ابوالفضل مشکینی

ابوالفضل مشکینی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶۱ تا ۸۰ مورد از کل ۱۴۹ مورد.
۶۱.

اثرگذاری مشارکت در توانمند سازی سکونتگاههای مساله دار شهری (مطالعه موردی : محله بانبرز ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۴ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۶) 147 - 161
تعداد بازدید : 889 تعداد دانلود : 707
روند فزاینده ی شهرنشینی مسائل را در ابعاد مختلف در پی داشته که یکی از این مسائل سکونتگاههای مساله دار شهری هستند که به شکلی خودرو و بدون برنامه شکل می گیرند. حل این مسئله نه با برخورد مقطعی، گزینشی و پراکنده کاری یا رهاسازی بلکه باید از طریق یک راهکار بنیادینی و بصورت ریشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. جدای از روش های برخورد با این سکونتگاهها، لحاظ کردن دیدگاه و نگرش ساکنین محلی از مهمترین مولفه های تاثیرگذار در فرآیند ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای مسئله دار بشمار می رود. این پژوهش امکان سنجی نقش مشارکت اجتماعی در توانمندسازی سکونتگاه مساله دار بانبرز و همچنین بسترسازی برای ارتقای شرایط محله به نحوی پایدار از طریق مشارکت ساکنین را هدف خود قرار داده است. روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و برای جمع آوری داده ها از ابزار کتابخانه ای و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله بانبرز می باشند ، حجم نمونه با فرمول کوکران با 5 درصد خطا، 376 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار spss از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد مشارکت اجتماعی به میزان 566/0 بر توانمندسازی سکونتگاه مورد بررسی موثر می باشد. همچنین 8/91 درصد از ساکنان محله تمایل به مشارکت فراگیر جهت ساماندهی و توانمندسازی محله از طریق مشارکت های تصمیم گیری و مدیریت، تامین مالی هزینه ها(انجام طرح ها) ، تامین نیروی انسانی برای توسعه محله دارند.
۶۲.

سنجش الگوی توزیع فضایی آسیب پذیری اجتماعی – کالبدی شهری در مخاطرات طبیعی (مطالعه موردی منطقه هفت شهرداری تهران )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال ششم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 49-70

کلید واژه ها: مخاطرات طبیعی آسیب پذیری اجتماعی و کالبدی منطقه 7 شهرداری تهران سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 789 تعداد دانلود : 419
شناخت الگوهای فضایی در آسیب پذیری نگاه جامعی به نقاط آسیب پذیر را شامل می شود و قدرت تحلیل را برای مسئولین محیا می کند. لذا ضرورت دارد که الگوهای آسیب پذیری را شناخته تا با توجه به آن ها در مواقع بروز بحران، میزان آسیب را به حداقل رساند. شهر تهران به عنوان مرکز سیاسی – اداری کشور، با توجه به بار جمعیتی و توسعه فیزیکی – کالبدی با مخاطرات متنوعی روبروی می باشد. در این پژوهش سعی شده تا الگوی توزیع فضایی آسیب پذیری شهری در برابر مخاطرات طبیعی در ابعاد اجتماعی و کالبدی در منطقه 7 تهران تحلیل شود. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی و مدل مورداستفاده منطق فازی مثلثاتی می باشد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که: طبق امتیاز z مقادیر مثبت 1.96 به بالا ، که در پهنه جنوب شرقی منطقه خوشه هایی با لکه های داغ را تشکیل داده اند. نشان از آسیب پذیری بیشتر در این قسمت هاست. همچنین مقادیر منفی 1.96- و کمتر که از نظر آماری معنی دار بوده و به رنگ آبی هستند لکه های سرد را تشکیل داده اند، و این گونه تفسیر می شود که نواحی دارای آسیب پذیری کم نیز در فضا خوشه بندی شده و عمدتاً در پهنه شمال غربی قرارگرفته اند. بنابراین هر چه دامنه رنگ موردنظر در ناحیه های قرمز و آبی کاسته شود دارای معناداری آماری کمتر بوده تا جایی که این امتیاز مثبت منفی 1.65 برسد که در این وضعیت رفتار فضایی آسیب پذیری از نظر خوشه بندی های داغ یا سرد با مقادیر بالا و پایین و خودهمبستگی فضایی غیر معنی دار تلقی می شوند که بر روی نقشه نیز با رنگ زرد نمایش داده شده است.
۶۳.

الگوی ایرانی - اسلامی مدیریت زمین شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۳ بهار ۱۳۹۸ ویژه نامه 131-143
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 305 تعداد دانلود : 899
فرهنگ جوامع به سرعت در حال تغییر است و این تغییرات در جهان امروز در زمینه های اجتماعی، اقتصادی همراه با تحولات سیاسی به یاری تحولات فناوری چهره ی جدیدی از جهان را عرضه می نماید. اگر الگوهای تغییر و تحول بدون مهندسی آگاهانه از سایر جوامع پذیرفته شود و با ارزش های فرهنگی و باورهای بنیادین جامعه هماهنگ نگردد، دیری نخواهد پایید که فرهنگ جامعه تحت تأثیر این ورودی ها استحاله ی اساسی پیدا خواهد کرد. این پژوهش بر این باور است که تغییرات فرهنگی زمینه ساز نحوه ی استفاده از زمین به عنوان یک کالای اساسی و زیربنایی خواهد بود و نحوه ی هماهنگی آن با تغییرات فرهنگی - اجتماعی و تحولات سیاسی جامعه، اگر مدیریت نگردد، پدیده هایی چون تخریب محیط زیست و زمین خواری نمود بارزی پیدا خواهند کرد.
۶۴.

واکاوی زیست پذیری شهری با استفاده از مدل ELECTRE (مورد مطالعه: نواحی شهرگرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه ناحیه ای سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۳۲)

کلید واژه ها: زیست پذیری شهری پایداری کیفیت زندگی الکتر شهرگرگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 697 تعداد دانلود : 947
اهداف: امروزه فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، زوال و فرسودگی محلات، محرومیت و نابرابری های اجتماعی- اقتصادی و نابرابری در دسترسی به خدمات و امکانات شهری می باشند. از اواخر قرن بیستم این شرایط محققان و برنامه ریزان شهری را بر آن داشت تا بر مفهوم زیست پذیری به عنوان یکی از مهم ترین رویکرد های دستیابی به محیط شهری قابل زیست و با کیفیت تأکید کنند. در این راستا هدف پژوهش حاضر، سنجش و اولویت بندی میزان زیست پذیری در نواحی شهری گرگان بر اساس شاخص های مؤثر در تعیین زیست پذیری می باشد. روش: نوع تحقیق کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی تحلیلی است. با توجه به جدید بودن موضوع، ابعاد و شاخص ها بر اساس ادبیات جهانی و بومی سازی آن ها با شرایط شهر گرگان تهیه شد. برای رسیدن به این هدف، محاسبات مربوط به 16 شاخص مؤثر در زیست پذیری بر اساس فرایند تکنیک آنتروپی شانون و مدل ELECTR و با استفاده از نرم افزار صفحه گسترده Excel استخراج شده است. یافته ها/نتایج: نتایج حاصل از به کارگیری مدل الکتر به منظور سنجش میزان زیست پذیری در نواحی هشت گانه شهر گرگان بیانگر آن است که 20/404 هکتار از مساحت نواحی شهر گرگان شامل14/11 درصد در پهنه زیست پذیری خیلی کم، 41/1577 هکتار شامل 02/42 درصد زیست پذیری کم، 2/675 هکتار شامل 62/18 درصد زیست پذیری متوسط و 5/1022 هکتار شامل 20/28 درصد در پهنه بندی زیست پذیری زیاد قرار دارند. نتیجه گیری: یافته های بدست آمده حاکی از آن است که با توجه به اینکه نواحی 3 ، 1و2 از کمترین میزان سطح زیست پذیری برخوردار است و در این نواحی شاخص های زیست پذیری در حد پایین قرار دارد. بنابراین، ارائه بهتر شاخص هایی از قبیل فضای سبز، خدمات بهداشتی، آموزشی و مذهبی می تواند باعث ارتقای سطح زیست پذیری شود.
۶۵.

تبیین مسائل حکمروایی شهری در سناریوهای آینده کلان شهر تهران مبتنی بر رویکرد تبدیل سناریوهای کیفی به کمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۲ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ 45 - 62

کلید واژه ها: حکمروایی آینده نگر سناریو نگاری ترکیبی نقشه شناختی فازی کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 885 تعداد دانلود : 876
پیچیدگی های عملکردی، ساختاری و ذاتی شهرهای امروزی و انبوه عدم قطعیت های ناشی از این پیچیدگی ها در کنار رشد برق آسای شهرها در همه ابعاد، پرداختن به آینده های بلندمدت آن ها را بسیار دشوار کرده است. در این بستر است که سناریو نگاری در مدیریت شهری رواج پیداکرده و اخیراً با استقبال گسترده ای از طرف مدیران، تصمیم گیران و تحلیل گران موضوعات شهری روبه رو شده است. باوجوداین، کاربردی ساختن سناریوها در برنامه ریزی و مدیریت شهری یک دغدغه کلیدی است که در پاسخ به این دغدغه استفاده روش های ترکیبی سناریو نگاری و تبدیل داستان های سناریوها به مدل های کمی و قابل ارزیابی موردتوجه قرارگرفته است. گرچه تمرکز بیشتر مطالعات صورت گرفته بر استفاده از روش های ترکیبی برای ساخت سناریوهای محیطی (تغییر اقلیم، آب، تغییر کاربری اراضی و..) بوده است، اما از ظرفیت این رویکرد برای بهره گیری در سناریوهای حکمروایی شهری نباید غافل بود. در این پژوهش سناریوهای کیفی حکمروایی شهری کلان شهر تهران با استفاده از روش نقشه شناختی فازی مدل سازی شده و میزان تأثیرگذاری هر سناریو بر مسائل کلیدی حکمروایی شهری به صورت کمی ارزیابی شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که بر اساس سه عدم قطعیت بحرانی: 1- مشارکت سمن ها و نهادهای مدنی در مدیریت شهری، 2- تأثیر فرآیند جهانی شدن بر کلان شهر تهران و 3- میزان تغییر و اصلاحات در نظام اداره کشور، هشت سناریوی ممکن شکل خواهد گرفت، که دراین بین پنج سناریوی سازگار آینده های متفاوتی برای حکمروایی کلان شهر تهران رقم خواهند زد. میزان تأثیرگذاری هرکدام بر هفت مسئله کلیدی حکمروایی شهری متفاوت است و بر اساس مدل سازی صورت گرفته، غیر از سناریوی اول که حکمروایی شهری تهران در وضعیت ایده ال قرار دارد، در همه سناریوهای باقی مانده مسائل حکمروایی تشدید خواهند شد.
۶۶.

تبیین پایداری در مدیریت پروژه (مورد پژوهی؛ پروژه های مسکن قابل استطاعت شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱ 127 - 156

کلید واژه ها: مدیریت پایدار پروژه فاکتورهای ضروری موفقیت مدیریت مسکن قابل استطاعت شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 175 تعداد دانلود : 580
پایداری یکی از مهم ترین چالش های زمان ماست که اخیراً به مدیریت پروژه نیز مرتبط شده است. منطق این پیوند این است که پایداری نیاز به تغییر دارد و پروژه ها تحقق بخش تغییر هستند. در این میان مدیریت پروژه های مسکن قابل استطاعت به لحاظ مفهومی و عملیاتی ظرفیت بالایی برای انضمام پایداری در ابعاد خود دارند. بااین وجود توجه ناچیزی را در ادبیات موضوع کسب نموده اند. برای پرداختن به این شکاف دانشی، پژوهش حاضر ابتدا به کمک مرور سیستماتیک ادبیات، چارچوب مفهومی، مرزها و معیارهای کلیدی برای گنجاندن پایداری در مدیریت پروژه را شناسایی نمود. سپس در راستای تبیین مدل نظری بدست آمده، ادراک مدیران شرکت های ساخت وساز شهر اصفهان، در رابطه با مدیریت پایدار پروژه های مسکن قابل استطاعت مورد سنجش قرار گرفت. نتایج ضمن تبیین مدل ارائه شده؛ نشان داد که شش عامل "مزیت اقتصادی و رقابتی، شرایط زمینه ای حاکم بر مدیریت پروژه، مدیریت ذی نفعان، تیم پروژه؛ مسئولیت اجتماعی و تکنولوژی و طراحی زیست محیطی" در مجموع 76/64 درصد از واریانس کل مدل را شامل می شوند. ماهیت پروژه های مسکن قابل استطاعت در هدف گذاری به سمت گروه های کم درآمد شهری، موجب گردیده تا مزیت اقتصادی و رقابتی به عنوان مهم ترین مؤلفه، نقش محسوسی در تحقق پایداری در مدیریت آن ها داشته باشد.
۶۷.

تحلیل آثار سیاست های جهانی بر غیررسمی شدن فضای شهری (مطالعه موردی: کشورهای جنوب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۹) 531 - 550

کلید واژه ها: حق به شهر سیاست های جهانی فضای شهری غیررسمی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 639 تعداد دانلود : 199
با وجود سیاسی بودن تصمیم گیری برای برنامه ریزی از سوی بسیاری از متفکران معاصر، توجه کمی به درک روابط میان رهیافت های برنامه ریزی و گفتمان ها یا نظریه های سیاسی جهانی شده است. اهمیت امر به این دلیل است که آزمون تفکر سیاسی در رهیافت های مختلف برنامه ریزی می تواند روش ها و منافع سیاسی نهفته در فرایند برنامه ریزی را روشن کند. در مقاله تحلیلی-مفهومی حاضر، تأثیر گفتمان های مختلف توسعه و برنامه ریزی از جمله جهانی شدن، نئولیبرالیسم و دموکراسی در شکل گیری فضا و اجتماعات غیررسمی در کشورهای جنوب بررسی شده است. براساس تحلیل تجارب این کشورها، فرایندهای جهانی در کشورهای مختلف به اشکال متفاوتی بروز یافته است؛ به طوری که فضای کشورهای جنوب به دلیل استعمار و جنگ و کشمکش سیاسی زمینه مناسبی برای تحقق فضای جریان های جهانی نبوده و به غیررسمی شدن فضا انجامیده است. همچنین بازارهای غیررسمی زمین و مسکن تنها در حوزه فقرا نبوده و این امر عرصه رقابت طبقه متوسط حتی نخبگان شهرهای جهان سوم را نیز فراهم کرده است. افزون بر این، در این کشورها مسئله رسمی و غیررسمی مطرح نیست، بلکه تمایز میان غیررسمی شدن فقرا و طبقه متوسط مطرح است، اما در هر دو شکل، مکان این غیررسمی شدن در مناطق پیراشهری است. همچنین دیدگاه حق به شهر می تواند به عنوان رویکردی بهینه برای توجه به حقوق و چالش های گروه های فرودست در زمینه شهری غیررسمی مدنظر قرار بگیرد.
۶۸.

ارزیابی و سنجش فضایی محیط زیست شهری با رویکرد شهر سبز (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۱ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۷) 111 - 127

کلید واژه ها: تهران شهر سبز فرایند تحلیل شبکه ای فازی محیط زیست شهری ویکور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 211
برنامه ریزی و مدیریت شهری در شهر سبز برمبنای مدیریت اکولوژیکی است که با تطبیق شاخص های زیست محیطی به دنبال پایداری اکولوژیکی و به تبع آن توسعه پایدار شهری است. تهران از جمله شهرهایی است که در دهه های اخیر به دلیل تمرکز شدید، ازدحام ترافیک، آلودگی هوا و افزایش منابع آلوده کننده محیط زیست، فشار اکولوژیکی گسترده ای بر طبیعت وارد کرده است. در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر با هدف شناسایی شاخص های شهر سبز، به ارزیابی و مقایسه وضعیت زیست محیطی شهر تهران پرداخته شد. جامعه آماری شهرهای آسیایی و مناطق 22گانه تهران است. وضعیت هریک از شاخص ها نیز به تفکیک مناطق از منابع کتابخانه ای و مراجعات سازمانی جمع آوری شده است. روش این پژوهش در دو گام اصلی طراحی و تدوین شده است. در ابتدا برای تعیین و شناخت میزان سبزبودن شهر تهران، با استفاده از مدل تحلیل شبکه ای فازی و مدل رتبه بندی ویکور، جایگاه این شهر در میان شهرهای آسیایی تعیین و اولویت بندی شد. سپس با استناد به اوزان اختصاصی شاخص ها و مدل ویکور، رتبه بندی هریک از مناطق 22 گانه شهر تهران صورت گرفت تا اهمیت هریک از آن ها در وضعیت کنونی شهر تهران مشخص شود. براساس نتایج، شهر تهران با قرارگیری در رتبه پانزدهم شهرهای آسیایی از منظر شهر سبز، وضعیت نسبتاً نامطلوبی دارد. همچنین بررسی وضعیت زیست محیطی با رویکرد شهر سبز در میان مناطق تهران نشان می دهد مناطق 1، 4 و 8 در بهترین وضعیت و مناطق 10، 11 و 12 در بدترین وضعیت قرار دارند.
۶۹.

تحلیل ساختاری موانع توانمندسازی اجتماع محور در مناطق اسکان غیررسمی (مطالعه موردی: محله بان برز شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 22 - 32

کلید واژه ها: تحلیل ساختاری اسکان غیر رسمی توانمندسازی اجتماع محور بان برز ایلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 828 تعداد دانلود : 94
پدیده اسکان غیررسمی به عنوان یک مسئله ساختاری-کارکردی در عرصه مدیریت شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه مطرح است. با توجه به علل متعدد اقتصادی، اجتماعی و کالبدی-فضایی در ایجاد این مشکل، برخی بر عوامل اجتماعی به عنوان ظرفیت سازی و توانمندسازی محلات تأکید می کنند. از این رو مقاله حاضر نیز  با روش توصیفی-تحلیلی، عوامل و موانع اصلی در توانمندسازی ساختاری اسکان غیررسمی در محله بان برز شهر ایلام را مورد بررسی قرار می دهد. برای گردآوری اطلاعات از مطالعات میدانی و کتابخانه ای بهره گرفته شد و در این رابطه، 38 شاخص در چهار حوزه آموزش، مشارکت، ظرفت سازی و هم افزایی نهادی برای تحلیل موانع ساختاری توانمندسازی محله بان برز استخراج گردید. برای تحلیل داده ها از آزمون نیکوئی برازش، تحلیل عاملی و مدل تحلیلی اثرات متقابل/ساختاری با کمک نرم افزارهای SPSS و Mic Mac استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت محله بان برز از یک سیستم پایدار تبعیت می کند. از طرفی 41 درصد از توانمندسازی محله بان برز از طریق مؤلفه های ظرفیت سازی، هم افزایی نهادی، آموزش و مشارکت، قابل تبیین است. در این میان، مؤلفه «ظرفیت سازی» با مقدار ویژه 289/2 بالاترین واریانس (893/22) و بیشترین سهم را در تبیین توانمندسازی محله بان برز داشته است. بر اساس روش تحلیل اث رات متقابل/ساختاری، مولفه های امنیت(4064843)، اعتماد (4809443)، طولانی بودن فرآیند اداری تهیه و اجرای طرح ها (4957464)، و آموزش جوانان(4814855) مهم ترین موانع توانمندسازی اسکان غیررسمی هستند. در نتیجه، جهت توانمندسازی محلات اسکان غیررسمی، توسعه امنیت، آموزش ساکنین و تسریع در اجرای پروژه های عمرانی و اجتماعی در محله بان برز شهر ایلام ضروری است.
۷۰.

ارایه الگوی برنامه ریزی کالبدی شهر ایرانی اسلامی برای پاسخ به نیازهای انسان از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 177-190

کلید واژه ها: شهر اسلامی نیازهای انسان شهر زیست پذیر شهر رشدپذیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 296
مطالعه حاضر، با هدف ارایه الگوی شهر ایرانی اسلامی برای پاسخ به نیازهای انسان از منظر اسلام انجام شد که از روش کتابخانه ای و پرسش نامه به عنوان مهم ترین ابزارهای گردآوری داده های مورد نیاز استفاده شد. رویکرد برنامه ریزی مورد تاکید الگوی ارایه شده، توسعه پایدار شهری با رهیافت برنامه ریزی تعاملی و رویکرد مطالعاتی الگو نیز رویکرد معرفت گرایانه بود. به این صورت که با توجه به اهمیت انسان به شناخت خود از دید اسلام پرداخته و به تبع ابعاد گوناگون وجودی او شهر اسلامی متناسب با انسان و نیازهای جسمانی و روحانی او در چهار رده نیازهای زیست محور، تفریح محور، فرهنگ محور و معنامحور شکل گرفت. سپس به سبب تحقق بهینه هر یک از نیازهای چهارگانه انسان، مهم ترین اصول محتوایی شهر ایرانی اسلامی شامل عدالت، محله محوری، مسجدمحوری، پرهیز از انواع مزاحمت ها، محرمیت، زیبایی و ارتباط با طبیعت معرفی شد. از سوی دیگر در این الگو اهداف شهر زیست پذیر به عنوان مبنای نظری در نظر گرفته شد، با این تفاوت که به جای تاکید بر لایه های پایین (نیازهای جسمانی) بر برنامه ریزی دقیق و رشد حداکثری در تامین لایه های بالاتر (نیازهای روحانی) انسان تحت عنوان شهر رشدپذیر تاکید شد. همچنین در این الگو بر دو ساحت بالقوه نفس تاکید شد که برای عمل کردن براساس آن باید به دو ساحت اول تنها در حد ضرورت پاسخ داد تا لایه های بالاتر شکوفا شوند. درحقیقت هدف اصلی این الگو زمینه سازی و هشدار برای برنامه ریزی دقیق و رشد حداکثری در لایه های سه و چهار (فرهنگ محور و معنامحور) آن بود که این نیز هدف اصلی تعریف انسان است. مهم ترین نکته در شهر رشدپذیر، توجه به بعد چهارم یعنی نیازهای معنامحور بود.
۷۱.

تحلیل تأثیر کاربری اراضی در پایداری محله های شهری (مطالعه موردی: محله های ناحیه 1 منطقه 14 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 249 - 262

کلید واژه ها: پایداری شهری کاربری اراضی پایدار محله های ناحیه 1 منطقه 14 تهران مدل CA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 27 تعداد دانلود : 857
فرایند شهرنشینی پدیده ای جهانی است که در سراسر جهان و هرجا که انسان ساکن است واقع می شود که در کشورهای درحال توسعه با رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت روستاییان به شهر، تقارب در سبک زندگی روستایی و شهری و فرایندهای سیاسی و اقتصادی در ارتباط با جهانی شدن همراه است. شهرنشینی سریع اغلب به شیوه استفاده از زمین منجر می شود که بی اعتنا به نیازهای نسل آینده است و موجب ناپایداری شهری می شود. توسعه پایدار و برنامه ریزی کاربری اراضی مفاهیم ارزشمندی هستند، اما چالش اصلی زمانی به وجود می آید که می خواهیم آن ها را در عمل قرار دهیم که برای این منظور از مدل DCA استفاده کرده ایم. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و شاخص های عملکردی مدل DCA در محله های ناحیه 1 منطقه 14 شهر تهران سنجیده شده است. نتایج این پژوهش پس از سنجش سه شاخص تغییر، اختلاط و تعدد کاربری اراضی نشان می دهد محله های شمالی محدوده مدنظر با تغییر کاربری اراضی در راستای پایداری، اختلاط و تعدد کاربری بیشتر، در مقایسه با دیگر محله های ناحیه پایدارتر بوده است. همچنین می توان نتیجه گرفت استفاده از مدل DCA با هدف برنامه ریزی کاربری اراضی پایدار، به دلیل قابلیت این مدل در تجزیه مسائل کلان و ترکیب مسائل با ابعاد متفاوت، مناسب بوده است. در این راستا طرح های شهری باید با درنظرگرفتن پایداری کاربری اراضی با معیارهای بیان شده در سطح محله ها به تحقق آرمان محله محوری که از اهداف پایداری شهری است، یاری برسانند.
۷۲.

ساماندهی فضایی پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تکنیک های تلفیقی مدل تصمیم گیری چند معیاره فضایی. مطالعه موردی: منطقه 18 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 121 - 134

کلید واژه ها: پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران منطقه 18 شهر تهران تحلیل های GIS ساماندهی فضایی تصمیم گیری چند معیاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 961 تعداد دانلود : 840
مخاطرات طبیعی بخشی از جهان پیرامون ما بوده و همیشه یک خطر جدی برای توسعه به شمار رفته و خواهند رفت، به عبارتی زندگی بشر بدون در نظر گرفتن این مخاطرات غیرقابل تصور خواهد بود. توسعه زندگی اجتماعی به ویژه شهرنشینی و گسترش روزافزون شهرها نیز ابعاد این حوادث را وسعتی دوچندان بخشیده و همواره یکی از دغدغه های اصلی تمامی مدیران شهری و شهروندان بررسی شیوه های مقابله با این بحران ها بوده است. نکته حائز اهمیت این است که از وقوع بحران نمی توان جلوگیری کرد اما تمرکز و توجه برنامه ریزی بحران شهرها در مرحله آمادگی می تواند باعث کاهش تلفات انسانی و خسارات مالی در اثر بروز سوانح گردد. در این بین پایگاه های پشتیبانی مدیریت بحران در فاز پیشگیری، آمادگی و مقابله در بحران های مختلف به ویژه بحران های طبیعی بزرگ نظیر زلزله، در شهر تهران به عنوان پیشرو عمل می نمایند که طرح اولیه احداث این پایگاه ها به دهه گذشته بازمی گردد. تردیدی وجود ندارد که عملکرد کارآ و مؤثر این پایگاه ها ارتباط زیادی با نحوه مکان یابی آنها در سطح شهر و مناطق شهری دارد به طوری که علاوه بر تأمین ایمنی پایگاه بخصوص در برابر سوانح، امکان ارائه خدمات رسانی مناسب به مناطق بحران دیده را با توجه حوزه عملکردی آن فراهم سازد. با توجه به اینکه یکی از عوامل اصلی در مدیریت بحران، امداد در ساعات اولیه و روزهای نخستین بحران بوده و همچنین نحوه امداد و حوزه عملکردی تحت پوشش آن نیز ملاک دیگری در فرماندهی و مدیریت آن می باشد، لذا پژوهش حاضر به دنبال ساماندهی مراکز خدمات پشتیبانی مدیریت بحران در موقعیت های بحرانی در پهنه جنوب غرب تهران برای منطقه 18 بوده و برآنست با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره و روش تحلیل فضایی (GIS)این قابلیت و توانمندی ها را مورد سنجش و ارزیابی قرار دهد.
۷۳.

تبیین معیارهای درونگرایی در شهرهای اسلامی

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 496 - 514

کلید واژه ها: درونگرایی سلسله مراتب محرمیت شهر اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 766 تعداد دانلود : 429
موضوع درون گرایی به عنوان یکی از شاخص ترین ویژگی های مطرح شده در شهرسازی منتسب به اسلام می باشد. اگر بخواهیم یک ویژگی مشترک بین تمام رویکردهایی که در مطالعات معماری اسلامی وجود دارد ذکر کنیم درونگرایی مسلما از اولین گزینه هاست. در معماری اسلامی محرمیت و نداشتن دید روی بنای مجاور به عنوان یکی از معیارهای طراحی در ساخت شهرهای اسلامی نام برده می شود و اهمیت حریم خصوصی و استحقاق برخورداری از آن و احترام به آن مورد توجه قرار گرفته استدر شهرهای امروزی ما و الگوهای موجود مسکن حتی در شهرهای جدید، اغلب این اصول رخت بربسته و این اصل را تنها با عناوینی همچون سلسله مراتب دسترسی در طرح ها و نقشه های پیشنهادی می توان مشاهده کرد که آن هم چندان راه به جایی نبرده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر روشی توصیفی تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد. هدف از این مقاله بررسی پیرامون درونگرایی و دو اصل آن، محرمیت و سلسله مراتب شهری با استفاده از متون اسلامی، قرآن مجید و پژوهش های صورت گرفته می باشد و همچنین بکارگیری راهکارها و اصولی درجهت احیای هویت شهر اسلامی در شهرهای معاصر و رعایت اصل محرمیت و درونگرایی در شهرسازی شهرهای امروزی می باشد. در نهایت اصولی متناظر برای استفاده در طراحی معماری مسکن برای آن ارائه گردیده است. این راهکارها جهت احیای مفهوم الگوی سلسله مراتب فضایی و محرمیت و درونگرایی در مجتمع های مسکونی پاسخگو می باشد.
۷۴.

تحلیل و سطح بندی فضایی محورهای گردشگری روزانه استان تهران برمبنای خدمات و تسهیلات گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 95-132

کلید واژه ها: محورهای گردشگری خدمات و تسهیلات گردشگری جاذبه های گردشگری سطح بندی فضایی استان تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 198 تعداد دانلود : 349
شبکه راه های ارتباطی به عنوان یکی مهم ترین زیرساخت ها در توسعه ی فعالیت های گردشگری، رابطه تنگاتنگی میان گردشگری و حمل ونقل و به طورکلی در مفهوم دسترسی برقرار می کند . ازاین رو سطح بندی محورهای گردشگری معیاری ست برای تعیین اولویت این محورها، همچنین تعیین زیرساخت ها و تسهیلات گردشگری مورد نیاز و تعدیل نابرابری در بین این محورها متناسب با جاذبه های گردشگری. هدف این پژوهش نیز سطح بندی محورهای گردشگری استان تهران ازنظر خدمات و تسهیلات گردشگری است. روش پژوهش کاربردی بوده و از مدل مثلث سلسله مراتبی فولر برای وزن دهی معیارها، همچنین از روش ORESTE برای رتبه بندی محورها استفاده شده است. درنهایت پس از رتبه بندی، این محورها به 4 سطح از فرو برخوردار تا فرا برخوردار تقسیم بندی شده اند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که محورهای شمالی و غربی استان از خدمات مناسب تری نسبت به محورهای شرق و جنوب شرقی استان برخوردار می باشند؛ درحالی که محورهای شرق و جنوب شرقی، علی رغم وجود ظرفیت های قابل توجه، همچنین مسافت طولانی تر نیازمند خدمات و تسهیلات گردشگری بیشتری می باشند؛ لذا به برنامه ریزان و کارشناسان مربوطه توصیه می شود که توسعه این محورها را در اولویت برنامه ریزی های خود قرار دهند.
۷۵.

واکاوی جایگاه مسکن در نظریه های برنامه ریزی:دیدگاه تطبیقی - مقابله ای

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 100 - 115

کلید واژه ها: برنامه ریزی نظریه های برنامه ریزی برنامه ریزی مسکن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 385 تعداد دانلود : 545
نظریه های برنامه ریزی معمولا ترکیبی از فرضیه های جامعه شناختی در مورد رفتارهای انسانی و اجتماعی و همچنین مفروضات فلسفی در مورد طبیعت، اهداف و مفاهیم برنامه ریزی را شامل می شوند. شهر و در مقیاس خردتر مسکن فضایی است که رفتار انسانی و اجتماعی در آن شکل می گیرند. نظریه برنامه ریزی شهری مفاهیم علمی، تعاریف، روابط رفتاری و مفروضاتی است که دانش برنامه ریزی شهری را تعریف می کنند. لذا نظریه های برنامه ریزی را می توان از دیدگاه برنامه ریزی شهری و متعاقبا برنامه ریزی مسکن نیز بررسی کرد. از این رو در این پژوهش با استفاده از اسناد و مدارک موجود در این زمینه و با روش تحلیل محتوا اقدام به واکاوی جایگاه مسکن در نظریه های برنامه ریزی نموده ایم و نهایتا با یک نگرش مقابله ای به مقایسه آن ها پرداخته ایم و نقاط قوت و ضعف انواع نظریه های برنامه ریزی را در بستر برنامه ریزی مسکن مشخص ساختیم.
۷۶.

واکاوی زیست پذیری در فضاهای شهری با رویکرد کالبدی (مطالعه موردی: شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 23 - 40

کلید واژه ها: رویکرد زیست پذیری موسسات اکونومیست بافت فرسوده شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 684 تعداد دانلود : 744
ارتقاء زیست پذیری شهر به مثابه یک آرمانی مشروع، در صدر بسیاری از اسناد شهرسازی به چشم می خورد؛ چنانکه در سالیان اخیر به موازات مطرح شدن نظریه توسعه پایدار، این رویکرد به عنوان یک موضوع مهم علمی در کلیه جوامع علمی مطرح بوده و بخش وسیعی از ادبیات برنامه ریزی شهری را نیز به خود اختصاص داده است. لذا هدف این پژوهش بررسی وضعیت زیست پذیری درسطح محلات شهر زنجان است. پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان زیست پذیری محلات داده های حاصل از پرسش نامه های تکمیل شده ی ساکنان با استفاده از از نرم افزارهای lisrel, SPSS,fs/QCو Arc Gis تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاکی از محاسبات نشان می دهد محله دروازه ارک با امتیاز (342F=) و محله دگرمان ارخی با امتیاز (324F=) در تبه های برتر قرار دارند. این در حالی است که محله حق وردی با امتیاز (18F=) و محله قهرمان با امتیاز (41F=) و محله مهدیخان با امتیاز (53F=) در رتبه های آخر قرار دارند. بدین ترتیب امتیاز بندی محلات بر اساس شاخص ها و آمارهای نشان داد که محلات بواسطه کمبود خدمات، ضعف در سرمایه گذاری و... در موقعیت پایینی قرار دارند و شرایط زیست پذیری این محلات در بُعد کالبدی ضعیف است.همچنین تحلیل خود همبستگی فضایی منطقه بافت فرسوده شهر زنجان محله یری بالا با ضریب (1.17743ZScore = ) در بالاترین طیف رتبه ای قرار دارد. بعد از آن محلات دباغلر با ضریب (1.057329= ZScore)، و داوودقلی با ضریب (1.01741= ZScore) در رتبه های بعدی قرار دارند. بدین ترتیب، محلات فوق، بیشترین شباهت و یکسانی و بطور کلی، خود همبستگی فضایی را در شاخص های کالبدی به یکدیگر دارد. در مقابل محلات نصرالله خان با ضریب (1.46657- = ZScore)، در پایین ترین طیف رتبه ای قرار دارد. بعد از آن محلات شوقی با ضریب (1.312739-= ZScore)، و محله یری پایین با ضریب (0.976355-= ZScore)، در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه، این سه محله، بویژه محله نصرالله خان، کمترین شباهت و خودهمبستگی فضایی را در شاخص های کالبدی در بافت دارند.
۷۷.

تحلیل فضایی سنجش میزان تکه تکه شدن شهری (محلات ناحیه 1 منطقه 14 شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 255 - 266

کلید واژه ها: تکه تکه شدن شهری تعادل عملکرد فضایی شاخص Aff و Rff

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 488 تعداد دانلود : 270
سرعت رشد شهرنشینی موجب تغییرات چشم گیری در شیوه استفاده اراضی شده که موجب تکه تکه شدن اراضی شهری و قرار گرفتن هر کدام به عملکردی تخصصی شده است. در برنامه ریزی فضایی تکه تکه شدن یک پدیده شناخته شده می باشد که ظهور اولیه آن را می توان در زمینه کاربری اراضی شهری یافت. در مبانی سیاست های فضایی تکه تکه شدن فضایی اغلب به عنوان یک پدیده ی منفی درک شده، ولیکن هدف این پژوهش استفاده از این مفهوم در سنجش میزان تعادل عملکرد فضایی در محلات شهری می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر ترکیبی از روش های توصیفی- تحلیلی و مقایسه ای بوده اند. به منظور سنجش میزان تکه تکه شدن عملکردهای شهری از دو شاخص Aff و Rff استفاده شده که نتایج تحقیق نشان می دهد که این دو شاخص، ابزار مناسبی جهت سنجش میزان تلفیق فضایی و عملکردی کاربری ها در سطح محلات شهری بوده است. این دو شاخص در محلات ناحیه 1 منطقه 14 مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از آن بود که از لحاظ شاخص Rff و Aff بجز محلات دژکام و آهنگران دیگر محلات این ناحیه دارای سطح بالای تلفیق فضایی و عملکردی می باشند.
۷۸.

ارزیابی تأثیر رسانه های مجازی در توسعه صنعت گردشگری از دیدگاه کاربران شبکه های مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۵ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 53 - 69

کلید واژه ها: گردشگری رسانه های مجازی شبکه های اجتماعی کاربران مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 382 تعداد دانلود : 437
دومین اقتصاد جهان پس از نفت با عنوان صنعت گردشگری شناخته شده که درآمدهای بسیاری را برای کشورهای مختلف در پی دارد و از طرفی گسترده ترین صنعت دنیا در حال حاضر به یکی از مؤلفه های تفکیک ناپذیر زندگی انسان تبدیل شده است. از صنعت گردشگری به علت سازوکار منحصربه فرد اقتصادی خود به عنوان صادرات نامرئی نیز یاد می شود. گردشگری به عنوان پدیده ای چندبعدی و فرا بخشی از عناصر و اجزایی تشکیل شده است که ارتباطات متقابل و چند سویه آن ها در قالب یک سیستم یکپارچه، قابل درک و شناخت است. هدف تحقیق ارزیابی تأثیر رسانه های مجازی با استفاده ازنظرات و دیدگاه کاربران شبکه های مجازی داخلی در راستای توسعه گردشگری می باشد. نوع تحقیق کاربردی و ماهیت آن توصیفی-تحلیلی می باشد. گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی-پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه می باشد. جامعه آماری تعداد 8 گروه از شبکه های مجازی داخلی با کارکردهای مختلف و متوسط 2500 نفر عضو می باشد. تعداد 258 نمونه پرسشنامه صحیح از بین تمام نمونه ها انتخاب شده است. تجزیه وتحلیل یافته ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین توسعه صنعت گردشگری و استفاده از رسانه ها و شبکه های مجازی یک خلأ یا فاصله وجود دارد ولی با توجه به دیدگاه پرسش شونده ها می توان گفت که با افزایش فعالیت آن ها و گسترش دامنه تبلیغات و خدمات در صنعت گردشگری می توان امید داشت که کاربران این شبکه ها و گردشگران به استفاده از این رسانه ها روی بیاورند و شاهد توسعه نوآورانه گردشگری باشیم.
۷۹.

نقدی بر مدیریت زمین شهری کشورهای درحال توسعه (مطالعه موردی: ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۰ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۰۶) 809 - 829

کلید واژه ها: ایران سیاست زمین کشورهای درحال توسعه مدیریت زمین شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 844 تعداد دانلود : 579
در پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، با استفاده از رهیافت نهادی به عنوان نظریه پژوهش، مدیریت زمین شهری در ایران تحلیل می شود. پس از بررسی مطالعات پیشین، مسائل پیش روی مدیریت مذکور طبقه بندی شد و با بهره گیری از روش دلفی، شاخص های استخراج شده با شرایط کشورهای درحال توسعه تطبیق داده شد. پس از این، عواملی که با شرایط کشورهای درحال توسعه انطباق نداشت حذف، و از عوامل باقی مانده بهره برداری شد. ارزیابی سیاست کنونی زمین شهری با استفاده از پرسشنامه نهادهای متولی مدیریت زمین شهری صورت گرفت و یافته ها با کمک روش SWOTتحلیل شدند. براساس یافته ها، ضروری است چشم انداز فرانهادی با مشارکت تمام سهامداران و به تبع آن سیاست های هماهنگ تدوین شود. همچنین هماهنگی عمودی (نهاد سطح ملی و نهاد ملی بالادستی) و افقی (یک نهاد با نهادهای هم سطح خود در سطح محلی) نهادها، به همراه تفویض اختیارات و مسئولیت مدیریت زمین شهری به نهادهای سطح محلی که ظرفیت سازی نهادی لازم را دارند، راهکار برون رفت از شرایط کنونی است. بدین ترتیب می توان به مدیریت پایدار زمین شهری در کشورهای درحال توسعه دست یافت.
۸۰.

تحلیلی بر برنامه ریزی راهبردی فضایی سیاست های مسکن با استفاده از مدل متا-سوات مطالعه موردی: شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۹ 59 - 70

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی سیاست مسکن شهر کرمانشاه مدل متا سوات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 120 تعداد دانلود : 435
  تأمین مسکن مناسب برای زندگی مطلوب به عنوان نخستین توقع جوامع از حکومت ها مطرح و دولت ها بسته به دیدگاه های خود ناگزیر از توجه به مقوله تأمین مسکن بوده اند. با توجه به ناکارآمدی رهیافت های ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰی در ﺣﻞ ﻣﻌﻀﻼت و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ به ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ روزاﻓﺰون رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎی ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﯽ، در دﻫﻪ اﺧﯿﺮ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ روﯾﮑﺮد از برنامه ریزی به منظور رﺷﺪ اﻗﺘﺼﺎدی ﺻﺮف، برنامه ریزی فضایی راهبردی با ارائه سیاست های اجرایی مسکن در جهت دستیابی به عدالت اجتماعی می تواند راهگشا باشد. این تحقیق توصیفی _تحلیلی است. بدین منظور ابتدا در مرحله جمع آوری داده ها از مطالعات اسنادی و در مرحله پیمایشی بنا به ماهیت موضوع از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شهر کرمانشاه است. برای آنالیز و روشنگری پرسشنامه ها از مدل متا سوات استفاده شده است. این پژوهش بعد از شناخت مسائل و مشکلات شهر و کسب نظر از کارشناسان و متخصصان حوزه مسکن، درنهایت با اجماع نظر نخبگان به این نتیجه رسید که تأثیرگذارترین برنامه ها، سیاست انبوه سازی مسکن و مسکن مهر بوده است. باوجود همه اقدامات از بعد کمی، شهر کرمانشاه در دهه 90 با کمبود نزدیک به 20 هزار واحد مسکونی برای شهروندان خود روبه رو است. ارائه تسهیلات مسکن برای گروه های مختلف درآمدی، تشویق بخش خصوصی برای ساخت و تأمین مسکن از طریق شیوه های صنعتی با آموزش و فرهنگ سازی و تسهیلات مادی برای انبوه سازان و بخش خصوصی، اجباری کردن مقررات ملی ساختمان و نظارت بهینه و برخورد قهری با متخلفان، مهم ترین راهبردهای این پژوهش برای برنامه ریزی توسعه مسکن در شهر کرمانشاه است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان