رهیافت پیشگیری از جرم

زمینه و هدف: از مهمترین عوامل تأثیرگذار در بروز ناهنجاری های اجتماعی، ویژگی های مکانی و تسهیلات محیطی مکان های وقوع بزهکاری است. عناصر کالبدی در کنار عناصر اجتماعی، شامل مردم، فعالیت ها و کاربری ها است و موجب شکل گیری رفتار می شود که نقش مهمی در هویت بخشی و احساس آرامش و امنیت آنها دارد. برنامه ریزی و طراحی خوب یا بد می تواند به ایمنی بیشتر یا کمتر یک شهر کمک کند. هدف پژوهش حاضر، سنجش میزان تأثیرگذاری ساختار فضایی بر وقوع جرایم سرقت به عنف و مواد مخدر با استفاده از روش چیدمان فضا است. روش: در این پژوهش با توجه به موضوع پژوهش، ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش، جرایم ارتکابی سرقت به عنف و مواد مخدر است که در دوره زمانی پژوهش در محدوده شهر تهران به وقوع پیوسته است. در این پژوهش از روش تمام شماری استفاده شد و تمام وقایع مجرمانه مرتبط با سرقت به عنف و مواد مخدر در شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: تحلیل یافته ها نشان می دهند که جرایم گرایش دارند که در محلاتی با هم پیوندی کلان بالا، متمرکز شوند. در همین محدوده ها کاربری های اراضی تجاری-اداری بسیاری متمرکز شده اند. توزیع نامتعادل کاربری های یادشده بیشتر از دیگر کاربری ها پیشگوی انواع جرایم سرقت به عنف و مواد مخدر بودند. به عنوان مثال سرانه تجاری در محله ایرانشهر 7.4، ولیعصر8.4، بهار 1.1 و کاج 1، بدان معنی است که اگر کاربری های تجاری و اداری با مقیاس منطقه ای و شهری واقع شده باشند، تعداد بیشتری از انواع جرایم مرتبط به آنها وجود خواهد داشت. نتایج: هم پیوندی کلان، جرم را برای کاربری هایی که اغلب با فعالیت های تجاری و اداری مرتبط هستند تشویق می کنند. همچنین خیابان های سراسری با ظرفیت های حرکت بالا، احتمال بیشتری از وقوع جرایم را نسبت به بن بست هایی با ظرفیت های حرکت کم و منازلی با نظارت متقابل کم، دارا هستند.

زمینه و هدف: استفاده روزافزون از رسانه های ارتباط جمعی مانند اینترنت در دنیای امروز باوجود پیامدهای مثبت و تاثیرگذار فراوان، دستاوردهای منفی بسیاری دارد. ازجمله پیامدهای منفی، جرایم نوظهور رایانه ای و اینترنتی است که مقابله موثر با آن نیازمند تعامل برون سازمانی است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، تبیین رابطه تعامل برون سازمانی با مدیریت پیشگیری از کلاهبرداری در فضای مجازی است . روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها از نوع پژوهش های توصیفی – تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل فرماندهان ارشد انتظامی، روسای پلیس های تخصصی، کارکنان پلیس فتای، قضات و صاحب نظران قوه قضائیه و کارشناسان و صاحب نظران شرکت مخابرات، به تعداد 50 نفر بود که باتوجه به محدودبودن جامعه آماری، از شیوه تمام شمار استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، جمع آوری شد. روایی پرسشنامه به روش صوری تایید شد و پایایی کل آن نیز طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، 79/. به دست آمد. یافته ها: بین تعامل برون سازمانی رسمی با مدیریت پیشگیری از کلاهبرداری رایانه ای رابطه در حد متوسط رو به بالا وجود دارد؛ در این بخش، «تعامل با شرکت مخابرات برای نظارت رسمی بر فعالیت های کافی نت ها و مراکز تبادل اطلاعات»، در رتبه اول قرار دارد. همچنین بین تعامل برون سازمانی غیررسمی با مدیریت پیشگیری از کلاهبرداری رایانه ای رابطه در حد متوسط رو به بالا وجود دارد که در این بخش نیز «منع شیوع ابزارهای هک و تسهیل کننده شگردهای مجرمانه ازطریق تعامل با اتحادیه فروشندگان محصولات فناوری اطلاعات» در رتبه اول قرار دارد. نتایج: تعامل برون سازمانی غیررسمی اولویت بیشتری نسبت به تعامل برون سازمانی رسمی در پیشگیری از کلاهبرداری رایانه ای دارد، در تعامل برون سازمانی غیررسمی نیز تعامل با مخابرات در اولویت اول و تعامل با اتحادیه فروشندگان محصولات فناوری اطلاعات در اولویت بعدی قرار دارد.

زمینه و هدف: در سال های اخیر رفتارهای پر خطر در میان نوجوانان رشد چشمگیری داشته است. به منظور شناسایی برخی از عوامل روان شناختی مرتبط با این رفتارها، پژوهش حاضر طراحی و اجرا شد. هدف اصلی پژوهش حاضر مشخص کردن سهم مولفه های تنظیم شناختی هیجان در رفتارهای پرخطر است. روش: نوع مطالعه و روش بررسی، از نوع پژوهش های همبستگی و رگرسیون چندگانه است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دبیرستانی دختر شهر تهران به تعداد 209144 نفر هستند که یک نمونه 422 نفری از آنها با روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه های تنظیم شناختی گارنفسکی (2001) و خطرپذیری نوجوانان زاده محمدی و احمدآبادی (1388) در میان آنان توزیع و جمع آوری شد. یافته ها: تحلیل داده ها با روش رگرسیون چندگانه نشان دادند که مدل کلی معنادار و ترکیب متغیرهای پیش بین 13 درصد واریانس رفتارهای پرخطر را تبیین می کنند. در مدل کلی ابعاد تنظیم شناختی هیجان، پیش بینی کننده معنا دار رفتارهای پرخطر بودند. ضریب بتای تنظیم شناختی منفی، بالاتر از ضریب تنظیم شناختی مثبت بود. از لحاظ ابعاد، سرزنش دیگران و فاجعه آمیز کردن، تنظیم شناختی منفی و ابعاد تمرکز مجدد مثبت و پذیرش تنظیم شناختی مثبت نیز پیش بینی کننده معنا دار در خطرپذیری نوجوانان دختر (دانش آموزان دبیرستانی) بودند. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که تنظیم شناختی هیجان با گرایش به خطرپذیری رابطه معنا داری وجود دارد.

زمینه و هدف: اهمیت رسیدگی به جرائم ارزی و آثار نامطلوب ناشی از گسترش این قبیل جرائم و ارتباط آن با تحکیم ارکان اقتصادی نظام های سیاسی حاکم، قانونگذار را بر آن داشته تا با به کارگیری تدابیر ویژه مبتنی بر شداد و غلاظ کیفری به تقابل با هنجارشکنان این عرصه مبادرت ورزد؛ بنابراین هرچند بررسی و تحلیل سیاست کیفری کشور، متضمن تبیین نحوه تقابل کیفری با جرائم ارزی در متون علمی متعدد مورد بررسی قرار گرفته ولی بررسی این سیاست ها از حیث انطباق با نظریات و معیارهای موجود در حوزه جرم شناسی و ارائه راهکار علمی و عملی در راستای مدیریت خطر این جرائم تاکنون مورد توجه متخصصان قرار نگرفته است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه ای و براساس بررسی مطالعات انجام شده در حوزه های مرتبط و با استفاده از تجارب موجود در حوزه حقوقی نظام بانکی و بررسی پرونده های متعدد موجود در ادارات حقوقی سیستم بانکی تدوین شد. با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی با مراجعه به کتب، منابع و مقالات تلاش شد از منظری دیگر به مقوله جرائم ارزی نگریسته شود؛ همچنین با توجه به نقش ویژه اداره حقوقی بانک مرکزی در به کارگیری راهبرد قضایی در برخورد با جرائم ارزی، بررسی نحوه عملکرد این مرجع از حیث انطباق با مولفه ها و معیارهای ناظر بر علوم کیفری و نظریات جرم شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. یافته ها و نتایج: در این پژوهش، ضمن تبیین مختصر نحوه تقابل کیفری با این جرائم، سیاست های حقوقی و قضایی از حیث انطباق با نظریات نوین حاکم در حوزه جرم شناسی مورد بررسی قرار گرفت و در پایان با انتقاد از رویکردهای موجود ازجمله رویکرد مک دونالدی در برخورد با این جرائم، راهکارهای مقتضی در راستای مدیریت خطر جرائم ارزی از قبیل تمسک به روش های پیشگیری وضعی، استفاده از دستاوردهای نظام عدالت ترمیمی و مانند آن، پیشنهاد شد.

زمینه و هدف: بازخورد بخش جدایی ناپذیر از یک فرایند ارتباط دوطرفه است. بازخورد، میزان در مسیر بودن هر سیستم را نشان می دهد. روش های مختلف بازخورد می توانند مستقیم یا غیرمستقیم و یا حتی ازطریق رصد واکنش های مشتریان باشد. در پیشگیری از جرم نیز مشتریان افراد جامعه هستند، که با بازخوردگیری از افراد جامعه می توان مناسب بودن اقدامات را سنجید. معیارهای خاصی برای بازخوردگیری مناسب تدوین شده که توجه به آنها می تواند در بازخوردگیری از اقدامات پیشگیری موثر باشد. توجه به تغییرات در سازمان ها و دنیای پرتلاطم امروزی، بخصوص در ساختار سازمان ها، فناوری و نیروی انسانی در بازخوردگیری موثر است. بازخورد مفید و موثر دارای ویژگیهایی است که با بهره گیری از این ویژگی ها در پیشگیری از جرم، می توان بازخوردهای مناسبی گرفت. روش شناسی: روش تحقیق در این مقاله کتابخانه ای و توصیفی است که به همین منظور ازطریق مطالعات کتابخانه ای، مستندات لازم جمع آوری و با توصیف و تجزیه و تحلیل مناسب نتیجه منطقی احصا و پیشنهادهایی ارائه شد. یافته ها و نتایج: نتیجه بازخورد در اقدامات پیشگیری از جرم را می توان: اقدامات اصلاحی، بهبود مستمر و اقدام پیشگیرانه عنوان کرد. با بررسی موضوعات مطرح شده می توان نتیجه گرفت که عوامل زیادی در بازخوردگیری مناسب از اقدامات پیشگیری مثل: شایستگی کارکنان سیستم پیشگیری از جرم، پیچیدگی موقعیت ها، ثبات عملیات و فعالیت ها، تقسیم وظایف بین مدیران سطوح مختلف، قابلیت ذهنی کارکنان و مدیران با محیط و شرایط و مانند آن تاثیرگذار هستند که تمرکز بر این ویژگی ها می تواند بازخوردگیری را به نتایج مورد انتظار برساند.

زمینه و هدف: با روی کارآمدن فضای سایبر و پیشرفت فناوری های نوظهور، جهان با ساحتی برای تعاملات الکترونیکی و دخالت کمتر عناصر انسانی مواجه شد. فضای سایبر عرصه های مختلفی را با تغییرات شگرفی رو به رو ساخت، که یکی از این عرصه های پیشگام، صنعت بانکداری است. مسلم است که در پَسِ خدمات شایان بانک ها در چارچوب منحصر به فرد سیستم بانکداری الکترونیکی، صنعت بانکداری با تهدیدات و مخاطرات نوظهوری نیز مواجه است. ناامنی فضای اینترنت و نظام بانکداری الکترونیکی، از مهمترین مخاطرات مطرح در این حوزه به شمار می آید. شایان توجه است که استفاده از تدابیر پیشگیرانه، یکی از راه های برقراری امنیت و انتظام جوامع است. روش شناسی: پژوهش حاضر با تکیه بر نظرات حقوقی، داد ه ها و آموزه های علمی گردآوری شده از میان کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و پایگاه های اینترنتی صورت پذیرفته است. افزون بر این، نوع پژوهش فرارو، به صورت کاربردی و شیوه نگارش آن توصیفی است. در این میان به قوانین جمهوری اسلامی ایران و اسناد بین المللی نیز توجه ویژه شده است. یافته ها و نتایج: در عصر دوم اینترنت و روی کارآمدن فناوری نوظهور بلاک چین، کارآیی پیشگیری وضعی از جرم در گرو بهره جویی از فناوری های نوین و گرایش به سوی به کارگیری تدابیر پیشگیرانه فنی است، زیرا در دنیای هوشمندی اشیاء -که بانکداری الکترونیکی در بستر آن فرصت بروز می یابد -، ماهیت محیط سایبر به گونه ای است که بانک ها را ناگزیر از اتخاذ تدابیر پیشگیرانه فنی می سازد.