علی معینی

بسیاری از سازمان ها به منظور تسهیل فرآیندها و ارائه خدمات نو آورانه، توجه ویژه ای به استفاده از خدمات مرکز داده جهت میزبانی از  سکوها، خدمات و ابزارهای نوین برای مدیریت و راهبری  سامانه های خود نشان می دهند. در حوزه امنیت سایبری مرکز داده، برای شناخت علل تهدیدات سایبری و سپس حل مسائل نیاز است، تمام جوانب درنظر گرفته شوند. بنابراین ما در این پژوهش بدنبال شناسایی و ارائه کدهای مدیریتی هستیم که در آن تمامی جوانب درونی و بیرونی امنیت سایبری در نظر گرفته شود. در این پژوهش با الگو گیری از چارچوب کلی امنیت سایبریNIST  و چارچوب بسط داده شده موجود، نسبت به شناسایی جامع کدهای تامین امنیت و حفاظت از زیر ساخت اصلی مرکز داده، اقدام نمودیم تا ضمن اتخاذ راهبرد یکپارچه، هوشمندی لازم با اشتراک اطلاعات و یادگیری از حملات قبلی در سازمانها جهت بهبود فرایند پاسخ و بازیابی ایجادگردد. در این پژوهش بمنظور شناسایی و ارائه کدهای مدیریتی چارچوب جامع امنیت سایبری مرکز داده با روش مرور نظام مند از طریق جستجو در پایگاه وب او ساینس و اسکپوس و مقالات داخلی تعداد 1831 سند استخراج شد که پس از بررسی های لازم 63 مورد از آن ها به عنوان اسناد مرتبط شناسایی و با استفاده از روش فراترکیب، بررسی و کدگذاری شدند و کدهای استخراج شده در ذیل 5 مقوله اصلی (برگرفته از الگوی NIST)، 23 مولفه و 108 کد مدیریتی قرار گرفتند که مربوط به امنیت سایبری مرکز داده یعنی شناسایی، محافظت، کشف، پاسخگویی و بازیابی بودند.

نظریه کنش گر-شبکه، در مفهوم اجتماعی آن، رویکردی برای تجزیه و تحلیل جامعه شناختی در حوزه مطالعات علم و فناوری است که بر درک چگونگی رسیدن چیزها به موقعیت هایی که در آن قرار دارند متمرکز است؛ اما در سال های اخیر، این نظریه به عنوان رویکردی روش شناختی جهت تحلیل نحوه استفاده از محصولات فناوری در محیط کار و توصیف ابعاد مختلف سیستمهای اجتماعی-فنی، مورد توجه پژوهش گران قرار گرفته است. با وجود نمونه های متعددی از پژوهش های مبتنی بر روش شناسی کنش گر-شبکه، چارچوب مدونی برای آن معرفی نشده است و در داخل کشور نیز نمونه ای برای استفاده از این نظریه در قالب روش شناسی یافت نشد. پژوهش حاضر می کوشد تا ضمن تبیین روش شناختی از این نظریه، به روش تحلیلی-توصیفی، چارچوبی نظام مند برای گردآوری و تحلیل داده ها در بستر این نظریه معرفی نماید. امکان و اعتبار چارچوب پیشنهادی در قالب مطالعه موردی، مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج پژوهش می تواند در کاربست نظام مند روش شناسی کنش گر-شبکه، به ویژه در داخل کشور مفید باشد.

: رویکرد توسعه کسب وکار در صنایع و بازارهای متعدد به سوی رقابت مبتنی بر پلتفرم تغییر کرده است.این رویکرد نسبتا نوظهور مستلزم اتخاذ دیدگاه های مدیریتی متفاوت و تعریف مدل های کسب وکار مقتضی است. توانمندی مالک پلتفرم تضمین کننده موفقیت و پایایی پلتفرم نبوده، بلکه پایایی و عمکلرد پلتفرم در گرو قابلیت های شرکا و ترکیب روابط دو و چندجانبه است. از این رو اتکا به اصول تدوین مدل های کسب وکار خطی جهت طراحی مدل های کسب وکار پلتفرم اثربخش به نظر نمی رسد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف پرکردن شکاف پژوهشی موجود در زمینه مدل های کسب وکار پلتفرم و ارائه چارچوبی جامع جهت تدوین مدل های کسب وکار متناسب با نیازمندی ها و مشخصات پلتفرم ها انجام شده است. بدین منظور و جهت شناسایی مؤلفه های سازنده مدل کسب و کار پلتفرم از مرور نظام مند متون و شیوه پژوهشی فراترکیب استفاده شده است. پس از استخراج مطالعات پژوهشی انجام شده در سالهای 2008 تا 2019 از پایگاه های علمی معتبر و پالایش یافته ها مبتنی بر معیارهای مشخص، محتوای 32 مقاله پژوهشی منتخب مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته است. ارائه چارچوبی جامع با در نظرگرفتن ویژگی های خاص یک پلتفرم، اهمیت مشارکت اعضای آن و شیوه متفاوت ارزش آفرینی در آن، دستاورد اصلی این پژوهش است. نتایج حاصل از تحلیل و فراترکیب در قالب چارچوب تدوین مدل کسب و کار پلتفرم در دو سطح تعریف شده است که سطح اول شامل شش بعد اصلی و سطح دوم شامل 22 مؤلفه مدل کسب وکار پلتفرم است. محور اساسی مدل پیشنهادی، همکاری و خلق مشترک ارزش میان اعضای پلتفرم است که زیربنای اصلی موفقیت در پلتفرم هاست.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، شناسایی شاخص های دارای اولویت، بر اساس تحلیل کیفی نتایج پژوهش های انجام شده و همچنین ارائه چارچوب سنجش عملکرد زنجیره تأمین خدمات امنیت اطلاعات است.روش: روش شناسی این پژوهش، توصیفی و کیفی بوده و در دو مرحله انجام شده است. ابتدا به کمک روش فراترکیب، 133 مقاله بررسی و پس از ارزیابی، 28 مقاله تأیید شدند. سپس با بهره گیری از روش CASP، 15 ﻣﻘﺎﻟ ﻪ ﺑﺮای اﺟ ﺮای ﺗﺤﻠی ﻞ کیﻔ ی ﻣﺤﺘﻮا ﺣﺪاﻗﻞ اﻣﺘیﺎز لازم را کﺴﺐ کردند. با بررسی مقاله ها، چارچوبی مفهومی برای اندازه گیری عملکرد زنجیره تأمین خدمات، ارائه شد. پس از تأیید پایایی نتایج، در مرحله دوم به منظور نگاشت چارچوب پیشنهادی به حوزه خدمات امنیت اطلاعات، با مراجعه به 10 نفر از خبرگان این حوزه و دریافت نظر آنها طی سه دور روش دلفی فازی، اعتبارسنجی به عمل آمد و مدل نهایی پژوهش طراحی شد.یافته ها: عملکرد زنجیره تأمین خدمات امنیت اطلاعات با 18شاخص و 34 زیرشاخص مؤثر، تحت مدل منطقی، ارزیابی شد و با مقدار ضریب هماهنگی کندال 742/0 به توافق خبرگان و متخصصان رسید. نتیجه گیری: بر اساس بررسی نظرهای خبرگان، زیرشاخص های دانش و مهارت، ارائه فناوری های امنیتی جدید و به روز دنیا و محرمانگی و امنیت اطلاعات، بیشترین میزان توافق و زیرشاخص های توانایی برآورد تقاضا، استفاده بهینه از ظرفیت و منابع، توانایی تحویل خدمات استاندارد، طراحی پاسخ مناسب برای مخاطره ها، توانایی ایجاد روابط مؤثر با تأمین کنندگان، قابلیت اطمینان به خدمات، هزینه کل تحویل خدمات، وفاداری مشتری و زمان پاسخ گویی به مشتری نیز دارای میزان اتفاق نظر شایان توجهی هستند. زیرشاخص های کل زمان جریان وجوه و توانایی سفارشی کردن درخواست مشتریان نیز، کمترین میزان اتفاق نظر را نشان می دهند.

هدف: معماری سازی سیستم به عنوان رویکردی برای مدیریت پیچیدگی، چهار روش کلاسیک را دربردارد. با وجود این، ابزار و تکنیک های مشخص و پذیرفت شده و در مجموع فرایندی برای ایجاد معماری سیستم های نوین وجود ندارد. از این رو، هدف از این پژوهش مشخص کردن روش شناسی هایی از حوزه تحقیق در عملیات برای معماری سازی سیستم است. روش: معماری سازی سیستم ها طبق تعاریف در حوزه تحقیق در عملیات، به عنوان یک مسئله در نظر گرفته شد. سپس بر اساس روش شناسی تحلیل جامع ریخت شناسی که یکی از روش شناسی های تحقیق در عملیات نرم است، ابعاد/ متغیرها و ارزش های/ شرایط مربوط به معماری سازی سیستم ها تعریف شدند. زمینه ریخت شناسی اولیه توسط پژوهشگر و مبتنی بر مبانی نظری معماری سازی سیستم تعریف شد. در ادامه، از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان حوزه معماری سازی سیستم و استفاده از تحلیل تم، زمینه ریخت شناسی نهایی به تأیید رسید. در نهایت مدل ریخت شناسی با کمک و همراهی مرکز ریخت شناسی سوئد مد ل سازی شد. یافته ها: پس از ارسال مدل به کمک نرم افزار Carma، ماتریس ارزیابی سازگاری متقاطع بر اساس مبانی نظری معماری سازی سیستم و تحقیق در عملیات تکمیل و در اختیار مؤسسه ریخت شناسی سوئد قرار گرفت. مدل در دور هفتم نهایی شد. پس از آن، پیکربندی ها/ سناریوهای گوناگون از انواع وضعیت معماری سازی سیستم ها با استفاده از نرم افزار Carma تعریف شد. نتیجه گیری: طبق نتایج ریخت شناسی، روش شناسی سیستمی نرم (SSM) بیشترین قابلیت را برای معماری سازی سیستم ها دارد.

زیست بوم کسب و کار بیانگر نقش مشارکتی و همزیستی سازمان در یک شبکه بزرگ تر بوده و شناخت آن مستلزم درک روابط میان اعضای آن است. این پژوهش با هدف بررسی زیست بوم ارتباطات سیار ایران و با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. در این پژوهش پس از نظرسنجی از خبرگان ارتباطات سیار کشور مرزهای زیست بوم سیار ایران تعریف شده است. سپس با استفاده از روش گلوله برفی بازیگران کلیدی زیست بوم ارتباطات سیار ایران شناسایی شده اند. طی انجام مصاحبه با مدیران سازمان های شناسایی شده داده های مرتبط با روابط موجود میان این بازیگران جمع آوری شده است. به کمک تکنیک تحلیل شبکه های اجتماعی شبکه روابط میان بازیگران ترسیم شده است. ارائه مدل بصری زیست بوم سیار ایران از نتایج این پژوهش است. نتایج حاصل از تحلیل شبکه به دست آمده نشان داد دو اپراتور شبکه ارتباطات سیار کشور، بالاترین مرکزیت را در شبکه داشته و به عبارتی رهبران زیست بوم ارتباطات سیار ایران محسوب می شوند. بررسی شاخص بینابینی بازیگران در شبکه ترسیم شده نیز حاکی از آن بود که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی پس از دو اپراتور مذکور نقش بینابینی برجسته تری را در این شبکه ایفا می کند. از بین بخش های اصلی این زیست بوم، نهادهای کنترلی و نظارتی قوی ترین ارتباطات را در کل شبکه دارند و قدرتمندترین بخش زیست بوم ارتباطات سیار ایران به شمار می آیند.

Cloud computing is a new technology that considerably helps Higher Education Institutions (HEIs) to develop and create competitive advantage with inherent characteristics such as flexibility, scalability, accessibility, reliability, fault tolerant and economic efficiency. Due to the numerous advantages of cloud computing, and in order to take advantage of cloud computing infrastructure, services of universities and HEIs need to migrate to the cloud. However, this transition involves many challenges, one of which is lack or shortage of appropriate architecture for migration to the technology. Using a reliable architecture for migration ensures managers to mitigate risks in the cloud computing technology. Therefore, organizations always search for suitable cloud computing architecture. In previous studies, these important features have received less attention and have not been achieved in a comprehensive way. The aim of this study is to use a meta-synthesis method for the first time to analyze the previously published studies and to suggest appropriate hybrid cloud migration architecture (IUHEC). We reviewed many papers from relevant journals and conference proceedings. The concepts extracted from these papers are classified to related categories and sub-categories. Then, we developed our proposed hybrid architecture based on these concepts and categories. The proposed architecture was validated by a panel of experts and Lawshe’s model was used to determine the content validity. Due to its innovative yet user-friendly nature, comprehensiveness, and high security, this architecture can help HEIs have an effective migration to cloud computing environment.

رایانش ابری، یک پارادایم رایانشی توزیع شده در مقیاس بزرگ است که نقش بسزایی در چابکی و نوآوری سازمانها دارد. این فناوری سبب کارایی هزینه، کاهش زمان دسترسی به بازار، سادگی استفاده، انعطاف پذیری و وفق پذیری در مقابل تغییرات محیطی می شود. در طول سالیان گذشته اهداف سازمانها از بهره مندی مزایای اولیه این فناوری مانند صرفه جویی هزینه به افزایش چابکی و نوآوری سازمان و پیاده سازی مفاهیمی مانند سازمان باز، نوآوری باز و غیره تکامل یافته است. علی رغم مزایا و فرصتهایی که این فناوری در اختیار سازمانها قرار می دهد اما هنوز در بسیاری از سازمانها بخصوص کشورهای در حال توسعه، اتخاذ این فناوری به کندی رخ می دهد. مشکل این است که اکثر پژوهشها در زمینه اتخاذ رایانش ابری به بررسی اثر تعداد محدودی از عوامل پرداخته و مدیران بدلیل عدم اطمینان از جامعیت عوامل درنظر گرفته شده به استفاده کاربردی از آنها نمی پردازند، لذا جهت رفع این نقصان، این پژوهش با بررسی پژوهشهای گذشته با رویکرد نظام مند، برای اولین بار از رویکرد فراترکیب جهت تحلیل و ترکیب عاملهای مختلف و ارائه چارچوبی جامع، استفاده نمود. در این پژوهش با بررسی بیش از 2381 مقاله مجلات و کنفرانسهای معتبر در ارتباط با مبانی نظری موضوع، دسته بندی های مختلف شاخصها و عوامل موثر بر اتخاذ فناوری رایانش شناسایی شده و با استفاده از روش کیفی فراترکیب، چارچوب اولیه از این عوامل شامل نه حوزه (مقوله) اصلی و بیست زیر حوزه تدوین گردید و سپس با استفاده از نظر خبرگان عرصه فناوری رایانش ابری که به روش هدفمند و با استفاده از تکنیک گلوله برفی انتخاب شده بودند، با تشکیل گروه متمرکز (کانونی)، اعتبارسنجی و نهایی سازی شد. این چارچوب به مدیران سازمانها کمک می نماید تا قبل از پیاده سازی فناوری، دید جامعی از عوامل موثر بر اتخاذ فناوری کسب نموده و جهت مدیریت موثر هر عامل، برنامه ریزی راهبردی انجام دهند.

  نزدیک به دو دهه است که در دنیا ارائه انواع خدمات الکترونیکی از سوی سازمان ها آغاز شده است و بسیاری از پژوهشگران از رویکرد هوشمند سازی دولت سخن گفته اند. با این وجود تعریف دقیقی از دولت هوشمند، اجزاء و ابعاد آن که دارای اجماع باشد وجود ندارد. از طرفی هزینه بالای اجرای پروژه های خدمات الکترونیکی در سطح کلان، دولت ها را به مدل سازی اولیه دولت الکترونیکی و کنترل هزینه ها تشویق می کند. ازاین رو در این حوزه بیش از یک دهه است که مدل های مختلف توسعه، ارائه خدمات، ارزیابی و دیگر ابعاد دولت الکترونیکی مطرح و بحث شده است اما به دلیل نو بودن مباحث دولت هوشمند به عنوان نسل جدید دولت الکترونیک هنوز چارچوب و مدل مشخصی ارائه نشده است. هدف از این پژوهش احصاء و شناسایی اجزاء و ابعاد دولت هوشمند و طبقه بندی آن هاست؛ بنابراین تلاش شده است تا با روش فراترکیب به مطالعه نظام مند مستندات علمی مرتبط با بحث پرداخته و مدلی برای دولت هوشمند ارائه شود. در پایان با استفاده از روش آنتروپی شانون شاخص های هر بعد با توجه به مطالعات پیشین رتبه بندی می شود. نتیجه پژوهش نشان می دهد که دولت هوشمند دارای شش بعد است: 1 مدیریت و رهبری هوشمند، 2 زیرساخت و فناوری هوشمند، 3 تعامل هوشمند، 4 خدمات هوشمند، 5 محیط هوشمند و 6 امنیت هوشمند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مدل ارائه شده در مقایسه با پژوهش های دیگر کامل تر و دارای دسته بندی مشخص است. این پژوهش اولین پژوهش به منظور رتبه بندی شاخص ها و ابعاد دولت هوشمند است.  

هدف این مقاله ارائه مدلی مفهومی برای تبیین یکپارچه سازی سیستم های اطلاعات است. در این مقاله با گذر از مفهوم یکپارچه سازی سیستم های اطلاعات درون سازمانی، بر موضوع یکپارچه سازی بین سازمانی تأکید شده است. مسئله این است که یکپارچه سازی سیستم های اطلاعات چیست و سازمان ها در این حوزه با چه نوع مسائلی روبه رو می شوند؟ روش به کاررفته، روشی چهارمرحله ای است که بر مبنای تفکر سیستمی و نظریه های مطرح در این قلمرو طی می شود. از آنجا که تأکید مقاله بر سیستم های اطلاعات بین سازمانی است، ابتدا مدل مفهومی گسترش یافته قلمرو انفورماتیک سازمانی بین دو سازمان، ترسیم می شود. سپس این مدل در شبکه ای از سازمان ها گسترش می یابد. این مدل کاربردهای متعددی دارد؛ برای نمونه با استفاده از این مدل می توان فهرستی از موضوعات و مسائل فنی و مدیریتی مهم و لازم برای اجرای موفق پروژه های یکپارچه سازی تهیه کرد که بی توجهی به آنها موجب شکست برنامه های یادشده و پروژه های پرهزینه می شود. علاو بر این، با تجمیع گزاره های شناختی مستخرج از این مدل، می توان به نظریه ای مقدماتی درباره یکپارچه سازی سیستم های اطلاعات دست یافت.

امروزه بخش شایان توجهی از سازمان های فعال در حوزه معماری سازمانی، به ایجاد و بومی سازی چارچوب های معماری سازمانی می پردازند. این در حالیست که این تلاش ها صرفاً بر دانش و تجربه سازمان ها متکی اند و هیچ روشی برای توسعه چارچوب های معماری سازمانی در ادبیات این حوزه وجود ندارد. از این رو، این پژوهش کیفی با هدف تدوین روشی برای توسعه چارچوب های معماری سازمانی به انجام رسید. برای این منظور، 15 نسخه از پنج چارچوب معماری که بیشترین کاربرد را در سطح دنیا دارند، به کمک روش پدیدارشناسی تفسیری، تحلیل و تفسیر شده است. بر این اساس، روش توسعه چارچوب معماری سازمانی مشتمل بر هشت فرایند و شش مرحله تدوین شد. به کارگیری این روش می تواند نتایجی همچون کاهش ریسک، هزینه و زمان در توسعه چارچوب های بومی؛ بهبود مستندسازی فرایند ایجاد و بومی سازی چارچوب های معماری و مدیریت بهتر دانش در این زمینه را به همراه داشته باشد. تجزیه وتحلیل داده های کیفی و اعتبارسنجی پژوهش نیز بر اساس رهنمودهای ون مانن در حوزه پدیدارشناسی تفسیری به انجام رسید.

با توجه به روند روبه رشد تجارت الکترونیکی در دنیای کسب وکار، وب سایت ها بیش از پیش در سودآوری و موفقیت کسب وکارها نقش ایفا می کنند. از این رو محققان بسیاری از سال 1995 اقدام به ارائه مدل هایی برای ارزیابی وب سایت ها کرده اند. با این حال تعدد و ناهمگونی مدل های ارائه شده، جمع بندی و برداشت دقیق از این مدل ها را دشوار کرده است. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش فراتحلیل، مدل های پیشین به گونه ای در یک مدل تجمیع شود که ضمن مطابقت نسبی ساختار مدل با اغلب آنها، از جامعیت نسبی نیز برخوردار باشد. مزیت استفاده از فراتحلیل به جای استفاده از روش های کیفی رایج این است که در این روش، به جای تکیه بر قضاوت مؤلفان و خبرگان، دیدگاه های افرادی تجمیع شده است که در زمینه ارزیابی وب سایت صاحب نظرند و دارای مقالات داوری شده هستند. به بیانی دیگر، اعتبار این روش متأثر از اعتبار تمامی مدل های پیشینی است که در نشریه های معتبر ثبت شده اند.

امروزه تغییر در بیشتر سازمان ها پدیده ای اجتناب ناپذیر است و سازمان ها برای ماندن در بازار رقابت و کسب موفقیت و حفظ مشتریان، بایستی خود را با نیازمندی های جدید همسو سازند. فرایندهای کسب وکار یکی از اجزای اصلی سازمان است که دستخوش این تغییرات قرار می گیرد. به ویژه در محیط های کسب وکار پویا، فرایندهای کاری در زمان اجرا نیز تغییر می-کنند. توانایی اعمال درست تغییر در فرایندها و بررسی صحت آنها پیش از ب کارگیری از اهمیت ویژ ه ای برخوردار است. یکی از راه حل های ممکن، استفاده از یک مدل قابل اجرا همراه با مدل فرایند است. در این مقاله چارچوبی برای اعمال این تغییرات و بررسی صحت آنها از طریق یکپارچه سازی نمودار فعالیت UML2.0 به عنوان تکنیک استانداردی برای مدلسازی فرایندهای کاری و شبکه پتری رنگی، مدلی قابل اجرا، ارائه می شود.

در این مقاله رویکردی مبتنی بر هستان شناسی به منظور مدل سازی و مدیریت ویژگی ها و شایستگی ها در محیط های پرورش سازمان های مجازی ارایه می شود. ایجاد یک هستان شناسی و ساختار مفهومی از ویژگی ها و شایستگی های شرکای بالقوه سازمان مجازی و استفاده از آن در ایجاد یک سامانه مناسب برای انتخاب هوشمندانه شرکای سازمان مجازی به منظور اجرای پروژه های پژوهشی فناوری اطلاعات در این گونه سازمان ها از اهداف اصلی انجام این پژوهش است. از دلایل عمده در استفاده از هستان شناسی ها در مدل سازی و مدیریت ویژگی ها و شایستگی ها، حجم بالای اطلاعات، تنوع و ناهمگونی آن ها در سازمان ها است. از این رو هستان شناسی ها با توجه به ویژگی های منحصربه فردی خود می توانند در این راه یاری رسان مدیران محیط های پرورش سازمان های مجازی باشند. هستان شناسی ویژگی ها با قابلیت به کارگیری در تمامی محیط های پرورش سازمان های تحقیقاتی مجازی و هستان شناسی شایستگی ها با قابلیت به کارگیری در محیط های پرورش سازمان های مجازی با هدف پژوهش در حوزه معماری سرویس گرا و عامل ها، دو خروجی اصلی این پژوهش هستند. در توسعه این دو هستان شناسی از روش شناسی متوآنتولوژی و روش شناسی نیمه خودکار در توسعه هستان شناسی شایستگی ها که متناسب با قلمرو و اهداف ایجاد این دو هستان شناسی است، استفاده می شود. در نهایت با به کارگیری رویکرد گمز پرز، نتایج این دو فرآورده در حوزه ای خاص ارزیابی می شود.

با توجه به اهمیت پیش بینی در حوزه مسایل مالی و اقتصادی محققان همواره در تلاشند که از روش های دقیق تری در این زمینه بهره بگیرند تا به درک نسبی بهتری از وضعیت آینده بازار دست یافته، از نااطمینانی ها بکاهند. در این مقاله از شبکه عصبی GMDH مبتنی بر الگوریتم ژنتیک به عنوان ابزاری با قابلیت بالا در مدل سازی سیستم های غیر خطی پویای پیچیده، برای پیش بینی قیمت آمونیاک استفاده شده است. برای اتنخاب متغیرهای اثرگذار بر قیمت آمونیاک از دو روش تحلیل بنیادین و تکنیکی استفاده شده است. روش تحلیل بنیادین با تکیه بر تئوری عرضه و تقاضا و نگرش کلان اقتصادی، همه عوامل اثرگذار احتمالی بر قیمت را برای مدل سازی و پیش بینی قیمت به محقق پیشنهاد می کند، سپس با تکیه بر توانایی الگوریتم GMDH در شناسایی متغیرهای زاید، از میان همه عوامل اثرگذار احتمالی تنها از عناصر اثرگذارتر بر قیمت آمونیاک استفاده شده است تا پیش بینی های دقیق تر و بدون تورشی ارایه شود. دقت پیش بینی های انجام شده در بازه مورد بررسی بیش از 99 درصد است. در روش تحلیل تکنیکی، پیش بینی ها با تکیه بر رفتار گذشته قیمت در همان بازار (در اینجا آمونیاک خاورمیانه) نتایج دقیقی را به دست داده است. برتری شبکه عصبی GMDH در دقت پیش بینی قیمت آمونیاک نسبت به روش ARIMA در بخش پایانی مورد تایید قرار گرفته است.

در این پژوهش از شبکه عصبی GMDH مبتنی بر الگوریتم ژنتیک به عنوان ابزاری با قابلیت بالا در مدل سازی سیستم های غیرخطی پویای پیچیده، برای پیش بینی قیمت بنزین با دو روش قیاسی و قواعد تحلیل تکنیکی، استفاده کرده ایم. متغیرهای ورودی در روش قیاسی شامل تمام عوامل مؤثر(درون و برون سیستمی) بر قیمت بنزین و در روش تحلیل تکنیکی شامل میانگین های متحرک کوتاه و بلندمدت است. نتایج نشان دهنده دقت بیش از 96درصد پیش بینی و پایداری روش قیاسی و بیش از99درصد تحلیل تکنیکی است. اثر روز دوشنبه به عنوان یک معیار تحلیل تکنیکی در روش قیاسی، تایید شده است. همچنین، در مقایسه معیارهای خطا، دقت پیش بینی های شبکه عصبی GMDH به طور معناداری از الگوی رگرسیونی بهتر است.

در این مقاله، از رویکرد هوشمند تلفیقی، مشتمل بر نوعی از شبکه عصبی موسوم به GMDH و الگوریتم ژنتیک و بهینه سازی چند منظوره، برای تحلیل قیمت پیش خرید و پیش فروش نفت خام به منظور محاسبه حداکثر درآمد حاصل از پیش بینی در روندهای مختلف بازار مبتنی بر قواعد تحلیل تکنیکی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بازه زمانی 5 تا 10 روزه برای دوره های مختلف، بازار عایدی مطلق به 97% میرسد. هم چنین روند صعودی دارای بیش ترین عایدی و روند بیثباتی توام با تغییر، کم ترین عایدی را دارد.