فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۲۸ مورد.
حوزه های تخصصی:
سال 2007 یکصدمین سالگرد انعقاد قرارداد 1907 است که در آن، دو قدرت امپریالیستی انگلیس و روسیه به خود اجازه دادند با استفاده از فرصت ناشی از درگیری ایران در مبارزه ملی انقلاب مشروطه، کشوری باستانی را میان خود تقسیم کنند.با اینکه نقش انگلیس در تجزیه بسیاری از سرزمینها و انعقاد معاهده های خانمان برانداز برای اغلب آگاهان مسائل سیاسی و تاریخی آشکار است، شاید کارگردانی این کشور در ماجرای انعقاد قرارداد 1907 که مقدمه ای برای تجزیه ایران بود، برای برخی افراد مشخص نباشد. آنچه در این نوشتار بررسی می شود نقش انگلیس در طراحی، پیشنهاد و انعقاد قرارداد 1907 و در نهایت معرفی اسنادی در این زمینه است. قرارداد 1907 افزون بر ایران، افغانستان و تبت را نیز دربرمی گرفت که پرداختن به موضوعهای آن مناطق در این مختصر نمی گنجد.
سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس و واگذاری جزایر ایرانی به قاسمی های شارجه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جزایر ایرانی تنب بزرگ و کوچک، ابوموسی و سیری در سال 1282ش/1903م بر اثر سیاستهای استعماری بریتانیا در خلیج فارس اشغال و به قاسمی های شارجه واگذار شد. جزیره سیری در سال 1342ش/ 1963م و سه جزیره دیگر، پس از 68 سال در 1350ش/ 1971م به ایران بازگردانده شد. اینک پرسش محوری در هر پژوهشی پیرامون تجزیه موقت جزایر از ایران، این است که چرا دولت بریتانیا در سالهای آغازین سده بیستم، این جزایر ایرانی را به قاسمی های شارجه واگذار کرد؟پاسخ این پرسش را باید در رقابت دولتهای استعماری در ایران، به ویژه انگلیس و روسیه، در طول سده نوزدهم جستجو کرد. توضیح اینکه تحولات جهانی و منطقه ای در سالهای آغازین سده نوزدهم سبب ورود ایران به دایره سیاست بین الملل شد. پس از آن در زمانی بیش از یک سده ویژگی اصلی سیاست خارجی ایران، رقابت دو قدرت روسیه و انگلیس در ایران در چهارچوب تئوری تعادل مثبت بود؛ بدین معنا که دو قدرت، برتری دیگری را از نظر سیاسی و اقتصادی در ایران نمی پذیرفتند. برتری نفوذ روسیه در ایران بر انگلیس، در سالهای پایانی سده نوزدهم و ایجاد مشکلاتی فراروی منافع سنتی بریتانیا؛ به خطر افتادن امنیت هندوستان و سپس نفت در خلیج فارس؛ سبب شد تا انگلیس استراتژی تبدیل خلیج فارس را به منطقه انحصاری نفوذ خود پیگیری کند. یکی از راهکارهای دولت بریتانیا برای رسیدن به این هدف واگذاری جزایر ایرانی در خلیج فارس به قاسمی های شارجه بود؛
نقش میرزا احمد خان دریابیگی در تحولات سیاسی خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
میرزا احمد خان از 1271ش تا کمی پس از جنگ جهانی اول حکمران بنادر جنوب بود. او حکومت جنوب را همواره به دلیل دور بودن از حکومت مرکزی بر حکمرانی دیگر مناطق ترجیح می داد؛ زیرا با استفاده از دوری مسافت می توانست افزون بر داشتن حکومت مطلقه در منطقه، ظلم و جورهای خود را نیز نزد اولیای امور دولت، خدمت قلمداد کند و سودهای سرشاری به دست آورد. دریابیگی هنگام انقلاب مشروطه در زمره مخالفان این انقلاب درآمد و به دولت انگلستان خدمت کرد. در جنگ دلیران بوشهر و تنگستان با قوای مهاجم انگلیس با آنکه خود ایرانی و مامور دولت ایران بود، از انگلیسی ها طرفداری کرد. او به دنبال اشغال بوشهر به دست نیروهای انگلیسی، به مخالفت با رئیس علی دلواری، رهبر جنبش ضد استعماری در جنوب، پرداخت و زمینه تبعید آیت الله اهرمی، روحانی مبارز را فراهم آورد. مدرسه سعادت، عمارت امیریه، عمارت دریابیگی از جمله یادگارهای او در دوران حکومتش در بوشهر است.
روابط ایران و انگلیس از سال 1800 میلادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کتاب روابط ایران و انگلیس از سال 1800 میلادی توسط خانم ونسامارتین گردآوری شده است و در سال 2005 در لندن به چاپ رسید.کتاب حاضر برگزیده یازده مقاله از مجموع آثار ارائه شده در دو کنفرانس روابط ایران و انگلیس در تابستان سالهای 2001 و 2002 میلادی است.
نقش کمپانی زیمنس در توسعه صنعتی ایران ( 1284 - 1360 ق / 1246 - 1320 ش )(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ایران برای نخستین بار در زمان ناصرالدین شاه با کمپانی زیمنس آشنا شد. نخستین ارتباط در سال 1284 ق از طریق دولت انگلیس بود که خواهان گسترش روابط خود از راه ایران با هندوستان بود. فعالیت زیمنس در ایران به صنعت تلگراف محدود نماند و در امور تلفن ،راه آهن،برق و کارخانه های نساجی گسترش یافت. در این نوشتار فعالیت صنعتی این کمپانیاز ابتدا تا پایان دوره پهلوی اول بررسی می شود.
پنبه و تجارت آن در عصر قاجار از راه دریای خزر با تکیه بر اسناد بایگانی ( 1264 - 1332 ق / 1847 - 1914 م )(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پنبه یک پنجم صادرات ایران در عصر قاجاریه را به خود اختصاص داده بود. رشد و رونق تجارت پنبه در ایران و از راه دریای خزر مرهون سرمایه گذاری روسها بود،هرچند نباید این واقعیت را نادیده گرفت که سود ناشی از آن بیشتر به جیب سرمایه گذاران و بازرگانان روسی می رفت.
نا آگاهی دولتمردان عصر فتحلی شاه قاجار از تحولات بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پادشاهان قاجار به دلیل دیدگاه عشیره ای و قبیله ای ، به تحولات بین المللی اهمیت نمی دادند.قدرتهای اروپایی به ویژه انگلیس با سوء استفاده از ناآگاهی دولت قاجار از تحولات جهانی، خواهان گسترش قلمرو خود در ایران و نفوذ در میان دولتمردان قاجار و تحمیل قراردادهای استعماری بودند.
چیستی مفهوم فرنگ در گزارش نامه های تاریخی روزگار قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هم سرنوشت بودن داستان و تاریخ، معمای غامضی نیست. زیرا اندکی دقت در مفهوم واژه تاریخ می تواند چاره ساز باشد. بی گمان این نکته پذیرفتنی است که جهان تشکیل شده از رویدادهای بسیار است. اما میان رویدادهای محسوب و معطوف و رویدادهای به شمار نیامده و مورد توجه قرار نگرفته، تفاوت بسیار است. تاریخ به معنای پژوهش درباره رویداد و یا رویدادهایی است که در یک دوره زمانی خاص از سوی فرد یا افراد پژوهشگر به شمار آمده، به چشم دیده شده و در ذهن، مورد توجه قرار گرفته اند و به کار ساختن سازه ای از روایت درباره همان رویدادها آمده اند. به ناچار، واقعیت فزون بر تاریخ است و با فاصله ای بسیار از حیث عدد و رقم، پیشتاز است. این امر به زایش هویت می انجامد. هویت در این معنا یکی از محک هایی است که می توان با تکیه بر آن، رخداد تاریخی شده را مورد بررسی قرار داد. هویت به معنای امری انباشتی و تراکمی واجد دو ویژگی هم زمان رشدیابنده است: از یک سو، به شناساییِ بودن ها می انجامد، به این معنا که ناظر بر واقعیتی می شود که پیشاپیش وجود دارد و موجودیت خود را اعلام کرده است؛ از دیگر سو، به بازشناساییِ شدن ها می پردازد که ناظر بر پدیده ای است تاریخی شده که در فضاهای مکانی و زمانیِ جدید نیازمند تعبیر و تعریف جدیدی می گردد. هنگامی که از هویت به مثابه فرآیند سخن می گوییم، در حقیقت از استمرار پدیده های تاریخی شده ای سخن به میان آورده ایم که یک فرد، گروه، قوم یا ملت در مقام پاسخ به پرسش هایی برمی آید که از او درباره گذشته اش پرسیده اند. پرسش هایی مانند چه کسی بوده است؟ کجا بوده است؟ چه بوده است؟ و اکنون چه هست؟ نشانگر شناسایی تشخص های واقعاً موجود و بازشناسایی تمایزهایِ از نظر تاریخی موجود، می شود و بر انبوهی از مفهوم ها و کردارهایی استوار است که خود را در برابر دگر شکل می دهند. نگارنده با واکاوی 6 اثر تاریخ نویسانه عصر قاجار درصدد بررسی عنصر فرنگی هویت در گزارش های تاریخی روزگار قاجاران برآمده است.
بانک شاهنشاهی و توسعه نیافتگی افتصادی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نهادی خارجی همچون بانک شاهنشاهی فرصت می یاید تا در کشور ایران حضور فعال یابد و با استفاده از ابزار گوناگون در همه لایه های اقتصادی نفوذ کرده و سرمایه های ملت راه به یغما ببرد.کاری که بانک شاهنشاهی با به دست آوردن امتیازهایی مانند چاپ اسکناس، بهره برداری از منابع،بازکردن اعتبار و ... در ایران انجام داد.
مطالعه ای در باره جایگاه گمرک در مناسبات تجاری دوره ناصری ، با تکیه بر گمرک یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
افتتاح کانال سوئز سبب رونق بندرهای جنوب شد،تجارت یزد رونق خاصی یافت که در گذشته بی سابقه بود. راهیابی برخی از محصولات ایران به بازار جهانی،اقتصاد ایران را از ورشکستگی نجات داد. اهمیت تجارت ،دولتمردان را بر آن داشت تا به امور گمرک بیشتر توجه کنند و با وجود سرعت کم در ایجاد قواعد منظم برای تسهیل در امر تجارت، گمرک در روابط تجاری ایران جایگاه ویژه ای یافت.
بررسی تطبیقی روابط روسیه تزاری و شوروی با نهضت جنگل و تاثیر آن بر روابط خارجی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرضیه اصلی این تحقیق، دلیل ایجاد شکاف میان نهضت جنگل و چگونگی شکست آن به دلیل سیاست و نیرنگ بازیهای سیاستمداران دولت انقلابی شوروی را بررسی می کند.
بازشناسی روابط خارجی ایران در دوره استبداد صغیر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
دوران استبداد صغیر به دورانی گفته می شود که در فاصله 23 جمادیت الاول 1326 تا 27 جمادی الثانی 1327 بار دیگر استبداد بر نظام سیاسی ایران حاکم شد در این مقاله،به نقش کشورهای روسیه ،انگلیس ،آلمان ،فرانسه و عثمانی در تحولات مشروطه خواهی ایرانیان با تکیه بر تحلیلهای روزنامه حبل المتین اشاره می شود .
تجارت چوب در عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جنگلهای انبوه شمال ایران ، بی گمان اثر مهمی بر تجارت ایران در عصر قاچار به ویژه از راه دریای خزر بررسی می شود.
چالش و پاسخ در دوره قاجاریه : اعزام دانشجو به خارجه با تاکید بر مورد فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در دو دوره مورد بحث ، چه دوران ورود هیئت گاردان تا ربع آخر قرن نوزدهم میلادی و چه دوران نهضت مشروطیت در چارچوب نظریه چالش و پاسخ به مطالعه گذاشته شده است . افزون بر این موارد تلاش پژوهشگر بر این است تا در چارچوب نظریه موازنه منفی و نیروی سوم روند اعزام دانشجو به اروپا به ویژه فرانسه مورد توجه قرار گیرد.
کارخانه قند کهریزک و اسناد نویافته(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله می کوشد به مسائل و روند تاریخی شکل گیری نخستین کارخانه قند در ایران از زمان گرفتن امتیاز آن توسط بلژیکی ها تا ورشکستگی آن بپردازد.
کارنامه هیئت های باستانشناسی فرانسوی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تاریخ کاوشهای باستان شناسی بیگانگان در ایران به قرن نوزدهم میلادی و زمان قاجاریه برمی گردد. این کاوشها و تفحصها با فعالیت هئیتهای فرانسوی، دیولافوا و ژاک دومورگان آغاز شد که البته پس از سقوط سلسله قاجاریه ، دولت وقت ایران کلیه امتیازات را در 26 مهر 1360 لغو کرد.
ناپلئون و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نویسنده به بررسی سرچشمه های روابط دو کشور و اوج گیری آن در دوران ناپلئون بناپارت می پردازد