یوسف ادیب

یوسف ادیب

مدرک تحصیلی: دانشیار، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تبریز

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۱۱ مورد.
۴۱.

شناسایی و مقایسه سبک های یادگیری بر اساس جنسیت، موضوع درسی، و پایه تحصیلی با تأکید بر روش تحلیل خوشه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک یادگیری جنسیت موضوع درسی پایه تحصیلی تحلیل خوشه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۲۷۲
زمینه و هدف: عوامل مؤثر بر یادگیری بسیار گسترده و وسیع بوده و شناسایی این عوامل در رفع مشکلات و نارسایی های موجود در نظام آموزشی، بسیار مهم است. یکی از این عوامل، سبک یادگیری است و پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسه سبک های یادگیری بر اساس جنسیت، موضوع درسی، و پایه تحصیلی با استفاده از روش تحلیل خوشه ای انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانش آموزان پایه های چهارم، پنجم، و ششم ابتدایی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 97-1396 بود. برای انتخاب نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 1961 دانش آموز ( 928 نفر پسر و 1033 دختر ) انتخاب شد ه و به پرسشنامه سبک یادگیری وارک (1998) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل خوشه ای و خی دو وارسی و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل خوشه ای حاکی از تشخیص پنج سبک در بین دانش آموزان از جمله سبک دیداری، شنیداری، خواندن/ نوشتن، جنبشی، و چندگانه دارد که سبک چندگانه، بیشترین تعداد؛ و سبک شنیداری، کمتر میزان را به خود اختصاص داده است. نتایج همچنین نشان داد سبک یادگیری بر اساس جنسیت (01 P ؛ 87/16 X 2 = ) ، و پایه تحصیلی (05 P ؛ 320/18 X 2 = ) متفاوت است، اما بین سبک یادگیری بر اساس نوع درس (موضوع درسی)، تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش سبک ارجح در دانش آموزان، سبک یادگیری چندگانه (ترکیبی) است. از سوی دیگر سبک یادگیری بر اساس جنسیت و پایه تحصیلی، متفاوت است؛ اما بر اساس نوع درس (موضوع درسی)، تفاوت معناداری در بین سبک ها مشاهده نشده است. بدین ترتیب، آگاهی از نوع سبک یادگیری دانش آموزان جهت تدریس مؤثر معلمان و کاهش مشکلات یادگیری، مهم است.
۴۲.

نقش مؤلفه های مهارت های فراشناختی و نگرش به درس ریاضی در پیش بینی مدیریت تکالیف دانش آموزان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولفه های مهارت های فراشناختی نگرش به درس ریاضی مدیریت تکالیف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۱۷۱
هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین نقش مولفه های مهارت های فراشناختیو نگرش به درس ریاضی در پیش بینی مدیریت تکالیف دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 94- 93 بود. طرح پژوهشی توصیفی - همبستگی بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع اول متوسطه به تعداد 4852   نفر  بود. حجم نمونه 358 نفر بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای انتخاب گردید. برای جمع آوری داده ها از سه ابزار اندازه گیری (پرسشنامه حالت   فراشناخت انیل و عابدی، پرسشنامه نگرش به درس ریاضی نیومن و پرسش نامه مدیریت تکالیف خو) استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از روش تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین مولفه های فراشناخت   شامل مولفه آگاهی و کنترل ونظارت، بطور مثبت مدیریت تکالیف درسی را تبیین می کند ()و می توان نتیجه گرفت که آگاهی، قوی ترین متغیری است که توانایی پیش بینی و تبیین مدیریت تکالیف را دارد و دومین متغیر پیش بینی کننده،متغییر کنترل ونظارت است.
۴۳.

بررسی اثربخشی برنامه درسی مبتنی بر علوم اعصاب شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و حافظه فعال دانش آموزان ابتدایی دارای اختلال یادگیری ریاضی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی علوم اعصاب شناختی کارکردهای اجرایی حافظه فعال ناتوانی یادگیری ریاضیات دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۴۷
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی برنامه درسی علوم عصبی شناختی در بهبود کارکردهای اجرایی و حافظه فعال دانش آموزان مقطع ابتدایی با اختلال یادگیری ریاضی در شیراز صورت گرفت. روش: روش تحقیق نیمه تجربی است. جامعه آماری این مطالعه شامل کلیه دانش آموزان دارای ناتوانی در یادگیری ریاضی از کلاس دوم تا ششم ناحیه 2 و 4 شهر شیراز است. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده، سی و یک دانش آموز به طور تصادفی انتخاب و سپس به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار گرفتند. آموزش در گروه کنترل براساس سبک تدریس سنتی و آموزش در گروه آزمایش براساس الگوی برنامه درسی علوم اعصاب شناختی انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت بین میانگین نمرات حافظه فعال در پس آزمون بعد از کنترل پیش آزمون و در دو گروه آزمایش و کنترل برابر بود با 740/8. و Fبرابر با 144/26 با سطح معناداری P≤0.001  و این، نشان می دهد که این تفاوت، با کنترل پیش آزمون معنادار است. در بخش کارکردهای اجرایی میانگین نمرات برابر شد با 337/205 و مقدار F هم 94/2 به دست آمد. کشش(Trend) به سمت اثربخشی مداخله بوده است ولی از لحاظ آماری تفاوت معنی داری مشاهده نشده است. بنابراین می توان گفت که مداخله تأثیر مثبت و معناداری بر حافظه فعال و تأثیر غیرمستقیمی بر کارکردهای اجرایی دانش آموزان داشته است. نتیجه گیری: مداخلات علوم اعصاب شناختی با توجه به برجسته کردن مهارت های اساسی یادگیری ریاضی می تواند یک روش مؤثر در بهبود ناتوانی یادگیری ریاضی باشد. 
۴۴.

مؤلفه های آزادسازی برنامه درسی با تأکید بر نقش معلم

کلید واژه ها: آزادسازی معلم برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۴۰
هدف پژوهش، بررسی نقش معلمان در آزادسازی برنامه درسی و ضرورت توجه به اهمیت آنان برای نقش آفرینی بیش تر در تصمیم گیری های برنامه درسی در دوره ابتدایی بوده است. رویکرد پژوهش از نوع کیفی و به روش تحلیل محتوای عرفی بود. جامعه پژوهش، کلیه سرگروه های معلمان مدارس دوره ابتدایی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 98-97 بوده است که به صورت نمونه گیری هدفمند از نوع شاخص انتخاب شدند و حجم نمونه ها تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. در این راستا، مصاحبه های نیمه سازمان یافته ای با 14نفر از سرگروه های آموزش ابتدایی صورت گرفت. جهت اطمینان و اعتباربخشی به دقت و صحت داده ها از تکنیک کنترل اعضا و تکنیک کسب اطلاعات دقیق موازی استفاده شد. مراحل تجزیه و تحلیل داده ها عبارتند از: درک و فهم متن و نوشتن اولیه، ایجاد و طبقه بندی کد های اولیه بر اساس شباهت ها و تفاوت ها، سازماندهی کدها به صورت خوشه های معنادار. یافته های این تحقیق، پنج مضمون اصلی گفتمان سازی، ارگانیک سازی دانش، پژوهش گری، خود رهبری مشارکتی و همیاران مهارتی و سیزده مضمون محوری و هفتاد و شش مضمون پایه را در بر می گیرد. در واقع، این معلمان هستند که با نقش پذیری های مختلف می توانند کیفیت اصلاحات برنامه درسی را بهبود ببخشند و تعادل یکنواختی، بین تفکر و عمل خود به وجود آورند.
۴۵.

کشف تجارب داوطلبان آزمون سراسری از پشت کنکور ماندن: یک مطالعه نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون سراسری داوطلبان پشت کنکور نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۷۱
زمینه: امروزه قسمت اعظمی از فکر جوانان کشور را موفقیت در آزمون سراسری و ورود به دانشگاه به خود اختصاص داده است. به طوری که عدم موفقیت در آن با شرایط روانی - تحصیلی سختی برای آنها همراه است. پشت کنکور ماندن پدیده ای است که با وجود پژوهش های متعدد هنوز در خصوص عوامل مرتبط با آن مطالعه ای انجام نشده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف کشف تجارب داوطلبان آزمون سراسری از پشت کنکور ماندن انجام شد. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه ای انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل همه داوطلبان پشت کنکوری آزمون سراسری سال 1399 در شهر خدابنده بود. نمونه مطالعه نیز شامل 12 نفر از این داوطلبان بود که تجربه یک یا دو سال شرکت در آزمون سراسری را داشتند و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند . داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری و براساس رویکرد کوربین و اشتراوس (2008) تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: با تحلیل عمیق تجربه شرکت کنندگان، 160 مفهوم اولیه، 107 مضمون فرعی و 9 مضمون اصلی به دست آمد. عوامل اصلی پشت کنکوری داوطلبان آزمون سراسری شامل جو اجتماعی، محیط آموزشی، دوستان، ویژگی خانواده به عنوان عوامل زمینه ای؛ عملکرد روانی، عملکرد تحصیلی و واکنش به رویدادهای ناخواسته به عنوان عوامل فرآیندی؛ و پیامدهای روانی و تحصیلی به عنوان پیامدها دسته بندی شدند. طبقه مرکزی استخراج شده «انگیزه موفقیت در کنکور» بود که تمام عوامل فرآیندی، زمینه ای و پیامدی را در برگرفته و پاسخ نهایی به سؤال اصلی پژوهش یعنی عوامل مؤثر بر پشت کنکوری بود. بنابراین، وقتی پشت کنکور ماندن، راهی برای رسیدن به نتیجه دلخواه باشد انتخاب می شود، در غیر این صورت کنار گذاشته می شود. نتیجه گیری: نتیجه این پژوهش می تواند در درک عمیق دنیای ذهنی متقاضیان پشت کنکوری برای دست اندرکاران تعلیم و تربیت، مشاوران مدارس و والدین مفید باشد.
۴۶.

شناسایی ابعاد برنامه درسی مغفول بر اساس تفاوت برنامه درسی آکادمیک و برنامه درسی قصد شده آموزش مفاهیم شهروندی در کتب مطالعات اجتماعی متوسطه دوره اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت شهروندی برنامه درسی مغفول برنامه درسی آکادمیک مطالعات اجتماعی متوسطه دوره اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۷ تعداد دانلود : ۴۶۵
  آماده سازی و تربیت شهروندان یکی از مهمترین وظایف نظام های تربیتی به خصوص نظام تعلیم و تربیت محسوب می شود. هدف این تحقیق شناسایی ابعاد برنامه درسی مغفول بر اساس تفاوت برنامه درسی آکادمیک، و برنامه درسی قصد شده آموزش مفاهیم شهروندی در کتب مطالعات اجتماعی متوسطه دوره اول بوده است. در این مطالعه از دو روش کیفی منطبق بر منطق استقرایی یعنی تحلیل محتوای کیفی متون، و مطالعه موردی کیفی استفاده شد. در مرحله تحلیل محتوای متون، منابع تحلیل شده عبارت از محتوای کتب مطالعات اجتماعی پایه های هفتم، هشتم و نهم بوده اند، و نمونه برابر با جامعه بوده است. واحد تحلیل، یک درس و واحد ثبت نیز عبارت از یک پاراگراف، یک تصویر و یا یک تکلیف بوده است. در قسمت مطالعه موردی کیفی ، مشارکت کننده ها شامل استادان حوزه مطالعات اجتماعی، و جامعه شناسی دانشگاه های تبریز و ارومیه بوده، و نمونه گیری نیز با رویکرد هدفمند، و مبتنی بر تکنیک نمونه گیری موارد مطلوب انجام شده و با 16 نفر مصاحبه ژرف نگر به عمل آمد. مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل مضمونی، تحلیل شدند. در نهایت مضمون های حاصل از مصاحبه های استادان با مضمون های کتب درسی مقایسه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مضامین آموزش اقتصادی (آشنا نمودن دانش آموزان با شغل های نوین در شبکه های اجتماعی، کمک به دانش آموزان در انتخاب شغل مناسب، تلاش کردن به صورت جدی در زمینه های مالی، آشنایی با مفهوم پس انداز و ساده زیستی)، آموزش خانواده (آشنایی با شیوه های همسر گزینی)، آموزش صلح، حل تعارضات و کشمکش ها- مقاومت در برابر ظالم، و دفاع ازحقوق خود، امنیت، تربیت سیاسی، آموزش مهارت های زندگی، آشنایی با نقش جنسیت، و آموزش تفکر منطقی به عنوان مضمون های مغفول از نظر استادان شناسایی شد.
۴۷.

اثربخشی آموزش برنامه یادگیری اجتماعی- هیجانی کودکان قوی بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق برخوردار و محروم شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه یادگیری اجتماعی - هیجانی کودکان قوی احساس تعلق به مدرسه محروم برخوردار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۳۲۹
زمینه و هدف: احساس تعلق به مدرسه به عنوان دیدگاه افراد تعریف می شود که از طریق یادگیری اجتماعی-هیجانی بهبود می یابد و باعث افزایش پیوند آنها با محیط مدرسه می شود. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثربخشی برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان ابتدایی مناطق محروم و برخوردار شهر همدان بود. روش: این پژوهش به روش نیمه آزمایشی و طرح مقایسه گروه های نابرابر انجام شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر پایه پنجم ابتدایی مناطق محروم و برخوردار شهر همدان در سال تحصیلی 97-1396 بودند که از بین آنها 2 کلاس از مناطق محروم (51 دانش آموز) و 2 کلاس از مناطق برخوردار (45 دانش آموز) به صورت هدفمند انتخاب، و در هر منطقه یک کلاس درس در گروه آزمایش و یک کلاس درس در گروه گواه به صورت تصادفی جایدهی شد. آموزش برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی در گروه های آزمایش طی 12 جلسه 60 دقیقه ای در طی 3 ماه اجرا شد. برای جمع آوری داده ها در مراحل پیش آزمون و پس آزمون از پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری، بتی و وات (2004) استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس عاملی نشان داد احساس تعلق به مدرسه و مؤلفه های حمایت معلم، مشارکت در اجتماع، رعایت عدالت و احترام در مدرسه، احساس مثبت نسبت به مدرسه، ارتباط فرد با مدرسه، و مشارکت علمی دانش آموزان گروه آزمایش بیشتر از احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان گروه گواه است (9/05= (81 و 6) F و 0/05> P ). همچنین نتایج نشان داد که تأثیر آموزش برنامه اجتماعی- هیجانی کودکان قوی بر احساس تعلق به مدرسه و مؤلفه های آن، در مناطق محروم و برخوردار، به یک میزان است (1/10= (87 و 6) F و P>0.05 ). نتیجه گیری: بر اساس یافته های مطالعه حاضر می توان چنین نتیجه گیری کرد در صورتی که شرایط لازم برای رشد هیجانی، اجتماعی، روانی، و تحصیلی دانش آموزان فراهم شود، باعث بهبود احساس تعلق به مدرسه در آنها خواهد شد همچنین دانش آموزان اگر مورد مراقبت و حمایت از طرف مدرسه قرار گیرند، پیشرفت تحصیلی بالاتر و رفتارهای پرخطر کمتری خواهند داشت.
۴۸.

شناسایی و تبیین تجربه متخصصین تعلیم و تربیت و دانشجو معلمان در فرایند شناسایی و شکل گیری اخلاق حرفه ای(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: متخصصین تعلیم و تربیت دانشجو معلمان اخلاق حرفه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۴۷۱
مقدمه: اخلاق حرفه ای، همواره یکی از مهم ترین اهداف نظام آموزشی بوده است. مربیان تعلیم وتربیت دریافتند که برنامه ریزی مبتنی بر شایستگی حرفه ای یک روش آماده کردن فارغ التحصیلان برای یک زمینه در حال تغییر است. روش کار : مطالعه کیفی حاضر با رویکرد گراندد تئوری در پاییز 1397 بر روی 24 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان به روش نمونه گیری هدفمند و تا اشباع داده ها و با رعایت محرمانه بودن اطلاعات و امکان ترک مطالعه درهر زمان که مایل بودند ادامه یافت، روش جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام گرفت؛ داده هابر اساس روش اشتراس وکوربین تحلیل گردیدند. یافته ها: به طور کلی هفت طبقه اصلی و 8 طبقه فرعی ایجاد شد که در نهایت ششتم از این طبقات تحت عناوین عوامل فردی، عوامل سازمانی، عوامل اجتماعی، عوامل جهانی، عوامل علمی مؤثر بر اخلاق حرفه ای استخراج شدند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که درنقش عوامل مختلف در شکل گیری اخلاق حرفه ای کم توجهی خاصی در بخش های مختلف در جهت توجه عمیق به اخلاق حرفه ای به عنوان یکی از ارکان اصلی رشد و تعالی راندمان کاری مشاهده می شود و لازم است مسئولین و دست اندرکاران تعلیم و تربیت به این امر مهم توجه کرده در برنامه ریزی های آینده برای آموزش و پرورش و دانشگاه ها گام های بلندی بردارند. که این امر می بایست در خصوص دانشجویان دانشگاه فرهنگیان مورد توجه ویژه قرار گیرد زیرا این دانشجویان در آینده ای نه چندان دور وارد جرگه تعلیم و تربیت می شوند و در صورتی که در حد مطلوب تربیت نشده و رشد نیافته باشند ضربات جبران ناپذیری بر نسل های بعدی وارد خواهد شد.
۴۹.

شناسایی سبک های یادگیری در دانش آموزان و مقایسه آن با برنامه درسی قصدشده مطالعات اجتماعی پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی سبک های یادگیری مطالعات اجتماعی پایه های چهارم پنجم و ششم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۱ تعداد دانلود : ۵۷۲
این پژوهش با هدف شناسایی سبک های یادگیری در دانش آموزان پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی و مقایسه آن با برنامه درسی قصدشده مطالعات اجتماعی هر سه پایه انجام گرفت. روش پژوهش پیمایشی-تحلیلی است. باتوجه به ماهیت تحقیق دوجامعه، نمونه و روش نمونه گیری وجود دارد. در بخش اول جامعه آماری دانش آموزان دختر و پسر پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی استان آذربایجان غربی (145045N=) بود. برای انتخاب نمونه آماری در این بخش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای نمونه برابر 1961 نفر (928 نفر پسر و 1033 دختر) انتخاب شد. در بخش دوم جامعه آماری شامل برنامه های درسی مطالعات اجتماعی پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی و نمونه آماری در این بخش شامل برنامه های درسی مطالعات اجتماعی پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی بود که با استفاده از روش کل شماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک های یادگیری وارک (1998) و چک لیست وارسی سبک های یادگیری استفاده شده است که براساس پیشینه تدوین و روایی و پایایی آن تأیید شد. نتایج نشان داد سبک چندگانه بیشترین تعداد و سبک شنیداری کمتر میزان را در دانش آموزان به خود اختصاص داده است؛ درصورتی که در برنامه درسی مطالعات اجتماعی (هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) چهارم ابتدایی سبک شنیداری رتبه اول و دیداری رتبه پنجم، در برنامه درسی پنجم ابتدایی سبک شنیداری رتبه اول و سبک ترکیبی دارای رتبه پنجم بود و درنهایت در ششم ابتدایی سبک خواندن/ نوشتن رتبه اول و سبک دیداری در رتبه پنجم بود. بنابراین سبک ارجح دانش آموزان سبک چندگانه (ترکیبی) اما سبک ارجح برنامه های درسی مطالعات اجتماعی چهارم و پنجم ابتدایی سبک شنیداری و ششم ابتدایی سبک خواندن/ نوشتن است.
۵۰.

مقایسه اثربخشی برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلّق به مدرسه دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق برخوردار و محروم شهر همدان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی شایستگی اجتماعی-هیجانی تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه محروم برخوردار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۳۴۶
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثربخشی برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلّق به مدرسه دانش آموزان ابتدایی شهر همدان می باشد که به مقایسه اثربخشی برنامه فوق در مناطق برخوردار و محروم نیز می پردازد. روش: این پژوهش به روش نیمه آزمایشی و طرح مقایسه گروه های نابرابر انجام شد. 4 کلاس درس (2 کلاس از مناطق محروم و 2 کلاس از مناطق برخوردار) از مدارس پایه پنجم ابتدایی شهر همدان به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در هر منطقه یک کلاس درس در گروه آزمایش و یک کلاس درس در گروه کنترل جایگزین شد. ابتدا پرسشنامه های شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلّق به مدرسه در مرحله پیش آزمون اجرا و بعد از 12 جلسه آموزش برنامه یادگیری اجتماعی-هیجانی کودکان قوی در گروه های آزمایش به مدت 3 ماه در هر 4 گروه پرسشنامه های فوق مجدداً به عنوان پس آزمون اجرا گشت. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس عاملی نشان داد شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلّق به مدرسه دانش آموزان گروه آزمایش بیشتر از شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلّق به مدرسه دانش آموزان گروه کنترل می باشد. همچنین نتایج نشان داد که آموزش برنامه اجتماعی-هیجانی کودکان قوی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی و تاب آوری تحصیلی و دانش آموزان منطقه محروم بیشتر از دانش آموزان منطقه برخوردار تأثیر دارد. امّا در متغیّر احساس تعلّق به مدرسه تفاوت معناداری بین دانش آموزان منطقه برخوردار و محروم مشاهده نشد. نتیجه گیری: با توجه به اینکه برنامه کودکان قوی در ایران دارای روایی اجتماعی است؛ بنابراین امید می رود جهت بهبود شایستگی اجتماعی-هیجانی، تاب آوری تحصیلی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان از این برنامه استفاده شود.
۵۱.

تجارب دانش آموزان پسر ابتدایی از اجرای سنجش توصیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی توصیفی پدیدارشناسی تجارب دانش آموزان ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۴۲۵
در این پژوهش تجارب عمیق دانش آموزان پسر پایه های چهارم و پنجم ابتدایی از اجرای طرح ارزشیابی توصیفی به شیوه ی کیفی و از نوع پدیدارشناسی بررسی شد. با توجه به ماهیت پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد که با مصاحبه عمیق 9 دانش آموز، داده های اخذ شده به اشباع رسید. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA10 کدگذاری و تحلیل شد. یافته های حاصل از تجارب اینن افراد در 5 مضمون اصلی"ادراک مثبت از ارزشیابی توصیفی"، "ادراک منفی از ارزشیابی توصیفی"، "مناسب پایه های پایین"، "متضرر شدن دانش آموزان ضعیف" و " مورد پسند والدین دانش آموزان ضعیف" و چندین مضمون فرعی خلاصه شد.این یافته ها می توانند تصویری گویااز چگونگی برنامه توصیفی در حال اجرا، معایب و مزایای آن در اختیار مسوولین و برنامه ریزان قرار دهد. تا در جهت رفع اشکالات و بهبود، حذف یا جایگزینی این طرح اقداماتی انجام دهند.
۵۲.

جایگاه سبک های یادگیری در عناصر برنامه درسی پایه ی ششم ابتدایی: علوم تجربی و مطالعات اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های یادگیری عناصر برنامه درسی علوم تجربی مطالعات اجتماعی و پایه ی ششم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۱۲
هدف: پژوهش با هدف تحلیل برنامه درسی علوم تجربی و مطالعات اجتماع پایه ششم ابتدایی بر اساس سبک های یادگیری وارک انجام پذیرفته است. روش: پژوهش توصیفی، از نوع تحلیل محتوا با بکارگیری روش آنتروپی شانون است. جامعه آماری شامل کلیه برنامه های درسی(هدف، محتوا، روش و ارزشیابی) پایه ششم ابتدایی است. نمونه آماری شامل برنامه های درسی علوم تجربی و مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی می-باشد. برای تحلیل برنامه های درسی موجود(قصد شده) با هر یک از سبک های یادگیری ابتدا اهداف مندرج در کتاب های درسی، سپس محتوا کتاب درسی و برای بررسی روش های پیشنهادی به تحلیل کتاب راهنمای تدریس پرداخته شد. در بخش ارزشیابی، سوالات مطرح شده در کتاب های درسی و راهنمای تدریس تحلیل گردید. ابزار پژوهش، چک لیست وارسی سبک های یادگیری وارک(1998) بود که براساس پیشینه و پرسشنامه وارک تدوین و روایی محتوایی آن توسط صاحبنظران رشته های برنامه درسی و روانشناسی تربیتی تأیید شد یافته ها: نتایج حاکی از آن دارد که سبک ارجح برنامه درسی علوم تجربی پایه ششم ابتدایی سبک دیداری اما سبک مطالعات اجتماعی خواندن/ نوشتن می باشد.
۵۳.

اثربخشی برنامه آموزش مبتنی بر خود تنظیمی، ذهن آگاهی و مدیریت زمان بر کاهش تعلل ورزی و افزایش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعلل ورزی تحصیلی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پژوهش ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۴۴۶
تعلل ورزی تحصیلی پدیده ای رایج در بین دانش آموزان است. تعلل ورزی با عوامل مختلف فردی و محیطی ارتباط دارد و به پیامدهای تحصیلی و عاطفی منجر می شود. پژوهش حاضر به منظور استخراج مؤلفه های تعلل ورزی از تجارب بی واسطه دانش آموزان، تدوین و اجرای برنامه ی آموزشی در جهت ارزیابی اثربخشی آن بر تعلل ورزی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام شد. طرح مطالعه ی فعلی از نوع ترکیبی کیفی- کمّی بود. 30 نفر از دانش آموزان پایه ی سوم متوسطه به روش نمونه گیری هدف مند برای مشارکت در مرحله ی کیفی و 64 نفر از دانش آموزان همین پایه در سال 96-95 به عنوان آزمودنی در مرحله ی کمّی به صورت خوشه ای چند مرحله ای برای گروه های آزمایش و گواه انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات کیفی از مصاحبه های نیمه سازمان یافته و در مرحله ی کمّی از پرسشنامه محقق ساخته تعلل ورزی و نتایج آزمون های هماهنگ پیشرفت تحصیلی استفاده شد. نتایج مصاحبه های نیمه سازمان یافته 12 مضمون اصلی مرتبط با تعلل ورزی را مشخص ساخت. تهیه محتوای برنامه ی آموزشی بر اساس مضامین استخراج شده صورت گرفت. نتیجه ی تحلیل کوواریانس نشان داد که اجرای مداخله ی آموزشی بر کاهش تعلل ورزی و افزایش پیشرفت تحصیلی مؤثر بوده است. یافته های پژوهش به طور کلی نشان داد که می توان از بسته ی آموزشی طراحی شده برای کاهش گرایش به تعلل ورزی در دانش آموزان استفاده نمود.
۵۴.

اثر بخشی برنامه ی ضد قلدری آموزش مدیریت والدین بر کاهش قربانی شدن و بهبودتنظیم شناختی هیجانی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مدیریت والدین قربانی شدن تنظیم هیجانی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۵۴۵
هدف از پژوهش حاضر تدوین برنامه ی آموزش مدیریت والدین و بررسی اثربخشی آن بر قربانی شدن و تنظیم شناختی هیجانی دانش آموزان بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه ی آماری مورد مطالعه کلیه ی مدارس ابتدایی شهر کرج در سال تحصیلی 97-96 و نمونه ی آماری یکی از مدارس ناحیه ی 12 شهر کرج بود که به روش خوشه ای تک مرحله ای تصادفی انتخاب شد. در مرحله بعد با استفاده از مقیاس قلدر- قربانی کالیفرنیا و پرسشنامه ی تنظیم شناختی هیجانی گرانفسکی(فرم کودک) از میان دانش آموزان پایه ی چهارم و پنجم به شیوه نمونه گیری هدفمند تعداد 36 نفر از دانش آموزانی که قربانی قلدری شده بودند گزینش شدند، سپس والدین این دانش آموزان به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تخصیص داده شدند. والدین گروه آزمایش طی 9 جلسه ی 90 دقیقه ای(یک جلسه در هفته) آموزش مدیریت والدین قرار گرفت و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه های قلدر- قربانی کالیفرنیا و تنظیم هیجانی گرانفسکی استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که بین میانگین نمرات افراد گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون در مؤلفه های قربانی شدن و تنظیم شناختی هیجان تفاوت معنی دار وجود داشت و آموزش مدیریت والدین بر کاهش قربانی شدن و بهبود راهبردهای تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان تأثیر معناداری داشته است .این مطالعه نشان داد که الگوی آموزش مدیریت والدین در کاهش قربانی شدن و بهبود تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان از اثربخشی لازم برخوردار است.
۵۵.

تجارب انگیزشی و اجتماعی دانش آموزان از روش یادگیری مشارکتی جیگ ساو: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوهای تدریس یادگیری مشارکتی روش جیگ ساو پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۹ تعداد دانلود : ۴۴۴
زمینه و هدف: روش یادگیری مشارکتی به عنوان راهبرد آموزشی مؤثر مورد تأکید پژوهشگران قرار گرفته است اما پژوهش های کیفی اندکی در مورد نتایج حاصل از بکارگیری آن وجود دارد. بنابراین بررسی تجربه یادگیری مشارکتی در دانش آموزان می تواند در شناخت راه کارهای افزایش بهره وری و کارآیی این روش مؤثر باشد. هدف از این مطالعه، تبیین تجارب دانش آموزان از یادگیری مشارکتی جیگ ساو بود. روش: در این مطالعه کیفی 17 نفر از دانش آموزان دوره متوسطه که درس روان شناسی را به روش جیگ ساو آموزش دیده بودند، شرکت داشتند. شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت مصاحبه ساختارنایافته و نیمه ساختار بود. هم زمان با پیاده سازی متن مصاحبه، تجزیه و تحلیل داده ها، استخراج و طبقه بندی درون مایه ها انجام شد. یافته ها: داده های پژوهش با روش هفت مرحله ای کلایزی (1987) تجزیه و تحلیل شد. مضمون های اصلی استخراج شده از تحلیل داده ها شامل 5 مضمون انگیزش درونی، مهارت های اجتماعی، یادگیری، عوامل تسهیل کننده، و عوامل بازدارنده بودند. نتیجه گیری: درون مایه های اصلی استخراج شده از تحلیل داده ها نشان داد که روش یادگیری مشارکتی جیگ ساو به عنوان یک روش یادگیری فعال، از انگیزش درونی، یادگیری عمیق و مهارت های اجتماعی دانش آموزان حمایت می کند. همچنین در این روش، محیط از آزادی عمل دانش آموزان حمایت کرده و یادگیری آنها را تسهیل می کند. بر اساس دیدگاه دانش آموزان، وجود بی نظمی، فقدان انگیزش، و ناآشنایی با این روش از جمله عواملی هستند که اثربخشی این شیوه را کاهش می دهند.
۵۶.

طراحی و اعتبارسنجی الگوی مطلوب برنامه درسی تلفیقی سواد انرژی در دوره اول متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی تلفیقی سواد انرژی الگوی مطلوب دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۳۰۶
هدف این پژوهش طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی تلفیقی سواد انرژی در دوره اول متوسطه است. با توجه به اهمیت نقش انرژی در زندگی و نقش محوری آموزش و پرورش در آموزش انرژی، طراحی الگوی تلفیقی سواد انرژی می تواند به رشد دانش، نگرش و مهارت و توانایی دانش آموزان کمک نماید. بدین منظور، در پژوهش حاضر دو پرسش اساسی مورد بررسی قرار گرفت: الگوی مطلوب برنامه درسی تلفیقی سواد انرژی در دوره اول متوسطه چه ویژگی هایی دارد؟ الگوی پیشنهادی از نظر متخصصان حوزه مطالعات برنامه درسی و آموزش محیط زیست تا چه میزان معتبر است؟ جهت پاسخ به این سوالات از روش ترکیبی (کیفی و کمی) استفاده شده است. در مرحله اول، برای طراحی الگو و شناسایی عناصر الگو از روش کیفی از نوع تحلیلی-استنباطی و در مرحله دوم برای اعتبارسنجی و اطمینان از کارآمدی الگوی برنامه درسی از روش کمی استفاده شده است. الگوی پیشنهادی با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند در اختیار 12 نفر از متخصصان حوزه مطالعات برنامه درسی و آموزش محیط زیست قرار گرفت و داده ها با استفاده از آمار توصیفی مورد تحلیل قرار گرفتند. الگوی برنامه درسی تلفیقی سواد انرژی براساس عناصر نه گانه کلاین طراحی گردید که مقوله های اصلی در الگوی مطلوب شامل مفاهیم پایه، اصول و اصطلاحات انرژی، منابع انرژی، انرژی و محیط زیست، وضعیت انرژی در ایران و جهان، انرژی و فناوری، مدیریت انرژی، انرژی و امنیت می باشند. نتایج اعتبارسنجی نشان داد که الگوی پیشنهادی از نظر متخصصان مطالعات برنامه درسی و آموزش محیط زیست مناسب بوده و این افراد در سطح بالایی الگوی پیشنهادی را تأیید کردند. 
۵۷.

بررسی تجارب زیسته تعلل ورزی تحصیلی در دانش آموزان متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان نظریه زمینه ای یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۵۹
تعلل ورزی تحصیلی پدیده ی پیچیده ای است و با وجود پژوهش های متعدد هنوز در خصوص مؤلفه های آن در بین صاحب نظران توافق حاصل نشده است. پژوهش حاضر با هدف کشف عوامل زمینه ای، فرایندی و پیامدی تعلل ورزی انجام شد. در پژوهش فعلی از روش نظریه زمینه ای ویرایش کوربین و اشتراوس (2008) استفاده شد. 30 نفر از دانش آموزان پایه سوم دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 96-95 به روش نمونه گیری هدف مند و نظری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات، مصاحبه های نیمه سازمان یافته اجرا شد. در طی این فرایند کدگذاری باز و محوری انجام گرفت و طبقات مربوط در الگوی پارادایمی یعنی زمینه، فرایند و پیامد مشخص شدند. سپس در مرحله ی کدگذاری انتخابی، طبقه ی مرکزی یا مضمون اصلی پژوهش استخراج گردید. یافته های پژوهش 12 مضمون اصلی و 33 مضمون فرعی را بر اساس الگوی پارادایمی مشخص ساخت. در حوزه ی زمینه، ساختار نظام آموزشی، عوامل مربوط به معلم، همسالان، تکلیف، والدین و صفات فردی؛ در فرایند، ضعف در برنامه ریزی و مدیریت زمان، ذهن آگاهی پایین و تأخیر در انجام تکلیف و در نهایت پیامدهای تحصیلی و عاطفی استخراج شدند. طبقه ی مرکزی استخراج شده نگرش ابزاری به یادگیری بود. طبقه مرکزی زمینه را به فرایند ارتباط داده و پیامدهای تعلل ورزی را قابل درک تر می سازد . نتایج این مطالعه مؤلفه های مربوط به تعلل ورزی تحصیلی را در چارچوب نظریه زمینه ای مشخص ساخت. بر اساس این الگو، پیشنهادهایی در حوزه های مختلف برای مسئولان نظام آموزشی، معلمان، والدین و دانش آموزان ارائه شده است.
۵۸.

ادراک فارغ التحصیلان دوره متوسطه اول از اقتصاد مقاومتی: پژوهشی پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک اقتصاد مقاومتی فارغ التحصیلان دوره متوسطه اول تربیت اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۰۷
با توجه به اهمیت تربیت اقتصادی دانش آموزان به منظور فرهنگ سازی اقتصاد مقاومتی، هدف این پژوهش شناسایی و توصیف ادراک دانش آموزان از اقتصاد مقاومتی بود. به این منظور، از روش پدیدارشناسی که کانون توجه خود را بر تجارب زیسته و ادراک بشر قرار می دهد، استفاده شد و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته به بررسی تجربیات و ادراک فارغ التحصیلان متوسطه اول از اقتصاد مقاومتی پرداخته شد، پس از اشباع داده ها تعداد آنها به 25 نفر رسید. با استفاده از روش اسمیت، تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد و 7 مضمون اصلی شامل مفهوم، ضرورت، اهداف، الزامات، اقدامات، موانع و مغالطات اقتصاد مقاومتی و 20 مضمون فرعی استخراج شد. دانش آموزان ادراک صحیحی نسبت به اقتصاد مقاومتی ندارند، گفتار و رفتار آنها در این مورد متناقض است. اقتصاد مقاومتی به خوبی برای آنها تبین نشده است و درک صحیحی از مبانی، اهداف، ضرورت، الزامات و مؤلفه های آن ندارند و از آنجایی که درک صحیحی از موضوع ندارند، اقدامات مناسبی انجام نداده اند. بنابراین فرهنگ سازی اقتصاد مقاومتی برای دانش آموزان به طور شایسته مورد توجه نبوده است. طراحی و اجرای برنامه درسی تربیت اقتصادی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی می تواند نقش ویژه ای در بهبود وضعیت ایفا کند.
۵۹.

Energy Literacy: Review of Knowledge, Attitude, and Behavior of Middle School Students in the City of Orumiyeh سواد انرژی؛ بررسی دانش، نگرش و رفتار دانش آموزان دوره متوسطه اول در شهرستان ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Energy Literacy Energy Education The Middle School

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۴۴۸
Energy literacy is essential in decisions related to energy and energy application in our daily lives, and various levels of knowledge and awareness about energy can affect on the activities and personal and social decisions. The aim of this study is investigating energy literacy of the middle school students. The research method is descriptive-survey. The study population consisted of all male and female middle school students in the city of Orumiyeh (35835). This study applied random cluster sampling. According to Morgan and Krejcie table (1970), a sample of 380 subjects (199 boys and 181 girls) were selected from among all students in Urmia city. The data collection tool is the energy literacy questionnaire provided by DeWaters, Graham and Powers (2013) that professors and experts have confirmed its validity. Cronbach's alpha established the reliability of questionnaire and obtained in the three domains of cognitive, affective and behavioral respectively, 0.71, 0.75 and 0.76. Data collected from the survey were analyzed using independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA) and  Pearson correlation coefficient. Results of the survey questions indicated that the cognitive scores of students were lower than the affective and behavioral scores. Findings also indicate that relationship between cognitive-affective aspects and affective -behavioral aspects was positive and significant, but the relationship between the cognitive-behavioral aspects was not significant. Evaluate the performance of students based on age and gender showed that girls and boys in cognitive scores were significantly different, but there was no significant difference between genders in affect and behavior. The difference between the average scores of Seventh and eighth grades, eighth and ninth grades were significant. Eighth-grade students had better performance than seventh and eighth grades.  
۶۰.

تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی دوره ی ابتدایی براساس مؤلفه های هوش های چندگانه: روش آنتروپی شانون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتاب فارسی دوره ابتدایی هوش های چندگانه روش آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۸ تعداد دانلود : ۱۲۶۰
هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب های درسی فارسی دوره ی ابتدایی از منظر تأکید بر مؤلفه های هوش های چندگانه(زبانی-کلامی، ریاضی- منطقی، تصویری- فضایی، جنبشی- بدنی، میان فردی، درون فردی، طبیعت گرایانه، موسیقیایی و هستی گرایانه) است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا با به کارگیری روش" آنتروپی شانون" است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب های درسی فارسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری برابر با جامعه آماری است. ابزار پژوهش چک لیست مؤلفه های هوش های چندگانه مبتنی بر مبانی علمی هوش های چندگانه(گاردنر و فلیتهم) بود که محقق آن را تدوین کرد و روایی محتوایی آن توسط 5 نفر از متخصصان احراز شد. پایایی به دست آمده با استفاده از تکنیک اجرای مجدد، برای چک لیست مذکور 86/0 می باشد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کتاب های فارسی، ضریب اهمیت هوش زبانی- کلامی و طبیعت گرایانه (115/0)، هوش تصویری- فضایی، ریاضی- منطقی، جنبشی- بدنی، درون فردی، میان فردی و هستی گرایانه (111/0) و هوش موسیقیایی (103/0) بود. به عبارتی، هر یک از مؤلفه های هوش های چندگانه در کتاب های درسی فارسی به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته و کتاب های درسی فارسی به یک نسبت، مؤلفه های هوش های چندگانه را پوشش نداده اند. با توجه به نقش هوش های چندگانه که در زندگی دانش آموزان دارد و با عنایت به تأکید پژوهشگران بر این سازه، ضروری است که مؤلفان کتاب های درسی فارسی، در ویرایش های بعدی به این امر توجه لازم را داشته باشند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان