حسن شفیعی

یکی از مباحث عمده و اساسی در دانش برنامه ریزی شهری و منطقه ای جایگاه و شان حقیقی نظریه در آن دانش است. این موضوع با تفکیک میان نظریه در برنامه ریزی و نظریه برنامه ریزی در دهه های اخیر گسترش و تعمیق یافته است. ماریوس کامهیس در مقدمه کتاب نظریه برنامه ریزی و فلسفه با پرداختن به رابطه میان فلسفه و نظریه برنامه ریزی به بررسی تمایز مذکور پرداخته است. سپس او با تحلیل مقایسه ای بین فلسفه علم و نظریه برنامه ریزی و با دسته بندی نظریه های برنامه ریزی بر اساس نظریه های شناخت، چارچوب کتاب خود را پایه ریزی می کند.

پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی نوجوانان و پردازش اطلاعات چهره های هیجانی شاد و خشمگین طرحواره ای پرداخته است. 51 نفر دانش آموز دختر و پسر 11 تا 15 ساله شامل 24 نفر برون گرا و 27 نفر درون گرا براساس نمره هایشان در بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی پرسشنامه شخصیت نوجوانان آیزنک ( JEPQ ) و انجام یک مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته به عنوان نمونه برگزیده شدند و سپس تکلیف رایانه ای دات-پروب اصلاح شده تصویری بر روی آن ها اجرا گردید. از تحلیل رگرسیون و آزمون T برای تحلیل نتایج استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی پیش بینی کننده سوگیری توجه نسبت به چهره هیجانی شاد است؛ به طوری که با افزایش میزان برون گرایی در نوجوانان گوش به زنگی توجهی آن ها نسبت به چهره شاد افزایش پیدا می کند (0001 /0= P ). نتایج این پژوهش نشان داد که شخصیت به صورت نظام داری بر ادراک افراد از چهره های هیجانی دیگران تأثیر گذار است و صفت برون گرایی با پردازش اطلاعات هیجانی خوشایند مرتبط است.

تاریخ جهان در قرن بیستم شاهد جنبشهای قومی دسته جمعی متعددی در کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه بوده است. برای نمونه می توان حکومتهای دمکراتیک و دیکتاتوری از قبیل کانادا، بریتانیا، اسپانیا، هند، سودان، نیجریه، آفریقای جنوبی و اندونزی را نام برد.

فرزند ناخلف مدرنیزم در عصر روشنگری پست مدرنیزم است. مدرنیزم به دنبال رنسانس، رفرم و اومانیسم شکل گرفت. کانون توجه دروان مدرن فرزانگی انسان و عقلانیت، آن بود. عقل غایتی قرار گرفت که و پوزیتیویزم توان سنجی درستی و نادرستی به یاری قضایا و گزاره ها را دارد. بدین ترتیب خرد گرایی عقل مشاهده تجربی و استقرار مبنایی شدند برای شناخت واقعیت های فیزیکی زیستی اجتماعی در علوم تجربی و علوم اجتماعی در چنین فضایی موج انتقادات سهمگین کارل پوپر، فرانسوالیوتار و دیگرانبه مدرنیزم و مبنای روش شناختی آن -پوزیتیویزم - به شکل گیری پست مدرنیزم منجر گردید.....

افغانستان بزرگ ترین تولیدکننده مواد مخدر در جهان است و علیرغم اینکه کشوری است که محصور در خشکی بوده و فاقد منابع و ذخایر معدنی است ولی با وجود این شرایط، در منطقه از جایگاه مهمی برخوردار است؛ از جمله همسایگی با قدرت های جهانی مثل چین و روسیه و مجاورت با قفقاز که افغانستان را به یکی از مناطق مهم برای دستیابی به اهداف گروه های تروریستی و کشورهایی همچون آمریکا تبدیل کرده است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نقش گروه تروریستی طالبان در حمایت از تولید خشخاش و مواد مخدردر افغانستان پرداخته است. در افغانستان گروه های تروریستی مختلفی فعالیت می کنند. اکثر این گروه های تروریستی از درآمدهای به دست آمده از تولید و قاچاق مواد مخدر در راستای اهداف تروریستی خود استفاده می کنند. مهم ترین گروه های تروریستی فعال در افغانستان طالبان، داعش و القاعده هستند که در این پژوهش، ضمن اشاره به نقش گروه تروریستی طالبان در حمایت از تولید خشخاش و مواد مخدر در افغانستان و میزان زمین های زیر کشت خشخاش در مناطق تحت کنترل این گروه ، تأثیر تجارت مواد مخدر بر فعالیت طالبان در افغانستان تبیین و مورد بررسی علمی قرار خواهد گرفت.

تا اواخر 1960 موج مسلط در مطالعات و رویکردهای توسعه، رهیافت توسعه گرایی کلاسیک بود. براساس این رهیافت، توسعه جنبه ای کمیت گرا به خود گرفت؛ جنبه ای که با تعصب و قوم محوری متاثر از تجبه تاریخی غرب داعیه تعمیم و جهان شمولی را داشت. این ادعا تا آنجا پیش رفت که برخی از توسعه گرایان کمیت گرا مانند روستو، ارگانسکی و ادوارد شیلز با چرخشی به گذشته تاریخی غرب و پیش بینی تحولات بعدی آن در آینده الگویی یکسان انگارانه از سرنوشت تاریخی تمام جوامع ارائه دادند؛ و بر همان اساس با نگرشی تجویزی توصیه کردند که اگر کشورهای جهان سوم بخواهند به توسعه دست یابند، می بایست تمامی مراحل تجربه تاریخی غرب را طی کنند.

مقدمه: خوش بینی به عنوان یک صفت سازگارانه، توجه زیاد روان­شناسان و متخصصین سلامت را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر خوش بینی سرشتی بر پردازش اطلاعات چهره های هیجانی شاد و خشمگین طرح­واره­ای می­پردازد. روش­کار: این مطالعه علی-مقایسه­ای بر روی دانش­آموزان دبیرستان­های شهرستان دلیجان در سال 1389 انجام شد. 30 دانش آموز بسیار خوش­بین و30 دانش­آموز دارای خوش بینی پایین بر اساس نمرات آزمون بازنگری شده­ی جهت گیری زندگی و انجام یک مصاحبه­ی بالینی نیمه­ساختاریافته برگزیده شدند و سپس تکلیف رایانه­ای دات-پروب اصلاح شده­ی تصویری بر روی آن­ها اجرا گردید. از تحلیل واریانس با اندازه­گیری مکرر و تحلیل واریانس چندمتغیره برای تحلیل نتایج استفاده شد. یافته­ها:پس از کنترل خلق روزانه، نتایج این پژوهش نشان داد که خوش بینی مرتبط با سوگیری توجه به چهره­ی هیجانی خشمگین می­باشد، به طوری که آزمودنی های بسیار خوش­بین، نسبت به چهره­ی هیجانی خشمگین، اجتناب توجهی نشان دادند (038/0=P) و آزمودنی های با خوش­بینی پایین نسبت به همین چهره، گوش به زنگی توجهی نشان دادند (018/0=P). هیچ گونه اثری از سوگیری توجه نسبت به چهره­ی هیجانی شاد مشاهده نگردید (05/0P>). نتیجه­گیری: خوش بینی سرشتی با سوگیری توجه در پردازش اطلاعات چهره های هیجانی، مرتبط می­باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تعدیل کنندگی عزت نفس در رابطه بین ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی در دانشجویان دانشگاه آزاد کاشان است. این پژوهش ازنظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی است و بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده ها، یک پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کاشان در نیمسال دوم تحصیلی 97-96 است که 277 نفر از دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. جهت سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (فرم کوتاه)، پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ و پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (فرم کوتاه) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، فرکانس و انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تعدیلی متغیرها) جهت تعمیم نتایج نمونه به جامعه و نرم افزار SPSS برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد که همبستگی مثبت معناداری بین متغیرهای تحقیق (ذهن آگاهی، عزت نفس و بهزیستی روان شناختی) وجود دارد. همچنین یافته های به دست آمده از معادلات رگرسیون تعدیلی بیانگر این نکته است که متغیر عزت نفس به طور معناداری (001/0 p< ) می تواند 38 درصد از تغییرات متغیر بهزیستی روان شناختی را تبیین کند. این یافته ها نشان از نقش تعدیل کنندگی متغیر عزت نفس در رابطه بین متغیرهای ذهن آگاهی و بهزیستی روان شناختی دارد

این پژوهش با هدف بررسی پیش بینی نگرش به اعتیاد و موادمخدر بر اساس پنج عامل بزرگ شخصیتی در دانشجویان استان مرکزی صورت گرفت. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. نمونه آماری شامل 238 نفر از دانشجویان مراکز پیام نور دلیجان، ساوه و محلات در سال 1394 بودند که از طریق نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای تحقیق از پرسش نامه های نگرش نسبت به اعتیاد و فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت استفاده شد. داده ها با استفاده ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین نگرش به اعتیاد و ویژگی های گشودگی به تجربه، توافق پذیری و وظیفه گرایی همبستگی منفی معناداری وجود دارد. بین برون گرایی و روان رنجورخویی با گرایش به اعتیاد در دانشجویان رابطه معناداری وجود نداشت. براساس نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام ویژگی های شخصیتی توافق پذیری وگشودگی به تجربه، پیش بینی کننده های معنادار نگرش به اعتیاد در دانشجویان بودند. این دو ویژگی شخصیتی در مجموع 9 درصد از واریانس نگرش به اعتیاد را تبیین کردند. در مداخلات درمانی و پیشگیرانه اعتیاد، توجه به ویژگی های شخصیتی خصوصاً توافق پذیری وگشودگی به تجربه از اهمیت زیادی برخوردار است.

مقدمه: هدف این پژوهش پیش بینی کیفیت زندگی بیماران دیابت نوع 2 بر اساس بهزیستی روان شناختی، سواد سلامت و خودکارآمدی بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه بیماران دیابتی مراجعه کننده به کلینیک دیابت بیمارستان امام صادق (ع) شهر دلیجان در سال 1396 تشکیل می دهند. نمونه پژوهش شامل 150 بیمار دیابتی نوع دو بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت زندگی، بهزیستی روان شناختی، سواد سلامت بزرگسالان ایرانی و خودکارآمدی در مدیریت دیابت استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد 59 درصد کیفیت زندگی بیماران دیابتی توسط متغیرهای بهزیستی روان شناختی (59/0=β،001/0p=)، سواد سلامت (40/0=β،001/0p=) و خودکارآمدی (34/0=β،001/0p=) قابل پیش بینی است. نتیجه گیری: سواد سلامت، بهزیستی روان شناختی و خودکارآمدی در مدیریت دیابت نقش مهمی در افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 دارند و این یافته تلویحات مهمی در زمینه آموزش و ارتقای بهداشت روانی در بیماران دیابتی دارد.

مقدمه: اضطراب اجتماعی یکی از شایع ترین اختلالات روانی در نوجوانان است. تحول اخیر در زمینه درمان اختلالات اضطرابی اصلاح سوگیری توجه است . هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی اصلاح سوگیری توجه با استفاده از آموزش توجه رایانه ای درکاهش اضطراب اجتماعی و سوگیری توجه در نوجوانان مضطرب اجتماعی بود. روش کار: از یک طرح آزمایشی پیش آزمون _ پس آزمون با گروه کنترل در این مطالعه استفاده شد. 32 نوجوان دختر و پسر 12 تا 17 سال که اضطراب اجتماعی بالایی داشتند با دارا بودن تمام شرایط لازم برای ورود به مطالعه با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی به دو گروه 16 نفره آموزش توجه و کنترل تقسیم شدند. در گروه آزمایش توجه آزمودنی ها آموزش توجه رایانه ای را با استفاده از تکلیف اصلاح شده دات پروب به منظور تسهیل بازگیری توجهی از چهره های متنفر انجام دادند و گروه کنترل تکلیف غیر اصلاح شده دات پروب را انجام دادند. یافته ها: پس از 8 جلسه آموزش رایانه ای به صورت دو بار در هفته، آزمودنی های گروه آموزش توجه در مقایسه با گروه کنترل، در پس آزمون نسبت به پیش آزمون، کاهش معناداری را در سوگیری توجه نسبت به چهره های هیجانی متنفر و نمره اضطراب اجتماعی نشان دادند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش در تایید نظریات شناختی اضطراب اجتماعی و نقش علیتی سوگیری توجه در ایجاد و تداوم اضطراب اجتماعی است. نتایج پژوهش حاضر به روشنی نشان می دهد که استفاده از فرآیند های رایانه ای آموزش توجه می تواند نویدبخش مداخله ای جایگزین یا مکمل در درمان اضطراب اجتماعی باشد .

سالمندی یکی از مراحل مهم زندگی است که با پیشرفت علم و بهبود شرایط بهداشتی، آمار سالمندان در جوامع گوناگون رو به افزایش است؛ ازاین رو برای ارتقای سازگاری سالمندان، توجه به رضایت از زندگی آنان لازم است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش انسجام درونی، ذهن آگاهی و هوش معنوی در پیش بینی کیفیت زندگی سالمندان انجام شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع همبستگی بود. از بین سالمندان شهر تهران در سال 1396 به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای، 237 نفر انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه حس انسجام آنتونوسکی، پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ، پرسشنامه هوش معنوی کینگ و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت بود. داده ها با روش رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج رگرسیون نشان داد هوش معنوی، ذهن آگاهی و ادراک پذیری 24 درصد تغییرات کیفیت زندگی را در سالمندان پیش بینی می کنند؛ بنابراین، به منظور افزایش سطح کیفیت زندگی سالمندان پیشنهاد می شود زمینه ارتقای سطح انسجام درونی، ذهن آگاهی و هوش معنوی آنان فراهم شود.

هدف پژوهش حاضر مطالعه میزان انطباق محتوای برنامه های درسی دوره ابتدایی با نیازهای مرتبط با ارتقای سواد محیط زیستی دانش آموزان در حوزه شناختی از نظر معلمان ابتدایی شهر ازنا در سال 1398 بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری کلیه معلمان دوره ابتدایی شهر ازنا در سال تحصیلی 98-97 به تعداد 951 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای، 270 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای طبقه بندی حوزه شناختی بلوم بود که به منظور بررسی روایی سازه آن از تحلیل عاملی تأییدی با رویکرد کوواریانس به وسیله نرم افزار Lisrel8.8، روایی صوری و محتوایی از نظرخواهی از متخصصان و پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شده است. همچنین، به منظور بررسی نوع توزیع داده ها از ضرایب چولگی و کشیدگی و جهت بررسی سؤالات پژوهش از آزمون تی تک نمونه ای مستقل و فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان داد از نظر معلمان ابتدایی شهر ازنا، برنامه های درسی دوره ابتدایی با نیازهای مرتبط با ارتقای سواد محیط زیستی دانش آموزان در حوزه شناختی و شش حیطه آن بر اساس دیدگاه بلوم، مطابقت دارد. البته میزان مطلوبیت حیطه ها یکسان نبوده و متفاوت است، رتبه بندی حیطه ها از نظر میزان توجه در برنامه درسی عبارت بودند از تحلیل، دانش، ترکیب، ارزشیابی، به کاربستن و فهمیدن.