علی اصغر فیروزجاییان

علی اصغر فیروزجاییان

مدرک تحصیلی: استادیار جامعه شناسی، دانشگاه مازندران
پست الکترونیکی: a.firozjayan@umz.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۶ مورد.
۲۱.

فرسایش سرمایه اجتماعی و بی نظمی در بین شهروندان تهرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 1 - 18

کلید واژه ها: فرسایش سرمایه اجتماعی سرمایه اجتماعی عینی سرمایه اجتماعی ذهنی بی نظمی اجتماعی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 10
نظم اجتماعی یکی از معرف های اساسی توسعه در هر نظام اجتماعی است؛چرا که بنیان جامعه و روابط اجتماعی به حساب می آید. در این میان، سرمایه اجتماعی به دلیل ماهیت و محتوایی که دارد می تواند به حفظ و دوام نظم (در سطح خرد و کلان)در جامعه و کاهش هزینه های کنترل رسمی در جامعه کمک کند. مقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر فرسایش سرمایه اجتماعی بر بی نظمی در بین شهروندان تهرانی انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش بوده و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. برای این منظور 400 نفر از ساکنین شهر تهران با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج حاصل از این پژوهش،حاکی از آن است که میزان کل بی نظمی اجتماعی در حد متوسط بوده است. مدل نظری تحقیق از طریق تکنیک مدل سازی معادله ساختاری مورد آزمون قرار گرفت. همچنین مؤلفه های ذهنی (بی اعتمادی اجتماعی،مشارکت ذهنی ضعیف،احساس آنومی) و عینی (ضعف روابط رسمی و غیر رسمی و ضعف کنترل اجتماعی) فرسایش سرمایه اجتماعی با بی نظمی در دو بعد آن (فیزیکی-اجتماعی) تأثیر مستقیم (62/0=Beta) دارند. درکل سازه فرسایش سرمایه اجتماعی توانسته است 39 درصد از تغییرات بی نظمی را مورد تبیین قرار دهد.
۲۲.

دینداری و بی نظمی: تحلیل جامعه شناختی نقش بازدارنده دینداری در بی نظمی اجتماعی (مطالعه موردی: سربازان یک واحد نظامی)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال سیزدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 289 - 315

کلید واژه ها: سربازی بی نظمی اجتماعی اعتقادات دینی مسئله اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 974 تعداد دانلود : 409
براساس قانون خدمت وظیفه عمومی ایران، اتباع ذکور جامعه با پدیده ای به نام خدمت وظیفه روبه رو هستند. خدمت سربازی در واقع نوعی فرایند پیاده سازی هماهنگی و انسجام در بین افراد مشمول این قانون می باشد، از این رو  نظم گروهی از اهمیت بالایی در این شرایط برخوردار است. در این مسیر شناسایی عواملی که در پیشگیری از بی نظمی های اجتماعی نقش تأثیرگذار دارند، ضروری و پر اهمیت است. هدف پژوهش حاضر شناخت نقش دینداری در تبیین بی نظمی میان سربازان وظیفه است. جمعیت آماری مطالعه حاضر را سربازان یک واحد نظامی تشکیل می دهند. این مطالعه، نوعی پژوهش کمی از نوع مطالعه پیمایشی می باشد و ابزار گردآوردی اطلاعات در آن پرسش نامه است. فرایند انتخاب نمونه نهایی برحسب نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده متناسب بوده است که براساس فرمول کوکران میان 303 نفر توزیع گردیده است. تحلیل دو متغیر بیانگر رابطه معنی دار و معکوس میان دینداری و بی نظمی است. همچنین تحلیل چندمتغیره نشان می دهد که میان چهار بعد؛ بعد اعتقادی (357/0−) بالاترین اثر کل را بر بی نظمی داشته است و پس از آن بعد پیامدی (173/0−)، بعد مناسکی (130/0−) و بعد تجربی (077/0−) در رده های بعدی تأثیرگذاری قرار دارند. همچنین ضریب تعیین (R2) نیز 128/0 درصد محاسبه شده است به این معنی که چهار بعد متغیر دینداری توانایی پیش بینی 13 درصد از تغییرات «بی نظمی» را داشتند.
۲۳.

تحلیل عوامل و زمینه های اجتماعی - فرهنگی شکل گیری مشکلات محیط زیستی: کاربرد نظریه داده بنیاد (مطالعه موردی: مناطق روستایی طوالش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 536 - 551

