منطق تکثیر فرقه ها
حوزه های تخصصی:
رسول جعفریان
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۳۲۹ مورد.
نسخه خوانی (13)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دوازدهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: رساله مشکوک از فیض کاشانی در دفاع از تصوف وقف 119 کتاب از سوی شاه عباس اول بر آستانه عبدالعظیم حسنی در سال 1037 وقف کتابی در تفسیر برای مدرسه آقا کمال از سوی شاه سلطان حسین در سال 1129 ماده دوم عهدنامه ایران و عثمانی در سال 1239 ق در باره رعایت حال حجاج خانه اصلی ما گوشه قبرستان است... شعری از ناصرالدین شاه قاجار
از سفر حج تا عرفان حج (نظیری نیشابوری)(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج دوره ۲۷ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)
111 - 120
حوزه های تخصصی:
«نظیری» نیشابوری و گاه معروف به نظیری مشهدی از شاعران برجسته نیمه دوم قرن دهم و دو دهه نخستِ قرن یازدهم هجری است. مکان تولدش روشن نیست اما وفاتش را میان 1020 تا 1023 نوشته اند. وی سالها در ایران بود، به نقاط مختلف سفر کرد و عاقبت به هند نزد اکبرشاه و جهانگیر رفت. وی در سال 1002 به حج رفت و برگشت و سالهای پایانی عمر را در گجرات برای تجارت زندگی را سپری کرد. از اشعارش چنین بر می آید که هرچند بر مذهب امامی است، اما در هند آن هم در دربار اکبر شاه و جهانگیر، تقیه می کرده و اشعاری برای خلفا سروده است. نظیری، قصیده ای دارد که در ایام عزیمت به مکه معظمه سروده است.
نسخه خوانی (14)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دوازدهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: نگار خانم دختر عباس میرزا، چه شعری روی سنگ مزار ابوعلی سینا نوشت؟ شرح حال خودنوشت سعید نفیسی در سال 1326 شبکه تلگراف ظل السلطان و مناطق اطراف اصفهان یادداشتی از عصر ظل السلطان درباره مدرسه نوریه خاطره ای از علی آباد و حسن آباد راه قم تهران یادداشت هایی مهم از وضعیت مسجدالحرام و برخی از کتیبه های آن اطلاعاتی درباره شاهان صفوی در یک نسخه بیتی از شاه عباس اول
ابن قتیبه و علوم عرب در یک گفتگوی قوم گرایانه
منبع:
آینه پژوهش سال بیست و نهم بهمن و اسفند ۱۳۹۷ شماره ۶ (پیاپی ۱۷۴)
133 - 140
حوزه های تخصصی:
ابن قتیبه از نسل روشنفکران دیندار اما عرب گرای ضدایرانی و در عین حال مدافع علم و دانش به صورت مستقل و نه در قالب حدیث است. این را می توان از رساله او با عنوان فضل العرب و التنبیه علی علومها که به کوشش مونتگمری وات و پیتر ویب در سال 2017 در نیویورک و ناشر المکتبه العربیه منتشر شده، به دست آورد. این رساله جمعا 108 صفحه و شامل دو جزء است. جزء اول این کتاب با عنوان فضل العرب درباره شعوبیه و نقد آنهاست و جزء دوم با عنوان التنبیه علی علومها درباره علوم عرب شامل اسب شناسی، نجم، فراست، قیافه، عیافت و طرق و خط و کهانت، خطبه و شعر و حکمت عربی در قالب نظم و نثر است. از این رساله دو نسخه بوده که در مقدمه کوتاه عربی معرفی شده است. یکی نسخه مکتبه ظاهرین که سال 1909 توسط محمد کردعلی منتشر شده که فقط شامل جزء اول است. نسخه دیگر از دارالکتب المصریه که شامل هر دو جزء است، اما صفحات نخست آن افتادگی دارد و باقی صفحات هم برخی بسیار بد است. مصححان گفته اند که آن را با چاپ ولید محمود خالص که در سال 1998 منتشر کرده، مقابله کرده اند. نوشتار پیش رو، گزارشی از رساله مذکور است که به اختصار، مروری بر دیدگاه های ابن قتیبه دارد.
وقفنامچه ای به قلم ادبیانه آ قا حسین خوانساری برای میرزا رضیا محمد برای حرم امام علی و امام حسین علیهما السلام
حوزه های تخصصی:
از میان آثار برجا یمانده ادبی آقاحسین خوانساری، وقفنامه ای است که برای میرزا رضیا محمد نوشته و تمام تاش خود را برای نگارش یک متن ادبی در چارچوب وقف با استفاده از آیات و احادیث بکار برده است. نسخه ای از وقفنامه آقاحسین برای میرزا رضیا در نسخه شماره 2570 دانشگاه )فریم 58 - 60 ( و نیز نسخه شماره 1997 دانشگاه )فهرست: 8/ 604 ( )فریم 165 - 171 ( آمده است. نویسنده، متن حاضر را از روی نسخه 1997 تهیه کرده و با نسخه 2570 مقابله و موارد افزون یا متفاوت را در کروشه افزوده است.
