رضاعلی محسنی

رضاعلی محسنی

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
پست الکترونیکی: reza.mohseni@iauctb.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۰ مورد.
۴۱.

بررسی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۵۹ 31 - 47

کلید واژه ها: اعتیاد زنان محله های فرودست شهری شهر نشینی فرهنگ فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف از انجام این پژوهش شناسائی و تبیین جامعه شناختی اعتیاد زنان در محله های فرودست شهر اراک است.برای این منظور 5 مولفه اصلی این محله ها یعنی تراکم جمعیت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر شناسائی و تاثیر آنها بر اعتیاد زنان ساکن این محله ها مورد بررسی قرار گرفت.نمونه آماری 374 نفر است که با روش نمونه گیری 3 مرحله ای سهمیه ای،خوشه ای و تصادفی ساده از بین 14450 زن ساکن در 9 محله فرودست شهری اراک انتخاب شده اند.این پژوهش نشان داد که اعتیاد در محله های فرودست شهر اراک از سطح بالائی برخوردارند و 5 شاخص این محله ها نیز زیاد و خیلی زیاد ارزیابی شده اند.به طوری که در این پژوهش اعتیاد در محله های فرودست،با میزان تراکم و ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی اهداف و امکانات موجود، میزان ارتباط با افراد بزهکار و سطح فرهنگ فقر رابطه معنی دار و مستقیمی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مقدار ضریب همبستگی چندگانه مدل رگرسیونی و ضریب تعیین متغیر مصرف مواد مخدر برابر 0.970 و 0.941 است.نتایج تحلیل مسیر نشان داد که اثر عوامل تراکم محل سکونت،ناهمگونی جمعیت،ناهماهنگی امکانات و اهداف،ارتباط با بزهکاران و فرهنگ فقر بر روی اعتیاد زنان معنی دار است.
۴۲.

بررسی نقش فضاهای بی دفاع در رفتارهای خشونت آمیز شهر تهران در سال 1396(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 59-80

کلید واژه ها: فضاهای بی دفاع رفتارهای خشونت آمیز امنیت شهری ویژگی های فیزیکی کیف قاپی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۳۶۸
با توجه به اهمیت پیشگیری از رخداد رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهران بویژه سرقت، نزاع و درگیری، کیف قاپی و مزاحمت بر علیه شهروندان و بررسی عوامل تاثیرگذار بر افزایش رفتارهای خشونت آمز، این تحقیق با هدف بررسی نقش فیزیکی فضاهای بی دفاع شهری در رفتارهای خشونت آمیز در شهر تهران انجام پذیرفته است. در این تحقیق از روش ترکیبی(آمیخته) استفاده شده است. به منظور دست یابی به رفتارهای خشونت آمیز و تعداد وقوع آنها از روش تحلیل ثانویه استفاده گردیده است و برای بخش شناخت فضاهای بی دفاع و علل تفاوت در نوع رفتارهای خشونت آمیز از مشاهده مشارکتی در میزان و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های تحلیلی و آماره های کمی استفاده گردیده است. همچنین در این تحقیق 114 نقطه جرم خیز در شهر تهران به عنوان مناطق مورد مطالعه مطرح می باشند.در نتیجه تحقیق میتوان گفت که عوامل فیزیکی نقش موثری در مستعد کردن فضاها برای وقوع کیف قاپی و نزاع و درگیری، سرقت و مزاحمت به عنوان 4 نوع از مهمترین رفتارهای خشونت آمیز دارند. همچنین ویژگی های فیزیکی فضاهای بی دفاع شهری در وقوع رفتارهای خشونت آمیز به ترتیب و در رتبه اول بر سرقت، در رتبه دوم بر کیف قاپی، در رتبه سوم بر نزاع و درگیری و در رتبه آخر بر مزاحمت تاثیر گذارند.
۴۳.

بررسی عوامل مؤثر بر توسعه نیافتگی استان کردستان با تأکید بر توسعه فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۷ 192 - 226

کلید واژه ها: توسعه توسعه فرهنگی ایدئولوژی ساختار قدرت توسعه همه جانبه کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۴۳۵
یکی از ویژگی های کشورهای درحال توسعه تمرکز شدید و تعادل نامتوازن است، برای ایجاد تعادل و توسعه همه جانبه در کشور مطالعه و پژوهش درباره مناطق کمتر توسعه یافته جهت برنامه ریزی های آینده امری لازم و ضروری می باشد، این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر توسعه نیافتگی استان کردستان پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن تلفیقی از تحلیل محتوا و تحلیل مقایسه ای است. از نرم افزار max QDA برای تحلیل محتوای مصاحبه های انجام شده با صاحب نظران استان و تحلیل مقایسه ای آمار اخذ شده از مرکز آمار ایران در سال 1395 استفاده شده است. بر اساس دیدگاه پارسونز و گرب و نظریه دولت محوری، تأثیر ایدئولوژی و ساختار قدرت بر خرده نظام فرهنگی و تأثیر خرده نظام فرهنگی بر خرده نظام های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی، علل توسعه نیافتگی تبیین شده است. فرض اساسی این پژوهش که فرهنگ یک متغیر بسیار مهم در دستیابی به توسعه است، تأیید گردیده است. بر اساس دیدگاه های نظری، توسعه فرهنگی پیش شرط توسعه همه جانبه است؛ بر اساس نتایج این پژوهش می توان با تأکید بر نقش دولت، ساختار قدرت و ایدئولوژی در راستای حمایت و استفاده از ظرفیت های قومی و بومی و تأکید بر این امر که محوریت توسعه مشارکت است. بر این اساس سیاست ها و برنامه ریزی فرهنگی در راستای مشارکت اقوام و نخبگان آن ها، ارتقاء شاخص های توسعه فرهنگی و استفاده از ظرفیت رسانه و صنایع فرهنگی از سوی نهادها، همچنین دوری از فرایندهای آسیب زایی مانند تبعیض و تمرکزگرایی، موجبات بهبود شاخص های کیفیت زندگی، افزایش سرمایه گذاری اقتصادی و توسعه استان کردستان را فراهم می آورد.
۴۴.

مطالعه تأثیر ابعاد فرهنگ شهروندی بر رفتار فرهنگی سازمانی (مورد مطالعه: دانشگاه فرهنگیان استان مرکزی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 395-412

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی فرهنگ شهروندی مشارکت فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۴۱۹
در این پژوهش، رابطه فرهنگ سازمانی حاکم و تأثیر آن بر رفتار شهروندی سازمانی را با عملکرد اداری پردیس های دانشگاه فرهنگیان در استان مرکزی مطالعه می شود. بدین منظور، از پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون (2000) شامل ابعاد چهارگانه مشارکتی، یکپارچگی، انعطاف پذیری و موفقیت در مأموریت، براساس طیف لیکرت و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانیاورگانوکانوسکی (1996) استفاده شده است. این پرسشنامه شامل ابعاد پنج گانه رفتار شهروندی سازمانی شامل 1. نوع دوستی، 2. وظیفه شناسی، 3. ادب و مهربانی، 4. جوانمردی و 5. فضیلت مدنی است. به علت محدودیت جامعه آماری، نمونه گیری انجام نشد و تحقیق به صورت تمام شمار انجام گرفت. با توجه به سطح سنجش گویه ها و متغیرها و همچنین تعداد نمونه، برای بررسی رابطه بین فرهنگ شهروندی و رفتار سازمانی از آزمون کندال استفاده شد و درنهایت نتایج زیر به دست آمد: رابطه ای مستقیم و معنادار بین عملکرد سازمانی و فرهنگ سازمانی وجود دارد؛ از میان مؤلفه های ابعاد شهروندی، تأثیر ادب و مهربانی بر مشارکت سازمانی در بالاترین سطح است؛ ابعاد نوع دوستی و وجدان، در بیشتر موارد با ابعاد فرهنگ سازمانی رابطه معنا دار ندارد. از این رو، فقط نوع دوستی در ثبات و یکپارچگی بعد فرهنگ سازمانی مؤثر است. وجدان نیز در رشد بعد انعطاف پذیری فرهنگ سازمانی تأثیرگذار است؛ ابعاد جوانمردی، رفتار مدنی و ادب و ملاحظه (از ابعاد شهروندی سازمانی) قطعاً موجب رشد همه ابعاد مشارکتی شامل ثبات، انعطاف پذیری و موفقیت در مأموریت فرهنگ سازمانی می شود. نتایج مدل رگرسیون هم نشان می دهد که مدل ارائه شده تا 14 درصد بیانگر فرهنگ سازمانی است.
۴۵.

بررسی رابطه اعتماد اجتماعی با میزان کج روی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال نهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ 223 - 248

کلید واژه ها: کج روی فرهنگی اعتماد بین فردی اعتماد تعمیم یافته اعتماد نهادی اعتماد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۴ تعداد دانلود : ۲۹۶
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین مسائلی که در سطح جامعه ی امروزین ایران به عنوان برهم زننده ی نظم اجتماعی قلمداد می گردد، عدم پایبندی جوانان به هنجارهای سنتی حاکم بر جامعه است که از آن به عنوان «کج روی فرهنگی» تعبیر می شود، همچنین اعتماد اجتماعی نیز یکی از مفاهیم مرتبط با نظم اجتماعی است که فقدان آن موجب بروز معضلات و آسیب های اجتماعی در سطح جامعه می گردد، به عبارت دیگر بین اعتماد اجتماعی با کجروی فرهنگی رابطه تنگاتنگی وجود دارد تا بدانجا که بروز کج روی در بین افراد جامعه به معنای تضعیف اعتماد اجتماعی تفسیر و تعبیر گردیده است، این تحقیق در پی آن بوده که به صورت تجربی این مقوله را بررسی نماید. روش شناسی: این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام گرفته است، جامعه آماری تحقیق را 6000 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان تشکیل می دهند که حجم نمونه 361 نفر در نظر گرفته شد. برای آزمون فرضیات از آزمون های تی مستقل، تحلیل واریانس و ضریب همبستگی پیرسون و برای آزمون مدل تحقیق از رگرسیون استفاده شده است. یافته ها و نتایج: میزان  اعتماد اجتماعی در بین دانشجویان مورد مطالعه به میزان؛ 85/3 از 5 بدست آمد که این رقم مبین میزان اعتماد اجتماعی بالا در بین جامعه تحقیق می باشد. همچنین میزان کج روی فرهنگی نیز در بین دانشجویان 9/1 از 5 بوده است که این رقم چندان قابل اغماض نمی باشد. نتایج آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد؛ فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر وجود رابطه بین اعتماد و کج روی فرهنگی تأیید شده است که با توجه به نوع رابطه معکوس بین دو متغیر می توان اینگونه استنباط نمود که با افزایش در میزان اعتماد اجتماعی دانش جویان، میزان کج روی فرهنگی آنان کاهش می یابد و کاهش اعتماد اجتماعی نیز موجبات افزایش کج روی های فرهنگی دانشجویان را رقم خواهد زد.
۴۶.

بررسی جامعه شناختی پدیده کودک آزاری در منطقه شهریار تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۳) 129 - 149

کلید واژه ها: کودک آزاری اعتیاد حاشیه نشینی آسیبهای اجتماعی اختلافات خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۲۳۰
پژوهش حاضر به بررسی جامعه شناختی پدیده کودک آزاری در منطقه شهریار در تابستان سال 1396 پرداخته شده است . ابعاد و مولفه هایی چون خانوادگی ، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی در قالب متغیرهای مستقلی چون فوت والدین ، اعتیاد ، طلاق ، تحصیلات ، حاشیه نشینی ، اختلافات خانوادگی ، بعد خانوار ، درآمد و شغل به عنوان عوامل تأثیر گذار بر پدیده کودک آزاری به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرار گرفته است . از آنجا که بررسی حاضر از دیدگاه و منظر جامعه شناختی مد نظر است ؛ لذا همگی افراد بالای 18 سال منطقه شهریار به عنوان جامعه آماری لحاظ گردیده و صرفا به گزارشهای واصله تحت عنوان کودک آزاری در اورژانس اجتماعی اکتفا نشده است . حدود 400 نفر از جمعیت منطقه شهریار با استفاده از فرمول کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند و نحوه نمونه گیری نیز از طریق خوشه بندی چند مرحله ای و تصادفی هدفمند صورت گرفته است . جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه خود ساخته محقق و استاندارد که در بین پاسخ گویان توزیع گردیده است انجام شد . اعتبار پرسشنامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ و روائی آن نیز طی مشاورت با اساتید و کارشناسان پژوهش ، مورد تأئید قرار گرفته است . یافته های پژوهش نشان می دهد در خانواده هائی که افراد معتاد زندگی می کنند به مراتب نسبت به خانواده هائی که افراد معتاد وجود ندارد پدیده کودک آزاری بیشتر است . همچنین شدت آزار و اذیت کودک در خانواده هائی که یکی از والدین آنها فوت شده یا طلاق گرفته اند بیشتر است . همچنین آن پدیده اجتماعی با عنوان آسیب در حاشیه شهر بیشتر از مرکز شهر بوده و به لحاظ تحصیلی و سطح فرهنگ نیز پدیده کودک آزاری در میان افراد با تحصیلات بالا کمتر است . به لحاظ شغلی نیز هرچه میزان درآمد بیشتر باشد میزان آرامش و آسایش در خانواده ها حاکم خواهد شد لذا ضریب امنیت برای کودکان به لحاظ عدم وقوع کودک آزاری بالاتر خواهد بود و هر چه والدین به مشاغل روزمره رو بیاورند زمینه تأمین نیازهای خانواده فراهم شده و کودکان در رفاه و آرامش به سر می برند .
۴۷.

بررسی رابطه ی بین فضای شهری و جرم:مورد مطالعه، منطقه یازده مشهد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ و ۴ (پیاپی ۴۳) 151 - 171

کلید واژه ها: فضای شهری طراحی محیطی جرم شهری فقر محیطی نابرابری اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۹۳
    این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر فضاهای شهری و عوامل مربوط به آن، در افزایش میزان جرایم در منطقه ی 11 مشهد می باشد. سؤال اصلی تحقیق این است که میان فضای شهری و جرم چه رابطه ای وجود دارد؟ این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات همبستگی است که به صورت پیمایشی انجام پذیرفته و ابزار غالب گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. جامعه ی آماری تحقیق برابر با 222000 نفر و حجم نمونه ی تحقیق برابر با 383 نفر بوده است.یافته های تحقیق نشان داده است که در منطقه ی مورد مطالعه میزان جرایم، پایین تر از حد متوسط بوده و همچنین نشان داده است که عوامل طراحی محیطی، فقر محیطی، تنوع قومی، تراکم جمعیت و افزایش ناکامی منزلتی، رابطه ی معناداری با افزایش میزان جرایم در این منطقه دارد. همچنین، عواملی چون کنترل اجتماعی، افزایش ارزش ها و هنجارهای اخلاقی نیز از عوامل کاهش دهنده ی جرم محسوب می باشند. در این تحقیق همچنین مشخص شده است که مجاورت منطقه 11 شهر مشهد با مناطق جرم خیز، حاشیه ای بودن منطقه، روشنایی ضعیف معابر، نزدیکی به شهرک های حومه، مهاجرین، تراکم جمعیت و آپارتمان به عنوان عوامل مستعدکننده جرایم در منطقه مورد مطالعه می باشد .در نتایج رگرسیونی متغیر کنترل اجتماعی و سرخوردگی و ناکامی منزلتی به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر میزان جرم در منطقه 11 شهر مشهد شناخته شده است.
۴۸.

شناسایی و تبیین جامعه شناختی خشونت علیه زنان در فضای سایبر (مورد مطالعه: زنان 45-20 ساله شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: مشارکت خشونت علیه زنان دلبستگی فضای سایبر اعتیاد آنلاین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جسمی و روانی
  3. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
تعداد بازدید : ۱۳۱۱ تعداد دانلود : ۹۶۶
پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی خشونت علیه زنان در فضای سایبر در میان زنان 20 تا 45 ساله شهر تهران، با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. در بخش چارچوب نظری از نظریه های صاحب نظرانی هم چون هیرشی، مرتن، باندورا ، پیترسون و دنسلی  استفاده شده است. بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 386 نفر محاسبه که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مطالعه شده اند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ی ترکیبی محقق ساخته و گویه ها استاندارد بوده که پس از تایید اعتبار سازه ای و صوری آنها توسط صاحب نظران، پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (0.79) محاسبه و استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان دهنده ی آن است که مشارکت اجتماعی زنان و دلبستگی خانوادگی خشونت علیه زنان در فضای سایبر را کاهش می دهد و با افزایش اعتیاد آنلاین، خشونت افزایش می یابد و همنوایی در گروه های سایبری در صورت اعتیاد آنلاین در خشونت علیه زنان تاثیرگذار است. نتایج تحلیل رگرسیون نیز بیانگر آن است متغیر مشارکت اجتماعی بیش از دیگر متغیرها بر خشونت علیه زنان تاثیر دارد.
۴۹.

مقایسه ابعاد مسئولیت اجتماعی شرکتی در بانک ملت با تاکید بر مدل 4 بعدی کارول (مطالعه موردی: مشتریان بانک ملت در شهر تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۵)

کلید واژه ها: مسئولیت اجتماعی شرکتی مدل 4 بعدی کارول بانک ملت جامعه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۸ تعداد دانلود : ۲۸۹
مسئولیت اجتماعی سازمانها تاکنون در گرایشات مختلف علمی مورد بحث و پژوهش قرار گرفته است، لیکن تاکنون در علم جامعه شناسی که خود را داعیه دار بررسی مسائل اجتماعی در جهت کاهش این مسائل می داند، تحقیقی کاربردی با توجه به نظریات این علم صورت نپذیرفته است که نویسنده در این نوشتار در صدد آن است که این مفهوم جدید و در عین حال پراهمیت را از منظر علم جامعه شناسی بسنجد. امروزه سازمانها علاوه بر انجام وظایف سنتی خود به انجام فعالیتهای دیگری نیز مکلف شده اند که از آن بعنوان مسئولیت اجتماعی سازمانها یاد می شود. مسئولیت سازمانها نسبت به جامعه و عامه مردم فراتر از ارائه خدمت و تهیه کالاست. سازمانها باید این مسئولیت را حس کنند که مشکلات جامعه بخشی از مشکلات آنان به شمارمی آید و باید بخشی از امکانات مالی و انسانی خود را در این راه بکار گیرند . جامعه آماری تحقیق حاضر مشتریان بانک ملت در شعب شهر تهران با تعداد نامحدود و حجم نمونه 384 نفر می باشد و روش نمونه گیری مشتریان نمونه گیری در دسترس تعیین گردید. این تحقیق از نوع توصیفی (پیمایشی) می باشد و به بررسی مقایسه ابعاد مسئولیت اجتماعی در میان مشتریان بانک ملت بر اساس مدل کارول شامل ابعاد اقتصادی ، قانونی ، اخلاقی و بشردوستانه می پردازد . نتایج تحقیق حاکی از پایین بودن بعد بشردوستانه نسبت به سایر ابعاد مسئولیت اجتماعی می باشد .
۵۰.

تبیین جامعه شناختی رابطه بین فضاهای بی دفاع شهری با خشونت های شهری (مورد مطالعه شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۹ 125 - 154

کلید واژه ها: جرم خشونت های شهری طراحی محیطی و کالبدی فضای با دفاع فضای بی دفاع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۱۷
یکی از چالش های کنونی حیات شهری، وجود ناهنجاری های اجتماعی و رفتارهای خشونت آمیزشهروندان است. گمان می رفت با امکان برخورداری از رفاه مادی و نیز رشد کالبدی که در شهرها اتفاق می افتد، آسایش و امنیت بیشتر تحقق یابد؛ اما شواهد موجود از فرآیند توسعه ی معکوس حکایت دارد و مقداری از این ناآرامی ها و کنش های پرمخاطره شهری ناشی از شرایط کالبدی- مکانی و طراحی شهری است. هدف اصلی این پژوهش، «سنجش رابطه ی بین فضاهای بی دفاع با خشونت های شهری» است و «شناخت ویژگی های کالبدی و اجتماعی فضاهای بی دفاع»، از دیگر اهداف می باشد.برای مطالعه ویژگی های فضاهای شهری و نقش آن در خشونت های شهری از نظریات گوناگون جامعه شناسی، روان شناسی اجتماعی و طراحی شهری استفاده شد.روش پژوهش مبتنی بر پیمایش و ابزار پرسشنامه است. پرسشنامه ی محقق ساخته پژوهش، ابعاد خشونت شهری را در چهار مؤلفه ی خشونت روانی، خشونت فیزیکی، خشونت اقتصادی و خشونت اجتماعی با 28 گویه ساخته شده مورد سنجش قرار داده است. که در 27 نقطه شهر تهران در قالب فضاهای بی دفاع و فضاهای با دفاع اجرا گردید. تعداد 400 نفر از شهروندان تهرانی نمونه ی تحقیق را شامل می شوند که از پنج حوزه ی شهری شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تهران برگزیده شدند. تکنیک انتخاب نمونه ها مبتنی بر نمونه گیری سهمیه ای در فضاهای مورد مطالعه بر اساس زمان مراجعه پرسشگران بوده است.یافته های پژوهش نشان می دهد میزان بروز خشونت های شهری در فضاهای مختلف شهری به یک میزان نیست و برخی فضاهای شهری (فضاهای بی دفاع) به سبب ویژگی های کالبدی و اجتماعی به صورت بالقوه پذیرای خشونت هستند و بستری مطمئن برای فعالیت های امنیت زدا و خشونت آمیز فراهم می کنند. میانگین خشونت در مناطق مختلف شهر از نظر میزان وقوع خشونت، با تفاوت معنادار مورد تأیید قرار می گیرد.
۵۲.

نسبت شهر با جرم و آسیب های اجتماعی (مطالعه ای در رتبه بندی جرایم وآسیب های اجتماعی و اقتصادی شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال دوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: جرم شهر رتبه بندی آسیب شهری مسئله شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۴ تعداد دانلود : ۵۹۰
هم زمان با رشد فیزیکی و اجتماعی شهرها و تبدیل آنها به مراکز نامتجانس اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی میزان جرایم و آسیبها بهویژه در مناطق مرکزی و حاشیهای شهرهای بزرگ افزایشمییابد. میزان جرایم و آسیبهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی شهری با درجه توسعه شهری رابطه دارد و به موازات افزایش جمعیت شهری میزان جرایم و آسیبها نیز افزایشمییابد. هدف اصلی این مقاله شناسایی آسیبها و جرایم شهری و تعین رتبهبندی آن در شهرها است که بهصورت موردی در شهر گرگان به اجرا درآمدهاست. نوشتار حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی است که به شیوه پیمایشی اجرا شدهاست. جامعه آماری این پژوهش را سه گروه مدیران اجرایی، نخبگان و شهروندان تشکیلدادهاند. از جامعه آماری مدیران 70 نفر، نخبگان 110نفر و شهروندان 381نفر بهعنوان حجم نمونه انتخابشدند. روش نمونهگیری ترکیبی بوده و از روشهای نمونهگیری هدفمند -برای مدیران- و سهمیهای -برای نخبگان و شهروندان- استفاده شدهاست. ابزار غالب گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود و از مصاحبه نیز بهعنوان ابزار تکمیلی استفاده شده است. تمامی دادههای بهدستآمده با استفاده از نرمافزار آماری spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشانمیدهد که فقر، بیکاری، مشاغل کاذب، مهاجرت، تکدی و مسکن مهمترین آسیبهای اقتصادی شهر و اعتیاد، حاشیهنشینی، طلاق، کودکان خیابانی، سرقت، مزاحمت خیابانی، وندالیسم و خشونت بهعنوان مهمترین آسیبهای اجتماعی شهر و نیز بدحجابی، قومیتگرایی، تعارضهای فرهنگی و ناهنجاری آموزشی مهمترین آسیبهای فرهنگی شهر و ترافیک، آلودگی و نامناسببودن معابر و خیابانها از مهمترین آسیبهای فیزیکی شهر بودهاند.
۵۳.

بررسی عامل های موثر بر انگیزه مشارکت زنان در سازمان های مردم نهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: رضایت از زندگی مصرف رسانه ای انسجام خانوادگی انگیزه مشارکت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۸ تعداد دانلود : ۷۵۰
موضوع مقاله انگیزه مشارکت زنان در سازمان های مردم نهاد استان گلستان می باشد. مهم ترین هدف این پژوهش شناسایی عوامل اجتماعی موثر بر انگیزه مشارکت زنان در سازمان های مردم نهاد است. عوامل اجتماعی شامل انسجام خانوادگی، ویژگی های اقتصادی– اجتماعی، میزان مصرف رسانه ای، ویژگی های جمعیت شناسی، میزان رضایت از زندگی، آگاهی سیاسی و نقش عضویت اعضای خانواده می گردد. به لحاظ روش شناسی پژوهش، رویکرد غالب در این پژوهش، پیماشی است و بمنظور گردآوری داده ها از روش میدانی بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش زنان استان گلستان فعال عضو سازمان های مردم نهاد NGO)) تشکیل می دهند، حجم نمونه این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران به میزان389 نفر تعیین شد و برای اطمینان بیش تر این مقدار به 400 نفر افزایش یافت. روش نمونه گیری در این پژوهش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و انتخاب نمونه ها با استفاده از روش انتساب متناسب با حجم می باشد که در آن شهرستان های استان به عنوان طبقات مبنای نمونه گیری قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که برای پایایی آن از روش بازآزمایی، و برای روایی از CVR استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها متناسب با سطح سنجش متغیرها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شده است. مهم ترین یافته های این پژوهش نشان می دهد که؛ که بیش ترین میزان تاثیر را درانگیزه مشارکت زنان برای فعالیت در سازمان های مردم نهاد به ترتیب 1-رضایت از زندگی 2- عضویت اعضای خانواده در سمن ها 3- ویژگی های جمعیت شناختی زنان 4- میزان مصرف رسانه ای 5- آگاهی سیاسی زنان 6- پایگاه اقتصادی و در نهایت 7- انسجام خانوادگی داشته اند.
۵۴.

تعیین همبستگی متغیرهای مختلف آموزشی پژوهشی دانشگاه با ضریب موفقیت علمی دانشجویان و ارائه مدلی جهت پیش بینی پیشرفت تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۶ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۱۸ 81 - 109

کلید واژه ها: همبستگی متغیرهای آموزشی پژوهشی یپ ینیب ش موفقیت تحصیلی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۷۷
ارائه مدلها یی برای شناسایی عوامل مؤثر در موفقیت علمی دانشجویان، برای پ رورش نی روی انس انی متخصص، ماهر و با انگیزه در حال توسعه است؛ بنابراین، به منظ ور برر س ی ارتب اط می ان متغیره ای آموزشی پژوهشی و نی یپز ینیب ش موفقیت تحصیلی دانشجویان، تحقیقی در این زمینه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان در سال تحص یلی 89-88 ص ورت پ ذیرفت . جامع ه آم اری ای ن تحقی ق کلی ه دانشجویان رشتهها ی فنی و مهندسی، علوم انسانی، علوم پایه و کشاورزی ورودی س ال 1387 هس تند که تاکنون 3 ترم تحصیلی را پشت سر گذاشته بودند. برای اجرای ط رح مربوط ه از پرسش نامه محق ق ساخته با 40 سؤال در ها نهیزم ی مختلف استفاده شد و پای ایی و روای ی آن م ورد تأیی د ق رار گرف ت . ها داده ی مربوط به متغیرهای آموزشی و پژوهشی از ها معاونت ی مربوط ه دریاف ت و تجزی ه و تحلی ل داده ها توسط نرم افزار SPSS16 ا نجام شد. با بررس ی تحلیل رگرسیون لجس تیک مش خص ش د ک ه متغیرهای تعداد خواهر و برادر دارای مدرک دانشگاهی، تحصیلات مادر، امکانات رفاهی و نقش استاد در یپ ینیب ش موفقیت دانشجویان نقش کلیدی را دارا هستند. برای تعیین ارتباط می ان متغیره ای علم ی مختلف دانشگاهی، با نسبت موفقیت تحصیلی دانشجویان ضرایب همبستگی محاسبه شد که به ترتی ب بالاترین مقدار ضریب شامل: تعداد ها طرح ی پژوهشی پایان افتی ه استادان، تعداد مقالات علمی پژوهشی چاپ شده، تعداد مقالات ISI چاپ شده و تعداد کل اساتید یم باش ند . ب ا شناس ایی عوام ل م وثر در پیشرفت تحصیلی دانشجویان یم توان موفقیت را یپ ینیب ش و از بروز افت تحص یلی یپ ری گ ش ی ک رد . همچنین تقویت فاکتورهای آموزشی پژوهشی دانش گاه ک ه دارای همبس تگی ب ا موفقی ت تحص یلی دانشجویان است، از دیگر اقدامات مفید در پرورش دانشجویان مستعد محسوب یم شود
۵۵.

بررسی عوامل مؤثر بر گرایش برون کوچی (مهاجرت) با تأکید بر نظریه اورت لی و موریسون: مطالعه موردی شهرستان آبادان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال پنجم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۲

کلید واژه ها: قومیت عوامل مهاجرت آبادان برون کوچی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۱۰۵۴ تعداد دانلود : ۴۹۳
تحقیق حاضر به دنبال بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به برون کوچی از شهرستان آبادان است. حجم نمونه این پژوهش 385 نفر از زنان و مردان گروه سنی (20تا 54 ساله) چهار قومیت فارس، عرب، بختیاری- لر و سایر قومیت هاست که با دو روش تصادفی و گلوله برفی انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده و نتایج تحلیل داده ها که با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T-TEST,ANOVA انجام شده بیانگر آن است که: بین قومیت، زبان مادری، نوع منزل مسکونی و وجود اقوام در داخل و خارج از آبادان با متغیر وابستة گرایش به برون کوچی رابطه وجود دارد؛ یعنی قومیت عرب کمترین گرایش به مهاجرت را داشته، کسانی که زبان مادریشان کردی است، بیشترین تمایل به مهاجرت را دارند و کسانی که دارای منزل مسکونی ملکی هستند، گرایش کمتری به برون کوچی دارند. کسانی که اقوامی در آبادان دارند تمایل کمتری به مهاجرت داشته و کسانی که اقوامی خارج از آبادان دارند، گرایش بیشتری به برون کوچی دارند. بین عوامل اقلیمی (گرما وگردوغبار)، عوامل اقتصادی (اشتغال بهتر، درآمد بیشتر، خدمات رفاهی و درمانی مناسب)، عوامل اجتماعی-فرهنگی (نبود امکانات تفریحی، سیستم آموزشی مناسب، امنیت اجتماعی، حاکمیت فرهنگ روستایی و خرابه های بجا مانده از جنگ) و گرایش به برون کوچی، رابطه معناداری وجود دارد.
۵۶.

مسئله حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی با تاکید بر توان مندسازی آن

نویسنده:
منبع: جغرافیای انسانی سال دوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۴

کلید واژه ها: گرگان فقر شهری مهاجرت حاشیه نشینی اسکان غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷۲ تعداد دانلود : ۲۰۱۸
از پیامدهای صنعتی شدن و شهرنشینی شتابان، می توان به پدیده حاشیه نشینی و سکونت گاه های غیررسمی اشاره کرد. حاشیه نشینی شهری که شاید همزاد شهر و شهرنشینی باشد، در شرایط امروزین ابعاد بزرگتری یافته و یکی از مسائل مهم کشورها، به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته ، محسوب می شود. تحقیق حاضر بر پایه روش پیمایشی به اجراء درآمده است. جامعه آماری تحقیق را4786 خانوار ساکن در محلات حاشیه نشین شهر گرگان تشکیل داده اند. ابزار گردآوری اطلاعات ، پرسش نامه بوده و از مصاحبه نیز به عنوان ابزار تکمیلی استفاده شده است. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون ناپارامتریک«کروسکال – والیس » و آزمون پارامتریک«تحلیل واریانس» تجزیه و تحلیل شده اند. ارزیابی نتایج آزمون روابط بین تعاملی بین متغیرهای عمده مورد بررسی مطابق با داده های به دست آمده مبیّن عدم وجود رابطه و تفاوت معنی داری بین متغیرهای وضع سواد، تعداد فرزندان، تعداد اعضای خانواده و علل مهاجرت با متغیر محل سکونت حاشیه نشینان می باشند ولی بین سایر متغیرهای تحقیق با متغیر محل سکونت رابطه معنی دار آماری مشاهده می گردد. بهسازی و نوسازی بافت های روستایی، برنامه ریزی جمعیت و مهاجرت، توسعه مسکن روستایی، بهسازی و ارتقای محلات و مناطق حاشیه نشین، نوسازی بافت های سکونت گاه های غیررسمی و احداث شهرک های جدید برای ساماندهی مجدد از جمله برنامه های راهبردی کلان در بخش توانمندسازی مناطق حاشیه نشینی است.
۵۷.

جامعه شناسی تاریخی ایران در دویست سال گذشته

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سال ششم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۱

کلید واژه ها: واکاوی ساختار ها کارکرد ها قاجار تاریخ جامعه شناسی تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۳
پیشرفت و توسعه هر کشوری متأثر از ساختار ها و کارکردهای آن می باشد. نهادهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و دینی کالبد اصلی جامعه را شکل می دهند. میزان کارآمدی نهاد ها و ساختارهای اصلی یک جامعه، ضمن اینکه مبیّن ویژگی ها، خصائص و محتوای ساختارهای تأثیرگذار یک ملت می باشد، مبنایی برای پیشرفت و توسعه آن کشور نیز به حساب می آید. از سوی دیگر، وضعیت فعلی هر جامعه ای تا حد زیادی معطوف به وضعیت نهاد ها و ساختارهای آن در گذشته می باشد. این مقاله با رویکرد جامعه شناسی تاریخی به بررسی و واکاوی ابعاد ساختاری ایران در دویست سال گذشته پرداخته است. در بررسی این ابعاد، ساختارهای اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی، حقوقی و دینی مورد تاکید ویژه قرار گرفته اند.
۵۸.

گردشگری پایدار در ایران: کارکردها، چالش ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فضای جغرافیایی ۱۳۸۸ شماره ۲۸

کلید واژه ها: نظام صنعت گردشگری توسعه پایدار کارکردها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳۹
در قرن بیست و یکم، پیشرفت فناوری موجب می شود تا وقت انسان بیش از پیش آزاد گردد و زمان بیشتری را صرف اوقات فراغت خود نماید. در واقع این قرن را باید عصر صنعت گردشگری نام نهاد. به دلیل زیر ساخت های فناوری، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ایجاد شده در قرن بیست و یکم، پدیده گردشگری یک واقعیت اجتناب ناپذیر در رفتار و عمل انسان برای ارضای روح کنجکاوی او خواهد بود. سفر به دیگر نقاط دنیا چه به صورت حقیقی و واقعی و چه به صورت مجازی، با انگیزه های مختلفی جزو ملزومات زندگی قرن بیست ویکم و شکل دهنده جریانی است که مرزهای ملی و بین المللی را درنوردیده، رویکردی فراتر از دولت و ملت خواهد داشت. گردشگری به عنوان یکی از منابع در آمد و ایجاد اشتغال در سطح محلی می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی باشد. گردشگری بخصوص در زمانی که سود فعالیت های دیگر بخش های اقتصادی در حال کاهش باشد، جایگزین مناسبی برای آنها و راهبردی برای توسعه است. امروز صنعت گردشگری به اندازه ای در توسعه اقتصادی - اجتماعی کشورها اهمیت دارد که اقتصاد دانان آن را «صادرات نامریی» نام نهاده اند. صنعت توریسم از صنایعی است که در سال های اخیر به سرعت گسترش یافته و در ردیف یکی از بزرگ ترین منابع درآمد جهان در آمده است. همچنین باید افزود که چرخه عظیم مالی که به طور غیرمستقیم طول محور صنعت گردشگری می چرخد، به مراتب مهم تر از درآمدهای مستقیم بر اقتصاد جهانی تاثیر گذار است. این مقاله، بر توسعه پایدار گردشگری تاکید دارد. در این دیدگاه، توسعه گردشگری با استفاده از منابع موجود به گونه ای است که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ضوابط قانونی جامعه و انتظارات گردشگران بتوان وحدت و یکپارچگی، هویت فرهنگی، سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردم محلی را تامین کرد. این مقاله ضمن تحلیل وضعیت صنعت گردشگری در ایران به نقش، کارکردهای آن و موانع و راهکارهای ایجاد صنعت گردشگری پایدار در ایران می پردازد.
۵۹.

اولویت بندی آسیب ها و مسائل شهری در ایران: مطالعه موردی شهر گرگان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم اجتماعی آزاد گرمسار سال سوم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳

کلید واژه ها: شهر اولویت بندی مسائل شهری آسیب ها آسیب شناسی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۰۵ تعداد دانلود : ۳۷۷۹
شهر همیشه کارکرد مناسبی ندارد. همگام با توسعه شهری و کیفیت زندگی شهروندان، مشکلات و نارسایی های زیادی نیز در شهر وجود دارند. امروزه شهرها، بخصوص شهرهای کمترتوسعه یافته، از مشکلات و آسیب های جدی در زمینه های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، بهداشتی و کالبدی رنج می برند. مسائل و آسیب های شهری به واسطه عدم تعادل بین امکانات شهری و جمعیت شهری بوجود آمده و بخاطر نسبت کم آن با توسعه و فقدان مدیریت نوین شهری، تشدید می یابند. هدف اصلی تحقیق شناسایی آسیب ها و مسائل شهری در ایران و تعیین اولویت بندی آن از نظر اهمیت و حساسیت است که به صورت موردی در شهر گرگان به اجراء در آمده است. سوال اصلی تحقیق عبارت است از اینکه، آسیب ها و مسائل عمده شهری در ایران کدامند؟ و بر حسب اهمیت و حساسیت چگونه اولویت بندی می شوند؟ تحقیق از نوع توصیفی است و به روش پیمایشی به اجراء در آمده است جامعه آماری این پژوهش شامل سه گروه، مدیران دستگاهها، نخبگان و شهروندان می باشند، از گروه اول، 71 نفر، از گروه دوم، 110 نفر و از گروه سوم، 381 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری، ترکیبی بوده و از روشهای نمونه گیری غیر احتمالی - هدفمند (برای مدیران دستگاهای)، احتمالی- سهمیه ای( برای نخبگان و شهروندان) استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که، فقر، بیکاری، مشاغل کاذب، مهاجرت، تکدی گری و مسکن، مهمترین آسیب های اقتصادی شهر، اعتیاد، حاشیه نشینی، طلاق، کودکان خیابانی، سرقت، مزاحمت خیابانی، وندالیسم، قتل، نقض حقوق شهروندی، خشونت و امنیت عمومی، مهمترین آسیب های اجتماعی شهر؛ مد گرایی، بدحجابی، قومیت گرایی و تعارض های فرهنگی و ناهنجاری های آموزشی مهمترین مسائل فرهنگی و ترافیک، آلودگی، و مناسب بودن آسفالت و معابر مهمترین مسائل و مشکلات کالبدی شهر بشمار می آیند. همچنین براساس یافته های این تحقیق، بیکاری، اعتیاد ، مدگرایی و نامناسب بودن آسفالت و معابر شهری، اولویت ها اول هر یک از آسیب های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی شهری می باشند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان