درخت حوزه‌های تخصصی

در پیشگفتار آئین رفتار حرفه­ای جامعه حسابداران رسمی ایران آمده است که حرفه حسابداری یکی از متشکل­ترین و منضبط­ترین حرفه­های دنیاست و به دلیل نوع و ماهیت خدماتی که ارائه می­کند باید اعتبار و اعتماد خاصی داشته باشد. تداوم این اعتبار و اعتماد و تقویت آن، به پایبندی فکری و عملی اعضای حرفه به ضوابط رفتاری و اخلاقی آن بستگی دارد. از این­رو ماهیت حسابداری به عنوان یک حرفه، ضرورت توجه به اخلاق حرفه­ای را ایجاد و توجیه می­کند. برجستگی متمایز کننده حرفه حسابداری پذیرش مسؤولیت نسبت به عموم است. جامعه انتظارات فراوانی از اهل این حرفه دارد و مردم باید به کیفیت خدمات پیچیده ارائه شده توسط حرفه حسابداری اعتماد داشته باشند. در شرایطی که حرفه حسابداری در کشور ما نوپا بوده و هر روز با توجه به توسعه محیط­های مالی و سرمایه­گذاری، جایگاه و اهمیت آن افزوده می­شود. از این­رو این نوشتار قصد دارد تا با طرح اهمیت توجه به معیارهای اخلاقی در علوم اجتماعی به ویژه حسابداری به مبانی مربوط به سنجه­های مفاهیم اخلاقی برگرفته از علم روان­شناسی و آموزه­های دینی و اخلاقی پرداخته شود تا در راستای رسیدن به یک وحدت رویه برای سنجش خصیصه­های اخلاقی مطرح در حسابداری که سهم عمده­ای از تحقیقات رفتاری در حسابداری را برخود گرفته­اند گام مفیدی در توسعه پایدار حرفه برداشته شود.

این پژوهش، تأثیر کیفیت حسابرسی را در رابطه تأمین مالی و سرمایه گذاری با ارزش وثیقه دارایی های ملکی بررسی می کند که معیار ظرفیت تأمین مالی در نظر گرفته شده است. از طرفی تأثیر تغییر ارزش وثیقه دارایی های ملکی در انتخاب حسابرس نیز مطالعه می شود. برای سنجش کیفیت حسابرسی از رتبه بندی مؤسسات حسابرسی استفاده شده است که جامعه حسابداران رسمی ایران انجام داده است. از نوسان های قیمت املاک برای برآورد ارزش وثیقه دارایی های ملکی 126 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1386 تا 1393، مشتمل بر 1003 مشاهده شرکت-سال بهره گرفته شده است. فرضیه های پژوهش با استفاده از رگرسیون چندمتغیره، با به کارگیری داده های تابلویی و نرم افزار ایویوز آزمون شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد کیفیت حسابرسی از حساسیت مخارج سرمایه ای و تأمین مالی به ظرفیت تأمین مالی می کاهد و تغییر در ظرفیت تأمین مالی در انتخاب حسابرس مؤثر است. علاوه بر این نتایج نشان می دهد در شرکت هایی که احتمال کم سرمایه گذاری در آنها بیشتر است، تغییرات در ارزش وثیقه ای دارایی ها، رابطه منفی و معناداری با سرمایه گذاری دارد. کیفیت حسابرسی نیز در این رابطه، نقش تعدیل گر خود را دارد.

فصاحت و بلاغت استفاده شده در توصیف ها، برای درک اطلاعات کمّی حائز اهمیت است. با این وجود، هنگامی که انگیزه های نمایندگی وجود دارد، کلام استفاده شده در متن های توصیفی می تواند خواننده را فریب داده و بصورت راهبردی و نه برای اهداف اطلاع رسانی استفاده شود. مدیریت نوشتار یا مدیریت لحن نوشتار عبارت است از انتخاب لحن نوشتار در متن های کیفی به گونه ای که با اطلاعات کمّی همراه آن منطبق نباشد. مدیریت نوشتار می تواند با اهدافی مشابه مدیریت سود به نحوی فرصت طلبانه و به منظور دستکاری ادراک استفاده کنندگان از اطلاعات بنیادی شرکت استفاده شود. مدیریت نوشتار علاوه بر اینکه به باور پذیر شدن ارقام کمک می کند، قادر است از طریق انتقال بار مثبت، بر ادراک استفاده کنندگان موثر باشد. هدف نخست تحقیق حاضر بررسی رابطه بین لحن نوشتار و عملکرد مالی است. هدف دیگر تحقیق، آزمون تجربی بکارگیری فرصت طلبانه مدیریت نوشتار بصورت همزمان با مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. قلمرو زمانی تحقیق سال های 1386 تا 1393 است. برای آزمون فرضیات تحقیق از همبستگی، تحلیل رگرسیون خطی چندگانه و تحلیل رگرسیون لجستیک استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد بین لحن نوشتار در گزارش هیات مدیره درباره فعالیت و وضع عمومی شرکت با عملکرد مالی شرکت رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد بین مدیریت نوشتار و مدیریت سود رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و انتظار می رود مدیریت نوشتار و مدیریت سود بصورت همزمان بوسیله شرکت ها استفاده شوند.

در بیست سال اخیر یک انقلاب تکنولوژیکی با توسعه عظیم اینترنت به وقوع پیوست. با توجه به گزارشگری مالی، این تمایل به توسعه زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL) منتج شده که بسیاری از متخصصان حسابداری تحول گزارشگری مالی را از آن انتظار داشته به نحویکه ارائه اطلاعات مالی به شکل تجمیعی و انتقال و تجزیه و تحلیل با بهره گیری ازآن سریعتروصحیح تر انجام می شود. اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP)و استانداردهای گزارشگری مالی بین المللی (IFRS) در بکارگیری XBRL درگزارشگری مالی شرکتها توصیه ها ی بسیاری نموده اند. از ژاونویه 2009، وقتی که کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا(SEC) اقدام به روز رسانی قوانینی نمود که شرکتها در راستای تهیه بیانیه های مالی کمیسیون، تحت XBRLدر وب سایتشان قرارمی دهند، مطالب بسیاری تهیه شده که مزایای XBRL را تشریح می کنند. در کل این مطالب که از XBRL برای گزارشگری مالی استفاده می کنند باید مزایایی برای گروههای مختلف استفاده کنندگان اطلاعات مالی نظیر سرمایه گذاران، تحلیل گران مالی و قانونگذاران داشته باشد، به نحویکه به میزان مبادله اطلاعات افزوده و هزینه و زمان دستیابی به آن را کمتر و نیز اشتباهات را کاهش داده و میزان تحلیل اطلاعات را بهبود بخشد. نتایج بکارگیری زبان گزارشگری تجاری توسعه پذیر (XBRL) نشاندهده این است که گزارشگری مالی با سرعت و شفافیت مالی زیاد صورت می پذیرد.

یکی از مهم ترین اقداماتی که برای کاهش اتکاء به درآمدهای نفتی و افزایش سهم مالیات در بودجه می تواند صورت گیرد مقابله با پدیده فرار مالیاتی می باشد. بی شک شناسائی دلائل ایجاد آن و اتخاذ تصمیمات مناسب می تواند به نتایج مطلوبی منجر شود. تحقیق پیش رو به بررسی شکاف دیدگاه مودیان و کادر مالیاتی در باره علل پدیده فرار مالیاتی بر اساس مدل AHP می پردازد. بدین منظور با گردآوری اطلاعات لازم از طریق روش کتابخانه ای و سپس توزیع پرسش نامه در دو مرحله، اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در دو گروه مودیان و کادر مالیاتی رتبه بندی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد از دیدگاه مودیان عواملی نظیر عدالت در دریافت و توزیع مالیات، شرایط سیاسی کشور و استفاده از روش ها و تکنولوژی های نوین جهت اطلاع مودیان و کادر مالیاتی مهم ترین عامل ها می باشند، در حالی که از دیدگاه کادر مالیاتی تأثیر وضعیت اقتصادی و شرایط سیاسی کشور از بقیه عوامل تأثیرگذارتر می باشندد.

هدف این تحقیق بررسی تاثیر سود هدف و انگیزه های مدیریتی بر شدت چسبندگی هزینه در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور دو فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده های مربوط به 120 شرکت عضو بورس اوراق بهادار برای دوره ی زمانی بین سال های 1384 تا 1393 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تلفیقی با رویکرد اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج نشان داد که در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پدیده چسبندگی هزینه وجود دارد و در صورت وجود انگیزه رسیدن به سود هدف (انگیزه اجتناب از زیان، انگیزه اجتناب از کاهش سود و انگیزه رسیدن به سود پیش بینی شده) شدت چسبندگی هزینه، کاهش می یابد. علاوه بر این، مدیران در صورت وجود انگیزه رسیدن به سود هدف نسبت به عدم وجود چنین انگیزه ای، برای یک مقدار کاهش فروش یکسان، هزینه ها را با سرعت بیشتری کاهش می دهند. همچنین، نتایج نشان داد که انگیزه های رسیدن به سود هدف در سال گذشته، سبب افزایش شدت چسبندگی هزینه در دوره جاری می شود.

هدف: تا کنون، منبع اصلی الهام بخش دانشمندان مالی رفتاری، روان شناسی شناختی بوده و مفاهیم مرتبط با روان شناسی شخصیت کمتر در کانون توجه قرار گرفته است. از آنجا که شخصیت انسان نقش مهمی در تعیین رفتار و عملکردش دارد، در این پژوهش نشان خواهیم داد که چگونه می توان این اصل را در زمینه مطالعه رفتار و عملکرد سرمایه گذاران برای یک زیرمجموعه مشخص از پنج ویژگی شخصیتی (مرکز کنترل، تمایل به حداکثر سازی، خود ارزیابی، هیجان خواهی و رفتارهای نوع A و B) به کار برد. روش: مؤلفه های رفتاری و عملکردی 380 نفر از سرمایه گذاران حقیقی فعال در بازار سرمایه به روش پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه بررسی شد. یافته ها : نتایج نشان می دهد فراوانی معامله افراد با مرکز کنترل بیرونی، رفتار نوع A و تمایل به حداکثرسازی زیاد، بیشتر است (بیشتر خرید و فروش می کنند). همچنین افراد با مرکز کنترل بیرونی و خودارزیابی و هیجان خواهی زیاد، تنوع پرتفوی کمتری دارند. در نهایت اینکه فراوانی معاملات بیشتر با عملکرد بهتر مرتبط است، در حالی که تنوع پرتفوی تأثیری بر عملکرد افراد ندارد. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی متفاوت، اجزای متمایز رفتار معاملاتی و به دنبال آن عملکرد معاملاتی را متأثر می کند.

شفافیت، به عنوان ابزاری برای رشد و توسعه جامعه ضروری است. در گزارشگری مالیاتی، ارائه اطلاعات مالی شفاف و قابل مقایسه رکن اساسی تصمیم گیری های مالیاتی محسوب می شود. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر شناخت رابطه بین شفافیت گزارشگری مالی و نرخ مؤثر مالیاتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، از متغیرهای هموارسازی سود، اقلام تعهدی اختیاری، کیفیت افشا و کیفیت حسابرسی برای تبیین شفافیت گزارشگری مالی استفاده شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 81 شرکت می باشد. برای آزمون فرضیه ها از رگرسیون خطی چند متغیره بر اساس روش داده های ترکیبی استفاده شده است. یافته ها حاکی از این است که هموارسازی سود و اقلام تعهدی اختیاری به عنوان معیاری دستکاری سود ، دارای رابطه مثبت و معنادار با نرخ مؤثر مالیاتی است، کیفیت افشا به عنوان معیاری مستقیم از شفافیت گزارشگری مالی، دارای رابطه منفی و معنادار با نرخ مؤثر مالیاتی می باشد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد که کیفیت حسابرسی به عنوان معیاری مستقیم از شفافیت گزارشگری مالی، دارای رابطه منفی و معنادار با نرخ مؤثر مالیاتی است  Transparency is an incumbent tool towards social growth and development. Providing transparent and comparable information is considered to play a substantial role in tax reporting. Accordingly, the objective of this study is to recognize the relationship between transparency in financial reporting and effective tax rate of accepted companies in Tehran Stock Exchange. Therefore, to describe transparency in financial reporting, profit smoothing factors, optional accruals, disclosure quality as well as auditing quality have been utilized. The study’s statistical sample encompasses 81 companies. Multivariable linear regression based on combinational data (data panel technique) has been used to test the hypotheses. Panel results indicate that profit smoothing and optional accruals as criteria to manipulate profit is in positive significance with effective tax rate and as a direct criterion for transparency in financial reporting, disclosure quality on the other hand is in negative significance with effective tax rate. Furthermore, results of the study concluded that auditing quality regarded as a direct criterion for transparency in financial reporting is in negative significance with effective tax rate.

در عصر پرشتاب امروزی، وجود سیستم مدیریت با کفایت و کارا برای هدایت عملیات شرکت و باقی ماندن در عرصه رقابت، ضروری است. بدیهی است هر چه توانایی مدیریت در کنترل واحد تجاری بیشتر باشد، فرآیند راهبری آن بهتر صورت گرفته و در نهایت، شرکت توانایی لازم برای باقی ماندن در صحنه رقابت را خواهد داشت. هدف مقاله حاضر، بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر رقابت در بازار محصول می باشد. در این راستا، توانایی مدیریت به صورت تمرکز توان مدیر برای بالا بردن میزان کارایی منابع شرکت تعریف شده است. برای محاسبه رقابت نیز از شاخص های لرنر، لرنر تعدیل شده و هرفیندال – هیرشمن استفاده شده است. جامعه آماری مورد بررسی شامل 87 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بوده که به روش تلفیق کل داده ها و رگرسیون حداقل مربعات معمولی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش بیانگر تأیید فرضیه ها بوده و نشان می دهد که توانایی مدیریت بر رقابت در بازار محصول تأثیر مثبت و معناداری دارد. In today's surging era, efficient and effective management system to guide the company's operations and remain competitive is essential. Obviously, the management ability to the entity's control, the more effective governance and, ultimately, the company will have the ability to stay in the competition. This study examined the effectiveness of management's ability to compete in the product market. In this regard, managing director for focusing power to enhance the efficiency of the resource is defined. To calculate competition indices Lerner, Lerner adjusted and the Herfindahl – Hirschman are used. The population included 87 companies listed in Tehran Stock Exchange, which is a combination of methods and data were analyzed by ordinary least squares regression. The results of this study confirmed the hypothesis and showed that the ability to manage a positive and significant effect on competition in the product market.   Keywords: Management Ability, Competition, Lerner index, Adjusted Lerner Index, Herfindahl – Hirschman Index.  

هدف این پژوهش بررسی رابطه مسئولیت اجتماعی شرکتی، هزینه های نمایندگی با حساسیت سرمایه گذاری به وجه نقد در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. بدین منظور، نمونه ای مشتمل بر 120 شرکت طی سال های 1389 الی 1395 به روش نمونه گیرى حذف سیستماتیک انتخاب گردید. روش تحقیق کتابخانه ای و همبستگی می باشد. برای اندازه گیری حساسیت سرمایه گذاری به وجه نقد از الگوی صامت و جاربویی (2017)، جریان نقد آزاد (FCF) به عنوان شاخص هزینه های نمایندگی و مسئولیت اجتماعی شرکتی از رتبه بندی حسینی و امجدیان (1396) استفاده شده است. تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه ها و به کمک رگرسیون حداقل مربعات تعمیم یافته (EGLS) با رویکرد داده های تلفیقی انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بین مسؤلیت اجتماعی و حساسیت سرمایه گذاری به وجه نقد رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر شرکت ها با عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکتی بهتر، حساسیت سرمایه گذاری به وجه نقد کمتری دارند. همچنین نتایج حاکی از آن است که هزینه های نمایندگی شرکت ها باعث افزایش حساسیت وجه نقد می شود و این افزایش، اثر منفی مسئولیت اجتماعی شرکتی برحساسیت سرمایه گذاری به وجه نقد را تعدیل می کند.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تمرکز مشتری براجتناب مالیاتی با درنظرگرفتن نقش تعدیلی مدیریت سود واقعی است. برای اندازه گیری اجتناب مالیاتی از تفاوت نرخ قانونی و واقعی مالیات شرکت استفاده گردید. نمونه آماری پژوهش حاضر، شامل 79 شرکت پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1385 تا 1394 است. در این پژوهش برای آزمون فرضیه ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که تمرکز مشتری شرکت دارای تأثیر مثبت و معنادار بر فعالیت های اجتناب مالیاتی آن است. علاوه بر این، یافته های پژوهش بیانگر این است که ارتباط مثبت بین تمرکز مشتری و اجتناب از مالیات زمانی برجسته تر است که شرکت کمتر در مدیریت سود واقعی درگیر شود. به عبارت دیگر، شرکت های با مشتریان عمده که در مدیریت سود واقعی درگیر هستند، کمتر احتمال دارد در اجتناب مالیاتی درگیر شوند که این با اثر جایگزینی بین مدیریت سود واقعی و اجتناب از مالیات سازگار است.

در این پژوهش نقش، اثربخشی و ارزیابی حسابرسی داخلی در شرکت نفت فلات قاره ایران به عنوان یکی از شرکت های فرعی شرکت ملی نفت موردبررسی قرارگرفته است. در این مطالعه برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کتبی که قابلیت اعتماد و اعتبار آن تأییدشده است، استفاده شده است. جامعه آماری موردمطالعه این پژوهش، مدیران، رؤسا، سرپرستان، مسئولان، کارشناسان ارشد، حسابرسان مستقل و حسابرسان داخلی شرکت نفت فلات قاره ایران در ستاد و مناطق شش گانه عملیاتی در سال 1393 بوده است. برای آزمون فرضیه های این تحقیق از آزمون تی- تست استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که حسابرسی داخلی نتوانسته است نقش خود را به خوبی در شرکت ایفاء نماید و به لحاظ کارکردی اثربخش نبوده است و عملکرد فعلی حسابرسی داخلی مطابق با نقش های مورد انتظار از آن نبوده است.

یافته های تحقیقات تجربی حاکی از آن است که تخصص حسابرس در صنعت موجب بهبود کیفیت حسابرسی می شود. همچنین، انتظار می رود حسابرسان از طریق نقش اطلاعاتی و راهبری شرکتی خود خطر سقوط قیمت سهام را با کاهش هزینه ی نمایندگی، هم سویی منافع مدیران و سرمایه گذاران، کاهش تخلفات توسط مدیران، بهبود تصمیم گیری های عملیاتی و افزایش کیفیت گزارشگری، کاهش می دهند، بنابراین هدف این پژوهش، بررسی تاثیر تخصص حسابرس در صنعت بر رابطه بین عدم شفافیت اطلاعات مالی و خطر سقوط آتی قیمت سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بدین منظور سه فرضیه برای بررسی این موضوع تدوین و داده های مربوط به 99 شرکت عضو بورس اوراق بهادار تهران برای دوره ی زمانی بین سال های 1384 تا 1393 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. الگوی رگرسیون پژوهش با استفاده از روش داده های تابلویی با رویکرد اثرات ثابت، بررسی و آزمون شد. نتایج بدست آمده نشان می دهدعدم شفافیت اطلاعات مالی تاثیر مثبت معناداری و تخصص حسابرس در صنعت تاثیر منفی معناداری بر خطر سقوط آتی قیمت سهام دارند. هم چنین نتایج پژوهش نشان می دهد تخصص حسابرس در صنعت تاثیر منفی معناداری بر رابطه بین عدم شفافیت اطلاعات مالی و خطر سقوط آتی قیمت سهام دارد.

پژوهش حاضر، اثر تعدیلی محدودیت مالی با شاخص کاپلان و زینگالس (1997) را در رابطه ساختار دارایی های وثیقه شدنی و ساختار مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بررسی می کند. بدین منظور، 155 شرکت برای یک دوره 11 ساله (1393-1383) بررسی شده است. یافته ها نشان می دهد محدودیت مالی شرکت ها در رابطه کل دارایی های وثیقه شدنی با اهرم مالی و اجزای دارایی های وثیقه شدنی (اموال، ماشین آلات و تجهیزات، موجودی کالا و حساب های دریافتنی) با اهرم مالی شرکت، تأثیر مثبت و معناداری دارد؛ به عبارت دیگر، با وجود محدودیت های مالی در شرکت ها، این رابطه تقویت می شود. در تحلیل فرضیه سوم، متغیر تعدیلی محدودیت مالی در رابطه بین دارایی های بلندمدت وثیقه شدنی با اهرم مالی بلندمدت تأثیری ندارد. متغیر تعدیلی محدودیت مالی در رابطه بین دارایی های کوتاه مدت وثیقه شدنی با اهرم مالی کوتاه مدت، نشان دهنده اثر مثبت و معناداری است. علاوه بر این اثر تعدیلی محدودیت مالی در اجزای دارایی های کوتاه مدت وثیقه شدنی (موجودی کالا و حساب های دریافتنی) با اهرم مالی کوتاه مدت به ترتیب، نشان دهنده رابطه مثبت و معنادار و نبود رابطه است.

پیشرفت حسابداری در پرتو توسعه اقتصادی جوامع و چارچوب سیاسی کشورها در حال وقوع است. با توجه به اینکه امروزه استانداردهای حسابداری برای گزارشگری مالی در بازارهای جهانی کاربرد گسترده ای دارند، یکپارچه سازی فزاینده بازار و مبانی سیاسی در سطح جهان می تواند موجب تکامل هر چه بیشتر استانداردهای گزارشگری مالی و رویه های مربوط به آن در سطح بین المللی شود. نکته قابل تأمل این است که بیشتر فعالان اقتصادی برای دستیابی به آینده مورد انتظار در سطح ملی فعالیت می کنند و با توجه به روابط پیچیده سیاست و بازار، میزان همگرایی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی1 که به سرعت در سراسر جهان گسترش یافته و به عنوان چارچوبی نوین ارائه دهنده راهبردی پذیرفته شده و فراگیر در حسابداری است، مشخص نخواهد شد. همچنین، جهانی سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی پیامدهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی گوناگونی در پی خواهد داشت و با توجه به اینکه در کشور ما نیز، استانداردهای حسابداری بر پایه استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی تهیه و تدوین می شوند، هدف این نوشتار بررسی و مرور مطالعات گذشته برای مشخص نمودن مزایا و چالش های پذیرش استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی برای سرمایه گذاران در ایران است.

درسال های اخیر، در ادبیات مالی، توجه زیادی به سطح نگهداشت وجه نقد شرکت ها شده است. این علاقه و توجه، ناشی از این واقعیت است که شرکت ها، مقادیر با اهمیتی از وجه نقد را در ترازنامه خود گزارش می کنند. مسئولیت اجتماعی شرکت از مهم ترین عوامل مؤثر در عملکرد مالی و اجتماعی آن است و نقش اصلی را در واکنش های سرمایه گذاران نسبت به شرکت ایفا می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر، سنجش مسئولیت اجتماعی شرکت ها و تأثیرگذاری آن بر نگهداشت وجه نقد از طریق شاخص ریسک نظام مند، ریسک غیر نظام مند و حاکمیت شرکتی است. برای آزمون فرضیه ها، نمونه ای شامل 91 شرکت از شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران در سال های 1387تا 1394 انتخاب شده اند. روش مورد استفاده به منظور آزمون فرضیه ها، روش تخمین سیستم معادلات هم زمان از طریق الگوی حداقل مربعات سه مرحله ای (3SLS) است. نتایج پژوهش نشان می دهد مسئولیت اجتماعی از طریق ریسک غیرنظام مند بر نگهداشت وجه نقد تأثیر معنادار و مثبتی دارد. همچنین، مسئولیت اجتماعی از طریق ریسک نظام مند بر نگهداشت وجه نقد تأثیر معنادار و منفی دارد. نتایج نشان می دهد مسئولیت اجتماعی از طریق حاکمیت شرکتی بر نگهداشت وجه نقد تأثیر معنادار و مثبتی دارد.

سود یکی از مهمترین معیارهای ارزیابی یک شرکت محسوب می شود. با توجه به اهمیت نقش سود در ارزیابی شرکت ها، مطالعه اجزای آن و اثر آن بر سایر متغیرهای حسابداری می تواند مفید باشد. سود از دو جزء نقدی و تعهدی تشکیل شده است. جزء تعهدی نسبت به جزء نقدی پایداری کمتری دارد. عدم تشخیص پایداری کمتر جزء تعهدی از سوی سرمایه گذاران موجب شکل گیری بی قاعدگی اقلام تعهدی می شود. در این مقاله به بررسی این نوع از بی قاعدگی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از دو معیار اقلام تعهدی درصدی و سنتی در بین سال های 1386 تا 1394 پرداخته شده است. همچنین از روش تشکیل پرتفوهای پوششی در بین کل اعضای نمونه، شرکت های سودده و زیان ده و همچنین طبقه های ریسک آربیتراژ استفاده شده است. نتایج بررسی ها نشان دهنده ی برتری نسبی معیار اقلام تعهدی درصدی نسبت به معیار اقلام تعهدی سنتی در شناسایی بی قاعدگی اقلام تعهدی می باشد. همچنین نتایج با استفاده از دیگر مقیاس های اندازه برای ساخت معیار اقلام تعهدی سنتی استوار بوده است. اما نتایج نسبت به استفاده از آلفای جنسن مدل های قیمت گذاری CAPM و فاما فرنچ استوار نیست.

درصد تجدید ارائه صورت های مالی و به تبع آن خطای حسابرسی در ایران به شدت بالاست و در عین حال، تأخیر در گزارش حسابرسی هم به شدت در حال نزول است. اگرچه تحقیقاتی درباره عوامل مؤثر بر خطای حسابرسی وجود دارد، اثر تأخیر در گزارش حسابرسی بر خطای حسابرسی با نقش تعدیل گر مالکیت خانوادگی تا کنون آزمون نشده است. یکی از عواملی که موجب افزایش توانایی کشف حسابرس می شود، تلاش حسابرسی یا مدت زمانی است که حسابرس برای رسیدگی ها صرف می کند؛ بنابراین می توان پیش بینی کرد تأخیر در گزارش حسابرسی با خطای حسابرسی رابطه منفی دارد. تحلیل مدل های رگرسیونی نشان می دهد تأخیر در گزارش حسابرسی با خطای حسابرسی نوع اول رابطه معناداری ندارد، اما با خطای حسابرسی نوع دوم رابطه منفی و معناداری برقرار می کند. همچنین، بین مالکیت خانوادگی با خطای حسابرسی نوع اول رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، اما با خطای حسابرسی نوع دوم رابطه معناداری ندارد. سایر یافته ها نیز نشان می دهد مالکیت خانوادگی رابطه تأخیر در گزارش حسابرسی و خطای حسابرسی نوع دوم را تعدیل نمی کند.

هدف: هدف این پژوهش، بررسی تأثیر تمرکز مشتری بر اجتناب مالیاتی با در نظر گرفتن سهم بازار شرکت است. روش: معیار اندازه گیری اجتناب مالیاتی، تفاوت نرخ قانونی و واقعی مالیات شرکت است. نمونه پژوهش شامل 79 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی 1384 تا 1393 بوده و داده ها با استفاده از رگرسیون تجزیه و تحلیل شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تمرکز مشتری شرکت دارای تأثیر مثبت و معنادار بر فعالیت های اجتناب مالیاتی آن است. علاوه بر این، ارتباط مثبت بین تمرکز مشتری و اجتناب مالیاتی زمانی برجسته تر است که شرکت در صنعتی که فعالیت می کند، سهم بازار کمتری داشته باشد. نتیجه گیری: سطح تمرکز مشتری بر عملکرد عملیاتی، ریسک جریان نقدی و سیاست های مالی شرکت تأثیر می گذارد، از این رو انتظار می رود میزان مشارکت در فعالیت های اجتناب از مالیات را نیز تحت تأثیر قرار دهد. تمرکز مشتری شرکت به تقاضا برای نگهداری نقدینگی بیشتر و نوسان های مالی کمتر منجر می شود. از آنجا که برنامه ریزی مالیاتی می تواند جریان های نقدی و سودهای حسابداری را افزایش دهد، شرکت های با پایه مشتری متمرکز ممکن است بیشتر در فعالیت های اجتناب مالیات مشارکت کنند.