محمدرضا پهلوان نژاد

محمدرضا پهلوان نژاد

سمت: دکتر
مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۲۱.

ساختار سطح آوایی واژگان ذهنی فارسی زبانان: بر اساس شواهد انگیزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: واژگان ذهنی سطح آوایی واژگان ذهنی فعال سازی انتشاری انگیزش آوایی تشابهات وزنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۷۷۲
انگاره های فعّال سازی انتشاری ارائه شده از ساختار واژگان ذهنی، این مخزن را به چند سطح (معنایی، نحوی، آوایی) تقسیم می نمایند. هر سطح، شبکه ای از گره هایی است که با هم پیوند یافته اند. این پیوندها در هر سطح ماهیتی متفاوت دارند. مطالعات انجام شده بر روی زبان انگلیسی نشان داده است که در سطح آوایی، صورت های آوایی واژه ها از طریق پیوندهایی که بر اساس شباهت های واجی و هم چنین وزنی شکل گرفته اند، به یکدیگر متّصل اند. در این پژوهش، با استفاده از یک آزمون انگیزش آوایی در پی شناخت نوع پیوندهای میان صورت های آوایی واژه ها در واژگان ذهنی فارسی زبانان بوده ایم. 30 نفر در این آزمون انگیزشی پوششی شرکت کردند و نتایج حاصل، پس از تحلیل های آماری، مشخص کرد که سطح آوایی واژگان ذهنی در فارسی زبانان وزن-محور است و شباهت های واجی نقش کم رنگ تری را ایفا می نمایند.
۲۲.

بررسی و توصیف ساخت آوایی در گویش علیمیرزایی سرخس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های واژی فرآیندهای آوایی بررسی توصیفی نرم شدگی ترخیم تسکین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۷ تعداد دانلود : ۵۱۲
تحقیق حاضر با هدف بررسی توصیفی و همزمانی ویژگی های آوایی مشترک موجود در گونه های زبانی رایج در 20 منطقه از شهرستان سرخس صورت گرفته است. از این تعداد، مناطقی که شامل فرآیند های آوایی مورد نظر هستند ذکر شده است. همچنین داده هایی که در بررسی استفاده شده اند شامل 100 صورت زبانی است. داده های مورد بررسی به صورت مصاحبه و ضبط صدا گردآوری شده است. گویشوران اکثراً مردان سالخورده، کشاورز یا دامدار، کاسب و کم سواد یا بیسواد بودند که تمام عمر خود را در روستاها گذرانده اند. فرایندهای واجی مشاهده شده در گونه های مورد بررسی بدین ترتیب است: 1- همگونی همخوانی و واکه ای و دگرگونی واکه ای؛ 2- افزایش واکه پایانی؛ 3- حذف همخوان پایانی؛ 4- تبدیل واکه /e/، /o/، / i/ در هجای اولیه به واکه /a/. از نتایج دیگر این تحقیق وجود سه واجگونه /s/، /ż/، /q/ است که به آنها اشاره شده است.
۲۳.

بررسی کارکرد گروه نقشی زمان درزبان فارسی برپایة برنامة کمینه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامة کمینه گرا مقولة نقشی گروه زمان گروه فعلی لایه ای تصریف قوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷۳ تعداد دانلود : ۶۴۴
برنامة کمینه گرا (چامسکی، 1995) رویکرد غالب و جدید« زبان شناسی زایشی» است. بررسی پیوندهای سلسه مراتبیِ ساخت نمای جمله های زبان به لحاظ دانش زبانی ذهنی سخنگویان، هدف عمدة تحلیل ساختی در رویکرد یاد شده است. یکی از ویژگیهای تحلیل ساختی جمله در این رویکرد، در نظرگرفتن مقوله های نقشی است که به تبیین پیوندهای نحوی مقوله های واژگانی کمک می کند. تحقیق حاضر، ضمن ارائة توصیفی دقیق از مقوله های نقشی، به بررسی مقوله نقشی زمان در نحو جمله های فارسی می پردازد.همسو با تعاریف به کار رفته در برنامة کمینه گرا به بررسی چگونگی صرف فعل از راه بازبینی مشخّصه های تعبیرناپذیر موجود در گره زمان و فعل اصلی و عمل مطابقه خواهیم پرداخت. همچنین با در نظر گرفتن اینکه مشخّصة تصریف در زبان فارسی یک مشخّصة قوی است، با ارائة نمونه هایی نشان خواهیم داد که فعل به هستة زمان جذب می شود و درجایگاهی خارج از گروه فعلی بالا (vP) قرار می گیرد. حذف گروه فعلی و پرسشهای تأییدی از جمله شواهدی است که این فرض را تأیید می کند.
۲۴.

بررسی ساختار وجهی خطبه جهاد نهج البلاغه بر اساس فرانقش بینافردی نظریه نقش گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرانقش بینافردی وجهیت قطبیت ساختار وجهی جزء خودایستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۲ تعداد دانلود : ۷۰۰
به منظور فهم بهتری از خطبه جهاد در نهج البلاغه ،در این مطالعه به تحلیل و بررسی آن از منظر زبانشناسی و بر اساس فرانقش بینافردی دستور نفش گرای نظام مند هلیدی پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا تمامی صد بند خطبه مذکور تجزیه شد بطوریکه عناصر ساختار وجهی (فاعل و جزء خودایستا)از عناصر باقیمانده بند تفکیک شود. با توجه به تعریف ویژه فاعل در این دیدگاه، بررسی ها نشان داد که اعتبار تعداد زیادی از بندهای این خطبه به گوینده - حضرت علی (ع) – برگشته و در چند مورد نیز الله فاعل بند واقع شده است. در مواردی نیزمسئولیت و اعتبار بند به جامعه مخاطب، یعنی مردم کوفه ، برمی گردد که به عنوان فاعل بند انتخاب شده اند .بررسی مفاهیمی که در این نظریه از جزء خودایستا مورد انتظار است - یعنی زمان، قطبیت و وجهیت – نشان داد که در این زمینه بین زبان عربی و انگلیسی تفاوتها و همینطور وجوه مشترکی وجود دارد . در این خطبه عربی، عناصر وجهی عمدتا در خود فعل مستتر بوده و در مواقعی از برخی واژه ها چون ان، قد، ل ، ویا ترکیبی از آنها برای بیان قطعیت استفاده شده است. قطبیت غالب بندهای این خطبه مثبت بود اما برای نشان دادن قطبیت منفی نیز عناصر وجهی ای چون لا، لم ، ما و لما، در سیزده مورد بکاررفته است.بررسی وجهیت، که در این نطریه بخش مهمی از ساختار وجهی را به خود اختصاص می دهد ، نشان داد که در غالب بندهای این خطبه انتقال پیام با قطعیت از سوی منبعی آگاه - حضرت علی (ع) – برای مخاطبی ناآگاه و غافل ( مردم کوفه)، و به صورت ارائه اطلاعات در ساختار وجهیت خبری بوده و گوینده مسئولیت پیام را می پذیرد. البته نمونه هایی از ساختارهای دیگر وجهیت بند، چون پرسشی و امری نیز در این خطبه وجود داشت و در چند مورد بندهایی با وجوه خاص برای بیان تعجب، هشدار، دعاونفرین بکار رفته بود که نقش مهمی در نشان دادن بار معنایی بند ها داشتند.دو نوع ممکن ارزیابی نیز در جاهایی از متن خطبه آشکار بود ، مثلا ارزیابی کاملا مثبت از جهاد و کاملا منفی از ترک آن در بخش اول خطبه.
۲۵.