کلید واژه ها: زمینه های اجتماعی - فرهنگی نظریه داده بنیاد روستاهای طوالش تخریب محیط زیست حفظ محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 531 تعداد دانلود : 217
هدف تحقیق حاضر، بررسی زمینه های اجتماعی و فرهنگی مشکلات محیط زیستی در روستاهای غرب استان گیلان؛ مناطق روستایی طوالش با رویکرد کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. با استفاده از نمونه گیری هدفمند با 20 نفر از روستاییان و کارشناسان در بهار 1399، مصاحبه های عمیق صورت گرفت. روایی و پایایی این پژوهش بر اساس کنترل یا اعتباریابی توسط مشارکت کنندگان ارزیابی گردید. تحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری صورت گرفت. در کدگذاری باز، 10 مفهوم شناسایی و در کدگذاری محوری، 29 مقوله عمده استخراج گردید. همچنین، از طریق کدگذاری انتخابی بین مقولات عمده، هسته اصلی کشف و مدل نهایی پارادایمی ترسیم شد. «تخریب محیط زیست» به عنوان پدیده اصلی شناخته شد. شرایط علّی شامل: موانع زیرساختی، خلأ قانونی، ضریب مشارکت، خوش نشینی، فقدان آینده نگری، چگالی ارزش؛ شرایط مداخله گر شامل: گردشگری گذرا، آبادسازی متعارض، خلأ اعتباری و گذرگاه های خلاف قانون ارائه شد. در مجموع، یافته ها نشان داد که تخریب محیط زیست یک پدیده چند علیتی است که همگرایی مجموعه شرایط علّی و مداخله گر در بستر اجتماعی جامعه روستایی، زمینه های بروز آن را موجب شده اند. بازنگری در قوانین و تجهیز زیرساخت ها، توسعه بوم گردی و ارتقاء آموزش همگانی به عنوان راهبردهای تعاملی، پیامدهایی چون کاهش تصرف و تخریب، مدیریت بهینه پسماند، گردشگری پایدار و حفظ محیط زیست را به دنبال خواهد داشت.
۲۴.

Social Factors Affecting on Sustainable Gas Consumption (Household Subscribers of Mazandaran Province)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 37 - 54

کلید واژه ها: Sustainable gas consumption Environmental values Knowledge of gas consumption Support after-sales consumers

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 892 تعداد دانلود : 704
Purpose of this study was to investigate the sustainability of domestic gas consumption and identify the social factors that affect it. Three questions were asked in this study. 1) How stable is the gas consumption practice at home? 2) What are the elements that affect gas consumption as a sustainable practice?3) What solutions can be offered to increase gas consumption sustainability? After reviewing the research literature and the concepts of sustainable development and sustainable consumption, two categories of factors were identified as predictors of sustainable gas consumption changes. The research strategy is deductive and the explanation was used to investigate the research problem. The approach of this study was quantitative, and the survey method was used for measurement. The data collection tool is questionnaire. Structural validity, face validity and Cronbach's alpha were used to assess the validity and reliability. The statistical population consisted of household subscribers in Mazandaran province. Using systematic random cluster sampling method, 430 individuals were selected as the statistical sample. The findings of the study showed that the level of sustainability of gas consumption by household subscribers was at an average level. After exploratory factor analysis, three dimensions were considered for sustainable gas consumption. Findings showed that and after-sales support and pro-norms had the greatest impact on the dimension of consumer safety. Environmental values and knowledge of gas consumption have the most impact on the dimension of  consumer  awareness, pro-norms, Environmental values and pre-norms had greatest effects on responsible consumption.
۲۵.

Developmental Changes in Epistemological Beliefs in 9-Year-Old children(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۲, Number ۳ (۲۰۱۹) 102-111

کلید واژه ها: Epistemic beliefs Developmental changes Student

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 972 تعداد دانلود : 925
Purpose: Epistemological beliefs mean what people believe about the nature of knowledge and knowing that can be related to areas such as learning and theory of mind.The purpose of the present study was to investigate the growth of epistemological beliefs in 9-year-old girl children. Methodology: This was a qualitative grounded theory study. The study population consisted of elementary third grade girl students in Babolsar city in 1397. A sample of 20 students through purposeful sampling method with Theoretical saturation was selected and the epistemological beliefs of these participants were examined in two stages over a period of one year. The research tool was in-depth interviews with emphasis on "draw, write, tell" technique which was used in both stages. Coding was also used to analyze the data. The validity of the findings was evaluated by triangulation method including expert review, continuous comparison of data and different methods of data collection. Findings: The epistemological beliefs of children emerged in five dimensions, including ' Ownership ', ‘Innateness’, ' Exactness', 'simplicity' and ‘pace’. Each of these dimensions was relatively complex, and developed over a period of one year, especially in dimension of ownership. Conclusion: Based on the findings, it can be said that the development of girl children's epistemological beliefs towards more complex beliefs can occur if necessary conditions are in instructional Environments. Therefore, it is suggested that providing children with appropriate learning environments such as constructive learning environments and opportunities to reinforce the power of reasoning and argumentation.
۲۶.

Institutional Analysis of Corruption Configurations in South-West Asian Countries: A Fuzzy-Set Qualitative Comparative Analysis (fsQCA)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, spring ۲۰۱۹, Volume ۳, Issue ۲ 305 - 343

کلید واژه ها: Causal Configurations Corruption Fuzzy set qualitative comparative analysis Institutionalism Southwest Asia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 952 تعداد دانلود : 339
Considering corruption as one of the chronic harms of the administrative system, and the social factor affecting economic growth, the present study sought to explain, for the first time, the differences in the perceived levels of corruption among 16 Southwest Asian countries, relying on the sociological “new institutionalism” theory in analyzing organizations, describing causal mechanisms and their mutual impact, and creating corruptive contexts. The fuzzy-set Qualitative Comparative Method (fsQCA) and the secondary data were used to find the causal configurations leading to corruption in these cases. The experimental judgment led to two causal configurations showing that some institutional requirements of the institutional environment, in contrast to the requirements of the technical environment, exacerbated the gap between formal and informal structures. Conflicts lead to the formation of informal norms and networks that, over time, provide shared mental patterns for actors in executing current actions and confronting ambiguity and uncertainty; and on the basis of contextual rationality, they are interpreted as an appropriate way of acting. This reduces the costs of corruption and increases the opportunity for abuse by diminishing supervision and control and strengthening informal networks.
۲۷.

بررسی رابطه ی بین سرمایه ی فرهنگی و منزلت اجتماعی دبیران(مطالعه موردی: دبیران مدارس متوسطه شهر خلخال)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال یازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴۱)

کلید واژه ها: سرمایه ی فرهنگی منزلت اجتماعی ابعاد سرمایه ی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 95 تعداد دانلود : 720
تحقیق حاضر به بررسی رابطه سرمایه ی فرهنگی دبیران متوسطه شهر خلخال با منزلت اجتماعی آنان می پردازد. بدین منظور از دیدگاه بوردیو در ارتباط با سرمایه فرهنگی استفاده شده است. بوردیو معتقد است سرمایه فرهنگی دارای سه شکل تجسم یافته، عینیت یافته و نهادی می باشد. سئوال های اصلی پژوهش عبارت است از: سرمایه فرهنگی چه تأثیری بر منزلت اجتماعی معلمان شهر خلخال دارد؟ هر یک از ابعاد سرمایه فرهنگی بر میزان منزلت اجتماعی معلمان چگونه تأثیر می گذارد؟ روش تحقیق از نوع همبستگی بوده و به شیوه پیمایشی با ابزار پرسشنامه اجرا شده است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه دبیران شاغل در مدارس متوسطه شهر خلخال(120نفر) تشکیل می دهند،که بعلت تعداد کم جامعه آماری، حجم نمونه 120 نفر (کل شماری) انتخاب گردید.نتایج به دست آمده نشان می دهد وضعیت سرمایه فرهنگی معلمان در مقایسه با منزلت اجتماعی در سطح مطلوبی قرار دارند و آنها در ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی به خصوص بعد تجسم یافته که مهارت ها و توانایی های شخصی را شامل می شود نمره بهتری کسب کرده اند. در بررسی فرضیه های تحقیق نیز می توان گفت : بین سرمایه فرهنگی و احساس منزلت اجتماعی همبستگی مثبت وجود دارد. همچنین ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی در احساس منزلت اجتماعی تأثیر مثبت و معنی داری دارد با این تفاوت که میزان همبستگی بعد نهادی در مقایسه با سایر ابعاد بیشتر است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از تبیین 7/0 تغییرات منزلت اجتماعی با توجه به ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی می باشد
۲۸.

تحلیل رابطه بین ناسازی در سطح میدان برون دانشگاهی و بیگانگی دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ ۱۳۵-۱۵۷

کلید واژه ها: بیگانگی بیگانگی دانشگاهی ناسازی میدان دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 589 تعداد دانلود : 53
بیگانگی دانشگاهی به عنوان یکی از اشکال بیگانگی اصطلاحی برای توضیح و جدایی دانشجویان از فرایند یادگیری و تحصیل است و آن وضعیت یا تجربه منزوی بودن از یک گروه تحصیلی یا دانشگاهی که شخص باید به آن تعلق داشته باشد عنوان شده است. در این تحقیق هدف اصلی سنجش بیگانگی دانشگاهی و ابعاد آن در میان دانشجویان از یک طرف و تحلیل رابطه ناسازی در سطح میدان برون دانشگاهی با بیگانگی از طرف دیگر می باشد. تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش انجام گردیده و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه خوداجرا استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق دانشجویان دانشگاه مازندران بوده اند که با استفاده از شیوه نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم و براساس فرمول کوکران، حجم نمونه ای برابر با 390 نفر از دانشجویان انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که بین شاخص های میدان برون دانشگاهی (ابهام اشتغال، مدرک گرایی، بحران منزلت) با بیگانگی دانشگاهی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین مطابق با نتایج آزمون مدل نظری تحقیق میدان برون دانشگاهی به همراه مؤلفه هایش توانسته اند 49/0 از تغییرات بیگانگی دانشگاهی را مورد تبیین قرار دهند. براساس نظریه ناسازی بوردیو که چارچوب نظری این پژوهش است و با استناد به یافته های تحقیق در شرایط تعادل بین میدان های برون دانشگاهی (ابهام اشتغال، مدرک گرایی، بحران منزلت) و عادت واره دانشجویان تناسب وجود دارد اما وقتی در میدان های برون دانشگاهی تغییری ایجاد شود عادت واره در شرایط عدم تعادل قدرت تطبیق پذیری خود را از دست می دهد و در این وضعیت ناسازی یا بیگانگی دانشگاهی رخ می دهد. در حقیقت دانشجویان تحت تأثیر وضعیت میدان هایی که آنها را احاطه کرده است سرمایه فرهنگی خود را در خطر دیده و عکس العمل آنها نسبت به ناسازی در میدان های برون دانشگاهی، بیگانگی دانشگاهی است.
۲۹.

سرمایه اجتماعی و مدارا نسبت به مجرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره دوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 109 - 130

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی مدارا جرم جوانان ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 562 تعداد دانلود : 938
امروزه نیاز به مدارا و تحمل عقاید و فرهنگ گروه های مختلف بیش از پیش احساس می شود، چراکه تنوع در زمینه های مختلف به حدی رسیده که بدون داشتن حداقلی از مدارای اجتماعی زندگی کردن غیر ممکن خواهد بود. در این تحقیق با تکیه بر نظریات پاتنام و فوکویاما، به طور خاص به بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر مدارا نسبت به مجرمان در شهر ساری پرداخته ایم. . برای بررسی مدارا نسبت به مجرمان از تقسیم-بندی کینگ استفاده شده است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه ی جوانان 35-18 سال شهر ساری بوده که با استفاده از فرمول کوکران، 400 نفر از آنها با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند؛ همچنین داده های مورد نیاز تحقیق از طریق ابزار پرسشنامه به روش میدانی گردآوری شده است. تحلیل داده نیز به وسیله ی نرم افزارهای SPSSو Amos انجام گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد سازه اعتماد با دو بعد اعتماد عام و اعتماد بین شخص و سازه روابط با دو بعد روابط رسمی و روابط غیر رسمی بر مدارا نسبت به مجرمان تاثیر مثبت و معنی داشته اند.در نهایت مدل ساختاری تحقیق توانسته است 24 درصد از تغییرات متغیر وابسته (مدارا نسبت به مجرمان) را تبیین کند.در نهایت مدل ساختاری تحقیق توانسته است 24 درصد از تغییرات متغیر وابسته (مدارا نسبت به مجرمان) را تبیین کند.
۳۰.

شناسایی عوامل جامعه شناختی مؤثر بر مصرف انرژی خانگی (مروری سیستماتیک بر مطالعات حوزه انرژی در ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 305 - 345

کلید واژه ها: انرژی رفتار سبک زندگی مصرف مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 89
امروزه مسئله انرژی و مصرف آن از مسائل مهم جهان از جمله ایران (به ویژه مصرف در بخش خانگی) است. این پژوهش به منظور شناخت عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی و تعیین چشم اندازهای پژوهشی آتی در این حوزه صورت گرفته است. در راستای شناخت مصرف و رفتار مصرفی در بخش خانگی، مطالعات متعددی انجام شده، ولی زوایای دید هر پژوهش، متکی به عناصر خاصی بوده است. رویکرد مرور سیستماتیک می تواند با بررسی و تحلیل یافته های تحقیقات، آنچه در پژوهش های مختلف گزارش شده است، در قالب جدید تحلیل و ارائه کند؛ در این تحقیق با استفاده از مرور سیستماتیک، از طریق خوانش 176 مقاله و غربالگری آن ها و درنهایت انتخاب 40 مقاله علمی، سعی شده عوامل مؤثر بر مصرف انرژی خانگی مطرح شود. یافته ها از طریق به کارگیری روش کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) و مقوله بندی فرعی و اصلی آن ها حاصل شده است. برای اعتبار از راهبرد های اعتبارپذیری، تاییدپذیری و اطمینان پذیری استفاده شده است. از میان داده های بررسی شده، سه سطح کلان (حاکمیت)، میانه (اجتماع) و خرد (خانواده) حاصل شده و روابط مستقیم و غیرمستقیم در هر سطح، در قالب مدل علی تدوین شده است. نتایج نشان می دهد در سطح حاکمیت (نظام آموزشی و رسانه، سیاست های انرژی و قانون گذاری، مدیریت اجرایی دولت و نهادهای مرتبط با انرژی، مدیریت تولید، توزیع و مصرف انرژی، توسعه فناوری، و استاندارد شهرسازی و معماری)، در سطح اجتماع (عوامل اجتماعی و فرهنگی، آگاهی عمومی و عوامل میان فردی) و در سطح خانوار (ویژگی های جمعیت شناختی خانوار، سبک زندگی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی) بر مصرف انرژی خانگی تأثیرگذار هستند. نتایج این پژوهش می تواند راهنما و هدایت کننده پژوهش های آتی در حوزه انرژی، برای گسترش تحقیقات بین رشته ای (با ورود عوامل جامعه شناختی) باشد.
۳۱.

مرور نظام مند مطالعات علمی انجام شده در حوزه فساد اداری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ ۲۲۰-۲۰۱

کلید واژه ها: فساد فساد اداری مرور نظام مند مسئله اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 170 تعداد دانلود : 298
اگرچه «فساد» پدیده نوینی نیست و قدمتی به اندازه سرگذشت اجتماعات انسانی دارد، اما بدنه اصلی دانش و ادبیات پژوهشی موجود درباره آن، در سه دهه گذشته پدید آمده و گسترش یافته است. فساد به مثابه موضوعی بین حوزه ای، در رشته های مختلفی چون اقتصاد، حقوق، مدیریت، علوم سیاسی، علوم اجتماعی و روانشناسی مورد مطالعه قرار گرفته است. این نوشتار تلاش می کند با مرور نظام مندِ پژوهش های برگزیده، شناختی دانشوارانه از فساد اداری در ایران به دست دهد و شکاف تحقیقاتی در این گستره را آشکار کند. در این راستا، نمونه ای دربرگیرنده 29 پژوهش منتخب بر پایه معیارهای شکلی، روشی و محتوایی انتخاب و بررسی شد. بر اساس یافته های پژوهش، حجم مطالعات انجام شده در حوزه مدیریت (41درصد) و حوزه اقتصاد (24درصد) بیشتر از دیگر حوزه ها است که روشن می کند پدیده فساد بیشتر به عنوان نشانه ای از اِشکال در مدیریت دولت و یا پدیده ای مؤثر بر متغیرهای اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است و نه به مثابه مسئله ای اجتماعی. مطالعات پیش گفته بیشتر با روش و تکنیک های تحلیل کمّی صورت گرفته و با وجود ضعف در شناخت علل فساد در جامعه، تنها 7درصد از پژوهش ها در جستجوی چرایی رخداد فساد بوده اند. هرچند در این مطالعات پیشنهادهایی متنوع و در سه سطح بین الملل، ملّی و سازمانی ارائه شده است؛ درعین حال با توجه به پیچیده بودن مفهوم فساد، لازم است به لحاظ روشی و نظری مطالعاتی ترکیبی در این گستره انجام پذیرد.
۳۲.

تحلیل اجتماعی مصرف انرژی خانگی در مناطق روستایی: مطالعه موردی روستاهای ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انرژی ایران دوره بیست و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 93-118

کلید واژه ها: مصرف انرژی خانگی نظریه تری اندیس مناطق روستایی ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 836 تعداد دانلود : 501
امروزه، نحوه مصرف انرژی خانگی یکی از مهم ترین چالش های اساسی جوامع مدرن است که ضرورت استفاده بهینه از انرژی را مطرح می کند. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر مصرف انرژی خانگی در روستاهای شهرستان ساری در استان مازندران می باشد. روش انجام این تحقیق پیمایش بوده و داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه ی ساکنین روستاهای شهرستان ساری در سال 1399 بوده و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، حجم نمونه با اساس فرمول نمونه گیری کوکران، تعداد400 نفر برآورده شده است. جهت پردازش داده ها از نرم افزار Spss 22 استفاده شده و آماره های توصیفی و استنباطی برای توصیف و تحلیل مورد استفاده قرار گرفتند.در این تحقیق از نظریه ی رفتار بین شخصی تریاندیس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان دادکه مصرف انرژی خانگی رابطه معنادار و مستقیم با متغیرهای زیر دارد: باور های محیط زیستی، ارزیابی فرد، هنجارهای رسمی، هنجارهای غیر رسمی، مسؤولیت پذیری محیط زیستی، تصور فرد، احساس فرد، عادت به رفتارهای حمایتی و شرایط محیطی. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که متغیر عادت به رفتارهای حمایتی یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین متغیر بر مصرف انرژی خانگی بوده که بیشترین تأثیر مستقیم 371/0 و تأثیر کل 586/0در تحلیل مسیر داشته است.
۳۳.

مطالعه تأثیر دینداری بر روابط همسایگی (مطالعه موردی شهروندان ساکن شهر بابل)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷ 165 - 181

کلید واژه ها: روابط همسایگی دینداری سرمایه اجتماعی شهر بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 605 تعداد دانلود : 981
توسعه شهرنشینی و الزامات متعدد آن به شدت روابط همسایگی در معنای سنتی آن را متأثر ساخته است. در شهر افراد و گروه های ناهمگن در کنار هم اقامت دارند که با یکدیگر تفاوت های فرهنگی و فاصله های اجتماعی دارند. این ناهمگونی به مقدار زیادی زمینه مناسب برای توسعه روابط چهره به چهره و روابط همسایگی را از بین می برد یا تضعیف می کند. در عین حال دینداری می تواند متغیر مهمی در تحکیم روابط همسایگی باشد. بنابراین پژوهش پیش رو به بررسی تأثیر دینداری بر میزان روابط همسایگی شهروندان ساکن شهر بابل می پردازد. روش پژوهش پیمایشی بوده و داده ها از طریق پرسش نامه گردآوری شده است. جامعه آماری را همه شهروندان بالای 25 سال ساکن شهر بابل تشکیل داده است. حجم نمونه تحقیق 384 نفر بوده که از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. یافته های تحقیق نشان داد که میزان روابط همسایگی در این شهر کمتر از میانگین است. افزون بر این، یافته های تحقیق نشان داد که دینداری و ابعاد آن (مناسکی، پیامدی، اعتقادی، تجربی) به میزان 20 درصد از واریانس روابط همسایگی را تبیین می کنند. همچنین تأثیر دینداری بر روی روابط همسایگی مثبت (Beta=0.40) بوده است. براساس نتایج تحقیق، اجتماع های دینی و ایمانی مبنایی برای گرد هم آمدن افراد و مهم ترین منبع مولد سرمایه اجتماعی (در روابط همسایگی) محسوب می شوند. بنابراین پیشنهاد می شود به دلیل اهمیت نقش آموزه های دینی در میزان روابط همسایگی و ارتقای آن، در سیاست گذاری های مرتبط با شهرنشینی به خصوص روابط همسایگی مورد توجه قرار گیرد.
۳۴.

مساله فراغت انحرافی در میان جوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره چهارم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 166 - 182

کلید واژه ها: فراغت فراغت انحرافی پیوند افتراقی مساله اجتماعی جوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 536 تعداد دانلود : 653
اوقات فراغت یکی از حوزه های آسیب زا در جامعه ما محسوب می شود. با توجه به جوان بودن جمعیت جامعه ما و آسیب های احتمالی تجارب فراغت انحرافی در میان جوانان پرداختن علمی به این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار است. فراغت انحرافی بعنوان فعالیت های فراغتی تعریف می شود که مغایر با هنجارهای قانونی جامعه صورت می گیرد. مقاله حاضر تأثیر مولفه های نظریه پیوند افتراقی بر فراغت انحرافی را مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش، پیمایش و ابزار سنجش آن پرسشنامه است. جمعیت تحقیق شامل کلیه جوانان 18-35 سال شهر بابلسر است. 400 نفر بعنوان حجم نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده است. نتایج تفاوت معنی داری را میان جنسیت و فراغت انحرافی نشان نمی دهد. اما مجردها بیشتر از افراد متاهل رفتار آسیب زا در زمان فراغت دارند. طبق یافته های آزمون همبستگی پیرسون، بین ابعاد سازه پیوند افتراقی (تقدم رابطه، مدت زمان، فروانی و شدت رابطه) و فراغت انحرافی (آشکار و پنهان) رابطه معنی داری وجود دارد. هرچند شدت رابطه میان این چهار متغیر مستقل با نوع پنهان فراغت انحرافی بیشتر بوده است. مطابق با آزمون مدل نظری تحقیق که با روش مدل سازی معادله ساختاری انجام شده است مشخص گردید تاثیر سازه پیوند افتراقی بر فراغت انحرافی و ابعاد آن مثبت بود است(Beta= 0.60). همچنین متغیرهای سازه پیوند افتراقی باهم توانستند 36/0 از تغییرات متغیر وابسته ( فراغت انحرافی و ابعاد) را مورد تبیین قرار دهند. این بدین معناست که زمینه های اجتماعی بخصوص تعاملات با دوستان در فضاهای فراغتی بر رفتار آسیب زای جوانان نقش مهمی دارند.
۳۵.

تحلیل جامعه شناختی زباله ریزی در بین گردشگران (مطالعه موردی: استان مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال چهارم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳ 168 - 186

کلید واژه ها: زباله پراکنی تری اندیس مدل تلفیقی گردشگران استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 46 تعداد دانلود : 403
امروزه زباله پراکنی به عنوان یکی از مهم ترین مسائل زیست محیطی، اجتماعی و زیباشناسی در سراسر جهان مطرح است. زباله پراکنی مصداقی است از بی نظمی اجتماعیشهروندان، در حوزه ی شهروندی محیط زیست که موجب تشدید مسائل مربوط به زباله در فضاهای شهری و عمومی شده است. به همین خاطر، هدف تحقیق حاضر بررسی جامعه شناختی زباله پراکنی در بین گردشگران استان مازندران و عوامل مؤثر بر آن، با رویکردی تلفیقی است. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار سنجش آن پرسشنامه ی محقق ساخته است. جامعه ی آماری شامل کلیه ی گردشگرانی داخلی است که در تابستان 1393 وارد استان مازندران شده اند. حجم نمونه ی آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 385 نفر برآورد شده است. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه، به طور تصادفی (نمونه ی در دسترس) در بین گردشگران کنار ساحل، پارک های جنگلی استان مازندران جمع آوری گردید. در این تحقیق نظریه ی تلفیقی تری اندیس در مورد رفتار (TIB) به عنوان چارچوب نظری است. نتایج تحقیق نشان داد که رفتار زباله پراکنی با متغیرهایی چون نگرش زیست محیطی، ضعف هنجاری، عدم احساس مسئولیت، احساس منفی نسبت به زباله، زباله پراکنی از دیگران، عادت، گمنامی، فقدان خدمات رابطه ی معناداری دارد. نتیجه آزمون مدل ساختاری نشان می دهد که متغیر های فوق توانستند 37 درصد از تغییرات رفتار زباله پراکنی را تبیین کنند.
۳۶.

گردشگری شکار: تحلیل تحولی شکار از نیاز تا گردشگری و جرم انگاری شکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 146 - 166

کلید واژه ها: تحلیل کیفی تحولات شکار گردشگری شکار جرم انگاری شکار جرم شناسی سبز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 728 تعداد دانلود : 412
بحران ها و تحولات شدید در منطقه زاگرس از جمله، شکار بی رویه، وقوع خشکسالی، پدیده ریزگردها، تخریب جنگل و درختان بلوط، نابودی زیستگاه ها و عواملی از این دست باعث در معرض انقراض قرار گرفتن گونه های مختلف جانوری در این ناحیه شده است. هدف این تحقیق تحلیل کیفی تحولات شکار با تاکید بر گردشگری شکار و جرم شناسی زیست محیطی است. این مطالعه با روش تحقیق کیفی و استراتژی گراند تئوری انجام پذیرفته است. داده های تحقیق از طریق مصاحبه های عمیق جمع آوری شدند. جامعه مطالعاتی این پژوهش 27 نفر از مناطق سه گانه، شامل روستاهای شیخ مکان، ارمو و چمژاب که تجربه شکار و خاطراتی از شکار داشته اند، بوده است. حجم نمونه پس از انجام این تعداد مصاحبه به اشباع نظری رسیده است. نتایج حاصل از کد گذاری چندگانه منجر به شکل گیری مدل نظری تحقیق با محوریت مفهوم سیر تحولات شکار شده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که تجربه شکار، خاطرات آن و رفتار شکارچیان تحت تاثیر چهار دوره مختلف(شکار و رفع نیاز، شکار درمانی، گردشگری شکار، جرم انگاری شکار) با ویژگی های خاص هر دوره بوده است. با سیر این تحولات و گسترش بحران های کنونی کشور دو نکته دارای اهمیت ویژه می باشد: ایجاد و گسترش مناطق برای گردشگری شکار و دوم عمل گرایی مبسوط و توجیه شده جرم انگاری برای عامه مردم.
۳۷.

تحلیل کارکردی گردشگری مذهبی در ایران (فراتحلیلی از تحقیقات موجود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال سوم بهار ۱۳۹۳ شماره ۸ 143 - 165

کلید واژه ها: گردشگری مذهبی کارکردگرایی خرده نظام کارکرد مثبت کارکرد منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 174 تعداد دانلود : 214
گردشگری مذهبی به عنوان یکی از اشکال گردشگری، از جمله پررونق ترین گردشگری ها در زمان حاضر است. بررسی پیشینه ی مطالعات در این زمینه نشان می دهد که گردشگری مذهبی پیامدهای متنوعی دارد. به همین منظور در این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل و با تأکید بر نظریه ی کارکردگرایی پارسونز به بررسی گردشگری مذهبی و کارکردهای مثبت و منفی آن در جامعه ی ایرانی پرداخته شد. با توجه به نظریه ی پارسونز، اثرات گردشگری مذهبی به چهار بخش اقتصادی، سیاستی و برنامه ای، اجتماعی و فرهنگی قابل تقسیم است. نتایج تحقیق، بیانگر آن است که در خرده نظام زیستی، گردشگری مذهبی موجب بهبود زیرساخت های اساسی در منطقه، ایجاد اشتغال، افزایش درآمدها و بهبود اقتصادی شهرهای پذیرای گردشگری می شود. در خرده نظام شخصیتی، تأثیر گردشگری مذهبی بر برنامه ها و سیاست ها به صورت دوطرفه و دوجانبه است؛ یعنی برخی اوقات افزایش گردشگری مذهبی با اتفاقات مربوط به آن منجر به تصویب برنامه و اعمال سیاستی می شود و در برخی اوقات برنامه هایی برای افزایش میزان گردشگر و به خصوص گردشگر مذهبی تصویب می گردد. گردشگری مذهبی بر خرده نظام اجتماعی با افزایش کیفیت زندگی، بالا رفتن امکانات رفاهی و افزایش انسجام اجتماعی تأثیرگذار است. در نهایت، انرژی حاصل از گردشگری به خرده نظام فرهنگی می رسد که در اینجا خرده نظام فرهنگی خودش را با پدیده ی انتقال و اشتراک فرهنگی و حفظ ارزش ها نشان می دهد.
۳۸.

مدل مفهومی باورهای معرفت شناسی دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۷ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 25 - 50

کلید واژه ها: باورهای معرفت شناسی نظریه داده بنیاد پژوهش کیفی دانش آموزان دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 779 تعداد دانلود : 210
هدف از پژوهش حاضر بررسی باورهای معرفت شناسی کودکان و ترسیم مدل مفهومی از این باورها با استفاده از رویکرد تفسیر گرایی بود. پژوهش از نوع کیفی بوده و از نظریه داده بنیاد برای جمع آوری و تحلیل داده ها استفاده شد. براساس نمونه گیری هدفمند ۲۰نفر از دانش آموزان دختر کلاس سوم یکی از شهرستانهای استان مازندران در این پژوهش مشارکت داشتند. در نتیجه تحلیل داده ها، هفت مقوله عمده شامل: طرح واژه ذهنی فردی، آمادگی معرفتی و جوّ معرفتی به عنوان مولفه های مبنایی، و شکّ، اراده و توجیه دانش به عنوان مکانیزم تغییر و باورهای معرفت شناسی چند بعدی به عنوان پیامد پدیدار شد و درنهایت مدل مفهومی از فرآیند شکل گیری باورهای معرفت شناسی ترسیم شد. باور به دانش اکتسابی، آزمایش، پیچیده و تدریجی و تاحدی مبتنی بر استدلال همراه با استناد به مرجعیت دانا از جمله باورهای معرفت شناسی چند بعدی پدیدار شده در کودکان بود
۳۹.

تحلیل عوامل موثر بر قربانی شدن سایبری درمیان شهروندان (مورد مطالعه: شهروندان شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۴ 40 - 73
تعداد بازدید : 357 تعداد دانلود : 439
یکی از حوزه های مورد نظر جرم شناسان در دهه های اخیر قربانی شناسی است.با گسترش و شیوع فضای مجازی با نوع جدیدی از قربانیان تحت عنوان قربانیان سایبری رو برو هستیم.فضای مجازی به دلائل مختلف امکان انواعی از جرائم و قربانی سازی به مجرمان را می دهد که می تواند پیامدهای ناگوار در حوزه فردی و اجتماعی به همراه داشته باشد.بر همین اساس این تحقیق درنظر دارد تا به بررسی عوامل موثر بر قربانی شدن سایبری با تاکید بر نظریه زندگی روزمره بپردازد. این تحقیق به روش پیمایش انجام گرفت اطلاعات از میان 384 نفر از شهروندان شهر بابل از طریق پرسشنامه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای گردآوری گردیده است. نتایج حاصل از آزمون همبستگی نشان می دهد که بین متغیرهای نظریه زندگی روزمره و تجربه قربانی شدن در فضای مجازی (تنوع استفاده از فضای مجازی،رفتارهای پرخطر در فضای مجازی،حفاظت فیزیکی،حفاظت شخصی،جذابیت،تجربه قربانی شدن اطرافیان و عدم امنیت و کنترل) رابطه معنی داری وجود دارد.در عین حال رابطه میان حفاظت فیزیکی و حفاظت شخصی با قربانی شدن معکوس می باشد.در تحلیل چند متغیره نیز چهار متغیر رفتار پرخطر( Beta= 0/35 ) ، تجربه قربانی شدن اطرافیان Beta= 0/28 ) ،تنوع استفاده ار فضای مجازی Beta= 0/12 ) ، عدم امنیت در فضای مجازیBeta= 0/11 ) به ترتیب بر قربانی شدن سایبری تاثیر معنی دار نشان داده اند.ضریب تعیین (R2) نیز 26/0 درصد محاسبه شده است. به این معنی که 26 درصد از تغییرات «تجربه ی قربانی شدن مجازی» توسط متغیرهای حاضر در معادله تبیین شده است.
۴۰.

گردشگری جنگ: تحلیل کیفی سفر راهیان نور به مناطق عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۷ 97 - 114

کلید واژه ها: گردشکری جنگ راهیان نور حافظه جمعی انتقال ارزشها روش تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 607
جنگ از جمله رخدادهای مهم و سرنوشت ساز در تاریخ هر جامعه ای است که دارای پیامدهای منفی و مثبت است. هرچند در نگاه اول همه جنگ ها هزینه های مختلف و جبران ناپذیری را به همراه خواهند داشت، اما بعد از رخداد و پایان جنگ، می توان تحلیلی مثبت از آثار جنگ ارائه داد. جنگ ها بخصوص وقتی ویژگی دفاعی به خود می گیرند ارزش های مثبتی را تولید یا بازتولید می کنند. که این ارزش ها در حافظه جمعی ماندگار و به شیوه های مختلف به نسل های بعد انتقال می یابند. در سال های اخیر در کشور ما سفرهای راهیان نور جهت بازدید از مناطق جنگی شکل گرفته است که افراد زیادی بخصوص جوانان را به خود جلب کرده است. بر این اساس، سئوال اصلی این پژوهش این است که انگیزه افراد شرکت کننده در این سفر ها چیست؟ و تجربه این نوع سفرها چه تاثیری در افراد برجای خواهد گذاشت؟ این مطالعه با روش تحقیق کیفی و استراتژی گراندد تئوری انجام پذیرفته است. داده های تحقیق از طریق مصاحبه های عمیق جمع آوری شد. جامعه مطالعاتی این پژوهش 18 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور پیرانشهر، که تجربه شرکت در این نوع سفرها را داشته اند، بوده است. حجم نمونه پس از انجام این تعداد مصاحبه به اشباع نظری رسیده است. نتایج حاصل از کد گذاری چند گانه منجر به شکل گیری مدل نظری تحقیق با محوریت مفهوم گردشگری جنگ شده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که: تجربه سفر راهیان نور از طریق انتقال ارزش های جنگ به نسل جدید، موجب شکل گیری یا بازتولید حافظه فردی و جمعی مثبت از جنگ در جامعه خواهد شد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان