عبدالرحیم نوه ابراهیم

هدف: امروزه با عنایت به جهت گیری کشورها در راستای اقتصاد و توسعه دانشی، کشورها به طور اعم، و نظام های آموزش عالی و دانشگاه ها -به مثابه نهادهای پیشگام و پیشتاز در این مسیر- به طور اخص، ناگزیر از حرکت به سوی بین المللی شدن هستند. در این راستا، پژوهش حاضر، در پی شناسایی و تبیین بسته ای سیاستی مشتمل بر: استنتاجات سیاستی و راهبردهای تخصصی به منظور تحقق الگوی بومی بین المللی شدن دانشگاه های دولتی کشور، بوده است. روش پژوهش: پژوهش پیش رو، در قالب پارادایم کیفی، از روش مثلث سازی شامل سه مرحله مجزا و در عین حال به هم پیوسته: 1) فراترکیب 69 کتاب و مقاله داخلی و بین المللی چاپ شده طی سال های 1396 تا 1400 با بهره گیری از الگوی هفت مرحله ای ساندوسکی و باروسو(2007)، 2) تحلیل اسنادی 5 سند و برنامه بالادستی در حوزه آموزش عالی و 3) مصاحبه نیمه ساختمند با 28 مدیر و عضو هیأت علمی دارای سوابق مدیریتی، مطالعاتی و تحقیقاتی در حوزه بین المللی شدن دانشگاه ها، بهره جسته است. یافته ها: طی مراحل فوق، 71 راهبرد تخصصی(کد) و 29 استنتاج سیاستی(زیرمؤلفه)، براساس 3 مؤلفه اساسی آموزش، پژوهش و خدمات و در قالب 2 زیرسیستم مدیریتی- ستادی و علمی- حرفه ای، به منظور تحقق الگوی بومی بین المللی شدن دانشگاه های دولتی کشور، شناسایی گردیده است. نتیجه گیری: شایسته است نتایج حاصل از پژوهش حاضر، مشتمل بر استنتاجات سیاستی و راهبردهای تخصصی شناسایی و تبیین شده در قالب مؤلفه های اساسی آموزش، پژوهش و خدمات، در راستای تحقق الگوی بومی بین المللی شدن دانشگاه های دولتی کشور، مورد توجه و تأکید مدیران و برنامه ریزان حوزه آموزش عالی به طور اعم، و بین المللی شدن دانشگاه های کشور به طور اخص، قرار گیرد.  

هدف از مطالعه حاضر، تدوین الگوی برند داخلی کارکرد پژوهش در دانشگاه بوده است.مطالعه از نوع پژوهش های کیفی بوده که با استفاده از رویکرد نظریه پردازی داده بنیاد انجام شده است. در این راستا، پدیده محوری مطالعه فوق، عبارت از برند داخلی کارکرد پژوهش در دانشگاه، تعریف شده است. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر اعضای هیأت علمی و معاونین پژوهشی دانشگاه ها بود، بنابراین تعداد مشارکت کنندگان با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند، شامل 13 نفر بودند که با استفاده از روش مصاحبه نیمه ساختمند در پژوهش مشارکت داشته اند. در این پژوهش تکنیک دلفی فازی به عنوان یکی از فنون تحلیل علمی برای دستیابی به اتفاق نظر میان اعضای پنل برای اعتباریابی مؤلفه ها و ابعاد الگوی برند داخلی کارکرد پژوهش به کاربرده شده است. پرسشنامه ای با بهره گیری از نتایج پژوهش های پیشین و یافته های نظریه داده بنیاد تدوین و برای 30 نفر از اعضای هیأت علمی ارسال شد. روش دلفی فازی در این پژوهش در مجموع در دو نوبت صورت گرفت.یافته های حاصل از این پژوهش در بردارنده 149 شاخص است که در قالب 9 بعد شامل: تصویر برند دانشگاه، مدیریت پویای دانش برند، ارزش های کلیدی، عوامل فردی و سازمانی، مکانیزم های برند، رهبری برندمحور ،فرآیندهای حمایتی، عملکرد برند محور، رفتار شهروندی و 17 مؤلفه فرعی شناسایی شدند. برای تجزیه و تحلیل و رتبه بندی ابعاد و مؤلفه های فرعی تکنیک TOPSIS FUZZY مورد استفاده قرار گرفت. از نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که مهم ترین عامل و مؤلفه در برند داخلی کارکرد پژوهش تصویر برند و ارزش های سازمانی دانشگاه است.

هدف: این پژوهش با هدف مطالعه نقش هشیاری سازمانی به عنوان میانجی در ارتباط بین فرهنگ سازمانی و پایداری سازمانی صورت گرفت. روش پژوهش: در بخش کیفی، جامعه پژوهش شامل خبرگان هیئت علمی دانشکده های مدیریت دانشگاه های دولتی تهران بود و 14 خبره علم مدیریت با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی به عنوان نمونه تعیین شد و با آنها مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. جامعه بخش کمّی پژوهش؛ اعضای هیئت علمی گروه های مدیریت دانشکده های مدیریت دانشگاه های دولتی تهران به تعداد 351 عضو بود. از این تعداد 226 عضو هیئت علمی با استفاده از نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای و سپس نمونه گیری در دسترس به عنوان تعیین شد. پژوهش با استفاده از ابزارهای پایداری سازمانی، فرهنگ سازمانی و ابزار محقق ساخته هشیاری سازمانی در سال 1394 اجرا شد. روش تحلیل کیفی، تحلیل متون با کدگذاری باز به منظور تدوین شاخص های هشیاری سازمانی بود. روش های تحلیل کمّی، تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی، الگویابی معادلات ساختاری بود. معادلات ساختاری شامل یک سازه مکنون مستقل فرهنگ سازمانی و دو سازه مکنون وابسته هشیاری سازمانی و پایداری سازمانی است.یافته ها: یافته ها نشان دهنده تأثیر معنی دار و مستقیم فرهنگ سازمانی بر هشیاری سازمانی (42/0γ=) و بر پایداری سازمانی (65/0γ=) و تأثیر معنی دار و مستقیم هشیاری سازمانی بر پایداری سازمانی (24/0β=) است.نتیجه گیری: نتایج پزوهش بیانگر تأثیر مستقیم فرهنگ سازمانی با مضامین سبک رهبری، انسجام و تعلق خاطر؛ و الگوی ارتباطی بر هشیاری سازمانی با مفاهیم سرعت عمل و چابکی، انعطاف پذیری، پاسخگویی، یادگیری مشروط و توسعه شناخت، اعتماد و گشاده رویی؛ و بر پایداری سازمانی با مضامین حساسیت داشتن به عملکرد، دغدغه ذهنی در مورد شکست، تعهد به انعطاف پذیری، احترام به تخصص گرایی، عدم تمایل به ساده سازی تفاسیر، نیز تأثیر مستقیم هشیاری سازمانی در شکل گیری پایداری سازمانی است.

مقدمه و هدف: اخیراً مفهوم رهبری مثبت گرا برای مدیران مدارس به عنوان رویکردی نوین در ادبیات مربوط به رهبری مدرسه مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، ارائه الگوی بومی رهبری مثبت گرا برای مدیران مدارس ابتدایی بود.روش شناسی: این پژوهش با رویکرد مطالعه کیفی و روش نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه این پژوهش شامل کلیه مدیران نمونه استان تهران بود. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار (برخورداری از خصایص رهبری مثبت گرا و تجربه) و با لحاظ اشباع داده ها، 24 مدیر نمونه استان تهران در دوره تحصیلی مقطع ابتدایی (مدارس دخترانه) در شش منطقه (3، 4، 5، 11، 13 و 16) به عنوان مشارکت کنندگان شناسایی شدند که بیش از 10 سال نیز سابقه کار داشتند. از طریق مصاحبه های عمیق، داده های گردآوری شده حاصل از میدان پژوهش با رویکرد نظام مند (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) تجزیه وتحلیل گردید. جهت اعتباریابی درونی الگوی بومی طراحی شده و تعیین مناسبت آن، از شیوه دلفی استفاده شد. نتایج مبتنی بر شاخص روایی محتوا (cvi) و مناسبت کلی (s-cvi) نشان داد مناسبت الگوی پیشنهادی برابر با 96/0 است که از حداقل مناسبت مطلوب (79/0) بالاتر بود. یافته ها و نتایج: الگوی بومی در قالب ابعاد ده گانه ی بینش الهی و متافیزیک، اصول و اخلاق، عواطف، مهارت ها، رفتارها، توسعه ی روابط، نتایج برای کارکنان، فرهنگ، جوسازمانی و بهره وری شناسایی گردید. خلأهای پژوهشی رهبری مثبت گرا در کشور و به ویژه در سطح ساختارهای آموزشی همچون مدارس بسیار مشهود است. پردازش این سازه در بافت و زمینه های مختلف می تواند به غنای آن کمک شایانی نماید.

