واکاوی اثرگذاری محدودیت های صادراتی بر ساختار صادرات غیرنفتی ایران با تأکید بر بخش معدنی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مطالعه با تخمین توابع عرضه و تقاضا به بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیرنفتی ایران خصوصاً در بخش صادرات محصولات معدنی با تأکید بر اثر محدودیت های صادراتی پرداخته است. نتایج نشان می دهند علیرغم جهش نرخ ارز در سال 1391، اعمال تحریم های بین المللی باعث کاهش صادرات غیرنفتی در این سال شده است. ساختار صادرات غیرنفتی از حیث شدت به کارگیری عوامل تولید تغییرات مشهودی را با وجود تحریم ها تجربه نکرده است، درحالی که از منظر سطح تکنولوژی صادرات محصولات با تکنولوژی بالاتر بیشتر تحت تأثیر تحریم ها بوده اند. به کمک روش حداقل مربعات دومرحله ای توابع عرضه و تقاضای صادرات غیرنفتی در دوره زمانی ۱۳۶۶ تا ۱۳۹۶ برآورد شده اند. ضرایب تخمینی نشان می دهد قیمت های خارج و درآمد سایر کشورها از مهم ترین عوامل مؤثر بر تقاضای صادرات ایران بوده و در بخش صادرات محصولات معدنی کشش های قیمتی و درآمدی نسبت به کل صادرات غیرنفتی بالاتر است. ضرایب متغیر مجازی، به عنوان تعیین کننده اثر تحریم ها، برای کل صادرات غیرنفتی ایران منفی و معنی دار است و برای صادرات محصولات معدنی مثبت است. براساس دستاوردهای این مطالعه، بیش از دو سوم صادرات غیرنفتی ایران را محصولات خام و منبع محور تشکیل می دهد. صادرات غیرنفتی ایران بیشتر تقاضامحور است و عواملی مانند قیمت های جهانی، درآمد سایر کشورها و تحریم ها بیشتر بر آن مؤثر است تا عوامل طرف عرضه مانند سرمایه گذاری یا بهره وری. نتایج مدل و تحلیل ساختار کم اثر بودن تحریم ها بر صادرات محصولات معدنی را نشان می دهد.The Impact of Export Restrictions on Iran’s Non-oil Export With an Emphasis on Mining Sector
The present study, by estimating supply and demand functions, investigated the factors affecting Iran’s non-oil exports especially in export of mineral products with an emphasis on export restrictions. The results show that Iran’s non-oil exports have decreased as a result of the international sanctions despite the foreign exchange surge in Iran in 2012. In addition to these sanctions, the structure of Iran’s non-oil export has not undergone any manifest change in terms of the extent of the factor intensity of production, while as far as technology is concerned, the exportation of higher-technology products has been impacted by the sanctions to a greater extent.Using two stages least squares method, non-oil export supply and demand functions in the period from 1987 to 2017 have been estimated. Estimated coefficients show that foreign prices and income of other countries are the most important factors affecting Iran's export demand, and the price and income elasticities in the minerals export sector have been obtained as higher than those of the total non-oil exports. The coefficient of the dummy variable as a determinant of the effect of sanctions is negative and significant for all non-oil exports of Iran while it is positive for the export of mineral products. According to the achievements of the present study, more than two-thirds of Iran's non-oil exports are primary and resource-based products. Iran's non-oil exports are more demand-driven, and factors such as global prices, other countries' incomes, and sanctions are more influential than supply-side factors such as investment or productivity. The results of the model and the analysis of the structure show that the sanctions are ineffective in exporting mineral products.
تبلیغات
