حسن اسماعیل زاده

حسن اسماعیل زاده

مدرک تحصیلی: استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهیدبهشتی تهران
پست الکترونیکی: Esmaeilzadeh_hassan@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۳ مورد.
۲۱.

برآورد ظرفیت برد گردشگری در مناطق تحت حفاظت (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع الوند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 51 - 64

کلید واژه ها: مناطق تحت حفاظت منطقه شکار ممنوع الوند گردشگری ظرفیت برد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
مناطق تحت حفاظت یکی از مهم ترین مقصدهای گردشگری طبیعی هستند که نیاز به برنامه ریزی و مدیریت، به منظور اطمینان از پایداری خدمات آن ها در بلند مدت می باشد. یکی از راه های کاهش اثرات نامطلوب گردشگری بر محیط های طبیعی، برآورد ظرفیت برد این مناطق است. در این مطالعه به منظور برنامه ریزی و مدیریت مناسب از ظرفیت برد به عنوان ابزاری کمی، جهت رسیدن به این هدف استفاده گردید. ابتدا پهنه های گردشگری در دو سطح گسترده و متمرکز در طبقه 1 و 2 در این منطقه مشخص گردید که مساحت تفرج گسترده طبقه 1و 2 به ترتیب ؛ 700 و 1150 هکتار و تفرج متمرکز طبقه 1 و 2 با مساحت 23 و 177 هکتار حاصل شد. سپس ظرفیت برد در سه سطح فیزیکی، واقعی و موثر در پهنه گردشگری گسترده در دو طبقه 1و 2 محاسبه گردید. میزان ظرفیت برد فیزیکی به ترتیب در طبقه 1 و 2، 3065 و 5042 نفر در سال، ظرفیت برد واقعی، 137 و 225 نفر در سال و حدود 10 درصد از ظرفیت برد واقعی منطقه، 14 و 23 نفر در سال به دلیل شرایط حفاظتی و محدودیت های موجود در منطقه به ظرفیت برد موثر اختصاص یافت.
۲۲.

چالش های انعکاس معانی تنوین در ترجمه های فارسی قرآن (مطالعه موردی: ترجمه عبدالرحمن پیرانی و همکاران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ترجمه قرآن و حدیث دوره ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 165-194

کلید واژه ها: قرآن ترجمه تنوین عبدالرحمن پیرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۱۶
بحث و پژوهش در ابعاد مختلف لفظی و معنایی قرآن و بخصوص جنبه ها ی نحوی و بلاغی، حیرت و شگفتی قرآن پژوهان هر عصری را برانگیخته است. از جمله این مسائل نحوی بلاغی، بحث تنوین و مقاصد و اغراض پنهان در آن است. این پدیده منحصر به فرد زبان عربی که کاربرد گسترده ای در قرآن کریم دارد، علاوه بر معنای ظاهری و اصلی (نشانه نکره بودن)، معانی ثانوی دیگری هم دارد که به طور پراکنده در کتب نحو و بلاغت به آن ها اشاره شده است. با دقت و تأمل در آیات قرآنی چنین برمی آید که تنوین، دارای اغراض و دلالت های دیگری چون تفخیم، تقلیل، تکثیر، تنویع، تحقیر، تعمیم و... است . بررسی میدانی ترجمه های فارسی قرآن نشان می دهد که بیشتر مترجمان، توجه عمیقی نسبت به تنوین و دیگر دلالت های معنایی آن نداشته و به طور غالب معنای تنکیری آن را استنباط کرده اند. در این پژوهش، سعی شده است جنبه های دلالی تنوین در برخی از آیات قرآن با روش توصیفی و تحلیلِ انتقادی در ترجمه معاصر عبدالرحمن پیرانی و همکاران به عنوان یکی از جدیدترین ترجمه ها ی فارسی قرآن کریم به بوته نقد و تحلیل گذاشته شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که توجه به ابعاد معنایی و دلالی تنوین، می تواند گامی مؤثر در راستای ارتقای سطوح معناشناختی عبارات قرآنی و کشف لایه های بلاغی- معنایی این کتاب آسمانی باشد. اما با توجه به این که ترجمه مذکور ، حاصل کار یک تیم تخصصی است، در کنار ویژگی های ایجابی بسیاری که دارد، در حد انتظار به معانی ثانوی تنوین توجه نداشته، که این امر سبب شده است تا این ترجمه، از برخی معانی و مفاهیم والای نهفته در مفردات قرآنی، فاصله بگیرد.
۲۳.

بایستگی های ساختاری احراز مدیریت کارآمد در مناطق کلان شهری ایران در چارچوب رهیافت نومنطقه گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مجلس و راهبرد سال بیست و پنجم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۹۴ 179 - 208
تعداد بازدید : ۸۸۴ تعداد دانلود : ۵۵۶
ساماندهی نهادی مناطق کلان شهری یکی از مباحث بحث برانگیزی است که ریشه بسیاری از مشکلات مناطق کلان شهری را در خود جای داده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی ضمن شناخت ضرورت های نوین متأثر از فرایندهای جهانی و نظر به تفکرات منفرد، تفرق های برنامه ای سیاستی، عملکردی کارکردی و تفرق قلمروی مناطق کلان شهری در کشور، به انجام پژوهش در حوزه ساختار مدیریتی مترتب بر این مناطق کلان شهری (به مثابه عاملیت ها) مبادرت کرده است. نتایج حاصله، خلأ مدیریت مناطق کلان شهری و لزوم نوعی تجدید ساختار در حکومت های محلی و استانی در راستای شکل گیری این سطح مدیریتی را نشان می دهد که به مثابه حلقه حکومت منطقه کلان شهری درون طیفی از منطقه گرایی، قرار می گیرد.
۲۴.

کاربست نظریه بازی ها در تحلیل کنشگران عرصه مدیریت مناطق کلان شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۲) 53-85

کلید واژه ها: مناطق کلان شهری مدیریت کنشگران مدیریت شهری نظریه بازی ها مدل گراف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۵ تعداد دانلود : ۶۵۵
سازمان یابی و مدیریت مناطق کلان شهری به سبب تعدد و تکثر روزافزون کنشگران و درهم تنیدگی های افقی و عمودی در حوزه های برنامه ریزی، سیاست گذاری، اجرا و پایش، به یکی از مسائل مهم در سال های اخیر بدل شده است که تأثیرات بسیار مهمی بر کارآمدی این مناطق داشته است. پژوهش حاضر با علم به این که ارائه راهکارها و گزینه های اصلاحی در تبیین مسئله و فهم پیچیدگی کنشگران عرصه مدیریت شهری و به ویژه مدیریت مناطق کلان شهری، در گام نخست مستلزم شناخت بازی شکل گرفته میان کنشگران است، برآن شد تا با تشریح و کاربست نظریه بازی ها در عرصه مدیریت شهری، ضمن شناخت پیچیدگی های مسئله، تعدد و تکثر کنشگران را با مدل سازی تسهیل نموده و به تحلیل رفتارها، تعاملات و تمایلات کنشگران و پیامدهای تصمیمات کنشگران بپردازد تا بسترسازی لازم برای ارائه رهنمودها و سیاست گذاری های کارآمد را باعث گردد. برهمین اساس نتایج حاصله نشان می دهد وضعیتی که به عنوان پایدارترین وضعیت کنش و بازی میان کنشگران مطرح است، مستلزم اصلاحات ساختاری و شناخت مفهوم منطقه کلان شهری در نظام تقسیمات سیاسی کشور با همراهی سایر نهادهای مؤثر است.
۲۵.

عوامل مؤثر بر تولید فضا در نواحی پیراشهری (مطالعه موردی: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۶ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 23 - 54

کلید واژه ها: ارومیه اقتصاد سیاسی فضا تولید فضا فضا نواحی پیراشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۷۸۹
رشد نظام سرمایه داری به تولید فضاهای سودمحور و ناسازگار با محیط زیست منجر شده است. این وضعیت در محدوده های پیرامون شهر ارومیه، به طور برجسته مشاهده می شود. در پژوهش حاضر، روند تولید فضا و عوامل مؤثر بر آن در فضاهای پیرامون شهر ارومیه، در بازه زمانی 2000 تا 2014 ارزیابی شده است. این پژوهش به لحاظ نوع، کاربردی بوده و از نظر روش در گروه پژوهش های ترکیبی (کمی و کیفی) قرار دارد. برای گردآوری اطلاعات از تصاویر ماهواره ای و مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته استفاده شده و تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش کمی و کیفی، با نرم افزارهای ArcGIS، ENVI و رویکرد تئوری بنیانی صورت گرفت. مشارکت کنندگان پژوهش در بخش کیفی شامل کارشناسان سازمان های مرتبط در امور شهری و روستایی (اعم از شهرداری، سازمان راه و شهرسازی، اداره کل منابع طبیعی، سازمان جهاد کشاورزی، استانداری، فرمانداری و...) بوده و روش نمونه گیری آن  به صورت غیرتصادفی است. در مرحله اول پژوهش، فضاهای تولیدشده در فاصله زمانی سال های 2000 تا 2014 در پنج کلاس مسکونی، صنعتی، سبز، فضاهای خالی و بایر و ارتباطی طبقه بندی شدند. مطابق نتایج، از سال 2000 تا 2014 حجم فضاهای سبز (730/37 درصد) و فضاهای خالی و بایر (031/34 درصد) روندی کاهشی داشته و در مقابل، بر میزان فضاهای مسکونی (448/24 درصد)، صنعتی (787/3 درصد) و شبکه های ارتباطی (00148/0 درصد) افزوده شده است. این وضعیت، روندی ناپایدار را در اکوسیستم منطقه نشان می دهد. در نتایج تحلیل کیفی، مؤلفه های نظام سرمایه داری، تنوع اقتصادی، حاشیه نشینی، سیاست های نوسازی، مدیریت ناکارآمد و ضعف قوانین به عنوان مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر تولید فضا در نواحی پیراشهری مشخص شدند. به طورکلی، نتایج این پژوهش، گرایش های سوداگرانه و رانت جویانه را در نواحی پیراشهری نشان داد.
۲۶.

نگرشی بر آثار و نقش بنیادین نماز در اعتلای جامعه و کاستن آسیب های اجتماعی

نویسنده:
منبع: معارف فقه علوی سال چهارم اردیبهشت ۱۳۹۷ «ویژه نامه همایش ملی نماز، تعالی فردی و اجتماعی»

کلید واژه ها: نماز خانواده عبادت آسیب های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۱۵۰۸
خداوند کریم با هدف رشد و پرورش شخصیت بشری و به تعالی رسانیدن روحی آنان، مجموعه ای از عبادات را واجب فرموده است تا همیشه برای ساخت شخصیت خود درحال تمرین و ممارست باشند. مهم ترین و محبوب ترین این عبادات نیایش و راز و نیاز به درگاه حق تعالی بوده که در قالب نماز پدیدار می گردد. قرآن مجید و سنت الهی به این نوع از بندگی که در قالب و شکل نماز انجام می گیرد، تاکید فراوانی نموده اند و ازجمله واجبات الهی است که در هیچ شرایط و موقعیتی نباید ترک شود. همانا نماز سرچشمه عبودیت و بندگی است و مناجات، ویژه نمازگزاران با خداست. نماز هم انسان را در برابر مشکلات اخلاقی، حقوقی و منکرات دور نگه می دارد و هم مشکلات مادی زندگی انسانی را از آسیب پذیری مصئونیت می بخشد. عباداتی هم چون نماز، روزه، زکات و حج که انجام منظم این عبادات دراوقاتی معین اطاعت از خداوند و پیروی اوامر الهی را به مومن متذکر می شود، سبب شده تا او همواره با خضوع و خشوع وصف ناپذیری درتمامی امور به خداوند نظر داشته باشد. هم چنین صبر و تحمل سختی ها، جهاد با نفس و تسلط برخواسته ها و هواهای نفسانی و اظهار محبت و نیکی به مردم را به او می آموزد. به طوری که روحیه خودباوری، همکاری و همبستگی اجتماعی او را رشد و تعالی می بخشد.
۲۷.

میزان رضایت گردشگران از کیفیت خدمات گردشگری بر اساس مدل سروکوال (مطالعه موردی: رستوران های محله درکه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۶ 1 - 21

کلید واژه ها: رضایت گردشگر کیفیت خدمات گردشگری شهری محله درکه مدل سروکوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۳۶۰
 گردشگری یک صنعت خدماتی است و عمدتاً به واسطه کیفیت خدماتی که ارائه می شود، تحت تأثیر قرار می گیرد. همچنین، می توان گفت که کیفیت خدمات و رضایتمندی گردشگران از موضوعات مهم در برنامه ریزی گردشگری است که پرداختن به آن ها می تواند موجب توسعه گردشگری شود. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان رضایت گردشگران از کیفیت خدمات پذیرایی و رستوران در محله درکه تهران بر اساس مدل سروکوال می باشد. روش تحقیق در این بررسی مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. در گردآوری داده ها و اطلاعات، از مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و میدانی (با استفاده از مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استفاده شده است. پایایی داده ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده که نشان دهنده عدد 0.826 می باشد و روایی داده ها نیز براساس شیوه روایی محتوا (مطابق نظر اساتید) انجام گرفته است. در تحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی (ویلکاکسون و پیرسون) بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش نیز شامل گردشگرانی است که از خدمات رستورانها در محله درکه استفاده کرده اند و حجم آن با استفاده از فرمول کوکران، و با روش نمونه گیری تصادفی انجام شده است. یافته های تحقیق بر اساس ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات سروکوال نشان می دهد که بیشترین شکاف در بعد همدلی با اختلاف کیفیت 0.77 و کمترین شکاف در بعد محسوسات با اختلاف کیفیت 0.08 مشاهده می شود. همچنین از طریق برقراری ضریب همبستگی اسپیرمن، ارتباط بین میزان تحصیلات و درآمد با ابعاد گوناگون کیفیت خدمات مورد آزمون قرار گرفت و بین کیفیت کلی خدمات و میزان درآمد در سطح 99 درصد، رابطه منفی و معنادار مشاهده شد.
۲۸.

تحلیلی بر سطح توسعه یافتگی مناطق روستایی شهرستان های استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 355 - 374

کلید واژه ها: توسعه خدمات روستایی عدالت فضایی کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۳۷۲
در فرایند برنامه ریزی و توسعه نواحی روستایی، شناخت و تحلیل وضع موجود روستاها و بررسی امکانات و تنگناهای آن ها در زمینه های مختلف ضروری است که این امر برنامه ریزان را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاست ها، خط مشی ها و راهکارهای دستیابی به آن ها یاری می رساند. در این فرایند تعیین سطوح برخورداری و توسعه نواحی روستایی، همچنین بررسی قوت و ضعف شرایط هر ناحیه در زمینه های آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، زیربنایی و خدماتی، زمینه تخصیص بهینه منابع و امکانات را برای توسعه هماهنگ، یکپارچه و متوازن روستاها فراهم می کند. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف تعیین سطوح توسعه مناطق روستایی شهرستان های استان کرمانشاه انجام شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی، و جامعه آماری شامل مناطق روستایی چهارده شهرستان استان کرمانشاه براساس سالنامه آماری سال 1392 است. در تحلیل داده ها نیز از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS، SAW، KOPRAS وNumerical Taxonomy استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد بین شهرستان های استان کرمانشاه از نظر خدمات دهی به روستاهای تابع، تفاوت چشمگیری وجود دارد؛ به گونه ای که توسعه مناطق روستایی شهرستان کرمانشاه در بالاترین سطح قرار دارد. مناطق روستایی شهرستان های صحنه، دالاهو، سنقر و کلیایی، کنگاور، سرپل ذهاب و پاوه در سطح متوسط، و مناطق روستایی شهرستان های گیلان غرب، هرسین، روانسر، جوانرود، قصر شیرین، اسلام آباد غرب و ثلاث باباجانی در سطح محرومی از توسعه قرار گرفته اند که در راستای توسعه و تحقق عدالت در سطح استان تقویت نواحی روستایی محروم ضروری است.
۲۹.

تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تاکید بر رویکرد حکمروایی خوب (مطالعه موردی: شهر بهشهر)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 664 - 684

کلید واژه ها: عملکرد مدیریت شهری حکمروایی خوب بهشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۲۸۳
تغییر رویکرد در مدیریت شهری و اهمیت بیش از پیش نقش کنشگران مختلف و شهروندان در عرصه امور شهری، موجب تغییر در رویکرد مدیریت شهری شده است و مدیریت متمرکز و دستوری به مدیریت پایین به بالا و مشارکت پذیر که در آن به همکاری بین کنشگران عرصه شهری پای می فشارد، تاکید شده است. در پژوهش حاضر به منظور تحلیل عملکرد مدیریت شهری، با رویکرد حکمروایی خوب و با توجه به شاخص های آن پرداخته شد. به همین منظور برای ارزیابی رویکرد حکمروایی، از آزمون های آماری (T تک نمونه ای و آزمون Friedman) استفاده گردید. جامعه مورد بررسی شامل دو گروه شهروندان و متخصصین بوده است. روش گردآوری داده از طریق پرسشنامه برای هریک از دو گروه تهیه گردید و بر اساس طیف لیکرت به جمع آوری نظرات پرداخته شد. از پرسشنامه شهروندان به منظور سنجش سطح حکمروایی و از داده های حاصل از پرسشنامه متخصصین درجهت شناخت قابلیت ها و ظرفیت در عرصه مدیریت شهری برای ارائه راهبرد بر اساس مدل SWOT بهره گیری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد، سطح حکمروایی خوب در محدوده مورد مطالعه از میانگین متوسط (استاندارد) پایین تر بوده و نتایج حاصل از مدل SWOT هم برای افزایش عملکرد مدیریت شهری با استراتژی تدافعی درجهت توسعه مشارکت های مردمی در اولویت قرار گرفته است.
۳۰.

نقد و تحلیل برداشت معنای «مرگ» از واژه «حین» در ترجمه برخی از آیات قرآن بر اساس «نظریه معنی»

نویسنده:
منبع: مطالعات سبک شناختی قرآن کریم سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 26 - 36

کلید واژه ها: قرآن کریم نقد ترجمه معیارهای ترجمه حین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۴۳۷
دست یابی به معانی حقیقی واژگان مستلزم توجّه به سیاق و بافت جمله است و بدین طریق معانی حقیقی و اصلی از معانی مجازی و فرعی  متمایز می گردد. واژه ی «حینَ» با مشتقّاتش 35 بار در قرآن کریم آمده است. واژه ی مذکور نقش ظرف زمان دارد و در بیشتر آیات به  «زمان» ترجمه شده است. امّا در آیات 98یونس، 25 و 54 مومنون، اغلب مترجمان آن را «زمان مرگ» ترجمه کرده اند. پژوهش حاضر در صدد است علل و چرایی برداشت معنای"زمان مرگ" از واژه ی «حین» را بر اساس نظریّه ی معنی در ترجمه تبیین نماید. توجّه مترجمان به سیاق بیش از توجّه به معنای واژه، تقدیر معنوی مضاف الیه آن یعنی واژه ی موت و تناسب زمان نامعلوم مرگ انسان با زمان مبهم واژه حین ، از جمله نتایج قابل ذکر پژوهش حاضر می باشند.
۳۱.

ارزیابی راهکارهای مدیریتی و برنامه ریزی در کنترل ترافیک شهری (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۱ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۶۲

کلید واژه ها: ترافیک شهری راهکارهای مدیریتی برنامه ریزی شهری کلان شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری حمل و نقل شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت شهری
تعداد بازدید : ۱۰۶۴ تعداد دانلود : ۶۸۹
یکی از مسائل مهم در حل مشکلات شهری نظیر ترافیک، عدم شناخت یا ارزیابی راهکارهای مدیریتی در این زمینه است. بدیهی است با شناسایی و ارزیابی راهکارهای مختلف در این زمینه، نه تنها می توان به حل سریع مساله کمک کرد، بلکه از اتلاف هزینه های مدیریتی نیز می توان کاست. بدین منظور هدف تحقیق، شناسایی و ارزیابی راهکارهای مدیریتی و برنامه ریزی در کنترل ترافیک کلان شهری در کلانشهر تبریز است. نوع پژوهش به لحاظ ماهیت، تحلیلی- قیاسی و به لحاظ هدف، کاربردی بوده و برای جمع آوری داده ها و اطلاعات مربوط به آن، از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. در مطالعات میدانی از روش دلفی (به کمک نظرات متخصصان) استفاده شده و پس از تایید نهایی راهکارها، با تهیه پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون T تک نمونه ای، تحلیل واریانس و رگرسیون (در نرم افزار SPSS) صورت گرفته است. نتایج حاصل از T تک نمونه ای نشان می دهد که میانگین راهکارهای مورد مطالعه جهت کنترل ترافیک، به طور کلی بالاتر از حد متوسط (3.95) می باشد. نتایج آزمون رگرسیون نیز نشان می دهد که راهکار مشارکت مردمی با بتای 0.360 و سیستم های حمل و نقل هوشمند با بتای 0.329 بیشترین تاثیر را بر کنترل ترافیک در شهر تبریز دارد و راهکار زیرساختی، طرح ها و پروژه های عمرانی با بتای 0.160  تاثیر کمی بر کنترل ترافیک شهر تبریز داشته است.
۳۲.

ارزیابی میزان برخورداری کمی و کیفی مسکن (مطالعه موردی: شهرستان های استان گیلان با تاکید بر نقاط شهری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 13 - 23
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۸۵
رشد بدون برنامه ریزی شهرها در دهه های گذشته مشکلات عدیده ای را پیش روی شهرها گذاشته است. از جمله این مشکلات می توان مسایل مربوط به مسکن را برشمرد. براین اساس بررسی وضعیت بخش مسکن نیاز اساسی می تواند باشد. بخش مسکن به خاطر ویژگی های منحصر به فردی که دارد تأثیری اساسی در توسعه شهرها دارد، بر این اساس هداف اصلی پژوهش حاضر بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن در نقاط شهری استان گیلان به تفکیک شهرستان و ارایه راهکارهایی برای بهبود وضعیت موجود می باشد. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است و از 13 شاخص کمی و کیفی برای بررسی وضعیت مسکن در نقاط شهری 16 شهرستان استان گیلان استفاده شده است. برای تحلیل اطلاعات نیز از مدل ANP و تاپسیس و همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت شاخص های مورد بررسی در بخش مسکن در شهرهای استان گیلان دارای کمبودها و ضعف های زیادی است و نقاط شهری شهرستان رودبار با امتیاز 0.6606 در رتبه اول از نظر مسکن قرار دارد و شهر صومعه سرا نیز با امتیاز 0.285599 بدترین وضعیت مسکن را در استان دارد. همچنین مشخص گردید که نسبت شهرنشینی با میزان توسعه یاقتگی بخش مسکن ارتباط معنا داری ندارد. در این راستا پژوهش حاضر پیشنهادهای اعطای وام های کم بهره برای اقشار کم درآمد، نوسازی و بهسازی واحدهای مسکونی تخریبی و بی دوام، تدوین برنامه جامع مسکن برای برنامه ریزی برای آینده شهرها را در جهت بهبود وضعیت مسکن ارائه داده است.
۳۳.

تحلیل سطوح برخورداری و رتبه بندی شهرستان های استان همدان با استفاده از مدل-های چند معیاره TOPSIS و KOPRAS(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای (دانشگاه آزاد مرودشت) سال هفتم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۵

کلید واژه ها: همدان توسعه یافتگی منطقه مدل TOPSIS مدل KOPRAS

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
تعداد بازدید : ۸۸۰ تعداد دانلود : ۶۳۰
یکی از مسائل ساختاری نظام مدیریت و برنامه ریزی کشور، مسأله تمرکز خدمات در مرکز و ضعف و نارسائی آن در پیرامون است که مسبب مسائل متعددی چون رشد بی عدالتی و افزایش فقر در مناطق مختلف کشور می باشد. هدف تحقیق حاضر، بررسی وضعیت خدمات عمومی و نحوه پراکنش آنها در شهرستان های استان همدان است. روش پژوهش مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های مورد نیاز به شیوه کتابخانه ای و اسنادی، و با بررسی 52 متغیر از سالنامه آماری سال 1392 استان همدان به دست آمده است. تحلیل داده ها با استفاده از مدل های تصمیم گیری TOPSIS و KOPRAS، وزن دهی به روش آنتروپی و تکنیک تحلیل خوشه ای انجام گرفته است. نتایج به دست آمده بیانگر عدم تعادل در توزیع خدمات در بین شهرستان های استان همدان می باشد. نظام برنامه ریزی این استان تابعی از برنامه ریزی مرکز- پیرامون است، به گونه ای که اکثر خدمات در مرکز (همدان) واقع شده و هرچه فاصله از مرکز زیاد می شود، سطح خدمات نیز کمتر می شود. یافته ها نشان می دهد که شهرستان همدان با رتبه یک (با ضریب 600/0) و در سطح برخوردار از توسعه، شهرستان ملایر با رتبه 2 (با ضریب 310/0) در سطح نیمه برخوردار، شهرستان های بهار (با ضریب 305/0)، نهاوند (با ضریب 266/0)، کبودرآهنگ (با ضریب 205/0)، تویسرکان (با ضریب 177/0) و رزن (با ضریب 176/0) و با رتبه های 3 تا 7 درسطح محروم، و شهرستان های اسدآباد (با ضریب 138/0) و فامنین (084/0) نیز با رتبه های 8 و 9 در سطح بسیار محروم قرار دارند.
۳۴.

ارزیابی پایداری گردشگری و تعیین استراتژی بهینه توسعه گردشگری در بندر انزلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۴ 115 - 131
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۴۹
گردشگری همواره در طول تاریخ دارای اهمیت بوده است ولی آنچه که امروزه به این فعالیت بعدی خاص بخشیده، وجود پتانسیل این فعالیت در زمینه اشتغال و اقتصاد پایدار می باشد. گردشگری با این که دارای مزیت ها و پتانسیل های فراوانی است ولی دارای معایبی نیز هست که تزلزل اصول اخلاقی و نابودی زیستگاه های طبیعی از این جمله می باشد. بندر انزلی یکی از شهر های شمال کشور، دارای آثار جاذب گردشگری فراوانی است و همه ساله مقصد گردشگران زیادی می باشد، که سرانجام این امر وجود نتایج مثبت و منفی زیادی در این شهر می باشد. هدف اصلی از انجام این پژوهش تحلیل ویژگی ها و ظرفیت های گردشگری در بندرانزلی می باشد. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی و توسعه ای است. گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و  میدانی بوده است. تحلیل داده ها به کمک بارومتر پایداری انجام گردیده و در طراحی پرسش نامه از طیف لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری شامل گردشگران بندر انزلی و براساس فرمول کوکران 384 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از ظرفیت متوسط گردشگری بندر انزلی و با امتیاز 54.75 می باشد که بیشترین مولفه های مؤثر بر گردشگری بندر انزلی، مولفه های محیطی-کالبدی و با امتیاز 65.04 می باشد. در نهایت برای توسعه گردشگری بندر انزلی با استفاده از مدل SWOT پیشنهادهایی مانند تبلیغات پتانسیل های بندر انزلی در جهت جذب گردشگران خارجی، تشریک مساعی با ساکنین در جهت حفظ جاذبه های طبیعی و انسان ساخت و غیره ارائه گردید.
۳۵.

تحلیلی بر تأثیر ابعاد توسعه پایدار اجتماعات محلی بر توسعه گردشگری طبیعی با نظرسنجی از ساکنان روستایی شهرستان نقده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۴۸ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۹۶)

کلید واژه ها: تحلیل خوشه ای نقده اجتماعات محلی گردشگری طبیعی توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی توسعه پایدار روستایی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی گردشگری روستایی
تعداد بازدید : ۱۱۱۲ تعداد دانلود : ۵۹۱
پژوهش حاضر با هدف کلی مطالعه تأثیر ابعاد توسعة پایدار اجتماعات محلی بر توسعة گردشگری طبیعی در اجتماعات روستایی شهرستان نقده، از توابع استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. جامعة آماری این پژوهش، ده روستای دارای جاذبه های طبیعی در شهرستان نقده است که از میان آن­ها 384 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. این پژوهش «توصیفی- تحلیلی» است و گردآوری داده­ها با استفاده از روش های مشاهده، مصاحبه با کارشناسان و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از تحلیل خوشه ای سلسله­مراتبی، آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. یافته ها نشان می دهد روستاهای حسنلو، بالیقچی، گرده قیط و درگه سنگی، به­علت برخورداری از پتانسیل های طبیعت گردی، در بالاترین سطح پایدار (فراجذاب) قرار دارند و روستاهای طالقان و ساخسی­تپه، به­علت فقر منابع طبیعی، در مکان ناپایدار (فروجذاب) واقع شده اند. در گروه بندی شاخص های مورد مطالعه با استفاده از تحلیل خوشه ای به روش ادغام «وارد» بر نمره های شاخص های ابعاد سه گانه توسعه پایدار، چهار خوشه در هر بعد مشخص شد که به­ترتیب عبارت اند از: بعد اقتصادی (اشتغال و درآمد، برنامه ریزی دولتی، ارتقای کیفیت زندگی و کشاورزی)، بعد اجتماعی (دانش و مشارکت، رضایت و الگوبرداری، امنیت و تبلیغات و اطلاع رسانی) و بعد اکولوژی- زیست محیطی (حفاظت از منابع طبیعی، حساسیت های زیست محیطی، تغییر کاربری اراضی و خدمات ارتباطی و زیرساختی). درنهایت، نتایج آنالیز واریانس دوطرفه و آزمون توکی از دیدگاه اجتماعات محلی نشان داد که بعد اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5229/4، از اهمیت بیشتری در توسعه گردشگری طبیعی برخوردار است. براین­اساس، می توان گفت توسعه از طریق ابعاد متعدد خود (اقتصادی- نهادی، اجتماعی- فرهنگی، اکولوژیکی- زیست محیطی) توسعه گردشگری طبیعی را محقق می سازد.
۳۶.

تحلیل فضایی پراکنش جمعیت و خدمات شهری از منظر عدالت اجتماعی با استفاده از روش ترکیبی (مطالعه موردی: شهر بناب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۴ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲

کلید واژه ها: TOPSIS SAR بناب عدالت فضایی پراکندگی جمعیت VIKOR

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۱۰۹۸ تعداد دانلود : ۵۱۲
هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان هماهنگی در پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهر بناب و ارائة راهکاری برای نیل به توزیع متعادل خدمات در سطح نواحی شهر، به منظور بهره مندی همة شهروندان از خدمات شهری مناسب است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است .گردآوری داده ها به شیوة کتابخانه ای انجام شده است. در تحلیل داده ها از مدل های Topsis، Vikor، SARو روش ترکیبی (ادغام)، برای بررسی چگونگی توزیع خدمات شهری در سطح نواحی شهر بناب بهره گرفته شد. برای بررسی میزان تعادل در توزیع جمعیت در نواحی شهر، از ضریب آنتروپی شانون استفاده شد. جامعة آماری تحقیق شامل نواحی پنج گانة شهر بناب بر اساس طرح جامع پیشنهادی شهر است که هشت شاخصِ خدمات شهری ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که پراکندگی جمعیت در نواحی شهر متعادل است، اما جمعیت نواحی شهر بناب از خدمات و امکانات شهری متعادل بهره مند نیست. همچنین، حدود 20 درصد از کل جمعیت در شرایط متعادل و تقریباً 80 درصد باقی مانده در شرایط نامتعادل بهره مندی از خدمات شهری به سر می برد. نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن بین پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات در نواحی شهر، نشانگر نبود رابطة معنادار بین دو متغیر است. بنابراین، افزایش شاخص های خدمات شهری سطح نواحی و رساندن این خدمات به حد متعادل در نواحی شهر بناب ضروری به نظر می رسد.
۳۷.

تأثیرات متقابل توسعه پایدار گردشگری با توسعه پایدار اجتماعات محلی (مورد مطالعه: شهرستان نقده)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 41 - 63

کلید واژه ها: توسعه پایدار گردشگری اجتماعات محلی شهرستان نقده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۷
ظهور اندیشه توسعه پایدار با تأکید بیش از پیش بر افزایش نقش جوامع محلی، حرکت به سمت توسعه گردشگری پایدار را تسهیل می کند. مفهوم گردشگری پایدار ریشه در توسعه پایدار جوامع محلی دارد که این توسعه موجب رشد و پیشرفت همه جانبه در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی می شود. تحقیق حاضر باهدف تأثیرات متقابل توسعه پایدار گردشگری و توسعه پایدار اجتماعات محلی در شهرستان نقده با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی بهره گرفته شده است. برای تحلیل داده ها از مدل تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی (تحلیل کلاستر)، تحلیل واریانس دوطرفه و آزمون تعقیبی شُفه استفاده شده است. تحلیل خوشه ای، معیارهای مورد مطالعه پژوهش را به تفکیک ابعاد سه گانه در چهار خوشه دسته بندی کرده است که در قالب سه خوشه کلان تحت عناوین «توانمندسازی اقتصادی و مدیریت و برنامه ریزی»، «توانمندسازی اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی» و «توانمندسازی محیطی و افزایش حساسیت های زیست محیطی» نام گذاری شده اند. نتایج پژوهش نشان داد که توسعه پایدار گردشگری و توسعه پایدار اجتماعات محلی با اثرپذیری از عوامل «توانمندسازی اقتصادی و مدیریت و برنامه ریزی»، «توانمندسازی اجتماعی و تقویت سرمایه اجتماعی» و «توانمندسازی محیطی و افزایش حساسیت های زیست محیطی» بر توسعه یکدیگر تأثیر متقابل دارند.
۳۸.

راهبرد بهینه پایدارسازی محیط زیست شهری محمودآباد (با بهره گیری از مدل SWOT و ماتریس QSPM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال نهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۲ 125 - 150

کلید واژه ها: توسعه پایدار محیط زیست محیط زیست شهری محمودآباد SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۱۶
تحولات اخیر در رشد و توسعه شهرنشینی و به تبع آن رشد و توسعه کالبدی شهرها مسائلی را در فضای شهر به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تمام محیط زیست در معرض عوارض ناشی از آن را، مورد تهدید قرار داده است. با توجه به اینکه بیشترین رشد جمعیت شهری آینده جهان در کشورهای در حال توسعه خواهد بود، دغدغه بیشتری برای نیل به توسعه پایدار در این کشورها وجود دارد. شهر محمودآباد به عنوان یکی از شهرهای ساحلی استان مازندران با مشکلات محیط زیستی بسیاری از جمله برداشت غیرمجاز شن و ماسه، وجود جوی های روباز و متعفن و ورود پسابهای منازل به آنها، وجود حیوانات موذی در کانال و جوی بزرگ شهری و غیره مواجه است. با این ضرورت، این تحقیق، پایداری محیط زیست شهر محمودآباد را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی بوده و در تحلیل داده ها از مدل SWOT و ماتریس QSPM استفاده شده است. پرسشنامه ها توسط سه گروه شهروندان محلی، مسئولین سازمان های مرتبط با محیط زیست و متخصصین مربوطه تکمیل گردید. حجم نمونه نیز برابر با 114 نفر سرپرست خانوار (شهروندان)، و 40 نفر از مسئولین و متخصصین می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد که راهبردهای تهیه طرحهای مکانیابی صحیح صنایع توسط متخصصین امر، افزایش تجهیزات و امکانات مدیریت شهری در جمع آوری پسماندها و جلوگیری از ایجاد آلودگی های محیطی، ایجاد سیستم مدیریت یکپارچه شهری برای ایجاد و تکمیل پروژه های کانال کشی، تعریض کانالها و جوی های خیابان و اتمام پروژه های نیمه تمام عمرانی از طریق درآمد حاصل از گردشگری در شهر، حاصل از فرآیند برنامه ریزی راهبردهای کمی، به عنوان اولویت دارترین راهبردها جهت پایداری محیط زیست شهری محمودآباد می باشند.
۳۹.

تحلیل سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان البرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۰ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۹۳)

کلید واژه ها: TOPSIS توسعه یافتگی استان البرز WASPAS .SAW

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۸ تعداد دانلود : ۶۵۸
توسعه یافتگی از مباحثی است که در سال های گذشته میان جغرافی دانان و برنامه ریزان اهمیت ویژه ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی ساختاردهنده ی شکل و ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و فضایی مناطق است، نابرابری در نحوه ی پراکنش و توزیع آن ها تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت مناطق گذاشته و سبب پیدایش انواع سطوح توسعه شده و برای برخی مناطق، منافعی را به وجود می آورد. این پژوهش باهدف تحلیل سطح توسعه یافتگی شهرستان های استان البرز انجام شده است. بر این اساس، روش انجام پژوهش مقایسه ای تحلیلی، نوع آن کاربردی، و جمع آوری داده ها به شیوه ی اسنادی و کتابخانه ای است. در این راستا پس از تعیین شاخص ها (43 شاخص) در قالب چهار بعد با بهره گیری از سه مدل TOPSIS ، SAW ، WASPAS و روش ادغام نتایج با روش میانگین رتبه ها، شهرستان های استان البرز ازنظر برخورداری از خدمات، سطح بندی شده و اولویت برنامه ریزی ها برای هر شهرستان باتوجه به پراکنش خدمات عمومی مشخص شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که شهرستان های کرج، ساوجبلاغ و نظرآباد ازنظر پراکنش خدمات عمومی در پایین ترین سطح توسعه یافتگی (چهارم) و شهرستان های اشتهارد و طالقان با رتبه ی 2 و 1 در بالاترین سطح توسعه یافتگی (اول) جای گرفته اند. نتایج ضریب هم بستگی پیرسون [nyh1] نیز بیانگر آن است که بین جمعیت به عنوان مهم ترین عامل در خدمات رسانی و پراکنش خدمات رابطه ی منطقی ای نیست؛ بنابراین نظام توزیع خدمات در استان البرز نیازمند برقراری ارتباط منطقی و هماهنگ بین توزیع جمعیت و پراکنش خدمات است.
۴۰.

فراتحلیلی بر پژوهش های حوزه ی حکمروایی شهری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۹۲)

کلید واژه ها: فراتحلیل حکومت شهری حکمروایی شهری کنشگران شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۴ تعداد دانلود : ۵۲۹
در سال های اخیر با مشخص شدن ناکارآمدی ابزار و شیوه های سنتی اداره جوامع شهری، اهمیت الگوهای گذار از حکومت شهری متمرکز و سلسله مراتبی، به حکمروایی خوب، غیرمتمرکز و مردم سالار روند فزاینده ای به خود گرفته است. رشد، تعدد و تنوع پژوهش های علمی منتشر شده در این حوزه نیز یکی از نشانه های قابل اتکا برای ضرورت توجه به این مفهوم است. بر این اساس پژوهش حاضر با بهره گیری از روش فراتحلیل و با رویکردی بازنگرانه و کالبدشکافانه، به بازخوانی مطالعات علمی حوزه حکمروایی خوب شهری در راستای برجسته سازی قوت ها و رفع نواقص و ضعف های آن مبادرت کرده است. قلمرو پژوهش حاضر، پژوهش های تدوین شده در قالب مقالات علمی- پژوهشی و علمی- ترویجی در حوزه حکمروایی خوب شهری در داخل ایران است. نتایج حاصل نشان می دهد پژوهش های حوزه حکمروایی شهری که با روش شناختی توصیفی آغاز شده، اغلب از منظر ماهیت در رده پژوهش های توسعه ای و کاربردی بوده و همین امر این پژوهش ها را به نظریه آزمایی رهنمون کرده، همچنین غلبه روش های کیفی و توصیف و تحلیل درصد استفاده از روش های استنباطی را در فرآیند تحلیل بالاتر برده است. به طور کلی تحولات پژوهش های حوزه حکمروایی شهری با روش شناختی توصیفی آغاز شده و دوره تحلیل های کمی را هرچند به صورت محدود در شهرهای بزرگ کشور تجربه کرده است. حال اگر این پژوهش ها بخواهد برای شهرها و نظام های اداره آن ها مفید واقع شده و مشکلات آن ها را برطرف کند، هرچند نتایج و پیشنهادات خلاقانه و کاربردی را نیز تاکنون شاهد بوده ایم، اما ضروری است در سایه اتکا به نظریه ها و اندیشه های اجتماعی و فلسفی و الگوهای تبینی و آینده نگرانه به رویکردی بوم محور روی آورد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان