نگرش های نو در جغرافیای انسانی (جعرافیای انسانی سابق)

نگرش های نو در جغرافیای انسانی (جعرافیای انسانی سابق)

جغرافیای انسانی سال دوم پاییز 1389 شماره 4

مقالات

۱.

آموزش شهروندی و نقش آن در تحقق و دست یابی به توسعه پایدار شهری

کلید واژه ها: شهر تهران آموزش توسعه توسعه پایدار توسعه پایدار شهری آموزش شهروندی منطقه5شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴۱ تعداد دانلود : ۱۸۳۵
به طور کلی شرط اساسی شکوفایی و بالندگی هر جامعه در توسعه سرمایه های انسانی و تربیت آنها نهفته است. آموزش و به ویژه آموزش شهروندی عامل اساسی در ارتقا ء فرآیندهای توسعه به شمار می رود(هر چند که این تنها عامل نیست)، به علاوه آموزش شهروندی می تواند سهم بسزایی در مشارکت کامل توده های مردم در پیشرفت خود و در نظارت فعالانه شان نسبت به تغییرات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی داشته باشد. آموزش شهروندی از واژه های آشنا در نظام آموزش رسمی و غیررسمی در سطح بین المللی و ملی است که از دیرباز درباره آن بحث های زیادی شده است. به طوری که در دهه های اخیر در عرصه های گوناگون آن تلاش چشمگیری انجام شده است که در نهایت باعث توجه به اهمیت و نقش عمیق و گسترده آموزش های شهروندی در رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ملل گردیده است . هدف اصلی از انجام این تحقیق ، بررسی میزان تاثیر آموزش های شهروندی در تحقق و دست یابی به توسعه پایدار شهری در ابعاد مختلف آن(اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و زیست محیطی) از دیدگاه ساکنان منطقه5شهر تهران می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که توسعه بایستی دقیقاً در مرکز تمامی برنامه های آموزش شهروندی قرار گیرد و به دلیل آنکه زیر بنای توسعه شهری و به تبع آن توسعه ملی، توسعه در هر یک از بخش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی می باشد لذا برای رسیدن به توسعه در هر یک از بخش ها نیاز به آموزش ضروری به نظر می رسد و از آنجایی که انسان محور توسعه محسوب می شود ، نیاز به آموزش برای انسان بیش از پیش ضروری به نظر می رسد که این آموزش می تواند در ابعاد مختلفی صورت گیرد.
۲.

بررسی ،تحلیل وپیش بینی تغییرات جمعیت و اشتغال بااستفاده ازمدل طولی وعرضی ایزاردوتغییرسهم ضریب مکانی (مطالعه موردی شهرستان سمنان)

کلید واژه ها: عرضی تغییرات جمعیتی ضریب مکانی وترسیمی طولی تغییرسهم ساختاراشتغال شهرستان سمنان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۱۶۸۰ تعداد دانلود : ۱۱۹۵
بدون تردید نیروی کار به عنوان اصلی ترین عامل تولیدمطرح است وبه همین دلیل بسیاری ازکشورهای پیشرفته ودرحال توسعه بادوراندیشی ماهرانه ای، توسعه عوامل تولیدوبالتبع ساختارتولیدوتوسعه خودرابرمحوریت توسعه منابع انسانی طرح ریزی نموده اند. استفاده بهینه ازنیروی کاردرهرجامعه ای مستلزم شناخت ودرک صحیح ازاجزای آن وآگاهی براستعدادها وتوانایی هاوتفاوتهای هریک ازاجزاء است. این مقاله که بااستفاده ازپژوهش های میدانی وکتابخانه ای گردآوری شده است، ابتدابه بررسی تحولات جمعیتی وپیش بینی آن برای مقاطع10و15ساله پرداخته و درادامه بخش های مختلف اقتصادی شهرستان راتحت عناوین کشاورزی ، صنایع ومعادن وخدمات موردبررسی قرار داده اند و نقش شهرستان سمنان درسه سال 1385،1375،1365 به همراه الگوی تغییرات آن تبیین شده است. درادامه، ضرایب مکانی بخش های اصلی اقتصادی تعیین شده وسپس بااستفاده ازمدل ترسیمی طولی-عرضی ایزاردبه تجزیه وتحلیل ساختاراقتصادی شهرستان به صورت مقایسه میان بخشی درخودشهرستان وبین بخشی باسطح مرجع(کل کشور) و تغییرات اشتغال طی سه سال بررسی نموده وهمچنین بااستفاده ازمدل تغییرسهم ، به پیش بینی اشتغال درسه بخش اصلی شهرستان پرداخته ودرنهایت سه سناریوجهت پیش بینی ساختارآتی مشاغل عمده درسالهای 1395 و1400 ارائه می گردد.
۳.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی و رضایت از کیفیت زندگی ""مطالعه موردی بخش پشت آب سیستان

