محمد کاویانی

محمد کاویانی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۴ مورد.
۱.

رابطه سبک زندگی اسلامی با شادکامی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال چهارم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: رضایت از زندگی دانشجویان شادی سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵۳ تعداد دانلود : ۳۵۵۴
این پژوهش با هدف بررسی رابطه سبک زندگی اسلامی با شادی در رضایت از زندگی دانشجویان شهر اصفهان انجام شد. جامعه آماری از میان دانشجویان سال تحصیلی 89ـ90 شهر اصفهان 300 دانشجو به صورت نمونه گیری تصادفی از 3 دانشگاه (اصفهان، صنعتی مالک اشتر، صنعتی اصفهان) انتخاب و پرسش نامه های 29 سؤالی شادی (آکسفورد)، 5 سؤالی رضایت از زندگی ((SWLS و سبک زندگی اسلامی کاویانی بر روی آنان اجرا شد. این پژوهش با روش آمار توصیفی و رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان میدهد که سبک زندگی اسلامی و شادکامی، با رضایت از زندگی دانشجویان در سطح (001/0p<) و شادکامی با 6 خرده مقیاس سبک زندگی اسلامی ((ILST در سطح (001/0p<) و خرده مقیاس سلامت با رضایت از زندگی در سطح (001/0p<) همبستگی مثبت و معناداری دارند.
۲.

منابع انگیزش اخلاقی با رویکرد تطبیقی بین دیدگاه علامه طباطبایی و مازلو(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۹

کلید واژه ها: اخلاق انگیزش علامه طباطبایی اخلاق اسلامی مازلو روان شناسی اخلاق منبع انگیزش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی تاریخچه و مکاتب آراء تربیتی مکاتب فلسفی مکاتب شرق و اسلام
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی تاریخچه و مکاتب آراء تربیتی مکاتب فلسفی مکاتب غربی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش انگیزش در تعلیم و تربیت
تعداد بازدید : ۳۴۹۹ تعداد دانلود : ۱۷۴۱
این پژوهش که با هدف بررسی منابع انگیزش از دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو و مقایسه آن دو دیدگاه انجام شد به دنبال پاسخگویی به این سؤال بود که: منبع انگیزشی رفتار اخلاقی انسان ها چیست؟ روش این پژوهش تحلیل عقلی و نظری متون دینی و روان شناختی است. این پژوهش از یک سو، دارای رویکردی میان رشته ای بین اخلاق و روان شناسی و از سوی دیگر پژوهشی علمی _ دینی است. براساس بعضی از دستاوردهای این پژوهش، علامه طباطبایی سه نظریه «اخلاق یونانی»، «اخلاق دینی» و «اخلاق قرآنی» را به ترتیب با سه منبع انگیزشی «تحسین اجتماعی»، «ثواب اخروی» و «محبت مبتنی بر توحید» مورد تأکید قرار می دهد. مازلو نیز بر دیدگاه «اخلاق مبتنی بر نیاز و فطرت» تأکید کرده است. بین دیدگاه علامه طباطبایی و آبراهام مازلو پنج وجه تشابه و چهار وجه تفاوت کشف شد.
۳.

کمیسازی و سنجش سبک زندگی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال چهارم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: مقیاس جهت گیری مذهبی روان شناسی اسلامی سنجش دینی سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۳۶۶
هدف این پژوهش فراهم ساختن زمینه ای برای کمیسازی و سنجش سبک زندگی اسلامی است. با مطالعه روشمند متون اسلامی و روان سنجی، پرسش نامه ای 135 سؤالی تهیه شد. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه اصفهان و طلبه های حوزه علمیه قم در سطح کارشناسی بوده اند. سیصد نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و دو آزمون «سبک زندگی اسلامی (محقق ساخته)» و «جهت گیری مذهبی» روی آنها اجرا شده است. داده ها، با روش تحلیل عاملی، آلفای کرونباخ و تحلیل مانوا، تحلیل شده و نتایج نشان میدهد که آزمون سبک زندگی اسلامی از پایائی «786/.» بهره مند است. نتایج تحلیل عوامل نیز روائی و ساختار عاملی مناسبی را نشان میدهد. روائی هم زمانِ آن با آزمون جهت گیری مذهبی نیز از طریق ضریب همبستگی پیرسون (644/.)، به دست آمد این پژوهش نشان میدهد که سبک زندگی اسلامی قابل کمی شدن است و آزمون ساخته شده، ویژگیهای روان سنجی لازم را دارد.
۴.

سبک زندگی خانوادگی از دیدگاه قرآن و مدرنیته(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۴

کلید واژه ها: سبک زندگی روان شناسی اسلامی خانواده مدرن سبک زندگی اسلامی مطالعات قرآنی خانواده اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق معاشرت[اجتماعی]
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی اخلاق کاربردی اخلاق خانواده
  5. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی کلیات فلسفه‌ تعلیم و تربیت
  6. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
  7. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت اخلاقی
تعداد بازدید : ۳۲۹۱ تعداد دانلود : ۲۵۱۵
هدف این پژوهش عبارت است از یک بررسی تطبیقی میان سبک زندگی خانوادگی از دیدگاه قرآن و مدرنیته؛ سؤال اصلی این است که نقاط اصلی تمایز میان آن دو کدام است؟ به این منظور، با تکیه بر روش توصیفی−تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه ای و رویکرد علمی−دینی به مطالعه آموزه های قرآن کریم و دیدگاه های اندیشمندان مدرنیته و آمارهای جوامع متأثر از آن، پرداختیم. دستاورد اصلی این تحقیق این است که هفت تفاوت عمده بین آن دو، کشف شد؛ بعضی از آن تفاوت ها عبارت است از: 1. سبک زندگی قرآنی، بر آزادی «خدامحور» و سبک زندگی مدرنیته، بر آزادی «انسان محور» مبتنی است؛ 2. خانواده، در سبک زندگی قرآنی، برخلاف سبک زندگی مدرنیته، جایگاهی والا دارد؛ 3. ساختار خانواده اسلامی بر ازدواج «شرعی و قانونی»، «خانواده دوجنسیتی» و «خانواده تک شوهری»، تأکید دارد، در حالی که در سبک زندگی مدرنیته، خانواده، از ارزش چندانی، برخوردار نیست و بشر در ساختار خانواده، آزادی کامل داشته و خانواده «هم بالینی»، خانواده «تک جنسیتی» و خانواده «چندشوهری» تجویز می گردد. براساس این تفاوت ها، تفاوت های دیگری نیز شکل می گیرد.
۵.

نگاه مفهومی و فلسفی به برخی روش­های تحقیق در روان شناسی (مشاهده، درون نگری و اندازه گیری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش شناسی علوم انسانی سال شانزدهم پایز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۶۴ و ۶۵

کلید واژه ها: روش شناسی علم دینی اندازه گیری استنباط روان شناسی دینی - بومی بونگه فلسفة روان شناسی درون نگری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی
تعداد بازدید : ۲۹۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۲۶
این پژوهش با هدف بررسیِ ضرورت مفهوم شناسی، در پژوهش های روان شناختی و ارائة برخی تفاوت دیدگاه ها در مفاهیم روش شناختی، از دیدگاه روان شناسی اسلامی ‐ بومی انجام شده است. برای پاسخگویی به این پرسش که آیا در فلسفة روان شناسی، دربارة مفاهیم روش شناختی مانند «روش علمی»، «نیمه علمی»، «غیر علمی»، «مشاهده»، «درون نگری»، «اندازه گیری» و... اتفاق نظر وجود دارد یا خیر، به دیدگاه های برخی فیلسوفان روان شناسی، به ویژه بونگه، فیلسوف روان شناسی در دانشگاه مک گیل کانادا، و فیلسوفان اسلامی، مراجعه و با روش تحلیل عقلی و نظریِ دیدگاه های آنان، از دیدگاه دینی ‐ بومی و با توجه به اقتضای آن مفاهیم، جایگاه روش های مورد بحث در روان شناسی دینی ‐ بومی بررسی شد. برخی یافته های پژوهش عبارت است از: وجود اختلاف نظر در باب مفاهیمی مانند روش علمی، نیمه علمی و...، قابل جمع نبودن این همانی روان ‐ عصبی با پذیرش درون نگری، ضرورت قطعیِ انجام آزمایش و داشتن تجربه اما ناکافی بودن آن، قابل تعمیم نبودن برخی یافته های مطالعات حیوانی به انسان.
۷.

بررسی تطبیقی دیدگاه های غزالی و بندورا در تربیت اخلاقی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۱

کلید واژه ها: اخلاق غزالی تربیت اخلاقی اصول تربیت اخلاقی بندورا روش ها و عوامل تربیت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی تاریخچه و مکاتب آراء تربیتی مکاتب فلسفی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
تعداد بازدید : ۲۴۳۰ تعداد دانلود : ۱۳۹۹
هدف این پژوهش عبارت است از بررسی تحلیلی و مقایسه ای آرای ابوحامد غزالی و آلبرت بندورا در بارة تربیت اخلاقی در حیطه نظری و تعیین میزان انطباق و آنها با یکدیگر در حیطه کاربرد. سؤال اصلی این است که دیدگاه های غزالی و بندورا در زمینه تربیت اخلاقی چیست و مشتمل بر چه عناصری است؟ این پژوهش رویکردی میان رشته ای دارد و در آن از روش کتابخانه ای و سپس تحلیل محتوایی متون علمی به شیوه تعقلی استفاده گردیده و تلاش شده است تا آرای آنان در حوزه های پنج گانه اهداف، مبانی انسان شناختی، اصول، روش ها و عوامل تربیت اخلاقی استخراج شود. دستاوردهای پژوهش نشان داد که در برخی از «مبانی انسان شناختی» بین دو دیدگاه ، هماهنگی، و در برخی موارد اختلاف قطعی وجود دارد. در محور «اهداف تربیت اخلاقی» نیز، غزالی فضیلت گرای مبتنی بر ایمان به خدا است اما بندورا به دنبال فضائل اخلاقی نیست بلکه روی کردی عمل گروانه معطوف به موقعیت و ناظر به مهارت خودکنترلی اخلاقی دارد. پس در هدف گذاری تربیتی اختلاف فراوان دارند. در «اصول تربیت اخلاقی» نیز موارد تشابهی دارند؛ اگر چه گاهی، در تفسیر یک اصل تربیتی، مختلف می شوند. در مجموع، آرای تربیت اخلاقی غزالی گسترده تر و جامع تر از آرای بندوراست ولی آرای بندورا از انسجام و مؤیدات تجربی بیشتری برخوردار است.
۹.

روش شناسی ساخت یک مقیاس اسلامی (معیار مرجع)؛ ویژگی ها و محدودیت ها(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۶

کلید واژه ها: روش شناسی مقیاس روان سنجی روان شناسی اسلامی سنجش دینی سبک زندگی اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای شخصیت
تعداد بازدید : ۲۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۰۳
چکیده: هدف پژوهش، ارائه روش شناسیِ ساختِ آزمون سبک زندگی اسلامی، ویژگی ها و تفاوت آن با دیگر آزمون ها است. سؤال اصلی این است که آیا نحوه ساخت یک آزمون دینیِ معیار مرجع با آزمون هنجار مرجع یکسان است؟ برای پاسخ دادن عینی تر و روشن تر به این سؤال، روش و مراحل ساخت و ویژگی های روان سنجیِ یک آزمون معیار مرجع (آزمون سبک زندگی تجویزی اسلام) را مورد بحث قرار دادیم. در این پژوهش، قدم به قدم، ساخت یک آزمون هنجار مرجع را مورد دقت و تأمل قرار می دهیم تا تفاوت ها و تشابه ها معلوم شود. در این پژوهش معلوم شد که نحوه مطالعه متون دینی (جامعه مورد مطالعه)، کیفیت استخراج منبع سؤال ها، نحوه انتخاب کردن آنها و روش به دست آوردن روایی محتوایی، از مواردی است که بین آزمون های روان شاختیِ موجود (که هنجار مرجع است) با آزمون های دینی معیار مرجع تفاوت وجود دارد و گاهی باعث اشتباه محققان می شود. مواردی، مانند: روایی صوری، دقت های لازم در اجرا، به دست آوردن پایایی کل آزمون و هر یک از مؤلفه های آن (آلفای کرونباخ)، تحلیل عاملی و شناسایی عوامل تشکیل دهنده آزمون، استنباط های آماری از داده های آن، از مواردی است که بین دو نوع آزمون مشترک است و تفاوتی بین دو نوع آزمون وجود ندارد.
۱۱.

چالش قهر و مهر در قرآن و روان شناسی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین ۱۳۸۷ شماره ۲

کلید واژه ها: پرخاشگری قرآن کریم روان شناسی اجتماعی رفتار حمایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱۶ تعداد دانلود : ۱۰۹۸
در این پژوهش، دو مفهوم از روان‏شناسی اجتماعی، یعنی رفتار حمایتی و پرخاشگری را به اختصار معرفی کرده و سپس به ارزش‏یابی آنها از دیدگاه قرآن پرداخته‏ایم. نتایج این پژوهشِ موضوع محور عبارت است از: الف) اصل اولیه بر رفتار حمایتی است و پرخاشگری به هنگام ضرورت، انجام می‏شود؛ ب) رفتار حمایتی به سه شکل مالی، عاطفی و رفتاری صورت می‏گیرد؛ ج) تنها هنگامی از رفتار حمایتی نهی می‏شود که اولاً، سبب تقویت دشمنان و دشمنی آنها با اسلام بشود؛ ثانیا، به تقویت صفات منفی مانند تنبلی و احساس ذلت بینجامد؛ د) پرخاشگری، نه قابل نفی مطلق و نه قابل دفاع مطلق است؛ ه) همواره در طول زندگی بشر، پرخاشگری وجود داشته است؛ و) هدف از پرخاشگری، باید معقول و در جهت اصلاح فرد و جامعه باشد؛ ز) نوع پرخاشگری باید با هدف مورد نظر سازگار باشد؛ ح) قرآن، به شیوه‏های گوناگون پرخاشگری (عملی و کلامی) پرداخته است.
۱۲.

رابطه‌ی مؤلفه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری در نگرش‌های مذهبی دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی ۱۳۸۷ شماره ۳

کلید واژه ها: نگرش مذهبی رفتار سنجش روانی شناخت‌ها عواطف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۳ تعداد دانلود : ۱۲۳۶
چکیده: این پژوهش با هدف بررسی نگرش‌های مذهبی دانشجویان و به دست آوردن رابطه‌ی بین مؤلفه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری آن انجام شده است. سؤال اصلی تحقیق این است که برای تقویت نگرش‌های مذهبی جوانان و نوجوانان چقدر و چگونه باید بر هر یک از مؤلفه‌های سه‌گانه‌ی آن سرمایه‌گذاری کرد؟ این تحقیق، به سؤال‌های جانبی دیگری نیز دارد. ابزار مورد استفاده، آزمون جهت‌گیری مذهبی است که آذربایجانی (1382) آن را ساخته، اعتباریابی و پایایی‌سنجی کرده است. یکی از ویژگی‌های این آزمون این است که پرسش‌های هفتادگانه‌ی خود را در حوزه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری توزیع کرده است. این آزمون در بین چهار گروه دانشجویی، با نمونه‌گیری تصادفی ‌اجرا و داده‌های آن از طریق نرم‌افزار spss و به‌کار‌گیری آزمون‌های آماری متناسب با هر کدام از سؤالات پژوهش مثل هم‌بستگی، آزمون‌های تعقیبی شفه، t، خی دو و تحلیل واریانس یک‌راهه ‌تحلیل شده است. از جمله‌ی نتایج به دست آمده این است که نگرش‌های مذهبی دانشجویان بر خلاف اینکه گاهی، پایین تلقی شده، از آن اظهار نارضایتی می‌شود، بالا و در محدوده‌ی چارک سوم است؛ حیطه‌های عاطفی، شناختی و رفتاری، در نگرش‌های مذهبی دانشجویان، با یکدیگر رابطه‌ی معنی‌داری دارند.
۱۳.

ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸

کلید واژه ها: مقیاس شغل ویژگی شخصیتی ویژگی اخلاقی حوزویان استعداد شغلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی ارزیابی، سنجش وآمار آزمونهای مشاوره شغلی
تعداد بازدید : ۱۶۲۲ تعداد دانلود : ۹۴۶
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب انجام شد. بدین منظور، ویژگی های اخلاقی و شخصیتی عالمان دین، از متون اسلامی و بررسی های میدانی، استخراج و با تبدیل آن به شاخص های قابل اندازه گیری، پرسشنامه ای 160 گویه ای تدوین گردید. ابتدا در سطح محدود (30 نفر) به عنوان پیش آزمون اجرا گردید و ضریب همسانی درونی بالایی دارد (آلفا برابر با 957/0) را نشان داد. سپس در نمونه 200 نفری از طلاب، در سطح دو و بالاتر در حوزه علمیه قم (94-1393) اجرا شد. آلفای کرونباخ آن برابر با 957/0 به دست آمد. روایی آزمون نیز از طریق روایی محتوایی، روایی سازه و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفته و تأیید شد. در نتیجه، ارزیابی مقیاس سنجش استعداد شغلی طلاب نشان داد که این پرسشنامه از روایی و پایایی بالایی برخوردار است و شرایط علمی یک مقیاس معتبر روان شناختی را داراست و می توان آن را در مشاوره شغلی طلاب مورد استفاده قرار داد.
۱۴.

شیوه های تقویت انگیزش رفتار مطلوب در آیات قرآن و روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اخلاق وحیانی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 59 - 80

کلید واژه ها: انگیزش رفتار مطلوب روانشناسی اسلامی تنظیم رفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۳ تعداد دانلود : ۶۱۲
یکی از مسیرهای شکل گیری روانشناسی اسلامی، مسأله گزینی از زندگی روزمره و پاسخ  با تکیه بر آموزه های قرآن و روایات است؛ انگیزه عامل، از مسائلی است که در زندگی روزمره حضوری پررنگ دارد؛ فرد مسلمان می تواند انگیزه های مثبت خود را تحت تاثیر آموزه های قرآنی تقویت کند.  این پژوهش با هدف بررسی شیوه های تقویت انگیزش رفتار مطلوب در آیات قرآن و روایات اسلامی انجام شد. به این منظور، گزاره های مرتبط با این موضوع شناسایی و استخراج شده و سپس با بکارگیری روش تحلیل محتوای کیفی مورد بررسی قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان داد که «آگاه سازی به ویژگی های مثبت فرد»، «تسهیل عمل»، «عمومی سازی تکلیف و عمل»، «تصور رفتار اخلاقی با خود»، «عمل به میزان توان» و «تصور پشیمانی و حسرت بی حاصل» به عنوان شیوه های تقویت انگیزه رفتار مطلوب در منابع دینی به کار رفته اند. همچنین موارد یاد شده در این نوشتار به همراه مستندات دینی آنها تبیین شد؛ برای الگوسازی و استفاده از آن شیوه ها در انجام رفتارهای مطلوب، نمونه هایی نیز از کاربست آن شیوه ها در رفتار ذکر شد.
۱۵.

شکل دهی سبک زندگی و دین پذیری کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلید واژه ها: سبک زندگی تربیت اسلامی فرزندپروری تربیت پذیری دین پذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۷۵۸
۱۷.

عوامل شناختی انگیزش اخلاقی قرآن کریم؛ مبتنی بر منبع انگیزش «نفی ناهماهنگی شناختی»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 123-137

کلید واژه ها: عوامل انگیزش اخلاقی انگیزش اخلاقی روان شناسی اخلاق منبع انگیزش نفی ناهماهنگی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۱ تعداد دانلود : ۵۸۹
این پژوهش به دنبال استخراج عوامل انگیزش اخلاقی در ساحت شناختی، مرتبط با منبع انگیزش درونی «نفی ناهماهنگی شناختی» از منظر قرآن کریم است. ساحت شناختی و منبع انگیزش مذکور به دلیل اهمیت بالای انگیزشی آن، در این پژوهش در اولویت قرار گرفت. شیوه این پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل محتوای متن است. عوامل انگیزش اخلاقی، وسیله و مسبّب عمل است. این عوامل برای به حرکت درآوردن انسان، با گرایش های درونی انسان (منابع انگیزش اخلاقی) ارتباط برقرار کرده و با تکیه بر آنها، بستر لازم برای فرایند رفتار را رقم می زنند. روش مطالعه و پژوهش در خصوص واژه روان شناختی عوامل و منابع انگیزش اخلاقی در قرآن کریم، عمدتاً بر اساس رفتارهای اخلاقی انسان در قرآن کریم بوده است. اوامر، نواهی الهی به رفتارهای اخلاقی/ ضداخلاقی دریچه ورود به بحث انگیزش اخلاقی بود و آیه مربوط از نظر ترغیب به این رفتار و یا ترک آن بررسی شد. تعقل و اندیشه ورزی، مواجه کردن انسان با علم و قطع خود، ایجاد هویت اخلاقی با پنج زیرعنوان خطابات قرآنی، نکوهش های قرآنی، مراقبت و مسئولیت انسان نسبت به خود، افزایش خودکارآمدی و حشر و بازگشت انسان به سوی خدا به عنوان منابع انگیزش اخلاقی شناختی از قرآن کریم استخراج گردید. در نهایت، فرایند نظری عوامل شناختی، در ارتباط با منبع انگیزش «نفی ناهماهنگی شناختی» در قالب یک نمودار بازنمایی شد.
۱۸.

بررسی تطبیقی انگاره مربیان مسلمان و مربیان غربی درباره عادت و تربیت و نسبت میان آنها: از مفهوم تا کاربرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی سال بیست و هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۵

کلید واژه ها: عادت تربیت مربیان مسلمان مربیان غربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۴۱۷
هدف این مقاله، بازشکافت پیوند عادت با تربیت از دیدگاه گروهی از مربیان مسلمان و مربیان غربی است تا روشن شود: الف. آنان درباه مفهوم تربیت چه نگرشی دارند؛ ب. عادت را چگونه تعریف می کنند؛ ج. چه نسبتی را میان عادت و تربیت حاکم می دانند؟ در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، پس از شناسایی و گزینش شماری از مربیان مسلمان و مربیان غربی برای واکاوی نگرش آنان به مفهوم تربیت، عادت و نسبت عادت با تربیت، اطلاعات کتابخانه ای لازم گردآوری شد، سپس یافته های گردآمده توصیف و تحلیل شد و معلوم شد که مربیان مسلمان ایجاد عادات نیکو را در متربی روا و اصولاً عادت آفرینی را از روش های تربیتی می دانند. دانشمندان غربی در این باره رویکردی همسان ندارند و به سه دسته تقسیم می شوند: الف. شماری از آنها عادت را برای تربیت سودمند می دانند؛ ب. گروهی عادت را برای تربیت زیانبار می شمارند؛ ج. برخی هم کاربرد عادت را در تربیت به شرط شئ و به شکل مشروط پذیرفته اند.
۱۹.

تحلیل روان شناختی «انفعالات» و بررسی رابطه آنها با «اختیار» از دیدگاه قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۶ 43 - 66

کلید واژه ها: عواطف انفعالات انگیزش احساسات هیجانات اختیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۹۳
انسان در بعضی موقعیت ها، حالت انفعالی به خود می گیرد؛ برای مثال خشمگین می شود؛ ماهیت این انفعالات چیست؟ و آیا با اختیار انسان و با ثواب و عقاب هماهنگ است یا از انسان سلب اختیار می کند؟ هدف پژوهش تحلیل روان شناختی انفعالات و اشاره ای به رابطه آن با اختیار است؛ برخی از پرسش های پژوهش عبارت اند از: «انفعالات در ساحت روانی انسان چگونه تحلیل روان شناختی می شود؟»، «اقسام انفعالات از دیدگاه قرآن کدام است و چه رابطه ای با مختار بودن انسان دارند؟»، «مصادیق انفعالات قرآنی کدام است؟»، «انفعالات در قرآن چگونه توصیف می شوند؟»، «تبیین عِلّی انفعالات چگونه است؟»، «پیش بینی و مدیریت انفعالات چگونه ممکن است؟»؛ این پژوهش به روش تفسیر موضوعی (شناسایی آیات مرتبط، بررسی دلالت آیات، رعایت بافت معنایی و سیاق آیات و ملاحظه معانی کنایی و التزامی آیات) انجام شده است. بعضی از دستاوردهای این پژوهش عبارت است از: 1. عواطف انسانی به سه نوع انگیزش، هیجان و احساسات تقسیم می شوند؛ 2. انفعالات بسیار فراوان هستند و حالت های پیوستاری و ترکیبی نسبت به یکدیگر دارند؛ 3. انفعالات (هیجان ها و احساسات) نوعاً در انسان با آثار فیزیکی همراهند و در وی تمایل به عملکرد ایجاد می کنند؛ 4. وجود انفعالات با اختیار انسان منافات ندارند.
۲۰.

پیش بینی طلاق عاطفی بر اساس سبک های تصمیم گیری و ساختار قدرت در خانواده در زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۵) 129-151

کلید واژه ها: سبک های تصمیم گیری ساختار قدرت طلاق عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۰ تعداد دانلود : ۴۵۲
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی طلاق عاطفی بر اساس سبک های تصمیم گیری و ساختار قدرت در خانواده در زنان شاغل شهر شاهرود می باشد. در این پژوهش توصیفی- همبستگی، کلیه زنان شاغل شهر شاهرود به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند که از میان آن ها با استفاده از جدول مورگان و نیز به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. جهت جمع آوری داده ها نیز از پرسشنامه های استاندارد سبک های تصمیم گیری اسکات و بروس (1995)، ساختار قدرت مهدوی و صبوری خسروشاهی (1382) و همچنین طلاق عاطفی گاتمن (1995) بهره برده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده های خام با استفاده از آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که از میان ابعاد مختلف سبک های تصمیم گیری، سبک های تصمیم گیری شهودی و عقلانی، از مهم ترین پیش بینی کننده های طلاق عاطفی می باشند و ضریب بتا برای سبک های تصمیم گیری آنی، اجتنابی، شهودی و وابستگی مثبت، اما برای سبک تصمیم گیری عقلانی منفی می باشد. همچنین، هر سه بعد «شیوه اعمال قدرت»، «ساخت روابط قدرت» و «حوزه ها و قلمرو اعمال قدرت» توانایی پیش بینی طلاق عاطفی را دارند. با توجه به اینکه سبک های تصمیم گیری و ساختار قدرت در خانواده، طلاق عاطفی را پیش بینی می کنند، می توان با بهبود وضعیت تصمیم گیری و اصلاح ساختار قدرت در خانواده به کاهش طلاق عاطفی در زنان شاغل شهر شاهرود کمک کرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان