ابراهیم داوودی دهاقانی

هدف: . به منظور افزایش توانمندی، توسعه رفتار شهروندی سازمانی و جلب توجه به شیوه و سبک رهبری خدمتگزار، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر رهبری خدمتگزار بر توانمندسازی کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی مبتنی بر رفتار شهروندی سازمانی پرداخت. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان همدان در نظر گرفته شد و نمونه گیری به روش تمام شمار انجام شد. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه های استاندارد رهبری خدمتگزار « لاب »، پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی « اسپریتزر » و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی «پودساکف» و همکاران استفاده شد. اطلاعات جمع آوری شده در دو سطح توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی و نیز مدل سازی معادلات ساختاری، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که رهبری خدمتگزار و مولفه های مرتبط با آن، بر توانمندسازی کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان همدان، تأثیر مثبت و معناداری داشت. همچنین بین رهبری خدمتگزار و مولفه های مرتبط با آن با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان همدان تأثیر مثبت و معناداری وجود داشته است. همچنین رفتار شهروندی سازمانی و مولفه های مرتبط با آن بر توانمندی کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان همدان تاثیر مثبت و معناداری داشته است. نتایج : اعمال سبک رهبری خدمتگزار موجب بهبود رفتار شهروندی سازمانی کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فرماندهی انتظامی استان همدان می شود. همچنین، هر چقدر کارکنان پلیس اطلاعات و امنیت عمومی از رفتار شهروندی سازمانی سطح بالاتری برخوردار شوند، توانمندی بیشتری برای ارائه خدمات انتظامی نیز خواهند داشت.

زمینه و هدف: ویژگی پویا و متغیر بودن تهدید نرم و نفوذ نامحسوس آن بر افکار، موجب می شود چنین پدیده هایی با تاخیر، دریافت و باور شوند و اگر نوعی غفلت یا اراده ای برای استفاده های ابزاری از کنش گران و ابزار آن برای نیل به اهداف جناحی و سیاسی هم در داخل وجود داشته باشد، این پیچیدگی را مضاعف و شناخت برای مقابله با آن را مشکل تر می سازد. پلیس با شناخت دقیق مولفه های فرهنگی تهدید نرم می تواند از ابزارها و شیوه های مناسب تری برای پیشگیری یا مقابله با آن و در نتیجه کاهش اثر تهدید نرم بهره گیری کند. روش: این پژوهش، دارای دو مرحله است، مرحله اول به روش کیفی و از نوع تحلیل گفتمان است. به منظور مطالعه فضای گفتمانی موجود درباره مولفه های فرهنگی تهدید نرم با رویکرد انتظامی از روش اسنادی استفاده شد. بنابراین هرگونه نوشته درباره موضوع پژوهش، مانند مصاحبه های منتشره درباره تهدید نرم در خبرگزاری های داخلی، مقاله های علمی و خبری انتشاریافته در فضای مجازی و نشریه های رسمی کشور به عنوان منبع داده جمع آوری شد. در مرحله دوم برای تعیین اولویت مولفه ها و شاخص های تهدید نرم با رویکرد انتظامی، از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری این بخش شامل معاونان، مدیران کل و کارشناسان معاونت عملیات، پلیس اطلاعات و امنیت عمومی و معاونت اجتماعی نیروی انتظامی بودند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین شد. روایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ 831/0 به دست آمد. یافته ها: از جمله یافته های پژوهش، شناسایی و اولو یت بندی مؤلفه های فرهنگی تهدید نرم با دیدگاه انتظامی شامل مشروعیت، مشارکت ملی، هویت سازی، ارزش های اساسی، هنجارهای عمومی، الگوهای مرجع، عدالت اجتماعی، الگوهای تقاضا، تولید اطلاعات و... است. نتایج: کاهش حضور مردم در حوزه های تصمیم گیری، کاهش اعتماد عمومی، بروز بحران سیاسی، شکاف و بروز اختلال در عوامل یکپارچه ساز اجتماعی و روابط برخاسته از آن، هنجارشکنی و بی توجهی به هنجارهای عمومی از جمله مهم ترین تهدیدهای نرم بعد فرهنگی هستند که از دیدگاه انتظامی، گسترش آنها موجب کاهش نظم و امنیت خواهد شد.

زمینه و هدف: قاچاق کالا پدیده ای مخرب است که آسیب فراوانی بر اقتصاد کشورها وارد می کند؛ این فعالیت غیررسمی اقتصاد، برنامه ها و سیاست های توسعه کشورها را دچار اختلال می کند و مشکلات خرد و کلان فراوانی را گریبانگیر جامعه می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر هریک از مؤلفه های عوامل سازمانی پلیس در پیشگیری از قاچاق کالا است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل همه کارکنان شاغل در شهرستان سروآباد و پلیس مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کردستان است که به صورت تمام شمار انتخاب شدند. ابزار جمع آوری پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 86/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار « spss » از آمار توصیفی برای محاسبه درصد، میانگین و نسبت پاسخ ها و در بخش آمار استنباطی برای بررسی نرمال بودن توزیع داده ها از آزمون کولموگروف اسمیرنو ف، تأثیر مؤلفه ها از آزمون های خی2 و تی استیودنت و رتبه بندی مؤلفه ها از آزمون فریدمن استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که قوانین و مقررات (طرح ها، دستورالعمل ها، آیین نامه ها)، تجهیزات و منابع انسانی پلیس در پیشگیری از قاچاق کالا تأثیر دارند. براساس نتایج آزمون فریدمن، منابع انسانی با ضریب 23/3 در رتبه اول، تجهیزات با ضریب 06/2 در رتبه دوم و قوانین و مقررات با ضریب 98/1 در رتبه سوم قرار گرفت. نتیجه گیری: نیروی انتظامی با بکارگیری تجهیزات نوین الکترونیکی، اپتیکی، خودرویی، نرم افزاری و سخت افزاری در مبادی رسمی و غیررسمی، مسیرهای پرتردد عبور کالاهای قاچاق و با استفاده از سرمایه های انسانی مجرب و آموزش دیده، ضمن کشف علمی جرم قاچاق و همچنین با تدوین و تهیه طرح ها، دستورالعمل ها و آیین نامه های کارآمد و نظارت بر اجرای آنها می تواند منجر به افزایش هزینه های جرم قاچاق کالا شود.

زمینه و هدف: در حالی که شکل ارتکاب جرایم، محیط های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات، رشد و تحولات سریعی را تجربه می کند، پیشگیری از جرم در برابر اقدام سرکوبگرانه، جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است؛ ازاین رو برنامه ریزی برای مدیریت پیشگیری از جرم در عصر اطلاعاتی امروز، ضروری به نظر می رسد. بنابراین هدف این پژوهش شناسایی شاخص های برنامه ریزی مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم با رویکرد اطلاعات محوری است. روش: از نظر هدف پژوهش حاضر کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. این پژوهش در دسته پژوهش های کیفی جای دارد و با روش تحلیل مضمون اجرا شده است. جامعه پژوهش را خبرگان نیروی انتظامی، وزارت کشور، ستادکل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران، وزارت دفاع و مجلس شورای اسلامی تشکیل دادند و براساس اصل اشباع نظری حجم نمونه به 22 نفر رسید. داده ها با مصاحبه های کیفی نیمه ساختاریافته جمع آوری شدند و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار «مکس کیودا» نسخه 3/12 استفاده شد. یافته ها و نتایج: شاخص های برنامه ریزی پیشگیری انتظامی از جرم اطلاعات محور، در قالب 5 مضمون اصلی و 34 مضمون فرعی شناسایی شدند که عبارتند از: پویش محیطی جرم، تعیین و تبیین مسئله جرم، آمار جرایم، تحلیل های عملیاتی مبتنی بر آمار جرایم، علت شناسی جرم و تدوین طرح عملیات پیشگیری. استفاده از این شاخص ها در برنامه ریزی اقدامات پیشگیرانه می تواند منجر به اثربخشی بیشتر این برنامه شود.

زمینه و هدف: کنترل جرم و تأمین امنیت به عنوان یکی از دغدغه های اصلی دولت مردان و نهادهای رسمی نظام عدالت کیفری است. محدودیت منابع و امکانات مراجع رسمی، اندیشه بهره مندی از ظرفیت های جامعه و نهادهای غیر رسمی را مطرح کرده است. پلیس محله محور با رویکرد جامعوی در یک چارچوب مبتنی بر تعامل خلاق با شهروندان می تواند به حل مسائل و مشکلات جامعه معاصر درخصوص بی نظمی های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی، کمک ویژه ای کند و در موضوعاتی مانند پیشگیری از جرم و کنترل آن موفقیت های بیشتری کسب کند.<br /> روش شناسی: در این پژوهش که از نظر هدف کاربردی است، نگارندگان به شیوه توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع مکتوب سعی کرده اند با تشریح راهبردهای امنیت محله محور در رویکرد جامعوی پلیس، هم سویی آن با معیارهای حقوق بشری را ارزیابی کنند.<br /> یافته ها: در راهبردهای پلیس جامعه محور ثبات و نظم از پایداری بیشتری برخوردار بوده و از این طریق احساس همدلی بین شهروندان و پلیس افزایش  خواهد  یافت؛ بنابراین در این رویکرد تأمین امنیت بر پایه مشارکت بخش های مختلف جامعه دارای وجهه حقوق بشری است که بر نیازها و دغدغه های های اصلی شهروندان تأکید دارد؛ به نحوی که می توان سیاست های تمامیت خواه را تقلیل داده و به استقرار امنیت در چهارچوب اسناد حقوق بشری دست یافت؛ امنیتی که نه تنها اولویت های جامعه، بلکه دغدغه های فردی شهروندان و نیازهای پایه ای آنها را نیز مدنظر قرار خواهد داد.<br /> نتیجه گیری: پرهیز از رویکردهای صرفاً امنیت گرا و دوری جستن از قضاوت های عجولانه و یک سویه نسبت به شهروندان، زمینه ساز ایجاد امنیت مستمر است که با سهیم کردن آنان در طراحی و اجرای برنامه های پیشگیری از جرم میسر می شود و لازمه این امر ایجاد اعتماد دو سویه بین پلیس و مردم و فراهم آوردن بسترهای اجرایی و تقنینی و حذف موانع ساختاری در پلیس و نهادهای جامعوی است.

زمینه و هدف: برطرف کردن چالشهای نگهبان محله در پیشگیری و کاهش جرم و موفقیت آنها در این امر، باعث ترغیب و تشویق شهروندان در تعامل و به کارگیری آنها در محله های بدون نگهبان خواهد شد. در این میان جرم سرقت به دلیل ایجاد حس ناامنی زیاد، از مهم ترین جرائمی است که کنترل آن در افزایش امنیت بسیار مؤثر خواهد بود. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی چالشها و راهکارهای نگهبان محله در پیشگیری از سرقت از دیدگاه خبرگان این حوزه در کلانتریها و شرکتهای خدمات حفاظتی و مراقبتی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، کیفی است. این تحقیق در نیمه اول سال 1394 انجام شده است. برای جمع آوری داده ها در بخش ادبیات، پیشینه، نظریه ها و فرضیه ها، از فیش برداری و برای دستیابی به چالشها و راهکارها از ابزار مصاحبه نیمه باز استفاده شد. جامعة آماری تحقیق، شامل 39 نفر از رؤسای کلانتریها و مسئولان شرکتهای خدمات حفاظتی و مراقبتی تهران بزرگ هستند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیودی ای استفاده شد. یافته ها و نتایج: ضعف آموزش، دانش، مهارت و تجربه ناکافی، چالشهای مربوط به مؤسسه های انتظام، کمبود تجهیزات و امکانات تخصصی پیشگیری از سرقت و تعامل ناکافی با کلانتریها، به عنوان مهم ترین چالشهای نگهبانان محله در پیشگیری از جرم سرقت شناسایی شدند. نتیجه گیری: با توجه به چالشهای به دست آمده، ارتقاء سطح مهارت و دانش نگهبان محله ازطریق تقویت آموزش و ملزومات مربوط، اصلاح فرایندهای تخصصی در مؤسسه های انتظام، تجهیز نگهبان محله به امکانات تخصصی پیشگیری از سرقت و تدوین سازکار لازم برای افزایش تعامل کلانتریها و نگهبانان محله، به عنوان مهم ترین راهکارهای نگهبان محله در پیشگیری از جرم سرقت، ازجمله مهم ترین نتایج تحقیق حاضر است.

زمینه و هدف: هدف این پژوهش، تبیین و اولویت بندی عوامل مؤثر بر تفکر راهبردی از دیدگاه فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل فرماندهان، رؤسا و مدیران نیروی انتظامی به تعداد 185 نفر بود. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 125 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی پرسش نامه در زمان برگزاری نشست فصلی فرماندهان نیروی انتظامی بین آنان توزیع و جمع آوری شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته حاوی 40 پرسش بر اساس طیف لیکرت است که روایی آن از روش صوری با استفاده از نظر اساتید و کارشناسان و متخصصان مرتبط با موضوع تأیید شد. همچنین برای محاسبه پایایی پرسش نامه از روش محاسبه ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن 899/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها ازطریق آزمون «تی و رگرسیون» صورت گرفت. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، عوامل فردی و سازمانی اثر قابل توجهی بر تفکر راهبردی در بین فرماندهان، رؤسا و مدیران عالی نیروی انتظامی دارد و بین این عوامل و اتخاذ راهبرد اثربخش، رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: به طورکلی نتایج نشان می دهد که تفکر سیستمی، توجه به آینده نگری، فرضیه محوری، تمرکز بر اهداف، تفکر در زمان، فرصت طلبی هوشمندانه، خلاقیت و نوآوری، سبک مدیریت مشارکتی، وجود ساختار سازمانی پویا و منعطف، فرهنگ سازمانی مشوق و سیستم ها و فرایندهای مطلوب سازمانی، موجب اغنای تفکر راهبردی در بین فرماندهان و مدیران نیروی انتظامی خواهند شد.

زمینه و هدف: تهدید نرم از مقوله هایی است که میزان شناخت و عمق درک نهادهای انتظامی و امنیتی از چیستی و ماهیت آن، میزان موفقیت آنها را در اجرای مطلوب مأموریتها و وظایفشان، تا حدزیادی متأثر می کند؛ بنابراین تحقیق حاضر باهدف شناخت چیستی و ماهیت تهدید نرم با رویکرد انتظامی و با نگاهی به ارتقای امنیت عمومی انجام شده است. روش: روش تحقیق پژوهش حاضر از نظر داده ها، کیفی از نوع تحلیل محتوا و از نظر اهداف، کاربردی است. جامعة آماری پژوهش حاضر استادان صاحب نظر در حوزة امنیت ملی و انتظامی هستند که با استفاده از نمونه گیری هدفمند از میان آنها، ده نفر انتخاب شدند و برای جمع آوری داده ها از روش مصاحبة عمیق استفاده شد. داده های تحقیق متکی به نقل قولهای پرسش شوندگان است. یافته ها و نتایج: در پاسخ به سؤالات تحقیق، ابعاد اجتماعی- فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سطوح راهبردی، میانی و تاکتیکی، مؤلفه های هویت ملی، انسجام اجتماعی، سرمایه اجتماعی، الگوهای رفتاری، دلبستگی ملی، آمادگی ملی، اندیشه های حاکم، آداب و رسوم، سبک زندگی، نگرش به حاکمیت، منش و رفتار اجتماعی و هشت راهکار پیشگیری و مقابله به دست آمدند. نتیجه اینکه آمادگی پلیس برای پیشگیری و مقابله با تهدیدات نرم، نیازمند پیش بینی و شناسایی شرایط وقوع این تهدیدات، ایجاد فضای مشترک ذهنی بین متصدیان در سایر نهادها و اعلام هشدار به آنها و درنتیجه تلاش برای ایجاد هماهنگی به منظور اقدام مؤثر است.