فرشته موتابی

فرشته موتابی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۱ مورد.
۲۱.

نقد/بازخوانی بخشودگی خیانت زناشویی از منظر فلسفه "هم سخنی" مارتین بوبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هم سخنی اینترسابجکتیویته ارتباط قلمرو میان خیانت زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۸ تعداد دانلود : ۷۲۳
از منظر فلسفه هم سخنی بوبر، تعامل فرد با زوج شرکت کننده در خیانت زناشویی تنها می تواند در یک تعامل «من-آن»ی (یک تعامل مونولوگ) یا یک تعامل «من-تو»یی (یک تعامل دیالوگ) باشد. در تعامل اول فرد، همسر خود را به صورت سابجکتیو درک کرده و وی را بر مبنای اطلاعات گذشته اش با جز محدودی از وجود خود، بخش محدودی از وجود وی را تجربه می کند. در تعامل «من-تو»یی فرد همسر آسیب رسان خود را به صورت اینترسابجکتیویته، با تمامی وجود خود، تمامی وجود وی را به صورت یک وحدت یکپارچه و در زمان حال به جای تجربه کردن، در قلمروی «میان» قرار می دهد و وی را در یک ارتباط هم سخنی به جای یک ارتباط یک طرفه درک می کند. در این مقاله پس از نقد مفهوم بخشودگی خیانت، ارتباط در قلمروی میان «من-تو» به عنوان معنای اصیل بخشودگی مورد بحث قرار گرفته است.
۲۲.

بخشودگی خیانت و عوامل مؤثر بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خیانت بخشودگی عوامل مؤثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۶۴۳
پیمان شکنی زناشویی عواقب جدی ای را برای روابط و افراد درگیر در آن به همراه دارد. یکی از راه هایی که به فرد خیانت دیده کمک می کند تا اثرات این عواقب را بر روی خود و روابطش کنترل کند، بخشودگی است. در محیط های بالینی بخشودگی به عنوان یک راهبرد درمانی برای کاهش خشم و رنج عاطفی ناشی از خیانت مورد استفاده قرار می گیرد. در صورت نیاز به استفاده از بخشودگی در محیط های بالینی جهت بهبودی از عوارض خیانت باید دانسته شود بخشودگی چیست و چه عواملی منجر به شکل گیری آن می شوند. در این صورت است که می توان در جریان مداخلات درمانی این عوامل را شناسایی کرده و برای ایجاد یا تقویت آن ها برنامه ریزی شود. در سطح پیشگیری نیز به کارگیری این عوامل در حوزه ی فرزند پروری و تعلیم وتربیت، جامعه را در پرورش افراد بخشنده یاری می دهد. افراد با مجهز شدن به این عوامل در هنگام رو به رویی با خطاهایی از جمله خیانت بهتر می توانند خود را از عواقب آن مصون بدارند.
۲۳.

The Phenomenology of Shame: A Qualitative Study(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Shame emotions Phenomenology

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۳۰۶
Shame is one of the emotions that a person experiences in a variety of everyday situations and many cases it is annoying. Shame is known as a moral emotion, yet its role in psychopathology has been emphasized. This study aimed to examine the lived experience of shame in individuals . This research is a qualitative study with a phenomenological approach. This research describes in-depth what shame is and how it is experienced from the perspective of individuals. The participants included eight men and seven women who contributed to an in-depth unstructured interview. A seven-step Colaizzi method was used to analyze the data. Data were analyzed using MAXQDA (2018) software.Based on our findings, the eight themes of "physical reactions", "accompanying emotions", "making mistakes", "vicarious shame", "gaze of others", "being subject to judgment", " preoccupation" and three sub-themes of "worry", "rumination" and "blame", "existential shame" with the sub-themes of "inadequacy" and "feeling different" are the most common ones in people's experience of shame. Results are discussed regarding the existing literature. In general, the study of people's experience of shame shows that there are common themes in the description of different people from what they have experienced. The use of shame as a concept in psychotherapy may improve our understanding of the nature of some psychological problems.
۲۴.

تجربه بخشودگی در زنان دچار خیانت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خیانت بخشودگی پدیدارشناسی همسران ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۱ تعداد دانلود : ۵۱۰
زمینه: خیانت یکی از چالش های عمده ایست که زوجین درگیر وزوج درمانگران با آن روبه رو هستند. بخشودگی یکی از راهکارهایی است که به فرد خیانت دیده کمک می کند تا اثرات مخرب حاصل از خیانت را به حداقل برساند. هر چند بخشودگی مفهومی جهانی است اما عوامل مؤثر بر آن از فرهنگی به فرهنگ دیگر متفاوت می باشد. به همین منظور پژوهش حاضر از طریق بررسی تجارب زیسته ی بخشودگی در زنان خیانت دیده این عوامل را مورد جست و جو قرار داده است. هدف: این پژوهش با هدف شناخت تجربه ی زیسته ی بخشودگی زنان دچار خیانت زناشویی انجام شد. روش: با 10 نفر از زنانی که خیانت همسر خود را بخشوده و در پرسشنامه ی بخشودگی اینرایت نمره ی 266/5 و بالاتر دریافت کرده بودند مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته به عمل آمد. پس از مصاحبه با نفر دهم داده ها به اشباع رسید. یافته ها: برای تحلیل داده ها از روش 7 مرحله ای کلایزی استفاده گردید. نتایج حاصل از کدگذاری اولیه با شکل گیری 82 واحد معنایی همراه بود که با توجه به اشتراکات موجود آن ها در قالب 14 زیرمضمون دسته بندی شدند. در نهایت زیرمضمون ها در قالب 4 مضمون اصلی طبقه بندی شدند که عبارتند از: عوامل متمرکز بر فرد، عوامل متمرکز بر همسر، عوامل متمرکز بر رابطه و عوامل بیرونی . نتیجه گیری: به نظر می رسد بتوان یافته های نسبتاً جدید به دست آمده را با توجه به بافت فرهنگی تبیین نمود
۲۵.

تأثیر برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر پریشانی روان شناختی، تنظیم هیجان و ارتقای رضایت زناشویی زنان سازگار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی پریشانی روان شناختی تنظیم هیجان رضایت زناشویی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۶۲۲
ارتقای رضایت زناشویی یکی از راهکارهای مهم برای تقویت انسجام خانواده ها و ارتقای سلامت جامعه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر پریشانی روان شناختی، تنظیم هیجان و ارتقای رضایت زناشویی زنان انجام شد. روش پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون-پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان متأهل بالای ۱۸ سال شهر تهران در سال ۱۳۹۶ بودند. نمونه پژوهش ۶۰ زن متأهل دارای رضایت زناشویی متوسط بودند که با استفاده از نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در ۲ گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. و گروه آزمایش ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای در برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی شرکت کردند. شرکت کنندگان در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری به مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS، لوی باند و لوی باند، ۱۹۹۵)، پرسشنامه دشواری های تنظیم هیجان (DERS، گراتز و روئمر، ۲۰۰۴) و شاخص خشنودی زوجی (CSI، فانک و راگ، ۲۰۰۷) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود پریشانی روان شناختی (۱/۰>P، ۶۵/۸ =F)، بهبود تنظیم هیجان (۳۹/۳۱=F) و ارتقای رضایت زناشویی (۹۲/۱۹=F) زنان متأهل مؤثر بوده است (۱/۰>P). بر اساس این نتایج، برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی ضمن کاهش پریشانی روان شناختی و افزایش مهارت های تنظیم هیجان در زنان، در زمینه زوج درمانی نیز سودمند است و می تواند به عنوان یکی از روش های ارتقای رابطه زناشویی مورد استفاده قرار گیرد.
۲۶.

مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری گروهی و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال اضطراب فراگیر علائم و نشانه ها درمان شناختی رفتاری درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۶۲۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری (الگوی بورکوک) و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش علائم و نشانه ها و مولفه های شناختی اختلال اضطراب فراگیر انجام گرفته است. پژوهش فوق یک مطالعه تجربی دارای گروه مقایسه همراه با گمارش تصادفی، پیش آزمون- پس آزمون و پی گیری 4 ماهه است. جامعه پژوهش شامل کلیه زنان مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر شهر تهران است که دارای فرزند دختری در مقطع ابتدایی باشند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند است بدین صورت که از کلیه مدارس ابتدایی دخترانه شهر تهران، چندین مدرسه به شیوه هدفمند انتخاب شده و از مادران دانش آموزان خواسته شد تا پرسشنامه 7 سوالی اختلال اضطراب فراگیر را تکمیل نمایند. از آن دسته از مادرانی که در پرسشنامه مذکور نمره بالاتر از 7 (نقطه برش) بدست آورده ( 91 نفر) و سپس بوسیله مصاحبه ساختار یافته، مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر تشخیص داده شده بودند (32 نفر) خواسته شد تا در پژوهش شرکت نمایند. در این پژوهش از مقیاس 7 سوالی اختلال اضطراب فراگیر ، پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و مقیاس چرا نگرانی به منظور سنجش استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که بین اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش علائم و نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و نگرانی در مرحله پس آزمون و پی گیریتفاوت معناداری مشاهده نشد. این در حالی است که اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر باورهای مثبت درمورد نگرانی به صورت معناداری بیشتر از درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بوده است. بنابراین از نتایج پژوهش فوق اینگونه استنباط می شود که هر دو روش توانسته اند اثربخشی معناداری بر کاهش علائم و نشانه های اختلال اضطراب فراگیر و برخی از مولفه های های این اختلال داشته باشند.
۲۷.

اثربخشی زوج درمانی با رویکرد اسلامی بر رضایت زناشویی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی زوج درمانی با رویکرد دینی پروتکل زوج درمانی روان شناسی اسلامی روان شناسی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۲ تعداد دانلود : ۸۰۵
هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی زوج درمانی با رویکرد دینی بر رضایت زناشویی بود. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی، با روش پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را زوجین مراجعه کننده به مرکز مشاوره شهرستان ری تشکیل دادند که با رعایت ملاک های ورود و خروج 12 زوج انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جای گرفتند. ابزار پژوهش، پرسشنامه رضایت زناشویی محقق ساخته و پروتکل زوج درمانی با رویکرد دینی محقق ساخته بود. مداخله صورت گرفته بر روی گروه آزمایش به مدت 13 جلسه سه ساعت و نیم بوده و یکبار در هفته اجرا شد. پس از اتمام مداخله از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که زوج درمانی با رویکرد دینی رضایت زناشویی زوجین گروه آزمایش را در مقایسه با گروه گواه به صورت معناداری افزایش داده است.
۲۸.

رابطه بین همسر آزاری و نشانگان افسردگی در قربانیان زن: نقش تعدیل کنندگی ویژگی های شخصیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: افسردگی ویژگیهای شخصیتی همسرآزاری علیه زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۴۲۲۵
هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش تعدیل کنندگی ویژگی های شخصیتی در رابطه میان همسرآزاری علیه زنان با نشانه های افسردگی در آن ها بود. مواد و روش   ها روش پژوهش پیمایشی و از نوع همبستگی است. 400 زن متأهل با روش نمونه گیری در دسترس، به سه پرسش نامه همسرآزاری قهاری، افسردگی بک ( BDI-II ) و ویژگی های شخصیتی NEO پاسخ دادند. تحلیل داده ها به روش رگرسیون سلسه مراتبی و با استفاده از نرم افزار spss 22 انجام شده است. یافته   ها زنانی که دچار همسرآزاری می شوند، به طور معناداری دچار نشانه های افسردگی هستند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، از بین ویژگی های شخصیتی، تنها ویژگی توافق جویی بین خشونت روان شناختی و خشونت جنسی با میزان نشانگان افسردگی نقش تعدیل کنندگی ایفا می کرد. نتیجه   گیری با شناسایی و تشخیص ویژگی های شخصیتی در زنان قربانی همسر آزاری می توان زنان آسیب پذیر به خشونت را آموزش داد و درمان کرد.
۲۹.

مقیاس سیستمی-مثلثی خانواده: ابزاری برای سنجش روابط همسران و خانواده های اصلی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباط با خانواده همسر خانواده ایرانی مدل سیستمی- مثلثی خانواده مقیاس سیستمی - مثلثی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۸ تعداد دانلود : ۷۶۵
پژوهش حاضر با هدف تهیه ابزاری برای سنجش کیفیت رابطه همسران با خانواده های یکدیگر و بررسی ویژگی های روان سنجی آن بر اساس مدل سیستمی مثلثی خانواده ایرانی انجام گرفت. یک مخزن گویه 107 ماده ای با استفاده از ابزارهای مرتبط پیشین و مشورت با متخصصان و مصاحبه با افراد متأهل، تهیه و توسط 425 نفر (82 مرد و 343 زن) که به شکل در دسترس انتخاب شده بودند، پاسخ داده شد. پس از انجام تحلیل عامل اکتشافی به شیوه متعامد، سه عامل اتحاد با همسر (17 ماده)، مرزبندی منعطف بین همسر و خانواده اش (35 ماده) و پیوستگی با خانواده همسر (35 ماده) استخراج شد که همسو با نظریه سیستمی مثلثی و قادر به پیش بینی 47/27درصد واریانس کل بود. روایی صوری مقیاس بر اساس نظر هشت متخصص و با استفاده از ضریب توافق (ضریب همبستگی درون طبقه ای)محاسبه شد که برای خرده مقیاس اتحاد زناشویی 0/84، مرزبندی منعطف 0/81 و پیوستگی 86/0 (001/0>p) بود. ضریب آلفای کرونباخ برای تمام سوالات پرسشنامه 0/98 و برای زیرمقیاس های اتحاد، مرز و پیوستگی به ترتیب عبارت بودند از: 0/95، 0/96 و 0/97. ضریب پایایی پس از 15 روز برای کل پرسش نامه 96/0 و برای زیرمقیاس های اتحاد، مرز و پیوستگی به ترتیب عبارت بودند از: 0/95، 0/94 و 0/90.
۳۰.

الگوی پیش بینی کننده شادکامی زناشویی در افراد متأهل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی شادکامی زناشویی عوامل درون فردی عوامل بین فردی عوامل جمعیت شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۳۹۲
هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل پیش بینی کننده شادکامی زناشویی و ارائه مدل پیشنهادی برای پیش بینی شادکامی زناشویی افراد متأهل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر زنان و مردان متأهل با دامنه سنی 20 تا 50 سال و ساکن شهر تهران بودند که حداقل دو سال از زندگی مشترک آنها گذشته باشد. نمونه گیری در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول نمونه گیری به صورت در دسترس بود و 67 نفر از افراد متأهل به پرسش نامه های رضایت زناشویی انریچ و شادکامی زوجین تگریان پاسخ دادند. در مرحله دوم و به شیوه هدفمند با 20 نفر از افراد متأهلی که در هر دو پرسش نامه نمرات بالایی کسب کرده بودند، مصاحبه انجام شد. در نهایت با استفاده از تجزیه و تحلیل داده های پژوهش کیفی (کدگذاری باز، محوری و انتخابی) به تدوین کدها و مقوله ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که چهار دسته از عوامل در شادکامی زناشویی نقش ایفا می کردند. این چهار دسته شامل عوامل جمعیت شناختی مثل فاصله سنی، تحصیلات و درآمد، عوامل درون فردی مثل گذشت، عوامل بین فردی مثل پذیرش و عوامل مربوط به خانواده ها می باشند. با توجه به نتایج این طور به نظر می آید که از بین این عوامل، عوامل درون فردی به خصوص ویژگی های شخصیتی خود فرد و درک و استانداردهای وی نقش بسزایی در پیش بینی شادکامی زوجین داشتند.
۳۱.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه رفتارهای اجتماعی انتظاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اضطراب اجتماعی روایی پایایی رفتارهای انتظاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۷ تعداد دانلود : ۵۹۵
زمینه و هدف: پژوهش حاضر، با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه رفتارهای اجتماعی انتظاری (ASBQ یا Anticipatory social behaviors questionnaire) در جمعیت دانشجویی انجام شد. مواد و روش ها: شرکت کنندگان در این پژوهش 460 نفر (280 نفر دختر، 180 نفر پسر) بودند که پرسش نامه رفتارهای اجتماعی- انتظاری را تکمیل کردند و 284 نفر (198 نفر دختر، 86 نفر پسر) که علاوه بر پرسش نامه رفتارهای اجتماعی- انتظاری، چک لیست اضطراب و فوبی اجتماعی (SPAI یا Social phobia and anxiety inventory)، پرسش نامه ارزیابی فراوانی اجتناب مخفی (SAFE یا Subtle avoidance frequency examination)، مقیاس فوبی اجتماعی (SPIN یا Social phobia inventory) و مقیاس هراس اجتماعی (SPS یا Social phobia scale) را پاسخ گفتند. 55 بیمار مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی نیز به ASBQ پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون t مستقل، تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA)، ضریب همبستگی Pearson، ضریب Cronbach’s alpha و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها: در محاسبه روایی ملاکی، ضریب همبستگی Pearson بین نمره ASBQ با نمره های پرسش نامه های ذکر شده معنی دار بود. انجام روایی تحلیل عاملی، ساختار دو عاملی برای این پرسش نامه به دست داد و محاسبه روایی تمایز گروهی با روش آزمون t مستقل و MANOVA نشان داد که تفاوت نمره ASBQ و خرده مقیاس های آن در دو گروه مبتلا به اضطراب اجتماعی و غیر مبتلا در سطح معنی دار بود. همچنین، همسانی درونی پرسش نامه رفتارهای اجتماعی انتظاری بر حسب ضریب Cronbach’s alpha بالا و قابل قبول به دست آمد و پایایی بازآزمایی نیز تأیید شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج می توان گفت که نسخه فارسی ASBQ ابزاری معتبر برای سنجش رفتارهای اجتماعی- انتظاری در جمعیت ایرانی است.
۳۲.

اطمینان جویی در افراد مبتلا به اسکروپولاسیتی نجس- پاکی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مطالعه کیفی اسکروپولاسیتی نجس - پاکی اطمینان جویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۳ تعداد دانلود : ۷۲۹
هدف :اطمینان جویی یک مشکل رایج در جمعیت بالینی اختلالات اضطرابی بوده و به شکل ویژه ای در اختلال طیف وسواسی -جبری مشهود است .از این رو هدف از مطالعه حاضر ادراک تجربه پدیدارشناختی اطمینان جویی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس نجس- پاکی و ارائه مدل اکتشافی بوده است . روش پژوهش :برای دستیابی به این هدف با استفاده از روش شناسی کیفی و انجام مصاحبه عمیق انفرادی نیمه ساختار یافته با 13 بیمار مبتلا به اختلال وسواس نجس- پاکی، تجربه زیسته این بیماران درباره اطمینان جویی مورد اکتشاف قرار گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده های این مطالعه با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مضمونی (تحلیل محتوا عرفی ) و به کار بستن روش های کدگذاری باز، محوری و گزینشی، به شناسایی 5 مقوله اصلی و معرفی مدل اکتشافی( ترسیم نقشه مفهومی ) اطمینان جویی انجامید. این 5 مقوله اصلی شامل عوامل راه انداز اطمینان جویی ،محتوا اطمینان جویی ،فرآیند اطمینان جویی ، انگیزه اطمینان جویی و معیارهای توقف اطمینان جویی بودند . نتیجه گیری : ضمن اشاره به کاربست نظری و فواید بالینی نتایج ، یافته ها در قالب مدل شناختی- رفتاری اختلال وسواس نجس- پاکی مورد بحث قرار گرفته اند.برای فهم بهتر روابط بین مقوله های اصلی و زیر مقوله ها ،نقشه مفهومی از روابط ارایه شده است . اسکروپولاسیتی نجس- پاکی، اطمینان جویی ،مطالعه کیفی ، تحلیل محتوا
۳۳.

واکنش به تعارض زناشویی: مطالعه ای بین نسلی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تعارض زناشویی واکنش به تعارض نسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۳۰۸
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه واکنش افراد متأهل ، به تعارض زناشویی در طول سه نسل اخیر زنان و دو نسل اخیر مردان انجام شد. روش : پژوهش حاضر، از نوع مطالعه کیفی بود و جامعه آماری آن، کلیه افراد متأهل متعلق به سه نسل از ساکنین تهران در سال 1392 بودند. نمونه گیری، در دو مرحله و به صورت در دسترس و هدفمند انجام شد. داده های پژوهش از طریق مصاحبه عمقی با 9 نفر در هر گروه نسلی (نسل اول، دوم و سوم زنان و نیز نسل دوم و سوم مردان) که جمعاً شامل 45 نفر بودند، به دست آمد. این مصاحبه ها در گروه زنان، با مراجعه به محل زندگی و در گروه مردان، به صورت تلفنی انجام گرفت. سپس داده ها با روش تحلیل محتوا کدگذاری شدند. یافته ها: در این پژوهش، اطلاعات از طریق مصاحبه با 9 دختر، 9 مادر و 9 مادربزرگ جمع آوری شد که میانگین سنی این سه گروه به ترتیب 27، 49 و 71، انحراف معیار سنی آن ها به ترتیب 5/2، 7/4 و 1/6 و دامنه تغییرات سنی آن ها به ترتیب 6، 14و 20 بود. هم چنین فرآیند مصاحبه با 9 پسر و 9 پدر نیز صورت گرفت که میانگین سنی این دو گروه نسلی 28 و 45، انحراف معیار آن ها 2/1 و 3/6 و دامنه تغییرات سنی آن ها 4 و 19 بود. پس از تحلیل داده ها، میزان اجتناب از تعارض در نسل دوم، بیش تر از نسل سوم مشاهده شد. هم چنین مردان اجتناب کم تری را در مقایسه با زنان در طرح موضوعات تعارض برانگیز گزارش کردند. نتیجه گیری: به نظر می رسد که عواملی مانند تفاوت سنی، چرخه زندگی و تفاوت در استاندارد های افراد، بر نوع رفتار آن ها در حین تعارض زناشویی اثرگذار است.
۳۴.

نقش واسطه ای نارسایی راهبردهای تنظیم هیجان در رابطه بین شدت هیجان منفی و انگیزش ایمنی با نشانه های اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب تنظیم هیجان آگاهی بدنی کنترل توجه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی اضطراب فراگیر
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان هیجان مثبت و منفی
تعداد بازدید : ۱۵۴۹ تعداد دانلود : ۱۶۵۶
پژوهش های اخیر، به بررسی نقش نارساتنظیم گری هیجان در رشد و تداوم نشانه های اضطرابی پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای نارسایی راهبردهای تنظیم هیجان در رابطه بین شدت هیجان منفی و سیستم انگیزش ایمنی با نشانه های اضطراب فراگیر بود. تعداد 621 نفر (392 دختر، 229 پسر) از دانشجویان دانشگاه های تهران در این پژوهش شرکت کردند. شرکت کنندگان پرسشنامه نشانه خلقی و اضطرابی- نسخه کوتاه (MASQ-SF)؛ مقیاس دشواری تنظیم هیجان (DERS)، مقیاس شدت عاطفی (AIM)، پرسشنامه حساسیت به تنبیه و حساسیت به پاداش (SPQRS)، مقیاس کنترل توجه (ACS)، پرسشنامه آگاهی بدنی (BAQ)، پرسشنامه تجربه ها (EQ) و پرسشنامه راهبردهای تنظیم هیجان (ERQ) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان داد که شدت هیجان منفی و سیستم انگیزش ایمنی رابطه مثبت معنادار دارند. هم چنین، از بین راهبردهای تنظیم هیجان تنها مولفه کنترل توجه از راهبرد توجه کردن و راهبرد اجازه دادن با برانگیختگی اضطرابی رابطه منفی داشتند. در این پژوهش، نقش واسط ه ای آگاهی بدنی از راهبرد توجه کردن و ارزیابی مجدد در رابطه بین شدت هیجان منفی و سیستم انگیزشی ایمنی با نشانه های اضطرابی تایید نشد، درحالی که سایر راهبردهای تنظیم هیجان، نقش واسطه ای معنادار داشتند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که راهبردهای توجه کردن، اجازه دادن و فاصله گرفتن در تشکیل نشانه های اضطرابی تاثیرگذار هستند. بنابراین، توجه به این راهبردهای تنظیم هیجان می تواند به شناخت بهتر نشانه های اضطرابی و درمان کارآمدتر منجر شود.
۳۵.

کفایت هیجانی در دختران نوجوان بر اساس بهزیستی ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دختران نوجوان بهزیستی فاعلی تحلیل مضمونی کفایت هیجانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان رضایت از زندگی
تعداد بازدید : ۹۹۹ تعداد دانلود : ۶۵۵
مقدمه: بهزیستی ادراک شده (فاعلی) با دربرداشتن مؤلفه های هیجانی و شناختی، یکی از مهم ترین عوامل م رتبط با سلامت روانی و جسمی قلمداد می شود. این پژوهش درصدد بررسی مقایسه ای مضمون کفایت هیجانی در دو گروه دختران نوجوان ایرانی با ادراک بیشتر و کمتر بهزیستی بود. روش: با استفاده از نمونه گیری موارد شدید و در نظر داشتن حداکثر تنوع شرایط، داده ها از طریق سه روش مصاحبه های عمیق (10 نفر)، تکمیل جملات ناتمام (37 نفر) و نوشتار روایتی (32 نفر) گرداوری شد و بر اساس تحلیل مضمونی براون و کلارک، تحلیل محتوا انجام شد. یافته ها: یافته ها پنج مضمون کلی را نشان داد که یکی از آن ها مضمون کفایت هیجانی بود. کفایت هیجانی متشکل از هفت طبقه شناخت هیجانی، مدیریت هیجان های خود، مدیریت هیجانی در روابط متقابل، توجه به هیجان های دیگران و همدلی، ابراز هیجان ها، میزان امید در باور و عملکرد و تعادل در شور و هیجان برای مضمون کفایت هیجانی بود. نتیجه گیری: این طبقه ها با توجه به مبانی فرهنگی و نظری مورد بحث قرار گرفته است
۳۷.

ویژگی های روانسنجی پرسشنامه پردازش پس از رویداد در جمعیت دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خرد پرسشنامه سه بعدی خرد پرسشنامه از خودفراروی بزرگسالان مقیاس ارزشهای بنیادین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۷ تعداد دانلود : ۴۲۸
زمینه: پردازش پس رویدادی، نشخوارفکری در مورد ناکارآمدی ادراک شده در موقعیت های اجتماعی است که به عنوان عامل مهمی در حفظ اختلال اضطراب اجتماعی مطرح شده است. هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه پردازش پس رویدادی (;PEPQ راچمن، گروتر-اندرو و شافران،2000) در جمعیت دانشجویی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی دانشگاه شهید بهشتی بود. نمونه شامل 460 نفر (280 نفر دختر و180 نفر پسر) بودند که پرسشنامه پردازش پس رویدادی را تکمیل کردند و 284 نفر (198 نفر دختر، 86 نفر پسر) که علاوه بر آن، چک لیست اضطراب و فوبی اجتماعی ،پرسشنامه ارزیابی فراوانی اجتناب مخفی، مقیاس خود سنجی اضطراب اجتماعی لیبوویتز و مقیاس هراس اجتماعی را نیز پاسخ گفتند. همچنین، 55 نفر بیمار مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به پرسشنامه پردازش پس رویدادی پاسخ گفتند. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون، آلفای کرونباخ، آزمون t گروه های مستقل و تحلیل عامل تاییدی استفاده شد. یافته ها: بین نمره پردازش پس رویدادی با نمره های چک لیست اضطراب و فوبی اجتماعی، پرسشنامه ارزیابی فراوانی اجتناب مخفی، مقیاس خود سنجی اضطراب اجتماعی لیبوویتز و مقیاس هراس اجتماعی همبستگی معناداری وجود دارد که حاکی از روایی سازه های همگرای این ابزار است. تحلیل عامل تاییدی ساختار تک عاملی را تایید کرد و روایی تمایز گروهی با روش آزمون t مستقل نشان داد که نمره پرسشنامه پردازش پس رویدادی در گروه مبتلا به اضطراب اجتماعی به طور معناداری از گروه غیرمبتلا بالاتر است. همچنین، همسانی درونی پرسشنامه پردازش پس رویدادی بر حسب آلفای کرونباخ محاسبه شد (85/0=α) و پایایی بازآزمایی نیز تایید شد. همچنین آزمون t گروه های مستقل نشان داد، آزمودنی ها با دیدگاه تصویر خود بیرونی نسبت به افراد با دیدگاه تصویر خود درونی، نمره بالاتر در پرسشنامه پردازش پس رویدادی، اضطراب صفت و همه پرسشنامه های مربوط به اضطراب اجتماعی دارند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین به نظر می رسد نسخه فارسی پرسشنامه پردازش پس رویدادی ابزاری معتبر برای سنجش پردازش پس رویدادی در جمعیت ایرانی است.
۳۸.

مقایسه ارتباط با خانواده همسر در زنان و مردان متأهل ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارتباط با خانواده همسر سازگاری زناشویی تفاوت های جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۳ تعداد دانلود : ۵۷۵
پژوهش حاضر با هدف مقایسه ارتباط با خانواده همسر در زنان و مردان انجام گردید. بدین منظور یک پرسشنامه اولیه طراحی و برروی یک نمونه 735 نفری (385 زن و350 مرد) که به شکل نمونه گیری در دسترس از شش شهر بزرگ ایران انتخاب شده بودند اجرا شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین زنان و مردان در ابعاد مختلف رابطه با خانواده همسر تفاوت های معناداری موجود است. بین زنان و مردان در برآورد سهم خانواده همسر در تعارضات زناشویی (03/2=Z، 001/0>P)، میزان توهین به خانواده همسر در جریان مشاجره با همسر (70/1=Z، 006/0>P) و اطلاع رسانی به خانواده همسر درباره اختلافات زناشویی (256/18=، 003/0>P) تفاوت معناداری مشاهده شد. زنان نسبت به مردان رابطه خود را با خانواده همسر بی ثبات تر (927/21=، 001/0>P) و کیفیت آن را پایین تر (76/1=Z، 004/0>P) و رضایت کمتری نسبت به آن گزارش کردند (46/5- =t، 001/0>P). زنان بیش از مردان اعتقاد داشتند که خانواده همس رش ان از آن ها انتظ ارات غی رمع ق ول دارن د (04/5=، 02/0>P) و در حوزه های بیشتری با آنها تعارض پیدا می کردند. در مورد شیوه های حل تعارض با خانواده همسر، روش های مورد ترجیح در هر دو جنس، نشان ندادن واکنش علی رغم ناراحتی بود. اما زنان بیشتر از مردان شیوه های کاهش تماس و رفت و آمد، درخواست مداخله از همسر و عدم ابراز واکنش را مورد استفاده قرار می دادند. در حالی که مردان از روش های نادیده گرفتن تعارض و یا گفتگوی مستقیم بیشتر از زنان استفاده می کردند. نتایج این پژوهش نشان داد که در هر دوجنس، افراد با مادر و خواهر همسر خود بیشتر رابطه مطلوب برقرار می کنند. همچنین در هر دو جنس، بیشترین احتمال برقراری رابطه نامطلوب با مادر همسر و پس از آن همشیر غیرهمجنس با همسر وجود داشت. پدر همسر پایین ترین رتبه را در برقراری رابطه مطلوب یا نامطلوب دارا بود. جمع بندی نتایج تحقیق نشان می دهد که زنان روابط نامطلوبتری را به نسبت مردان با خانواده همسرشان تجربه می کنند. محققان این یافته را از جنبه های روانشناختی، جامعه شناختی و فرهنگی مورد بحث قرار داده اند و تاکید داشته اند که با توجه به نقش مهم کیفیت رابطه با خانواده همسر در موفقیت یا شکست ازدواج زوجین ایرانی، نیاز به طراحی مداخلات خاص درمانی یا پیشگیرانه و حساس به جنسیت و فرهنگ در این حوزه کاملا محسوس است.
۳۹.

تحلیل کیفی بهزیستی فاعلی از دیدگاه دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی فاعلی دختران نوجوان تحلیل کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۵۳
سطوح مختلف اقتصادی اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و ادراک کلی از شادکامی و رضایت از زندگی) از جامعه دختران مقطع راهنمایی انجام شد. برای گردآوری داده ها، چهار شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته (10 نفر)، بحث در گروه های متمرکز (سه گروه شش نفری)، تکمیل جمله های ناتمام (140 نفر) و نوشتار روایتی (100 نفر) مورد استفاده قرار گرفت. بعد از مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی با درنظر گرفتن ملاک های اعتبار در پژوهش کیفی، نتایج تحلیل کیفی طبقه بندی شد. یافته ها نشان دادند دختران نوجوان ایرانی، بهزیستی را در شش مقوله روابط، خودپنداشت، فردیت، عواطف، برخورداری از رفاه و سلامت و ارزش های معنوی شخصیتی ادراک می کنند. این یافته ها بر اساس مبانی فرهنگی و روی آورد روان شناسی مثبت مورد بحث قرار گرفت.
۴۰.

مقایسه استانداردهای زندگی مشترک در قومیتهای ایرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: استانداردهای رابطه سرمایه گذاری ابرازی سرمایه گذاری ابزاری قومیتهای ایرانی کنترل و قدرت مرزها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۱
مقدمه: ساختار شناختی نقش تعیین کننده ای در تعاملات افراد و رضایت آنها از زندگی مشترک ایفا می کند. از مهم ترین وجوه ساختار شناختی در افراد استانداردهاست که تحت تأثیر فرهنگ، محیط زندگی و تجربیات زندگی فرد شکل می گیرند. هدف این پژوهش مقایسه استانداردهای زندگی مشترک در قومیتهای ایرانی است. روش: این پژوهش یک طرح پیمایشی بوده که با روش نمونه گیری در دسترس، در بین 360 نفر (30 مرد و30 زن از هر قومیت) از شهروندان متأهل 18 سال به بالا اجرا شده است. این نمونه متعلق به شش قومیت فارس، ترک، کرد، لر، بلوچ و عرب بوده و در شهرهای مربوط به قومیت خود متولّد شده و زندگی می کردند. ابزار این پژوهش شامل پرسشنامه استانداردهای اختصاصی رابطه برای ارزیابی استانداردها بودند. یافته ها: میان زنان و مردان قومیتهای مختلف از نظر استانداردها تفاوت وجود دارد. در هر چهار حوزه استانداردها، مردان و زنان ترک نمرات بالاتری را نسبت به مردان و زنان سایر قومیتها کسب کردند. مردان قومیت بلوچ در استانداردهای حوزه کنترل و قدرت، سرمایه گذاری ابزاری و سرمایه گذاری ابرازی نمرات پایین تری کسب کردند. در برخی از استانداردها در میان زنان و مردان هر قومیت تفاوت معنادار وجود داشت. استانداردهای زنان قومیت عرب در حوزه های (مرزها، کنترل و قدرت، سرمایه گذاری ابرازی) بالاتر از مردان این قومیت بود. استانداردهای زنان قومیت بلوچ نیز در حوزه های (کنترل و قدرت، سرمایه گذاری ابزاری و ابرازی) بالاتر از مردان این قومیت بود. استانداردهای زنان قومیت فارس نیز در حوزه سرمایه گذاری ابزاری و ابرازی بالاتر از مردان این قومیت بود. بحث: یافته ها دلالت بر تفاوت در شناختهای قومیتهای ایرانی دارد. چرا که افراد متعلق به هر یک از این قومیتها در محیط متفاوت، با خرده فرهنگها، تجربیات و هنجارهای خاصی که اسنادها و استانداردهای آنها را در طی سالیان متمادی شکل داده اند، زندگی و رشد کرده اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان