یاسر سالاری

یاسر سالاری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۲ مورد.
۱.

ارائه و اعتبارسنجی مدل اجرای خط مشی های عمومی آموزش عالی کشور در راستای تحقق دانشگاه کارآفرین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجرای خط مشی آموزش عالی کشور دانشگاه کارآفرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸ تعداد دانلود : ۲۸
هدف: شناسایی عناصر مدل اجرای خط مشی های عمومی آموزش عالی کشور در راستای تحقق دانشگاه کارآفرین. روش: پژوهش حاضر با رویکرد آمیخته انجام شده است. نمونه آماری بخش کیفی پژوهش، 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و صاحب نظران در عرصه اجرای خط مشی ها و کارآفرینی تشکیل دادند. داده های بخش کیفی توسط مصاحبه جمع آوری و بر اساس تکنیک تحلیل محتوا تجریه و تحلیل شدند. ابزار مورد استفاده در بخش کمی پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته بود که با نرم افزار Smart PLS تحلیل شدند. درنهایت، برای شناسایی و طراحی مدل پژوهش از روش مدل سازی ساختاری- تفسیری و نرم افزار میک مک استفاده گردید.  یافته ها: در مرحله کدگذاری باز 314 کد اولیه شناسایی گردید و پس از غربال و شناسایی شاخص های نهایی، در نهایت 60 شاخص و 13 مقوله شناسایی که براساس نمودار قدرت نفوذ- وابستگی در شش سطح طبقه بندی شدند و متغیرهای سیاست های کلی اشتغال مقام معظم رهبری، زیرساخت فرهنگی و محیط کلان (زمینه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی) بالاترین تأثیرگذاری را داشتند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای اثرگذاری مقوله های نقش دولت، نقش قانونگذاران، زیرساخت های مالی، تعاملات نهادها و شبکه ها، زیرساخت های آموزشی و پژوهشی، مدیریت و منابع انسانی، ساختار سازمان های اجرایی، اجرای خط مشی های اکوسیستم کارآفرینی آموزش عالی کشور، اجرای خط مشی های اکوسیستم اسلامی آموزش عالی کشور برای تحقق دانشگاه کارآفرین بود و مقوله های سیاست های کلی اشتغال مقام معظم رهبری، محیط کلان و زیرساخت های فرهنگی به عنوان پایه و اساس مدل اجرای خط مشی ها تعیین شدند. همچنین، روایی و پایایی مدل مورد تأیید قرار گرفت و مشخص شد مدل ارائه شده از برازش مطلوبی برخوردار است.
۲.

گستره علم حضوری و کاربست آن در تبیین ادراکات حقیقی و اعتباری در اندیشه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم حضوری علم حصولی تبدیل علم حضوری به حصولی وحدت نفس با مدرکات ادراکات حقیقی و اعتباری علامه طباطبایی (ره)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲ تعداد دانلود : ۳۱
علامه طباطبایی بر طبق مبانی حکمت صدرایی علم حضوری را امری وجودی و مجرد از مادّه می داند که در آن، عالِم با واقعیّت خودْ، معلوم را می یابد. یکی از مباحثی که علامه به تفصیل مطرح نموده است، بحث از اعتباریات یا ادراکات اعتباری است. باید دانست که بین دیدگاه وی در علم حضوری و ادراکات اعتباری ارتباط وجود دارد به این صورت که نتایجی که از نظریه علامه درباره حقیقت علم حضوری حاصل می شود، در تعیین مبنای تمایز ادراکات حقیقی و اعتباری و نسبت آن ها با علم حضوری موثر است. بنابراین مسأله این پژوهش عبارت است از: «دیدگاه ویژه علامه طباطبایی در مسأله علم حضوری چگونه مبنای تمایز ادراکات حقیقی از اعتباری قرار می گیرد؟» این پژوهش به روش کتابخانه ای – تحلیلی انجام شده است؛ به این منظور با توجه به مسأله تحقیق به آثار و عبارات علامه طباطبائی مراجعه نموده و سپس به تحلیل آنها پرداخته شده است. یافته های حاصل از این پژوهش چنین است که اولاً بر اساس تحلیل علامه، حقیقت علم در علم حضوری منحصر است، چرا که از نظر وی هر علم حصولی در حقیقت، علمی حضوری است؛ ثانیاً نتایج حاصل از دیدگاه علامه در علم حضوری نقش ویژه ای در تحلیل مبنای تمایز ادراکات حقیقی از اعتباری دارد؛ ثالثاً کاربست دیدگاه ویژه علامه درباره حقیقت علم حضوری و تحلیل نتایج آن به ویژه در خصوص تبدیل علم حضوری به حصولی است که در مسأله ملاک تمایز ادراکات حقیقی و اعتباری به کار رفته است. نتیجه پژوهش این است که بر حسب نظر علامه، مبنای ادراکات حقیقی، علوم حضوری محض و مبنای ادراکات اعتباری، علوم حضوری قابل تبدیل به علم حصولی است.
۳.

بررسی تأثیر انسان شناسی صدرایی بر انسان شناسی شیخیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شیخیه جسم جسد نفس ملکوت برزخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۱۲۰
انسان شناسی در کنار جهان شناسی و خدا شناسی سه رکن اساسی در اندیشه هر مکتب فلسفی یا کلامی و عقیدتی است. هویت و ماهیت انسان، حقیقت جسم و نفس او، ارتباط و تعامل نفس و بدن، حکایت آنها پس از مرگ در عالم برزخ و سپس قیامت و  در نهایت چگونگی حشر و نشر ابدان و ارواح؛ اهم این مسائل هستند. رنگ و لعاب انسان شناسی مکتب شیخیه کاملاً صدرایی است، البته از گذر تبیین های شیخ احمد احسایی که بیشترین مراجعه و شرح را به آثار ملاصدرا داشته است. هر چند احسایی حرکت جوهری نفس را می پذیرد و به معاد جسمانی مانند صدرا تصریح می کند، اما به جهت تفاوتی که با او در تبیین جسم و جسد انسان و نیز ماهیت عالم مثال و برزخ، قول به عالم هورقلیا، و نهایتً قیامت و حشر و نشر دارد؛ تصویری متفاوت از آنچه  در حکمت متعالیه آمده ارائه می کند.
۴.

بررسی مدل چابک سازی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی (مطالعه موردی: سازمان تأمین اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چابک سازی راهبردی مدیریت جهادی سازمان تأمین اجتماعی بصیرت فرهنگ و روحیه جهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۵
امروزه چابک سازی راهبردی به ویژه در سازمان تامین اجتماعی بیش از هر زمانی دیگری لازم است که با فرهنگ و روحیه جهادی و به تبع آن مدیریت جهادی از جمله ارزش های اسلامی محسوب می شود و با بهره گیری از ابزار علم و فناوری و هم جهت با اراده ی الهی در سازمان به تمشیت امور می توان پرداخت.در پژوهش حاضر به بررسی مدل چابک سازی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی در سازمان تامین اجتماعی پرداخته شده است .هدف از این مطالعه بررسی مدل چابک سازی راهبردی با رویکرد مدیریت جهادی در سازمان تامین اجتماعی می باشد. نوع روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، گردآوری اطلاعات توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش جهت آزمون الگو ۳۰ نفر از خبرگان بود و جهت سنجش متغیرهای تحقیق از نظر مدیران ارشد سازمان تامین اجتماعی استفاده شد که تعداد آنها 140 نفر بود که به دلیل محدود بودن جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد و آنان نسبت به سؤالات پرسشنامه مدیریت جهادی ،بصیرت، چابک سازی راهبردی ، فرهنگ و روحیه جهادی پاسخ دادند . و نتایج به دست آمده نشان از پایایی و روایی موردقبول برای ابزارها داشت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و SmartPls استفاده گردید نتایج پژوهش نشان داد که بین بصیرت و چابکی راهبردی با مدیریت جهادی در سازمان تامین اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و همچنین بین فرهنگ و روحیه جهادی و چابکی راهبردی با مدیریت جهادی در سازمان تامین اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد .
۵.

تبیین ابعاد و مؤلفه های نقش سازمان بسیج ادارات در راستای تحقق دولت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت اسلامی انقلاب اسلامی بسیج ادارات مقام معظم رهبری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۳
مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) ضمن طرح مراحل سیر تکوینی انقلاب اسلامی که شامل انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، کشور اسلامی و تمدن اسلامی می باشد، به نقش حساس مسئولین درراستای تحقق دولت اسلامی تأکیددارند، لذا یکی از اقشاری که می تواند نقش مؤثری در این خصوص داشته باشد، بسیج ادارات است؛ این تحقیق از نوع بنیادی، باهدف تبیین ابعاد و مؤلفه های نقش مدیران بسیج ادارات در راستای تحقق دولت اسلامی بر اساس منویات مقام معظم رهبری با استفاده از روش تحلیل محتوا به صورت میدانی و کتابخانه ای انجام شده است.نمونه آماری این پژوهش20 نفر از مدیران و خبرگان سازمان بسیج ادارات می باشدکه با مصاحبه نیمه ساختار یافته به روش گلوله برفی کدهای مربوطه احصاء و مورد تحلیل قرارگرفت که نتایج بدست آمده، تعیین نقش های سازمان بسیج ادارات در هفت مولفه اعتقادی، خدمت گرایی، عدالت ، اقتصادی ، قانون گرایی، کادر سازی و درون زایی حکمرانان می باشد.
۶.

مداقه ای در مبنای اصالت وجود(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۷۸
ملاصدرا در مسئله اصالت وجود با نفی قسم مفهومی وجود، وجود لابشرط مقسمی را دارای وحدت مصداقی و تکثر فردی می داند. حقیقت وجود دارای وحدت جمعی و انبساطی است و لذا مبنای اصالت وجود و موضوع فلسفه قرار می گیرد. در نگاه ادق، وجود لابشرط مقسمی علاوه بر افراد خارجی خود، مقسم تقسیمات مفاهیم ذهنی و حتی عدمی و هر آنچه که بهره ای از وجود داشتن دارد، نیز می گردد. ملاصدرا در بحث اعتباریت ماهیت، دو نگرش متفاوت به نحوه وجود ماهیت بشرط شیء دارد. حاصل این بحث، تفکیک اصالت وجود به دو معناست؛ در معنای اول، اصل حقایق خارجی و آنچه عالم خارج را پر کرده، وجود لابشرط مقسمی است و ماهیت یا همان حدود و قیود حقیقت لابشرطیِ وجود به تبع متحقق می گردد. در نگرش دوم و نهایی، صدرا با نفی هر گونه تمایز خارجی وجود و ماهیت، اعتباریت ماهیت را به معنای ذهنیت صرف آن لحاظ کرده و وجود ماهیت را تابعی از وجود نفس و اذهان انسانی و اعتبارات آن می داند.
۷.

میزان شناخت از ربا و چارچوب نظری دو نظام بانکی اسلامی و غیر اسلامی (بررسی موردی: یک بانک خصوصی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قانون الهی تحریم ربا بانکداری بدون ربا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۶۱
ویژگی منحصربه فردی که اسلام دارد، عدم ابطال پذیری قواعدی همچون قانون الهی تحریم رباست. در پژوهش حاضر به سنجش میزان شناخت نسبت به تعریف و مفهوم ربا، و آشنایی با چارچوب نظری دو نوع بانکداری اسلامی و غیر اسلامی پرداخته شد. روش پژوهش میدانی و جامعه آماری شامل 9708 نفر از کارکنان یک بانک خصوصی در سال 1399 سراسر کشور بود؛ که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونهگیری خو شه ای تعداد 369 نفر به عنوان نمونه انتخاب و اطلاعات موردنیاز از طریق پرسشنامه جمعآوری شد. تجزیه وتحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار spss نشان داد که در زمینه آشنایی با تعریف و مفهوم ربا 6/33 درصد از کارکنان و درزمینه آشنایی با چارچوب نظری دو نظام بانکداری ربوی و غیر-ربوی تنها 9/11 درصد از کارکنان حدنصاب لازم ( نمره پانزده از بیست ) که توسط متخصصین تعیین شده بود را کسب نموده اند؛ باید توجه داشت که یک قانون خوب هم می تواند توسط مجریان ناآگاه ابطال شود. بنابراین آموزش جهت آگاهی آفرینی مجریان، امری اجتناب ناپذیراست.
۸.

طراحی و تبیین مدل رفتاری مبتنی بر عقلانیت الهی و احساس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عقل عقلانیت الهی احساس رفتار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۳۴
در میان عوامل تأثیر گذار بر شکل گیری رفتار ، نقش «عقلانیت و احساساسات» از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف از این پژوهش طراحی مدل رفتاری مبتنی بر عقلانیت الهی و احساس می باشد. روش تحقیق از نظر هدف، توسعه ای- کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی است. راهبرد این تحقیق کیفی و کمی می باشد. در مرحله کیفی با استفاده از روش فرایند چرخه ای تحلیل و با بهره گیری از فن دلفی، رفتارهای شناسایی شده حاصل از عقلانیت الهی و احساس، به چهار دسته ی: متعالی، پسندیده، ناپسند و پَست طبقه بندی شد و روایی محتوایی مدل توسط 14 نفر از خبرگان آگاه به موضوع تایید گردید. جامعه ی آماری تحقیق شامل 1477 نفر از کارکنان شرکت توزیع برق شیراز می باشد که نمونه 313 نفری به روش تصادفی انتخاب گردید. جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از پرسشنامه و بوسیله نرم افزارهای SPSS-23 و PLS-3 و با روش مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها نشان داد عقلانیت الهی کارکنان بر رفتارهای پسندیده، ناپسند و پَست اثرگذار است. از سوی دیگر، اثر عقلانیت الهی کارکنان بر رفتار متعالی و همچنین احساسات کارکنان بر رفتارهای چهارگانه تایید نشد که پس از آسیب شناسی، پیشنهاداتی برای تقویت رفتار متعالی کارکنان ارائه گردید.
۹.

رتبه بندی شاخص های بازدارنده از تخلفات اداری با رویکرد آموزه های اسلامی با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف: هدف از تحقیق حاضر، رتبه بندی شاخص های بازدارنده از تخلفات اداری با رویکرد آموزه های اسلامی با استفاده از تکنیک AHP در میان کارکنان سازمان تأمین اجتماعی تهران بزرگ بوده است. روش شناسی: روش پژوهش آمیخته (کیفی و کمی) و از نوع اکتشافی استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی تحقیق، شامل متون اسلامی (موردی کتاب نهج البلاغه) بوده و در بخش کمی، شامل مدیران، سرپرستان و کارشناسان مبارزه با تخلفات اداری سازمان تأمین اجتماعی تهران بزرگ به تعداد 245 نفر بود که حجم نمونه کمی با استفاده از جدول مورگان شامل 150 نفر تعیین شده است. از ابزار پرسش نامه محقق ساخته در بخش کمی بهره برداری شده است. برای سنجش روایی از روایی محتوایی به شکل کمی (CVR) استفاده شده است و پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 848% محاسبه گردید که نشان دهنده روایی و پایایی بالای ابزار بکار رفته در پژوهش (پرسشنامه) می باشد. در تجزیه و تحلیل و رتبه بندی شاخص های بازدارنده از تخلفات اداری از تکنیک AHP استفاده شده است. یافته ها: بر اساس یافته های تحلیلی، تعداد 348 تم فرعی با رعایت اصل معناشناسی، در سه سطح (پیشگیری، تعالی بخشی و مواجهه (درمان)) در خصوص بازدارندگی از تخلفات اداری استخراج گردید. در نهایت طی هم اندیشی با خبرگان حوزوی، با توجه به همپوشانی مفاهیم، در 7 تم اصلی و 34 تم فرعی دسته بندی شدند. نتیجه: در رتبه بندی معیارهای اصلی با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی AHP، معیار تعالی بخشی فضائل اخلاقی و معنوی (358/0) در رتبه اول، معیار ساز و کارهای حل کننده (215/0) در رتبه دوم، معیار ساز و کارهای ارزشیابی و نظارتی (137/0) در رتبه سوم، معیار ساز و کارهای گزینشی و بکارگماری (125/0) در رتبه چهارم، مردم داری و حسن معاشرت اجتماعی (062/0) در رتبه پنجم، ساز و کارهای ساختاری (056/0) در رتبه ششم و معیار پرهیز از ویژه خواهی (047/0) در جایگاه آخر قرار دارد.
۱۰.

مدل سازی ساختاری تفسیری اجرای خط مشی های آموزش عالی کشور با تاکید بر سیاست های اشتغال رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۳۱
هدف: هدف این مطالعه شناسایی مقوله های اصلی اجرای خط مشی های عمومی آموزش عالی کشور مبتنی بر سیاست های اشتغال رهبری بود. روش: روش پژوهش حاضر آمیخته بود. برای گردآوری داده ها با 12 نفر خبره که با استفاده از روش گلوله برفی انتخاب شدند، مصاحبه و برای تأیید مدل ارائه شده از روش دلفی استفاده شد. مصاحبه ها با روش تحلیل کیفی محتوا، تحلیل شدند و در نهایت الگوی پژوهش با روش مدل سازی ساختاری-تفسیری ارائه شد. یافته ها: نتیجه به دست آمده مشتمل بر 13 مقوله اصلی بود که براساس نمودار قدرت نفوذ-وابستگی متغیرهای سیاست های کلی اشتغال مقام معظم رهبری، زیرساخت فرهنگی و محیط کلان قدرت نفوذ بالا و تأثیرپذیری کمی داشتند. متغیرهای اجرای خط مشی های اکوسیستم کارآفرینی ، اجرای خط مشی های اکوسیستم اسلامی و تحقق دانشگاه نسل سوم ، بیشترین تأثیرپذیری را داشتند. نتیجه گیری: اجرای خط مشی های آموزش عالی و دانشگاه نسل سوم نقش پیشرویی در بهبود کسب و کار، خلق ثروت، افزایش سطح رفاه و اشتغال و تحقق سیاست های اشتغال مقام معظم رهبری دارد.
۱۱.

نقش مشارکت اجتماعی شهروندان در حمایت از تولید ملی؛ گامی در جهت تبیین عملی بیانات مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی مشارکت حمایتی حمایت شهروندان از تولیدات ملی شبکه های حمایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۲
در شرایط تحریم های اقتصادی بر علیه ایران،حمایت شهروندان از تولید ملی نیازمند زمینه های اجتماعی است که باید مورد توجه قرار گیرد.فرمایشات مقام معظم رهبری بهترین راهکار برای خروج از بن بسط اقتصادی است.در این تحقیق به بررسی رابطه بین انواع مشارکت های مردمی بر حمایت شهروندان از تولید ملی پرداخته ایم .جامعه آماری تحقیق،جمعیت 15 ساله و بالاتر شهر کرمان و تعداد نمونه تحقیق برابر با 400 نفر می باشد که با استفاده از روش های تلفیقی نمونه گیری خوشه ای،طبقه بندی شده متناسب با جنس و سن و سیستماتیک،استفاده شده است.چارچوب نظری تحقیق با تلفیق نظریات اقتصادی و جامعه شناسی همراه بوده و از نظریات رومر و جونز استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حمایت شهروندان از تولیدات ملی، تحت تاثیر مشارکت اجتماعی،هویت حمایتی،شبکه های مجازی و مشارکت حمایتی قرار دارد.این رابطه به گونه ای است که هویت حمایتی بیشترین تاثیر(در حدود 30/0)را بر حمایت شهروندان از تولید ملی دارد.این امر درحالی است که این متغیر خود تحت تاثیر اثر شبکه های حمایتی مجازی(تاثیری در حدود 14/0) است.دیگر نتایج تحقیق حاکی از آن است که مذهب و عقاید و باورهای دینی شهروندان مبتنی بر اسلام ناب محمدی،مهمترین عامل ایجاد گرایشات مشارکتی در جهت حمایت از تولید ملی محسوب می شود.
۱۲.

منافع اخلاقی اطاعت و عواقب سرپیچی از قانون الهی تحریم ربا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قانون الهی تحریم ربا ارزشهای اخلاقی گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۴۷۶
ترویج ارزشهای اخلاقی و تزکیه نفوس هدف از بعثت رسول اکرم(ص) است. برای حرکت در این مسیر نورانی احتیاج به کسب معرفت نسبت به فضایل و مکارم همچنین رذایل اخلاقی و سپس درونی سازی در جهت عمل به آنها است. ویژگی منحصر به فردی که اسلام دارد، عدم ابطال پذیری قواعدی همچون قانون الهی تحریم رباست. لذا هدف از این مقاله تلاشی در حد توانایی جهت شناخت منافع اخلاقی منتج از اطاعت و عواقب ناشی از سرپیچی از این قانون الهی است. چنین تلاشی نیازمند جمع آوری اطلاعات از منابع موثق بود. که از روش کیفی و راهبرد گراندد تئوری و با استفاده از نرم افزار مکس کیو دا نسخه 2018 انجام و تا مرحله اشباع پاسخها ادامه یافت. از این فرآیند تعداد 184 کد باز استخراج و در 20 مقوله دسته بندی شد. و در نهایت 8 کد دوگانه کلیدی بشرح؛ عدالت در مقابل ظلم، رباخواری در مقابل قرض الحسنه، ایمان در مقابل کفر، ارباء صدقات در مقابل امحاق ربا، کسب مال حلال در مقابل اکل مال به باطل، ثبات و تعادل در مقابل بی ثباتی و عدم تعادل، خدامحوری در مقابل سودمحوری و تباهی جامعه ربوی در مقابل احیاء جامعه غیر ربوی، استخراج و مدل مفهومی آن ارائه شد.
۱۳.

هم خوانی یا مباینت نگاه سید عبدالاعلی سبزواری با مکتب تفکیک درباب نسبت فلسفه و نقل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مکتب تفکیک سیدعبدالاعلی سبزواری مواهب الرحمن اندیشه های فلسفی قرآن سنت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۵
سیدعبدالأعلی سبزواری از جمله اندیشمندان بزرگ معاصر ، نه تنها شارح حکمت متعالیه که در بسیاری از اصول و مسائل فلسفی منتقد آراء ملاصدراست. موضع انتقادی ایشان نسبت به مسائل متعددی از حکمت متعالیه و تأکید بر استفاده از قرآن و سنت و نیز مقارنت سال های ابتدایی تحصیل ایشان در مشهد با پایه ریزی اندیشه های تفکیک؛ موهم تفکیکی بودن سید سبزواری و در نتیجه عدم توجه لازم به اندیشه های فلسفی و کلامی ایشان شده است. اما، آیا می توان سید سبزواری را از پیروان این مکتب دانست؟ پاسخ منفی است. هر چند قول به اشتراک لفظی، اصالت ماهیت، انکار وحدت وجود، و برخی دیگر از مسائل و نیز برخی مواضع وی در جدایی عقل و نقل، سبزواری را به عقاید تفکیکی نزدیک می نماید، ولی ایشان در استفاده از نقل و استمداد از عقل در فهم قرآن و سنت روش خاص و متفاوت از آنچه در مکتب تفکیک مطرح می شود، دارد. مقاله حاضر، پاسخ به شبهه فوق از طریق بررسی آراء اساتید سبزواری و تحلیل میزان تأثیر پذیری از آنها، مقایسه و تحلیل اندیشه های سبزواری با آراء متفکران مکتب تفکیک و تفاوت میان آنها در تبیین قرآن و سنت می باشد.
۱۴.

تحلیل و بررسی استقلال وجودی و کارکردی قوه واهمه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: قوه واهمه حکم اختلال نفس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۳۰
مسئله اصلی این مقاله نقد استقلال وجودی قوه واهمه بر اساس بررسی کارکردهای منتسب به آن در حوزه علم النفس است. روش بررسی توصیفی- تحلیلی بوده و در جهت تبیین مسائل مطروحه از مسلمات حوزه فلسفه و روان شناسی نوین استفاده شده است. به طور کلی برای این قوه چهار کارکرد لحاظ شده که در بررسی تحلیلی- انتقادی این کارکردها مشخص می شود: فعل ادراک معانی جزئی فرامادی مانند ترس گوسفند از گرگ، فعل خود نفس است که با کمک قوه عقل انجام می شود. صدور حکم نیز چه از قسم صواب و چه از قسم ناصواب ربطی به واهمه نداشته، کارکرد خود نفس است. اختلال در عملکرد سایر قوا نیز عمدتاً به جهت ضعف و نقصان آنها اتفاق می افتد نه اینکه این قوا تحت تأثیر واهمه قرار گیرند، همانند تضعیف قوه عقل که منجر به ادراکات وهمی می شود؛ لذا این گونه ادراکات و آسیب ها نمی توانند علت وجودی و شروری چون واهمه داشته باشند و عمدتاً از نقص و عدم ناشی می شوند. اختلال در عملکرد نفوس دیگر نیز به جهت فقدان مبانی فلسفی از بحث خارج خواهد بود.
۱۵.

اندیشه های مقام معظم رهبری؛ نقشه راه تحقق تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خامنه ای (دام ظله) مبانی قرآنی مبانی روایی حکومت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۸۲
اساساً هدف از شناخت اندیشه های امام خامنه ای(مد ظله العالی) ، ایجاد نظام فکری هم سو با اندیشه های ولیّ جامعه در مسیر شکل گیری تمدن اسلامی می باشد. در نوشتار حاضر که با گردآوری کتابخانه ای اطلاعات و به روش توصیفی-تحلیلی نگارش یافته، بحث ضرورت پرداختن به اندیشه های مقام معظم رهبری، در دو محور چرایی توجه به بیانات و نیز اهمیت استخراج مبانی قرآنی و روایی آن ها، تشریح شده است. نتایج حاصل از یافته های پژوهش مؤید آن است که پرداختن به بیانات معظم له، هم به لحاظ ویژگی های ممتاز شخصیت، سبک زندگی و سیره عملی ایشان که جلوه ای از تحقق حیات طیبه قرآنی است و هم به لحاظ نتایج، آثار و برکات فردی و اجتماعی مترتب بر این مهم، امری بسیار لازم و ضروری به شمار می آید و می تواند نقشه راه را برای دستیابی به آرمان بزرگ انقلاب یعنی ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی(عج الله تعالی فرجه) نشان دهد. همچنین استخراج مبانی قرآنی و روایی بیانات، با نمایش پشتوانه عظیم وحیانی آن ها، نقش بسزایی در اثبات اصالت اندیشه، ماندگاری و نفوذ آن، تعمیق رابطه معنوی بین امام و امت و گسترش التزام عملی مخاطبان به منویات ایشان خواهد داشت.
۱۶.

فاعل شناسایی در تفکر کانت و ملاصدرا؛ لوازم و پیامدها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کانت ملاصدرا نفس شک گرایی نفس الامر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۵۰۹
کانت و ملاصدرا به عنوان دو فیلسوف بزرگ با وجود تفاوت در سپهر معرفتیشان در برخی مواضع همچون فاعل شناسی قابل مقایسه هستند. نفس در تفکر کانت توانایی اش در فرایند شناخت به شدت محدود گشته و متاثر از فیلتر های چندگانه نفس است. کانت ضمن تفکیک عالم نومن و فنومن، شناخت نفس صرفا در قسم ادراکات تجربی ماخوذ از فنومن موجودات منحصر می کند. وی به واسطه اعتقاد به انسداد طریق تحصیل معرفت اطلاقی، گونه ای از شک گرایی تحدیدی را تجویز و به تفکیک کامل حوزه اخلاق و متافیزیک قائل می شود. ملاصدرا به واسطه اعتقاد به حدوث جسمانی، نفس را نه منفعل بلکه فعال در فرایند ادراک لحاظ می کند این مبنا مستلزم گذر از جزم گرایی به شک گرایی تحدیدی است. اما ملاصدرا بر خلاف کانت نه تنها شناخت نفس را محدود نمی کند؛ بلکه آن را امری ذواشتداد و وسعت پذیر می داند. صدرالمتالهین ضمن تلفیق دو حوزه اخلاق و متافیزیک، وصول نفس به معرفت نفس الامری و منطبق با واقع را مستلزم ورزیده گی نفس در بعد عملی و تخلق به اخلاقیات و ریاضت های شرعی و اشتداد وجودی در حوزه نظری ذیل فرایند وحدت عاقل و معقول می داند.
۱۷.

تاریخمندی وحی در حکمت متعالیه؛ نقد دیدگاه دکتر سروش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وحی ملاصدرا سروش انجیل قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۴۲
مساله تاریخمندی وحی، قرآن را حقیقتی تاریخی می داند که مقید به ظرفیت و آگاهی مخاطبان عصر نزول بوده و تابع شرایط اجتماعی و فرهنگی آن دوره است. معتقدان به این مبنا با تاکید بر تعامل(تاثیر و تاثر) وحی با مقتضیات مختلف عصر نزول، به انکار نزول دفعی قرآن پرداخته و جامعیت فرازمانی و فرامکانی گزاره ها و احکام وحیانی را نفی می کنند. تجربه نبوی یکی از تئوری های مهم در این حوزه محسوب می شود. دکتر سروش ذیل تبیین این تئوری مدعی است که تجربه نبوی نظریه ای ریشه دار در تفکر جهان اسلام بوده و خیل عظیمی از فارابی گرفته تا ابن سینا، خواجه و ملاصدرا بدان اذعان نموده اند. سنجش تئوری مذکور نشان می دهد که تجربه نبوی در بردارنده دو آسیب جدی(مغالطه بومی سازی و انتحال) است. لذا با توجه به تفارق حداکثری دو کتاب مقدس قرآن و انجیل موجود و تفاوت مفهومی و مصداقی وحی در این دو حوزه، تعمیم و تسری مباحث مطرح در حوزه وحی شناختی مسیحیت به الهیات اسلامی و یکسان انگاری فرایندها و نتایج از سنخ مغالطه اشتراک لفظ است زیرا وحی در مسیحیت و اسلام جز در لفظ، شباهت چندانی با یکدیگر ندارند. دوم در مدعای ریشه دار بودن تجربه نبوی، صرفنظر از خلط بین دو مفهوم متخیله و قوه خیال، بررسی موید آن است که مدعای ریشه داری حداقل در تفکر صدرایی صائب نیست. زیرا ملاصدرا با اغماض از کارکرد قوه متخیله در تبدیل معقولات وحیانی به محسوسات و جزئیات، بر اساس تطابق عوالم سه گانه وجودی و با استمداد از شهود دو قوه حس مشترک و خیال پیامبر از عالم خیال منفصل به تبیین جزئیات وحی می پردازد. همچنین صدرالمتالهین بر اساس مبانی فلسفی خویش معتقد است: شخص معصوم به جهت اینکه وحی را در نهایت روشنی، وضوح و اطلاق دریافت می کند؛ در نتیجه بی نیاز از هر گونه دستکاری احتمالی قوای نفسانی خواهد.
۱۸.

بررسی و نقد مقاله «بررسی معانی گوناگون اصالت وجود و اعتباریت ماهیت در نظام صدرایی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اصالت وجود نقد ناسازگاری اعتباریت ماهیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی هستی شناسی مباحث وجود
تعداد بازدید : ۱۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۰
در مطالعه حاضر مقاله «بررسیمعانیگوناگوناصالتوجودواعتباریتماهیتدرنظامصدرایی» مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. در مقاله مذکور نفس اصالت وجود ملاک تفکیک دو معنای اصالت وجود دانسته شده است اما چینش آرای ملاصدرا نشان می دهد ملاک تفاوت مذکور به نگرش های متفاوت وی به اعتباریت ماهیت بازگشت می کند. به جهت اینکه نویسندگان دو معنای اصالت وجود را به صورت عرضی و متقابل با یکدیگر در نظر گرفته اند به وجود ناسازگاری در نظام صدرایی معتقد شده اند. اما باید دانست دو معنای اصالت وجود در تفکر صدرایی رابطه ای طولی و متلائم با یکدیگر دارد و ادعای ناسازگاری مقرون به صحت نیست. در نتیجه تفاوت دیدگاه های ملاصدرا در برخی مواضع بدین جهت است که رأی ابتدایی ملاصدرا متلائم با معنای عام اصالت وجود بوده است و عمدتاً رأی نهایی وی در اینگونه مواضع مبتنی بر نگرش خاص در مبنای اصالت وجود است.
۱۹.

بررسی و تبیین اطلاق گرایی معرفتی در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علم نفس الامر وحدت اشتداد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی معرفت شناسی
تعداد بازدید : ۹۳۰ تعداد دانلود : ۷۴۱
در سنت فلسفه اسلامی به دلیل اذعان به ناکامی نفس در دستیابی به کنه وجودی و نفس الامریِ اشیا مسئله اطلاق گراییِ معرفتی بروزی جدی می یابد. اما در این بین، نگاه ملاصدرا به این مسئله رویکردی متمایز را ارائه می دهد. صدرا در تفکر عام خویش، طبق مشرب فلاسفه، توانایی نفس در شناخت حقایق اشیا را آماج تردید قرار می دهد. با وجود این، در رویکرد نهایی اش بر اساس برخی مبانی وجودی و معرفتیِ تفکر خویش، دغدغه این مسئله را طرح می کند و در نهایت، راهکاری پیش می نهد. ملاصدرا در گام اول اذعان می دارد که به دلیل اختلاط محاکی ادراکات حسی و خیالی با نقص و شرافت وجودی محاکی ادراکات عقلی و همچنین خساست وجودی نفس که لازمه حدوث جسمانی آن است، محتمل است ادراکات نفس قرین ابهام و عدم وضوح گردد و در حد ظواهر و اعراض اشیا باقی بماند. اما وی در گام نهایی با تأکید بر ماهیت وجودی حقیقت علم، اشتداد نفس و تعالی آن از خساست جسمانیه را مرهون فرایند وحدت عاقل و معقول می داند. صدرا معتقد است به هر میزان که نفس در فرایند وحدت با ادراکاتش گسترش بیشتری یابد، به همان میزان از نقایص وجودی و شواغل معرفتی تعالی می یابد و در نتیجه، ادراکاتی مأخوذ از کنه و ملکوت اشیا و محاکی نفس الامری را به دست می آورد.
۲۰.

امکان تحصیل معرفت اطلاقی و نفس الامری در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۱۱۷
ملاصدرا در قبال مساله امکان تحصیل معرفت اطلاقی و نفس الامری برای نفس دو رویکرد کاملا متفاوت دارد. وی در نگرش عام، بنابر بر مشرب قوم، توانایی نفس انسان در شناخت حقایق اشیاء را مورد تردید قرار می دهد. صدرالمتالهین در نگرش خاص به جهت تاکید بر ماهیت وچودی و کمالی ادراکات نفس و وحدت آنها با نفس در حین ادراک، به ارائه تبیین در این خصوص می پردازد. از دیدگاه صدرا توقف نفس در ادراک ظواهر و اعراض اشیاء ناشی از حدوث جسمانی و خساست وجودی آن است. وی تعالی و اشتداد نفس را مرهون فرایند وحدت آن با ادراکات وجودی اش می داند. ملاصدرا معتقد است به هر میزان که نفس در فرایند وحدت با ادراکاتش گسترش بیشتری یابد؛ به همان میزان از شواغل و حجاب های معرفتی تعالی یافته و در نتیجه خواهد توانست از ظواهر اشیاء عبور کرده  ادراکاتی ماخوذ از کنه و ملکوت اشیاء را تحصیل نماید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان