عباس حری

در آستانه هزاره سوم ودر اوایل قرن 21، معیارها و قواعد جدید، جهانی متصل به هم را نوید می دهد، جهانی که از منطق شبکه تبعیت می کند. این پدیده را مهمترین چالش پیش روی کتابداران و اطلاع رسانان دانسته اند، چالشی که به توجهی عمیق و مطالعه ای همه جانبه نیاز دارد. به همین جهت هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر عوامل درونی بر نگرش کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی کشور نسبت به جایگاهی است که در آینده حرفه خواهند داشت. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع پیمایشی و جامعه مورد بررسی شامل کلیه کتابداران و اطلاع رسانان شاغل در حوزه علوم پزشکی کشور می باشد. از پرسشنامه برای گردآوری داده ها استفاده شد. پرسشنامه مورد نظر در دو قسمت اصلی تنظیم گردید. علاوه بر آن یک قسمت دیگر از پرسشنامه به اطلاعات فردی اختصاص داده شد. پس از اطمینان از صحت روایى و پایایى آن، پرسشنامه مذکور در بین 1368 نفر توزیع گردید، از این تعداد 1001 نفر به آن پاسخ دادند. در محاسبات آماری که شامل توزیع فراوانی، میانگین، درصد شاخص های پراکندگی، ضریب همبستگی و آزمون دو جمله ای بود داده ها به کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و سپس نتایج با استفاده از روش های آمار توصیفی در قالب جداول ارائه گردید. یافته ها: یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که از 1001 نفر که به پرسشنامه پاسخ دهند، 462 نفر دارای تحصیلات کتابداری بودند. همچنین میانگین اهمیت عوامل درونی و نگرش از نگاه افراد مورد مطالعه به ترتیب 13/4 و 18/4 در مقیاس پنج بود. در بررسی اثر عوامل درونی بر نگرش مشاهده شد که غیر از مورد یک، بین سایر عوامل رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت (001/0 (P<، به این معنی که افزایش هر کدام از عوامل درونی تاثیر مثبت بر نگرش افراد مورد نظر داشت و منجر به بهبود نگرش آنان نسبت به جایگاهشان در آینده حرفه می شد. فقط عامل یک یعنی « آگاهی قبل از حرفه» در نگاه کتابداران مورد نظر وجود نداشت. نکته قابل توجه این بود که کتابداران و اطلاع رسانان به خوبی از شرایط آینده حرفه مطلع و برای انطباق با آن تلاش می کردند. نتیجه گیری: ایجاد بستری مناسب برای تحقق اراده کتابداران نسبت به انطباقشان با شرایطی که در آینده با آن مواجه می باشند مستلزم بازنگری در ساختار تشکیلات اداری و آموزشی این حرفه می باشد. "

پژوهش حاضر به مطالعة ساختار توصیفگرهای فارسی پایگاه های پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران پرداخته است. به این منظور، سه پایگاه چکیده پایان نامه های ایران، راهنمای همایش های ایران، و چکیده تازه های تحقیق در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی ایران به عنوان پایگاه های نمونه انتخاب گردید. برای تجزیه و تحلیل توصیفگرها، سیاه هه ای با عنوان جدول شاخص های ارزیابی توصیفگرها با پنج ویژگی شکل، تشابه، برابرگزینی، اسامی خاص، و ارجاع مورد استفاده قرار گرفت که هر ویژگی، به نوبة خود، مؤلفه هایی را در برمیگرفت. براساس یافته های پژوهش، و با در نظر نگرفتن شاخص های شماره 7 و 12 که به ترتیب با 1 و 4 مورد 100 درصد استاندارد هستند، شاخص شماره 9 با 84/97 درصد، بالاترین درصد استاندارد و شاخص شماره 13 با 44/44، پایین ترن درصد استاندارد را داراست. در ارتباط با ویژگیهای توصیفگرها، مؤلفه های مربوط به شکل، تشابه، و برابرگزینی با درصد بالایی (بیش از 92 درصد) استاندارد هستتند. ولی شاخص شماره 3 تنها با 42/59 درصد، و شاخص شماره 6 با 11/79 درصد، استاندارد است

هدف اصلی دراین بررسی ،مطالعه ی چگونگی نشر مجلات درایان است که توسط مراکز آموزشی وپژوهشی در حوزه های مختلف علمی انتشار می ابند وهم شامل مجلاتی است که برای مخاطبان عام منتشر می شوند .دوره ی زمانی انتخاب شده دراین مطالعه ،طول برنامه ی پنج ساله ی اول اقتصادی واجتماعی در ایران شامل سالهای 1368 تا پایان1372 است.

مجله از جمله مطلوبترین بسترها برای طرح اندیشه های نوین تلقی میشود و مقالات مجلات به عنوان نخستین محل اندیشه نو کم و بیش در جوامع مختلف پذیرفته شده است. تعداد مجلات منتشره سبب شده است که این گونه انتشارات خود در معرض ارزیابی قرار گیرندو برای آنها مراتب متفاوت علمی تعیین گردد. در ایران‘وزارت فرهنگ و آموزش عالی مجلاتی را از نظر علمی مورد تأیید قرار میدهد و داشتن مقاله در اینگونه مجلات به معنای احراز بخشی از شرایط ارتقاء مرتبه دانشگاهی تلقی میشود. هدف بررسی حاضر کشف رابطه میان مقالات منتشره و تعداد مجلات مورد تأیید در حوزه های تخصصی از یک سو و میزان ارتقاء اعضای هیأت علمی در آن حوزه ها از سوی دیگر بوده است. یافته های تحقیق نشان میدهد که میان تعداد مجلات مورد تأیید در حوزه های تخصصی و میزان ارتقاء علمی متخصصان آن حوزه ها همبستگی مثبت وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و مقایسه خصیصه استناد در قالب اشتراک در مآخذ و خصیصه واژگان عناوین استنادها در خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع است. بدین منظور، این بررسی به روش تجربی بر روی مجموعه ای شامل پروانه های ثبت اختراع یو.اس. مربوط به رده 774/977 از رده بندی یو.اس. انجام شد. ابتدا پروانه های ثبت اختراع با استفاده از خوشه بندی فازی c میانگین خوشه بندی شد و خوشه بندی های حاصل با استفاده از معیارهای ارزیابی مانعیت و جامعیت گسترشیافته بی کیوبد مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که خوشه بندی پروانه های ثبت اختراع با استفاده از اشتراک در مآخذ، عملکرد بهتری را نسبت به خوشه بندی با استفاده از واژگان عناوین استنادها دارد و ساختار خوشه ای در سطوح گسترده تری از جامعیت در خوشه بندی با استفاده از اشتراک در مآخذ برقرار است.

رابطه میان مصرف و تولید اطلاعات ار از جنبه های گوناگون می توان مورد بررسی قرار داد؛ یکی از این جنبه ها مقایسه میان متون و منابع تهیه شده و اختصاص یافته به گروه های تخصصی از یک سو و میزان کتب و مقالاتی که متخصصان و محققان وابسته به آن گروه ها تولید کرده اند از سوی دیگر است. در بررسی حاضر‘ متون و منابع موجود در کتابخانه های 316 مؤسسه پژوهشی و آموزشی کشور از لحاظ تألیف و ترجمه و نیز محمل اطلاعاتی و وابستگی آنها به گروه های تخصصی مورد مطالعه قرار گرفته و تولید متخصصان گروهها نیز با توجه به همان نقطه نظرها با استفاده از جداول و نمودارها منعکس گردیده و سپس در نگرشی کلان مورد مقایسه قرار گرفته اند. یافته ها حاکی از تفاوتهای معنی دار میان این دو متغیر در میان گروههای تخصصی و نیز در کل مؤسسات مورد مطالعه است.