لطفعلی کوزه گر کالجی

بر اساس شرح خدمات تیپ 12و همچنین آیین نامه نحوه تصویب طرح های توسعه و عمران و... طرح های جامع، تفصیلی دارای ضوابط و مقرراتی بوده که تحت عنوان جلد ضوابط و مقررات در زمان تهیه طرح ها تدوین و پس از تصویب مراجع مربوطه به شهرداری ها ابلاغ می گردند. لیکن شهرداری ها در عمل اقدام به صدور پروانه ها و پایان کارهای ساختمانی می کنند که در مغایرت با این ضوابط و مقررات قراردارد. در این پژوهش به بررسی دلایل عدم رعایت ضوابط و مقررات طرح های مصوب از سوی شهرداری ها پرداخته شده است. این پژوهش از نوع کاربردی است و با استفاده از روش گراندد تئوری انجام شده است. با توجه به نیاز به حداکثر داده ها، از روش سرشماری استفاده شد. گردآوری داده ها تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. متن کلیه مصاحبه ها در نرم افزار تحلیل داده های کیفی MaxQDA نسخه10، از طریق کدگذاری آزاد، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. سپس، تمامی کدهای مشابه بر پایه قرابت مفهومی و معنایی در گروه خاص خود قرار گرفتند و به 5 کد محوری تقلیل یافتند. در نهایت بر اساس کدهای محوری، 5 کد یا مقوله اصلی شامل نام تعارض منافع، ایرادات ساختاری، ضعف سیستم های نظارتی، فساد اداری و مشکلات قانونی ایجاد شد.

زمینه وهدف: شناسایی عوامل بروز جرم و تلاش برای از بین بردن و کاهش این عوامل، مهم ترین راه کار ایجاد امنیت و پیش گیری از وقوع ناهنجاری ها شناخته شده است، امروزه پارک های شهری بیش تر به بستر تعاملات اجتماعی و هم چنین گذران اوقات فراغت تبدیل شده اند، از سوی دیگر با توجه به حضور جمعیت زیاد، تراکم پوشش گیاهی، دید کم، محدودیت منابع، روشنایی در شب زمینه وقوع جرائم را به صورت پنهانی در آن بسیار فراهم است از این رو هدف این پژوهش آسیب شناسی ویژگی های عوامل محیطی، کالبدی و انسانی برای تسهیل ارتکاب بزه کاری و با ایجاد و تقویت نظم و امنیت کالبدی و انتظامی در منطقه 5 شیراز است تا بتواند از بروز بسیاری از ناهنجاری ها در این مکان ها جلوگیری کند یا ارتکاب آن را دشوار سازد.روش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. با استفاده از پرسش نامه به گردآوری اطلاعات پرداخته شده است که اعتبار و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ انجام گرفت. با استفاده از فرمول کوکران، (322) نفر از بین جامعه آماری شهروندان منطقه 5 شیراز در نظر گرفته شد. شاخص های مورد استفاده در این پژوهش با استفاده از آزمون های آماری تی تک نمونه ای، رگرسیون گام به گام، در قالب نرم افزار اس پی اس اس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند.یافته ها: از میان شاخص های مؤثر بر امنیت پارک ها و فضاهای سبز منطقه 5 شیراز، شاخص امنیت بصری با ضریب 462/0 بیش ترین تأثیررا بر امنیت شهروندان و هم چنین شاخص امنیت زبانی با ضریب 116/0 کم ترین تأثیر را بر امنیت شهروندان دارد.نتیجه گیری: در مجموع، دستاوردهای پژوهش حاضر حاکی از آن است: هریک از شاخص های امنیت درواقع به طور متوسط برامنیت شهروندان اثر داشته است و این تأثیر در ابعاد مختلف دارای شدت و ضعف است و طبق نتایج به دست آمده وضعیت امنیت پارک ها و فضاهای سبز منطقه 5 شیراز در حد مطلوب و قابل قبول قرار ندارد.

در دهه های اخیر به دنبال گسترش روزافزون جمعیت شهری، نیاز به سرزندگی به عنوان یکی از نیازهای حیاتی در فضاهای شهری مورد توجه قرار گرفته است. نبود سرزندگی در فضاهای شهری موجب بی روح شدن این فضاها می شود که می تواند نقش زیادی در احساس امنیت شهروندان داشته باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی سرزندگی در محله بنسنجان یاسوج و همچنین نقش سرزندگیِ این محله در احساس امنیت ساکنان است. برای این منظور از شاخص امنیت، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی استفاده شد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. داده های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی میدانی جمع آوری و حجم نمونه پژوهش نیز براساس فرمول کوکران، ۳۸۴ نفر در نظر گرفته شد. در این پژوهش برای ارزیابی رضایتمندی از مولفه های سرزندگی از آزمون t تک نمونه ای،برای بررسی تاثیر هر یک از شاخص های پژوهش بر میزان رضایت از سرزندگی از آزمون رگرسیون ترتیبی و برای بررسی تاثیر میزان سرزندگی بر احساس امنیت ساکنان و ارتباط بین سرزندگی در محله بنسنجان و احساس امنیت ساکنان از آزمون های رگرسیون خطی ساده و همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج آزمون t نشان می دهد که میزان سرزندگی در محله بنسنجان وضعیت مطلوبی ندارد. آزمون رگرسیون ترتیبی نشان می دهد که بین سرزندگی در این محله و هر یک از شاخص های پژوهش رابطه معنی داری وجود دارد. با توجه به آزمون همبستگی، وضعیت موجود شاخص های سرزندگی نتوانسته است باعث بهبود احساس امنیت ساکنان شود. همچنین آزمون رگرسیون خطی ساده نیز نشان داد که متغیر سرزندگی بر احساس امنیتِ موجود در این محله موثر است

یکی از مخاطرات که شهرها را با بحران جدی مواجه کرده است، شیوع بیماری کووید-19 است. پاندمی کرونا شهرها را از روال معمول خود خارج ساخته است. از همین رو شهرها به دنبال بازگشت هرچه سریع تر به شرایط گذشته خود و تاب آوری شهری می باشند. روش پژوهش، در این تحقیق توصیفی- تحلیلی و با استفاده از پیمایش میدانی، چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی-نهادی و زیرساختی در قالب 29 گویه میزان تاب آوری شهر تهران در برابر پاندمی کرونا مورد بررسی قرار داده است، در میان گویه های بررسی شده در پژوهش ، پشتیبانی و حمایت از کسب وکارهای آسیب دیده، پوشش بیمه ای، حمایت از بخش های تولیدی آسیب دیده، در نامطلوب ترین وضعیت قرار دارند. نتایج به دست آمده از جدول نهایی تکنیک ویکور نشان دهنده آن است که شاخص اقتصادی با امتیاز 1 به عنوان مهم ترین مؤلفه تاب آوری در برابر با ویروس کرونا است که نسبت به دیگر مولفه های مورد بررسی از تاب آوری پایین تری قرار دارد. پس از آن مؤلفه مدیریتی-نهادی با امتیاز 0.94 و مؤلفه زیرساختی با امتیاز 0.92 در رتبه های بعدی مهم ترین مؤلفه های تاب آوری شهر تهران در برابر با ویروس کرونا است. نتایج پژوهش نشان می دهد که کلان شهر تهران در برابر ویروس کرونا وضعیت مطلوبی را دارا نمی باشد و در برایر شاخص های انتخابی تاب آور نبوده ، شاخص های اقتصادی بیشترین تاثیر و شاخص های اجتماعی کمترین تاثیر را در تاب آور نبودن شهر تهران داشته است.

تجربه تاریخی بسیاری از کشورهای جهان نشان می دهد که جوامع توسعه یافته از نهادهای کارآمدی برخوردارند که در تحقق توسعه نقش بی بدیلی بر عهده داشته اند. همین امر موجب شده که امروزه نهادگرایی به یک ضرورت تبدیل شود که علاوه بر شکل گیری ساختار نهادی، عملکردهای آن نیز به دقت رصد شود و تاثیرات آن بر توسعه پایدار منطقه مورد کندوکاو قرار گیرد. بر همین اساس این پژوهش در تلاش است به روش توصیفی-تحلیلی و بهره گیری از اسناد موجود؛ ضمن تشریح مفهوم نهاد و نهادگرایی؛ زمینه های نفوذ نهادگرایی در برنامه ریزی توسعه منطقه ای و تاثیر نهادگرایی و ظرفیت های نهادی بر توسعه پایدار منطقه ای را بررسی نماید. نتایج پژوهش نشان می-دهد که نهادگرایی به جای تمرکز بر خلاصه آمارهای توصیفی و جمع شده در زمینه نتایج رشد و توسعه، در جستجوی تبیین ویژگی های اساسی و نوع رشد و توسعه می باشد. بر اساس این رویکرد، دارایی های مجزای محلی و قابلیت های اقتصادی درونی به عنوان پایه ای برای توسعه و بنیانی برای ایجاد و راه اندازی رقابت پذیری محلی و منطقه ای تلقی می شوند. نهادگرایی بر شرایط و بنیان های لازم برای توسعه محلی و منطقه ای تأکید دارد. بر اساس این رویکرد، نهادها اعم از رسمی و غیررسمی به عنوان بخش مهم و جدایی ناپذیر در کاهش عدم قطعیت و ریسک و افزایش اعتماد در توسعه منطقه ای تلقی می شوند.

مبسوط پیشینه و هدف: سیلاب ها از مهم ترین مخاطراتی هستند که سبب وارد آوردن خسارات زیادی به نواحی شهری می شوند. سیلاب شهری با توجه به فراوانی فزاینده آن در سال های اخیر یکی از مخاطرات طبیعی تهدیدکننده در مناطق شهری در سراسر جهان است. به منظور جلوگیری از وقوع سیل و کاهش پیامدهای بعدی، مدیران شهری با هدف پیش بینی ویژگی های بارندگی از جمله شدت پیک، زمان رسیدن و مدت زمان، به ساکنان مناطق پرخطر هشدار داده و در هنگام پیش بینی سیلاب، باید اقدامات اضطراری را به کار گیرند از آنجایی که نقشه نگاری خطر سیلاب های شهری نقش تعیین کننده ای در مدیریت و برنامه ریزی شهری به ویژه در کاهش خسارات سیل دارد و می بایست شهرسازان و برنامه ریزان شهرى، زمین شناسان و جغرافیدانان به بررسى دقیق علل و عوامل ایجاد این بلایاى طبیعى در مناطق شهرى بپردازند و راه کارهاى لازم را براى کاهش اثرات آن پیش بینى کنند. این پژوهش با هدف تحلیل فضایی پهنه های آسیب پذیر شهری در برابر سیلاب در شهر مورد مطالعه پرداخته و ضمن مشخص کردن پهنه های در معرض خطر راهکارهایی جهت کاهش آسیب پذیری ارائه داده است. مواد و روش ها: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. روش  گردآوری اطلاعات براساس مطالعات کتابخانه ای و پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، کارشناسان مرتبط با حوزه های شهرسازی و منابع طبیعی، آب و فاضلاب، محیط زیست و سایر نهادهای رسمی مرتبط با شهر راز می باشند. در این تحقیق برای اجتناب از تأثیر نظرات شخصی و خطاهای سلیقه ای تعیین و وزن معیارها  از نظر متخصصین استفاده شده است. حجم نمونه تعداد 40 نفر با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند که از نرم افزارGIS  و تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. پس از تعیین وزن ها و محاسبه نرخ پایداری شاخص ها و ضریب تأیید آن، عملیات اولویت بندی مناطق آسیب پذیر اجرا و نتیجه به صورت نقشه ای در سه طبقه شامل نواحی اولویت دار (آسیب پذیری زیاد)، با اولویت کم (آسیب پذیری متوسط) و فاقد اولویت (آسیب پذیری کم) شناسایی شده اند. یافته ها و بحث : برای ارزیابی مناطق آسیب پذیر ناشی از سیلاب در شهر راز، متغیرهای تحقیق حاضر به دو گروه طبقه بندی شدند: اول عناصر تشدیدکننده، که میزان آسیب پذیری کاربری ها را در برابر سیلاب افزایش می دهند و شامل: شیب زمین و شبکه آبراهه و گروه دوم، عناصر در معرض خطر یا عناصر اساسی، جانی و فضایی تقسیم شده اند. عناصر اساسی، در معرض مستقیم خطر سیلاب قرار دارند. به دلیل اینکه آب گرفتگی دهانه پل ها در هنگام بارش های شدید از جمله شایع ترین معضلات رواناب های شهری است، لذا پل های شهری از جمله عناصر اساسی در معرض خطر سیلاب هستند. در این تحقیق متغیرهای مؤثر در آسیب پذیری که شامل کاربری اراضی، فاصله از پل، تراکم جمعیت، شیب و تراکم شبکه آبراهه است جهت تعیین وزن کلی، اولویت بندی آن ها براساس روابط موجود در ماتریسی به ابعاد 5*5 برای مقایسه دوبه دو متغیرها و تعیین ارجحیت آن ها قرار گرفت. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که کاربری های مسکونی و فرهنگی در فاصله صفر از رودخانه در شهر راز احداث شده و حریم رودخانه را رعایت نکرده اند. همچنین کاربری های آموزشی، صنعتی، کشاورزی و مذهبی در فاصله 13 و 15 متری از رودخانه بنا شده اند. استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی AHP و نرم افزار GIS میزان و نواحی آسیب پذیر در برابر سیل در شهر راز مشخص نمود که کاربری های مسکونی، فرهنگی، مذهبی، درمانی بیشترین درصد خطرپذیری در برابر سیلاب های شهری را دارند. نتیجه گیری: نتایج نهایی نشان داد،  33 درصد از مساحت شهر راز در معرض آسیب پذیری زیاد ناشی از سیلاب قرار دارد که با توجه به کوچک بودن شهر و عدم وسعت سایر کاربری ها بیشترین آسیب پذیری مربوط به کاربری مسکونی است. این آسیب پذیری بیشتر به دلیل شیب زمین، کیفیت پایین ابنیه و همچنین عدم رعایت حریم رودخانه به عنوان مهم ترین علت در آسیب پذیری کاربری مسکونی است.

صنعت گردشگری به عنوان پیش ران اقتصادی و موتور محرکه توسعه جوامع شناخته می شود. آنچه که امروزه بیش از پیش مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران قرار گرفته؛ گردشگری هنری است که جزو گردشگری فرهنگی و میراث نیر طبقه بندی می شود. بر همین اساس واکاوی این بخش از گردشگری اهمیت وافری دارد و این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی در تلاش است تا عوامل تحریک کننده گردشگری هنری را شناسایی کند. نتایج پژوهش نشان می دهد که موزه ها، گالری ها، نمایشگاه ها، جشنواره ها و ... از اصلی ترین عواملی است که موجب رونق گردشگری هنری می شود و گردشگران را برای بازدید و ماندگاری در مقاصد ترغیب می کند. روند توسعه این بخش از گردشگری تنها منحصر به کشورهای توسعه یافته نیست و جوامع در حال توسعه نیز در تلاش اند تا زمینه های شکوفایی و رونق گردشگری هنری را فراهم کنند. با توجه به آنکه کشور ایران از معدود جوامعی است که همچنان به عنوان یک برند قابل اعتماد در این عرصه در مقیاس جهانی شناخته می شود لازم است با بهره گیری از ابزارهایی نظیر تبلیغات و بازریابی از استعدادها و پتانسیل های بالقوه کشور استفاده بیشتر و مطلوب تری کرد و درآمدهای ارزی و توسعه اقتصادی را تحقق بخشید.

روند روبه رشد توسعه شهری و تغییرات بنیادین در بافت کالبدی شهرها ضرورت توجه به کیفیت فضاهای شهری را مبرم ساخته است. سطح پایین کیفیت فضا که از آن به عنوان فضاهای بدون دفاع یاد می شود به شدت بر امنیت شهروندان و بخصوص گروه های آسیب پذیری همچون زنان تأثیرگذار است. در همین راستا این پژوهش با تأکید بر نقش فضاهای بدون دفاع در شهر جیرفت درصدد است تا میزان رابطه و تأثیرگذاری آن بر امنیت زنان را ارزیابی نماید. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه جمع آوری و سپس با بهره گیری از آزمون های آماری t-test تک نمونه ای مستقل، همبستگی کندال و رگرسیون ابتدا کیفیت فضاهای شهری و سپس رابطه و اثرگذاری آن با امنیت زنان مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج پژوهش که از نمونه 383 نفری استخراج شده است نشان می دهد که شاخص های نه گانه کیفیت فضا با امتیاز 2.7، پایین تر از حد متوسط (3) ارزیابی می گردد که نشان دهنده توسعه فضاهای بدون دفاع در شهر جیرفت است. همچنین رابطه میان فضاهای بدون دفاع و امنیت زنان با ضریب 0.577 و سطح خطای 0.000 قابل تأیید است. در نهایت با استفاده از آزمون رگرسیون، میزان تأثیرپذیری امنیت زنان از این فضاها با ضریب همبستگی 0.655 و سطح تأثیر 41 درصد، نشان دهنده تأثیرگذاری متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته است. می توان بیان کرد که با توجه به نارضایتی زنان از کیفیت فضاهای شهری و ارتباط مثبت این فضاها با سطح امنیت، بازنگری در طراحی جدید شهری بخصوص در فضاهای حاشیه ای ضروری است.  

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از لحاظ ماهیت براساس روش جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی ساختاری است که با ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. لذا، با توجه به ماهیت این پژوهش، گردآوری اطلاعات در بخش توصیفی، از طریق مطالعه اسناد کتابخانه ای و در بخش تحلیل از تشکیل ماتریس های متقاطع و متعادل به وسیله نرم افزار Micmac ، تبیین نیروهای پیشران کلیدی به همراه تحلیل رویکردهای سناریونگاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل 40 نفر از مختصصان و کارشناسان حوزه برنامه ریزی شهری می باشند که از طریق نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. طبق نتایج حاصل از میان 72 عامل کلیدی «مصرف گرایی در تحولات کاربری اراضی شهری»، «قوانین مالیات بر زمین»، «نظارت بر ساخت و ساز»، «گروه ها و طبقات اجتماعی در تحولات کاربری اراضی شهری»، «مجوزهای ساخت وساز غیرکارشناسی»، «مشارکت و همکاری در تحولات کاربری اراضی شهری»، «اقتصاد غیرمولد رانتی»، «تجاری سازی زمین شهری» مهم ترین عوامل کلیدی موثر در برنامه ریزی کاربری زمین و تحولات آن در منطقه 12 شهر تهران محسوب می شوند. مطلوب ترین سناریو، سناریوی شماره یک پیشنهاد شد که مبتنی بر موفقیت سیاست گذاری شهری در ساماندهی کاربری اراضی، برنامه ی هوشمندسازی، ارزش گذاری فضایی، حل مسایل سیاست گذاری- قانون گذاری و مجوز تراکم فروشی در وضعیت مطلوب است.

در سه دهه اخیر، کاربست ظرفیت نهادی در تحقق توسعه پایدار فضاهای شهری و پیراشهری در رأس برنامه ریزی های توسعه ای کشورهای جهان درآمده، با این حال در کشورهای کمتر توسعه یافته ای همچون ایران این مهم مورد غفلت واقع شده است. این نهادها به عنوان کارگزاران توسعه نقش بی بدیلی در تحولات فضایی در مقیاس سرزمینی دارند که در این پژوهش شهرستان بجنورد مورد مطالعه قرار گرفته تا ابتدا ظرفیت نهادهای متولی توسعه در آن ارزیابی گردد و سپس میزان اثرگذاری این ظرفیت ها بر روند و نهادینگی توسعه پایدار منطقه ای تحلیل گردد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان نهادها تشکیل می دهد که آگاهی و دانش بیشتری نسبت به ظرفیت نهادهای خود دارند و از میان آنان تعداد 400 نفر به صورت تصادفی مورد گزینش قرار گرفته اند. نتایج حاصله از طریق پرسشنامه محقق ساخت و با استفاده از آزمونT-testتک نمونه ای مستقل نشان می دهد که ظرفیت نهادی شهرستان بجنورد در تمامی گویه ها مجموعاً با میانگین 2.63 در سطح پایینی قرار دارد و هیچ کدام از مؤلفه ها به حد متوسط 3 دست نیافته اند. به همین ترتیب، این مؤلفه ها نتوانسته اند اثر مثبتی بر توسعه پایدار شهری-منطقه ای داشته باشند به طوری که بیشترین اثرگذاری مربوط به مؤلفه "منابع حیاتی" با امتیاز 2.78 و کمترین اثرگذاری مربوط به مؤلفه "منابع مادی و فیزیکی" با امتیاز 2.36 است. در نهایت پیشنهاداتی همچون بهره گیری از نیروهای متخصص در حوزه های مرتبط با دانش آنان و جلوگیری از اتلاف سرمایه های انسانی در برابر فعالیت های غیرتخصصی ارائه شده است.

در مقوله توسعه پایدار کمتر به مسکن پایدار اشاره مستقیم شده است، اما برنامه ریزان و سیاست گذاران بخش مسکن نیاز به بررسی و هدفگذاری مسکن مناسب و پایدار در توسعه شهری دارند. در این پژوهش تلاش شده تا مهم ترین شاخص های مسکن پایدار شمرده شود. موانع و الزامات آن در چهارچوب تحقق بخشی به اهداف توسعه پایدار شهری در محله اتابک شهر تهران مورد آزمون قرار گیرد. هدف کلی این تحقیق طراحی الگوی تحقق مسکن پایدار در محله اتابک ازدیدگاه مدیران شهری و کارشناسان زمین و مسکن بوده است که به شیوه پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری را مدیران سازمان ملی زمین و مسکن و نهادهای مربوط به اداره منطقه 15 و محله اتابک (1279:N) تشکیل داده اند. برای گردآوری اطلاعات از روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب استفاده گردید. حجم نمونه 223 تعیین گردید. روایی ابزار توسط تعدادی از صاحبنظران حوزه برنامه ریزی شهری و اعضای هیات علمی تایید شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 82 = αبدست آمد، برای تجزیه و تحلیل داده ها، از نرم افزارهای Spss₁₉,Amos₂₂,Lisrel_8.8 استفاده شده است. نتایج حاصل ازآزمون های تحلیل معادلات ساختاری برازش مدل تحقیق را در حد مطلوب ارزیابی نموده و تأثیر مثبت و معنی دار الزامات کالبدی، الزامات اقتصادی، الزامات زیست محیطی، الزامات فنی و مدیریتی را تحقق مسکن پایدار در محله اتابک تایید نموده است. نتایج بدست آمده از ضرایب مسیرها نشان داد، الزامات کالبدی مؤثرترین متغیر پنهان بر توسعه پایدار شهری می باشد که ضریب مسیر آن برابر803/0 است و پس از آن الزامات مدیریتی وفنی با ضریب مسیر700/0 بیشترین تأثیر را روی متغیر وابسته داشته است. همچنین الزامات محیط زیستی با ضریب مسیر 652/0 بر توسعه پایدار شهری تأثیر گذاشته و در نهایت الزامات اقتصادی نیز با ضریب مسیر630/0 تأثیرات زیادی بر متغیر وابسته تحقیق نشان داده است.

این مقاله رضایتمندی ساکنان از پروژه مساکن انبوه در شهر تهران را مورد سنجش قرار میدهد. در این راستا، سه مؤلفه اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیستمحیطی-کالبدی در هشت شاخص و 31 سؤال مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش دو شهر جدید پرند و پردیس در محدودههای غربی و شرقی شهر تهران هستند که بیشترین حجم مساکن انبوه با عنوان مسکن مهر در آنها مکانیابی و احداث شده است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران در هر کدام از شهرها به تعداد 380 نفر و به دو روش نمونهگیری خوشهای و سپس تصادفی ساده، ساکنان انتخاب شدند. نتایج پرسشنامه که بر اساس آزمون T-test تکنمونهای مستقل با سطح آلفای 5 درصد تحلیل شد نشان میدهد که در همه ابعاد و در هر دو شهر، نارضایتی ساکنان از پروژه مسکن مهر مشهود است بهگونهای که در شهر پرند مجموع امتیاز ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیستمحیطی-کالبدی به ترتیب 30/2، 26/2 و 22/2 است و همین اعداد در شهر پردیس به ترتیب 17/2، 27/2 و 50/2 است که از سطح متوسط 3 پایینتر است. در شهر پرند بیش از 83 درصد ساکنان تمایل به مهاجرت از مساکن انبوه طی 5 سال آینده را دارند و در شهر پردیس نیز این عدد 79 درصد است. همچنین بیش از 78 درصد ساکنان مسکن مهر پرند و بیش از 75 درصد ساکنان مسکن مهر پردیس، بافت فرسوده درون شهر تهران را به زندگی در مسکن مهر ترجیح میدهند.

در نیم قرن اخیر، تمرکززدایی از دولت به عنوان یکی از کلیدی ترین ابزارهای توسعه و به موازات آن یک فرایند دموکراتیک شناخته می شود. مخالفان تمرکززدایی در مقابل معتقدند تمرکززدایی با از بین بردن وحدت داخلی، افزایش درگیری های داخلی و دشوار ساختن اجرای قانون موجب تضعیف دولت و تجزیه کشور می شود و ایده «دولت قوی به مثابه دولت متمرکز» را مطرح می کنند. اما، تمرکززدایی از حکومت مرکزی به حکومت محلی زمینه های تخصیص اختیارات و قدرت به جوامع محلی را فراهم می کند که این کار نه تنها موجب تضعیف دولت نخواهد شد، بلکه مصداق بارزی از اثبات مشروعیت و دموکراسی در عمل است. البته تمرکززدایی نیازمند پیش شرط های قانونی و در عین حال اجرایی است که آثار آن در توانمندسازی دولت در ارائه خدمات عمومی، مشارکت و آموزش اجتماعی، و توسعه اقتصاد محلی نمایان است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که تمرکززدایی اگر به درستی طراحی شود، می تواند دموکراسی را بدون تضعیف قدرت دولت افزایش دهد و در عین حال سطحی از قدرت و اختیار را نیز به جوامع محلی واگذار کند. تمرکززدایی خوش ساخت سطوح بالاتری از مشارکت و مشروعیت را گسترش می دهد که این امر موجب کاهش هزینه های برقراری و حفظ نظم، افزایشِ الزام به اجرای قانون، و کاهش نیاز به کارگیری قدرت توسط دولت می شود که در نهایت تمامی موارد فوق از پیش ران های توسعه محسوب می شوند.

تا به امروز حق به شهر توانسته است مسیر ترقی قابل اعتنایی را سپری نماید و به مرحله رسمیت بخشی و تأثیرگذاری در بسیاری از دستور کارها و قوانین و مقررات شهری برسد. یکی از مفاهیم مورد تأکید حق به شهر موضوع به حاشیه رفتن بخشی از شهر بنا به دلایل جنسی، سنی، اعتقادی، نژادی، سیاسی و اقتصادی است. درنتیجه حق به شهر می تواند نگاهی ویژه به موضوع سکونتگاه های خودانگیخته داشته باشد. این پژوهش در پی بررسی وضعیت حق به شهر در سکونتگاه نایسر است تا از این طریق تفاوت های حق به شهر در میان گروه های مختلف را موردسنجش قرار دهد. بر این اساس با نگاهی کاربردی به گفتمان حق به شهر به عنوان یک چهارچوب مدون برای اعتلای حق های گوناگون شهروندان در شهر با روش کتابخانه ای اقدام به مطالعه اسناد مرتبط با حق به شهر نموده و ابعاد و شاخص های اساسی این گفتمان را استخراج و با روش میدانی به بررسی وضعیت حق به شهر پرداخته است. در این تحقیق از روش تحقیق کمی با محوریت استخراج داده از طریق پرسشنامه استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که ابعاد حق به شهر در هر شش بعد موردمطالعه وضعیت ضعیفی را نشان می دهد. بااین وجود دو بعد سلامت و فرهنگی وضعیت مطلوبی را به خود اختصاص داده اند. همچنین در خصوص تأثیر متغیرهای توصیفی پژوهش بر وضعیت حق به شهر می توان عنوان نمود که ازنظر جنسی حق به شهر در میان مردان، ازنظر درآمدی گروه های با درآمدهای بالاتر، ازنظر شغلی گروه های شاغل در بخش رسمی، ازنظر سنی دو گروه سنی 25 الی 40 و 40 الی 60 سال و ازنظر سواد نیز افراد با سطح سواد پایین تر بیشترین میانگین های حق به شهر را در میان جامعه آماری پژوهش نشان می دهند.

         مسکن پایدار به عنوان زیر مجموعه ای از شاخص های توسعه شهری پایدار از عوامل مهم و تأثیرگذار در کیفیت زندگی شهروندان است، مسکن پایدار دارای ویژگی های آسایش مناسب، فضای مناسب، عوامل بهداشتی مناسب، مکان مناسب و قابلت دسترسی است. این درحالی است که در کشور ما شکل گیری محلات شهری در دوره های مختلف محیط های مسکونی متفاوتی را بوجود آورده است. ضرورت ایجاب می نماید پایداری این محیط ها به لحاظ شاخص های مسکن پایدار مورد پایش و ارزیابی قرار گیرد تا برنامه های آتی حوزه مسکن جهت گیری مناسبی را دنبال نماید. این پرسش مطرح می شود که شاخص های مسکن شهری پایدار در محلات قدیمی و نوساز در چه وضعیتی قرار دارند؟ مطالعه موردی شهر تهران و جامعه آماری سرپرستان خانوار دربافت نوساز محله پونک و بافت قدیمی محله اتابک می باشند. روش تحقیق پیمایشی (توصیفی-تحلیلی) است و در جمع آوری داده ها و اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد میانگین شاخص دسترسی به مراکز خرید 46.6 و میزان رعایت بهداشت در واحد مسکونی با میانگین67.7 و شاخص برخورداری از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی با میانگین53.4 از ملاک های برتری بافت نوساز محله پونک به نسبت محله اتابک است. گرچه به طور نسبی محله پونک نسبت به محله اتابک در شرایطی بهتر و مساعدتری قرار دارد اما اختلاف دو محله از نظر متغیرهای مورد بررسی تفاوت چندانی نشان نمی دهد. نتایج حاصل از آزمون های یومن وایتنی و کای دو بیانگر شدت اختلاف و سطح معناداری دو محله در مقایسه با هم هستند. به لحاظ داشتن شاخص های مسکن پایدار شهری در هر دو محله از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند و میانگین های حاصل از آزمون کای دو کمتر از حد متوسط عدد 3 بوده، که با استانداردهای پایداری مطابقت ندارد و باعث شکل گیری محیط های مسکونی ناپایدار شده است. بر این اساس بافت های نوساز و قدیم شهری، الگوها و الویت های متفاوتی از برنامه ریزی مسکن بر اساس نیازسنجی ها و تاکید بر وجوه اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با تاکید بر عدالت اجتماعی و فضایی را طلب می کنند.

ارزش ویژه برند یک مقصد گردشگری به مزیت های نسبی آن مقصد اشاره دارد که درنهایت تصویر ذهنی گردشگران را به تسخیر خود درخواهد آورد. تصویر ذهنی مثبت گردشگران عاملی برای وفاداری آنان به مقاصد گردشگری است. برند یک مقصد گردشگری می تواند نقش و عملکرد آن مقصد را متمایز و ممتازتر از بقیه نشان دهد و گردشگران با رغبت بیشتری جذب آن شوند. در همین راستا شهر بانه به عنوان یکی از برندهای برتر گردشگری در غرب کشور به عنوان نمونه موردی در این پژوهش انتخاب شده است تا با روش توصیفی-تحلیلی در ابتدا ارزش ویژه برند آن مشخص گردد و سپس نقش این برند در وفاداری گردشگران تحلیل شود. داده ها و اطلاعات به دو صورت کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. حجم نمونه به تعداد 200 نفر و روش نمونه گیری نیز به صورت غیرتصادفی-دردسترس انتخاب شد. علاوه بر اطلاعات توصیفی، از آزمون های T-test، همبستگی اسپیرمن و آزمون رگرسیون در تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان مطلوبیت شاخص های ارزش ویژه برند به جز شاخص آگاهی از برند، در وضعیت مطلوبی قرار دارند و همبستگی و ضریب رگرسیون معناداری میان تمامی مؤلفه ها برقرار است. در نهایت پیشنهاد می شود طرح جامع گردشگری بانه در راستای برنامه ریزی یکپارچه و تقویت تمامی مؤلفه های مؤثر بر ارزش ویژه برند، تألیف و در دستور کار قرار گیرد.

رشد روز افزون جمعیت باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی در شهرها شده است. بخشی از این مشکلات مربوط به حمل و نقل درون شهری است که چالش هایی همچون: افزایش زمان سفر، آلودگی زیست محیطی و مشکلات روحی - روانی را به دنبال دارد؛ لذا مدیران شهری به دنبال سیستم های جایگزین برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی و تردد آسان و سریع در داخل شهر هستند که یکی از راهکارهای موجود، استفاده از حمل و نقل عمومی است. نحوه مطلوب خدمات رسانی در بخش حمل و نقل عمومی و کارکرد مطلوب آن می تواند رضایتمندی شهروندان و کاهش حجم خودرو در راه های درون شهری را در پی داشته باشد. اهمیت حمل و نقل عمومی و ویژگی های کالبدی و توپوگرافی شهر ایلام، اهمیت استفاده از اتوبوس های درون شهری را دوچندان کرده است. در این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی انجام شده، میزان رضایتمندی شهروندان از کارکرد سیستم اتوبوسرانی شهر ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. در راستای این بررسی، پس از تهیه پرسشنامه با توجه به جامعه آماری، حجم نمونه به میزان 383 نفر انتخاب شد که به صورت تصادفی مورد پرسش قرار گرفتند. پردازش و تجزیه و تحلیل دادها (آمار توصیفی و استنباطی) نیز با بهره گیری از روش های آماری در نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون T تک نمونه ای انجام شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که از نگاه شهروندان، سیستم اتوبوسرانی شهر ایلام از نظر خدماتی دهی و کارکردی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و عدم رضایت آنان را به دنبال داشته است؛ لذا توسعه خدمات دهی در این بخش می تواند موجب استقبال شهروندان از سیستم اتوبوسرانی شود و کاهش استفاده از خودروهای شخصی را در پی داشته باشد.

امروزه از گردشگری به عنوان صنعت گردشگری یاد می شود، که نقش مهمی در توسعه اقتصادی جوامع انسانی را دارد.گسترش صنعت گردشگری به عنوان فعالیتی است که تقریبا بر تمام شاخص های کلان اقتصادی اثر می گذارد. درعصر حاضر  با توجه به مقوله جهانی شدن اکثر کشورها و شهرها  به دنبال انجام برنامه ریزی مناسب جهت بهبود جایگاه رقابتی خود و به دنبال آن افزایش کیفیت زندگی اجتماعی خود می باشند. این پژوهش با هدف توسعه گردشگری در استان ایلام با استفاده از مدل برنامه ریزی راهبردی، استراتژیک Meta-SWOT انجام شده است. روش این پژوهش توصیفی –تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است.  روش جمع آوری داده اسنادی، پیمایشی می باشد. جامعه آماری آن شامل 25 نفر از کارشناسان و صاحب نظران حوزه گردشگری می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از مدل Meta-SWOT استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می  دهد که  مهم ترین عامل  در سطح کلان برای توسعه گردشگری استان ایلام ثبات سیاسی می باشد و مهم ترین راهبرد برای توسعه صنعت گردشگری در استان ایلام  در رقابت با رقبای منطقه ای خود تردد زوار عتبات عالیات و همچنین اکو توریسم می باشد از جمله عوامل تاثیر گذار دیگر  تقویت و توسعه زیر ساخت ها می باشد.