نورعلی فرخی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی تدریس مبتنی بر نظریه طرح واره و روش سنتی در درس زبان انگلیسی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از کلیه دانش آموزان دختر سال اول دبیرستان منطقه 5 شهر تهران که در سال تحصیلی 1386- 1385 مشغول به تحصیل بوده اند. به منظور انتخاب نمونه آماری پژوهش، یک دبیرستان از بین نوزده دبیرستان دخترانه منطقه 5 شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شد. دبیرستان انتخاب شده شامل دو کلاس سال اول بود که مجموع دانش آموزان این دو کلاس (56 نفر) نمونه آماری پژوهش حاضر را تشکیل می دادند. با توجه به آزمایشی بودن روش پژوهش، ابتدا از دانش آموزان دو کلاس، یک پیش آزمون از درس دوم کتاب زبان انگلیسی سال اول دبیرستان به عمل آمد. تحلیل آماری، تفاوت معناداری را بین نمرات دانش آموزان دو کلاس نشان نداد. لذا، به صورت تصادفی، یک کلاس به عنوان گروه آزمایش و کلاس دیگر به عنوان گروه گواه انتخاب شدند. سپس، به گروه آزمایش براساس نظریه طرح واره و گروه گواه به روش سنتی، درس دوم کتاب زبان انگلیسی سال اول دبیرستان تدریس شد. در پایان تدریس، از دانش آموزان هر دو گروه، پس آزمون یکسانی گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات پس آزمون دو گروه آزمایش و گواه در سطح 05/0a= تفاوت معناداری وجود داشت. دانش آموزانی که براساس نظریه ی طرح واره آموزش دیده بودند، در مقایسه با دانش آموزانی که به روش سنتی آموزش دیده بودند، در پس آزمون، نمرات بالاتری کسب کردند. این نتایج می تواند کاربردهایی برای تدریس و یادگیری اثربخش داشته باشد که در مقاله حاضر به آن پرداخته می شود.

این پژوهش به منظورتهیه مقیاسی برای ارزیابی هوش دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران انجام گرفته است.این مقیاس براساس نظریه ترستون تدوین شده است. سؤال ها به منظور سنجش هفت عامل هوشی؛ توانایی کلامی، سیالی کلامی، توانش عددی، سرعت ادراک، حافظه، استدلال قیاسی و درک فضایی طراحی شده است، این سؤال ها براساس تعاریف هریک از ابعاد، از میان مجموعه آزمون های بدست آمده ازمنابع و کتب موجود در زمینه آزمون های هوش گردآوری و با توجه به مسائل فرهنگی و عامل هوشی موردسنجش تغییراتی در آنها اعمال شد. مقیاس نهایی در ابتدا روی 50 نفر از دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران در سه پایه تحصیلی اجرا شد. پس از اینکه روایی و پایایی اولیه آزمون مورد تأیید قرار گرفت، به منظور انتخاب گروه نمونه برای اجرای اصلی از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. فرم نهایی آزمون بر روی 513 نفر از دانش آموزان (277دخترو236پسر) شهر تهران اجرا شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS.11 تجزیه و تحلیل شد. پایایی آزمون با استفاده از روش بازآزمایی، دو نیمه کردن و کودرریچاردسون موردبررسی قرار گرفت، و برای تعیین روایی آزمون از روش روایی محتوایی، روایی ملاکی (روایی هم زمان)و روایی سازه (روایی افتراقی، همسانی درونی و تحلیل عاملی) استفاده شد. ضریب پایایی آزمون با استفاده از روش های فوق به ترتیب 85/0، 75/ 0و87/0بدست آمد. ضریب روایی پیش بین 89/0وضریب روایی همزمان با ریون 52/0بدست آمد. با توجه به معناداری T به دست آمده از مقایسه دو گروه تیزهوشان و دانش آموزان عقب مانده روایی افتراقی مقیاس نیز مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل عاملی به منظور تحلیل عوامل آزمون انجام گرفت. آزمون هوش کلاسیک هفت عامل نظریه ترستون را تأیید می کند.کلیه ضرایب بدست آمده از لحاظ آماری معنی دار می باشد.