فرهنگ سازمانی، استنباط مشترکی است که اعضای سازمان نسبت به آن دارند. این احساس مشترک موجب درک عمیق فرهنگی نسبت به مسائل سازمان و حرکت جمعی به سوی اهداف سازمان می شود(رحیم زاده و اعرابی، 1383؛ رابینز، 1990). تحقیق حاضر، با استفاده از روش همبستگی، به بررسی رابطه میان فرهنگ سازمانی و کیفیت ماندگاری نیروی انسانی متخصص در موسسات آموزش عالی دولتی شهر ایلام می پردازد. جامعه آماری این پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه های دولتی شهر ایلام است و ابزار اندازه گیری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته با مقیاس لیکرت است. به منظور پاسخگویی به پرسش های پژوهش، از تحلیل رگرسیون استفاده شد و نتایج حاصل از اجرای رگرسیون ساده، حاکی از رابطه مستقیم و خطی بین ویژگی های فردی، ویژگی های مدیریت و ویژگی های سیستم با کیفیت ماندگاری است؛ همچنین پس از برازش یک رگرسیون چندگانه برای سه متغیر مستقل، متغیر ویژگی های مدیریت با بالاترین ضریب، تاُثیرگذارترین عامل بر کیفیت ماندگاری شناخته شد. متغیر ویژگی های سیستم نیز در جایگاه بعدی قرار گرفت و متغیر ویژگی های فردی به دلیل عدم معناداری از مدل حذف شد؛ همچنین به منظور مقایسه دو دانشگاه، برای تک تک متغیرها، آزمون معناداری انجام شد و در نتیجه این مقایسه، محاسبه برتری میانگین دانشگاه ایلام در متغیر فرهنگ سازمان مشاهده شد و بین دانشگاه های مطالعه شده در خصوص متغیر کیفیت ماندگاری تفاوت معناداری مشاهده نشد.

هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی شاخص های رتبه بندی گروه های آموزشی دانشگاه های دولتی و طراحی و تدوین چهارچوب مفهومی رتبه بندی گروه های آموزشی این دانشگاه ها بر اساس معیارها و مؤلفه های مختلف بود. طرح این پژوهش از نوع پژوهش های ترکیبی با رویکرد اکتشافی است. جامعه آماری، افراد صاحب نظر در رشته های علوم تربیتی و متخصصان حوزه آموزش عالی و دارای سوابق مدیریتی در نظام آموزش عالی کشور بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند گلوله برفی تعداد 14 نفر انتخاب شدند. داده ها با مطالعات کتابخانه ای، تحلیل محتوای اسناد و مصاحبه نیمه ساختاریافته با جامعه آماری گردآوری شد. برای به دس ت آوردن اعتبار و روایی داده ها از دو روش بازبینی مشارکت کنندگان و مرور خبرگان غی ر ش رکت کنن ده در پژوهش استفاده شد. داده ها به روش تحلیل محتوا بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان داد که رتبه بندی گروه های آموزشی با چهار عامل اصلی شامل عامل درون داد با چهار ملاک، عامل فرایند با سه ملاک، عامل برون داد با چهار ملاک و عامل پیامد با سه ملاک قابل انجام است.