بررسی آغازگر نشاندار و بی نشان در کتب زبان انگلیسی مقطع متوسطه در ایران، براساس رویکرد نقش گرای نظام مند هلیدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشاندار دستور نقش گرای نظام مند آغازگر/ مبتدا پایان بخش/ خبر بی نشان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۳ تعداد دانلود : ۶۹۵
متخصصین علم آموزش زبان در طول تاریخ بر نظریات علم زبان شناسی تکیه داشته و جهت رسیدن به نتایج مطلوب تر از این یافته ها استفاده نموده اند. اما به نظر می رسد امر آموزش زبان در ایران، تاکنون چندان موفقیتی نداشته که متکی نبودن بر اصول علمی و کاربردی می تواند یکی از عوامل آن باشد. از زمان ظهور «نظریة نقش گرای نظام مند هلیدی» بررسی های علمی فراوانی بر این اساس، جهت کاربردی کردن آن در آموزش زبان انجام گرفته است؛ تحقیق حاضر نیز سعی نموده است کتب زبان انگلیسی مقطع متوسطه در ایران را از منظر فراتقش متنی نظریة نقش گرای نظام مند هلیدی بررسی کند و بسامد و نوع آغازگر متون خواندنی این چهار کتاب را مشخص نماید. آنچه پس از تحلیل 1303 بند موجود در منابع ذکرشده حاصل شد، نشان داد که تعداد و نوع بندها در این متون، تابع قاعده و روال خاصی نبوده و بر خلاف انتظار، نسبت بسامد بندهای با آغازگر نشاندار- که می تواند بر درجة مشکلی متن بیفزاید- از پایة پایین تر به بالا تر به بندهای با آغازگر نشاندار افزایش نداشته و حتی در پایة اول بیشتر نیز بوده است.
۲۶.

بررسی زبان شناختی قصاید بهار

کلید واژه ها: قصیده بهار نحو زبان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۷ تعداد دانلود : ۵۲۶
بهار اولین کسی است که سبکشناسی را به صورت مدوّن و علمیدر زمینة نثر نوشت و برای آن تعاریف علمی آورد. هرچند عمرش مجال نداد که در زمینة نظم نیز تحقیقاتش را دنبال کند، اما یادداشت هایی پراکنده داشت که بعدها جمع آوری شد. بهار در کتاب سبکشناسی به بخش زبانی بیش از دیگر مباحث پرداخته است. نهضت بازگشت از قدما بیش از همه در زبان آن ها بود و آثار کهنگی بخوبی در شعر آنان نمایان بود. از ویژگیهای عمدة قصاید بهار تتبع در زبان گذشته است و از همه لحاظ محتوا خصوصاً در مسایل سیاسی و اجتماعی کاملاً هماهنگ با جزئیات جامعة روز است. در این مقاله از سه دیدگاه زبان شناختی، قصاید بهار را بررسی نموده ایم گرچه در بسیاری از موارد مجبور شده ایم وارد حوزة پرپیچ و خم ادبیات فارسی شویم، این حوزه ها عبارت است از: 1ـ حوزة آواشناسی 2ـ حوزة ساخت واژی 3ـ حوزة نحوی در بخش آوایی به مختصات کلمات از قبیل تشدید، تخفیف، افزایش، کاهش و ابدال در واژه ها و موسیقی که در اثر هم نشینی لغات پدید میآید، پرداخته شده است. در بخش ساخت واژی استعمال لغات کهن با معانی تازه و قدیمی و غیره آورده شده است. مختصات نحوی به موضوع ساخت زبان ها درگذشته و کاربرد آن ها در شعر بهار و متمم ها و انواع «را» و غیره پرداخته است.
۲۷.

بررسی صوری و معنایی نشانه های بازخوردی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنا صورت نشانه های بازخوردی خصوصیات زبرزنجیره ای زیر و بمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۹ تعداد دانلود : ۶۵۶
اصواتی مثل «hmm»، «بله»، «جداً»، «mm» و... به کرات در گفتگوها شنیده می شوند، اما تاکنون در زبان فارسی بررسی نشده اند. این کلمات بر پیشبرد هرچه بهتر گفتگو تاثیر می گذارند. اهمیت نشانه های بازخوردی در زمان فقدان آنها فهمیده می شود. اگر نشانه های بازخوردی نا به جا به کار رود، در روند گفتگو اختلال ایجاد می کند، پس چشم پوشیدن از آنها در تحلیل گفتگوها باعث نادیده گرفتن بخش مهمی از تعاملات روزانه می شود. در این مقاله این نشانه ها از نظر صورت، معنا، درجه تاثیر و خصوصیات زبرزنجیری موثر در معنا مورد بررسی قرار می گیرند.
۲۸.

