نگارنده، در طی دوره ماموریت علمی خود به دانشگاه عثمانیه هند، مدتی را به بررسی نسخه های خطی فارسی موجود در مراکز علمی شهر حیدرآباد پرداخت. در کتابخانه حکومت اندراپرادش (A.P.L.)، به دو نسخه با عنوان های منتخب الاعداد و جود تاریخ برخورد، که هر دو به منظور تسهیل در امر ماده تاریخ سازی فراهم آمده و، علاوه بر اطلاعات مربوط به این فن فراموش شده، در این دو نسخه مجموعه ای از واژگان فارسی متداول، متروک، و بر ساخته (از طریق ترکیب، اشتقاق، و قیاس) دیده می شود که ممکن است مفید باشد. در این گزارش، نسخه منتخب الاعداد معرفی می شود. نسخه خطی منتخب الاعداد، با شماره 391، در فهرست دست نویس کتابخانه حکومت اندراپرادش حیدرآباد هند ثبت شده است. نویسنده متن و کاتب نسخه نامعلوم است. این نسخه، در ابعاد 14.5×20 و 2.5×5.5 سانتی متر، در 123 صفحه دوازده سطری به خط نستعلیق خوش نوشته شده است. آغاز نسخه: «حمدیکه محاسب فکر از لوازم حساب او سرگردان، و سپاسی که مهندس نرم فهم از حصر اعداد آن حیران ...» انجام نسخه: «افضل الناس مقبول الهی در بی بها یزید بی حیا» نویسنده، در آغاز کتاب، پس از حمد خدا و نعت پیامبر (ص) و اظهار ارادت به امام حسین (ع) نویسد: «به خاطر آمد که عدد حروف را از احد تا یک هزار و دوصد و ده و دو گرفته، رساله ای مکمل سازد... منتخب الاعداد نام این نسخه گرامی نهاده». (برگ b1)...
یکی از نکات مهم در متنپژوهی، تشخیص قدمت نسخ و منشأ نسخ منقول از نسخ اصلی و آگاهی از صحّت و اصالت آن هاست. خزانه ی عامره تألیف میر غلامعلی آزاد بلگرامی(1116- 1200ق) به جهت تعدّد نسخ خطّی آن و تعدّد افزودهها و کاستههای مؤلّف بر کتاب که تا سالها پس از تألیف آن ادامه یافته، نمونه ی خوبی برای نشان دادن نحوه ی تشخیص منشأ نسخ بر اساس یادداشتهای افزوده و کاسته ی موجود در آن هاست. در این مقاله پس از ذکر افزودهها و کاستههای مؤلّف، روش مقایسهی نسخههای این کتاب توضیح داده شده است.
«گونه شناسی» شناخت کاربردهای زبان فارسی است درحوزه های جغرافیایی و دوره های مختلف، و تطبیق آن با متون فارسی. با سنجش مقوله های مختلف زبانی و بیانی هرمتن با متون دیگر می توان به مجموعه ای از همخوانی ها دست یافت،که همین همخوانی ها اساس کار درگونه شناسی است. بنا براصل گونه شناسی، هردست نوشت ویژگیهای زبانی و فرهنگی حوزه خویش را دارد و درصورت آمیزش آنها، ویژگیهای سبکی هرکدام از دست نوشته ها از آن ها گرفته می شود واصالت متن نهایی نیز مخدوش می گردد.
«شدت رواج واژگانی» نیز عامل دیگری است در تعیین تشابهات و تفاوت های حوز ه های زبانی متون کهن.