در این نوشتار در پی طراحی و اعتبارسنجی مدل مطلوب راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران هستیم. با کمک راهبرد پژوهش کیفی و از نوع تحلیل مضمون، داده های نوشتار از روی 12 نفر از خبرگان حوزه مطالعات منطقه ای آسیای مرکزی که با استفاده از روش نمونه گیری نظری انتخاب شده بودند، گردآوری و به اشباع نظری رسید. برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون و از نوع شبکه مضمون به واسطه فرایند رمزگذاری نظری در جهت دست یابی به مضمون های پایه ای، سازمان یافته و فراگیر استفاده کرده ایم. یافته های پژوهش نشان داد که مدل مطلوب راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران از 9 مضمون فراگیر شامل: 1. ترویج خوانش رحمانی و اخلاقی اسلام میانه، 2. تلاش در جهت همگرایی فرهنگی، 3. استفاده از ظرفیت های علمی و دانشگاهی، 4. توجه به توسعه اقتصادی، 5. تقویت امنیت پایدار، 6. تقویت گفتمان وحدت اسلامی و همگرایی در مقابله با تندروی، 7. توجه به توسعه سیاسی، 8. توجه به توسعه اجتماعی در آسیای مرکزی، 9. توجه به توسعه پایدار در ایران و نیز 20 مضمون سازمان یافته و 120 مضمون پایه ای تشکیل شده است. برای اعتبارسنجی مضمون ها و مدل برساخته شده راهکارهای مقابله ای با تهدیدهای امنیتی اسلام گرایی تندرو در آسیای مرکزی با تأکید بر نقش ایران از روش ارزیابی به شیوه ارتباطی و نیز روش تشخیص و برای پایایی سنجی از دو روش قابلیت تکرارپذیری و نیز قابلیت انتقال یا تعمیم پذیری استفاده شده است.