استاد علامه آیه الله سید جعفر مرتضی، آن گونه که من شناختم
منبع:
حوزه دوره جدید زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵
82 - 93
حوزه های تخصصی:
نسخه خوانی (10)
حوزه های تخصصی:
نویس نده در نوش تار حاض ر در قال ب دهمی ن سلس له انتش ارات ب ا عن وان نس خه خوان ی، مت ن چن د نس خه را م ورد مداق ه ق رار داده اس ت. ای ن مت ون بدی ن ش رح ان د: مت ن یادداش ت و اش عاری ب ه عن وان م اده تاری خ کاش ی کاری ای وان صح ن ح ر ب ن یزی د ریاح ی از س ال 1330توس ط یک ی از رج ال دوره اخی ر قاج اری ب ا ن ام ش جاع الس لطان همدان ی گفتگ وی مرح وم باب ا قاس م خ ادم باش ی، خ ادم مس جد جام ع عباس ی اصفه ان ب ا خداون د در صح رای محش ر نسخه خطی حاوی اطلاعات و آ گاهی هایی درباره امامزاده قاسم تجریش متن نوعی وقف نامه در یک مهر اشارت یک شاعر صوفی به حضور سپاه روس در ایران جنگ اخباری اصولی در شعر صدرالممالک اردبیلی اشعار صدرالممالک پاسخ میرزای شیرازی به پرسشی درباره صحن حضرت عبدالعظیم حسنی؟ع؟
چرخش یک نسخه خطی در قرن دوازدهم هجری از مدینه منوره تا مشهد رضوی
حوزه های تخصصی:
تمرکز نویسنده در نوشتار حاضر بر نسخه خطی از قرن دوازدهم هجری متعلق به یحیی بن السید علوی است که به عبدالکریم خلیفتی العباسی، هبه شده است. کتاب مذکور که در میان میراث بر جای مانده این خاندان بوده، 40 سال بعد، توسط یکی از سادات خاندان برزنجی مدینه خریداری شده و به عبدالجاد بن محمدمهدی حسینی مشهدی فروخته شده است. به این ترتیب، کتاب از مدینه به مشهد انتقال یافته است.
نسخه خوانی (12)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دوازدهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند:
•شعری از «مشتری » در تعریف قم و مدح حضرت معصومه علیها السلام •ماده تاریخ مسجد گلشن استرآباد از 1249 ق •کتاب های وقفی از قزوین بیرون نرود •چند یادداشت تاریخی از یک مجموعه تاریخی باارزش از قرن دهم •چند یادداشت پشت نسخه ای درباره زلزله •شمارش دقیق اسبان دربار شاه عباس دوم •در قرن دهم سا کنان سرزمین عثمانی درباره آخرالزمان چطور م یاندیشیدند؟ •خرید کتاب نهایه ابن اثیر در سال 1084 به قیمت دو هزار و پانصد دینار •وقفنامه سلطانی برای شرح اصول کافی از کتب موقوفه مدرسه چهارباغ اصفهان
نسخه خوانی (11)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب دهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: دفاع از شریعت در دیوانی از دوره صفوی وق فنامه نسخه ای از من لایحضره الفقیه در قزوین سندی از دوره افشاریه سکه نادرشاهی خدای تعالی چنگیز خان را قوت داد آلت دورنما و سمعک «عینک گوش » در اصفهان صفوی ساخته فرنگیان شیخ حر عاملی و استفاده از بیتی فارسی در متن عربی از قانون مسعودی ابوریحان بیرونی تا قانون ناصری میرزا نجم الملک غفاری اصفهانی
شیعه شناسی در روزگار صفوی مروری بر یک اربعین حدیث باارزش
منبع:
آینه پژوهش سال بیست و نهم آذر و دی ۱۳۹۷ شماره ۵ (پیاپی ۱۷۳)
91 - 106
حوزه های تخصصی:
کتاب بستان الناظرین فی معرفه ائمه الهادین اثر محمد یوسف بیکا که در سال 1119 - 1120 نوشته شده، شرح چهل حدیثی است که نویسنده ضمن آن سعی کرده است به مسائل مختلفی که به تشیع و اعتقادات صحیح او مربوط می شود، بپردازد. در واقع، می توان آن را اثری در معرفی شیعه و ویژگی های آن دانست. نویسنده در نوشتار پیش رو، با ارائه گزارشی از کتاب، محتوای آن را در بوته بررسی قرار داده است.
مقتل الحسین علیه السلام به روایت حصین بن عبدالرحمان سلمی کوفی متوفای 136
حوزه های تخصصی:
حصین بن عبدالرحمان سلمی کوفی یکی از افراد و راویان شناخته شده ای است که شمار قابل توجهی روایت فقهی و تاریخی از او در منابع کهن است ولی کمتر در کارهای انجام شده در حوزه تاریخ نویسی مسلمانان، به وی پرداخته شده است. او کسی است که نسل پیش از ابن اسحاق بوده، در کوفه می زیسته و اخباری از طریق منابع خود، درباره سیره نبوی و نیز مقتل امام حسین (ع) دارد. این شاخص دارای تعداد قابل توجهی روایت تاریخی در حوزه سیره نبوی و مقتل امام حسین (ع) است که می توان از او به عنوان کسی که تصویری مشخص از اخبار عاشورا دارد، گرچه اخبار وی مفصل نیست، نام برد. نویسنده در نوشتار پیش رو، سعی در معرفی حصین بن عبدالرحمان دارد. وی در راستای این هدف، در نوشتار خود، نکات ذیل را مورد مداقه قرار می دهد: حصین بن عبدالرحمان کیست؟ از اخبار سیره نبوی و تاریخ اسلام چه روایاتی از او مانده است؟ و در نهایت اینکه، درباره مقتل امام حسین (ع) چه نقل هایی دارد.
بازخوانی دیدگاه ها و مناقشات درباب روایت شیخ طریحی(م1087ق) از حدیث کساء(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم حدیث سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۸۶)
31 - 50
حوزه های تخصصی:
برخی از رویدادهای بحث برانگیز در تاریخ تشیع، به تقابل دو یا چند جریان فکری درباره اصالت یا مضمون روایات برمی گردد. محور یکی از این مجادلات - که نزدیک به دو قرن پیشینه دارد - روایتی متفاوت از واقعه کساء است. اصل حدیث، هرچند در منابع شیعه و سنی به ثبت رسیده، اما این روایت - که با ساختار ادبی و داستانی از زبان حضرت زهرا (س) نقل شده و موجب برانگیختن احساسات شنوندگان می شود - هر از چندی موجب تقابل دو جریان فکری شد که آخرین بار در یک دهه گذشته رخ داد. هدف نوشته حاضر اثبات یا رد این روایت مذکور نیست، بلکه تلاش شده تا پس از بررسی اجمالی شخصیت نخستین نقل کننده روایت و انگیزه وی، به مهم ترین نظریات و اقدامات علما، محققان و عموم شیعیان در مقاطع مختلف زمانی در این باره پرداخته شود.
آگاهی هایی در باره نفوذ شیعیان امامی در مدینه منوره (در نیمه اول قرن هشتم هجری)(مقاله ترویجی حوزه)
منبع:
میقات حج دوره ۲۵ بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۹۹)
68 - 85
حوزه های تخصصی:
مدینه منوره از اواخر قرن دوم و به طور رسمی از قرن چهارم، در اختیار سادات بود که اصطلاحاً به آنان «شرفا» می گفتند. این گروه از سادات غالباً تمایلات شیعی داشتند، اما به دلیل تسلط عباسیان، گاهی به تقیه روی آورده وگاه مذهب سنی را اختیار می کردند اما به دلیل وابستگی های خانوادگی، تمایلات شیعی داشتند. در دوره تسلط فاطمیان، آنها به طور آشکار مذهب شیعی داشتند. با سقوط فاطمیان و روی کار آمدن ایوبیان و سپس ممالیک، فشار بر روی اشراف بیشتر شد. این زمان، شهر دو گروه «مقیم» و «مجاور» داشت؛ مجاوران از بیرون می آمدند و غالباً سنی بودند، افراد مقیم شیعه بوده و از اشراف حمایت می کردند. مجادله میان این دو گروه ادامه یافت. در نیمه اول قرن هشتم هجری، همین منازعه وجود داشت که کتاب «نصحیهالمشاور و تعزیه المجاور» آینه تمام نمای این نزاع بین دو گروه مزبور است.
نسخه خوانی 8
منبع:
آینه پژوهش سال ۲۸ مهر و آبان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۶۶)
23 - 44
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب هشتمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: •سخنان قصار سلطان محمد خدابنده •غارت کتابخانه ای در اصفهان توسط منوچهر خان گرجی و یافت شدن آن کتابها پس از شصت سال •یادداشت پسر سررشته دار کل مملکت خراسان در سال 1308 ق. درباره باران آمدن و ارزانی نرخ غله و ... •سلاطین مغول مدافع حکمت •یک وقفنامه از شاه سلطان حسین •مدرسه خراب قزوین •مساحت ربع مسکون )اندازه گیری محیط زمین در زمان مأمون عباسی( •موضع مجلسی اول درباره نقل قصه های رستم و اسفندیار •در روزگار صفوی، سکنه هنود و ماوراء النهری مدینه به شیعیان آزار می رساندند •وقتی ملا محمد تقی مجلسی اخبار شاه عباس و کشتن فرزندش را در یک کتاب قدیمی می یابد •شکسته شدن بت هندی ها به امر مجلسی در اصفهان •یک خبر شگفت و ادبیات عجایب نگاری •برگی از پیشینه تصحیح متن •نوشته روی سنگی که از زیر نهری در شوشتر در سال 1102 درآمد •تسلط شاه اسماعیل بر تبریز •قضاوت درباره باستان شناسان فرنگی در 115 سال پیش.
نسخه خوانی (9)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب نهمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شرح اند: •سندی مبنی بر آموزش نگارش سند گواهی سیادت اشخاص که اغلب توسط نقیب النقباء سادات یا کسانی که از طرف او در شهرها نقابت داشتند نوشته و گواهی می شد. •متن وقف نامه انیس الدوله )همسر ناصرالدین شاه( در نسخه ای از بحارالانوار •درباره یک فرمان مذهبی از سوی پادشاه صفوی برای منطقه قفقاز •فتوای به برابری ثواب شصت حج با یک ساعت رفتار به عدل حا کم در یک متن ادبی دوره اول قاجاری •کریم خان زند و مردی که می گفتند کیمیا می داند •نامه نگاری میرفندرسکی و میرداماد به شاه عباس برای رفع ظلم و تعدی از مردم •انتخاب والی مرز ایران و ترکمنستان توسط شاه عباس •چند یادداشت از سفرهای حج خاندان فیض و یادداشتی درباره درگذشت ملاصدرا
نسخه خوانی 6
منبع:
آینه پژوهش سال ۲۸ خرداد و تیر ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۶۴)
63 - 84
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب ششمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شر حاند: - روایت یک خواب شگفت درباره حضور امام باقر ع در کربلا - جنگ و جدال متشرعه و شیخیه در سال 1315 ق. در همدان - فاجعه سقوط اصفهان در سال 1135 هجری - گزارش ملاقات ناصرالدین شاه با علمای منطقه سرابی در اطراف نهاوند در سال 1309 ق - آشپز شاه عباس، رفتن به حج و هوس نگارش رساله ای در طباخی - فرمان شاه عباس بر ضد اسراف و پوشیدن لباس حریر و طلاباف - تحلیلی متفاوت از علت شکست ایران در جنگ های ایران و روسیه - چند ماده تاریخ باارزش از دوره صفوی - ادب تعزیه نامه نوشتن - فرمان تعیین شیخ الاسلام بحرین در دوره صفوی - کشف سکه های صدر اسام در کاشان زمان شاه عباس، انتقال به اصفهان و خواندن آ نها.
نسخه خوانی 7
حوزه های تخصصی:
نویسنده در نوشتار حاضر در قالب هفتمین سلسله انتشارات با عنوان نسخه خوانی، متن چند نسخه را مورد مداقه قرار داده است. این متون بدین شر حاند: •شاه سلطان حسین و سقوط اصفهان از کتاب شمس التواریخ اثر میرزا عبدالوهاب چهارمحالی اصفهانی •سندی دیگر از تشیع سلسله پادوسپانی نور )شاخه اسکندری( در نیمه دوم قرن نهم هجری •نقد صوفیان در یک دیوان از اواخر قرن یازدهم •مراحل اداری تدوین یک فرمان در دوره صفوی از یک کتاب دعا •خواب دیدن قطب الدین لاهیجی درخصوص سلطنت شاه سلیمان صفوی •گزارشی پیرامون روزهایی که مردم می توانستند داخل خانه کعبه شوند •نظر یک عالم بحرانی زمان شاه سلیمان درباره حکومت در عصر غیبت •نکاتی تازه درباره قحطی سال 1288 ق. •توضیحی درباره شهاب باران رجب سال 1286 •جستاری درباره صابئه از سید عبدالله بن نورالدین جزائری •تازه هایی از جبل عامل، اهواز و تبریز از سال 1156 هجری •یادداشت تاریخی باارزش دیگری در قحطی سال 1278 •درباره مسائل روضه خوانی در دوره قاجار
کلیدواژه‌های مرتبط
علوم اسلامی تاریخ ادبیات علوم سیاسی علوم اجتماعی جغرافیا هنر و معماری مطالعات زنان علم اطلاعات و دانششناسی