سبکها و جریانهای ادبی

۷۹۲.

گزینش مخاطب درون متنی شعر مشروطه (بر پایة نگرش های اجتماعی- سیاسی)

نویسنده: محسن ذوالفقاری طاهره میرهاشمی

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فارسی بهار ۱۳۹۱ شماره ۲۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات سبکها و جریانهای ادبی معاصر شعر

تعداد بازدید : ۱۲۴۶ تعداد دانلود : ۶۳۷

یکی از ویژگیهای ادبیات مشروطه، تغییر حیطة مخاطب است. مقاله حاضر بر آن است تا به اثبات این نظریه بپردازد که تغییر حیطة مخاطب در ادبیات مشروطه، تنها محدود به مخاطب برونمتنی نبوده، مخاطب درونمتنی را نیز شامل میشود. پرسشی که این پژوهش میکوشد به آن پاسخ دهد این است: نگرشهای جدید اجتماعی- سیاسی در روزگار مشروطه چه نقشی در گزینش مخاطب درون متنی و شیوة خطاب داشته است؟ به منظور دستیابی به پاسخ، نگرشهای نوین اجتماعی- سیاسی عصر مشروطه در هفت بررسی شده و در هر بخش تأثیر محورهای یاد شده بر گزینش مخاطب درونمتنی در دیوان چند شاعر برجستة دورة مشروطه، تحلیل شده است. حاصل پژوهش بیانگر آن است که در بحبوحة انقلاب مشروطه، تحولات اجتماعی- سیاسی، منجر به ظهور مخاطبان جدیدی در عرصة شعر شد و شیوة رویارویی با بعضی مخاطبان را تغییر داد؛ اما ناکام ماندن این انقلاب و بازگشت دوباره به حکومت فردی (دیکتاتوری رضاخان) باعث گرایش شاعران به سوی مخاطبان شناخته شدة ادبیات کلاسیک گردید.

مروری بر اندیشه های مرزبان بن رستم اسپهبدزاده طبرستانی