نویسنده:

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی کیفیت زندگی – بخش پشت آب سیستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷۳ تعداد دانلود : ۹۵۱
یکی از مفاهیم شکل گرفته در عصر حاضر«سرمایه اجتماعی» است .در راستای مطرح شدن مفهوم سرمایه اجتماعی شیوه های برنامه ریزی نیز با رویکرد به مشارکت مردمی و توسعه پایدار با تاکید بر شاخص هایی همچون سنجش سرمایه اجتماعی، پایداری، انعطاف پذیری و مشارکتی بودن شکل گرفته که در آن هر منطقه در اعمال سیاست های اقتصادی همراه با درنظر گرفتن مزیت نسبی دارای آزادی عمل زیادی گردید. در این تحقیق سرمایه اجتماعی مفهومی است که دارای دو جزء ساختاری و شناختی است. جزء ساختاری کنش جمعی منافع دو طرفه را تسهیل می کند وجزء شناختی به ایجاد و تقویت وابستگی متقابل مثبت برای کنش جمعی دوطرفه می پردازد. برای اندازه گیری این مفهوم برهمین دو جزء تکیه شده است. در جزء ساختاری عواملی مانند عضویت گروهی، حمایت متقابل، تفاوت و خدمات و در جزء شناختی شاخص هایی مانند اعتماد، انسجام و تضاد در نظر گرفته شده است. جهت تحلیل یافته ها و بررسی فرضیه ها، از دو روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. داده های این تحقیق در18روستای بخش پشت آب سیستان که با روش نمونه گیری انتخاب شده و از طریق مصاحبه با 365 نفر از سرپرستان خانوارها جمع آوری شدند. نتایج تحقیق نشان داد که سطح بالای سرمایه اجتماعی به سطح بالای رضایت از کیفیت زندگی می انجامد. بنابراین سرمایه اجتماعی در مقایسه با متغیرهای زمینه ای مانند سن، شغل و... پیش بینی کننده ای بهتر برای رضایت از کیفیت زندگی به شمار می رود.
۴.

تحلیلی بر وضعیت امکانات و تسهیلات گردشگری استان کردستان از دید گردشگران

کلید واژه ها: استان کردستان گردشگر تسهیلات گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲۳ تعداد دانلود : ۱۸۱۸
گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامه¬ریزی و پیش بینی علمی و اصولی وجود نخواهد داشت. در واقع شناخت توان¬های طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و غیره در هرمنطقه، به برنامه¬ریز این امکان را می¬دهد تا براساس وضع موجود و توان¬های منطقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند.مقاله حاضر با هدف یافتن پاسخ به این سوال که چه عواملی باعث شده است تا این سرزمین از مزایای متعدد گردشگری بی بهره بماند تهیه شده است.مقاله براساس یافته ها و نتایج بررسی های میدانی از جاذبه های گردشگری استان کردستان در بهار1389تهیه شده است. تحقیق به صورتی برنامه ریزی شده است که ضمن شناخت ویژگی های گردشگران و میزان رضایت آنان از امکانات و خدمات مناطق گردشگری، پیشنهاداتی را جهت استفاده بهینه از قابلیت ها و امکانات موجود گردشگری ارائه نماید .براساس نتایج به دست آمده مکان های گردشگری استان در اغلب زمینه ها فاقد امکانات و تسهیلات لازم برای جذب گردشگران می باشد.برنامه ریزی اصولی و به ویژه تهیه و اجرای طرح جامع گردشگری در سطح استان نه تنها می تواند امکان جذب گردشگر بیشتر را فراهم آورد ،بلکه می تواند آثار زیان بار گردشگری برمحیط زیست و فرهنگ جامعه را کاهش دهد .در پایان پیشنهاداتی برای توسعه گردشگری استان ارائه شده است
۵.

ساختار شهری سنندج در تصرف سکونت گاه های غیر رسمی

کلید واژه ها: برنامه ریزی مسکن سکونت گاه غیررسمی اقشار کم درآمد شهری توان مندسازی سیستم شهری بافت های حاشیه ای سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۱ تعداد دانلود : ۱۲۴۴
با توجه به بررسی انجام شده در سکونت گاه های غیر رسمی سنندج در استان کردستان، مشخص می گردد که اکثر مهاجرت ها به بافت های حاشیه ای شهر سنندج از روستاها بوده و به دو دلیل اقتصادی و امنیتی(در طول مدت زمان جنگ ایران و عراق و ناامنی های درون استان) صورت گرفته است. در بررسی های طرح های جامع و تفصیلی شهر سنندج، مشاهده می گردد که برای اقشار کم درآمد شهری جایگاه مناسبی دیده نشده است و به عبارتی جای آنان در مطالعات انجام شده خالی است. و نیاز مسکن آنان و چگونگی برآورده ساختن این نیاز در طرح های توسعه شهری مطالعه نگردیده است. لذا یکی از علت های به خارج راندن اقشار کم درآمد شهری به حاشیه شهرها و ساکن شدن در خارج از محدوده خدماتی شهرداری ها را می توان به عدم توجه به نیاز مسکن این قشر در طراحی برنامه های رسمی دانست. هرچند که پس از پایان هر دهه و تثبیت بافت های حاشیه ای و با توجه به فشارهای سیاسی و اجتماعی که این قشر به دستگاه های دولتی وارد می کنند، ناچارا مدیریت های شهری حوزه خدماتی و محدوده رسمی خود را به بافت های حاشیه ای افزایش داده و آن بافت ها را داخل طرح های جامع و تفضیلی شهر می کنند و به عبارتی این مسکن غیر رسمی است که برنامه های رسمی مسکن را به دنبال خود جهت می دهد. در حالی که بایستی برنامه ریزی رسمی مسکن محور اصلی توسعه بخش مسکن باشد
۶.

کاربرد GIS و TIS در امکان سنجی گردشگری ساحلی، نمونه موردی: شهر بابلسر

کلید واژه ها: سیستم اطلاعات جغرافیایی فناوری اطلاعات گردشگری گردشگری ساحلی شهر بابلسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶۷ تعداد دانلود : ۱۶۷۱
مطالعه پیشرفت فناوری های اطلاعات و ارتباطات در توسعه صنعت گردشگری ساحلی بسیار ضروری می باشد. در این مقاله دو موضوع اساسی در زمینه توسعه گردشگری ساحلی شامل:1) امکان سنجی تعیین مکان های مناسب برای توسعه قابلیت های گردشگری ساحلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و2) استفاده از سیستم اطلاعات گردشگری(TIS) در زمینه های نرم افزار، اینترنت و شبکه های ماهواره ای و مخابراتی که برای بازاریابی مقصدهای گردشگری نقش اساسی دارند، مورد تاکید قرار گرفته است. شهر گردشگری ساحلی بابلسر به عنوان یکی از شهرهای دارای توانمندی های بالقوه و بالفعل در این زمینه می باشد، به دلیل پایین بودن میزان دقت و کارآمدی اطلاعات و ارائه آنها، سرعت پایین اینترنت ایران، فقر فرهنگی و آموزشی و بودجه پایین گردشگری ساحلی، باعث کاهش بهره برداری از گردشگری ساحلی خصوصاً در شهر بابلسر شده است. برای توسعه پایدار گردشگری ساحلی نیاز به بودجه بیشتر برای حل مشکلات آموزشی و پژوهشی در زمینه GIS و TIS و از طرفی اجرایی کردن کامل نتایج این فعالیت ها می باشد. سوال اصلی این است که ،آیا TIS و GIS در گردشگری ساحلی به برنامه ریزان در جهت جذب گردشگر در نواحی ساحلی کمک خواهد کرد؟
۷.

کارکرد صنعتی نواحی روستایی و ضرورت توسعه آن

نویسنده:

کلید واژه ها: استان گیلان صنایع روستایی شهرستان رودبار بخش خورگام صنعتی شدن روستاها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۸ تعداد دانلود : ۷۹۹
از صنعتی شدن می توان به عنوان یک استراتژی در توسعه مناطق روستایی به ویژه ارتقاء شاخص های اقتصادی بهره گرفت. روستاها اگرچه توانایی پذیرش فعالیت های صنعتی بزرگ مقیاس را ندارند اما با توجه به قابلیت ها و توان مندی های درونی قادر هستند تا صنایع کوچک و حتی متوسط مقیاس را از نظر عوامل تولید پشتیبانی نموده و در خود جای دهند.استان گیلان اگرچه همواره به عنوان یک قلمرو جغرافیایی در راستای کارکرد کشاورزی وگردشگری مورد توجه بوده لیکن درشرایط جغرافیایی متنوع آن امکان احیاء و گسترش فعالیت های صنعتی نیز وجوددارد.شهرستان رودبار و ناحیه مطالعاتی(بخش خورگام) یکی از همین قلمروهاست که این تحقیق سعی نموده تا ضمن بررسی توانمندی های آن از بعد صنعتی راه های بهبود و توسعه این فعالیت را با اتکا به منابع درونی ناحیه ارائه دهد.نتیجه مطالعات نشان می دهدکه اگرچه ناحیه مورد نظر به دلیل انزوای جغرافیایی و ارتباطی کارکرد صنعتی ضعیفی دارد ولی با توجه به زیرساخت های موجود افزایش توان صنعتی آن در راستای بهره گیری از فواید و اثرات مثبت این استراتژی وجود دارد.ضمن اینکه سرمایه گذاری های جدید در زمینه صنایع روستایی تا حدودی بر همین نکته تاکید می نماید.
۸.

بررسی مفهوم مشارکت شهروندان درامور شهر الکترونیکی

کلید واژه ها: دولت الکترونیک مشارکت شهروندان شهر الکترونیک خدمات الکترونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۸۰۶
شهرالکترونیک واقعیت آینده شهرهای سنتی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و حاصل توسعه دنیای اطلاعات و موج سوم می باشد توسعه چشمگیر فناوری های اطلاعات و ارتباطات و گسترش اینترنت از یک سو و نیاز مدیریت شهری به ایده های نو دراداره شهرها و ضرورت ارتقاء مشارکت شهروندان از سوی دیگر، ما را در برابر دروازه های شهرهای الکترونیک قرار داده است.با تغییر و تحول درساختار انتقال اطلاعات که سرعت ها و فضاها را درنوردیده است، بسیاری از حرکت ها برای جاری شدن کالا، انرژی و اطلاعات در کالبد شهر از موضوعیت ساقط و امکان دسترسی الکترونیکی شهروندان را به کلیه ادارات، و اماکن درون شهری و اطلاعات مختلف فراهم نموده است. از جمله مهمترین مسائل شهری، مشارکت مردم در اداره امور شهرها ست. فناوری اطلاعات و ارتباطات نه تنها مانع این امر نیست بلکه می تواند موجب ارتقاء مشارکت مردم و تعامل بهتر بین مدیریت شهری و شهروندان در ابعاد مختلف گردد. یکی از مبانی شکل گیری این مشارکت، فراهم کردن دسترسی شهروندان به اطلاعات جامع، کامل، مناسب و به موقع در قالب های متنوع و جذاب است. به این ترتیب شهروندان می توانند از طریق رسانه های دیجیتال مبتنی بر اینترنت و شبکه های کامپیوتری، عقاید، ایده ها، نظرات و آراء خود را در خصوص مسائل مهم و مورد علاقه خود ارائه و پاسخ مناسب و خدمات مناسب را دریافت و با آگاهی از چشم انداز شهر در پیشبرد پروژه های عمومی همکاری و مشارکت نمایند. در این پژوهش روش تحقیق،توصیفی-تحلیلی و شیوه جمع آوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای واسنادی می باشد. هدف تحقیق بررسی ارتباط بین شهر الکترونیک، گسترش زیرساخت ها ، با مفهوم مشارکت در راستای تسهیل فرایند مدیریت شهری است.
۹.

مقایسه اثرپذیری مناطق مرزی و مرکزی کشور از مواد مخدر و تأثیر آن بر اقتصاد خانوار(مطالعه موردی تایباد و تهران)

کلید واژه ها: سرپرست خانواده معتاد اقتصاد خانواده¬ها ترانزیت مواد مخدر مرزهای شرقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲۰ تعداد دانلود : ۸۸۵
امروزه پدیده مواد مخدر به یکی از مهم ترین مشکلات جوامع بشری تبدیل شده است و ابعاد این مشکل به حدی است که به صورت تهدیدی برای سلامت بشری و رفاه ملی، استقلال و امنیت و ساختار اجتماعی کشورها در آمده است هدف اصلی این پژوهش به جغرافیای کشت و راه های ورودی ترانزیت موادمخدر از مرزهای شرقی و چگونکی تأثیر آن بر اقتصاد خانوارها می باشد که نزدیکی به مرزهای شرقی براقتصاد و معتادکردن سرپرست خانوارها تأثیر بیشتری دارد. در پی اثبات فرضیه مقاله می¬باشیم که به نظر می¬رسد هر چه از مناطق مرکزی به نواحی مرزی کشور نزدیک شویم مواد مخدر تأثیر بیشتری بر اقتصاد خانوار دارد.این پژوهش با روش کتابخانه¬ای و مقایسه¬ای انجام شده است. یافته های به دست آمده بیانگر آن است که مردان معتاد در مقایسه شهر تهران و شهرستان تایباد از نظر نزدیکی به مناطق کشت و تولید موادمخدر، فقر و محرومیت، تهیه آسان مواد، کمبود امکانات اجتماعی، وجود پدر معتاد در خانواده دارای تفاوت های معناداری بوده اند. بیکاری، استعمال تفننی مواد، نداشتن سواد، مشکلات و درگیری در خانواده، ازدواج زودرس، از دست دادن امکانات مالی، استعمال مواد مخدر در جهت بالا بردن انرژی معنادار نبوده است. نتیجه گیری: نزدیکی جغرافیای به مرزهای شرقی بیشترین تأثیر را بر اقتصاد سرپرست خانواده¬های مرزنشین (تایباد) دارد
۱۰.

مسئله حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی با تاکید بر توان مندسازی آن

نویسنده:

کلید واژه ها: گرگان فقر شهری مهاجرت حاشیه نشینی اسکان غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷۱ تعداد دانلود : ۲۰۱۸
از پیامدهای صنعتی شدن و شهرنشینی شتابان، می توان به پدیده حاشیه نشینی و سکونت گاه های غیررسمی اشاره کرد. حاشیه نشینی شهری که شاید همزاد شهر و شهرنشینی باشد، در شرایط امروزین ابعاد بزرگتری یافته و یکی از مسائل مهم کشورها، به ویژه کشورهای کمتر توسعه یافته ، محسوب می شود. تحقیق حاضر بر پایه روش پیمایشی به اجراء درآمده است. جامعه آماری تحقیق را4786 خانوار ساکن در محلات حاشیه نشین شهر گرگان تشکیل داده اند. ابزار گردآوری اطلاعات ، پرسش نامه بوده و از مصاحبه نیز به عنوان ابزار تکمیلی استفاده شده است. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون ناپارامتریک«کروسکال – والیس » و آزمون پارامتریک«تحلیل واریانس» تجزیه و تحلیل شده اند. ارزیابی نتایج آزمون روابط بین تعاملی بین متغیرهای عمده مورد بررسی مطابق با داده های به دست آمده مبیّن عدم وجود رابطه و تفاوت معنی داری بین متغیرهای وضع سواد، تعداد فرزندان، تعداد اعضای خانواده و علل مهاجرت با متغیر محل سکونت حاشیه نشینان می باشند ولی بین سایر متغیرهای تحقیق با متغیر محل سکونت رابطه معنی دار آماری مشاهده می گردد. بهسازی و نوسازی بافت های روستایی، برنامه ریزی جمعیت و مهاجرت، توسعه مسکن روستایی، بهسازی و ارتقای محلات و مناطق حاشیه نشین، نوسازی بافت های سکونت گاه های غیررسمی و احداث شهرک های جدید برای ساماندهی مجدد از جمله برنامه های راهبردی کلان در بخش توانمندسازی مناطق حاشیه نشینی است.
۱۱.

جایگاه برنامه ریزی فضایی کالبدی برای سکونت گاه های شهری و روستائی

کلید واژه ها: توسعه فضا برنامه ریزی کالبدی سکونت گاه های شهری برنامه ریزی فضائی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی
تعداد بازدید : ۳۶۴۲ تعداد دانلود : ۱۹۹۷
برنامه ریزی فضاهای کالبدی و سکونت گاه های شهری و روستائی راهی برای رسیدن به سطح توسعه پایدار است که این برنامه ریزی می بایست با شناسائی وضع موجود ،توان مندی های بالقوه و بالفعل با شناخت محیط در بخش های طبیعی، انسانی و اقتصادی و کالبدی صورت پذیرد. شهر و روستا به دنبال تعادل بخشی در عملکرد و فعالیت های روزمره خود هستند ،گرچه نقش شهر با تولیدات صنعتی و فعالیت بخش خدمات و صنایع دستی و صنایع وابسته به محصولات کشاورزی مستقر در روستاها مشخص می گردد و روستا ها نیز با تولید محصولات کشاورزی و فراهم نمودن موادغذایی نقش خود را نشان می دهند، اما آنچه اهمیت دارد این است که کلیه عملیات توسط موجودی به نام انسان صورت می پذیرد که در سکونت گاه های شهری و روستائی زیست می نماید و شکل گیری این سکونت گاه ها چه در شهر و روستا در زمان حاضر نیاز به یک برنامه ریزی دارد، هرچند سکونت گاه ها امروزه بسیار متفاوت تر از قبل از لحاظ تیپ ظاهری و پایداری می باشد.اهمیت پرداختن به این موضوع همین بس که بخش زیادی از درآمدهای اقتصادی افراد در طول زندگی صرف هزینه تهیه مسکن می شود و از طرفی محدودیت زمین در شهرها و بالا رفتن قیمت ها حتی در روستاها لازمه ساماندهی و برنامه ریزی فضای کالبدی سکونت گاه های شهری و روستائی را ضروری می نماید.
۱۲.

بررسی قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای گردشگری در شهرستان شمیرانات

کلید واژه ها: گردشگری شمیرانات قوت و ضعف فرصت و تهدید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷۰ تعداد دانلود : ۴۶۳۳
یکی از مباحث توسعه صنعت گردشگری در مناطقی که از قابلیت های توریستی برخور دارند ، شناخت قوت ها ، ضعف ها ، فرصت ها و تهدیدهایی است که در پیش روی این صنعت قرار دارد . اگرچه بسیاری از مناطق گردشگری از جمله منطقه شمیرانات از دیرباز مورد توجه گردشگران بوده و برای بسیاری، جاذبه های آنها شناخته شده است اما بهره برداری از توانمندی های و جاذبه های گردشگری اگر بدون شناخت و برنامه صورت پذیرد، منجر به تخریب و نابودی این قابلیت ها می گردد، لذا در بیشتر نواحی توریستی ضرورت شناخت و ساماندهی وضعیت گردشگری احساس می شود . در مقاله حاضر کوشش شده با هدف ساماندهی صنعت گردشگری در شهرستان شمیرانات ، ابتدا نقاط قوت و ضعف که از درون مسئله منشاء می گیرند همراه با فرصت ها و تهدیدهای بیرونی مورد بررسی تجزیه و تحلیل قرار گرفته سپس پیشنهادات اساسی به منظور بهره برداری از قوت ها، فرصت ها، کاهش ضعف ها و تهدیدات ارائه گردد .
۱۳.

ارزیابی دیدگاه گردشگران موزه میراث روستایی در توسعه روستایی

کلید واژه ها: توسعه روستایی استان گیلان گردشگری روستایی موزه میراث روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹۱ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
توسعه گردشگری روستایی، یکی از راهکارهای لازم برای رسیدن به اهداف توسعه روستایی است، اما دست یابی به آن نیازمند ایجاد بسترهای زیرساختی و فرهنگی کارآمد می باشد. یکی از موانعی که توسعه روستایی را با چالش مواجه کرده است، نگرش منفی و نادرست نسبت به فرهنگ بسیار غنی نواحی روستایی است. این کارکرد روستاگریزی را در سال های اخیر به شدت افزایش داده و بسیاری از روستاهای کشور متروکه شده اند. یکی از اقداماتی که برای رفع این چالش ها پیشنهاد می شود توسعه گردشگری درقالب ایجاد موزه های میراث روستایی در نواحی روستایی است که زمینه های لازم را برای شناسایی فرهنگ و زندگی روستایی فراهم می سازد. این موزه ها می توانند تلفیقی از جاذبه های معماری کهن روستایی، اشیاء و آثار هنری، غذاهای محلی، نمایش، بازی و موسیقی محلی روستایی باشند که نقش بسیار مهمی در ایجاد تغییر نگرش نسبت به فرهنگ روستایی در میان بازدیدکنندگان روستایی و شهری ایجاد می نماید. لذا مقاله حاضر در پی کشف نقش و اثر این موزه ها در توسعه گردشگری روستایی است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیل بوده و داده پردازی از60پرسش نامه که توسط گردشگران و بازدیدکنندگان از موزه میراث روستایی گیلان بازدید داشته اند، انجام شده است. از نرم افزارSPSSبرای داده پردازی و تحلیل پرسش نامه ها بهره برده شد. نتایج حاصل مبین این مطلب است که موزه های میراث روستایی توانایی ایجاد اثرات مثبت اقتصادی و اجتماعی در توسعه گردشگری برای نواحی روستایی دارا بوده و می توان زمینه سازی برای توجه به فرهنگ و آداب رسوم مردم محلی و روستایی و شناخت فرهنگ بومی را همراه اشتغال زایی، از طریق این موزه ها ترویج نمود
۱۴.

واقع¬گرایی جغرافیایی و جایگزینی ژئوپلیتیک انسان محور

نویسنده:

کلید واژه ها: جهانی شدن محیط زیست واقع گرایی جغرافیایی ژئوپلیتیک انسان محور انتقام جغرافیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۰۳۲
به طور معمول مکان¬ها و مفاهیم ژئوپلیتیک کلاسیک در راستای ویژگی های جغرافیایی با ثبات جهان شکل گرفته است. این نگرش نه تنها در متون رسمی و تحلیل های دانشگاهی و استدلال های ژئوپلیتیک، بلکه برای سیاست گذاران و سیاست مداران برای نشان دادن هویت سیاسی و سیاست ملی نیز مشاهده شده است. تاریخ ژئوپلیتیک حاکی از جایگزینی های مداوم در برهه هایی بوده که این جایگزینی ژئوپلیتیک در مواردی باعث وحدت در دنیا می شود و ثبات در مسائل ژئوپلیتیک نیز می تواند یک اشتباه مکرر محسوب گردد. از این رو واقعیت های جغرافیایی و تحولات به وقوع پیوسته در فضای کره زمین نیازمند یک جایگزینی ژئوپلیتیک جدید با محوریت انسان است تا پاسخ گوی انتقادهای صورت گرفته در مورد جنگ و ترور،جهانی شدن، محیط زیست و... باشد، این ژئوپلیتیک جدید «انسان محور» است. در این مقاله سعی شده است تا ضمن انطباق بین مسائل ژئوپلیتیک انسان محور و واقعیت¬های جغرافیایی، بر پیامدهای ناشی از عدم پذیرش حاکمیت و محدودیت¬های جغرافیایی در سیاست¬های کشورها پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می¬دهد که جغرافیا یکی از با ثبات¬ترین عوامل قدرت یک ملت است و تکذیب حقایق جغرافیا و عدم پذیرش این نقش صدمات جبران ناپذیری را بر حاکمیت کشورها و کره خاکی فراهم ساخته و باعث تشدید انتقادهای کنونی می¬شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