تعیین مرجع ضمایر شخصی و انعکاسی در زبان فارسی وابسته به گفتمان یا نا وابسته به گفتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعیین مرجع وابسته به گفتمان ناوابسته به گفتمان مدل نحوی- گفتمانی نظریة مرجع گزینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۴ تعداد دانلود : ۴۹۳
تحقیقاتی که دربارة تعیین مرجع ضمایر انجام شده اند، دو نوع وضعیت ارجاعی وابسته به گفتمان و ناوابسته به گفتمان را معرفی می کنند؛ برای بیان اینکه اطلاعات مربوط به مرجع، از پیش در گفتمان وجود داشته اند یا نه. در این مقاله می کوشیم با ارائة شواهد و نمونه هایی از زبان فارسی و با استفاده از مدل نحوی- گفتمانی مشخص کنیم که ضمایر انعکاسی و ضمایر متصل شخصی زبان فارسی در مقاطعی بسته به نوع گزاره، وابسته به گفتمان هستند. در ابتدا وابسته به گفتمان و ناوابسته به گفتمان را معرفی می کنیم، سپس با مقایسة مدل نحوی- گفتمانی با نظریة مرجع گزینی چامسکی، نمونه هایی ارائه می کنیم که این نظریه برای توجیه آن ها چندان کارآمد به نظر نمی رسد و با معرفی اصول مدل نحوی- گفتمانی به توجیه و بررسی آن نمونه ها می پردازیم.
۲۹.

رویکردی نوین در روایت شناسی شناختی بر اساس فضاهای ذهنی روایی و الگوی ان ام اس بی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معناسازی تحلیل شناختی فضاهای ذهنی روایی داستان نوظهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۶ تعداد دانلود : ۸۱۵
مقاله حاضر که بخشی از پژوهشی گسترده در مورد کاربست نظریه فضاهای ذهنی در تحلیل متون روایی است، در پی آن است که یک تحلیل شناختی نوین و روش مندی از متن روایی به دست دهد و در پی ارائه پاسخی برای این پرسش در زبان شناسی شناختی باشد که چگونه فرایندهای زبانی مختلف می توانند در پیدایش «داستان نوظهور» در یک متن روایی به کار روند. نخستین و اساسی ترین گام در رسیدن به این هدف، ارائه الگویی شناختی-تحلیلی است که فرایندهای شکل گیری معنا را در متون روایی بررسی کند. در این راستا، نظریه فضاهای ذهنی فوکونیه (۱۹۹۷، ۱۹۹۴، ۱۹۸۵) و روش شناسی دنسیگر بر پایه آن (۲۰۱۲، ۲۰۰۸)، استدلال های محکمی در مورد فرایند معناسازی در گفتمان ارائه می دهند. بر این اساس، این مقاله به تبیین چگونگی فرایند معناسازی در یک متن داستانی به زبان فارسی می پردازد. هدف از ارائه این تحلیل، در درجه اول، آزمایش کاربست مفاهیم بنیادین نظریه فضاهای ذهنی در تحلیل شناختی متن های روایی، و در درجه دوم، معرفی الگوی ان ام اس بی، به عنوان یک ابزار شناختی نوین و روش مند در روایت شناسی شناختی است. یافته ها نشان می دهد فضاهای ذهنی روایی، افق هایی را برای کشف پیچیدگی ها و ویژگی های معناسازی در روایت های داستانی آشکار می سازد.
۳۰.

تجزیه و تحلیل ساخت کلان حماسة رستم و اسفندیارِ شاهنامة فردوسی بر اساس قالبِ لباو و والتسکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی روند آشنایی چکیده ساخت کلان گره گره گشایی درس اخلاقی نقش ارجاعی نقش ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۱ تعداد دانلود : ۳۷۸
در این پژوهش به بررسیِ ساخت کلان یا چارچوب فکریِ حماسه رستم و اسفندیارِ شاهنامه فردوسی بر اساس الگوی لباو و والتسکی (1967) پرداخته شده است. روایت رستم و اسفندیار شامل ده روایت کوچک تر است که هر کدام از آنها بیان کننده ضرورت وجود دیگری است. این روایت بر زیر بخش های عمده الگوی فوق که شامل مقدمه، روند و پایان بندی است، انطباق داده شده. در این داستان مقدمه از تعداد چهار روایت، روند از یک روایت که در داخل آن چهار روایت دیگر درونه سازی شده اند و پایان بندی از دو روایت که هردوی آنها در واقع برای روایت های به پادشاهی رسیدن بهمن و خونخواهیِ او از خاندان رستم فضاسازی می کنند و باعث یکپارچگیِ داستان های متوالیِ شاهنامه می شوند، تشکیل شده است. این گونه طرح بندی، از کلیت الگو پیروی می کند؛ ولی در موارد جزئی تر دارای تفاوت هایی است که عبارتنداز: الف: دارا بودن چکیده. ب: نحوه و محل ارزیابی. ج: عدم تطابق درس اخلاقیِ داستان با مشخصه های درس اخلاقیِ الگو. در نهایت، کلیه بندهای موجود در داستان در خدمت دو نقش اصلیِ ""ارجاعی"" و ""ارزیابی"" هستند که لباو و والتسکی معرفی کرده اند.
۳۱.

کارکرد نشانه شناسی لایه ای به عنوان یک روش تحلیل متن در قالب «آگهی خدمات عمومی» در شبکه رادیویی سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نشانه شناسی رادیو آگهی خدمات عمومی (پی.اس.ای)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۳ تعداد دانلود : ۴۲۵
در این پژوهش، کارکرد نشانه شناسی لایه ای به مثابه روش تحلیل متن در پی.اس.ای.های شبکه رادیویی سلامت مورد بررسی قرار می گیرد تا لایه های نشانه ای موجود در این قالب مهم و نو برنامه سازی رادیو و سازوکار و ارتباط لایه ها و رمزگان تشکیل دهنده آنها مشخص شود. در پژوهش پیش رو پنج پی.اس.ای. از مجموع ده پی.اس.ای. پخش شده در نیمه اول سال 91 به روش نمونه گیری هدفمند به پیشنهاد مشاور شبکه که به یک پی.اس.ای. پیش نمونه نزدیک تر بودند، انتخاب شدند و لایه های نشانه ای آنها براساس طرحی از فرزان سجودی و با توجه به رمزگان بکاررفته در آنها مورد بررسی قرار می گیرند؛ سپس لایه های نشانه ای شکل گرفته براساس رمزگان زبانی و غیرزبانی آنها بررسی می شوند. رمزگان و نشانه های زبانی، غیرزبانی و همچنین عناصر پیرازبانی و روش رمزگشایی آنها در متون رادیویی تابعی از لایه های رسانه (شنیداری)، عنوان (شبکه، گروه و...)، پیام (موضوع، مضمون، پیام)، قالب (پی.اس.ای، برنامه تعاملی، مسابقه و جنگ، خبر و...)، نوع برنامه (زنده یا تولیدی)، مدت زمان ارائه (کوتاه یا بلند)، زمان پخش برنامه (صبحگاهی، ظهرگاهی و...) و مخاطب آن متن است. رمزگان غیرزبانی شامل موسیقی و افکت و عناصر پیرازبانی حول محور رمزگان زبانی انتخاب می شوند و رمزگان زبانی خود تابعی از زیرلایه ای به نام پیام است که زیرمجموعه لایه موضوع است. رمزگان زبانی رمزگان گرداننده و لایه پیام، در این قالب برنامه، لایه گرداننده نامیده می شوند. موسیقی به عنوان اصلی ترین نشانه در عوامل غیرزبانی، در قالب آگهی های خدمات عمومی به ندرت نقش تداعی گری دارد و عموماً به عنوان موسیقی فاصله و جزء رنگ آمیز صوتی کاربرد دارد.
۳۳.

خودآرمان، خودباید، انگیزه یکپارچه و انگیزه های ابزاری در میان فارسی آموزان غیرایرانی: بررسی موردی زبان-آموزان چینی و کره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودآرمان خودباید انگیزه یکپارچه انگیزه ابزاری ارتقادهنده انگیزه ابزاری بازدارنده فارسی آموزان چینی و کره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۴۱۳
در تئوری سازی مربوط به انگیزش زبان دوم، خودهای ممکن و انگیزش یکپارچه به مثابه چارچوب های مکمل در نظر گرفته می شوند و تحقیقات انگیزشی ای که تئوری های مربوط به خود ها و هویت زبان آموزان را به ارمغان آوردند، بسیار نویدبخش بوده اند Macintyre et al., 2009: 14)). از این رو، پژوهش حاضر به بررسی چهار عامل انگیزشی خودباید، خودآرمان، یکپارچگی و ابزارسازی در میان فارسی آموزان کره ای و چینی می پردازد. بدین منظور، 20 دانشجوی کره ای و چینی، از مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد انتخاب شدند. این فارسی آموزان به پرسش نامه ای 36 آیتمی برگرفته از پژوهش های دورنی (2009) وتاگوچی و همکاران (2009) پاسخ دادند. در نهایت، داده ها با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد بین خودباید و خودآرمان فارسی آموزان کره ای با چینی تفاوت معنی داری وجود دارد، به گونه ای که خودآرمان فارسی آموزان کره ای بیشتر از چینی ها و خودباید فارسی آموزان چینی بیشتر از کره ای هاست. علاوه بر این، بین انگیزه ابزاری ارتقا دهنده فارسی آموزان چینی و کره ای تفاوت معنی داری مشاهده شد و این در حالی است که بین انگیزه های ابزاری بازدارنده این دو گروه از فارسی آموزان تفاوت معنی داری وجود نداشت. همچنین، نتایج پژوهش مبنی بر عدم وجود تفاوت معنی دار بین میانگین انگیزه یکپارچه فارسی آموزان چینی و کره ای است. علاوه بر این، نتایج پژوهش نشان داد بین انگیزه یکپارچه دانشجویان چینی و کره ای و خودآرمان آن ها در یادگیری زبان فارسی، رابطه معنی داری وجود ندارد. همچنین، بین خودباید و انگیزه ابزاری بازدارنده فارسی آموزان کره ای رابطه معنی دار معکوسی مشاهده شد، در حالی که بین دانشجویان چینی، بین این دو متغیر، رابطه معنی داری مشاهده نشد.
۳۴.

بررسی مقایسه ای ساختار و نقش صفت در زبان های فارسی و فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صفت ساختار وابسته اسم نقش وصفی نقش اسنادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۵
مقاله حاضر شباهت ها و تفاوت های مقوله صفت در زبان های فارسی و فرانسه را با توجه به ملاک های ساختواژی و نحوی بررسی می کند. مهم ترین تمایز صفت در زبان فارسی و فرانسه وجود جنس دستوری در زبان فرانسه و عدم وجود آن در زبان فارسی است. صفات در زبان فرانسه در اغلب موارد به لحاظ جایگاه پسین یا پیشین بودن با صفات زبان فارسی مطابقت دارند. برخی صفات زبان فرانسه از جمله صفات ملکی در فارسی معادلی ندارند. از نظر نحوی صفات در هر دوی این زبان ها دارای نقش وصفی و اسنادی هستند. جزء آنکه کاربرد خاصی از صفت، تحت عنوان صفتِapposéدر زبان فرانسه وجود دارد که زبان فارسی فاقد آن است. بیشتر صفات در هر دو زبان دارای ملاک های صوری برای تشخیص آسان هستند. از نظر نحوی صفات در هر دوی این زبان ها دارای نقش وصفی و اسنادی هستند. جزء آنکه کاربرد خاصی از صفت، تحت عنوان صفتِapposéدر زبان فرانسه وجود دارد که زبان فارسی فاقد آن است.
۳۵.

بررسی پدیده دستورنویسی برای زبان های خارجی در ایران

کلید واژه ها: دستورنویسی زبان های خارجی خودآموز گرامر نقطه ضعف ها و مزیت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۴۵۵
مقاله حاضر سعی دارد با بررسی شیوه تدوین و مطالب دستورزبان هایی که پژوهش گران و اساتید ایرانی در فاصله سال های 1357 تا کنون به زبان فارسی برای زبان های انگلیسی، آلمانی، فرانسه، اسپانیایی، ایتالیایی و ترکی استانبولی نگاشته اند، پدیده دستورنویسی برای این زبان ها را با دیدی انتقادی مورد پژوهش قرار دهد. در مجموع 347 مورد به عنوان نمونه ها (داده ها)ی مقاله حاضر انتخاب شدند و از میان این موارد تعداد 100 مورد به صورت تصادفی انتخاب شده و پس از تهیه کتاب های موردنظر، نحوه تدوین مطالب، نقاط قوت و کاستی های آن ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از این است که دستورزبان های نگاشته شده دارای نقاط ضعف بنیادین و اساسی بوده و به هیچ وجه نتوانسته اند جایگزین متون درسی اصلی این زبان ها شوند؛ هرچند برای طیف خاصی از مخاطبان همیشه جذابیت داشته اند. از سوی دیگر، کتاب های حاضر بیشتر جنبه های اقتصادی را لحاظ کرده و عمدتاً نیازهای بازار را مدنظر دارند و از این رو، هیچ اقبالی در آموزشگاه های زبان و دانشگاه های داخل کشور به چنین کتاب هایی نشان داده نمی شود. دوازده مورد از کاستی های این نوع دستورزبان ها و چهار مورد از مزیت های آن ها به طور مفصل در متن مقاله توضیح داده شده اند.
۳۶.

خلق شخصیت نوظهور در متن زبانی با کمک آمیختگی مفهومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معنی شناسی شناختی فضای درونداد آمیختگی مفهومی ساختار نوظهور کتاب های درسی دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵
مقاله حاضر سعی دارد با استناد به مفاهیم بنیادین نظریه آمیختگی مفهومی نشان دهد چگونه فرایندهای شناختی باعث شکل گیری و خلق شخصیت های خیالی "متفاوت" در داستان های مختلف می شوند. تببین های نظریه آمیختگی از جنبه های خلاقانه معناسازی، می تواند تفسیری چهارچوب مند از فرایندهای شناختی درگیر در خلق شخصیت در متن روایی به دست دهد. این مقاله در نظر دارد با بررسی آمیختگی های شخصیت های اصلی داستان های کتاب های "فارسی خوانداری" دوره ابتدایی (گروه سنی ب و ج) و بازنمایی شبکه آمیختگی برای هر شخصیت، چگونگی "خلاقیت و نوآوری" در خلق "شخصیت های نوظهور" هر پایه تحصیلی را شناسایی کرده و یک تحلیل شناختی روش مند از فرایند خلق شخصیت در داستان های مقطع دبستان به دست دهد و به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به اصول حاکم آمیختگی، چه شخصیت های نوظهوری در داستان های هر پایه تحصیلی، نسبت به پایه های قبل و بعد، خلق شده اند و نویسندگان داستان های پایه های اول تا پنجم دبستان، برای این که بتوانند در خلق شخصیت های نوظهور خود، نسبت به پایه های قبل و بعد، نوآوری داشته باشند، از نظر شناختی چه ابزاری در اختیار داشته و چه انتخاب های متفاوتی انجام داده اند. فرض ما این است که شبکه های آمیختگی و معنای نوظهور برای شخصیت ها، در پایه های اول تا پنجم دبستان، تفاوت آشکاری دارد. یافته ها نشان می دهد نویسندگان متن کتاب های درسی برای خلق شخصیت های داستان های خود، فضاهای درونداد متفاوتی را برای هر پایه تحصیلی انتخاب کرده اند. همچنین با بالا رفتن پایه تحصیلی، فضاهای درونداد انتزاعی تر و شبکه های آمیختگی آن ها پیچیده تر شده است. نتایج این تحقیق می تواند چهارچوبی روش مند برای تحلیل شناختی فرایند خلق شخصیت در داستان های کودکان به دست دهد.
۳۷.

بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد و زن دوزبانه ترکی آذری- فارسی زبان در شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان شناسی اجتماعی دوزبانگی رمزگردانی زبان ترکی آذری ارومیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۳۲۳
یکی از مسائل قابل توجه در حوزه زبان شناسی اجتماعی و دوزبانگی، پدیده رمزگردانی است. از جوامع بزرگ دوزبانه در ایران می توان به جامعه دوزبانه های ترکی آذری-فارسی زبان اشاره کرد که وقوع این پدیده در میان بسیاری از آنان امری معمول است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی علل عوامل رمزگردانی و انواع آن در میان تعدادی از دبیران دوزبانه ترکی آذری-فارسی زبان در شهر ارومیه می باشد. بدین منظور ابتدا داده های مرتبط با رمزگردانی این دبیران، از طریق مشاهده مستقیم گردآوری شد. این داده ها پس از آوانگاری، مورد تحلیل قرار گرفت. در پژوهش حاضر، از چارچوب نظری بلوم و گامپرز (1972) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که 15 عامل مختلف در وقوع رمزگردانی در میان این دبیران مؤثر بوده اند. همچنین مشخص گردید این دبیران دوزبانه در سه بافت اتاق دفتر، جلسات شورای دبیران، و کلاس های ضمن خدمت، در هنگام گفتگو درباره موضوعات آموزشی و غیرآموزشی از هر دو نوع رمزگردانی (استعاری و موقعیتی) استفاده می کنند.
۳۸.

بررسی رابطه سرمایه فرهنگی دبیران زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم با خودکارآمدی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه فرهنگی خودکارآمدی دبیران زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۷۹
بررسی رابطه سرمایه فرهنگی دبیران زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم با خودکارامدی آن ها در شهر مشهد، هدف اصلی این پژوهش است. دبیران زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم نواحی هفتگانه مشهد( تعداد 607 نفر)به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند که از میان آن ها تعداد 242 نفر براساس جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه گیری به-روش تصادفی ساده انجام پذیرفت. نوع پژوهش کاربردی و روش پژوهش، روش توصیفی پیمایشی است. دو پرسش نامه خودکارامدی و سرمایه فرهنگی به عنوان ابزار جمع آوری داده ها استفاده شدند. نرم افزارهای مورد استفاده برای بررسی-های آماری SPPS نسخه 23 و Amos نسخه 23 اند. برای تحلیل داده ها از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد، میان سرمایه فرهنگی دبیران زبان انگلیسی دوره متوسطه دوم با خودکارامدی آن ها رابطه ای معنا دار و مثبت وجود دارد. به عبارت دیگر، دبیرانی که سرمایه فرهنگی بالاتری دارند، خودکارامدترند که در نتیجه آن به موفقیت های بیشتری در آموزش زبان انگلیسی به دانش آموزان دست می یابند
۳۹.

تحلیل گفتمان انتقادی فیلم سوته دلان از منظر رویکرد ون لیون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان انتقادی گفتمان لاکلاموف فیلم سوته دلان مولفه های گفتمان مدار ایدئولوژی و روابط سلطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
تحلیل گفتمان انتقادی بعنوان یکی از رویکرد های تحلیل گفتمان تلاش می کند با طبیعی زدایی از متن و بررسی ساختارها و مولفه های گفتمان مدار متون ، روابط قدرت و ایدئولوژی نهفته در آنها را آشکار کند . در این مقاله به اختصار رویکردهای غالب تحلیل گفتمان وابزارهای تحلیل متن بر اساس الگوی ون لیوون (1996) معرفی شدند . سپس به کمک این ابزار و در چاچوب نظری گفتمان لاکلاوموف به تحلیل فیلم "سوته دلان" به نویسندگی و کارگردانی علی حاتمی پرداخته شد و چگونگی شکل گیری گفتمان های دینی ، جنسیت و عقل گرایی و احساس گرایی به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت . این پژوهش نشان می دهد چگونه ایدئولوژی و روابط سلطه می تواند در شکل دهی به نگرش و بینش افراد اثر گذاشته و در مناسبات و تعاملات اجتماعی آنان تجلی یابد. از نتایج دیگر تحقیق می توان گفت مطایق نگرش سنتی ، مرد با برجسته سازی مفاهیمی چون فرادستی و اعمال کننده قدرت حق سلطه بر زن را برای خود قایل می باشد. بنابراین علاوه بر عواملی مانند قدرت و ایدّولوژی ، جنسیت نیز می تواند در برتری گفتمانی موثر باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان