مصیب سامانیان

تعیین نیازهای آموزشی اولین گام برنامه ریزی آموزش کارکنان و در واقع نخستین عامل ایجاد و تضمین اثربخش کارکرد آموزش و بهسازی است که اگر به درستی انجام شود مبنای عینی تری برای برنامه ریزی به عنوان نقشه اثربخشی فراهم خواهد شد و احتمال تطابق آن با نیازهای سازمان، حوزه های شغلی و کارکنان و درنهایت اثربخشی آن افزایش خواهد یافت. این مقاله به شناخت نیازهای آموزشی مهارتهای مدیریتی مدیران ستادی، فرمانداران و معاونین استانداری گلستان و ارائه یک برنامه آموزشی ویژه آنان پرداخته است. اصطلاح مهارت که در این نوشتار مورد استفاده قرار گرفته است اشاره به تواناییهایی دارد که الزاماٌ ذاتی نیست اما قابل پرورش است. بخصوص در نحوه انجام وظیفه مشخص و نه در توانایی بالقوه او، انعکاس مییابد بنابراین ضابطه اصلی مهارت اقدام موثر در شرایط متغیر است. اساس این روش بر این اصل استوار است که مدیریت موثر نیازمند مهارتهای سه گانه قابل اکتساب میباشد و ضرورت باز شناختن صفات و کیفیتهای ویژه در مدیران را رد میکند و احتمالا برای مشاهده عمل مدیریت و ادراک آن شیوه سودمندتری ارائه میدهد. این روش ثمره مشاهده مستقیم مدیران در حین کار و بررسی نتایج پژوهشهایی است که عملاٌ در زمینه مدیریت است صورت پذیرفته است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، پیمایشی است که با کمک پرسشنامه محقق ساخته و اسناد و مدارک موجود، نیازهای آموزشی مهارتهای مدیریتی نمونة 104 نفری (فرمانداران، معاونان استانداری، رئیس ادارات استانداری، مدیران ستادی استانداری و سرپرستان بانکها به تعداد 36 نفر و همچنین 69 نفر از مدیران عالی و میانی دستگاه های اجرایی استان گلستان را نشان میدهد. در پایان با توجه به یافته ها، پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

یکی از شاخص های مهم و معتبر در تعیین میزان تولید علم در جهان، فعالیتهای علمی، تحقیقاتی دانشگاهی است. توان و ظرفیت علمی هر کشور یکی از معیارهای ارزیابی میزان تسعه یافتگی آن کشور به شمار میرود و ارتقای این توان مستلزم وضعیت تولید اطلاعات علمی است. در این تحقیق با مراجعه به سه پایگاه اطلاعاتی Science Citation Index، Social Science Citation Index و Art & Humanities که از تولیدات Information Science Institute میباشد به مطالعه وضعیت علمی ایران پرداخته شده است. ابتدا بر اساس رکوردهای ثبت شده در این سه پایگاه به تجزیه و تحلیل وضعیت تولید علمی ایران در سال 1999 و سپس به توزیع فراوانی تولید علمی ایران در گروه علوم انسانی به تفکیک رشته های فرعی آن در بین 16 کشور، از سال 1981 تا 2000 پرداخته شد که ایران با مشارکت در تولید 936 رکورد اطلاعاتی در مرتبه سیزدهم قرار دارد. که در بین این پایگاهها، SCI یا نمایه استنادی علوم با 938 رکورد (9/96%) حاوی بیشترین تولیدات علمی ایران است و گروه علوم پایه با 505 رکورد (1/52%) و گروه تحصیلی علوم انسانی با 1/3 درصد کمترین سهم از تولدات علمی ایران را به خود اختصاص داده است. تولیدات گروه علوم انسانی با 30 رکورد اطلاعاتی مجموعاً در 12 رشته موضوعی قرار گرفته اند و روانشناسی اجتماعی با 30 رکورد اطلاعاتی مجموعاً در 12 رشته موضوعی قرار گرفته اند و روانشناسی اجتماعی با 6/56% دارای بیشترین تولیدات این گروه بوده است.

انگیزه انجام این پژوهش فراهم آوردن اطلاعات مفید و جامع برای متخصصان و پزشکان است. پزشکان پس از اتمام تحصیلات عمومی, تخصصی و فوق تخصص همچنان نیازمند به مطالعه عمیق و پژوهش دائم می باشند و مسئله مورد تحقیق این است که پزشکان شهرستان برای اطلاع یابی چه نوع رفتارهایی را در پیش می گیرند.

ما در دهکده ای جهانی زندگی نمیکنیم، بلکه در کلبه هایی فراخور حال هر منطقه زندگی میکنیم که در سطح جهان تولید و در محدوده محلی توزیع شده اند. و این مبنای تئوریک جدید جهان است که بیانگر این است که قرن بیست و یکم قرن گذرهای شگفت انگیز است و شگفت ترین آن، گذر انسان به نوع دیگری از موجودیت است، موجودی که صاحب دانایی و تفکر است و تمامی امورات خویش را براساس دانایی محوری توسعه و انجام می دهد، که در این مقاله سعی بر این است تا با پرداختن به موضوعات ذیل، شرایط لازم تاسیس دانشگاه پیشاهنگ تبیین گردد: - ساختار جهان جدید - ویژگیهای جهان جدید - ویژگیهای سازمانهای جدید - ویژگیهای علم در ساختار جهان جدید - دیدگاههای غالب در توسعه آموزش عالی - نقش دانشگاهها در شکل دهی به جهان جدید - شرایط ضروری و لازم برای دانشگاه پیشاهنگ

هدف : هدف مقاله حاضر بررسی میزان جامعه پذیری سازمانی کتابداران نسبت به سایر مشاغل سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی است . روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شده است . جامعه آماری این پژوهش را کلیه کارکنان (اعم از کتابدار و غیرکتابدار شامل 625 نفر) سازمان تشکیل دادند. با استفاده از فرمول کوکران، یک نمونه 238 نفری با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید و نهایتاً تعداد 215 پرسشنامه تکمیل و جمع آوری شد . ابزار پژوهش، پرسشنامه 20 سؤالی جامعه پذیری سازمانی تائورمینا (1997) بود. داده های پژوهش با آزمون t تک نمونه ای و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل گردید . یافته ها: نتایج نشان داد که در زیر مقیاس های آموزش و چشم انداز آینده، تفاوت معنی داری بین کتابداران و سایر مشاغل وجود دارد و همچنین، کتابداران از میزان جامعه پذیری سازمانی بالایی نسبت به سایر مشاغل سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اَسناد آستان قدس رضوی برخوردارند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن میزان جامعه پذیری سازمانی کتابداران است. همچنین مقاله حاضر نشان داد که زیرمقیاس های آموزش و چشم انداز آینده سازمانی، پیش بینی کننده های قوی برای افزایش میزان جامعه پذیری سازمانی کارکنان هستند و علاوه بر آن، جامعه پذیری سازمانی با تخصص و همگن بودن جامعه کارکنان نیز ارتباط دارد. بنابراین به نظر می رسد این زیرمقیاس ها برای افزایش میزان جامعه پذیری سازمانی کتابداران سایر سازمان ها از جمله نهاد کتابخانه های عمومی نیز مؤثر باشد.

هدف اصلی در تحقیقات حاضر بررسی پدیده خرابکاری با مطالعه موردی در استان خراسان شمالی و بررسی عوامل زمینه ساز در بروز این پدیده می باشد که بر اساس آن با فرض تاثیرگذار از میزان نیازهای ارضاء شده ، احساس بی عدالتی ، ویژیگی های فردی ( جنسیت ، تحصیلات ، وضعیت تاهل ، سن ) ، رضایت از زندگی ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و مقررات اجتماعی و تقلید از دوستان و معاشرت با دوستان ناباب در بروز خرابکاری از روش پیمایشی استفاده گردید و نوع تحقیق نیز از نوع کاربردی بر اساس روش استفاده از پرسشنامه می باشد . جامعه آماری در این پژوهش دو گروه هستند تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه استان خراسان شمالی که تعداد آنان 50 هزار نفر می باشد و جامعه دوم تمامی دانشجویان دانشگاه های استان هستند که از بین آنها تعداد 385 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند . شیوه نمونه گیری به روش خوشه ای چند مرحله ای است . کار اصلی در این نمونه گیری این است که ابتدا از میان مراکز آموزشی شهرهای مختلف به صورت سهمیه ای نمونه ای انتخاب گردد . در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از دو روش آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد متغیرهای اصلی تحقیق که شامل میزان نیازهای ارضا شده ، احساس تعلق فرد به جامعه ، پایبندی به اصول مذهبی ، جایگاه فرد در نظام قشربندی جامعه ، میزان پایبندی به قانون و تقلید از دوستان بر خرابکاری موثر می باشند .

از جمله عوامل مهمی که در بقای سازمان های خدماتی بسیار موثر است،نیروی انسانی متعهد و متخصص است که در فرایند تحول و تبدیل جامعه سنتی به جوامع صنعتی و اطلاعاتی تاثیر انکارناپذیری داشته است. به نحوی که نیروهای انسانی را مهم ترین و اصلی ترین عامل توسعه ی جوامع اطلاعاتی و صنعتی و سازمان های خدماتی از جمله کتابخانه ها محسوب می کنند. براین اساس کتابداران در سازمان کتابخانه با داشتن نگرش شغلی و سازماتی مناسب زمینه بروز خلاقیت در شغل کتابداری را فراهم می آورندکه این امر به نوبه خود باعث ایجاد درگیری شغلی بهینه آنان در مراکز اطلاع رسانی می شود. هدف از این پژوهش،بررسی رابطه بینعوامل نگرش شغلی و سازمانیبا درگیری شغلی کتابداران کتابخانه های آستان قدس رضوی شهر مشهد در سال 1394 است. جامعه پژوهش،شامل کلیهکتابدارانی است که در کتابخانه های آستان قدس رضوی شهر مشهد مشغول به کار هستند. روش پژوهش در این تحقیق،توصیفی (غیرآزمایشی) از نوع همبستگی است. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامهدرگیری شغلی لاداهل (1965) و پرسشنامهنگرش شغلی و سازمانی عظیمی و همکاران(1390) به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل فراوانی،درصد فراوانی و میانگین و همبستگی و ضریب رگرسیون استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد بین نگرش شغلی و سازمانی و درگیری شغلی رابطه معنی داری (01/0p<) وجود دارد. چنانکه نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد اگر نگرش شغلی و سازمانی کتابداران یک انحراف استاندارد افزایش یابد،می توان پیش بینی نمود که درگیری شغلی کتابداران به اندازه 25/0 افزایش یابد. همچنین از بین عوامل موثر بر نگرش شغلی و سازمانی تنها ماهیت شغل و سازمان توان پیش بینی معنادار برای درگیری شغلیکتابداران را دارد چنانچه ماهیت شغل و سازمان کتابداران یک انحراف استاندارد افزایش یابد،می توان پیش بینی نمود،درگیری شغلی کتابداران به اندازه 33/0 افزایش یابد. سایر نتایج نشان می دهد که متغیرهای اصلی پژوهش شامل نگرش شغلی و درگیری شغلیبا رشته تحصیلی،سنوات خدمت و سطح تحصیلات کتابداران همبستگی معناداری ندارد.

رفتارهای سیاسی در وظایف رسمی کارکنان در سازمان نمی گنجد، اما به دلیل محیط ابهام آمیز و تأثیرش بر کسب منافع، به خصوص در فضای اداری ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازآنجاکه از این مفهوم، شناخت چندانی وجود ندارد، روش کیفی پدیدارشناسی، امکان بازشناسی این پدیده را در فضای بومی فراهم می کند. این تحقیق با هدف شناسایی مؤلفه ها و ارائه الگوی رفتار سیاسی مدیران دولتی با رویکرد پدیدارشناسی با محوریت مصاحبه های عمیق انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل مدیران کل دولتی استان خراسان رضوی می باشد. داده ها ازطریق مصاحبه نیمه ساختارمند جمع آوری شد. با تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کلایزی، داده های به دست آمده در دوازده مفهوم کلی و محوری قرارگرفتند. این مفاهیم شامل: کنترل دسترسی به اطلاعات، سرزنش و حمله به دیگران، تقویت یک تأثیر مطلوب، خشنودسازی دیگران، ایجاد شبکه ارتباطی، مطرح کردن خویش ازطریق سایر افراد قدرتمند، گروه سازی، حمایت و همدلی، مقاومت در برابر تغییر، بازی با زمان، برخورد معکوس و نمایش آرامش است. بررسی دقیق رفتارها نشان می دهد میان مدیران دولتی ایران درباب مقوله قدرت، عامل حفظ قدرت، حائز اهمیت است که آن نیز رفتار سیاسی واکنشی به همراه خواهد داشت.

مفهوم ریسک منابع انسانی حاکی از آن است که رفتار و ویژگی های شخصیتی کارکنان به صورت بالقوه چه خطراتی را متوجه سازمان می کند. یکی از مشکلاتی که مدیران و مؤسسات بالاخص بانک ها برای سنجش ریسک منابع انسانی با آن مواجه هستند؛ نداشتن یک الگو و مدل است که بسترها و الزامات ایجاد ریسک منابع انسانی را در جوانب مهم ساختاری سازمان تبیین کند. پژوهش حاضر نیز با هدف ارائه مدل آمادگی سنجش ریسک منابع انسانی در بانک ملی خراسان شمالی انجام شده است .لازمه سنجش ریسک، شناسایی ریسک بوده و هدف از مدل آمادگی ریسک منابع انسانی، شناسایی بسترها و الزامات وقوع ریسک است. شناسایی ریسک منابع انسانی اساس و زمینه مدیریت ریسک منابع انسانی است که شناسایی ریسک منابع انسانی معمولا از طریق اسناد و داده های تاریخی و همچنین نظر متخصصین سازمانی صورت گرفت. روش پژوهش به صورت ترکیبی که بخش کیفی مبتنی بر تحلیل تم، و بخش کمّی با استفاده از معادلات ساختاری، تکنیک ahp، و آزمون تی تک نمونه مورد ارزیابی قرار گرفت نمونه گیری بخش کیفی با روش گلوله برفی و هدفمند به تعداد 9 نفر خبره است. از آنجا که تعداد افراد جامعه پژوهش 240 بوده است با توجه به جدول کرجسی و مورگان تعداد 144 نفر برای نمونه در بخش کمی کافی است. روایی در بخش کیفی با استفاده از تکنیک های مراجعه به متن مصاحبه، تعریف حد و مرز موضوع و در بخش کمی برای روایی صوری و محتوایی پرسش نامه طراحی شده از نظر خبرگان استفاده شده است. برای پایای بخش کیفی از روش بازآزمون و برای بخش کمی (ahp) از نرخ ناسازگاری و آلفای کرونباخ استفاده شده است. در این پژوهش از نرم افزارهای Expert choice و Spss اسستفاده شده است. نتایج نشان داد که بانک در بعد ریسک سرمایه های انسانی، بانک دچار ریسک منابع انسانی است.