درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی در اسلام

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۱٬۰۶۸ مورد.
۱۶۱.

توفیق محمد الشاوی و نظریه عمومی شوری در اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام شورا سیاست نوگرایی دینی دموکراسی مشورتی توفیق محمد الشاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۱۵
مفهوم شورا، و نسبت شورا و دموکراسی، بیش از یک قرن است که در کانون مباحث نوگرایی دینی در جهان اسلام قرار دارد و،البته، تفسیر ها و نظریه های متفاوتی نیز تولید شده است. «نظریه عمومی شورا» از مهم ترین تئوری های شوراگرایی و مردم سالاری دینی است که توسط توفیق محمد الشاوی (1918م/1339ق)، اندیشمند معاصر مصری، طرح و بسط یافته است. به نظر شاوی، نظریه عمومی شورا سه ویژگی اساسی دارد؛1)تدارک بنیاد شرعی برای نوگرایی دینی، 2) تلقی شورا به مثابه قاعده عمومی عمل اجتماعی که فراتر از حوزه صرف سیاسی است، و 3) تفکیک بین شورا و استشاره.
۱۶۳.

زاویه ای دیگر: همراهی مردم، منطق پذیرش حکومت (نگاهی به سیره پیشوایان دین در عرصه حکمرانی)

۱۶۶.

بنیاد گرایی اسلامی و خشونت (با نگاهی بر القاعده)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام تروریسم جهاد خشونت بنیادگرایی القاعده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۴۰۳
این پژوهش به منظور درک بهتر پدیده بنیادگرایی اسلامی و رابطه آن با خشونت انجام گرفته است. بنیادگرایی اسلامی در طول حیات خود تحولات مختلف را پشت سر گذاشته است. این سیر تحول به افراطی تر شدن هر چه بیشتر آن انجامیده است. در این مقاله نویسنده به ریشه ها و اصول بنیادگرایی اسلامی، شخصیت های اصلی آن و سیر تحول آن در جهت گرایش به خشونت (با نگاهی به عوامل موثر در آن) می پردازد. موضوع رابطه اسلام و خشونت نیز مورد نقد و بررسی قرار خواهد گرفت. در ضمن تاکید این مقاله بر اسلام سنی است. ...، ...،
۱۶۷.

مهدویت در کلام سیاسی امام خمینی

کلید واژه ها: امام خمینی مهدویت حکومت دینی کلام سیاسی انتظار فرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۳ تعداد دانلود : ۷۵۰
این نوشتار پس از تعریف کلام سیاسی، جهان بینی جامع امام خمینی را که بر پایه حکمت صدرایی است و مهم ترین ویژگی ایشان با دیگر عرفا و فقها به شمار می آید، بررسی می کند و در ادامه، با توجه به آموزه مهدویت که از کلیدی ترین گزاره های اعتقادی شیعه محسوب می شود، به جست و جوی این واقعیت می پردازد که قرائت ایجابی امام خمینی از آموزه مهدویت که حاصل سه نگاه عرفانی، کلامی و سیاسی ایشان است، توانست این آموزه را از یک بحث اعتقادی-کلامی محض به عرصه های سیاسی و اجتماعی وارد سازد و سرانجام به ظهور انقلاب اسلامی و آفرینش تمدن بزرگ اسلامی بینجامد.
۱۶۸.

ایدئولوژی سیدقطب و اسلام رادیکال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسطوره حاکمیت جهاد جاهلیت جماعت مدل ذهنی اسلام رادیکال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۷
در حال حاضر گروه های افراطی و سازمان های تروریستیِ فعال در جهان اسلام، از روش ها و شیوه هایی استفاده می کنند که به هیچ عنوان قابل انطباق با آموزه های اسلام نیست. این در حالی است که این سازمان ها، اعمال خویش را تنها شکل صحیح احیای اصول اسلام تلقی می کنند. فعالیت گروه های تروریستی تاکنون از منظرهای مختلف مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این مجال، فرآیند گسترش توده ای این افکار از طریق بازخوانی روند تدوین و تکوین آنها صورت می گیرد. در پرتو رمز گشایی از اسطوره های سید قطب، فرصت ها و محدودیت های اندیشه وی در تکوین سازه ذهنی اسلام گرایان رادیکال تحلیل می شود و تحلیل فنی جهان بینی و استعاره های سید قطب، استعداد محیط نهادی شکل گرفته در خاور میانه را در ایجاد و باز تولید بنیادگرایی و تروریسم مشخص می سازد.
۱۶۹.

آسیب شناسى معنویت

نویسنده:

کلید واژه ها: دین حـیـات مـعـنـوى آفـاق مـعـنویت آسیب شناسى معنویت آفت زدایى از گرایش هاى معنوى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹۸
بـررسـى پـیـونـد دین و معنویت ، بخش نخست مقاله حاضر است . در این بررسى کوتاه ، ارتـباط دین و معنویت و مبادى تصدیقى این پیوند ارگانیک از چندین منظر طرح مى گردد. پـس از آن دربـاره نـیـاز روزافـزون انـسـان مـعـاصر به معنویت سخن مى گوییم . اثبات روزافـزونـى گـرایـش جـوامـع مـعـاصـر بـه زیـسـت مـعـنـوى بـراسـاس ‍ نمودهاى عینى و تـحـلیـل هـاى جـامعه شناختى است . بحث اصلى ، یعنى آسیب شناسى معنویت ، با توضیح دربـاره زمـیـنـه هـاى آسـیب پذیرى آغاز مى شود و سپس درباره پنج آفت مهم سخن مى رود. آفات و آسیب ها که اثر حاضر به طرح و توضیح آنها مى پردازد، عبارت اند از: یک . معنویت و مناسک ؛ دو. معنویت و عقلانیت ؛ سه . معنویت و نیازمندى هاى مادى انسان ؛ چهار. معنویت و عمل گرایى ؛ پنج . معنویت و فرقه گرایى . در ذیل توضیح درباره هریک از آفات مذکور، راهکارهایى براى رهایى از آنها پیشنهاد مى شـود. مـهـم تـریـن راه صـیـانـت مـعـنـویـت از آسـیـب هـاى آن ، بـازگـشـت بـه مـذهـب اصـیل و ریشه دار است . نیز بهره گیرى از خرد و تجربه هاى تاریخى ، یکى دیگر از راه هـاى دفـع آفـات اسـت . هـمـچـنـیـن اهـتـمـام مـدیـران و مـسـئولان فـرهـنـگى به استفاده از کـارشـنـاسـان خـبـره و دلسـوز در بـرنامه هاى معنوى ، کمک بسیارى به تعمیق معنویت در جامعه مى کند
۱۷۲.

آثار و کارکردهاى معنویت در جنگ هاى صدر اسلام

کلید واژه ها: جنگ کارکرد معنویت صدر اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲۶
در ایـن نـوشـتـار کارکردهاى معنویت در نبردهاى صدر اسلام مورد بررسى قرار گرفته اسـت محدوده پژوهش ، نبردهاى پیامبر اکرم (ص ) مى باشد. چهار عنوان خدامحورى ، دعا در نـبـردهـا، نـماز و رعایت ارزش هاى اخلاقى ، با ذکر شواهد و نمونه هایى و با استناد به آیات و سیره پیامبر اکرم (ص ) مورد بررسى قرار گرفته است .
۱۷۷.

مشروطه خواهان مشروعه ساز همراهی و همدلی علمای مشروطه خواه نجف با شیخ فضل اله نوری

نویسنده:

کلید واژه ها: آزادی مساوات مجلس شورا علمای نجف شیخ فضل اله نوری مشروطه خواه قانون گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۵ تعداد دانلود : ۸۷۲
در این نوشتار، با توجه به دو قطب بزرگ جریان مذهبی عصر مشروطه، یعنی حوزه نجف و حوزه تهران و نیز نقش مهم و جنجال برانگیز مرحوم شیخ فضل اله نوری، با بررسی های نظری و تاریخی نشان داده شده است که برخلاف بسیاری از مشهورات نادرست تاریخی، علمای مشروطه خواه نجف با وجود اختلافاتی که از لحاظ عملی و مواضع سیاسی با مرحوم شیخ فضل اله نوری داشتند، از لحاظ نظری، در مباحث مهم و بحث برانگیزی همچون مشروطه، مجلس شورا، قانون گذاری و مساوات و آزادی، با ایشان هم عقیده بودند و تنها اختلاف آن ها در تشخیص مصداق های بیرونی مجلس و مشروطه بود که به بروز برخی اختلاف ها در موضع گیری آن ها نسبت به مشروطه انجامید.
۱۷۸.

بایسته هاى ولایتمدارى

نویسنده:

کلید واژه ها: بایسته ها ولایت مدارى پاسدارى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۴
انـسـان آفـریـده الهـى اسـت کـه بـه سـوى خـداى سـبـحـان در حـرکـت اسـت . کمال آدمى ولایت مدارى از اعتقاد تا عمل است تا بتواند به بارگاه قدس الهى و قرب به خـداونـد نـایـل آیـد و در پـرتـو ایـن کـمال از نظام ولایى پاسدارى کند. این نوشتار به بـایـسـتـه هاى ولایت مدارى به عنوان رسالت پاسدارى از ارزشهاى الهى و نظام اسلامى مى پردازد.
۱۷۹.

عوامل انحطاط و پویایی جوامع اسلامی از دیدگاه امام خمینی

نویسنده:

کلید واژه ها: امام خمینی تفرقه وابستگی وحدت انحطاط جوامع اسلامی پوپایی جوامع اسلامی بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸۷ تعداد دانلود : ۱۰۶۵
اندیشمندان در بررسی عوامل انحطاط و پویایی جوامع اسلامی به عوامل مختلفی اشاره می کنند. امام خمینی این عوامل را داخلی و خارجی می داند. علل داخلی عقب ماندگی مسلمانان به مواردی همچون فاصله گرفتن از اسلام اصیل، خودباختگی در برابر غرب، تفرقه و اختلاف میان مسلمانان و دولت های اسلامی و ملی گرایی و علل خارجی عقب ماندگی مسلمانان، به نقشه های شوم استعماری برای انحطاط و عقب نگه داشتن مسلمانان باز می گردد. ایشان، مهم ترین راه حل رهایی مسلمانان از این وضعیت اسف بار و پویایی جوامع اسلامی را بیداری مسلمانان و توجه به دلایل گرفتاری ها و اعتماد به نفس آنان بیان می کند.
۱۸۰.

مبانی معرفت‌ شناسانه اصلاح طلبی دینی: تحریر چالش های نظری و بسط پاسخ های نظریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: متفکران مسلمان عقل و دین اصلاح طلبی دینی تئوری معرفت شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۴ تعداد دانلود : ۸۱۹
تئوری معرفت شناختی مکتب اصلاح طلبی دینی ناظر بر ضرورت تعامل عقل ودین در سنجش صحت و سقم گزاره ها و ایده های مختلف است. این تئوری با دو چالش عمده نظری مواجه بوده است. یکی از این دو چالش ناظر بر ادعای متجددین مبنی بر تعارض نظریه تعامل عقل و دین با ضرورت "آزاداندیشی" است و چالش دوم دیدگاه اصل گرایان مبنی بر مغایرت نظریه مزبور با ضرورت "عبودیت الهی " است. این مقاله با پرسش از میزان حقیقی بودن مدعیات متجددین و اصل گرایان در خصوص تئوری تعامل عقل و دین، این فرضیه را به آزمون نهاده است که مدعیات مزبور، با واقعیت تئوری معرفت شناختی اصلاح طلبان سازگاری ندارد و به یک عبارت اثباتی، تئوری تعامل عقل و دین، هم با آزاداندیشی و هم با عبودیت الهی قابل جمع است. این فرضیه با رجوع به متون دست اول برخی از اصلاح طلبان مذهبی و با استفاده از روش تفسیر به آزمون نهاده شده است و نتایج به دست آمده، موید اعتبار فرضیه مورد بررسی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان