علی اصغر انواری رستمی

محیط بسیار رقابتی، پویا و پیچیده صنعت بانکداری و رشد فزاینده تقاضای مشتریان، تغییرات بسیاری را در این صنعت ایجاد نموده است، از این رو وفاداری الکترونیکی به یکی از موضوعات مورد توجه در فضای کسب و کار الکترونیکی جهت حفظ هرچه بیشتر مشتریان تبدیل شده است. پژوهش حاضر به منظور شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر وفاداری الکترونیکی درکاربران خدمات بانکداری اینترنتی انجام شده است. روش تحقیق بکار برده شده در این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی است که از شاخه روش های پیمایشی مقطعی و همبستگی است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که فرضیات اثرگذاری کیفیت وب سایت بر درک رضایتمندی کلی کاربران و اعتماد بر وفاداری مشتریان مورد تأیید قرار نگرفت. از سویی دیگر اثر مثبت کیفیت وب سایت بر کیفیت خدمات ادراک شده و اعتماد، کیفیت خدمات ادراک شده بر درک رضایتمندی کلی و اعتماد و در نهایت رضایتمندی کلی ادراک شده بر وفاداری الکترونیکی مورد تأیید قرار گرفتند.

هدف این پژوهش، بررسی تأثیر نیاز به تأمین مالی برون سازمانی بر شاخص حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی- همبستگی می باشد. نمونه پژوهش با استفاده از روش حذف سیستماتیک و با اعمال محدودیت ها، تعداد 180 شرکت طی سال های (1392 تا 1396) انتخاب شد. فرضیه ها با تکنیک آماری رگرسیون چند متغیره داده های تلفیقی (تابلویی) مورد آزمون قرار گرفته اند. تجزیه وتحلیل اطلاعات جمع آوری شده و آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد که نیاز به تأمین مالی برون سازمانی تأثیر معناداری بر شاخص حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت دارد ولی شاخص حاکمیت شرکتی تأثیر معناداری بر ارزش شرکت ندارد. با توجه به نتایج به دست آمده، پیشنهاد می گردد مدیران واحدهای تجاری چنانچه به دنبال عوامل مؤثر بر افزایش ساختار سرمایه می باشند، زمینه های تقویت کیفیت حاکمیت شرکتی را به صورت جدی در واحدهای تجاری تحت کنترل خود فراهم آورند؛ زیرا این امر موجب انتخاب ساختار سرمایه بهینه می گردد.

بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در چندین دهه گذشته موضوعی بحث برانگیز در مدیریت دولتی بوده است. در دهه نود میلادی موج جدیدی از اشتیاق به بودجه ریزی بر مبنای عملکرد در بین دولت ها شکل گرفت. در سال های اخیر تمایل بیشتری به استفاده های سازمانی از بودجه ریزی بر مبنای عملکرد به وجود آمده که باعث شده است پژوهشگران به جزئیات دقیق تر این روش بودجه ریزی توجه کنند. بودجه ریزی بر مبنای عملکرد به مجموع فرآیندهایی اطلاق می شود که قصد دارند بین بودجه تخصیص داده شده به برنامه ها و نتایج یا خروجی ها ارتباط برقرار کنند. در این پژوهش بررسی تاریخچه سایر روش های بود ه ریزی نشان داد که استفاده از مدل های ریاضی برای بودجه ریزی به طرز گستره ای مورد توجه پژوهشگران بوده است. با توجه به تعداد زیاد پارامترهای تأثیرگذار در روش بودجه ریزی بر مبنای عملکرد و پیچیدگی های حاکم بر فضای بودجه ریزی، روش های کیفی و ذهنی نمی توانند به یک تصمیم گیری بهینه برای بودجه منجر شوند. هدف این مقاله ارایه یک مدل ریاضی برای بودجه ریزی بر مبنای عملکرد است که بتواند بهینگی و موجه بودن تخصیص انجام شده را در شرایط عدم اطمینان حفظ کند. مهم ترین عواملی که باعث ایجاد عدم قطعیت در فضای بودجه ریزی می شوند مقادیر تخمین زده شده برای هزینه ها و محرک های هزینه است. در این مقاله از رویکرد برنامه ریزی استوار برای ارایه مدل ریاضی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد استفاده شده است. مدل های استوار ارایه شده برای تخصیص بودجه در یک بانک ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است. مقایسه ی نتایج به دست آمده از به کار گیری مدل های قطعی و استوار، در خلال سه سال گذشته نشان داد که مدل های استوار بودجه ریزی بر مبنای عملکرد توانسته اند شاخص انحراف بودجه را در این سازمان بهبود دهند.

در سال های اخیر شرکت های با فناوری سطح بالا و محصولاتشان، نقش های بیشتر و مهمتری در توسعه اقتصاد کشورهای مختلف داشته اند و به همین دلیل صنایع با فناوری سطح بالا از جایگاه ویژه ای برخوردار شده است. تحقی ق حاض ر در چارچوب نهادگرایی، به بررسی تاثیر عوامل و مولفه های نهادهای غیر رسمی (فرهنگ) سرمایه گذاری بر توان تامین مالی این صنایع و افزایش سرمایه گذاری (از عوامل اصلی) در روند توسعه صنایع با فناوری سطح بالای کشور و ارتقاء تولید ناخالص داخلی کشور پرداخته است. برای استخراج و سنجش عوامل نهادی موثر بر تصمیمات سرمایه گذاری در صنایع با فناوری سطح بالا با بهره گیری از روش ترکیبی پس از مطالعه ادبیات و اسناد و انجام مصاحبه با خبرگان مقوله بندی عوامل 22گانه فرهنگی در سه مقوله ارزش ها و نگرش ها، فضا و امکانات، و رفتارها از طریق ابزار پرسشنامه انجام شد. مدل معادلات ساختاری یا تحلیل چند متغیری با متغیرهای مکنون برای آزمون فرضیه های تحقیق استفاده شد. این تحلیل ها با استفاده از نرم افزار PLS انجام شد. مشخص شد رابطه بین تامین مالی یا سرمایه گذاری در این صنایع و مقوله های سه گانه فرهنگی، و همچنین رابطه بین گویه ها و مقوله های سه گانه موثر بر سرمایه گذاری معنی دار است. در نتیجه بدون توجه و سیاست گذاری برای رفع (یا تقویت) عوامل نهادی شناسایی شده 22گانه برای تأمین مالی توسعه صنایع مذکور، منابع سرمایه ای کارآمد تامین نخواهد شد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر تصویر ذهنی فروشگاه و کیفیت خدمت بر بازاریابی توصیه ای و مقایسه آن با رویکرد منطقه ای در دو بخش شهری و روستایی شهرستان بندرعباس است. بدین منظور، گوشی تلفن همراه به عنوان یکی از کالاهای پر مصرف، ضروری و با بازار گسترده مد نظر قرار گرفت و بر اساس ویژگیهای منطقه ای به دو منطقه شهری و روستایی تقسیم شد. نمونه مورد مطالعه شامل دو گروه 384 نفری از خریداران گوشی تلفن همراه در شهر بندرعباس و روستاهای حومه است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده در هر یک از مناطق انتخاب شدند. گردآوری داده های تحقیق از طریق پرسشنامه ترکیبی استاندارد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق معادلات ساختاری و بوسیله نرم افزار Smart-PLS انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که در منطقه شهری بندرعباس تصویر ذهنی فروشگاه بر رضایت مشتریان اثر معنی داری دارد، یعنی در این منطقه، تصویر ذهنی مناسب از یک فروشگاه مانند قیمت مناسب محصول، موقعیت فروشگاه، جو فروشگاه، استراتژی هایی که فروشگاه انتخاب می نماید، مشارکت در فعالیت های اجتماعی و خیریه بر رضایتمندی مشتریان تاثیر زیادی دارد. از طرفی تصویر فروشگاه در مناطق روستایی، اثر معنی داری بر رضایت مشتریان نداشت، یعنی در این مناطق، تصویر ذهنی فروشگاه بر رضایت مشتریان تاثیری ندارد و مشتریان در این مورد حساسیت خاصی ندارند که کالای مورد نظر خود را از چه فروشگاهی خریداری نمایند. همچنین تاثیر کیفیت خدمات بر رضایت مشتری در هر دو منطقه شهری و روستایی معنی دار است. در نهایت ادعای تاثیر رضایتمندی مشتری بر بازاریابی توصیه ای نیز در مورد هر دو گروه از مشتریان در مناطق شهری و روستایی پذیرفته شد.

در عصر حاضر، بازارها محدود به مکان جغرافیایی خاصی نیستند. اهمیت این مسئله در به کارگیری تصمیمات اثربخش تر فعالان اقتصادی نمود پیدا می کند؛ زیرا بازارهای مالی جهانی اغلب راهنمای باارزشی برای بازارهای داخلی و خارجی به شمار می آیند. در این پژوهش با توجه به روابطی که میان بازارهای سهام در جهان وجود دارد، بازار سهام کشورهایی که بیشترین روابط تجاری را با ایران طی دوره زمانی 20011 - 2005 داشته اند، همراه با بورس تهران انتخاب شده اند. این بازارهای سهام عبارت اند از بورس لندن، فرانکفورت، پاریس، میلان، سوئیس، توکیو، شانگهای، کره، بمبئی، استانبول و بازار مالی دبی. بازده شاخص بازارهای سهام مذکور طی دوره زمانی مورد نظر استخراج و ارتباط علّی آن ها با بازده شاخص بورس تهران با استفاده از روش آزمون علیت گرنجری هشیائو برآورد شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بازده شاخص بورس های لندن، فرانکفورت، پاریس، میلان، سوئیس، توکیو، کره و بمئبی علت گرنجری هشیائوی بازده شاخص بورس تهران هستند.

احتمال سقوط یا ریزش قیمت سهام در بورس اوراق بهادار از اهمیت فراوانی در تحلیل پرتفوی و قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای برخوردار است و پیش بینی دقیق آن فرایندی پیچیده است. باتوجه به اهمیت و ضرورت پیش بینی خطرپذیری سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار، هدف این پژوهش، ارائه رویکردی احتمالی برای این پیش بینی با رویکرد «شبکه های عصبی مصنوعی» است. مدل های مبتنی بر این رویکرد که برگرفته از فرایند یادگیری مغز انسان هستند، با استفاده از سرعت محاسباتی رایانه، روابط هر چند پیچیده بین متغیرها را فراگرفته و از آنها برای پیش بینی مقادیر آتی متغیرها استفاده می کنند. نمونه پژوهش شامل داده های ۲۰ شرکت در دوره 10 ساله 1390 تا 1399 است. پژوهش حاضر توانمندی مدل های شبکه عصبی مصنوعی و تابع پیش بینی حاصل از آنها را جهت برآورد احتمال سقوط قیمت سهام در ایران مورد آزمون قرار می دهد . نتایج نشان داد که مدل های شبکه عصبی مصنوعی از عملکرد مناسبی برای برآورد احتمال ریزش قیمت سهام در بورس اوراق بهادار برخوردارند.

اشاعه فناوری، یکی از مهمترین اهداف نظام های نوآوری به ویژه در کشورهای در حال توسعه و البته به همان اندازه از مساله های دشوار پیش روی سیاست گذاران است. یکی از بخش هایی که بطور جدی با مساله اشاعه فناوری مواجه شده، بخش انرژی های تجدیدپذیر است. در سال های اخیر حمایت از گسترش استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در ایران مورد تاکید قرار گرفته است. از این رو مقاله حاضر به مطالعه اشاعه فناوری های انرژی تجدیدپذیر پرداخته است. برای این منظور، با توجه به وجود محتوای اطلاعاتی غنی در اسناد مطالعاتی و از طرفی پراکنده بودن جنبه های مورد مطالعه و دیدگاه های مختلف تحلیلی، سعی شد متون معتبر و مرتبط شناسایی و با استفاده از روش نظریه سازی بنیادی مورد تحلیل و مدل سازی قرار گیرند. نتایج پژوهش، الگویی را آشکار کرد که نشان دهنده وجود 4 دسته عوامل اصلی است فشار علم، کشش تقاضا، جذابیت سرمایه گذاری، و چارچوبی و زیرساختی.

هدف اکثر شرکت ها ایجاد ارزش برای سهامداران است و این مورد در شرکت های پذیرفته شده در بورس در قالب عملکرد مالی آنها متبلور می شود. یکی از مؤلفه های مؤثر بر ارزش شرکت، سرمایه فکری آن می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه فکری و اجزای آن(سرمایه انسانی، فیزیکی و ساختاری) بر عملکرد مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران(ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده بازار، سود هر سهم، بازده حقوق صاحبان سهام، بازده دارایی ها و بازده سالانه سهام) برای ۸۷ شرکت، طی سال های ۱۳۸۶ تا 1389 می باشد. نتایج رگرسیون پنل دیتا نشان داد که سرمایه فکری بر هر شش متغیر موردبررسی، تأثیر مثبت و معنی داری دارد. در حالت خاص، سرمایه فیزیکی و ساختاری با هر شش متغیر وابسته رابطه مثبت و معناداری داشته اند. سرمایه انسانی نیز باارزش افزوده اقتصادی، سود هر سهم، بازده دارایی ها و بازده سالانه سهام، رابطه مثبت و معناداری دارد اما بین سرمایه انسانی باارزش افزوده بازار و بازده حقوق صاحبان سهام رابطه معنادار وجود ندارد. نتایج تحقیق به درک نقش سرمایه فکری در خلق ارزش در شرکت ها کمک می کند. همچنین محرک های خاص سرمایه فکری را که بر سودآوری و کسب بازده تأثیر می گذارند، شناسایی می کند.

پیش بینی سود هر سهم و تغییرات آن به عنوان یک رویداد اقتصادی از دیرباز موردعلاقه سرمایه گذاران، مدیران، تحلیل گران مالی و اعتباردهندگان بوده است. این توجه ناشی از استفاده سود در مدل های ارزیابی سهام، کمک به کارکرد کارای بازار سرمایه، ارزیابی توان پرداخت و ارزیابی عملکرد واحد اقتصادی می باشد. هدف این تحقیق پیش بینی سود هر سهم با استفاده از شبکه عصبی – فازی و شبکه عصبی درک چندلایه(MLP) و GMDH و تعیین مدل برتر با استفاده از چهار معیار مربع میانگین خطای استاندارد(MSE) ، میانگین قدر مطلق خطا (MAE)، مربع مجذور میانگین خطا (RMSE) و (R2) ضریب تعیین می باشد. بدین منظور، شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران به عنوان جامعه آماری و نمونه انتخابی شامل،500 سال/شرکت در قالب 24 صنعت فعال بورس در دوره زمانی 1390- 1386 می باشد که به صورت تصادفی و روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. نتایج تحقیق بیانگر برتری شبکه عصبی – فازی در تمامی چهار معیار ارزیابی نسبت به شبکه عصبی MLP و GMDH می باشد که نشان از توانایی بالای این شبکه در شناخت الگوهای حاکم برداده ها و وجود رابطه غیرخطی برخی متغیرهای حسابداری با سود هر سهم دارد. درنتیجه دقت پیش بینی شبکه عصبی – فازی بیشتر از شبکه ی MLP و GMDH است و برای پیش بینی سود هر سهم مناسب می باشد

پویایی و موفقیت شرکت ها به ارزیابی، مقایسه و شناخت نقاط قوت و ضعف عملکرد آنها وابسته است. اگرچه رتبه بندی و مقایسه شرکت های صنایع مختلف با هم می تواند راهنمای مفیدی برای مدیران، سیاست گذاران و سرمایه گذاران باشد، اما مسئله مهم تعیین معیارها، شاخص ها و مدل های مناسب برای این رتبه بندی ها است. روش های معمول رتبه بندی شرکت های بورس نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند. از آنجاکه معیارهای رتبه بندی شرکت ها متعدد و اغلب متضادند، بهره گیری از مدل های MCDM ضرورت می یابد. چون ویژگی های هر تکنیک چند معیاری خاص است، رتبه بندی های متعددی ارائه می شود و این امر می تواند سردرگمی سرمایه گذاران را تشدید نماید. تاکنون الگوریتم مفهومی جامع و ترکیبی که بتواند شرکت های برتر در بورس تهران را بر اساس جمیع جهات شناسایی نماید، ارایه نشده است. در این پژوهش، ابتدا شرکت های بورس تهران با استفاده از مدل های مختلف MCDM (شامل تاپسیس، الکتره، مجموع ساده وزنی، ویکور، لینمپ، تاکسونومی و همچنین (DEA رتبه بندی شده اند. به دلیل اختلاف معنادار میان رتبه های این روش ها، با استفاده از متدهای ادغامی، رتبه نهایی شرکت ها تعیین می شود. در انتها الگوریتمی مفهومی جهت تکرارپذیرسازی این روش جهت پژوهشگران آتی طراحی شده است

تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر افزایش تراکنش های مالی در زمینه های مختلف، نشان از تحولات مثبت این صنعت در ایران دارد. اما آیا صنعت فاوا توانسته است در اقتصاد سرمایه ای کشور نیز مؤثر باشد؟ این مهم زمانی رخ می دهد که صنعت فاوا در بازارهای سرمایه عملکرد مناسبی داشته باشد. در این پژوهش، صنعت فاوا در بورس تهران زیر ذره بین قرار گرفت تا عملکرد آن در اقتصاد سرمایه ای کشور بررسی شود. بدین منظور داده ها و اسناد مرتبط با سودآوری شرکت های فعال در این صنعت طی بازه ای شش ساله مورد بررسی قرار گرفت. درمجموع هشت شرکت با ماهیت فاوا و نیز 68 شرکت دیگر، در 17 صنعت انتخاب شد. برای پی بردن به کارایی اطلاعاتی از آزمون گردش ها، برای تحلیل روند از رگرسیون خطی و برای ارزیابی مقایسه ای از روش تاپسیس استفاده شد. نتایج نشان داد که صنعت فاوا در بورس تهران، کارایی اطلاعاتی در سطح ضعیف ندارد. همچنین روند رو به افولی داشته است و درنهایت در مقایسه با دیگر صنایع، عملکرد نامناسبی داشته است؛ نتیجه ای که به طور کامل مغایر با سایر کشورهای جهان است و نشان می دهد که وضع فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور نیاز به تأمل اساسی دارد.

پیش بینی سود هر سهم و تغییرات آن، یک رویداد اقتصادی است که از دیرباز مورد علاقه سرمایه گذاران، مدیران، تحلیل گران مالی و اعتباردهندگان بوده است. در این پژوهش از شبکه عصبی GMDH که ابزاری با قابلیت بالا در مسیریابی و تشخیص روندهای غیرخطی پیچیده با تعداد مشاهدات محدود است، برای الگوسازی و پیش بینی سود هر سهم از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. ابتدا الگویی شامل هشت نسبت مالی طراحی و سپس با استفاده از فرآیند قیاسی و نیز کنارگذاشتن هر متغیر از الگوی بنیادی، در مجموع هشت مدل اجرا شد. نتایج نشان داد، الگوهای حاصل از کنار گذاشتن بازده دارایی ها، نسبت جاری و بازده سرمایه از الگوی بنیادی، به ترتیب بیشترین تأثیر را در کاهش خطای پیش بینی سود هر سهم دارند. همچنین گردش موجودی کالا و دوره وصول مطالبات، دارای اثر مضاعف در کاهش خطا هستند. درنهایت برتری شبکه عصبی GMDH در دقت پیش بینی سود هر سهم نسبت به روش ARIMA، بر اساس معیارهای خطا نیز مورد تأیید قرار گرفت.

The purpose of this research is to examine the effect of ownership structure and audit features on the financial distress likelihood by considering the moderating effect of managerial ability. This study utilized partial least squares structural equations modeling (PLS-SEM) analysis and data from 107 firms listed in the Tehran Stock Exchange. Audit features measured by auditor size and audit opinion and ownership structure measured by the block-holder ownership and institutional ownership. Backward logit analysis was used to calculate the financial distress likelihood. DEA technique and Tobit regression were used to measure the managerial ability. The results of the study show that audit features have a positive effect on the likelihood of financial distress. Moreover, the effect of ownership structure on the financial distress likelihood and the moderating effect of manage-rial ability were not confirmed. This paper offers evidence on the extent to which distress is associated with corporate governance and managerial ability from a developing country. The paper should be of interest to the regulatory bodies and practitioners because in many developing countries the implementation of corporate governance mechanisms is voluntary and is not yet required.

هدف: این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل موثر بر رفتار تمکین مالیاتی مودیان و میزان اثرگذاری عوامل شناسایی شده بر تمکین مالیاتی با رویکرد داوطلبانه است. طرح پژوهش/ روش شناسی/ رویکرد: جامعه آماری کلیه مودیان مالیاتی و صاحبان مشاغل در شهر تهران است. نمونه ای شامل ۱۵۱ نفر از مودیان مالیاتی (حقیقی) و صاحبان مشاغل انتخاب شده و با پرسشنامه اطلاعات لازم از آن ها اخذ شده است. برای انجام این پژوهش از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است. نوع پژوهش بر اساس هدف کاربردی است و روش آن بر اساس نحوه گردآوری داده ها توصیفی است. به منظور تحلیل آماری و برای نیل به هدف یکم پژوهش (شناسایی عوامل موثر بر تمکین مالیاتی داوطلبانه) از روش تحلیل عاملی اکتشافی (کاهش ابعاد) استفاده شده است. برای نیل به هدف دوم پژوهش (تعیین میزان تاثیر عوامل شناسایی شده بر تمکین مالیاتی) از رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. یافته ها: با انجام تحلیل عاملی اکتشافی هشت عامل موثر بر تمکین داوطلبانه مالیاتی شناسایی شدند. عوامل به ترتیب عبارت اند از: نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، مشروعیت، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، دانش و اطلاعات مالیاتی، عزم جمعی برای پرداخت مالیات، و ترس و نوع دوستی. با توجه به نتایج رگرسیون چندمتغیره عوامل نگرش به کیفیت خدمات سازمان مالیاتی، اعتلای عدالت، پیچیدگی، توجه به اخلاق، و ترس و نوع دوستی بر مولفه تمکین مالیاتی تاثیر معناداری دارند. ارزش/ اصالت پژوهش: دریافت داوطلبانه مالیات یکی از اهداف دولت ها بوده است. اگر دولتی موفق به دریافت مالیات به صورت داوطلبانه از مردم شود، این امر بر اعتماد اجتماعی و سرمایه اجتماعی تاثیر مثبتی دارد و هم از آن جا که باعث می شود منابع دولت برای عملیات مالیات ستانی به هدر نرود، باعث افزایش کارایی دولت خواهد بود. شناسایی و بررسی این عوامل می تواند برای خط مشی گذاران دارای پیام های مفیدی باشد تا به فراهم آوری امکانات لازم برای ارتقای تمکین مالیاتی داوطلبانه بینجامد.