های استان آذربایجان غربی دارد که در این راستا 14 متغیر انتخاب گردیده و با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی درspss مورد تحلیل قرار گرفته است. متغیرهای فوق به 2 عامل تأثیرگذار کاهش یافت و در نهایت با تلفیق امتیازات عاملی حاصله، شهرستان ها رتبه بندی شده و سطوح توسعه یافتگی آن ها مشخص گردید. نتایج حاصله حاکی از آن است که، شهرستان ارومیه به لحاظ برخورداری از زیرساخت ها در رتبه اول و شهرستان خوی در رتبه دوم و شهرستان های شوط و پلدشت در رتبه شانزدهم و هفدهم قرار گرفته اند. و سطح بندی شهرستان های استان نشان از وجود ناهمگنی در سطح استان دارد به طوری که، شهرستان ارومیه در سطح کاملاً توسعه یافته و شهرستان های خوی و سردشت، توسعه یافته و شهرستان های چالدران، ماکو، مهاباد، سلماس، میاندوآب، نقده، بوکان در حال توسعه و بقیه ش هرستان ها محروم می باشند و بین رتبه هر شهرستان به لحاظ ب رخورداری از زیرساخت ها و جاذبه های گردشگری شهرستان ها رابطه مثبت وجود دارد.
۱۹.

ارزیابی وضعیت اقلیم گردشگری استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۰ 85 - 98

کلید واژه ها: گردشگری اقلیم برنامه ریزی شاخص TCI آذربایجان غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۶۸
این واضح است که در بسیاری از کشورها آب و هوا یک سرمایه با ارزش برای گردشگری محسوب می شوند. آب و هوا به عنوان یکی از مهم ترین عوامل شکل دهنده گردشگری قلمداد می گردد و مراکز گردشگری، موجودیت و ارزش های خود را مدیون عوامل متعدد به ویژه شرایط آب و هوایی مناسب می دانند. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت اقلیمی استان آذربایجان غربی و پهنه بندی کلیماگردشگری استان با استفاده از شاخص اقلیم آسایش گردشگری (TCI)، جهت برنامه ریزی مناسب برای جذب و توسعه این امر مهم، متناسب با فصول گردشگری استان، انجام شده است. برای انجام پژوهش از داده های ایستگاه های سینوپتیک استان برای یک دوره ده ساله، استفاده شده است. در استان آذربایجان غربی، به عنوان یکی از قطب های اصلی گردشگری وجود جاذبه های متنوع طبیعی، تاریخی، فرهنگی و حاکم بودن شرایط متفاوت آب و هوایی در مناطق مختلف این استان، در فصول مختلف سال، آب و هوا می تواند به عنوان یک عامل جذب کننده برای گردشگران مطرح باشد. به طوری که با ارزیابی های کمی این پتانسل ها و اطلاع رسانی دقیق در مورد آن ها می توان استفاده بهتری از این قابلیت ها نمود. در پژوهش حاضر، جهت تعیین اقلیم آسایش گردشگران در استان آذربایجان غربی به تفکیک ماه از شاخص (TCI) استفاده کرده ایم. نتایج پژوهش، نشان می دهد که، در ماه های سرد سال (دسامبر، ژانویه، فوریه)، به دلیل سردی هوا و بارش برف و باران در اکثر مناطق استان آذربایجان غربی، شرایط نامطلوبی را برای گردشگری در سطح استان به وجود می آید، اما در فصول بهار و تابستان، به دلیل افزایش دما و شرایط مطلوب اقلیمی، شرایط برای جذب گردشگران مناسب می باشد.
۲۰.

مدیریت یکپارچه ی گردشگری، راهبردی برای توسعه منطقه ای در استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال پنجم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۱۹

کلید واژه ها: گردشگری توسعه منطقه ای مدیریت یکپارچه آذربایجان غربی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری گردشگری شهری
تعداد بازدید : ۱۱۶۸ تعداد دانلود : ۵۴۶
گردشگری یک نظام پیچیده ای است که رقابت در عرصه ی آن بدون انجام تمهیدات لازم و بدون درک نیازها و اقتضائات آن غیرممکن است. بنابراین، کارآمد کردن هرچه بیشتر توسعه گردشگری و ارتقاء پیامدهای مثبت آن، نیازمند مدیریت یکپارچه ی آن می باشد. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش های توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از پرسشنامه و تحلیل های آماری به ارزیابی نقش مدیریت یکپارچه گردشگری، به عنوان راهبرد توسعه منطقه ای در استان آذربایجان غربی بپردازد. پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق، کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی (130 نفر) می باشد که با استفاده از جدول مورگان و روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی، مجموعاً 100 نفر به عنوان نمونه تعیین و انتخاب گردیده است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شیوه های آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی جهت آزمون فرضیات پژوهش، از آزمون کای اسکوار (خی دو) استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که میان مدیریت یکپارچه گردشگری و توسعه منطقه ای در استان آذربایجان غربی و مؤلفه های مورد بررسی ارتباط معنا داری وجود دارد. بر اساس نتایج آزمون کای اسکوار، مؤلفه های تقویت سازمانی و ظرفیت سازی و مشارکت ذی نفعان، با مدیریت یکپارچه گردشگری رابطه معناداری دارند. در ضمن نتایج آزمون مدل ارائه شده برای متغیرها در محیط نرم افزار Amos22 نشان می دهد که مدل ارائه شده برای روابط متغیرها، 76 درصد از واریانس متغیر وابسته پژوهش (توسعه منطقه ای) را پیش بینی می کند. برای توسعه منطقه ای در راستای گردشگری، تقویت سازمانی و ظرفیت سازی و ارتباطات و مشارکت تمامی ذی نفعان، به عنوان راهبردی اساسی مطرح است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان